HANNES
HUYBRECHTS
H PROCESFOLIO A 2
0
N 1
3
N -
E 2
0
S 1
4
Procesfolio Hannes Huybrechts derde bachelor afstudeerrichting grafisch ontwerp 2013-2014
1
I
N
H
O
U
D
S
O
P
G
A
V
p. p. p. p. p. p. p. p. p.
42-43 44-45 46-47 48-49 50 51 52-53 54-55 56-58
INSPIRATIE KUNSTENAARS Bill Viola Shirin Neshat Wolf Vostell Peter Fishli & David Weiss Nam June Paik Bruce Nauman Francis Al每s Donald Judd Sol Lewitt Fran莽ois Morellet Rebecca Allen Ben Laposky Theo Jansen H. Everett Smith
2
ONDERZOEK p. 6-7 p. 8-11 p. 12-13 p. p. p. p. p. p. p. p. p. p. p.
14-17 18-19 20-21 22-25 26-27 28-29 30-31 32-33 34-35 36-37 38-39
Hypnose Sjamanisme Dreamachine Ganzfeld Chromoscope Mindmachine Tron Sketchpad Cymatics
E
OPDRACHTEN GROEPSWERK Intro Brainstorm E-publicatie Datavisualisatie
KLASSIEK FONT p. p. p. p.
59 60-63 64-66 67
AUDIO AND TYPE Intro Audio Type
p. p. p. p.
69 70-73 74-85 86-87
p. p. p. p. p.
101 102-103 104-105 106-107 108-109
p. p. p. p.
111 112-119 120-121 122-163
BACHELORCLASS p. 89 p. 90-91 p. 92-97
)ENTR’ACTE( Intro
Intro Schetsen Uitwerking Resultaat
Intro Centraal Station Microcosmos Experimenten Seagull Repetition
BACHELORPROEF p. 98-99
Intro Proces Tumblr Stills
3
K U N S T E N A A R S
Bill Viola
4
p.6-7
Shirin Neshat
p.8-11
Wolf Vostell
p.12-13
P. fishli & D. Weiss
p.14-17
Nam june Paik
p.18-19
Bruce Nauman
p.20-21
Francis Al每s
p. 22-25
Donald Judd
Sol Lewitt
p. 28-29
Fran莽ois Morellet
Rebecca Allen
p. 32-33
Ben Laposky
p. 34-35
Theo Jansen
p. 36-37
H. Everett Smith
p. 38-39
p. 26-27
p. 30-31
5
B
I
L
L
-
V
Still uit Acceptance
6
I
O
L
A
Still uit Acceptance
Bill Viola is een Amerikaans kunstenaar die internationaal bekend werd met zijn bijdragen tot de videokunst. Bill Viola exposeerde zijn werk op de belangrijkste locaties voor beeldende kunst. Zijn werk gaat over centraal menselijke thema’s als geboorte, dood, liefde, emotie en een soort humanistische spiritualiteit.
Hij heeft zich steeds laten inspireren door mystieke tradities zoals zenboeddhisme, christelijke mystiek en wsoefisme. Zijn werken doen vaak schilderachtig aan. Doordat de beelden zeer langzaam bewegen kan de toeschouwer diep in de verschillende betekenislagen ‘wegzakken’.
7
S
H
R
I
I
N
-
N
Shirin Neshat째1957
8
E
S
H
A
T
Still uit Rapture
Shirin Neshat is een Iraanse kunstenares. Centraal in haar werk staat de Iranese vrouw.
9
Still uit Rapture
Shirin Neshat combineert tekst en beeld vanwege de relatie en inhoud van die twee. In haar werk beschrijft ze de rol van de vrouw in Iran en hoe het is om gesluierd te zijn onder een zwarte chador. Centraal in haar werk staat de Iranese vrouw. Ze combineert tekst met beeld waarbij de tekst als stem fungeert om de stereotype negatieve beelden en de slachtofferrol van Iranese vrouwen aan de kaak te stellen. Het daadkrachtige karakter van de geportretteerde vrouwen wordt op die manier versterkt door de teksten. Hierdoor ontstaat een beeld van de Iranese vrouw zoals wij dat in de media niet snel tegen zullen komen.
10
Unveiling
Still uit Rapture
Still uit Rapture
11
W
O
L
F
-
V
O
S
Wolf Vostell was een vooraanstaand Duits kunstschilder, beeldhouwer en performancekunstenaar, actief in de tweede helft van de twintigste eeuw. Hij wordt gezien als een pionier van de installatie, van de videokunst, van de environmentkunst, van de décollage, van de happening en van de Fluxusbeweging. Hij gebruikte in zijn werk verschillende methoden om tot een beeld te komen, zoals ‘Dé-coll/age’, Verwischung (vervaging), assemblage en betongieten.
12
T
E
L
L
Sun In Your Head
Electronic DĂŠ-coll/age, Happening Room
13
P E T E R - F I S C H L I - & - D A V I D - W E I S S
Still uit The Right Way
From the “two pranksters� (John Waters) who created the amazing chain reaction film The Way Things Go, Peter Fischli and David Weiss, come the earlier adventures of Rat and Bear! Two films following the artists, in rat and bear costumes, through their adventures from an LA freeway to a lake in the Swiss Alps. The Point of Least Resistance was the first film by Fischli and Weiss. Set against a film noir-style Los Angeles background, the animal partners become embroiled in a murder mystery that raises questions and observations on the nature of art and crime before spiraling into sublime flights of fancy.
14
In The Right Way as they hike through the mountains, at the mercy of the elements and all kinds of miracles and, above all, at the mercy of themselves, Rat and Bear try to find reasons for all they see and experience, getting closer than expected to the right way. Peter Fischli and David Weiss started their collaboration in 1979. Working with a wide range of media, they convey humor, irony and wonder through everyday objects, giving them a new meaning in the process. They have been acclaimed around the world with exhibitions and retrospectives at the Tate Modern and MoMA, among other world-famous institutions.
