G!ST voor Mortsel - nr 140 mei 2023

G!ST voor Mortselvoor Mortsel

Ontroerende herdenking 80 jaar Mortsels bombardement

Auteur Pieter Serrien en zijn dochtertje leggen een bloem neer bij één van de kruisjes op het kerkhof.

Op 5 april 2023 was het 80 jaar geleden dat Mortsel getroffen werd door een Amerikaanse bommenregen waarbij 936 dodelijke slachtoffers vielen. Het werd het grootste bombardement van WOII in ons land.

Omdat de bommen niet van de Duitse bezetter kwamen maar het “friendly fire” was, kreeg Mortsel nooit een oorlogskruis, nooit voldoende middelen voor de heropbouw en doofde de herdenking stilaan uit. Daar kwam een einde aan toen 20 jaar geleden het toenmalige stadsbestuur er haar schouders onder zette. 200 laatste getuigen werden geïnterviewd door 200 leerlingen van middelbare scholen en die verhalen tekende historicus Pieter Serrien op in het boek “Tranen over Mortsel”. Sindsdien kreeg het Mortsels bombardement steeds meer aandacht. Op de 80ste herdenking werden er kransen gelegd vanwege o.a. de koning, de Amerikaanse ambassadeur, de Vlaamse Regering (door minister-president Jan Jambon) en de federale regering (door minister Annelies Verlinden).

Indrukwekkend: op het Stadsplein symboliseren 936 mensen de 936 slachtoffers

Door het Mortsels stadsbestuur en de vzw 5april1943 werden er dit jaar tal van activiteiten georganiseerd. Het meest spectaculaire was er op woensdag 5 april, toen op het Stadsplein rond 15u30 - uur op uur 80 jaar na de ramp - 936 mensen samenkwamen en onder een koepel van witte paraplu’s op indrukwekkende wijze de 936 slachtoffers symboliseerden.

Het Stadsplein was indrukwekkend, het stuk “Ontzette stad” van leerlingen van de AMWD was zondermeer ontroerend. Heel wat momenten van de herdenking dit jaar waren beklijvend. Dank aan Stad Mortsel, vzw 5april1943 en de zovelen die dit onvergetelijk eerbetoon mogelijk maakten.

CAPTAIN JACK: Mensen willen geen pretpark, wel een natuurpark!

KLIMAATPUNT 6 4 3

 Oud-burgemeester Ingrid Pira (Groen) en huidig burgemeester Erik Broeckx leggen samen een krans neer (foto Ronny Mullens)

KLIMAATPUNT 6 4 3

Captain Jack: Mensen willen geen pretpark, wel een natuurpark!

Op 8 februari maakte ondernemer Jack Schoepen zijn plannen bekend voor een thema- of pretpark “Captain Jack” naast de luchthaven van Deurne (langs de R11, naast de brug). Groen Mortsel startte een petitie tegen deze waanzinnige plannen. Meer dan 11.000 mensen tekenden met de boodschap dat niemand hier nood aan heeft. Blijkbaar is er voor de Vlaamse Regering geen vuiltje aan de lucht want zij blijven de ontwikkeling van dit dwaze plan steunen. Gemeenteraadslid Michiel Hubeau bijt zich vast in dit dossier.

KLIMAATPUNT 1

KLIMAATPUNT 2

Michiel Hubeau: “De plannen voor een pretpark op de locatie waar tot voor kort baseball- en voetbalterreinen lagen, betekenen een onverantwoorde ingreep in het landschap. De locatie is gekend als watergevoelig en de aanleg van 5 hectare pretpark - dat zijn zo’n 7 voetbalvelden - betekent een verdere verharding van Mortsel, terwijl we al één van de meest verharde gemeentes van Vlaanderen zijn. In Mortsel moeten net alle inspanningen gebeuren om zoveel mogelijk oppervlakte te ontharden, willen we niet te kampen krijgen met grote droogte in de zomer of net overstromingen riskeren in de winter of tijdens zware onweders. De buurtbewoners van de luchthaven hebben afgelopen winter nog kelders mogen leegscheppen, en nu wil men nog een grote oppervlakte extra verharden. Ook voor de busstelplaats die momenteel aangelegd wordt (zie hiernaast), moet al anderhalve hectare, of twee voetbalvelden groot, verhard worden. In plaats van een pretpark en extra KMO-zone of kantoren pleiten wij voor meer natuur. Hier zou 10 hectare natuur kunnen ontwikkeld worden, evenveel als Klein-Zwitserland en Klein-Zwitserland Noord samen!”

