Απολογισμός Έργου 2021
1
2
Περιεχόμενα 4
Αντί προλόγου
7
Αθήνα
7
Το 2021 με λίγους αριθμούς
8 Εκθέσεις 13 Ξεναγήσεις – Σχολικά προγράμματα 14
Δημιουργικά εργαστήρια
18
Εκδηλώσεις
20
Βιβλιοθήκη
21 Café-Εστιατόριο – Διάθεση χώρων 23
Άνδρος
23
Περιοδική έκθεση
23
Δημιουργικά εργαστήρια
26
Εκδόσεις
27
Πωλητήρια – e-shop
30
Πρόγραμμα Μελών
33
Κοινωνικές δράσεις
34
Προγράμματα πρακτικής άσκησης
35
Διαδικτυακή παρουσία
36
Χορηγίες – Συνεργασίες
38
Σκοποί – Διοίκηση
39
Στελέχωση
3
Αντί προλόγου Σε αυτήν την πρωτόγνωρη για τη σύγχρονη εποχή συνθήκη, κατά την οποία γίναμε όλοι μάρτυρες του πώς ένας ιός μπορεί να κάμψει ολόκληρη την οικουμένη και να μας κάνει να αναθεωρήσουμε πολλά απ’όσα αντιλαμβανόμασταν έως τώρα ως αυτονόητα, αφαιρώντας αμέτρητες ανθρώπινες ζωές και πλήττοντας σφοδρά ακόμη και τις πιο ισχυρές οικονομίες του κόσμου, κλήθηκαν και οι πολιτιστικοί φορείς, μεταξύ αυτών και το Ίδρυμα Βασίλη & Ελίζας Γουλανδρή, να αναμετρηθούν με τις συνέπειες της πανδημίας και να δοκιμάσουν τα όρια των αντοχών τους.
στο κοινό μέσω των κοινωνικών δικτύων του, ως επίσης εξασφάλισε σε αποκλειστικότητα στα Μέλη του τη δυνατότητα, μέσω διαδικτύου, να πλοηγηθούν στους ανανεωμένους εκθεσιακούς χώρους του Μουσείου της Αθήνας και να απολαύσουν τη θεματική ξενάγηση “Πόλεμος και Ειρήνη”, με την οποία περιηγήθηκαν, από διαφορετικό οπτικό πρίσμα, σε εκθέματα κορυφαίων δημιουργών του 20ού αιώνα πάνω στους οποίους ο πόλεμος άφησε ανεξίτηλα τα ίχνη της διαβάσεώς του.
Η είδηση της επαναλειτουργίας των μουσείων στις 14 Μαΐου 2021 και η εν γένει Όπως όλα τα μουσεία της χώρας, έτσι και το επανένταξη των πολιτιστικών δραστηριοΜουσείο του Ιδρύματος στην Αθήνα παρέτήτων στην καθημερινότητα των πολιτών, μεινε κλειστό, με κρατική εντολή, από τον δεν μπορούσε παρά να χαροποιήσει τους Νοέμβριο του 2020 έως τον Μαΐο του 2021. ανθρώπους του Πολιτισμού. Αυτή η επανεκΑυτό είχε ως συνέπεια να ανακοπεί για δεύ- κίνηση, εκτός του ότι έδωσε στο Ίδρυμα τη τερη φορά - λαμβάνοντας υπ’όψιν και την δυνατότητα να υποδεχθεί ξανά τους επισκέπρώτη αναστολή λειτουργίας της περιόδου πτες του στους ανανεωμένους εκθεσιακούς 14.3.2020 έως 17.6.2020 - η ανοδική πορεία ορόφους του Μουσείου της Αθήνας, έδωσε που είχε γνωρίσει το Μουσείο κατά την επίσης τη δυνατότητα της επαναφοράς των εναρκτήρια φάση λειτουργίας του. παράλληλων δραστηριοτήτων του Μουσείου που είχαν και αυτές ανασταλεί, όπως ξεναΑφουγκραζόμενο τις εξελίξεις και αξιοποιγήσεις, εργαστήρια, λειτουργία βιβλιοθήκης ώντας τα διδάγματα του πρώτου εγκλεικαι café-εστιατορίου, διάθεση χώρων κλπ. σμού που ανέδειξε την επιτακτική ανάγκη να επινοήσουν τα μουσεία εναλλακτικά Η άφιξη της θερινής περιόδου ενέτεινε την μέσα επικοινωνίας με το κοινό, το Ίδρυμα προσμονή για την έναρξη λειτουργίας και μερίμνησε ώστε τo μεγαλύτερο μέρος της του Μουσείο της Άνδρου, όπου στις 4 ΙουΣυλλογής του να είναι ψηφιακά προσβάσιλίου του 2021 άνοιξε η αυλαία του μεγάλου μο, παρέχοντας στο κοινό τη δυνατότητα αφιερώματος στο έργο ενός εκ των σπουνα εντρυφήσει από απόσταση στα περισδαιότερων Ελλήνων εικαστικών της γενιάς σότερα έργα της Συλλογής, με παράλληλη του, που συνδέεται με ισχυρούς δεσμούς φωνητική ξενάγηση. Επίσης, μέσω του προ- με το Ίδρυμα, του Γιώργου Ρόρρη. Η έκθεγράμματος “Παιχνίδι για Μεγάλους”, έδωσε ση με τίτλο “Γιώργος Ρόρρης – Η ευγένεια την ευκαιρία σε ανθρώπους άνω των 65 του απέριττου” έτυχε θερμής υποδοχής από ετών, να αλληλεπιδράσουν διαδικτυακά με το κοινό, προσελκύοντας ένα σημαντικό επιλεγμένα έργα της Συλλογής, αναδεικνύαριθμό επισκεπτών παρά τις επικρατούσες οντας τη θεραπευτική διάσταση της Τέχνης δυσμενείς συνθήκες. Ιδιαίτερη κινητικότητα και τα οφέλη της για την κοινωνική υγεία παρατηρήθηκε τους καλοκαιρινούς μήνες που δοκιμάζεται έντονα από την πανδημία. και στο Μουσείο της Αθήνας όπου πλειοψήΠάντα με γνώμονα την εξωστρέφεια και φησαν οι ξένοι επισκέπτες. με τη χρήση των ψηφιακών εργαλείων, το Ίδρυμα επιμελήθηκε έναν κύκλο σύντομων βίντεο με τίτλο “Σημεία φυγής”, αφιερωμένο στα τοπία της Συλλογής, που προσέφερε 4
Στις αρχές του φθινοπώρου, το κοινό του Μουσείου της Αθήνας είχε την ευκαιρία να μεταφερθεί εικαστικά και κινηματογραφικά στην παραθαλάσσια κωμόπολη της Ιαπωνίας, Minamata, όπου συντελέστηκε μία από τις μεγαλύτερες οικολογικές καταστροφές του 20ού αιώνα, μέσω των γλυπτών και της ομώνυμης ταινίας του πολυπράγμονα Αμερικανού καλλιτέχνη Andrew Levitas που παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά στην Ελλάδα από το Ίδρυμα. Στο τέλος του 2021, εγκαινιάστηκε στο Μουσείο της Αθήνας το εικαστικό αφιέρωμα στο διαπρεπή Έλληνα ζωγράφο Σωτήρη Σόρογκα με τίτλο “Σωτήρης Σόρογκας – Ο χρόνος της μνήμης στον εικαστικό λόγο του”, στο οποίο, μέσα από τα προσφιλή στο ζωγράφο θέματα, αυτά της φθίνουσας ύλης και των τόπων εγκατάλειψης, ο επισκέπτης καταδύεται στο προσωπικό σύμπαν του καλλιτέχνη, ανοίγοντας μαζί του ένα νοερό διάλογο σχετικά με τη φθορά, τον χρόνο και τη μνήμη. Το 2021 υπήρξε αναμφίβολα μία ακόμη δύσκολη χρονιά λόγω της πανδημίας. Ο τομέας του Πολιτισμού και κατ’επέκταση και τα μουσεία πλήγηκαν έντονα και παρατεταμένα από τις συνέπειές της. Παρά ταύτα και μέσα στο σύντομο διάστημα που μπόρεσαν να λειτουργήσουν, τα Μουσεία του Ιδρύματος επέδειξαν, όπως θα το δούμε εκτενώς στη συνέχεια, παραγωγική δράση. Ευχή μας για το 2022 είναι να μας οδηγήσει στον επίλογο αυτής της δοκιμασίας και να διαμορφώσει συνθήκες που θα ευνοήσουν την επούλωση των πληγών που άφησε στο πέρασμά της η πανδημία. Ειδικότερα για το Ίδρυμα, ευχόμαστε να συμβάλλει ενεργά στη συλλογική προσπάθεια εξάλειψης της κοινωνικής απομάκρυνσης που ενέτεινε το πανδημικό κύμα και στον επίκαιρο παραγωγικό διάλογο για τον επαναπροσδιορισμό της ταυτότητας των μουσείων ως χώρων εκδημοκρατικοποίησης, ενσωμάτωσης και πολυφωνίας.
