Samenspel Goes november 2024

Page 1


editie 3 | november 2024 | jaargang 55 | uitgave van de gemeente Goes

SKIP DE DIP

Haal het beste uit de wintermaanden

TE LAND, TER ZEE EN IN DE LUCHT

Voor Goese ondernemers is geen plek te gek

04 GOES IN 2025

Wat is de grootste uitdaging voor de burgemeester en wethouders in 2025?

06 TOEN EN NU

De onverwoestbare tradities van handbooggilde Kloetinge

08 BUITENBIKKELS

Zij zijn altijd buiten te vinden

14 CULTUURSNACK

Mobiele tentoonstelling

17 SKIP DE DIP

Tips voor een opgewekte winter

20 HET GOES VAN PATRICIA

Favoriete plekken & adresjes

22 NIEUW OPENBAAR

VERVOER

Van deelfiets tot flextaxi

26 BURGERHULPVERLENING

Ben jij een redder in nood?

28 MEER RUIMTE VOOR FIETSERS?

Raadsleden aan het woord

31 LOKAAL ETEN

Recept voor een hartige groentetaart

32 STADSKANTOOR

Zes loketten onder één dak

34 GOESE ONDERNEMERS

Te land, ter zee en in de lucht

36 VAN 40 NAAR 40.000 INWONERS

Reis door de tijd

40 AGENDA

Wat is er te doen in Goes?

COLOFON

GOES - november 2024

‘GOES’ is een uitgave van de gemeente Goes en valt drie keer per jaar bij jou op de deurmat. Ook huishoudens met een ‘nee-nee-sticker’ ontvangen GOES, omdat er gemeentelijke informatie in staat.

GEMEENTE GOES

Postbus 2118

4460 MC Goes 14 0113 (bij calamiteiten buiten kantooruren: 06-53 298 141) stadskantoor@goes.nl www.goes.nl

Je kan op afspraak bij de afdeling Dienstverlening terecht. Maak je afspraak via www.goes.nl of bel 14 0113.

STADSKANTOOR

M.A. de Ruijterlaan 2 4461 GE Goes

REDACTIE

Guusta van Loo, Karen Kroese, Amber Lukaart, Manon Weijers, Rachelle Baljeu, Charlotte Hensels, Annique Elenbaas, Sven van den Dries, Pien Wildeman, Mireille Zoet en Tom de Koning

Vragen aan de redactie? Neem contact op via magazine@goes.nl

EINDREDACTIE

José Rozenbroek

CONCEPT & LAY-OUT

Studio Room, Hilversum

DRUK

Jaargang 55, editie 3, november 2024

Het blad biedt zo juist mogelijke informatie, er zijn geen rechten aan te ontlenen. Overname van teksten en foto’s is alleen toegestaan na overleg met de redactie en met bronvermelding.

WAT IS JOUW GROOTSTE UITDAGING IN 2025?

We vroegen het aan de burgemeester en de wethouders. Ze barsten van de ambities!

Wethouder Joan Veldhuizen:

'Laten we met elkaar in gesprek gaan en oplossingen zoeken.'

‘De meest voor de hand liggende uitdaging is het zorgen voor betaalbare woningen die hard nodig zijn én het groener maken van onze gemeente. En natuurlijk hoe we inwoners ondersteunen om hun (buurt)huizen duurzamer te maken. Zodat zij geld besparen op de energierekening en meehelpen om onze aarde te beschermen. Maar vooral ook: hoe kunnen we de kracht, kennis, ervaring en ideeën van inwoners gebruiken om onze gemeente nog mooier te maken?

Ik vind het belangrijk om keuzes en mogelijkheden met inwoners te delen, iets uit te leggen of samen oplossingen te vinden. De gemeente heeft niet altijd direct een oplossing klaar voor nieuwe plannen of lastige vraagstukken.

Juist dan is het mooi om hierover met een buurt, een dorp of een groep inwoners van gedachten te wisselen. Een open gesprek zorgt er vaak voor dat mensen elkaar beter begrijpen en dat is fijn in een wereld waar mensen soms snel en hard over elkaar oordelen.’

Wethouder André van der Reest: 'Hoe gaan we eenzaamheid bestrijden?'

