Bunların sonucunda pilot talebi de Düşük Tarifeli Havayollarında daha hızlı büyüyecektir ve –tanımlanan varsayımlar ve trafik öngörüleri ile- 2010 yılına kadarki yıllardaki toplam pilot istihdamı talebinin % 15’i ila % 30’u arasında olacaktır88. Đş modelinin aktarılması da dikkate alındığında Düşük Tarifeli Havayolları pilotları ile diğer pilotlar arasındaki net ayrım da gitgide yok olacaktır. Pilotların şartları da belli bir seviyeye kadar birbirine yaklaşabilecektir. Öngörülebilir gelecekte, bir esas uzun-menzilli Düşük Tarifeli Havayolu, gerçekçi bir tahmin olarak görünmemektedir. Charter havayolları ve tam hizmet veren havayolları halihazırda birçok uzun menzilli uçuşta düşük fiyatlar sunmaktadırlar. ABD’de düşük tarifeli havayolları iç hatlar yolcu payı 1999’da piyasada düşük tarifeli havayollarının oluştuğu 20 yılın ardından % 15 idi; ancak bu önümüzdeki 4 yıl içerisinde % 45’e yükselebilir. Özellikle piyasaya düşük tarifeli havayollarının girişinin canlandırdığı biçimde, uçarak yolculuk etmek halk için gitgide daha sıradan hale gelmektedir. Avrupa’da da piyasanın kuralsızlaştırılması ve liberalizasyon bu gelişmeyi mümkün kılmıştır. Hesaplılık açısından Düşük Tarifeli Havayolları yolcu anketlerine göre en iyi havayolları arasındadır89. “Hesaplılık” sıradan ürünleri satın alan müşteri için önemlidir ve artık uçakla seyahat etmek, özellikle de yaklaşık 2 saatlik uçuşlar için, gitgide sıradan bir ürün haline gelmektedir. Rahat oturamama, hizmetlerin satın alınmasının gerekmesi ve taşra havalimanlarına iniş ve buralardan bağlantı uçuşlarının olmaması 41 € değer olarak hesaplanmaktadır (Rynair’in bacak başına ortalaması)90. ABD’de “hizmet-olmaması” fikri epeyce daha uzun olan kıta çapında uçuşlarda da kabul görmeye başlamıştır bile. Nihayetinde iş modelinin aktarılması, ABD ve Avrupa içi uçuşlarda, tam hizmet veren havayolları, Charter ve Düşük Tarifeli Havayolları arasındaki farkları azaltacaktır. Gelecekte farklı ürünler arasında bir ayrımın olması olasıdır: • Temel havaalanlarına tam hizmet verilen uçuşlar için daha yüksek fiyat; • Noktadan noktaya yapılan ve bir network ve/veya bağlantılı uçuşlar avantajları olmayan ve tatil istikametlerine ve ikincil havalimanlarına uçuşlar için daha düşük fiyatlar; • Đkincil havalimanları arasındaki uçuşlar için aşırı düşük fiyatlar; aşağıdaki farklı havayolları arasında fiyat farkı yerine geçecektir: • Tam Hizmet Veren Havayolları, • Charter Havayolları, • Düşük Tarifeli Havayolları.
88 89 90
Bakınız Şekil 24 Doganis, “The Airline Business”, 2. baskı, Bölüm 6.1 “Manager Magazin” 10/2005
44