Βίβιαν Κουτσομάλλη Υπεύθυνη Διοίκησης Νομικής Υπηρεσίας 5
6
Αθήνα Το 2021 με λίγους αριθμούς
Εγχώριοι και ξένοι επισκέπτες
Ηλικιακή διάρθρωση επισκεπτών
Ελλάδα
67%
Κάτω των 25 ετών
14,9%
Εξωτερικό
33%
25 έως 34 ετών
23,8%
35 έως 44 ετών
20,1%
45 έως 54 ετών
20,3%
55 έως 64 ετών
13,2%
Άνω των 65 ετών
7,7%
Επισκέπτες των 10 πρώτων ξένων χωρών
Με ποιον επισκέφτηκαν το Μουσείο;
Γαλλία
27,7%
Με φίλους
Γερμανία
19,6%
Με το σύντροφό τους 27,8%
Ην. Βασίλειο
13,4%
Οικογενειακά
22,3%
Ελβετία
11,6%
Μόνοι
20%
Βέλγιο
5,4%
Κύπρος
5,4%
Στα πλαίσια 1% οργανωμένης ομαδικής επίσκεψης
ΗΠΑ
5,3%
Ολλανδία
4,5%
Ισραήλ
4,4%
Ιταλία
2,7%
29%
7
Εκθέσεις Μόνιμη Συλλογή Μετά από σχεδόν επτάμηνη αναστολή λειτουργίας λόγω της πανδημικής κρίσης, το Μουσείο της Αθήνας υποδέχτηκε και πάλι τους επισκέπτες του στις 14.5.2021 με μία ανανεωμένη σκηνογραφία της μόνιμης Συλλογής και την παρουσίαση για πρώτη φορά στην Αθήνα 58 έργων που επιμαρτυρούν, σε συνδυασμό με τα υπόλοιπα εκτεθειμένα στο Μουσείο έργα, τη μυημένη αντίληψη και την εκλεκτική αισθητική με την οποία ο Βασίλης και η Ελίζα Γουλανδρή συνέθεσαν τη συλλογή τους. Ειδικότερα, ο δεύτερος όροφος, αφιερωμένος στις “Ματιές στον 19ο και 20ό αιώνα“ και σε έργα σε χαρτί, ανανεώθηκε με σκοπό να αναδειχθεί η ιδιαίτερη σχέση που το ζεύγος Γουλανδρή διατηρούσε με τους καλλιτέχνες, να τονιστεί η ποικιλία υλικών και τεχνικών που περιλαμβάνει η Συλλογή του Ιδρύματος, αλλά και η σημαντική συνεισφορά των γυναικών στην καλλιτεχνική εξέλιξη του προηγούμενου αιώνα. Ο τρίτος και ο τέταρτος όροφος, όπου παρουσιάζεται η νεότερη και σύγχρονη ελληνική τέχνη, ανανεώθηκαν, προβάλλοντας ο μεν τρίτος όροφος τη διερεύνηση της παραστατικότητας και της ανθρώπινης μορφής μέσα από το ιδιαίτερο βλέμμα ορισμένων εκ των σημαντικότερων Ελλήνων ζωγράφων, ο δε τέταρτος όροφος τους πρωτοπόρους ερευνητές και ποιητές της αφαίρεσης, που σε πολλές περιπτώσεις υπερέβησαν τα ελληνικά σύνορα.
8
9
Περιοδικές εκθέσεις Andrew Levitas Ας γίνει η αλήθεια προκατάληψη Εικαστική Εγκατάσταση με αφορμή την ταινία Minamata 21.10.2021-28.11.2021
“Και κάθε φορά που πατούσα το κλείστρο, ήταν σαν να φώναζα με όλη μου τη δύναμη μια καταγγελία, σαν να κραύγαζα, με την ελπίδα ότι οι εικόνες θα άντεχαν στον χρόνο, ότι ο αντίλαλός τους θα έφτανε στις μελλοντικές γενιές, ότι θα ήταν γι’ αυτές μια υπενθύμιση, μια προειδοποίηση, μια συνειδητοποίηση“ (W. Eugene Smith)
Το Φθινόπωρο του 2021, το Μουσείο της Αθήνας φιλοξένησε το πρότζεκτ Minamata του πολυπράγμονα καλλιτέχνη και σκηνοθέτη Andrew Levitas. H διαδρομή του Levitas διασταυρώθηκε με αυτήν του κορυφαίου φωτορεπόρτερ W. Eugene Smith με την ευκαιρία της κινηματογραφικής ταινίας Minamata (2020), την οποία γύρισε ο Levitas μεταφέροντας στη μεγάλη οθόνη την προσπάθεια καταγραφής και ανάδειξης από τον Smith, μέσω
10
του οξυδερκούς φωτογραφικού του βλέμματος, της οικολογικής καταστροφής που προκλήθηκε τη δεκαετία του 1970 στην ομώνυμη πόλη της Ιαπωνίας εξαιτίας της μαζικής ρίψης βαρέων μετάλλων στις υδροφόρες πηγές από τοπικό εργοστάσιο. Με τη μέθοδο Metalwork Photography®, η οποία συνίσταται στη μεταφορά διαφανών φωτογραφιών πάνω σε μεταλλικά φύλλα, ο Levitas δημιουργεί μεταλλικά γλυπτά μεγάλων διαστάσεων, επτά εκ των οποίων εκτέθηκαν στο Μουσείο στα πλαίσια του πολύπλευρου πρότζεκτ. Χρησιμοποιώντας κατά κανόνα το αλουμίνιο, λόγω της ευελιξίας, της αντοχής και της ανακυκλώσιμης ιδιότητάς του, ο Levitas αναδεικνύει μέσα από τα έργα του την αμφισημία, τη δυαδικότητα και την αντίφαση που κρύβονται στη σχέση του ανθρώπου με το περιβάλλον και στην τεχνολογική εξέλιξη της ανθρωπότητας. Επιμέλεια: Μαρία Κουτσομάλλη Σκηνογραφία: Ανδρέας Γεωργιάδης, Παρασκευή Γερολυμάτου Έλιξ
Σωτήρης Σόρογκας Ο χρόνος της μνήμης στον εικαστικό λόγο του 22.12.2021-17.04.2022
“Το έργο του ελεγεία στη θνήσκουσα ύλη και την αναστάσιμη προσδοκία“ (Κυριάκος Κουτσομάλλης, επιμελητής έκθεσης)
“Όταν ανακάλυψα μέσω ενός τυχαίου γεγονότος το πώς μπορεί κανείς να γίνει ζωγράφος, ένιωσα ότι βρέθηκε ο τρόπος της σωτηρίας μου. Απέκτησε η ζωή μου νόημα και σκοπό που πληρούσε βαθύτερες ανάγκες, σχηματοποιώντας ταυτόχρονα σκιώδεις απαντήσεις στα υπαρξιακά ερωτήματα ενός νέου που έμεναν κλειστά σε αδιέξοδα“ (Σωτήρης Σόρογκας – απόσπασμα «Μία συνομιλία με τον Σωτήρη Σόρογκα» Θανάσης Θ. Νιάρχος)
Το Μουσείο της Αθήνας φιλοξενεί από τις 22.12.2021 έκθεση έργων του διακεκριμένου ζωγράφου Σωτήρη Σόρογκα που ανήκουν στη Συλλογή του Ιδρύματος. Παρουσιάζονται 20 περίπου έργα, τα περισσότερα μεγάλων διαστάσεων, που καλύπτουν όλο το φάσμα της καλλιτεχνικής πορείας του ζωγράφου, μέσα από τέσσερις θεματικές ενότητες: οι Πέτρες, τα Άλογα, τα Πορτραίτα και τα Ανοίγματα. Σε μια εποχή αμφισβήτησης των παραδοσιακών αξιών, ο Σωτήρης Σόρογκας ήταν και παραμένει ένας λόγιος ζωγράφος, που επιχειρεί, μέσα από τα έργα του και τη λιτή χρωματική γκάμα που κυριαρχεί στο ζωγραφικό κόσμο του, να ισορροπήσει ανάμεσα στο φως και στο σκοτάδι, να καταγράψει τη φθορά του χρόνου και να διατηρήσει ζωντανή τη μνήμη της απουσίας και της απώλειας. Επιμέλεια: Κυριάκος Κουτσομάλλης Σκηνογραφία: Ανδρέας Γεωργιάδης, Παρασκευή Γερολυμάτου Έλιξ
11
12
Ξεναγήσεις
Σχολικά προγράμματα
Από την έναρξη της λειτουργίας του, το Μουσείο της Αθήνας παρέχει στους επισκέπτες του τη δυνατότητα να ξεναγηθούν, ομαδικά ή ιδιωτικά, στους χώρους της μόνιμης Συλλογής σε τρεις γλώσσες και συγκεκριμένα στα ελληνικά, αγγλικά και γαλλικά. Το 2021, εκτός από τη μόνιμη Συλλογή, οι επισκέπτες είχαν την ευκαιρία να ξεναγηθούν και στην περιοδική έκθεση “Σωτήρης Σόρογκας – Ο χρόνος της μνήμης στον εικαστικό λόγο του”. Προς το τέλος του 2021, το Ίδρυμα εγκαινίασε το πρόγραμμα “Ξενάγηση για όλη την οικογένεια”, όπου προσκαλεί τα παιδιά, μαζί με τις οικογένειές τους, να ανακαλύψουν τον μαγικό κόσμο και τις ιστορίες που κρύβονται πίσω από τα μοναδικά έργα τέχνης της Συλλογής, μέσα από βιωματικές εικαστικές δραστηριότητες.
