Aklın tarihöncesi steven mithen

Page 204

2 0 4 AKLIN TARİHÖNCESİ

farklı bir “oluşuma” sahip olduğu inancının yattığını savunur. Üçüncü bölümde, sezgisel biyolojinin önemli bir özelliği olan ve çok küçük çocuk­ ların bile hayvanları farklı türlere göre sınıflayabilmelerini sağlayan temel özellik kavramını anlatmıştım. Boyer, şaman örneğinde olduğu gibi, insan­ ların farklı toplumsal rollere ayrılmasını, toplumsal dünya hakkındaki düşünceye temel özellik kavramının girmesi olarak açıklar. Diğer bir deyişle, bu, bilişsel akışkanlığın bir sonucudur. Kuşkusuz, Üst Paleolitik topl-umların dini ideolojilerini yeniden can­ landırmamız mümkün değildir. Ama, Orta/Üst Paleolitik geçiş dönemi sırasında, çağdaş avcı-toplayıcılarınki kadar karmaşık dini ideolojilerin ortaya çıktığından ve bu ideolojilerin o günden beri bizimle kaldıkla­ rından emin olabiliriz. Bu durum, insan aklında uyanan bilişsel akışkan­ lığın yarattığı ve sanat, yeni teknolojiler ile doğal dünya ve sosyal etkileşim araçlarının kullanımı konusunda değişimle sonuçlanan bir oluşuma ben­ zemektedir. Bilişsel akışkanlığa doğru: İlk Çağdaş İnsan aklı Yeni bilişsel akışkanlık insan aklını ve insan davranışlarının tüm yönlerini (bkz. s. 205) değiştirmiştir. Alet yapımında kemik ve fildişi benzeri mal­ zemelerin kullanılması, el ürünlerinden bilgi depolama ve bilgi iletme amacıyla yararlanılması gibi yeni yetenekleriyle, insanların, dünyanın yeni bölgelerinde kolonileşebilmeleri şaşırtıcı değildir, ilkel İnsanların 1.5 milyon yıldan fazla bir zaman önce Afrika’dan ilk kez ayrılmalarının ardından, 60 000 yıl kadar önce dünya üzerinde önemli bir göç hareketi başladı. Clive Gamble’ın global kolonileşme üzerine yaptığı son çalışma­ sında anlattığı gibi,66.uzun deniz yolculukları sonunda Avustralasya yerleşimler gerçekleşmiş, hemen ardından 40 000 yıl önce, Kuzey Avrupa ovaları ve Afrika’nın kurak bölgeleri ile Uzak Kuzey’in kozalaklı ağaç­ lardan oluşmuş orman ve tundralıklarma yerleşim gelmiştir. İlk İnsan­ ların bu çevrelere geçici olarak girdikleri ve buralarda uzun dönemli yaşamamış olmaları mümkündür. Çağdaş İnsanlar, yalnızca yerleşmekle kalmayıp buraları Amerika kıtaları ve Pasifik adaları için basamak olarak kullanmışlardır. Bilişsel akışkanlığa sahip bir akılsa! yapının ortaya çıkışı Orta/Üst Paleolitik geçişi açıklar. Yine de bu geçişin 4. Perdenin yarısına kadar gerçekleşmediğini unutmayın. Bu perdenin başlangıcı fosil kayıtlarında 100 000 yıl önce H. sapiens sapiensin görünmesiyle tanımlanır. Bu bölümü, Orta/Üst Paleolitik geçiş döneminden önce yaşayan bu İlk Çağdaş İnsan-


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.