281საბანკო საქმე ვ მოსიაშვილი; ფ ლომიძე; ფ ქოქოსძა

კონკურენტუნარიანი, მოქნილი და საიმედო საბანკო სისტემის შექმნა, რამდენადაც ქვეყნის ეკონომიკის განვითარება მნიშვნელოვანწილად დამოკიდებულია საბანკო სისტემის მდგრადობასა და სტაბილურობაზე. საბანკო სფერო მოითხოვს სერიოზულ ყურადღებასა და მხარდაჭერას, რომ მან არ შეაფერხოს ქვეყნის ეკონომიკიური კრიზისიდან გამოსვლის პროცესი და ეროვნული მეურნეობის დინამიური განვითარება.

1991 წლის აგვისტოსში ოპერატიულმა კანონმა საფუძველი ჩაუყარა საქართველოში ორიარუსიანი საბანკო სისტემის ჩამოყალიბებას და განსაზღვრა, თუ ვის და როგორ უნდა გენეხორციელებინა ფულად–საკრედიტო ურთიერთობათა რეგულირება და რა როლი უნდა ეთამაშა ამ მიმართულებით საქართველოს ეროვნულ ბანკს. ქვეყნის ცენტრალურ ბანკს შექმნის პირველივე დღეებიდან ეწოდა ,,საქართველოს ეროვნული ბანკი”, რომელიც მძლავრ სახელმწიფოებრივ-ეკონომიკურ ინსტიტუტს წარმოადგენს.

კითხვები თვითკონტროლისათვის 1. რა ფაქტორებმა განაპირობა საბანკო საქმის წარმოშობა?

2. რომელი ინსტიტუტები ითვლება თანამედროვე ბანკების წინამორბედად?

3. სად წარმოიშვა პირველი ბანკი თანამედროვე გაგებით?

4. რა ძირითად ფუნქციებს ასრულებდნენ ბანკები საწყის ეტაპზე?

5. რომელი ინსტიტუტები მოიაზრება ბანკების წინამორბედად საქართველოში?

6. რა თავისებურებებით ხასიათდება საქართველოში საკრედიტო სტრუქტურეის განვითარება რუსეთის იმპერიასთან მიერთების შემდეგ?

7. რა ფაქტორებმა განაპირობა ,,საქართველოს სახელმწიფო ბანკის» დაარსება და რა ძირითად ფუნქციებს ასრულებდა იგი?

8. რა თვისებურებებით ხასიათდება საქართველოს საბანკო სისტემა XX საუკუნის 20-იანი წლებიდან 80-იან წლებამდე?

ტესტები 1. მონეტების ხარისხს ამოწმებდნენ და გაცვეთილის შეცვლის აუცილებლობისას, ახლის გაჭედვას ახდენდნენ: ა) მევახშეები; ბ) ბანკირები; გ) ზარაფები; დ) ვაჭრები.

2. პირველი ვექსილი იტალიაში გამოჩნდა: ა) X საუკუნეში; ბ) XII საუკუნეში; გ) XIV საუკუნეში; დ) XVI საუკუნეში; 3. გადაცემითი მინაწერი (ინდოსამენტი) ვექსილებზე, რომელიც აბსტრაქტულ საგადასახადო ვალდებულებად იქცა შემოღეული იქნა: ა) XV ს-ის საუკუნის დასაწყისში; ბ) XVI ს-ის ბოლოს; გ) VIII ს-ის ბოლოს; დ) XVIII ს-ის დასაწყისში.

4. ტერმინი ,,ბანკ” მომდინარეობს იტალიური სიტყვისაგან ,,Banco”, რაც ნიშნავს: ა) ფულიან კაცს; ბ) საანგარიშო მაგიდას; გ) კრედიტს; დ) ფულის მაგიდას.

5. პირველი ბანკი თანამედდროვე გაგებით, იტალიაში ქ. გენუაში წარმოიქმნა: ა) 1407 წ; ბ) 1470 წ; 11