Στο σύντομο διάστημα κατά τη διάρκεια του 2021 που μπόρεσαν να πραγματοποιηθούν οι σχολικές ξεναγήσεις, το Ίδρυμα υποδέχθηκε τους μαθητές σε ένα διαδραστικό ταξίδι γνωριμίας με τον κόσμο της μοντέρνας και σύγχρονης τέχνης μέσω προγραμμάτων που σχεδίασε το έμπειρο προσωπικό του Ιδρύματος και είναι πλήρως προσαρμοσμένα στα χαρακτηριστικά και στις ανάγκες κάθε ηλικιακής ομάδας, από τον μαθητή του νηπιαγωγείου έως τον μαθητή του λυκείου. Παράλληλα, το Ίδρυμα επιδιώκει την ανάπτυξη ψηφιακού εκπαιδευτικού υλικού θέτοντας ως μεσοπρόθεσμο στόχο την εξάλειψη των γεωγραφικών περιορισμών και την παροχή σε όσο το δυνατόν περισσότερους μαθητές σε σχολεία όλης της Ελλάδας, αλλά και πέραν από τα όρια αυτής, ψηφιακών εκπαιδευτικών προγραμμάτων υψηλών προδιαγραφών με θεματικό άξονα την Τέχνη.
13
Δημιουργικά εργαστήρια Δημιουργικά εργαστήρια για παιδιά Ο Χαρτοπόλεμος του Παύλου! (για παιδιά ηλικίας 5-6 ετών)
Ενώ η Γη κοιμάται… Christmas Camp (για παιδιά ηλικίας 6-10 ετών)
Μέσα από μία αναδρομή στο έργο καλλιτεχνών της Συλλογής που ασχολήθηκαν κυρίως με το χαρτί και το upcycling, τα παιδιά εμπνεύστηκαν και δημιούργησαν τις δικές τους μαγικές κατασκευές, μετατρέποντας το χαρτί σε χαρτοπόλεμο και τον χαρτοπόλεμο σε Τέχνη.
Μέσα από διαδραστικές ξεναγήσεις, ομαδικά παιχνίδια, χριστουγεννιάτικες κατασκευές και δημιουργικά εργαστήρια, εμπνευσμένα από τον ονειρικό κόσμο του Ernst, τα μοτίβα του Lichtenstein, το ψευδώνυμο του Pollock, τις πλεξούδες του Rouan, τις παράξενες καρέκλες των César, Dubuffet και Hundertwasser και τα χρωματιστά πλήκτρα του Kandinsky, τα παιδιά είχαν την ευκαιρία να παρατηρήσουν, να συζητήσουν και τελικά να βρεθούν στη θέση του καλλιτέχνη και να κατασκευάσουν το δικό τους χειροποίητο, γιορτινό zine (art book).
Σχεδιασμός: Κατερίνα Γεωργοπούλου, Ιουλία Μαρούση
Σχεδιασμός: Κατερίνα Γεωργοπούλου, Ρένα Γύφτουλα, Ιωάννα Κουτσούκη, Ιουλία Μαρούση, Βίκη Χρηστάκη
Ο κυβισμός, το πορτραίτο μου και η ανακύκλωση! (για παιδιά ηλικίας 9-12 ετών) Μέσα από μία διαδραστική ξενάγηση και μία βιωματική άσκηση παρατήρησης και σύγκρισης, τα παιδιά έμαθαν για το καλλιτεχνικό ρεύμα του κυβισμού και για έναν εκ των σημαντικότερων πρωτοπόρων του, τον Pablo Picasso. Αξιοποιώντας διάφορα ανακυκλώσιμα υλικά, πειραματίστηκαν με την τεχνική του κολλάζ και δημιούργησαν τα δικά τους κυβιστικά γλυπτά, μαθαίνοντας παράλληλα τα οφέλη της ανακύκλωσης. Σχεδιασμός: Κατερίνα Γεωργοπούλου, Ιουλία Μαρούση
14
Γονείς και παιδιά γιορτάζουν στο Μουσείο! Χριστουγεννιάτικο δημιουργικό εργαστήρι για όλη την οικογένεια Την Κυριακή 26 Δεκεμβρίου 2021, το Μουσείο της Αθήνας υποδέχτηκε τους επισκέπτες του, μικρούς και μεγάλους, στο παιδικό εργαστήριο, για ένα πρωτότυπο ραντεβού με τους Henri Matisse και Roy Lichtenstein. Τα παιδιά και οι συνοδοί τους προσέγγισαν τα έργα και τις τεχνικές των δυο μεγάλων καλλιτεχνών με έναν δημιουργικό τρόπο και στη συνέχεια έφτιαξαν πρωτότυπες κάρτες και Χριστουγεννιάτικα στολίδια. Σχεδιασμός: Κατερίνα Γεωργοπούλου Ιωάννα Κουτσούκη, Ιουλία Μαρούση, Βίκη Χρηστάκη
Δημιουργικά εργαστήρια για εφήβους και ενήλικες The Artist’s Mind – Filmmaking Masterclass by Andrew Levitas Στα πλαίσια του πολύπλευρου project Minamata που φιλοξένησε το Μουσείο της Αθήνας το Φθινόπωρο του 2021, ο Αμερικανός σκηνοθέτης, παραγωγός και εικαστικός Andrew Levitas παρουσίασε ένα τετραήμερο Filmmaking Masterclass βασιζόμενο στο μάθημα που ο ίδιος διδάσκει στο NYI University Gallatin School of Individualized Study. Οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να εξερευνήσουν την ευρύτερη διαδικασία της δημιουργίας, ξεκινώντας από την αρχική έμπνευση, που αποτελεί το έναυσμα για τη δημιουργία μιας ταινίας μικρού μήκους. Παράλληλα, μέσα από διάφορες βιωματικές ασκήσεις, όπως η ζωγραφική απεικόνιση των συναισθημάτων τους, η φωτογραφία και η συγγραφή, απέκτησαν μια πιο ολοκληρωμένη αντίληψη των δεξιοτήτων τους. Μετά την ολοκλήρωση του Masterclass, οι συμμετέχοντες είχαν στη διάθεσή τους έναν χρόνο για να δημιουργήσουν τη δική τους ταινία μικρού μήκους.