How to work better
15
Der Lauf der Dinge is een fim uit 1987 die een lange, aaneengesloten sequens toont van alledaagse objecten die elkaar ‘aansteken’. Banden, vuilzakken, ladders, zeep, oude schoenen, … zien we de revue passeren. Objecten die op het eerste zicht geen uitstaans met elkaar hebben, geven toch hun energie door, zodat er een ononderbroken keten ontstaat. De film viel meerdere malen in de prijzen op belangrijke filmfestivals (Berlijn, San Francisco, Sydney, …) en was eerder al te zien in de belangrijke musea wereldwijd.
The Three Sisters
Still uit The Way Things Go
16
Still uit The Way Things Go
Still uit The Way Things Go
17
N
A
M
-
J
U
N
E
-
P
A
I
Nam June Paik °1932 - 2006 Nam June Paik was een Amerikaanse kunstenaar van Zuid-Koreaanse afkomst. Hij was een beroemd Fluxus-artiest en wordt als de uitvinder van de videokunst beschouwd. In de traditie van Fluxus hield Paik vele performances waarin elektronica een grote rol speelde. In een groot aantal van zijn performances werkte Paik samen met de Amerikaanse celliste Charlotte Moorman, die hij leerde kennen nadat hij in 1964 naar New York verhuisde. Vooral bekend van deze samenwerking is
18
TV-bra waarin Moorman topless optrad. In zijn latere werk verschoof Paiks’ aandacht naar de beeldhouwkunst; hij ging meer en meer installaties maken met daarin monitoren, videospelers en televisies als hoofdrolspelers. Ook realiseerde hij met hulp van technici zijn eigen videotechnologie zoals de videosynthesizer. Over zijn werk zei Paik zelf het volgende: “Lange tijd heeft de televisie de intellectuelen gemarteld, het wordt tijd dat de intellectuelen de televisie gaan martelen”.
K
Piano Piece
Video Flag
19
B
R
U
C
E
-
N
A
U
M
A
N
Playing A Note on the Violin While I Walk Around the Studio
Bruce Nauman is een belangrijke hedendaagse kunstenaar uit de Verenigde Staten. Het werk van Nauman is veelomvattend in inhoud, vorm en materiaal. Nauman heeft zich vanaf de jaren zestig beziggehouden met performances, installaties, videokunst, sculptuur, tekeningen en neon-werken. Zijn experimentele en onderzoekende beeldtaal zou men inhoudelijk kunnen plaatsen onder het Franse begrip ‘la condition humaine’ wat in Naumans werk het menszijn met al zijn basale kenmerken betreft zoals eten, drinken, pijn, communicatie, seks, dood etc. De beeldtaal die Nauman gebruikt is op enkele uitzonderingen na zeer direct.
20
In de jaren zestig is Nauman begonnen met het maken van afgietsels van zijn lichaam. Een aantal jaren later maakte hij video-opnamen van zijn atelier waarin hij de grenzen van de ruimte verkende door middel van het lopen langs de wanden van de ruimte of het letterlijk langdurig vallen tegen een van de hoeken van de ruimte. Dit ontwikkelde zich naar het maken van letterlijke ruimtes en smalle gangen (corridors) die iets boven de grond zwevend, vaak voorzien van fel licht een claustrofobische uitwerking veroorzaken.
Walking in an Exaggerated Manner Around the Perimeter of a Square
Walking in an Exaggerated Manner Around the Perimeter of a Square
21
F
R
A
N
C
I
S
-
A
L
鸥
S
Sometimes Making Something Leads to Nothing
De Antwerpse kunstenaar Francis Al每s was lange tijd vrijwel ongekend in eigen land, mede omdat hij al sinds de jaren tachtig in Mexico woont en werkt. Al每s geeft via zijn werk commentaar op politieke en sociale verschijnselen zoals grenzen, globalisering en vooruitgang. Het specifieke vacabularium waarin hij deze verschijnlenen aanpakt leidt de kijker mee naar een bizar po毛tisch en allegorisch universum. Hierin duwt een kunstenaar een ijsblok door Mexico Stad of wordt zelfs een hele berg verplaatst.
Sometimes Making Something Leads to Nothing
22
When Faith Moves Mountains
Francis Alÿs, geboren als Francis De Smedt is een Belgisch kunstenaar. Francis Alÿs studeerde voor architect in Doornik en Venetië en vestigde zich in de jaren ‘80 in Mexico-Stad. De basis van zijn activiteiten vindt zijn oorsprong in de wandelingen door de stad. Zijn werk, zowel performances, video’s, tekeningen, schilderijen als beeldhouwwerken, ontwikkelt hij in verschillende steden, zoals New York, Londen, Lima en Jeruzalem. Alÿs beschrijft de context waarin hij als kunstenaar werkt als politiek, in de Griekse betekenis van het woord polis: de stad als plaats van gewaarwordingen en conflicten. Met simpele, ironische en veelzeggende acties onderzoekt hij de invloed van kunst op het leven in de stad.
When Faith Moves Mountains
23
The Loop
Tornado
24
Still uit Patriotic Tales
The Green Line
25
D
26
O
N
A
L
D
-
Untitled, 1968
J
U
D
D
Donald Clarence Judd was een Amerikaanse schilder en beeldhouwer. Hij geldt naast Robert Morris en Sol LeWitt als een der hoofdvertegenwoordigers van het minimalisme. Judd begon zijn carrière als schilder, maar hij wilde zijn werken niet aan de muur hangen. Hij experimenteerde daarom met vrijstaande objecten, maar de vorm van het object werd voor hem steeds belangrijker. Hij zocht naar een kunstvorm, die noch schilderen, noch beeldhouwen was. Het moest beide in zich verenigen: zijn Specific Objects. Bekend zijn vooral zijn ‘stack sculptures’: rechthoekige dozen in een verticale rij tegen de wand. Dat is typisch voor zijn werkwijze: eenvoudige elementen en een eenvoudige compositie. Hij werkte met uitgesproken industriële materialen: gelamineerd hout, gegalvaniseerd ijzer, geëloxeerd aluminium. Ook de kleur moest niet langer iets voorstellen, maar was er omwille van zichzelf.
