19
18 SCHRIJFWO
RKSHOP
From heaven to earth
schien? Welke gevoelens gaan hiermee gepaard? Noteer alles wat je bedenkt.
Strofe B
Schrijven met Google Earth
Speel detective
door Kila van der Starre
Poëzie uit Google
Strofe A
De internetzoekmachine Google heeft ons al verschillende gloednieuwe soorten poëzie opgeleverd. Eerst was er ‘flarf’, waarbij willekeurige woorden als zoektermen werden ingevuld en de zoekresultaten tot gedichten werden geknipt en geplakt. Een wat jonger Google-genre is ‘Google Poëzie’: je typt enkele zoektermen in en laat Google de zin afmaken. Je maakt een screenshot van die suggesties en voilà, een nieuw gedicht is geboren. Sinds oktober vorig jaar bestaat er een website die deze Google Poëzie verzamelt, inclusief een Nederlandstalige afdeling: http://nederlands.googlepoetics.com/
Beginpunt
Write what you don’t know Verzin wil jou uitdagen om Google op een nóg andere manier te gebruiken bij het schrijven door Google Earth in te zetten. Gooi voor één keer het dictum ‘Write what you know’ overboord en ga op zoek naar wat je níet kent."We schrijven een gedicht dat bestaat uit drie strofes. In iedere strofe wordt vanuit een ander perspectief naar de wereld gekeken.
Naar binnen
Wanneer je alles in de buurt van de persoon goed hebt bekeken en genoteerd, (heb je je gedachten laten Type de volgende coördinaten in bij gaan over wat het rechthoekige rode Google Earth: 51.498124,7.326703. vlak zou kunnen zijn dat enkele meters Deze coördinaten geven je de positie onder de persoon op de grond te zien van de persoon vanuit wiens perspecis?) duiken we in het hoofd van de pertief jij de eerste strofe gaat schrijven. soon. Wat zijn zijn/haar gedachten? Zoom in en bekijk in welke situatie de Laat je fantasie de persoon zich The poet’s eye, in fine frenzy vrije loop. Stel je de bevindt. Waar zit of staat hij/zij rolling, Doth glance from heaven persoon in zijn/haar in? Wat is hij/zij to earth, from earth to heaven. geheel voor. Houd het niet te vaag. op deze hoogte - William Shakespeare Maak meteen voor aan het doen? jezelf duidelijk wat Waarvoor dient A Midsummer Night’s Dream voor persoon het is. het gebouw? Wat zijn zijn/haar karaktereigenschapHoort de persoon bij het gebouw of pen? Wat voelt hij/zij op dit moment? juist niet? Is het een vrouw of een man? Waar denkt hij/zij aan? Schrijf al je bevindingen en gedachten op. Net als bij Google Earth bewegen we bij het sprokkelen van informatie Het groter geheel van groot naar klein: alles wat in je Onze hoofdpersoon lijkt naar rechts opkomt, zet je op papier, niets wordt te kijken. Zoom uit in Google Earth in eerste instantie als ‘niet geschikt’ of om te zien waar de persoon naar kijkt. ‘niet van belang’ geacht. Pas in een Vanaf de hoogte waar hij/zij zich belater stadium beginnen we te schrapvindt is waarschijnlijk het grote, oranje pen en te schuiven. De dingen die je ovaal in zijn totaliteit te overzien. Op opschrijft, hoeven geen volzinnen te de rechterhelft sjouwen twee groepjes zijn of samenhang te hebben. Laat mensen met twee grote objecten. Het opkomende associaties vrij hun gang hoofdpersonage van de eerste strofe gaan, ook als ze geen direct verband ziet dit waarschijnlijk. Wat doet dit met houden met datgene wat je op je comhem/haar? Welke gedachten komen puterscherm ziet. in hem/haar op? Herinneringen mis-
We zijn aangekomen bij strofe B. Ook hier begin je met het noteren van alles wat in je opkomt. Kies één van de zeven personen die zich op de rechterhelft van het oranje ovaal bevinden. Hoe oud is deze persoon? Wat is zijn/haar relatie tot de andere zes personen? Wat zijn zijn/haar gedachten en gevoelens bij de handeling die hij/zij op dit moment uitvoert? Google Earth geeft je de kans om onbeschaamd alles en iedereen te bekijken, iets wat in de echte wereld moeilijk kan zijn of moeilijkheden kan opleveren. Daarnaast heeft de applicatie de technische mogelijkheden om zeer ver in te zoomen, iets wat in het echt of op een foto vaak niet mogelijk is. Speel detective en focus op alle details.Het lijkt er bijvoorbeeld op dat alle personen dezelfde kledij dragen, behalve één. Wat zou dit kunnen betekenen? Naast één van de grote objecten liggen acht witte dingen. Normaal zou je er één verwachten, of misschien hoogstens twee. Wat zijn deze zeven personen van plan? Doen ze dit vaker? Ga op zoek naar andere details die interessante vragen en antwoorden opleveren.