Bovendien dreigen Mortsel en de omliggende gemeenten verder dicht te slibben met autoverkeer. Een pretpark trekt nu eenmaal heel wat extra verkeer aan. De plannen voor de aanleg van een monorail (‘ergens na 2035’) zijn gewoon belachelijk en klinken eerder als een slechte grap.

Michiel Hubeau: “We willen deze zone heel graag ontwikkelen, maar dan als park- en natuurgebied. Hier zou ruimte kunnen komen om te wandelen, te fietsen en te ravotten. De watergevoeligheid maakt het interessant voor natte natuur en een ideale verbinding tussen Klein-Zwitserland en het open landschap Gasthuishoeven. Op die manier creëren we ruimte waar de omgeving echt naar snakt: Groene, open ruimte!”

De klimaatverandering is volop bezig. We voelen de gevolgen: droogte, hitte en overstromingen drukken ons met de neus op de feiten. Een stad als Mortsel kan heel wat doen om de klimaatverandering af te remmen maar zeker ook om de kwalijke gevolgen zo goed mogelijk op te vangen. Groen Mortsel werkt met een 10-puntenplan de komende jaren aan een meer klimaatbestendig Mortsel.

Klimaatbeleid is sociaal beleid. Maatregelen moeten ook de meest kwetsbare mensen bereiken.

Sociale woningrenovatie zorgt voor een lager energieverbruik. Goed voor het klimaat maar ook goed voor de portemonnee

3

Duurzame mobiliteit zorgt voor gezonde lucht, leefbare wijken en meer verkeersveiligheid

4

5 KLIMAATPUNT 6 KLIMAATPUNT 7

KLIMAATPUNT 8

KLIMAATPUNT 9

KLIMAATPUNT 10

We ontharden Mortsel en creëren ruimte voor water en groen. Zo krijgen natuur en water in Mortsel meer aandacht en wordt het grondwater op peil gehouden.

Straten worden omgevormd tot klimaatstraten die koelte geven bij warme dagen en water bufferen bij hevige regen

We planten meer bomen en vooral monumentale bomen die lucht zuiveren en levende airco’s zijn.

De energieshift in Mortsel zorgt voor de goedkoopste energie en is 100 % duurzaam. We blijven pionieren met het warmtenet en koppelen Mortsel aan op deze groene warmte.

We stimuleren de lokale productie en verkoop van gezond voedsel

Lokaal winkelen betekent minder verplaatsingen, is voordelig voor het Mortsels winkelcentrum en geeft kansen aan buurtwinkels in elke wijk

De stadsdiensten worden klimaatneutraal en ondersteunen de Mortselaar in alle stappen om klimaatvriendelijke maatregelen te nemen.

Vlaamse Regering zet Mortsel aan om te ontharden maar beslist tegelijk om in Mortsel te verharden.

De Vlaamse Regering neemt met het Vlaams Kampioenschap “Tegelwippen”(vk-tegelwippen.be een initiatief om mensen aan te sporen om te ontharden. Hier staan we als Groen uiteraard 100% achter. Maar we begrijpen niet dat diezelfde Vlaamse Regering beslist om te verharden. Een voorbeeld in Mortsel zijn de luchthaven, de busstelplaats van De Lijn en het project Captain Jack aan de luchthaventerreinen op Mortsels grondgebied.  “Alle projecten bevinden zich in een gebied dat oorspronkelijk waterrijk was maar door verharding dreigt te verdrogen, met gevolgen tot in het natuurgebied Klein-Zwitserland,” stelt Groen gemeenteraadslid en bio-ingenieur Michiel Hubeau.

"De vierkante meters die met het tegelwippen in stedelijk gebied onthard worden, dreigen belachelijk af te steken tegen de vele hectaren die in open ruimte verhard dreigen te worden door beslissingen van diezelfde Vlaamse Regering," zegt Michiel Hubeau. Hij verwijst hierbij naar 3 projecten van de Vlaamse Regering op Mortsels grondgebied. "Er is ten eerste de luchthaven van Deurne, waar onlangs nog werken gebeurden om de startbaan te renoveren. Meer beton met onmiddellijk gevolgen van wateroverlast in de omgeving. Ten tweede is er de  busstelplaats die van Antwerpen naar Mortsel verhuist en waardoor er veel verharding moet aangelegd worden en ten derde zijn er de plannen voor het  pretpark Captain Jack. Allemaal verhardingsprojecten in een gebied dat belangrijk is voor waterbuffering."