Untitled (Bernstein 80-52)
15 Untitled Works In Concrete
27
S
O
L
-
L
E
W
Sol Lewitt °1928 - 2007
Sol LeWitt (Hartford (Connecticut), 9 september 1928 – New York, 8 april 2007) was een Amerikaans beeldhouwer, schilder en tekenaar. Zijn werk wordt geassocieerd met diverse stromingen in de moderne kunst, zoals conceptuele kunst en minimal art.
28
I
T
T
Loopy Doopy
Wall Drawing #1136
Shapes Of Black & White Stripes
29
F
R
A
N
C
O
I
S
François Morellet is een Franse kunstenaar. Hij heeft zich gedurende zijn carrière achtereenvolgens beziggehouden met schilderkunst, lichtkunst, beeldhouwkunst en grafische kunst. Morellet begon zijn artistieke carrière, nog werkzaam in het bedrijf van zijn ouders, als schilder; vanaf 1948 als autodidact en enkele jaren later in de leer bij een professionele schilder. Zijn werk werd beïnvloed door zijn voorbeeld Piet Mondriaan en door de schilder Pierre Dmitrienko (Nouvelle École de Paris). Reeds in 1950 noemde hij zichzelf een abstracte schilder en omstreeks die tijd had hij al een eerste expositie bij Galerie Creuze in Parijs. Uit deze periode stamt zijn eerste sphère trame. In de jaren zestig ging hij met kunstenaars als Francisco Sobrino, Horacio Garcia Rossi, Julio Le Parc, Yvaral en Joël Stein experimenteren met kinetische kunst binnen de kunstenaarsgroepering Groupe de Recherche d’Art Visuel, die op wetenschappelijke wijze de mogelijkheden van beeldende kunst experimenteel wilde onderzoeken. Hij participeerde ook in de internationale beweging Nouvelle Tendance. In 1963 begon Morellet lichtobjecten te creëren met behulp van
-
M
O
R
E
L
L
E
neonbuizen naar het voorbeeld van de Amerikaan Dan Flavin. Vanaf het einde der jaren zestig ging Morellet zich bezighouden met kunst in relatie tot de architectuur en kunst in de openbare ruimte. Voorbeelden van deze projecten zijn: het Centre Culturel in Compiègne, de wijk La Défense in Parijs en bijdrages aan het beeldenpark van het Kröller-Müller Museum in Otterlo. Morellet leeft nog steeds in Cholet. Het werk van Morellet wordt gerekend tot de geometrische abstractie en het past bij het minimalisme van Donald Judd, Ellsworth Kelly, Sol LeWitt en Frank Stella. Tegelijkertijd is er verwantschap te constateren met het dadaïsme.
François Morellet °1926 bij zijn werk Random distribution of 40,000 squares in accordance with odd and even numbers of a telephone directory, 50% blue 50% red
30
T
Apres Reflexion #13
L’Avalanche
31
R
E
B
E
C
C
A
-
A
Album cover Kraftwerk - Techno Pop
Rebecca Allen is an international artist inspired by a variety of media to create work from 3-D computer graphics, animation, music videos, video games, performance works, artificial life systems, multisensory interfaces, interactive installations, virtual and mixed reality.
32
L
L
E
N
Rebecca Allen is an internationally recognized artist, designer, director and technology research pioneer with three decades of experience leading multidisciplinary teams to create highly innovative projects, products and experiences. Her work pushes the boundary of creative expression utilizing cutting-edge technology in areas involving virtual and augmented reality, mobile media design, wearable computing, video games, 3D computer animation, large scale performance, user interface design and experience design. Rebecca has collaborated with music and performing artists such as Kraftwerk, Mark Mothersbaugh (Devo), John Paul Jones (Led Zeppelin), Peter Gabriel, Carter Burwell, Joffrey Ballet and Twyla Tharp.
Clients include Huffington Post, Intel, Philips, Mattel, Nintendo, Apple, Time Warner, Island, CBS, NBC, FOX, PBS/Nova, BBC, TVE (Spain), Taejon World Expo, Seville World Expo and DARPA. Her artwork is part of the permanent collection of Centre Georges Pompidou, the Whitney Museum and Museum of Modern Art, NY. Awards include an Emmy for Outstanding Achievement in Design. Fast Company named Allen one of the Most Creative People in Business for 2010. Allen received her BFA at Rhode Island School of Design and her MS from Massachusetts Institute of Technology. She is currently professor and was founding chair of the UCLA Department of Design, Media Arts. She worked at the New York Institute of Technology Computer Graphics Laboratory.
