COVER
Student en stadjer over een bewogen geschiedenis
A
‘We zullen nooit vrienden worden’ de studenten spreiden. Ze hoeven de binnenstad niet te claimen.”
l zo lang als studenten naar Groningen komen wekken ze ergernis bij Stadjers. Waond-l’nde jeneverkruk’n, zwien’ met trouwpakkies aon, luidruchtig, dronken en asociaal. Maar zonder studenten geen bruisende stad. Hoe staat het met die haat/ liefde verhouding anno 2004? Een gesprek tussen de rector van Vindicat Philip Padberg (22) en gemeenteraadslid en oud-FC Groningen hooligan Geert Spieker (38). Een ontmoeting op de sociëteit van het Groninger Studentencorps. Geert Spieker: “De laatste keer dat ik hier rondliep (begin jaren ’80, red.) was met een honkbalknuppel. Toen kwamen we de boel kort en klein slaan.” Philip Padberg lacht wat ongemakkelijk. Ondanks dat het een thuiswedstrijd is, lijkt de beheerste rector even te moeten wennen aan de recht-voor-zijn-raap opmerking van Spieker. De geboren en getogen Groninger herinnert zich de vele vechtpartijen die hij als Zsider (harde kern van FCGroningen supporters) had met de leden van Vindicat. “We zochten steeds de confrontatie op. We ergerden ons kapot aan die rare jasjes en die arrogante koppen. We wilden laten zien wie we waren. Maar het
‘We zochten steeds de confrontatie’ was pure verveling. In die tijd deed je ook veel aan winkelstraatje ‘pesten’.” Padberg weet waar Spieker over praat. Nog maar vier jaar in de stad, maar de belichaming van bijna twee eeuwen verenigingsleven, las de Vindicater boekenkasten vol aan documentatie. “Eind jaren tachtig hebben we in goed overleg met de politie besloten onze leden aan te sporen hun ‘vechtjasjes’ niet zichtbaar aan te hebben om verdere provocaties te voorkomen. Wij zijn niet voor niets een besloten vereniging en hoeven onze identiteit niet voortdurend naar buiten toe uit te dragen.” Toch was het in 1999 weer raak. FC-Groningen supporters richtten hun frustraties over het niet behalen van de eredivisie af op het pand van Vindicat. Twintig ruiten sneuvelden waarna de Mobiele Eenheid de supporters wist te verdrijven. Ook op internet is onlangs weer een hevige discussie opgelaaid tussen stadjers en studenten op het forum Digitale Stad Groningen (dsg.nl). Een Vindicater die anoniem wil blijven: “Lozers
Padberg knikt begrijpend maar brengt toch graag de meerwaarde van Vindicat opnieuw aan de orde: “Omdat studenten individueel niet altijd constructief meedenken over de toekomst van de stad, maar wel een niet te ontkennen bijdrage leveren aan de mogelijkheden van Groningen, zijn studentenverenigingen juist zo belangrijk voor het meedenken over lange termijn oplossingen. Dat studenten wegtrekken is economisch verklaarbaar. In het westen is simpelweg meer werk. Toch zijn er ook veel oud-leden met eigen bedrijfjes in de stad. Die leveren een bijdrage aan de plaatselijke economie.” Spieker: “Zet deze studenten in de schijnwerpers, als je vooroordelen wilt wegnemen.” Padberg heeft geen cijfers beschikbaar. “Maar een inventarisatie van wat blijft en wegtrekt lijkt me heel nuttig. Daar ga ik aan werken,” belooft hij.
zijn jullie, burgerlijke kut-knorren, tering stadjers. Wij leden van Vindicat zijn de enige die nog een beetje klasse in deze rode stad brengen, zooitje saloncommunisten!!” Dit tot ongenoegen van Padberg. “Ik kan hier zo kwaad over worden. Binnenkort staat de telefoon roodgloeiend en dan moet ik me weer verontschuldigen voor een paar eikels die de vooroordelen over onze vereniging alleen maar bevestigen. De mensen die dit lezen denken: ‘Dit is Vindicat’, terwijl wij juist ons best doen om op een positieve manier bij te dragen aan de leefbaarheid van de stad.” Toch lijkt het bestaansrecht van de vereniging gebaseerd op een gedachtegang die verbroedering tussen student en stadjer uit de weg gaat. De vereniging moest de studenten een stem geven, om zo als groep staande te blijven tussen de stadjers, en een onderhandelingspositie af te dwingen.