‘Als gemeente staan we voor een grote uitdaging op het gebied van gezondheid, welzijn en leefbaarheid. Kunnen we nog wel de dingen doen die we moeten én willen doen? De landelijke overheid geeft ons steeds meer taken, maar tegelijkertijd minder geld. Door in gesprek te blijven met zorginstellingen, welzijnsorganisaties en verenigingen weten we wat er speelt en waar behoefte aan is. Moeten we ontmoetingen bijvoorbeeld meer stimuleren om eenzaamheid tegen te gaan? En doen we dat dan via inloopvoorzieningen of door het ondersteunen van verenigingen? De gemeente speelt een belangrijke rol, maar hoe ver gaan we? Waar geven we geld voor en waarvoor niet? We moeten keuzes maken. Het is belangrijk dat we blijven samenwerken. Samen sta je sterk. Ook inwoners kunnen ons helpen. Maak eens een praatje met iemand uit de buurt, of help iemand die dat nodig heeft. Dit kost bijna niks, maar is van onschatbare waarde!’

Wethouder Stan Meulblok:

'We moeten meer gaan doen met minder geld.'

‘Het gaat financieel goed met Goes. We kunnen momenteel alles betalen wat we als gemeente willen en moeten doen. Maar alles wordt duurder, ook voor ons.

Vanaf 2026 krijgen we het financieel moeilijker. De Rijksoverheid geeft ons dan ongeveer 5,2 miljoen euro minder, terwijl we er juist extra taken bij krijgen. We moeten dus meer doen, met minder geld. Dit wordt voor de gemeente Goes een grote uitdaging. Het is belangrijk dat we ons de komende periode hier goed op voorbereiden. We willen namelijk genoeg geld overhouden voor een goed sociaal beleid. Ook willen we blijven investeren in veiligheid en onderhoud aan voorzieningen zoals wegen. We doen ons uiterste best om onze inwoners, ondernemers en verenigingen niet op te zadelen met grote belastingverhogingen. Voor volgend jaar is dat in ieder geval gelukt. In 2025 hoeven we de gemeentelijke belastingen niet te verhogen.’

Burgemeester Cees van den Bos: 'Ik wil de Goesenaren nog beter leren kennen.'

'Ik ben nu ruim acht maanden met veel plezier burgemeester van Goes. Maar ik ben nog niet klaar met het kennismaken. Natuurlijk bezocht ik de afgelopen maanden alle dorpen en wijken. Ik maakte kennis met veel verenigingen, bedrijven, instellingen en organisaties. Ik heb al met heel veel Goesenaren gesproken. Daar ga ik mee door, zodat jullie weten waar ik als burgemeester mee bezig ben en mij weten te vinden. Ik wil dat iedereen zich thuis voelt in Goes en dat iedereen erbij hoort. Daar zet ik me volop voor in.

Als boegbeeld behartig ik de belangen van onze gemeente natuurlijk overal. Samen met de wethouders zorg ik voor goede relaties met de gemeenten om ons heen, de Provincie en Den Haag. Ook spreken we met andere gemeenten in ons land waarvan wij kunnen leren en die ook van ons kunnen leren. Ik wil dat zoveel mogelijk mensen weten wat Goes te bieden heeft!’

‘In 2025 gaan Goesenaren niet meer belasting betalen’

Wethouder Joost de Goffau: 'De binnenstad wordt aantrekkelijker.'

‘De komende tijd staat de binnenstad van Goes centraal. Met bovenaan het plan om het centrum autoluw te maken. We willen zo het centrum levendiger en aantrekkelijker maken voor bewoners en bezoekers. Dit sluit aan bij het grotere plan om het centrum van Goes te versterken. Een rijk cultureel aanbod hoort daar zeker bij. Dus dat heeft ook onze volle aandacht. Daarnaast pakken we het Marconigebied aan. De ontsluiting van de nieuwe rondweg en de aanpak van de oude melkfabriek zijn mooie startpunten. En we starten met de sportnota, waarin staat hoe de toekomst van sportfaciliteiten in de gemeente Goes eruitziet. Tenslotte staat de verdere ontwikkeling van de Goese Schans op de agenda, waarbij recreatie, ondernemen, natuur en wonen op een duurzame manier worden gecombineerd om Goes nog aantrekkelijker te maken.’

fotografie portretten Marieke Lodder

HANDBOOGGILDE KLOETINGE

Het Sint Sebastiaans- of handbooggilde klinkt heel erg als iets van vroeger. Gelukkig hebben we geen burgerwacht meer nodig, maar de vereniging speelt nog steeds een belangrijke rol in Kloetinge. fotografie Co Coppoolse

TOEN

We gaan ver terug in de tijd: vanaf ongeveer 1150 zijn ambachtsheren de baas in Kloetinge. Ze vormen het bestuur van het dorp. Ze zorgen dat mensen belasting betalen en handhaven de regels in hun gebied.