Bestemmingswijziging is nodig

De drie genoemde gebieden liggen vlak naast mekaar en samen vormen ze een plek die nu nog grotendeels open ruimte is en waar eventuele verharding desastreus wordt voor de omgeving. Groen Mortsel vraagt het Mortsels stadsbestuur om bij de partijgenoten binnen de Vlaamse Regering aan te dringen om deze projecten in te trekken. “Oorspronkelijk was deze laaggelegen plek een waterrijk gebied. Om verharding aan te leggen moet grondwater weggepompt worden waardoor er verdroging in ondermeer het nabijgelegen natuurgebied KleinZwitserland veroorzaakt wordt. Ook nabijgelegen woonwijken dreigen meer belast te worden. Waar zijn we toch mee bezig?” vraagt Michiel Hubeau zich af. “De burgemeester verklaarde alvast geen probleem te hebben met de ontwikkeling van de busstelplaats en de bijhorende weg, ondanks onze oproep dit gebied als open ruimte te bewaren.”

Beste Mortselse stadsbestuur, bekijk dit waterprobleem in zijn geheel en laat je tanden zien tegenover de hogere overheid. Vraag hen om de bestemming van dit stuk te wijzigen en het te ontwikkelen tot natuurpark. Zo wordt het een groene schakel tussen de bermen, Klein-Zwitserland en het open landschap Gasthuishoeven.

Tientallen olympische zwembaden afgevoerd in de riool voor een nieuwe busstelplaats?

Uit de vergunningsaanvraag voor de nieuwe busstelplaats van De Lijn blijkt dat er enorme hoeveelheden grondwater moeten opgepompt worden. De gevolgen voor de ruime omgeving zijn niet min. De Lijn vroeg initieel een vergunning aan om de hoeveelheid grondwater van omgerekend 100 olympische zwembaden te mogen oppompen. Groen Mortsel riep het stadsbestuur op deze vergunning niet te verlenen omwille van de verdroging met effecten tot in Klein-Zwitserland. Op basis van onze tussenkomst, werd de aanvraag gewijzigd en zou nog 'slechts' het water van 33 olympische zwembaden opgepompt worden - nog altijd meer dan 81 miljoen liter... Tot overmaat van ramp wordt dit grondwater niet opnieuw in de bodem gebracht, maar verdwijnt het allemaal de riool in. Dit grondwater is het gebied dus kwijt. Onbegrijpelijk hoe het mogelijk is dat er in deze tijden van waterschaarste zo onverantwoord wordt omgesprongen met grondwater!

Laat weten dat je geen nood hebt

aan een pretpark in Mortsel

Dat de plannen van Captain Jack niet meteen feestelijk ontvangen werden, bleek uit de respons op de online petitie van Groen Mortsel: In een mum van tijd tekenden meer dan 11 000 mensen de petitie. De petitie loopt nog en kan je tekenen via https://www.groenmortsel.be/captain-jack

Midden in deze G!ST vind je een affiche. Hang ze aan je deur, raam, garage,... en geef zo te kennen dat je wel een natuurpark maar geen ‘pret’park wil in onze stad. Nog affiches bijbestellen? Download ze op onze site!

Gemeenteraadslid Michiel Hubeau wijst op het gevaar dat de verharding rond de luchthaven

Mortsel stoot meer dan de helft van haar eigen serviceflats af

KLIMAATPUNT

Stad Mortsel bespaart op een belangrijk deel van haar sociale basiszorg. Dat was de conclusie van Groen Mortsel toen tijdens de bespreking van de meerjarenplanning in december 2022 bleek dat het Mortsels stadsbestuur de  Meerminnecampus (Meerminne 4, 6 en 8, waar nu 43 serviceflats of assistentiewoningen gevestigd zijn) wil verkopen

Van de in totaal 79 serviceflats die Mortsel in eigen bezit heeft blijven er dan nog 36 betaalbare flats over (in het tegenoverliggende Ter Linden). En dat in tijden van toenemende vergrijzing en armoede.  Wij begrijpen dit niet

Waarom doet het Mortsels stadsbestuur dit? “Omwille van besparingen, hoge energieprijzen en loonkosten,” was het antwoord. Groen Mortsel heeft begrip voor besparingen - we maken uitzonderlijke tijden mee - maar voor de besparing op deze sociale basiszorg kunnen we geen begrip opbrengen. Zeker niet als we zien dat 100 meter verder massa’s geld gaat naar de renovatie van een nieuw stadhuis dat nu al bijna het dubbele kost van het oorspronkelijke bedrag.

