Estetik iii georg lukacs

Page 112

konusu olamazlar. Son derece derinden duyumsayan, daha­ sı kimi zaman bu duyumsamayı esriklik düzeyine vardıran şair Tiıeodor Storm, şöyle yazar: En sevdiğin olsun istersen gömdüğün! Yine de Şimdi yaşamaktır parola; —•ve günlük akışta, Kendini ayaktg, tutma çabasıyla, hemen varolursun. Her türlü yanlış anlamanın önüne geçmek için, bir kez daha ekleyelim: Yaşamın, duyumların duyumlar olarak so­ nuna değin etkinlik gösterebilmelerini sağlama konusun­ daki yetersizliği, bu genel düzeyde ne toplumsal anlamda, ne de genel insani anlamda bir engel olmayıp, insanın uy­ gulamada çevresi karşısındaki düşünülebilecek tek tepki­ sinin zorunlu sonucudur. Duyumların —bu durumu tamam­ lamak üzere— tümüyle doyuma varması yönünde böyle bir gereksinimin varlığı, duyumların mimesis yoluyla ger­ çekleştirilmesinin insanı zenginleştirmesi ve derinleştirme­ si, gerçi çoğu toplumsal oluşumların her yöıide ilerleyen gelişmenin önüne birtakım engeller koyduğunu da göste­ rir; ama bu durumun asıl gösterdiği şey, insanın yetenek­ lerinin bu çok yönlü gelişmesinin, doğrudan doğruya insan eliyle yaratılmış, onun doğal varlığını tamamlayan, sözü edilen yeteneklerin kapsamını genişleten ve derinleştiren araçları gereksindiğidir* Göreceğimiz —ve daha önce Pindaros’un kasidesinde görmüş olduğumuz— gibi, müzik, bu genel toplumsal-insani gereksinimden kaynaklanır, bu gereksinimin karşılana­ bilmesi için kendi özgül, biriciklik niteliğine sahip bağda­ dık ortamını yaratır, böyle bir gereksinimin varlığından £türü kendini katmerli bir mimesis’in biçimi içersinde sa­ nat olarak kurar. Bu gereksinimin kendini müzikten ba­ ğımsız olarak da kabul ettirdiğini örneğin bir zamanlar yaygın olan ağlayıcı kadınlar âdeti göstermektedir; bu ka­ dınların hiçbir engel tanımayan ağlama ve yakınmaları­ nım, acı duyumlarının bir mimesis’i olması öngörülmüştür; urmesis içersinde öykünülen duyumların uyandırılmağını

112


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.