BURGERWACHT

Het is onrustig in Kloetinge in de vijftiende eeuw. Daarom richt de ambachtsheer een burgerwacht op: het Sint-Sebastiaans- of handbooggilde. Het gilde bestaat uit 24 leden en een bode. De hoofdman is de leider en drie mannen helpen hem. Zij heten dekenen. Elk van hen heeft ‘een kwartier’ met vijf schutters. Het gilde bewaakt de veiligheid in het dorp.

BLIJDE

MAALTIJD

Alleen na het overlijden van een gildebroeder wordt een nieuw lid gekozen. Want stoppen met het gilde gebeurt bijna nooit. De ambachtsheer benoemt de broeder, maar de nieuweling hoort er pas echt bij als de bode tijdens de ‘blijde maaltijd’ zijn voeten veegt met een handveger. Zo’n blijde maaltijd was vroeger een uitgebreid eet- en drinkfeest, soms wel drie dagen lang. Vanaf 1825 starten de ‘spelerijden’: vrolijke tochten met een wisselende bestemming. De vrouwen mogen dan ook mee.

MOLEN IN ROUWSTAND

Het gilde neemt op zijn eigen manier afscheid van een overleden gildebroeder, zijn vrouw of weduwe. De wieken van de molen staan dan stil in de rouwstand. Gildeleden lopen twee aan twee voor de lijkwagen uit. Ze dragen lange zwarte rouwmantels en zwarte gleufhoeden: een indrukwekkende stoet. Op de route naar de begraafplaats praten de gildebroeders niet en kijken niet om.

NU

Ook ambachtsvrouwe Jeanne Jacqueline van Dijk van ’t Velde –Rademacher-Schorer is door het gilde in 2018 naar haar laatste rustplaats gebracht. Ze was 86 jaar en ruim 30 jaar ambachtsvrouwe van Kloetinge. Haar zoon is nu ambachtsheer. Hoofdman Piet Meeuwse vertelt dat het gilde nog steeds 24 leden heeft en een bode. Ook schieten ze nog met handbogen, zonder hulpstukken. ‘Je moet echt wel sterk zijn in je armen’, zegt Wilma, één van de vier vrouwelijke schutters. Bij officiële bijeenkomsten noem je als broeder ieder ander lid van het gilde bij zijn functie, anders krijg je een boete. ‘Ik ook,’ zegt Piet Meeuwse. ‘En elke broeder die te laat komt, krijgt ook een boete. Daar ben ik heel streng op,’ zegt de hoofdman lachend. Het is duidelijk: tradities zijn er om te eren.

‘Slecht weer bestaat niet, alleen slechte kleding’

BUITENBIKKELS

Van dippen in ijskoud water tot stormachtige marktdagen: deze vijf Goese doorzetters laten zich niet kisten door het weer. Met hun liefde voor het buitenleven trotseren ze alle seizoenen. Lees hun verhalen en laat je inspireren. fotografie Marieke Lodder

Voor Luc Smid is geen golf te gek. Als eigenaar van Zeilschool De Viking in Wolphaartsdijk trotseert hij alle seizoenen. Hij groeide op in Rotterdam. Daar kreeg hij zijn eerste zeilbootje, dankzij zijn vader. ‘Ik moest wel de helft zelf betalen, maar daarna was ik altijd op het water.’

‘De club van zeilinstructeurs vind ik fantastisch. Hun enthousiasme werkt aanstekelijk op de cursisten. De instructeurs worden hier dan ook goed opgeleid. We varen met cursisten tot windkracht 5, maar met de instructeursopleiding gaan we soms ook met windkracht 6 of zelfs 7 zeilen. Dat doen we om te voelen wat die wind doet. Slecht weer kan je overvallen. Ook dan moet je weten wat je moet doen als instructeur.

De grootste uitdaging is het ruige weer. Daarom is het belangrijk om je altijd goed voor te bereiden, met de juiste kleding en goede spullen. Ik zeg altijd: “Slecht weer bestaat niet, alleen slechte kleding.”

