Yıkıcı güç kollektif özne volkan yaraşir

Sistem kendi anarşisini ve kaosunu örüyor. Kapitalist sistem bütün çürümüşlüğüyle ortada duruyor.

1980’lerde neo-liberal politikaların en atak olduğu dönemde, “devlet karşıtlığı” gündemdeydi. Sermayenin sınırsız kar tutkusu devletin sosyal ve ekonomik aktörlüğünün içini hızla boşalttı.

1990’larm ortalarında özellikle Doğu Asya kriziyle birlikte devle­ tin tümden devre dışı bırakılması anlayışı terk edildi. Devletin pi­ yasanın işleyişinde zorunlu olduğu ifade edilmeye başlandı. Hatta dünya bankası, raporlarında devletin rolü üzerine vurgular yaptı.

Bir anlamda piyasa riskleri ve piyasanın meşruiyeti için devlet ye­ niden göreve çağırıldı. Bugün yaşanan finansal kriz devletin etkin müdahalesinin önemini ortaya koydu. Bush yönetimi krize açıkça devlet eliyle müdahale etti. Devletin piyasanın güvenliğini, sela­ metini ve meşruluğunu sağlayan vazgeçilmez araç olduğu göste­ rildi. Aynı zamanda kapitalist devletin en büyük piyasa oyuncusu olduğu da ortaya çıktı. Çünkü devlet yalnızca bir “zor aracı” de­ ğil ya da yalnızca bir “gece bekçisi” değil, sermayenin ekonomik hegemonyasını kuran bir araçtır. Sermayenin bütün hareketlerinde ve konsantrasyonunda kapitalist devlet dün olduğu gibi bugün de aktif rol oynamaktadır. Kapitalist işleyişin başından itibaren dev­ let etkin ve belirleyici bir role sahiptir. Sistemi ayakta tutan çelik bir iskelettir. Kriz süreci devletin bu çok yönlü içeriğini bütü­ nüyle açığa çıkaracaktır. Kapitalist devlet sermayenin riskini top­ lumsallaştırıyor ve halka yüklüyor. Karın özelleştirilmesini sağ­ larken, zararı kamulaştırıyor.

“Tarih geri döndü”: Neo-liberal ideoloji çöküyor Finansal krizin en büyük sonuçlarından biri sistemin ideolojik krizini açığa çıkarması oldu. Neo-liberal ideolojinin on yılları kapsayan muazzam hegemonyası Wall Street’in “çöküşüyle” kı­ rıldı. Sermayenin dünyaya ve topluma ilişkin tasavvurunun acı­ masız yansıması olan neo-liberal ideoloji; karın sürekliliğini esas 88