Γνωριμία με το εικαστικό κόσμημα Εργαστήριο κατασκευής χειροποίητου κοσμήματος Η τέχνη του εικαστικού κοσμήματος ξεδιπλώθηκε μέσα από έναν καινοτόμο κύκλο τριών εργαστηρίων. Οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να εκφραστούν δημιουργικά και να μάθουν διαφορετικές ευέλικτες τεχνικές κατασκευής χειροποίητων κοσμημάτων, αποκομίζοντας παράλληλα σημαντικές θεωρητικές, αλλά και τεχνικές γνώσεις, γύρω από τον κόσμο του σύγχρονου εικαστικού κοσμήματος. Σχεδιασμός: Ελεάνα Καρούμπα
15
16
17
Εκδηλώσεις Παράσταση χορού για νεανικό κοινό Move More Morph It Στις 12.6.2021, πραγματοποιήθηκε, με δωρεάν εισιτήριο, στην ταράτσα του νεοκλασικού κτιρίου του Μουσείου της Αθήνας η παράσταση χορού “Move More Morph It“ με ερμηνεύτρια τη Βελγίδα χορεύτρια Sarah Huby σε χορογραφία Anna Konjetzky. Το νέο έργο της Konjetzky, που απευθύνεται στο νεανικό κοινό, θέτει ερωτήματα που θα μπορούσε να θέσει οποιοδήποτε παιδί στο κατώφλι της εφηβείας, όπως “πώς νιώθω, πώς με βλέπουν οι άλλοι, πώς βλέπω τον εαυτό μου;“ Πρόκειται για την προσπάθεια ενός σώματος να συνθέσει το δικό του σάουντρακ, ξεκινώντας έτσι ένα ταξίδι μέσα από ποικίλες ταυτότητες και φανταστικούς χαρακτήρες. Παραγωγή/project/διοργάνωση: Δίκτυο Explore dance-έργα χορού για νεανικό κοινό, Fabrik Potsdam, Focus Tanz /Tanz und Schule e.V. Munchen, Κέντρο Χορού Κ3 /Tanzplan Hamburg, Fabrik moves gUG. Χορογραφία/σύλληψη: Anna Konjetzky Ερμηνεία: Sarah Huby Σύνθεση, live performance: Sergej Maingardt
18
Avant-première ταινίας Minamata Στις 20.10.2021, το Ίδρυμα, σε συνεργασία με την Odeon, φιλοξένησε την avant-première της ταινίας του Andrew Levitas, Minamata. Στην ταινία, ο βραβευμένος ηθοποιός Johnny Depp ενσαρκώνει τον διάσημο φωτορεπόρτερ W. Eugene Smith, αποτυπώνοντας, σε μια δυνατή ερμηνεία, τον επίμονο τριετή αγώνα του να φέρει στο επίκεντρο τις τερατογενέσεις και τις ασθένειες από τις οποίες υπέφερε ο πληθυσμός της ιαπωνικής κωμόπολης ως αποτέλεσμα της βιομηχανικής ρύπανσης. Η προβολή πραγματοποιήθηκε στο Αμφιθέατρο του Μουσείου της Αθήνας, παρουσία του Andrew Levitas, ο οποίος, εκτός από σκηνοθέτης και παραγωγός, έχει συνυπογράψει και το σενάριο της ταινίας, μαζί με τους David Kessler, Stephen Deuters και Jason Forman. Η ταινία, που παρουσιάστηκε στη Berlinale το 2020, άρχισε να προβάλλεται στις ελληνικές κινηματογραφικές αίθουσες στις 21.10.2021. Συναντήσεις στο Μουσείο Γιώργος Ρόρρης και Μαρία Κουτσομάλλη Στις 21.7.2021, στο πλαίσιο της αναδρομικής έκθε-
σης “Γιώργος Ρόρρης Η ευγένεια του απέριττου“, ο Γ. Ρόρρης και η επιμελήτρια της έκθεσης, Μ. Κουτσομάλλη, συναντήθηκαν στο Αμφιθέατρο του Μουσείου και συνομίλησαν, με αφορμή δέκα έργα της έκθεσης, για την καλλιτεχνική πορεία του ζωγράφου. Η συνάντηση μεταδόθηκε διαδικτυακά μέσω live streaming, ενώ τα Μέλη του Ιδρύματος είχαν τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν τη συζήτηση στον χώρο του Αμφιθεάτρου με ελεύθερη είσοδο. https://goulandris.gr/el/events/synanthseis-sto-
mouseio-giorgos-rorris
Ανοιχτή συζήτηση “Η περιβαλλοντική αφύπνιση μέσα από την τέχνη“ Στο πλαίσιο του πρότζεκτ Minamata, πραγματοποιήθηκε στο Αμφιθέατρο του Μουσείου της Αθήνας, στις 24.10.2021, ανοιχτή συζήτηση με τίτλο “Η περιβαλλοντική αφύπνιση μέσα από την τέχνη“, με τη συμμετοχή της εκτελεστικής διευθύντριας του κοινωφελούς ιδρύματος Α.Κ. Λασκαρίδη, Δρ. Αγγελικής Κοσμοπούλου, του σκηνοθέτη Λευτέρη Χαρίτου και του σκηνοθέτη και εικαστικού Andrew Levitas. Τη συζήτηση συντόνισε η ραδιοφωνική παραγωγός και Γενική Διευθύντρια του ΑΘΗΝΑ 9,84 Μαργαρίτα Μυτιληναίου. Οι ενδιαφερόμενοι είχαν τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν τη συζήτηση με ελεύθερη είσοδο. Η συνάντηση μεταδόθηκε και διαδικτυακά μέσω live streaming. https://goulandris.gr/el/events/synanthseis-sto-mouseioandrew-levitas
Επίσκεψη Οικουμενικού Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου στο Μουσείου της Αθήνας
“Παιδιόθεν μας ήγγιζεν η τέχνη, την οποίαν, μαζί με την πίστιν εις τον Θεόν, εθεωρούσαμεν οδοδείκτην προς το βάθος και την αλήθεια των πραγμάτων“
Απόσπασμα ομιλίας Οικουμενικού Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου κατά την επίσκεψη του στο Μουσείο της Αθήνας
Στις 23.11.2021, στα πλαίσια της επίσημης επίσκεψής του στην Αθήνα, ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος, επισκέφτηκε το Μουσείο της Αθήνας. Στο χώρο του Μουσείου τον υποδέχτηκαν η Πρόεδρος του Δ.Σ. του Ιδρύματος κυρία Fl. Καραδόντη και ο Γενικός Διευθυντής κύριος Κ. Κουτσομάλλης, παρουσία του Διοικητικού Συμβουλίου. Μετά την εκφώνηση των χαιρετιστήριων λόγων στο Αμφιθέατρο του Μουσείου, ακολούθησε η ξενάγηση του Οικουμενικού Πατριάρχη από τον κ. Κουτσομάλλη στις αίθουσες της μόνιμης Συλλογής του Ιδρύματος. Ο Οικουμενικός Πατριάρχης, ο οποίος διακρίνεται για τη φιλοτεχνία του, ως επίσης και για την περιβαλλοντική ευαισθησία και δράση του, τόνισε τη στενή σχέση της Ορθοδοξίας με την Τέχνη και χαιρέτισε την πρωτοβουλία του Ιδρύματος να συμβάλλει στην οικολογική αφύπνιση του κοινού μέσω της παρουσίασης του πολύπλευρου έργου Minamata. 19
Βιβλιοθήκη Η Βιβλιοθήκη του Μουσείου της Αθήνας αποτελεί για το κοινό ένα μέσο αναζήτησης και πρόσβασης στην Τέχνη. Η συλλογή βιβλίων της περιλαμβάνει περισσότερα από 7.000 τεκμήρια, τα οποία αντιστοιχούν σε περίπου 6.000 τίτλους, κυρίως στην ελληνική, αγγλική και γαλλική γλώσσα. Η πλειοψηφία των τόμων προέρχεται από την προσωπική συλλογή βιβλίων τέχνης των ιδρυτών, Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή, καθώς και από νέες προσκτήσεις και δωρεές. Στη συλλογή περιλαμβάνονται κατάλογοι εκθέσεων, μονογραφίες και τεκμήρια διακεκριμένων Ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών, εκδόσεις μουσείων και ιδρυμάτων Τέχνης της Ελλάδας και του εξωτερικού, περιοδικές εκδόσεις τέχνης, εγκυκλοπαίδειες και λεξικά τέχνης. Στους επισκέπτες της Βιβλιοθήκης διατίθεται ο χώρος του αναγνωστηρίου, για επί τόπου ανάγνωση, έπειτα από πρότερη ενημέρωση.
20
Στο χώρο της Βιβλιοθήκης πραγματοποιούνται επίσης εκπαιδευτικά προγράμματα για παιδιά και εφήβους, διαλέξεις και δράσεις σχετικές με την Τέχνη και τον Πολιτισμό. Toν Σεπτέμβριο του 2021 δημοσιεύθηκε στο κοινό ο Ηλεκτρονικός Κατάλογος της Βιβλιοθήκης (http://library.goulandris.gr/) που διατίθεται στα ελληνικά και στα αγγλικά. Με μόνη προϋπόθεση την πρόσβαση στο διαδίκτυο, ο επισκέπτης του Ηλεκτρονικού Καταλόγου μπορεί να αναζητήσει τα βασικά στοιχεία κάθε τεκμηρίου, με απλή ή σύνθετη αναζήτηση. Μέχρι σήμερα ολοένα και περισσότεροι χρήστες επισκέπτονται τον Ηλεκτρονικό Κατάλογο της Βιβλιοθήκης και, πριν την επίσκεψή τους στη Βιβλιοθήκη, γνωρίζουν ήδη το υλικό που διαθέτει προς χρήση.