Als er echt iets is, dan helpen we elkaar op het water. Dat is heel normaal. Als je iets raars ziet gebeuren op een andere boot, dan ga je toch even kijken of je kan helpen. Die saamhorigheid op het water vind ik mooi.

Of iedereen kan leren zeilen? Jazeker! In een dag of drie, vier kan je varen op een niveau waarin jij veilig en zelfverzekerd in een zeilboot zit. En als het kouder wordt, dan trek je gewoon een wetsuit aan.’

Al haar hele leven lang staat ze op de markt. In weer en wind en van vroeg in de ochtend tot laat in de middag. Zittend op een blauw krat, tussen de drukke marktkraampjes in, vertelt Lianne Zuijddijk ons alles over haar werk.

‘Samen met mijn broer heb ik Zaadhandel Snoek overgenomen van mijn ouders. Het bedrijf is opgericht door mijn opa. Het is dus echt een familiebedrijf. We hebben een breed aanbod dat met de seizoenen meegaat: van bloembollen tot zaden en van tuinplanten tot snijbloemen. Mijn werkdag begint altijd vroeg, meestal al rond 05:30 uur. Het zijn lange dagen en het werk is best wel fysiek. Je moet de kraam namelijk zelf opbouwen en afbreken. Toch zou ik het niet anders willen! Ik moet er niet aan denken om iedere dag op kantoor te zitten. Het werk op de markt is afwisselend. Er is altijd wel iets te

zien. We hebben veel vaste klanten. Na verloop van tijd bouw je een band met ze op. Ze maken altijd even een praatje, of ze nu iets nodig hebben of niet. Soms komen er ook klanten langs die vroeger al bij mijn opa aan de kraam stonden. Het sociale contact maakt het werk extra leuk. Ik vind het belangrijk dat er tijd is voor een praatje en dat mensen hun vragen kunnen stellen. Dit zie je in tuincentra tegenwoordig steeds minder. Het liefst werk ik natuurlijk in de zon, maar als je altijd buiten bent, hoort slecht weer er ook bij. Regen is vervelend, maar niet erg. Wind daarentegen is onvoorspelbaar. Dan kan het gevaarlijk worden. Ik heb wel eens een storm meegemaakt waarbij de kramen de lucht ingingen. Tegenwoordig kunnen we de kramen gelukkig vastzetten met ankers. Het weer schrikt me niet snel af, maar soms is stoppen de enige optie. Veiligheid staat altijd voorop.’

‘Samen speuren we de daken af om meeuwen weg te jagen’
‘Het weer schrikt me niet snel af’

Misschien herken je hem wel? Ruben van Maaren is al jarenlang onze valkenier. Hij zorgt voor de Goese ganzen, verjaagt meeuwen met zijn eigen vogels en geeft de meest indrukwekkende roofvogeldemonstraties.

‘Wat ik leuk vind aan valkenier zijn? De vogels natuurlijk! Hun gedrag vind ik machtig interessant. En ik ben een buitenmens. Dat is ideaal met dit werk, want als valkenier ben je bijna nooit binnen. Weer of geen weer; ik maak me niet snel druk. Volgens mij beschik ik over een uniek stofje waarmee ik alle weersomstandigheden aan kan. Mijn vogels zijn daarentegen soms minder enthousiast. Bij hitte of hagel kijken ze van: ga jij vandaag maar zonder ons op pad. Ook dat hoort erbij. Ik kan ze niet dwingen. Sterker nog, dat wil ik ook niet. Het welzijn van mijn vogels staat altijd voorop.

Ik heb verschillende vogels voor verschillende taken en ik heb ze allemaal zelf getraind. Met mijn woestijnbuizerd bestrijd ik bijvoorbeeld de meeuwenoverlast. Samen speuren we de daken af, zoals die van het oude stadhuis, om meeuwen weg te jagen. Zodra ze mijn vogel zien, gaan ze er vliegensvlug vandoor. Dat is belangrijk, want anders nemen de meeuwen heel Goes over. Voor demonstraties en de jacht gebruik ik andere vogels, zoals haviken en uilen. Ik train zelfs vogels voor filmrollen en wedstrijden. En de Goese ganzen? Die zijn niet van mij, maar ik heb ze wel onder mijn hoede. Ik ken ze door en door en weet precies waar ze uithangen.

