Brzezinka – prezentacja sołectwa s

Brzezinka położona jest u wylotu Doliny Będkowskiej w Rowie Krzeszowickim rozdzielającym Wyżynę Olkuską od Garbu Tenczyńskiego. Północne tereny wsi, leżące na północnych stokach Wyżyny Olkuskiej ze względu na piękno krajobrazu i cenną przyrodę włączone zostały w obszar Parku Krajobrazowego Dolinki Krakowskie. Położenie miejscowości sprawia, że jest ona dobrym miejscem wypadowym do zwiedzania Doliny Będkowskiej, której wylot znajduje się w przysiółku Łączki Brzezińskie. Wieś położona jest około 7 km na zachód od granic Krakowa. Graniczy od wschodu z Kobylanami, od południa z Niegoszowicami od zachodu z Rudawą i od północnego zachodu z Radwanowicami. Przebiegające przez miejscowość lub w bezpośrednim jej sąsiedztwie szlaki turystyki pieszej i rowerowej umożliwiają zwiedzenie również pozostałych, nieco dalej położonych dolin: Kobylańskiej, Bolechowickiej, Kluczwody, Szklarki i Racławki. Przez tereny wsi przepływa mający swoje źródła w Dolinie Będkowskiej i uchodzący do Rudawy potok Będkówka.

Historycznie Brzezinka stanowiła uposażenie dziekanów krakowskiej kapituły katedralnej i zapewne wyłoniła się w wyniku reorganizacji sąsiednich Kobylan, analogicznie pozostających własnością kapitulną. Pierwszych wzmianek o istnieniu wsi dostarczają akta sądu ziemskiego krakowskiego z 1427 r. Kolejne informacje przynoszą dyplomy królewskie – Władysława Warneńczyka z 1441 r., na mocy którego Brzezinka i Kobylany zostają urządzone na prawie niemieckim oraz potwierdzający ów przywilej akt Kazimierza Jagiellończyka z 1464 r. Sporo danych o wsi odnajdujemy w Liber Beneficjorum Jana Długosza z lat 1470-80. W Brzezince był wówczas młyn nad Będkówką, zw. Ossobniczą z rolami i łąkami, a także karczma, zapewne przy gościńcu z Krakowa przez Modlniczkę, Brzezie, Brzezinkę, Siedlec do Krzeszowic, dokładnie opisanym sto lat później w 1571 r.; nie było dworu, który został odnotowany dopiero w połowie XVI w. Stan własności uległ zmianie dopiero z końcem XIX w. Obok kapituły krakowskiej użytkującej łąki, jako właściciel tzw. części II Brzezinki obejmującej użytki rolne i parcele budowlane pozostawał Kasper Jaroń. W XX-wiecznej historii wsi warto odnotować dwa wydarzenia: utworzenie w 1914 r. Drużyn Strzeleckich, oddanych z chwilą wybuchu I wojny światowej pod komendę Józefa Piłsudskiego, zaś w okresie II wojny światowej – zniszczenie 5.09.1939 r. kilkudziesięciu domostw na skutek niemieckich nalotów na stację w Rudawie i ostrzału artyleryjskiego. Tekst i zdjęcia: UG Zabierzów i Wikipedia

współpraca

Redaktor naczelny: Agnieszka Zawierta. Dyrektor wydawnictwa: Janusz Bukowczan. Redaguje zespół. Wspólpraca: Hanna Czaja-Bogner, Lucyna Drelinkiewicz, Gabriela Kucharska, Wiesław Olek, Krzysztof Próchniewicz, Jerzy Smagała, Anna Treit, Tadeusz Treit. Konto bankowe: BGŻ BNP PARIBAS 97 1600 1039 0002 0037 9852 8001. Projekty graficzne, skład i łamanie – Studio Grafiki i Reklamy „Rasterek”, 32-082 Bolechowice, ul. Winnica 38, tel. 12 285 33 80, 504 085 800, e-mail: biuro@rasterek.pl Druk - Poligraficzny Zakład Usługowy „DRUKMAR”, Zabierzów, ul. Rzemieślnicza 10, tel. 12 285-23-14. Redakcja nie zwraca niezamówionych artykułów, a także zastrzega sobie prawo skracania artykułów i korespondencji oraz zaopatrywania ich własnymi tytułami. Redakcja nie odpowiada za treść ogłoszeń i reklam.