Café-Εστιατόριο
Διάθεση χώρων
Τη λειτουργία και το μενού του B&E Goulandris Café-Restaurant του Μουσείου της Αθήνας συνέχισε να επιμελείται κατά τη διάρκεια του 2021 η έμπειρη ομάδα του ”IT Restaurant”, σε συνεργασία με τον ταλαντούχο chef Χρύσανθο Μανωλόπουλο, προσφέροντας στον επισκέπτη, σε έναν χώρο κομψό σε άμεση αρμονία με τη συνολική αισθητική του Μουσείου, μία πρωτότυπη γευστική εμπειρία και αναδεικνύοντας, με δημιουργικό τρόπο, μικρούς παραγωγούς από κάθε σημείο της χώρας και αυθεντικές ελληνικές πρώτες ύλες, με έμφαση στα βιολογικά προϊόντα.
Όπως ήταν αναμενόμενο λόγω της παρατεταμένης περιόδου αναστολής λειτουργίας του Μουσείου της Αθήνας και των περιορισμών που επιβλήθηκαν στις συναθροίσεις στα πλαίσια των γενικότερων μέτρων για την ανάσχεση της μετάδοσης του Covid-19, η διάθεση προς ενοικίαση των χώρων του Μουσείου της Αθήνας κατά τη διάρκεια του 2021 ήταν σημαντικά περιορισμένη. Πάρα ταύτα από τον Μάιο, που επετράπησαν οι εκδηλώσεις παρουσία κοινού, επαναλειτούργησαν οι μισθώσεις χώρων, τηρώντας φυσικά όλα τα μέτρα υγιεινής και προστασίας, και οι διάφοροι χώροι του Μουσείου που διατίθενται προς μίσθωση αποτέλεσαν πόλο έλξης για πλήθος εκδηλώσεων από γνωστούς οργανισμούς, φορείς και εταιρείες του δημοσίου και ιδιωτικού τομέα.
21
22
Άνδρος Περιοδική έκθεση Γιώργος Ρόρρης Η ευγένεια του απέριττου 04.07.2021-03.10.2021
“Το χέρι προηγείται και το βλέμμα ακολουθεί, δεν πιστεύω ότι το χέρι υπηρετεί το βλέμμα.. Η ζωγραφική πράξη έχει και στιγμές κατά τις οποίες δεν είσαι συνειδητά προσηλωμένος σ’αυτό που κάνεις, αφαιρείσαι…το χέρι σου εργάζεται για κάποιες στιγμές ερήμην σου, ερήμην της συνείδησής σου“ (Γιώργος Ρόρρης, Συναντήσεις στο Μουσείο) Στο Μουσείο της Άνδρου παρουσιάστηκε φέτος το καλοκαίρι αναδρομική έκθεση του ζωγράφου Γιώργου Ρόρρη που διακρίνεται πλέον ως ένας από τους σπουδαιότερους εικαστικούς δημιουργούς της γενιάς του. Συλλέκτες και πολιτιστικοί οργανισμοί αποδέχτηκαν την πρόσκληση του Ιδρύματος, με αποτέλεσμα να συγκεντρωθούν τα πιο σημαντικά έργα του ζωγράφου, από τα πρώτα του βήματα έως σήμερα. Περιλαμβάνοντας σχεδόν 60 πίνακες και σχέδια, η έκθεση επιχείρησε να ανιχνεύσει την καλλιτεχνική του εξέλιξη μέσα από τρεις σκοπίμως μη ευδιάκριτες ενότητες: τη σχέση του ζωγράφου με το ατελιέ του, τις επιδράσεις που δέχτηκε από τους δασκάλους του και την αδιάκοπη εξερεύνηση του σώματος, φτιαγμένου “από σάρκα και οστά“.
Δημιουργικά εργαστήρια για παιδιά Τα πορτραίτα του Ρόρρη, ο καθρέφτης και το είδωλό μου! (για παιδιά 6-9 και 10-13 ετών) Τι κρύβεται πίσω από τα πορτραίτα του Γιώργου Ρόρρη; Τι αισθήματα μας προκαλεί ένα ταξίδι στις πολλαπλές στρώσεις των χρωμάτων του; Ποιες είναι οι πρώτες λέξεις που μας έρχονται στο μυαλό αντικρίζοντας τα έργα του; Τις απαντήσεις σε όλα αυτά τα ερωτήματα, και όχι μόνο, είχαν την ευκαιρία να ανακαλύψουν τα παιδιά μέσα από τις διαδραστικές ξεναγήσεις που διοργάνωσε το Ίδρυμα στο πλαίσιο της αναδρομικής έκθεσης του Γιώργου Ρόρρη που παρουσιάστηκε το καλοκαίρι στο Μουσείο της Άνδρου. Μετά την περιήγησή τους στα πορτραίτα του ζωγράφου, τα παιδιά κλήθηκαν να εμπνευστούν από τα έργα του και να αναζητήσουν το δικό τους είδωλο μέσα από έναν καθρέφτη, σε συνάρτηση με τον χώρο που αντανακλάται γύρω τους. Σχεδιασμός: Κατερίνα Γεωργοπούλου
Οι επισκέπτες της περιοδικής έκθεσης είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν ξεναγήσεις που πραγματοποιήθηκαν, με μεγάλη ανταπόκριση και επιτυχία, από τον ίδιο τον Γιώργο Ρόρρη. Επιμέλεια: Μαρία Κουτσομάλλη-Μορώ Σκηνογραφία: Ανδρέας Γεωργιάδης, Παρασκευή Γερολυμάτου Έλιξ
23
24
25
Εκδόσεις Η συλλογή του Ιδρύματος Β&Ε Γουλανδρή σε αυτοκόλλητα Παίζοντας με τα 100 αυτοκόλλητα που διαθέτει το βιβλίο, τα παιδιά εξοικειώνονται με τους καλλιτέχνες της συλλογής του Ιδρύματος, μαθαίνοντας για τη ζωή τους, τα προσφιλή τους θέματα και τα ρεύματα στη ζωγραφική. Σύνταξη κειμένων: Μαρία Κουτσομάλλη Καλλιτεχνικός σχεδιασμός: Μικρή Άρκτος Εικονογράφηση: Νικόλαος Στεφαδούρος Κατάλογος έκθεσης Γιώργος Ρόρρης Η ευγένεια του απέριττου Η αναδρομική έκθεση αφιερωμένη στον ζωγράφο Γιώργο Ρόρρη που φιλοξένησε το Μουσείο της Άνδρου από τις 4.7.2021 έως τις 3.10.2021 συνοδεύτηκε από τρίγλωσση έκδοση (ελληνικά, αγγλικά, γαλλικά). Σύνταξη κειμένων: Μαρία Κουτσομάλλη Μεταφράσεις: Έφη Κορομηλά, Andrea Schroth, Véronique Briand, Κλειώ Πανουργιά Φωτογράφος: Χριστόφορος Δουλγέρης Γλωσσική και τυπογραφική επιμέλεια κειμένων: Σπύρος Τσούγκος Καλλιτεχνικός σχεδιασμός: Μικρή Άρκτος
26
Κατάλογος εικαστικής εγκατάστασης Andrew Levitas Ας γίνει η αλήθεια προκατάληψη Η εικαστική εγκατάσταση αφιερωμένη στον πολυσχιδή καλλιτέχνη Andrew Levitas που παρουσιάστηκε στο Μουσείο της Αθήνας από τις 21.10.2021 έως τις 28.11.2021 συνοδεύτηκε από δίγλωσση έκδοση (ελληνικά, αγγλικά). Σύνταξη κειμένων: Μαρία Κουτσομάλλη, Κατερίνα Βούσουρα Μεταφράσεις: Έφη Κορομηλά, Κλειώ Πανουργιά Γλωσσική και τυπογραφική επιμέλεια κειμένων: Σπύρος Τσούγκος Καλλιτεχνικός σχεδιασμός: Μικρή Άρκτος Κατάλογος έκθεσης Σωτήρης Σόρογκας Ο χρόνος της μνήμης στον εικαστικό λόγο του Η έκθεση αφιερωμένη στην καλλιτεχνική πορεία του εικαστικού Σωτήρη Σόρογκα, η οποία παρουσιάζεται από τις 22.12.2021 στο Μουσείο της Αθήνας συνοδεύεται από δίγλωσση έκδοση (ελληνικά, αγγλικά). Σύνταξη κειμένων: Κυριάκος Κουτσομάλλης Μεταφράσεις: Κλειώ Πανουργιά Φωτογράφος: Χριστόφορος Δουλγέρης Γλωσσική και τυπογραφική επιμέλεια κειμένων: Σπύρος Τσούγκος Καλλιτεχνικός σχεδιασμός: Μικρή Άρκτος
Πωλητήρια – e-shop Στα Πωλητήρια των Μουσείων της Αθήνας και της Άνδρου συνέχισαν να διατίθενται πρωτότυπα προϊόντα εμπνευσμένα από τη μόνιμη Συλλογή και από τις περιοδικές εκθέσεις που διοργανώνει το Ίδρυμα. Περί τα τέλη του 2020 και στις αρχές του 2021 διοργανώθηκε στην Αίθουσα Περιοδικών Εκθέσεων του Μουσείου της Αθήνας Bazaar βιβλίων και έντυπου υλικού Τέχνης. Τις μονογραφικές και θεματικές εκθέσεις που διοργάνωσε το Ίδρυμα στο Μουσείο της Άνδρου από το 1979 έως σήμερα (αφιερωμένες μεταξύ άλλων στους Matisse, Kandinsky, Balthus, Giacometti, Klee, Chagall, de Chirico, Rodin, Picasso, Braque, Miró, ToulouseLautrec, Χατζηκυριάκο-Γκίκα, Εγγονόπουλο, Μόραλη, Τέτση κλπ.), πλαισίωσαν κατάλογοι υψηλής εκδοτικής ποιότητας, έγχρωμες αφίσες διαφόρων μεγεθών, cartes postales έργων και επιλεγμένα συλλεκτικά αντικείμενα, τα οποία οι επισκέπτες μπόρεσαν να αποκτήσουν στο Bazaar με σημαντική έκπτωση.
