Koekeloeren op de kinderboerderij

Kinderboerderij Bokkeslot verhuist naar hoeve Vandamme. De goede onthouder herinnert zich dat we dat nieuws in mei 2022 aankondigden. Vandaag, 2 jaar later, vind je de kinderboerderij nog altijd op de vertrouwde locatie in de Tapuitstraat. Boer Willem vertelt hoe de riek in het hooi zit.

Willem, moeten we ons zorgen maken?

Willem: ‘We hadden een scherpe deadline vastgelegd, om de boel op gang te trekken. Je loopt rond en je krijgt wilde plannen, maar dan bezinkt het en realiseer je je dat er meer werk is dan je gedacht had. En je botst op administratieve hindernissen, procedures die je moet volgen enzovoort. Omdat we wat langer op onze huidige locatie kunnen blijven, krijgen we tijd om onze verhuis in fases aan te pakken en die beter uit te schrijven.’

Hoe zien die fases eruit?

Willem: ‘We hebben eerst een binnenruimte nodig en de veiligheid en het sanitair moeten in orde zijn. Wanneer er ook nog een aantal dieren en een deel van de zelfoogstboerderij naar de nieuwe locatie in de Vichtesteenweg verhuisd zijn, kunnen we groepen ontvangen, zoals klassen die over de oogst leren. We streven naar september 2025 voor de start daarvan. In een volgende fase willen we bepaalde kampen hier laten plaatsvinden. En we willen evenementen zoals het oogstfeest en de openkijkdagen naar hier halen. Daarna moeten we de rest van de infrastructuur op poten zetten, met onder meer verblijfplaatsen voor de meerdaagse kampen. Dat kan alleen met een aangepaste infrastructuur. Daarvoor heb je een nieuw gebouw en dus vergunningen nodig. Dat vergt met andere woorden tijd. Ik vermoed dat het nog even zal duren vooraleer we volledig verhuisd zullen zijn.’

Wat is er in de voorbije 2 jaar al gebeurd op de nieuwe locatie?

Willem: ‘Onze koeien hebben er een plek gekregen. Daarvoor moesten we een omheining plaatsen rond de grootste weide. Via het Regionaal Landschap LeieSchelde hebben we heel wat groen aangeplant. Daardoor zal de site enorm opfleuren, want er stond – buiten enkele bomen – weinig groen. Het zal visueel een enorm verschil geven deze zomer. We zijn ook bezig geweest met de opkuis en we hebben enkele kleine dingetjes aan de infrastructuur in orde gebracht. Zo kunnen we er direct invliegen eenmaal we groen licht krijgen en de nodige vergunningen er zijn.’

Wat maakt het verhaal van die vergunningen zo moeilijk?

Willem: ‘Onze kinderboerderij is een specifiek project dat eigenlijk verschillende stedenbouwkundige bestemmingen heeft. Je zit met een deeltje landbouw, er zitten verblijfsplekken in, een hoevewinkel ... Dat maakt het moeilijk. Als je 1 activiteit hebt, dan is het duidelijk: het kan of het kan niet. Maar in ons geval komen er dus verschillende functies samen. Ik begrijp wel hoe dat komt. Er zijn in het verleden heel wat kinderboerderijen geweest die eigenlijk meer een cafetaria waren met een geitje op de achtergrond. Niet dat ik daar zelf iets tegen heb, maar wij doen het anders. Ook al moeten we misschien hier en daar wat meer commercieel denken, om alles gefinancierd te krijgen. Maar we zullen onze ziel niet verkopen. We willen dat kinderen en andere bezoekers leuke, interessante en educatieve ervaringen beleven. Of ervoor zorgen dat zorgbehoevende mensen hun tijd zinvol kunnen besteden. We zouden voor het gemak kunnen kiezen, met minder kinderen en meer café, maar dat willen we niet.’

Hoe zal de nieuwe boerderij er eigenlijk uitzien?

