Het klimaat gaat Ton aan het hart

Al vijftien jaar timmert Ton van Oostwaard aan de weg om het klimaat te redden. De 66-jarige gepensioneerde ingenieur betaalde er een zware tol voor. Twee jaar geleden viel hij neer in een hoek van de kamer, door een hartstilstand. Vier maanden later overkwam hem hetzelfde. Tot tweemaal toe moest hij worden gereanimeerd. De dokters van het Isala ziekenhuis in Zwolle stelden uiteindelijk de juiste diagnose: Ton lijdt aan sarcoïdose, een zeldzame ontstekingsziekte die bij hem het hart en de nieren aantastte.

Wat erger is, hij verloor in tweede instantie een rechtszaak, waarna beslag werd gelegd op zijn pensioen, zodat hij inmiddels van zowat alles beroofd is: zijn woning, zijn inkomen, zelfs zijn partner ging - op de dag van dit interview - bij hem weg, ze hield de stress niet meer vol. Hij woont nu in een caravan, maar de standplaatskosten op de camping worden nu ook te duur. “Mijn hart wordt enorm zwaar op de proef gesteld”, vertelt Ton. “Het is een wonder dat ik nog leef. Mijn lieve partner kan er niet tegen dat we bedreigd worden. Ik heb zeker nog 20 jaar nodig om mijn project uit te voeren, ook mensen die helpen investeren.”

Coma

Gestimuleerd door onder meer de inmiddels overleden Eberhard van der Laan (voormalig burgemeester van Amsterdam) ontwikkelde Ton een project waarmee CO2 kan worden omgezet in waterstof en zuurstof. Dé manier om het klimaat langdurig leefbaar te maken, aldus Van Oostwaard. Hij heeft inmiddels octrooi aangevraagd voor zijn vinding. In juli wordt duidelijk of het Nationaal Octrooi Bureau in Den Haag zijn uitvinding wettelijk zal beschermen. Tot die tijd verkeert Ton in onzekerheid.

Hart zwaar op de proef gesteld Hoe zijn uitvinding er uitziet, laat Ton voorlopig in het midden. Want hij heeft inmiddels slechte ervaringen opgedaan door mensen, die hem proberen op te lichten. Nota bene terwijl hij van de tweede coma aan het herstellen was. Ze gingen er volgens Ton met zijn uitvinding vandoor en vormden een eigen bedrijf, dat hem nu probeert te beconcurreren met zijn ideeën.

Tijdens de nacht van de eerste op tweede kerstdag 2020 werd hij voor het eerst getroffen door een hartstilstand. “Ik kan me er helemaal niets van herinneren”, zegt hij. “Ik lag tien dagen in coma in het ziekenhuis in Harderwijk. Daarvan nog nauwelijks hersteld trof me in april 2021, vier maanden later, opnieuw een hartstilstand. Ik kwam in het Isala ziekenhuis terecht, opnieuw acht dagen in coma. In dit ziekenhuis kreeg ik ook een ICD. Door de snelle reactie in beide gevallen van mijn partner Elena kan ik het nog navertellen.”

“In de drie maanden voor kerst 2020 merkte ik dat mijn conditie snel achteruit ging, toen had ik eigenlijk al naar de dokter moeten gaan. Uiteindelijk werd pas in april vorig jaar in het Isala ziekenhuis de juiste diagnose gesteld: sarcoïdose. Mijn longen functioneerden minder goed, ik werd kortademig, dat is nu helemaal over. In Nederland lijden zo’n 3000 mensen aan deze ziekte, die allerlei verschillende uitwerkingen heeft en waartegen buiten de huidige ontstekingsremmers nog geen medicatie bestaat en niemand weet wat de oorzaak ervan is. Sarcoïdose tast je organen aan. Bij mij is dat het hart, maar ook de nieren. Het hart zit als het ware ingesponnen in schimmelbedradingen. Je moet het je voorstellen als een soort van spinnenweb dat om of in je orgaan zit. Daardoor gaat het functioneren van dat orgaan achteruit.”

Bestolen

“Ik heb nooit eerder een ziekte onder de leden gehad. Met mijn 64e stopte ik met werken in Amstelveen, waar ik als Hoofdopzichter leiding gaf en daarna als Senior adviseur Visie en Ontwikkeling. Na het vervroegd pensioen wilde ik mijn project opstarten. Maar door oplichterij werd ik in mijn ziekteperiode van mijn pensioen bestolen, dit wordt uiteindelijk voor tweederde in beslag genomen. Dan wordt je hart op de proef gesteld!”

Inmiddels heeft Ton een rechtszaak hierover verloren, zodat een groot deel van zijn pensioen twintig jaar lang naar een vordering van een ander gaat. “Terwijl die kweker uit mijn geboortedorp, die ik van zijn faillissement gered heb, nog nooit iets geleverd heeft”, zegt Ton. Hij heeft geen geld en tijd om in hoger beroep te gaan (dit duurt vier jaar) tegen de uitspraak van de enige Amsterdamse Rechtbank, waar een leger van juristen in de nabijheid verkeert, waardoor onder andere de ZuidAs zich ontwikkelt. “Daar kan ik niet tegenop”, zegt hij. Hij denkt er nu over om eerst naar het ministerie van Justitie en Veiligheid of vervolgens naar de Koning te gaan om het onrecht dat hem naar eigen zeggen is overkomen, aan de kaak te stellen.

Hoe ga je daarmee om?

“Dit zijn de verschrikkelijkste jaren in mijn leven”, zegt hij. “Mijn dochter is een mooi voorbeeld: ernstig gehandicapt door een spierziekte, maar maakt haar leven ondanks alles waardevol. Voor mij komen alle dingen nu bij elkaar. Ik ben ziek, wil mijn project oppakken, maar moet wachten op een octrooi, er is beslag op mijn inkomen gelegd en mijn partner is vertrokken. Hoe ga je daarmee om?” Ton blijft het antwoord daarop schuldig, maar weet wel dat hij verder gaat tot “eerlijkheid en gerechtigheid zal boven komen” als harttraining.

Formule 1

Ton is overigens een ware Formule 1 liefhebber. Sinds 2000 gaat hij elk jaar naar Monza. “Ik ga er twee weken vooraf al naartoe. Er is muziek, feest, geen rottigheid, je ziet mensen en knoopt vriendschappen aan. Voor mij betekent dat heel veel. Ik krijg er daadkracht door. Ik verheug me nu al op Monza op 3 september 2023, het circuit dat in 2022 honderd jaar bestond!”