Στις αρχές Δεκεμβρίου του 2021, σε συνεργασία με την Εταιρεία μελέτης, έρευνας και προβολής της νεοελληνικής τέχνης – Εργαστήριο Γιάννης Μόραλης, παρουσιάστηκαν στο lobby του Μουσείο της Αθήνας για πρώτη φορά έξι κεραμικά έργα ζωγραφισμένα από τον σπουδαίο Έλληνα καλλιτέχνη Γιάννη Μόραλη. Με αφορμή την παρουσίαση αυτή, διατέθηκαν αποκλειστικά από το Πωλητήριο του Μουσείου της Αθήνας αριθμημένα πιστά αντίγραφα τριών πιάτων που ζωγράφησε ο καλλιτέχνης και εγκαινιάστηκε μια νέα σειρά από χρηστικά και διακοσμητικά είδη εμπνευσμένα από το έργο του μεγάλου καλλιτέχνη. Παράλληλα, το Ίδρυμα ενέτεινε τις προσπάθειες για την ανάπτυξη του ηλεκτρονικού καταστήματός του, το οποίο από το 2021 μπορεί να εξυπηρετεί αποστολές προϊόντων προς τις περισσότερες χώρες του κόσμου και ενίσχυσε τη διαδικτυακή παρουσία του με τη δημιουργία ειδικής σελίδας στο Facebook (@begoulandrishop).
27
28
29
Πρόγραμμα Μελών Παρά το γεγονός ότι το 2021 δεν ευνόησε τη δια ζώσης επικοινωνία με τα Μέλη μας, τα οποία στερήθηκαν για πολλούς μήνες τη δυνατότητα της φυσικής παρουσίας τους στο Μουσείο της Αθήνας, μόλις το επέτρεψαν οι συνθήκες, το Πρόγραμμα Μελών επέστρεψε δυναμικά με ένα πλούσιο περιεχόμενο αποκλειστικών δράσεων και προνομίων. Επίσης, ως ελάχιστη ένδειξη ευγνωμοσύνης προς τα Μέλη μας για την πολύτιμη έμπρακτη στήριξή τους στο έργο του Ιδρύματος και προκειμένου να μπορέσουν να απολαύσουν πλήρως τα προνόμιά τους που περιόρισε η πανδημία, παρατάθηκαν όλες οι συνδρομές έως και τις 31.12.2021. Ενδεικτικά, τα Μέλη μας απόλαυσαν σε αποκλειστικά τις εξής δράσεις: Τον Απρίλιο, οι B&E Members παρακολούθησαν τη θεματική ξενάγηση “Πόλεμος και Ειρήνη”, μια περιήγηση 21 λεπτών σε επιλεγμένα εκθέματα της μόνιμης Συλλογής του Ιδρύματος και γνώρισαν ιστορίες 10 σημαντικών δημιουργών του 20ού αιώνα που στιγματίστηκαν από τη δίνη του πολέμου. Τον Μάιο, με αφορμή τη Διεθνή Ημέρα Μουσείων, οι B&E Members επισκέφθηκαν εικονικά τους εκθεσιακούς χώρους του Μουσείου της Αθήνας και περιηγήθηκαν στην ανανεωμένη παρουσίαση της μόνιμης Συλλογής. Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, στα πλαίσια του αναδρομικού αφιερώματος στον εικαστικό Γιώργο Ρόρρη που διοργάνωσε το Ίδρυμα στο Μουσείο της Άνδρου, οι B&E Members είχαν την ευκαιρία να ξεναγηθούν από τον ίδιο τον καλλιτέχνη στην έκθεση και να παρακολουθήσουν στο Αμφιθέατρο του Μουσείου της Αθήνας τη συνάντηση μεταξύ του Γ. Ρόρρη και της επιμελήτριας της έκθεσης, Μ. Κουτσομάλλη, όπου συζήτησαν για την καλλιτεχνική πορεία του ζωγράφου εστιάζοντας σε επιλεγμένα από τον ίδιο έργα που εκτέθηκαν στην Άνδρο.
30
Τον Σεπτέμβριο, οι B&E Members ξεναγήθηκαν στη Βιβλιοθήκη του Μουσείου της Αθήνας από τη βιβλιοθηκονόμο Φιλιππία Χειλίτση, η οποία τους παρουσίασε τον νέο ηλεκτρονικό κατάλογο της Βιβλιοθήκης. Στα πλαίσια του πολύπλευρου πρότζεκτ Minamata που φιλοξένησε το Μουσείο της Αθήνας τον Οκτώβριο, πραγματοποιήθηκαν ειδικές εκδηλώσεις αποκλειστικά για τους B&E Members. Ειδικότερα, οι B&E Members είχαν την ευκαιρία να γνωρίσουν από κοντά τον Andrew Levitas, να συνομιλήσουν μαζί του καθώς και να ξεναγηθούν από τον ίδιο στην εικαστική εγκατάσταση των έργων του. Επίσης, αποκλειστικά για τους B&E Members, η ταινία Minamata προβλήθηκε στο Αμφιθέατρο του Μουσείου της Αθήνας, πριν από την επίσημη avant-première. Τέλος, οι B&E Members απόλαυσαν ειδική έκπτωση στο τετραήμερο Filmmaking Masterclass The Artist’s Mind που πραγματοποίησε ο Andrew Levitas στο Μουσείο της Αθήνας. Στο τέλος του έτους, το Ίδρυμα προσκάλεσε τους B&E Members σε ένα αποκλειστικό preview της νέας περιοδικής έκθεσης “Σωτήρης Σόρογκας – Ο χρόνος της μνήμης στον εικαστικό λόγο του”. Παράλληλα, οι B&E Members συνέχισαν να απολαμβάνουν την ελεύθερη πρόσβαση στους εκθεσιακούς χώρους των Μουσείων και τις ειδικές εκπτώσεις μεταξύ άλλων στα δημιουργικά εργαστήρια για παιδιά, εφήβους και ενήλικες, στα B&E shops και στο B&E Café-Restaurant της Αθήνας.
31
32
Κοινωνικές δράσεις Ψηφιακό παιχνίδι για μεγάλους - Διαδικτυακή δράση για άτομα άνω των 65 ετών σε συνεργασία με τη θεατρική ομάδα seveneleven
Υλοποίηση σε συνεργασία με την AEGEAN εκπαιδευτικών εργαστηρίων σε ιδρύματα και ΜΚΟ παιδικής φροντίδας σε όλη την Ελλάδα
Το Ίδρυμα Β&Ε Γουλανδρή, στα πλαίσια της επιτυχημένης συνεργασίας του με την Seveneleven και με την υποστήριξη του ΤΙΜΑ Κοινωφελούς Ιδρύματος, συνέχισε για άλλη μια χρονιά τη δράση “Ψηφιακό παιχνίδι για μεγάλους“, μία σειρά διαδικτυακών ξεναγήσεων σε έργα της Συλλογής του Ιδρύματος, ειδικά σχεδιασμένων για άτομα άνω των 65 ετών. Το “Ψηφιακό παιχνίδι για μεγάλους“, που πραγματοποιείται μέσω Zoom, έδωσε την ευκαιρία σε άτομα άνω των 65 που βρίσκονται σε όλα τα μέρη της Ελλάδας να γνωρίσουν τη Συλλογή του Ιδρύματος μέσα από ένα πρωτότυπο παιχνίδι, αξιοποιώντας τις δυνατότητες της τεχνολογίας που ανοίγει νέους δρόμους σε κόσμο που δεν έχει την ευκαιρία να ταξιδέψει στην Αθήνα και να γνωρίσει τη Συλλογή από κοντά.
