15
Emekçi halk ile konuştu, onlann toplantılarında söz aldı. Gerici hükümet tarafından çıkarılan yasaların gerçek iç yüzünü teşhir etti. Kadınların erkeklerinkiyle eşit söz ve hak sahibi olması için, onlan uğraşa çağırdı. O dönemde çocuk işçilercle tam bir köleci zihniyete sahip burjuvalarca en ağır işlerde, angaryalarda günde 12 saat -yer yer da ha da fazla- çalıştırılmaktaydılar. Küçük atelyelerde, terzi yanında, çalışan çırak ve kadınların durumu son derece kötüydü; yetersiz beslenme ve aşın yorgunluk onlan sık sık verem denilen amansız hastalığın pençelerine itiyordu. Klara bu durumu yakından incelemişti. Onlann da örgüt lenebilmesi ve savaşım saflanna çekilmesi için yorulmak bilmeden çalıştı. Kocası Ossipe’yi tanıdığından beri Klara Çarlık Rus ya’sında gelişen devrimci harekete karşı büyük bir ilgi ve sempati duymaktaydı. Bütün siyasi akımlan tek tek tanı yor, onlann program farklılıklannı ve aralarındaki aynlıklan biliyordu. Rusya’da 1902’de öğrenci gençliğin dev rimci gösterileri başladığında Klara bunu «devrimin şim şekleri» diye adlandırmıştı. 1903 yılında partisinin Dresten*de yapılan kongresinde kendisinin Rusya'da ilerleyen Bol şevik hareketin tutarlı bir taraftan olduğunu belirtti. Rosa ve Klara 1905’de Rusya’da başlayan devrimci atı lım dönemini büyük bir coşkuyla karşıladılar. İhtilalci sa vaşıma giren Rus halkının desteklenmesi için, her ikisi de örgütlerinin öncülüğünde Enternasyonalist gösteriler, mi tingler düzenlediler. Polis, bu eylemlerinden ötürü Klara’yı «sınıflar arasında düşmanlık tohumlan ekiyor» gerek çesiyle mahkemeye verdi. Ama böylesi olaylar Klara’yı sa vaşımdan durduracak değildi. O, yine «EŞİTLİK» gazete sinde kadın sorunları ve hem de Rusya’da olup biten du rumla ilgili pekçok yazı yazdı. Klara Zetkiıi için 1907 yılı tarihi bir dönüm noktası ol du. O yıl ellinci doğum yıldönümü dünyanın çeşitli ülkele rindeki devrimci kuruluşlar tarafından içtenlikle kutlan dığı gibi aynca yine aynı yıl katıldığı 18-24 Ağustos tarih leri arasında Stutgart’da yapılan İkinci Enternasyonalin