Willem: ‘Ons ideaalbeeld is een vierkantshoeve die niet vierkant is. Het is een u-hoeve, maar dat klinkt zo raar (lacht) . In die hoeve, in de vorm van de letter u, zitten alle functies die wij nodig hebben. Dat gaat van een kantoor tot een conciërgeruimte, het verblijf, de polyvalente ruimte, het sanitair, een berging, waskot enzovoort. We hebben alle functies benoemd en ze in een gebouw verzameld. Er zit wel een denkwijze achter dat concept. Op de nieuwe locatie hebben we een dubbel erf met zones die we kunnen lostrekken van elkaar. De kinderen en bezoekers ontvangen we in een veilige zone, waar ze zonder zorgen kunnen ravotten. Op het andere erf zit het landbouwgedeelte. Dat kunnen we afsluiten, als je er met zware machines moet werken. Dat is heel belangrijk voor de veiligheid. In de Tapuitstraat hebben we maar 1 toegangspoort. Daarom moet ik soms dwars door het erf rijden met de tractor. Ik let wel heel goed op, maar met spelende kinderen is dat toch echt iets dat we moeten vermijden.’

Hoe zijn jullie eigenlijk bij hoeve Vandamme als nieuwe locatie uitgekomen?

Willem: ‘We hadden al een tijdje in de gaten dat we op onze huidige locatie te weinig ruimte hadden om te kunnen doen wat we wilden doen. Bert Vandamme, de zoon van de vorige eigenaren, werkt bij ons in de hoevewinkel. Al babbelend over dat plaatsgebrek kwam ter sprake dat de boerderij van zijn familie ging vrijkomen. Van het ene kwam het andere en we zijn gaan spreken met de familie Vandamme. Zij geloven echt in ons project, waarin we rond 6 thematische pijlers werken ( die je ook bij dit artikel vindt, red. ). Zo is de bal aan het rollen gegaan en kwamen ons bestuur en ook de gemeente als onze trouwe partner aan tafel zitten. De deal heeft een paar keer aan een zijden draadje gehangen, maar uiteindelijk is het allemaal in kannen en kruiken gegoten. Wij zijn wel geen gemeentelijke organisatie, maar het voelt voor ons echt aan alsof we dit samen doen.’

Je benoemde de gemeente daarnet als een trouwe partner. Hoe werk je samen met hen en andere organisaties?

Willem: ‘Met de gemeente werken we los van het kostenplaatje vooral inhoudelijk en beleidsmatig samen. We werken ook samen met andere overheden, zoals de provincie. Denk maar aan de beplanting in samenwerking met Regionaal Landschap Leie-Schelde. Maar we werken ook samen met een heleboel andere organisaties, zoals Ubuntu. En we zullen extra partners moeten zoeken om alles te realiseren. Sponsors, bijvoorbeeld. In september willen we iets organiseren voor huidige en potentieel nieuwe sponsors, die willen meegaan in ons verhaal.’

‘We hadden al een tijdje in de gaten dat we op onze huidige locatie te weinig ruimte hadden om te kunnen doen wat we wilden doen.’

Hoe verloopt dat, 2 locaties gelijktijdig beheren?

Willem: ‘In het begin staken we al onze energie in de nieuwe locatie, waardoor we de huidige locatie en werking misschien wat uit het oog verloren. We beseften gelukkig vlug dat het hier ook in orde moet zijn en goed moet blijven draaien. We zijn dus misschien iets te enthousiast gestart, maar nu hebben we een mooi evenwicht gevonden. Het is ook een uitdaging om verspreid over de verschillende locaties goed samen te blijven werken met al onze vrijwilligers en ons personeel. We moeten erop letten dat we dat blijven doen. Alleen zo kunnen we ons team behouden en onderweg niemand kwijtspelen. We zijn ons daarvan bewust. Dat is al een goeie stap.

Het is ook belangrijk dat iedereen die bij de kinderboerderij betrokken is, ziet wat er gebeurt. Dat ze zich niet moeten afvragen wat ik daar allemaal uitspook. Ik zorg ervoor dat ik nog genoeg in de Tapuitstraat ben, maar nu er groenten staan op de nieuwe locatie, zit ik natuurlijk vaak daar. We mogen ook het zelfoogstveld niet uit het oog verliezen. Het is wel handig dat je daar moet passeren als je van de ene locatie naar de andere gaat. Je kan onderweg gemakkelijk even stoppen. Er zijn ook onverwacht positieve kanten aan deze situatie. Tijdens de openkijkdagen konden we bijvoorbeeld tijdelijk dingen stockeren in hoeve Vandamme, zonder er een containerpark van te maken. Het levert bovendien nieuwe kansen op. Iemand zei dat hij wel wat wilde komen helpen met de verhuis. Ondertussen is dat helpen met de verhuis geëvolueerd tot een team van 6 jonggepensioneerden die elke vrijdag allerlei klusjes voor hun rekening nemen voor de kinderboerderij. Hun groepje heeft zelfs een naam: de Bokra’s, een samentrekking van Bokkeslot en Okra (lacht) . Meer zelfs, ze hebben vrouwelijke tegenhangers, de Mokra’s, die net hetzelfde doen.’