Κατά τη διάρκεια των Χριστουγέννων, το Ίδρυμα Β&Ε Γουλανδρή και η εθελοντική ομάδα της AEGEAN προσέφεραν στιγμές χαράς και δώρα σε περισσότερα από 300 παιδιά που φιλοξενούνται ή υποστηρίζονται από ιδρύματα και ΜΚΟ παιδικής φροντίδας σε όλη τη χώρα. Μέλη του Τμήματος Εκπαίδευσης του Ιδρύματος υλοποίησαν εκπαιδευτικά προγράμματα με τη βοήθεια των ειδικών μουσειοσκευών και, μαζί με τους εθελοντές της AEGEAN που προσέφεραν δώρα, ανέλαβαν την ψυχαγωγία των παιδιών, φτιάχνοντας Χριστουγεννιάτικα στολίδια και καλλιτεχνικές κατασκευές εμπνευσμένες από τη Συλλογή έργων τέχνης του Ιδρύματος. Στην ξεχωριστή αυτή πρωτοβουλία συμμετείχαν παιδιά από το ορφανοτροφείο Μέλισσα στη Θεσσαλονίκη, το Ελληνικό Παιδικό Χωριό στο Φίλυρο, το Παιδικό Χωριό SOS Θράκης στην Αλεξανδρούπολη, την Κιβωτό του Κόσμου στη Χίο, το Κέντρο Προστασίας του Παιδιού Δωδεκανήσου στη Ρόδο, τον Παγκρήτιο Σύλλογο Γονέων και Φίλων Παιδιών με νεοπλασία “Η ΗΛΙΑΧΤΙΔΑ“ στην Κρήτη και το ορφανοτροφείο Κέρκυρας.
Ενίσχυση Δημοσίων Βιβλιοθηκών της Ελλάδας με 2.300 βιβλία τέχνης Το Δεκέμβριο του 2021, το Ίδρυμα Β&Ε Γουλανδρή προχώρησε στη δωρεά 2.300 βιβλίων τέχνης σε δημόσιες βιβλιοθήκες σε όλη την Ελλάδα, με στόχο την ενίσχυση του έργου τους και την εξοικείωση του αναγνωστικού κοινού με μεγάλους Έλληνες και ξένους καλλιτέχνες. Η δράση υλοποιήθηκε με τη συνδρομή της εταιρείας ταχυμεταφοράς ACS, η οποία ανέλαβε την αποστολή των βιβλίων σε 45 συνολικά δημόσιες βιβλιοθήκες σε όλη τη χώρα, από την Κρήτη έως τη Βόρειο Ελλάδα και από τα Ιόνια νησιά έως τα Δωδεκάνησα. Πρόκειται για λεπτομερείς εκδόσεις αφιερωμένες σε ξένους και Έλληνες καλλιτέχνες που άφησαν το στίγμα τους στον 19ο και τον 20ό αιώνα, προερχόμενες όλες από εκθέσεις που έχει διοργανώσει το Ίδρυμα από το 1990 έως σήμερα. Η δωρεά πραγματοποιήθηκε υπό την αιγίδα του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων.
33
Πρoγράμματα πρακτικής άσκησης Πρόγραμμα Θερινής Πρακτικής Άσκησης σε συνεργασία με το Κέντρο ελληνικών σπουδών Ελλάδος – Πανεπιστήμιο Harvard
Πρόγραμμα Αμειβόμενης Πρακτικής Άσκησης
Το Πρόγραμμα, το οποίο έχει σχεδιαστεί σε συνεργασία με το Κέντρο Ελληνικών Σπουδών και υποστηρίζεται πλήρως από το Ίδρυμα Β&Ε Γουλανδρή, απευθύνεται σε φοιτητές και φοιτήτριες μεταπτυχιακού και διδακτορικού επιπέδου του Harvard και αποσκοπεί στην ενθάρρυνση της καλλιτεχνικής εκπαίδευσης μέσω μιας διεπιστημονικής προσέγγισης και στη διεύρυνση της πρακτικής γνώσης στον προγραμματισμό και την έρευνα σε μουσεία. Ο/η ασκούμενος/η αποκτά πολύτιμη εμπειρία στον συντονισμό της ψηφιακής μετάβασης ενός μουσείου τέχνης και μια ολοκληρωμένη επισκόπηση του ψηφιακού οικοσυστήματος του μουσείου, ενώ διεξάγει έρευνα και ολοκληρώνει ένα εκπαιδευτικό πρότζεκτ μέσα σε πέντε εβδομάδες.
Το Πρόγραμμα Αμειβόμενης Πρακτικής Άσκησης εγκαινιάστηκε με την αρχή της λειτουργίας του Μουσείο της Αθήνας, τον Οκτώβριο του 2019, και χρηματοδοτείται αποκλειστικά από το Ίδρυμα Β&Ε Γουλανδρή. Οι συμμετέχοντες στο Πρόγραμμα Πρακτικής Άσκησης έχουν τη δυνατότητα να εφαρμόσουν τις γνώσεις τους, να αναπτύξουν δεξιότητες επικοινωνίας, συνεργασίας, προσαρμοστικότητας και οργάνωσης, να εντρυφήσουν στις δομές και στους μηχανισμούς λειτουργίας ενός πολιτιστικού φορέα διεθνούς φήμης και να αποκτήσουν μία ουσιαστική και πολύπλευρη εμπειρία χρήσιμη για τη μετέπειτα επαγγελματική σταδιοδρομία αλλά και την προσωπική τους εξέλιξη. Το Πρόγραμμα αφορά στα πεδία της Εξυπηρέτησης Επισκεπτών και των Εκπαιδευτικών.
“Η πρακτική άσκηση στο ΙΒΕΓ αποτέλεσε εφαλτήριο για την ανάπτυξη νέων δεξιοτήτων αλλά και γνωριμία με μία σπουδαία συλλογή μοντέρνας και σύγχρονης τέχνης που σε κάνει περήφανο να είσαι μέλος της ομάδας που εργάζεται στο νέο μουσείο του Ιδρύματος στο Παγκράτι“ “Η πρακτική άσκηση στο Ίδρυμα Β&Ε Γουλανδρή αποτελεί, για εμένα, ένα ισχυρό θεμέλιο της μελλοντικής μου καριέρας· ένα δημιουργικό ταξίδι κατά τη διάρκεια του οποίου είχα την ευκαιρία να δοκιμάσω, να αναπτύξω και να αποκτήσω νέες δεξιότητες σε ένα εργασιακό περιβάλλον υψηλών πολιτιστικών προδιαγραφών“ (Συμμετέχοντες στο Πρόγραμμα Πρακτικής Άσκησης – Τμήμα Εξυπηρέτησης Επισκεπτών)
34
Διαδικτυακή παρουσία Συνολικοί επισκέπτες της ιστοσελίδας goulandris.gr Χώρες
Ποσοστό
216.303
Επισκέπτες
Ελλάδα 83,14% 179.828 ΗΠΑ 4,14% 8.950 Ην. Βασίλειο 1,82% 3.927 Γαλλία 1,47% 3.174 Κύπρος 1,3% 2.812 Γερμανία 1,05% 2.263 Ιταλία 0,62% 1.343 Ολλανδία 0,57% 1.241 Ελβετία 0,56% 1.212 Κίνα 0,49% 1.060 Άλλες χώρες 4,85% 10.493
Συνολικοί ακόλουθοι της σελίδας Facebook @BEGoulandrisFoundation Χώρες
Ποσοστό
32.450
Χρήστες
Ελλάδα 92,57% 30.039 Κύπρος 1,33% 432 Ην. Βασίλειο 1,13% 366 ΗΠΑ 0,78% 253 Γερμανία 0,63% 205 Γαλλία 0,54% 175 Ιταλία 0,42% 135 Βέλγιο 0,3% 98 Ολλανδία 0,27% 86 Ελβετία 0,23% 76 Άλλες χώρες 1,8% 585
Ηλικίες ακολούθων της σελίδας Facebook @BEGoulandrisFoundation Ηλικίες
Ποσοστό
Χρήστες
18 - 24 25 - 34 35 - 44 45 - 54 55 - 64 65+
3,59% 1.164 19,42% 6.303 28,78% 9.338 26,21% 8.505 13,99% 4.539 8,02% 2.601 35
Χορηγίες – Συνεργασίες
36
Χορηγία ΤΙΜΑ Κοινωφελούς Ιδρύματος για υλοποίηση δράσεων για την 3η ηλικία
Χορηγίες επικοινωνίας
Το ΤΙΜΑ Κοινωφελές Ίδρυμα ένωσε τις δυνάμεις του με το Ίδρυμα Β&Ε Γουλανδρή με σκοπό την κοινωνική βελτίωση της τρίτης ηλικίας, ενισχύοντας με χρηματική δωρεά τις δράσεις που σχεδιάζει και υλοποιεί το Ίδρυμα για τους ηλικιωμένους. Χάρη στην υποστήριξη του ΤΙΜΑ κοινωφελούς Ιδρύματος, το Ίδρυμα Β&Ε Γουλανδρή, σε συνεργασία με την Seveneleven, υλοποίησε για μία ακόμη χρονιά την πρωτότυπη δράση “Ψηφιακό παιχνίδι για μεγάλους”, μια σειρά διαδικτυακών ξεναγήσεων σε έργα της Συλλογής, ειδικά σχεδιασμένων για άτομα άνω των 65 ετών.
