Estetik i georg lukacs

nelik olmasıdır; bu yüzden iletişim, kavramsal açıdan açı­ ğa kavuşturulmuş içerikleri iletmekle yetinmez, ama karşı tarafın duygusal yaşamına da seslenir. Bilimin gelişmesiyle birlikte «izlenim alam»nda bir zayıflama, bir soluklaşma meydana gelmesi, toplumsal işbölümünün bildirimleri gide­ rek daha uzman diline dökmesi, —günlük yaşam açısından— bu yapıda önemli bir değişiklik yaratmaz. Bir de burada genesis (oluş) sorununun ön planda bulunduğunu göz önün­ de tutarsak, bu olgunun genel saptanmasıyla yetinebiliriz. Öte yandan —şimdi söylenecek olan, bildirimin (tebliğ, beyan) bütününe, hem içeriğine, hem de biçimine ilişkindir—, bildirimin amacı, olayların çoğunda yöneldiği kişiyi ya da ki­ şileri bir eyleme ya da bir davranışa razı etmektir; bu durum da, —ilişki günlük insandan günlük insana uzandı­ ğından— her iletişimde zorunlu olarak uyandırıcı türden öğelerin doğumuna yol açar. îlkel dönemlerin gerek «dünya görüşü» açısından, ge­ rekse pratik-toplumsal açıdan merkezi nitelikte olan açık­ lama biçiminin, büyünün, en geniş anlamda alındığında, her zaman uyandırıcı nitelikte erekleri vardır. Bunun nedeni yalnızca, büyü törenlerine karşı uyandırılması istenen körü körüne inancın doğabilmesi için, uyandırıcı nitelikte, çoğu kez bir tür duygu esrikliği düzeyine varan bir etkinin top­ lum içersinde gerçekleştirilmek istenmesi değildir; bunun yanı sıra, olumlu ya da olumsuz biçimde etkilenmesi öngö­ rülen doğa güçleri ile arada varolan, temellerini büyüsel ana görüşlerde bulan bağıntının uyandırıcı nitelikte bir yö­ nelim oluşturması da bu durumun nedenleri arasındadır.

Böylece günlük yaşamda kabarık sayıda bulunan eğilimler, büyü aracılığıyla toplanmakta, dizgeleştirilmekte ve geliş­ tirilmektedir. Günlük yaşamın işleyişi ile büyünün işleyişi arasında bir yön değişimine, herhangi bir nitel değişime ge­ rek bulunmaması, bu durumun gerçekleştirilmesini daha da kolaylaştırmaktadır; gerekli olan, yalnızca var olanın yoğun230