Nog geen spijt van dit nieuwe avontuur?

Willem: ‘Zeker niet. Het verloopt wel allemaal wat op zijn bokkeslots. Ik denk dat er heel wat mensen in Deerlijk zijn die begrijpen wat ik daarmee bedoel. De weg naar ons einddoel vertoont wat bokkesprongen. Er heerst hier een bepaalde dynamiek. We zijn allesbehalve perfect. Er zijn zeker dingen die beter kunnen. Maar dat we al zo lang bestaan, betekent hopelijk dat we een heleboel dingen goed doen. Binnen ons bestuur denken we er zo over: je moet er altijd zelf plezier aan blijven beleven. Ook al zijn er moeilijke momenten. Je werkt met mensen, er zijn soms tegenslagen. Dat hoort erbij. Maar de grote vraag is: jeunen we ons? Dat is zo. De openkijkdagen in mei waren onlangs zo’n moment, waarin we tot in de vroege uurtjes samenzaten, met een drankje erbij. Dat geeft ons minder slaap, maar meer energie.’

Wat brengt de toekomst?

Willem: ‘We zijn al 30 jaar bezig en de kern blijft hetzelfde: activiteiten voor kinderen organiseren en ze iets bijleren, een ontmoetingsplaats zijn. De accenten gaan misschien hier en daar wijzigen, maar de 6 pijlers waar we mee werken blijven dezelfde. Het is niet zo dat we het roer plots gaan omgooien en er een hotel van zullen maken. Je moet niet veranderen om te veranderen. Als iets werkt, werkt het. We zijn altijd volgeboekt met klasbezoeken. Voor de openkijkdagen maken we zelfs geen affiches meer. Enkel nog wat reclame op sociale media. En we worden overrompeld. Het moet zijn dat de mensen appreciëren wat we doen. Wat we goed doen, moeten we dus blijven doen. We willen gewoon onze goeie en gezonde werking verderzetten op die nieuwe locatie, al zal die ook bepaalde dingen veranderen. Dat kan niet anders. Om een voorbeeld te geven: de hoevewinkel zal daar wellicht meer kunnen groeien, alleen al omdat de locatie beter bereikbaar is. De Vichtesteenweg is tenslotte een soort toegangspoort tot Deerlijk. Ik hoop verder dat ik tot aan mijn pensioen kan blijven werken voor de kinderboerderij. En dat ik me daarna kan aansluiten bij de Bokra’s (lacht) .’

Onze 6 themapunten

In de toekomst willen we een boerderij exploiteren met voldoende gebouwen, akkers en weilanden. Daarbij maken we alles zoveel mogelijk toegankelijk voor het publiek, bijvoorbeeld door wandelpaden, rustpunten en picknickplaatsen te voorzien. We steunen daarbij op de volgende 6 pijlers:

• CSA (Community Supported Agriculture): zelfoogst met als doel de participanten mee te laten draaien in het volledige proces van telen en oogsten van groenten maar ook fruit, bloemen en dieren.

• Educatie: het organiseren van educatieve boerderijklassen voor de jeugd.

• Verblijf: het aanbieden van leuke boerderijklassen inclusief verblijf op de boerderij zelf.

• Zorg: een warme thuis voor iedereen creëren, waar we samen zorgen voor elkaar en voor de vele dieren op de boerderij.

• Hoeverie: het uitbaten van een hoevewinkel met gezellig zomerterras, brasserie en ruimte voor socio-culturele activiteiten gelinkt aan landbouw.

• Ontmoeten: het organiseren van ontmoeting in de brede zin. Denk maar aan onze openkijkdagen en activiteiten zoals bokkelen voor kinderen.