Voor altijd kwijt

En wat meer is: De grond waarop nu de Meerminnecampus staat, is eigendom van alle Mortselaars samen. Een unieke plaats tussen dorp en stad. In één handomdraai wordt dit van de Mortselaar afgepakt en in handen gegeven van een private ontwikkelaar. Wat we nu uit handen geven, komt nooit meer terug.

Groen Mortsel vindt dat zowel de serviceflats als de plek waarop de Meerminne staat in handen van de stad moeten blijven. Groen zal er alles aan doen om de beslissing van het Mortsels stadsbestuur terug te draaien.

KLIMAATPUNT

NadiaSaoutienPeterHardyzittenvoorGroenin hetBijzonderComitévoordeSocialeDienst

Gezocht:

Een nieuwe locatie voor vzw ‘In de Buurt’

Ken je de vzw “In de Buurt”? Het is een organisatie die zich bekommert om kwetsbare mensen en gezinnen in Mortsel. De vzw ontstond in 2014 als kleinschalige ondersteuning van enkele kwetsbare gezinnen maar kende een ongelofelijke groei: momenteel ondersteunt “In de Buurt” - vaak na doorverwijzing van het OCMW - maar liefst 160 Mortselse gezinnen met een wekelijkse  voedselbedeling (elke vrijdag in Meerminne 6). Daarnaast heeft “In de Buurt” ook een  geefwinkel in een loods in Fort 4. Het is een plek waar iedereen kleding, huisraad en speelgoed kan brengen en het zo een tweede leven kan geven door duurzaam hergebruik. Maar liefst 50 vrijwilligers maken de werking van “In de Buurt” mogelijk. Hoed af voor deze vrijwilligers!

Geen huisvesting

meer vanaf 2025

Minder goed nieuws is dat tegen 2025 de vzw “In de Buurt” een nieuwe locatie moet vinden voor de werking van de geefwinkel en de voedselbedeling. Het Mortselse stadsbestuur heeft namelijk zowel andere plannen met Fort 4 (waar de geefwinkel nu gehuisvest is) als De Meerminnecampus (waar de voedselbedeling nu is).

Feest voor 40 jaar Groen in Mortsel

Op zaterdag 18 maart kwamen een honderdtal ‘oude getrouwen’ en nieuwe mensen van Groen samen in de Kaleidoscoop voor de Lentebrunch die dit jaar in het kader stond van 40 jaar Groen (gestart als ‘Agalev’) in Mortsel. Bij een heerlijke maaltijd werden herinneringen opgehaald aan de successen en ontgoochelingen van de laatste 4 decennia. Paul Van Dyck, die er (meer dan) 40 jaar geleden al bij was en ondermeer 6 jaar schepen was voor Groen, gaf een beklijvende speech over hoe hij de afgelopen 40 jaar ervaren heeft. Hij schetste hoe het idee van een groene partij in de jaren 1970 groeide. Alles moest toen wijken voor beton en autoverkeer – op dat moment symbolen van de ‘vooruitgang’. Hij maakte de brug naar vandaag, waar het groene gedachtengoed ingang gevonden heeft.

Dat het werk na 40 jaar nog niet voltooid is, daarover konden jonge gemeenteraadsleden Michiel Hubeau en Jitse Born op het podium getuigen. Zij brachten ook een hoopvolle boodschap met het uitreiken van de ‘Groene Pluim’ aan de vrijwilligers van Natuurpunt die het natuurgebied Klein Zwitserland al jarenlang met veel enthousiasme onderhouden. Ook ‘Reveil’, de alternatieve 1-novemberviering, haalde heel wat stemmen.

Treinaanbod Mortsel-Oude God besproken in het parlement

Al meer dan een jaar is het treinaanbod in Mortsel-Oude God gehalveerd. Ondersteund door een succesvolle petitie van Groen Mortsel, trok federaal parlementslid  Kim Buyst (Groen) in de commissie mobiliteit aan de alarmbel, Ook Gitta Van Peborgh (Vooruit) en Peter De Roover (N-VA) stelden vragen over het verminderde treinaanbod. Het probleem werd erkend en beterschap in het vooruitzicht gesteld. Na jaren van afbouw van de NMBS door vorige regeringen, gaat de groene minister eindelijk wèl investeren op langere termijn. Doordat de vacatures in onze regio moeilijker ingevuld geraken dan verwacht, kan er nog geen timing voor beterschap gegeven worden.