Strofe C Zoom uit Bij de brainstorm voor strofe A en B hebben we op één persoon gefocust. Voor strofe C kruipen we in de
huid van een verteller die zicht heeft op alles en iedereen. Het mooie aan Google Earth is dat we hier letterlijk ‘boven’ de wereld kunnen hangen. Zoom uit en laat je ogen en gedachten gaan over het groter plaatje. In welke soort wijk bevinden onze karakters zich? Wat voor huizen bevinden zich rondom het oranje ovaal? Wat voor auto’s? Wat zegt dit over de mensen die er wonen? Welk gebouw zien we rechts van het oranje ovaal? En wat ligt daarboven? Let ook op de kleuren, het weer, de schaduwen: wat voor dag is het? Welk seizoen? Hoe laat zou het zijn? De verteller is een alwetende instantie en die weet, zoals zijn naam doet vermoeden, alles. Dit geeft ons de kans verbanden te leggen, bijvoorbeeld tussen de persoon uit strofe A en de persoon uit strofe B of tussen de zeven personen in strofe B. Ook kan de auctoriale instantie door muren heen kijken. Wat voor mensen zitten er in de omringende huizen en wat is hun relatie tot de personen in strofe A en B?
zelfs voor kiezen om twee woorden tot één, niet-bestaande samenstelling te versmelten. Experimenteer met ritme en rijm, en je realiseert je dat er meer soorten rijm bestaan dan enkel eindrijm (wat dacht je van voorrijm, middenrijm of assonantie?). Kies ervoor om je gedicht enkele dagen te laten liggen voordat je ermee verder gaat als je er niet in één keer uitkomt.
Wat is Google Earth? Strofe A, B en C Less is more We hebben nu drie woordgroepen met associaties, ideeën en losse woorden. Het schrappen en schuiven kan beginnen. Werk per strofe, maar houd het gedicht als geheel in het vizier. Beschouw de alwetende instantie in strofe C als de lijm van het gedicht: daar komt alles samen. Zijn de gedachten van de personen in strofe A en B vergelijkbaar? Of contrasteren ze juist met elkaar? Laat je niet tegenhouden om woorden bij elkaar te zetten die ‘onlogisch’ of ‘een aparte combinatie’ lijken. Je kunt er
Google Earth is een gratis applicatie van Google waarmee je vrijwel elke plek op de wereld van bovenaf kan bekijken met behulp van satelliet- en luchtfoto's. Je hoeft niets te downloaden om Google Earth te gebruiken. Surf simpelweg naar https://maps.google.com/ en klik rechtsboven in de kaart op het vakje ‘Satelliet’. De applicatie werkt op computers met Windows (2000 en hoger), Mac OS X en Linux.Je computer moet wel beschikken over een snelle internetverbinding.