Büyük Osmanlı Tarihi
▌
Cilt 1
▌
Joseph von Hammer
hizmet Kostântiniyye'nin fethine kadar hanedanında ırsî bir surette kalmıştır. Sultân Murad'm Avrupa eyâletine beğlerbeği tâyin etmiş olduğu Lala Şahin ise Filibe'yi ikametgâh ittihâz etmiştir ki, bu şehir ile bütün civarı kendisine malikâne olarak verilmişti. Oradan yavaş yavaş bütün boğazlarını zapt ve Sama-kov yakınında Çamurlu sahrasında Sırbistan Kralıyla müttefiki olan Bulgar Kralını mağlûp etmiştir718. Daha sonra sâkinlerinin ismiyle Bulgaristan adı verilen Aşağı Mizi ve Sırbistan ve Bosna'yı içine alan Yukarı Mizi mıntıkalarının tabiî hududu olan kuzeyde Tuna ve Sava, güneyde Karadeniz sahiline kadar batıdan doğuya uzanan büyük dağlar silsilesidir; bu dağlar silsilesinin eski çağlardaki birçok isimleri, yâni Suardius, Orbelus, Emos719 nâmları sonraları Şar Dağı720, Eğrişu Dağı,721 Balkan adlarına dönüşmüştür. Hemen bir dik açı şeklinde iki kola ayrılır, ve biri kuzey isti-kametiyle Tuna üzerindeki Trayan köprüsüne uzanarak, Yukarı Mizi'yi Aşağı Mizi'den ve diğeri Meric'in denize karıştığı yere doğru giderek Makedonya'yı Trakya'dan ayırır. Bu tabiî şedden Sırblar ve Bulgarlar defalarca geçmişler ve defalarca Bizans tahtım muhasara ve Boğaziçi sahillerini tahrîb etmişlerdi722. Paleologlar Balkanlar^ Bulgarlar'ın daimî istilâlarına kuvvetli bir sed olarak kullanacak yerde dâhili ve haricî düşmanlarına karşı bu kavimlerden yardım isteyecek kadar ihtiyatsızlık ve körlük göstermişlerdir. Binâenaleyh Osmanlılar'ın Meriç ve T ai nar us723 üzerindeki muharebelerinin cümlesi, doğru tabiriyle, Rumlâr'ın aleyhine değil, Bulgarlar'm ve Sırblar*ın aleyhine vuku bulmuştur. Bununla beraber Trakya'yı Makedonya'dan ayıran Rodop dağ silsilesi ismini bir Sırb Kralının verdiği ve bugün bu dağın yâd olunduğu724 Despot Dağı ismine tahvil edilmiş olmasını şu kavimlerin zaaf içinde ve harâb olmuş Rum İmparatorluğu üzerinde kazanmış oldukları nüfuza delil sa-yanz. Meşhur Bratutu'da Sa'du'd-dîn, *, 104. cEmos» ismi, Emine nâmında görünür. «Emine» Karadeniz'in vaktiyle <Fİ-tis-emt» denilen bir sıkıntısıdır. 720 Şar Dağı'nm eski Suardius olduğu pek kolay anlaşılır. 721 «Eğri-su Dağı», eğri olan suyun dağı demek olduğuna nazaran, «helezonî» demek olan eski «Orbelus» ismi dağın eğriliğinden değil, cenahlarından seyelân etmekte olan nehirlerin muhtelif cihetlere doğru akmasından neş'et etmiş olsa gerektir. Balkan'dan inerek Amine yakınında Karadeniz'e atılan sel de «Kamçık Suyu», yâni kamçılanmış su tesmiye edilir. Yalova yakınında İzmit körfezine atılan su, pek ziyâde eğri gitmesinden dolayı vaktiyle «Drako» yâni «dragon» nâmını almıştı 722 Kostantlniyye ve Boğaziçi, 1, s. 82-100. 723 Leoa Klavl, Coğrafya mecmuasında, 3; Tainarus (Tearus)'u Tunca yapıyor. 724 Bratutu'da Sa'dü'd-dîn, 8. 104. 718
Sayfa
197
719