Kraftwerk Wireframe
33
B
E
N
-
L
A
P
O
S
K
Y
Benjamin Francis Laposky was a mathematician, artist and draftsman in Cherokee, Iowa. He has been credited with making the first computer graphics, utilizing an oscilloscope as the creation medium for abstract art. In 1953 he released what he called "Oscillons" (or oscillogram designs) along with a corresponding thesis entitled "Electronic Abstractions" via a gallery exhibition of fifty pictures of the same name at Sanford Museum in Cherokee. Laposky is often credited as the pioneer for electronic art, more specifically in the analog vector medium. Ben Laposky 째1914-2000 bij zijn oscilloscoop
34
Oscillon No. 4 (Electronic Abstraction)
35
T
H
E
O
-
J
A
N
S
E
Apodiacula Theo Jansen (Den Haag, 14 maart 1948) is een in Nederland wonend en werkend kunstenaar-uitvinder. Hij studeerde van 1967 tot 1975 natuurkunde aan de (toen nog) Technische Hogeschool Delft. Na het verlaten van de universiteit besloot hij verder te gaan als kunstenaar. De eerste zeven jaar schilderde hij. In 1980 bouwde hij een vliegende schotel (vijf meter doorsnede, flitsende lichten en een piepend geluid) die over Delft vloog en de stad in beroering bracht. Geïnteresseerd in het mechanisme van de evolutie probeert hij met de computer zijn ontwerpen te selecteren, zoals dieren in de evolutie worden geselecteerd. De strandbeesten waarmee hij bekend is geworden, waren in eerste instantie bedoeld om het strand en duinlandschap te beïnvloeden. Gaandeweg is hij geïnteresseerd geraakt in de looptechniek waarmee ze zich zouden kunnen verplaatsen. Uiteindelijk is het gelukt om met behulp van luchtdruk in PET-flessen (“opgeslagen wind”) en een loopmechaniek dat in met een evolutie
36
simulatie is ontworpen, een zelfstandig lopend strandbeest van pvc-buizen te maken. Het eerste dier dat hij zo construeerde is de animaris vulgaris, het gewone (vulgaris) dier (animal) van de zee (maris). Dit van pvc-buizen en plakband gemaakte strandbeest kon nog niet lopen. Latere generaties strandbeesten liepen wel degelijk. Ze bewogen op de wind, konden zand verplaatsen, ontwikkelden ingenieuze loopbewegingen en konden uiteindelijk op luchtdruk zelfstandig lopen. Met name het loopmechaniek is interessant. Omdat wielen op zand geen goede grip hebben, werkt een gewone loopbeweging beter. Maar deze beweging levert een schommelend strandbeest op. Met behulp van een simulatie van evolutie kon de computer een loopmechaniek ontwerpen waarbij de loper niet schommelt en toch soepel over zand kan lopen. Uiteindelijk wil hij het dier “Is” in kuddes over het strand laten lopen, waar zij hun eigen leven kunnen leiden.
N
Animarus Rhinoceros
Animarus Umerus
37
H
A
R
R
Y
-
E
V
E
R
E
T
T
-
Stills uit films van Harry Everett Smith
38
S
M
I
T
H
Harry Everett Smith 째1923-1991
Harry Everett Smith was a visual artist, experimental filmmaker, record collector, bohemian, mystic, and largely self-taught student of anthropology. Smith was an important figure in the Beat Generation scene in New York City, and his activities, such as his use of mind-altering substances and interest in esoteric spirituality, anticipated aspects of the Hippie movement. Besides his films, Smith is widely known for his influential Anthology of American Folk
Music, drawn from his extensive collection of outof-print commercial 78 rpm recordings. Throughout his life Smith was an inveterate collector. In addition to records, artifacts he collected included string figures, paper airplanes, Seminole textiles, and Ukrainian Easter eggs.
39
I N S P I R A T I E
40
Hypnose
p. 42-43
Sjamanisme
p. 44-45
Dreamachine
p. 46-47
Ganzfeld
p. 48-49
Chromoscope
p. 50
Mind Machine
p. 51
Tron
p. 52-53
Sketchpad
p. 54-55
Cymatics
p. 56-58
41
H
Y
P
N
O
S
E
Hypnotherapie Hypnose is een kunstmatig gecreĂŤerde staat van bewustzijn waarin men ontspannen is en geconcentreerd op een bepaald onderwerp. Hoewel de wetenschappelijke geschiedenis van het gebruik van hypnose pas aanvangt met Franz Mesmer in de 18e eeuw werd de techniek reeds lang daarvoor toegepast door tovenaars en genezers.
Zakhorloge inductie
42
Sommige mensen zijn van mening dat er slechts één soort hypnose is: zelfhypnose. Zelfs onder begeleiding van een hypnotiseur is het de cliënt zelf die toestaat dat de trance ontwikkelt en laat bestaan. Dus iedere vorm van hypnose begint toch eigenlijk in de eerste plaats steeds bij de gehypnotiseerde zelf, maar aangezien suggesties van anderen dit kunnen teweegbrengen laat men zich dan eigenlijk begeleiden in de zelfhypnose. Zonder aandacht te schenken aan een vreemde suggestie zal geen hypnose intreden. Anderen stellen dat er twee soorten hypnose zijn: • zelfhypnose, waarbij men zichzelf in de hypnotische toestand brengt, ook autosuggestie genoemd. • hypnose waarbij een hypnotiseur de hypnotische toestand tot stand brengt.
Er zijn verschillende stadia van hypnose, van licht zoals een lichte roes tot een zeer zware hypnotische toestand met een totaal verlies van (zelf)bewustzijn en waarbij zelfs een blokkade van zintuiglijke en pijnprikkels kan optreden. Een lichte hypnotische toestand kan vergeleken worden met een situatie waarin men alles om zich heen even vergeet, zoals het diep verzonken zitten in een boek of het kijken naar een spannende film waar men helemaal in opgaat. De hypnotiseur dient integer te zijn en vertrouwen en gezag uit te stralen. Het is voor een diepere hypnose noodzakelijk dat de gehypnotiseerde zijn zelfcontrole en verantwoordelijkheid tot een bepaald niveau overdraagt aan de hypnotiseur. Op die manier kan de gehypnotiseerde een voldoende hogere vernauwing (concentratie) van zijn bewustzijn verkrijgen. Hij maakt als het ware zijn geest los van allerlei standaard processen en verwacht dat deze overgenomen worden door de hypnotiseur.
Hypnos, de Griekse god der slaap
43
S
J
A
M
A
N
Altaian Sjamaan, 1909
44
I
S
M
E
Sjamanisme is een overkoepelend begrip voor traditionele geloven, rituelen en praktijken uit diverse culturen verspreid over de hele wereld. Kenmerkend is dat de sjamaan contact heeft met “een andere werkelijkheid”. Antropologen zijn het echter niet eens van wat precies onder sjamanisme dient te worden verstaan. De term sjamanisme komt van het Toengoezische šaman; ša betekent weten, een sjamaan is letterlijk “iemand die weet”. Het stamt af van het Sanskriet sramana en komt overeen met het Chinese shamen, wat “hij die in extase verkeert” betekent. Er zijn mannelijke en vrouwelijke sjamanen.