Στην επίτευξη της ευρείας προβολής των εκθέσεων και των υπόλοιπων δράσεων του Ιδρύματος Β&Ε Γουλανδρή συμβάλλουν καθοριστικά οι χορηγοί επικοινωνίας μας και ειδικότερα:
Λοιπές χορηγίες
Χορηγία αερομεταφοράς
Χορηγία ταχυμεταφοράς
Χορηγία φιλοξενίας
Συνεργάτης Μεταφορών
Συνεργασίες O Eλληνικός Οργανισμός Τουρισμού και η Mastercard, ένωσαν τις δυνάμεις τους, σε μία κοινή καμπάνια επικοινωνίας, στην οποία εντάχθηκε το Ίδρυμα Β&Ε Γουλανδρή και τα δύο Μουσεία του, με βασικό στόχο την ανάδειξη της Ελλάδας ως κορυφαίου ταξιδιωτικού προορισμού και ιδανικής επιλογής για διακοπές. Η καμπάνια που διήρκεσε 4 μήνες, είχε ως αποδέκτες τις αγορές της Γερμανίας, της Γαλλίας και του Ηνωμένου Βασιλείου και ως κεντρικό όχημα την ειδικά διαμορφωμένη ιστοσελίδα https://visitgreekdestinations. com/, όπου οι κάτοχοι καρτών Mastercard είχαν τη δυνατότητα να επιλέξουν αποκλειστικά πακέτα σε προνομιακές τιμές με προορισμό την Ελλάδα.
37
38
Σκοποί
Διοίκηση
Το Ίδρυμα Βασίλη & Ελίζας Γουλανδρή ιδρύθηκε το 1979. Πρόκειται για έναν κοινωφελή μη κερδοσκοπικό οργανισμό, που έχει ως κύριο σκοπό τη λειτουργία των μουσείων του στην Άνδρο και στην Αθήνα, καθώς και την προαγωγή σε εθνικό και διεθνές επίπεδο των εικαστικών τεχνών. Εμπνευστές και χορηγοί του εγχειρήματος αυτού ήταν οι αείμνηστοι Βασίλης και Ελίζα Γουλανδρή, οι οποίοι διακρίνονταν για το ασίγαστο πάθος τους για τις τέχνες. Οραματίστηκαν έναν ζωντανό πολιτιστικό φορέα, ενταγμένο στην τροχιά των διεθνών δρώμενων στον χώρο των εικαστικών τεχνών. Μέσω του Ιδρύματος που φέρει το όνομά τους, προικοδότησαν τον γενέθλιο τόπο του Βασίλη, την Άνδρο, με δύο πρότυπους μουσειακούς χώρους, την Παλαιά και τη Νέα Πτέρυγα του ομώνυμου Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης, όπου εκτίθενται έργα Ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών και οργανώνονται κάθε καλοκαίρι, από το 1986, εκθέσεις διακεκριμένων καλλιτεχνών. Επιθυμία του Βασίλη και της Ελίζας Γουλανδρή ήταν η δημιουργία ενός έτερου μουσείου στην Αθήνα, προκειμένου να δώσουν την ευκαιρία στο ευρύ κοινό να έρθει σε επαφή και να εξοικειωθεί με την Τέχνη που τόσο αγάπησαν. Το Μουσείο του Ιδρύματος στην Αθήνα, που εγκαινιάστηκε τον Οκτώβριο του 2019, σχεδιάστηκε για να στεγάσει τα έργα της Συλλογής του Ιδρύματος, στην οποία περιλαμβάνονται σπάνια έργα τέχνης μεγάλων ονομάτων της ευρωπαϊκής πρωτοπορίας όπως Cézanne, van Gogh, Gauguin, Monet, Degas, Rodin, Toulouse-Lautrec, Bonnard, Picasso, Braque, Léger, Kandinsky, Miró, Giacometti, Balthus, καθώς και έργα σπουδαίων Ελλήνων καλλιτεχνών όπως Παρθένης, Μπουζιάνης, Βασιλείου, Χατζηκυριάκος-Γκίκας, Τσαρούχης, Μόραλης, Τέτσης, Takis, Chryssa, Στάμος κλπ.
Διοικητικό Συμβούλιο Ιδρύματος Βασίλη & Ελίζας Γουλανδρή Πρόεδρος Fleurette Π. Καραδόντη Αντιπρόεδρος Ελένη Γλύκατζη-Ahrweiler Γραμματέας Κυριάκος Κουτσομάλλης Μέλη Δήμητρα Φιλίππου Όλγα Μεντζαφού-Πολύζου
Στελέχωση Διοίκηση Δρ. Κυριάκος Κουτσομάλλης Γενικός Διευθυντής
Ανάπτυξη Πόρων Κατερίνα Μαρκαδάκη Υπεύθυνη
Ασφάλεια Σωτήρης Πιπέρας Υπεύθυνος
Βίβιαν Κουτσομάλλη-Κανιάρη Υπεύθυνη Διοίκησης Νομικής Υπηρεσίας
Χάρης Μασούρας Συντονιστής
Μαρία Βασιλείου Χρύσα Γεωργαλά Μιχάλης Κλαουδάτος Δημήτρης Παπακωστόπουλος Αντώνης Πασπαλιάρης Νικόλαος Ρούσσος Φύλαξη
Κέλλυ Σκαφτούρου Οικονομική Υπηρεσία - Υπεύθυνη Κωνσταντίνος Γόρδιος Οικονομική Υπηρεσία - Βοηθός Αλεξάνδρα Παπακωστοπούλου Γραμματεία Συλλογή και Πολιτιστική Ανάπτυξη Μαρία Κουτσομάλλη-Μορώ Υπεύθυνη Συλλογής
Καταστήματα – e-shop Τζίνα Μαρνελάκη Βάσσα Πολένα Υπεύθυνες Πωλητηρίου Λεωνίδας Ίσαρης Διαχείριση e-shop Μάριαν Τσουκαλά Πωλητήριο Εξυπηρέτηση Κοινού Μαρία Χατζημανωλιδάκη Υπεύθυνη
Αλεξάνδρα Παπακωστοπούλου Αρχείο - Γραμ/κή Υποστήριξη Εκθέσεων
Κωνσταντίνος Κορμάς Συντονιστής Οργάνωση ξεναγήσεων
Φιλιππία Χειλίτση Βιβλιοθηκονόμος
Ιουλία Μαρούση Συντονίστρια
Κυριάκος Μπακάλης Λεωνίδας Ίσαρης Αποθήκευση - Συντήρηση έργων
Αθανασία Λιάτση Μερόπη Μπακάλη Χριστόφορος Μπότσης Ηλίας Σταθόπουλος Πρακτική Άσκηση
Εκπαίδευση – Μάθηση Κατερίνα Γεωργοπούλου Υπεύθυνη Ιουλία Μαρούση Βοηθός Ιωάννα Κουτσούκη Πρακτική Άσκηση Βίκη Χρηστάκη Συνεργάτις Επικοινωνία και Προβολή Κατερίνα Βούσουρα Υπεύθυνη Γιάννης-Πάρις Κετιπίδης Διαχείριση Ψηφιακών Μέσων Παναγιώτης Τσιρώνης Γραφίστας
Καθαριότητα – Υγιεινή Μαρίνος Λουσίδης Υπεύθυνος Βιολέτα Οσάφι Συντονίστρια Άλμα Αγόλλι Μαριόγκα Γιαννίση Ρίκι Πανγκιλινάν Καθαρισμός Μουσείο Άνδρου Μαρία Ρούσσου Μιχάλης Σαλονίκης Εξυπηρέτηση Κοινού Μάρθα Σιδέρη Καθαρισμός
Εγκαταστάσεις – Ασφάλεια Πληροφορική Γιάννης-Δημήτρης Προκόπης Υπεύθυνος Γιάννης Σταύρακας Συντονιστής Τεχνική Υπηρεσία Κυριάκος Μπακάλης Υπεύθυνος Βλαδίμηρος Μαντάν Ηλεκτρολόγος Λευτέρης Μαλάμος Βοηθός Γιάννης Οσάφι Γενικών καθηκόντων 39
40