Cudzoziemiec jako pacjent. Integracja w sferze poznańskiej opieki zdrowotnej
155
wyznaczając do tego odpowiednio przygotowany personel lub umożliwiając asystę wyspecjalizowanych tłumaczy. W literaturze przedmiotu za niedopuszczalną uważa się na przykład praktykę angażowania członków rodziny, a zwłaszcza dzieci pacjentów, do roli pośredników i tłumaczy w czasie leczenia. Jest to traktowane jako naruszenie nie tylko podstawowych praw pacjenta, ale także praw dziecka (Bhugra & Bahl 1999: 90). Ciekawą inicjatywą organizowaną m.in. przez brytyjskie Ministerstwo Zdrowia przy współpracy z uniwersytetami medycznymi, są szkolenia kształcące personel medyczny oraz psychoterapeutów wywodzących się z grup mniejszościowych i angażowanie tych środowisk w system obsługi cudzoziemców. Jak już zostało wspomniane we wstępnych rozdziałach do niniejszej publikacji, integracja cudzoziemców dotyczy wszystkich stron kontaktu, w tym także społeczeństwa przyjmującego. Zagadnienie wpływu imigrantów na to społeczeństwo wydaje się być rzadko poruszane i na ogół sprowadzane jest jedynie do aspektu administracyjnoprawnego. Należy jednak zauważyć, iż zmiany administracyjne są często wynikiem przemian, zachodzących na poziomie postaw społeczeństwa wobec imigrantów, wynikających m.in. z kontaktu z tymi grupami. Wzmocnienie, zmiana czy pojawienie się nowych stereotypów na temat „obcych” pośród ludności kraju przyjmującego to często niedostrzegany aspekt związany z adaptacją imigrantów, mający jednak duże znaczenie dla przebiegu ich integracji. W powyższym kontekście niezwykle istotne staje się zagadnienie realnego zapewnienia imigrantom równego dostępu do systemu opieki zdrowotnej i zapobieganie ewentualnym wykluczeniom pacjentów pochodzących ze środowisk imigracyjnych. Równy dostęp do opieki medycznej to bardzo ważny czynnik ułatwiający przebieg procesu integracji imigrantów, zważywszy dodatkowo na fakt, iż szczególnie w pierwszym okresie po przyjeździe, przybyszów cechuje „brak orientacji i mniejsza umiejętność korzystania z systemu lecznictwa oraz trudności porozumiewania się w kontekstach medycznych” (Horodecki 2006: bns). Odnosi się to do wszystkich imigrantów, nawet tych, których kultura pochodzenia jest zbliżona do kultury nowego kraju osiedlenia.
Główne bariery w integracji z poznańską opieką zdrowotną Mimo przysługujących cudzoziemcom praw do opieki zdrowotnej, napotykają oni szereg barier, które w znaczny sposób ograniczają im możliwość korzystania z opieki lekarskiej i innych usług medycznych oferowanych w Poznaniu. Są to przede wszystkim bariery komunikacyjne, wynikające z braku znajomości języków obcych,