Definitie: Sjamanisme is gebaseerd op de veronderstelling dat de zichtbare wereld met onzichtbare krachten of geesten is doordrongen die het leven van de levenden beïnvloeden. In tegenstelling tot animisme en animatisme, dat gewoonlijk door een groot aantal leden van een maatschappij wordt beoefend, is voor sjamanisme gespecialiseerde kennis of capaciteit vereist. Sjamanen zijn echter niet georganiseerd in fulltime rituele of geestelijke verenigingen, zoals priesters. Sjamanisme is meer een techniek dan een filosofie of organisatie. Het meest kenmerkende aspect van sjamanisme is dat de sjamaan direct contact maakt met de geestenwereld door in trance te geraken. Antropoloog Mircea Eliade gaf de definitie; ‘een sjamaan specialiseert in een trance waarin zijn/haar ziel wordt geacht het lichaam te verlaten en op te stijgen naar de hemel of af te dalen in de onderwereld’ en noemt de sjamaan ‘technicus van het heilige’.
Hamatsa ritualist, 1914
45
D
R
E
Brion Gysin 째1916-1986
46
A
M
A
C
H
I
N
E
Ian Sommerville 째1940-1976
Ian Sommerville The dreamachine (or dream machine) is a stroboscopic flicker device that produces visual stimuli. Artist Brion Gysin and William S. Burroughs’s “systems adviser” Ian Sommerville created the dreamachine after reading William Grey Walter’s book, The Living Brain. History: In its original form, a dreamachine is made from a cylinder with slits cut in the sides. The cylinder is placed on a record turntable and rotated at 78 or 45 revolutions per minute. A light bulb is suspended in the center of the cylinder and the rotation speed allows the light to come out from the holes at a constant frequency of between 8 and 13 pulses per second. This frequency range corresponds to alpha waves, electrical oscillations normally present in the human brain while relaxing. The Dreamachine is the subject of the National Film
Board of Canada 2008 feature documentary film FLicKeR by Nik Sheehan. A dreamachine is “viewed” with the eyes closed: the pulsating light stimulates the optical nerve and alters the brain’s electrical oscillations. The user experiences increasingly bright, complex patterns of color behind their closed eyelids. The patterns become shapes and symbols, swirling around, until the user feels surrounded by colors. It is claimed that using a dreamachine allows one to enter a hypnagogic state. This experience may sometimes be quite intense, but to escape from it, one needs only to open one’s eyes. A dreamachine may be dangerous for people with photosensitive epilepsy or other nervous disorders. It is thought that one out of 10,000 adults will experience a seizure while viewing the device; about twice as many children will have a similar ill effect.
47
G
A
N
Z
F
E
Still uit The Ganzfeld Haunting
48
L
D
Still uxit The Ganzfeld Haunting Een ganzfeldexperiment is een techniek uit de experimentele parapsychologie, bedoeld om buitenzintuiglijke waarneming te testen bij individuen. Het experiment draait kort gezegd om de vraag, of beelden langs buitenzintuiglijke weg kunnen worden overgedragen van de ene persoon op de andere. Verschillende onderzoekers hebben significante resultaten geclaimd op dit terrein. Deze resultaten zijn echter niet reproduceerbaar gebleken en moeten, volgens andere onderzoekers, worden toegeschreven aan andere factoren dan het psi-effect. Bij het experiment gebruikt men een ganzfeld (uit het Duits: “het gehele veld”), een homogeen visueel blikveld dat gecreëerd wordt door halve pingpongballen over de ogen van een proefpersoon te plaatsen en die met gekleurd licht te beschijnen.
De ganzfeld-techniek als zodanig werd geconcipieerd door Wolfgang Metzger in de jaren 30 van de 20e eeuw, als deel van zijn onderzoek naar de Gestalt-theorie. Metzger was ook degene die het woord ‘ganzfeld’ introduceerde. De eerste ganzfeldexperimenten met een parapsychologische achtergrond werden in 1974 gepubliceerd door de Amerikaanse parapsychologen Charles Honorton en Sharon Harper, in het Journal of The Society for Psychical Research. Sindsdien zijn ganzfeld-experimenten voortdurend onderwerp gebleven van parapsychologische belangstelling.
49
C
H
R
O
M
O
S
C
O
Chromoscope The Chromoscope is a device to be carried around, like a telescope. It is designed to transform the nocturnal landscape of large cities. It isn’t the device itself that is interesting, but rather the visual opportunities that it provides. 
It serves as an intermediary between reality and the viewer’s eye that modifies the reading of the environment.
50
Chromoscope
P
E
M
I
N
D
-
M
A
C
H
I
N
E
Mind Machine A mind machine (aka brain machine, in some countries called a psychowalkman) uses pulsing rhythmic sound and/ or flashing light to alter the frequency of the user’s brainwaves.Mind machines are said to induce deep states of relaxation, concentration, and in some cases altered states of consciousness, which have been compared to those obtained from meditation and shamanic exploration.
The process applied by these machines is also known as brainwave synchronisation or entrainment. Mind machines work by creating a flickering ganzfeld. Since a flickering ganzfeld produces different effects from a static one, mind machines can often also produce a static ganzfeld. A mind machine is similar to a dreamachine in that both produce a flickering ganzfeld. The difference is that a dreamachine can be used by several people at once, but generally has fewer technical features than a mind machine.