De NMBS moet haar verantwoordelijkheid nemen en deze belangrijke verbinding prioritair herstellen. Elke dag gebruiken meer dan 1000 mensen dit station, zij verdienen een oplossing. Bewegen naar een duurzamere toekomst, doen we niet met minder openbaar vervoer, maar met meer.

Indegemeenteraadvanjanuarilegde Eline Poels deeedafalsgemeenteraadslidvoorGroenMortsel. Wezijnblijdatjeinonsteamzit,Eline!

Paul Van Dyck : “Onze wortels lagen in de jaren 1970, toen alles moest wijken voor beton en autoverkeer...”

Bloemenzaadjes! Laat Mortsel bloeien!

Ook jij kan weer helpen om Mortsel (letterlijk) te laten bloeien! Dankzij onze bloemenzaadactie zorg je voor enkele vierkante meters wilde bloemen. Goed voor de natuur, de bijen, vlinders en vogels. En goed voor je humeur! Bestel snel je wilde bloemenzaadjes via  www.groenmortsel.be/bloemzaadjes (zolang

devoorraadstrekt)en wij bezorgen je deze lente gratis een zakje zaadjes aan huis. Fleur er je tuin mee op of zaai een bloembak in op je terras of balkon. Een andere manier om de bloemenzaadjes te gebruiken? Maak er ‘zaadbommen’ van! Je kan bij je bloemenzaadjes ook een zakje klei mee bestellen.

Maak van de lente een knalfeest met je eigen zaadbommen.

Groen Mortsel herhaalt zijn succesvolle bloemenzaadactie KLIMAATPUNT 4

Een echte zaadbom gooien: heel spannend, zeker als je het stiekem doet op een plek waar niemand bloemen verwacht. Op een spoorwegberm of naast het fietspad of in een perkje op een saaie, grijze straat. Een zaadbom is een cadeautje dat zich langzaam opent om dan in alle kleuren en geuren de lente te vieren. Een mooie verrassing voor mens en dier.

Wat heb je nodig?

• grond of compost

• klei (bentoniet)

• bloemenzaadjes

• eierdoos of krantenpapier

• mengkom

Zo maak je 10 zaadbommen

1. Meng 5 eetlepels grond of compost met 2 eetlepels klei in je kom.

2. Voeg 2 koffielepels bloemenzaadjes toe en roer alles goed om.

3. Voeg voorzichtig een héél klein beetje water toe.

4. Kneed mooie bolletjes, lelijke mogen ook, maar niet groter dan een pingpongballetje.

5. Laat ze een dag drogen in een eierdoos of op krantenpapier

5

Je bent overtuigd dat we meer plaats moeten maken voor water en groen? Je hebt wel één of meer vierkante meter verharding in je tuin of op je stoep waar je vanaf wil? Dan kan je meedoen aan het Vlaams Kampioenschap Tegelwippen.

Maar hoe pak je dat aan?

Op vk-tegelwippen.be staan heel wat tips en inspiratie voor hoe je dat kan aanpakken.

Ook de website van de Stad Mortsel geeft raad: www.mortsel.be/straatgeveltuintje

En Igean springt ook mee op de kar: igean.be/geveltuin

Voor wie graag wat praktische hulp krijgt, hebben we nog meer goed nieuws: Groen Mortsel geeft namelijk 5x 2 uur man/vrouwkracht cadeau! Ga naar groenmortsel.be/ contact, omschrijf in je bericht wat je van plan bent en maak kans op praktische ondersteuning van onze Handige Harry/Henriëtta. We komen je gratis helpen met koevoet/schup/overall en groene vingers op een moment dat we samen afspreken. Samen maken we Mortsel groener!

COLOFON • Gemeenteraadsleden: Ingrid Pira, Walter Duré, Peter Mous, Sven Cooremans, Nadia Saouti, Eline Poels, Jitse Born,Michiel Hubeau Leden BCSD: Nadia Saouti en Peter Hardy Opmaak PARCM • Druk: Gazelle, Deurne Gedrukt op 100% niet-chloorgebleekt gerecycleerd papier

Verantwoordelijke uitgever: Walter Duré, voorzitter Groen Mortsel, Rubensstraat 36, Mortsel, 0495/53 06 90

Doe mee! Contacteer ons via info@groenmortsel.be

www.groenmortsel.be

@groenmortsel

Groen Mortsel helpt je ‘tegelwippen’