‘Studenten hebben geen binding met de stad’ ‘Vindicat atque Polit’ betekent letterlijk ‘Handhaaft en Beschaaft’. Ver van huis en onbemind: vóór de oprich-ting van de, naar eigen zeggen oudste studentenvereniging van Nederland (de corporale vete met zusje Minerva te Leiden over de oprichtingsdatum is nog steeds niet beslecht) in 1815,
voelden studenten zich niet altijd veilig te midden van het ‘onbeschaafde’ Groningse volk. Uit de vereni-gingsdocumentatie: 5 december 1814 werd er door Groningse burgerlui geschoten op een student. Hiermee was de studenteneer te zeer aangetast en er werd door de oudste studenten een vergadering belegd. Daar kwam het verlangen dat er een orgaan moest komen ter verdediging van alle studentenbelangen, voor het eerst heel sterk naar boven. Tot ver in de jaren zestig blijft de studentencultuur een uniforme burgerlijke cultuur die hecht aan traditie en slecht mengt met de rest van de bewoners van de stad. Vindicat vertegenwoordigt al lang niet meer de gehele studentenpopulatie maar dat wordt door beleidsmakers nog steeds zeer serieus genomen. Dit tot verbazing van Padberg. “Het is bizar om te zien. Ik moet daar wel aan wennen. Als vereniging worden we benaderd alsof we alle studenten vertegenwoordigen. Die misvatting moet ik vaak rechtzetten. Aan de andere kant zijn de traditionele verenigingen, samen met de universiteit, de constante factor in deze stad. De student als individu verdwijnt na een paar jaar weer.” Spieker: “Dat is precies waar veel Stadjers zich aan ergeren. Studenten hebben vaak geen binding met de stad. Ze zijn hier tijdelijk en gedragen zich als beesten. Tot ze afgestudeerd zijn, in een mooi pak rondlopen en naar het westen trekken om carrière te maken. Om de overlast te verminderen willen wij van de Stadspartij
Vast onderdeel van het Vindicatlustrum, dat dit jaar voor de achtendertigste keer plaats vindt, is de Stadjersweek. “Het evenement staat een week lang in het teken van de band met de stad. Traditiegetrouw neemt ieder lid zijn favoriete stadjer mee,” legt Padberg uit. Spieker veert op: “Als ik nu een paar belangrijke jongens van de Z-side overhaal om hier te komen kennismaken? Dan komen we op de borrel tijdens die week. We hoeven geen vrienden te worden maar we kunnen elkaar wel accepteren.” Padberg is enthousiast: “Lijkt me geweldig. Daar ben ik helemaal voor.” Want ach,
stiekem verschillen de beide voormannen niet zo veel van elkaar.
‘Vindicat een besloten vereniging? De Z-side helemaal’ Spieker: “We hebben allebei met een hiërarchie te maken en we moeten onszelf handhaven. Dat geldt voor beide groepen. Vindicat is een besloten vereniging maar de Z-side helemaal. Die hebben ook nog eens te maken met strafbare feiten.” Begrip voor elkaar lijkt er te zijn. Zullen student en stadjer dan eindelijk vrienden worden? “Het gaat nu relatief goed. Maar je hebt altijd te maken met fluctuaties. Ook intern. De mentaliteit ten opzichte van elkaar verandert voortdurend,” zegt Padberg. En weer zijn ze het eens. “Beide groepen hebben zich nu redelijk aangepast, maar het gaat met pieken en dalen. Over tien jaar is alles vast weer anders.” Als niet alleen de ‘vertegenwoordigers’ maar ook hun achterban zo eensgezind zijn, zal er over tien jaar misschien verbroedering zijn. Hoop doet leven…
Tekst: Linda Banis en Ariane Kleijwegt Foto’s: Sjef Weller