51
T
R
Tron is een Amerikaanse sciencefictionfilm uit 1982. Het was een van de allereerste films die intensief gebruikmaakte van door computers gegenereerde beelden. De film is een productie van Walt Disney Pictures. De hoofdrol wordt vertolkt door Jeff Bridges. Tron was aanvankelijk geen groot succes, maar groeide (onder andere door diverse computerspellen) steeds meer uit tot een cultfilm. Computerprogrammeur Kevin Flynn, die werkt voor het bedrijf ENCOM, ontwerpt na werktijd op de bedrijfscomputer zijn eigen computerspellen. Hij droomt ervan met een van zijn spellen genoeg te verdienen om zijn eigen bedrijfje te kunnen starten. Een collega, Ed Dillinger, gaat echter met Flynn’s ontwerp aan de haal. Hij wordt al snel gepromoot binnen ENCOM vanwege “zijn” creaties terwijl Flynn zonder iets achterblijft. Flynn probeert in te breken op de centrale computer om zo Dillinger te ontmaskeren, maar de Master Control Program (MCP) houdt hem tegen. Wanneer Flynn later weer een poging onderneemt, wordt hij door de MCP gedigitaliseerd en gedownload in het mainframeprogramma. Hier komt hij in contact met het programma TRON. MCP
O
N
blijkt de macht in de computer te hebben overgenomen en onderdrukt alle andere programma’s, die in deze cyberwereld eruitzien als hun menselijke scheppers (die zij “gebruikers” noemen). Samen met enkele vrienden trekt Flynn ten strijde tegen MCP en zijn soldaten. Om dit te bereiken moet Flynn onder andere deelnemen aan de spellen die hij ontworpen heeft. Uiteindelijk slagen Flynn en Tron in hun opzet en de MCP wordt uitgeschakeld. Flynn keert terug naar de echte wereld met bewijs dat Dillinger zijn ontwerpen gestolen heeft. Flynn wordt de nieuwe CEO van ENCOM.
Still uit Tron
52
Still uit Tron
53
S
K
E
T
C
H
P
A
Ivan Sutherland ﾂｰ1938 Sketchpad (aka Robot Draftsman) was a revolutionary computer program written by Ivan Sutherland in 1963 in the course of his PhD thesis, for which he received the Turing Award in 1988, and the Kyoto Prize in 2012. It pioneered the way for human窶田omputer interaction (HCI). Sketchpad is considered to be the ancestor of modern computer-aided drafting (CAD) programs as well as a major breakthrough in the development of computer graphics in general. For example, the graphical user interface (GUI) was derived from the Sketchpad as well as modern object oriented
programming. Ivan Sutherland demonstrated with it that computer graphics could be used for both artistic and technical purposes in addition to showing a novel method of human-computer interaction.
Demonstratie van de Sketchpad
54
D
Jerone Elkine en Ivan Sutherland die de Sketchpad bestuderen
55
C
Y
M
A
T
Cymatics
56
I
C
S
Cymatics
Cymatics is the study of visible sound and vibration, a subset of modal phenomena. Typically the surface of a plate, diaphragm, or membrane is vibrated, and regions of maximum and minimum displacement are made visible in a thin coating of particles, paste, or liquid. Different patterns emerge in the excitatory medium depending on the geometry of the plate and the driving frequency.
The apparatus employed can be simple, such as the old Chinese spouting bowl, or Chinese singing fountain, in which copper handles are rubbed and cause the copper bottom elements to vibrate. Other examples include the Chladni Plate and the CymaScope.
57
G R O E P S O P D R A C H T
Intro
E-publicatie
58
p.59
p.64-66
Brainstorm
Datavisualisatie
p.60-63
p.67
I
N
T
R
O
In het eerste semester werkten we in groep rond een zelfgekozen thema. Onze groep bestond uit Jasper Joris, Christopher Fuchs, Jorrit Verwimp en Robin Schijfs. We beslisten om rond het thema herhaling te werken en onderzoeken.
59
B
60
R
A
I
N
S
T
O
R
M
Tijdens verschillende gezamelijke brainstorms diepten we ons thema uit. Ons onderzoek hielden we bij op persoonlijke Wordpress blogs. Al snel werd duidelijk dat ieder van ons vooral opzoekwerk deed over kunstenaars die iets met herhaling te maken hebben. Die kunstenaars hebben we verzameld in een e-publicatie die handelt over het thema herhaling.
61
Brainstorm rond het thema herhaling
62
Brainstorm van onze groep rond het thema herhaling
63
E
-
P
U
B
L
I
C
A
T
Het grid waarmee we onze e-publicatie hebben opgebouwd.
64
I
E
Abstractie Abstractie Abstractie Abstractie Abstractie Abstractie Abstractie Abstractie Abstractie Alledaagse ritualiteit Architectuur Architectuur Architectuur Architectuur Architectuur Architectuur Architectuur Architectuur Architectuur Architectuur Assemblage Automatisch Beeld montages Beeldhouwer Blauw Cirkel Cirkels Collage Collages Combinaties Componist Computers Computers Conceptuele Kunst Conceptuele Kunst Conceptuele Kunst Conceptuele Kunst Constructie Constructie Consumptiemaatschappij Dada Dans Dé-coll/age Déja-vu Denkpatronen Design Droste-Effect Echo Eenvoud Eenvoud Effecten Effecten Eindeloos Elementen Elementen Experimentele Muziek Film Films Fotografie Fotografie Fotografie
Fotografie Fotografie Fotografie Fotografie Fotografie Fotografie Fotografie Fotografie Gefragmenteerd Geluid Geometrie Geometrie geometrie Geometrie Geometrie Geometrie GIF Grafiek Herhalingen Herhalingen Herhalingen Hetzelfde Hetzelfde Hetzelfde Huisstijl Installatie Installatie Installatiekunst Installatiekunst Interactie Kaligrafie Kleur Kleur Kleur Kleur Kleur Kleuren Kubussen Kunst Kunst Kunst Landschap Landschap Lego Lijnen Lijnen Lijnen Lijnen Lijnen Loops Massaproductie Massaproductie Massief Methoden Minimalisme Minimalisme Minimalisme Minimalisme Minimalisme Modernisme Monochroom
Monochroom Monochroom Monochroom Monochroom Monochroom Monochroom Muurschilderingen Muziek albums New Topographics Objecten Objecten Objecten Omgeving Oneindig Onmogelijke objecten Ophef Patronen Patronen Patronen Patronen Patronen Patronen Patronen Pentekeningen Performance Pointillisme Pop Art Pop Art Portretten Portretten Post-Minimalisme Poster Poster Primaire kleuren Produceren Produceren Raster Rasters Reeks Reeks Reeks Reflectie Reflectie Reflectie Reflectie Regelmatig Ritmes Ritmes Ritmes Ritmes Ritmes Ritmes Ritmes Rotaties Ruimte Ruimte Ruimte Schilderijen Schilderijen Schilderijen Schilderijen
Schilderijen schilderijen Schilderijen Schilderijen Schilderijen Schilderijen schilderijen Schilderijen Schilderijen Schilderkunst Schilderkunst Schilderkunst Sculpturen Sculpturen Sculptuur Serie Serie Spiegel Spiegels Spiegels Stedelijk Stedelijk Stencils Straatbeeld Street Art Strips structuren Structuur Surrealisme Symmetrie Symmetrie Symmetrie Systeem Systemen Tape Tatoeëren Tekeningen Televisies Terugkaatsing Tijd Tijd Toeval Typografie Typografie Urbanist Variaties Vermenigvuldiging Verwijderen Videokunst Videokunst Vierkant Vlag Vormen Vormen Vormen Vormen Wandelingen Wiskundige principes Zeefdrukken Zelfportretten Zwarte identiteit
De menu pagina van onze e-publicatie. Als je op een trefwoord klikt kom je terecht op een pagina over een kunstenaar die iets te maken heeft met dat trefwoord. Zo weet je van te voren niet over welke kunstenaar het gaat en word je telkens verrast. Via een kliik op een icoonje in de rechterbovenhoek van elke pagina kan je terug naar de menu pagina gaan, of je kan vrij door de pagina’s bladeren.
65
HERHALING (NL) REPETITION (ENG) WIEDERHOLUNG (GER) RÉPÉTITION (FR) REPETIÇAO (POR) REPETIÇIÓN (ESP) her·ha·ling (de; v) 1.
het herhalen
2.
(meervoud: herhalingen) dat wat herhaald wordt
3.
(tv) het nogmaals tonen van een fragment (m.n. in slow motion) of een programma
De eerste pagina van onze e-publicatie
Soll Lewitt - Minimal Memories
Sol LeWitt (Hartford (Connecticut), 9 september 1928 – New York, 8 april 2007) was een Amerikaans beeldhouwer, schilder en tekenaar. Zijn werk wordt geassocieerd met diverse stromingen in de moderne kunst, zoals conceptuele kunst en minimal art
SOL LEWITT
Verenigde Staten - °1928
66
LeWitt heeft sinds 1965 honderden solo-exposities gehad in musea en galeries in de Verenigde Staten en Europa. Zijn werk varieert van tweedimensionale werken als Wall drawings, waarvan hij er meer dan 1200 heeft gecreëerd, en foto’s en honderden werken op papier tot driedimensionale sculpturen (of structures, waarvan hij bij voorkeur sprak) als ‘towers’, ‘pyramids’ en ‘geometric forms’. Deze werken variëren in formaat van maquette tot monumentaal. Stijlkenmerken[bewerken] Het werk van Sol LeWitt wordt gerekend tot de minimal art, net als andere conceptuele kunstrichtingen een kunstrichting waar de betekenis meer ligt in de ideeën dan in de materiële uitwerking ervan.
Of anders gezegd: de uitvoering was minder belangrijk dan het concept. Hij schreef: “Banale ideeën kun je niet redden door een degelijke uitvoering, het is moeilijker om goede ideeën te verprutsen.” Opvallend bleef LeWitt werken met basisvormen zoals bol, driehoek en kubus, meestal in glad en wit materiaal. De ruimtelijke constructies van LeWitt tonen veelvuldig de ribbenstructuur van witgeschilderde kubussen of delen daarvan, in gevarieerde reeksen en gerangschikt volgens bepaalde modules. De systematiek, gebaseerd op beslissingen over onder meer vorm, structuur, ordening en maat, ligt steeds vast in concepten die het uitgangspunt vormen voor al het werk van LeWitt.
Een pagina uit onze e-publicatie
D
A
T
A
V
I
S
U
A
L
I
S
A
T
I
E
Datavisualisatie poster
De kunstenaars en hun trefwoorden hebben we met elkaar verbonden en gevisualiseerd in een datavisualisatie poster.
67
K L A S S I E K - F O N T
68
Schetsen
p. 70-73
Uitwerking
p. 74-85
Resultaat
p. 86-87
I
N
T
R
O
Deze opdracht bestaat eruit een lettertype te ontwerpen met een vormelijke aanpak van het gekozen jaarthema als inspiratie. Uiteindelijk moet het resulteren in een ‘klassiek’ bruikbaar digitaal lettertype. In mijn lettertype staat dus herhaling centraal. Daarom zijn mijn ontworpen lettertypes opgebouwd uit herhalingen van vormen en/ of lijnen. Mijn doel was om met zo weinig mogelijk verschillende vormen een volledig lettertype te ontwerpen.
69
S
C
H
E
T
S
Eerste schetsen voor mijn lettertype.
70
E
N
Het lettertype is opgebouwd uit herhalingen van driehoeken
71
Schetsen van lettertype opgebouwd uit zo weinig mogelijk verschillende vormen
72
73
Uitwerking in Illustrator van de geschetste lettervormen
74
75
76
In deze versie zijn de herhalende vlakken vervangen door lijnen waardoor er een moirĂŠ effect ontstaat
77
78
Uiteindelijk ben ik tot deze versie gekomen waarbij enkel de buitenlijken van de herhalende vormen zichtbaar zijn
De letters B, P en Q zijn aangepast ten voordele van hun leesbaarheid
79
Bij dit lettertype ben ik verder gegaan met het moirĂŠ concept. De letters worden schuin achter elkaar herhaald om dit effect te bekomen en toch leesbaar te blijven.
80
81
Experimenten waarbij ik lettervormen extreem herhaal om tot abstracte vormen te komen
82
83
84
85
R
E
S
U
L
T
A
A
Uiteindelijk heb ik dit lettertpe ontworpen en uitgevoerd.
86
T
In dit lettertype worden zowel ĂŠĂŠn enkele vorm, het vierkant als de lettervorm herhaald. Zo heb ik mijn doel kunnen verwezenlijken.
87
A U D I O - A N D - T Y P E
88
Audio
p.90-91
Type
p.92-97
I
N
T
R
O
Deze opdracht heeft een conceptuele aanpak met ‘audio and type’ als hoofdthema. Het heeft als doel dat het resulteert in ‘iets’ wat een klassiek lettertype als systeem overstijgt. Ook bij deze opdracht heb ik het thema herhaling centraal geplaatst.
89
A
U
D
I
Lettergeluiden van het hele alfabet in Garageband
In ‘Garageband’ heb ik voor elke letter van het alfabet een uniek geluid gemaakt. Dat heb ik gedaan door alle letters apart uit te spreken en op te nemen. Elk geluid dat ik per letter had gecreeĂŤrd heb ik vervormd en herhaald om tot een unieke geluidenreeks te komen.
90
O
Audiolijnen van de in Garageband gecreĂŤerde lettergeluiden
91
T
Y
P
In het programma Nodebox heb ik mijn lettergeluiden gelinkt aan lettervormen. De letters bestaan uit punten die verbonden zijn door lijnen. De punten bewegen op het geluid en zo beweegt elke letter van het alfabet op zijn eigen lettergeluid. Het uiteindelijke resultaat is een filmpje waarin elke letter één voor één alfabetisch wordt getoond bewegend op zijn lettergeluid. Ik heb verschillende tests gedaan om te zien wat de verschillen zijn in lettervorm naargelang uit hoeveel punten ze bestaan.
92
E
93
94
95
96
97
)ENTR’ACTE(-INTEGRATED
98
I
N
T
R
O
De opdracht is het maken van een ‘Entracte’ voor designconferentie Integrated 2013. In groepjes van drie moesten er filmpjes gemaakt worden rond een kleur van de regenboog. De filmpjes dienden twee minuten lang te zijn en fungeerden als entractes, entertainende pauzes tussen twee sprekers door. Samen met Jasper Joris en Christopher Fuchs maakte ik een filmpje rond de kleur violet. In ons filmpje toonden we de verschillende stappen die men moet doornemen om tot de innerlijke, ‘Violette Vlam’ te komen. We dreven de spot met deze spirituele handelingen. Dit bendadrukten we dan ook door alles extreem uit te vergroten met goedkope filmeffecten, vervormde stemmen, bevreemdende beelden. Ook spoorden we via teksten die onder het beeld bewogen de kijker aan om geld te storten en lid te worden van onze Violette sekte.
99
B A C H E L O R C L A S S
100
Centraal Station
p. 102-103
Microcosmos
p. 104-105
Experimenten
p. 106-107
Seagull-Repetition
p. 108-109
I
N
T
R
O
Als bachelorclass heb ik Video gekozen. De docent voor deze bachelorclass, videokunstenaar Koen Theys, plaatste experiment centraal in zijn lessen. Dat experimenteren met video heb ik na verloop van tijd in verband gebracht met het thema herhaling. Eerst door beelden te schieten waar herhaling en voorkwam, later door beelden te bewerken en te herhalen.
101
C
E
N
T
R
A
Stlls uit een video die ik filmde in het Centraal Station van Antwerpen. Ik heb de beelden heropgenomen door de op mijn computer afgespeelde video te filmen waardoor de beelden waziger en abstracter werden. Vervolgens heb ik de beelden vertraagd om een bervreemde sfeer te creĂŤeren.
102
A
L
-
S
T
A
T
I
O
N
103
M
I
C
R
O
C
O
Stills uit een video waarin ik close-ups heb gemaakt van verschillende door elkaar gemengde vloeistoffen. Hierdoor ontstaat er een microcosmos met in elkaar vloeiende en uit elkaar dijende particels.
104
S
M
O
S
105
E
X
P
E
R
I
M
E
N
T
E
N
Video van een wandelaar die ik zo heb bewerkt dat het lijkt alsof er een fout in het beeldscherm zit.
106
Video van een wagen die voortdurend voorbij raast.
Video van vogels die haperen en van plaats verspringen.
107
S
E
A
G
U
L
L
-
R
E
P
E
T
I
T
I
O
Video waarbij ik door bepaalde meeuwen te laten herhalen de vliegbewegingen en -baan visualiseer
108
N
109
B A C H E L O R P R O E F
Proces
p. 112-119
Tumblr
p. 120-121
Stills
110
p. 122-163
I
N
T
R
O
Voor mijn bachelorproef was mijn plan om te experimenteren met bewegende, zichzelf herhalende beelden. Al snel kwam ik op het idee om dit uit te voeren via gifs, dat zijn korte filmpjes die zich eeuwig blijven herhalen en worden gebruikt op het internet. Vaak hebben deze filmpjes een duidelijk begin en eind dat zich telkens herhaalt. Dat is iets wat ik net niet wilde doen met mijn gifs. Mijn gifs hebben geen begin en eind, het zijn eeuwigdurende, herhalende bewegingen. Hierdoor hebben mijn gifs een hypnotiserend trance effect. Ik heb er voor gekozen om al mijn gifs via zelf opgestelde regels op te bouwen.Zo heb ik een eigen stijl ontwikkeld.
111
500 Px
500
Px De afmetingen die ik voor elke gif heb gebruikt
112
0 Px
500 Px
50 113
FRAME
1
1 FRAME/ 0,05 SEC. Bepaalde frames die op de juiste snelheid achter elkaar worden afgespeeld worden door het oog gezien als beweging. Het aantal frames van mijn gifs varieert van twee tot zesendertig.
114
FRAME
2
115
116
14 FRAMES
117
3 Pt. LIJN
VIERKANT FORMAAT (500Px. X 500Px.)
De regels waarrond ik min gifs heb opgebouwd
118
COLORIET: ZWART/WIT + GEEL
MIN. 2 FRAMES MAX. 36
119
T
U
M
B
L
Mijn gifs stel ik tentoon op een Tumblr blog
120
R
121
S
T
I
L
Op de volende pagina’s staan stills van de gifs die ik gemaakt heb. De bewegende gifs bevinden zich op mijn blog: hannes-huybrechts.tumblr.com
122
L
S
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164