Of ik mezelf een buitenbikkel vind? Zo heb ik het nooit gezien. Ik ben wel heel veel buiten, maar daar geniet ik juist van. Ik heb het mooiste beroep dat er bestaat!’

Bernard Beeuwkes is hovenier. Met een flinke berg plantenkennis en liefde voor het vak zorgt hij ervoor dat het groen in de gemeente Goes er piekfijn uitziet. Of het nu regent of de zon schijnt; zijn werk geeft hem energie.

‘Mijn passie voor planten begon op jonge leeftijd. Op school vond ik het groenvak erg interessant. Ik wilde hier graag alles over leren. Zelf ben ik echt een buitenmens. Het eerste wat ik doe als ik thuiskom, is dan ook een bakje koffie drinken in de tuin. Ik geniet er ook van om daarin bezig te zijn. Ook na mijn werk breng ik mijn tijd dus het liefst buiten door. Als hovenier zorg ik er samen met onze ploeg voor dat het groen in de gemeente er mooi bijstaat en mooi blijft. Elke dag opnieuw heb ik zin in mijn werk. Het leukste onderdeel

vind ik het aanplanten. Dat is het moment waarop je echt iets creëert en daar heb je veel kennis voor nodig. Naast een passie voor planten, is plantenkennis onmisbaar om een goede hovenier te kunnen zijn. Het is echt een specialisme. Ieder vakje groen dat we aanplanten is een soort kunstwerk waar we samen aan hebben gewerkt. Ieder seizoen heeft zijn charme. Er is altijd wel iets te doen. Als het een keer echt te hard regent, dan gaan we gewoon aan de slag met het onderhoud van gereedschap of het schoonmaken van de bus. We proberen vooral te kijken wat er allemaal wél kan op zo’n moment. Ik ben enorm trots dat ik hovenier ben. Ik hoop dat ik nog heel lang mag bijdragen aan de uitstraling van de gemeente Goes.’

Rijd je op zondagochtend langs het Goese kanaal? Dan is de kans groot dat je Amanda Malone tegenkomt. Zij neemt daar trouw tussen oktober en april een dipje in het ijskoude water. Regen, wind of sneeuw: niets houdt haar tegen.

‘Het is echt een cadeautje voor jezelf’
‘Ieder seizoen heeft zijn eigen charme’

‘Van jongs af aan ben ik dol op water. Tijdens zwemlessen wilde ik altijd zo ver en zoveel mogelijk zwemmen. Maar dippen in steenkoud water ontdekte ik ongeveer vijf jaar geleden. Ik had twee keer een burn-out gehad en ik was benieuwd wat mijn lichaam nog aankon. Ik hoorde dat koudwaterdippen allerlei voordelen heeft, zowel fysiek als mentaal. Dat wilde ik wel eens ervaren. Wat ben ik blij dat ik die sprong waagde! Het heeft me inderdaad veel sterker gemaakt. Ik bruis nu van de energie en ben niet meer zo’n stresskip als vroeger.

Natuurlijk snap ik dat dippen in koud water niet bepaald aantrekkelijk klinkt. Ook ik moet soms nog even doorzetten. Zeker als de temperatuur van het water rond het vriespunt ligt. Dan voelt het net alsof er kleine naaldjes in mijn huid prikken. Maar zodra ik mijn ademhaling onder controle heb, volgt de ontspanning en is het heerlijk. En de grootste beloning komt zodra je het water uitstapt: een enorme kick! Ik gun iedereen dit gevoel. Het is echt een cadeautje voor jezelf.

Mijn tip voor mensen met koudwatervrees? Begin met koud douchen. Je zult merken dat je snel went aan de kou. Ga je daarna buiten dippen? Neem dan altijd iemand mee voor de veiligheid. Let goed op je uitademing en zet een lekkere, warme muts op je hoofd.’

Kunst en cultuur proeven naast de deur. Dat kan in de Goese dorpen. Sinds dit voorjaar reist een fototentoonstelling langs zes verschillende locaties. Elke drie maanden een ander dorp en een ander thema. ’s-Heer Arendskerke en Wolphaartsdijk zijn al aan de beurt geweest. Nu is Kloetinge aan de beurt. fotografie Gemeente Goes

EEN CULTUUR IEDEREEN SNACK VOOR

Het is een cultuurproject van de gemeente in samenwerking met de dorpen. Kunstenaar Wim Bakker, ontwerper en bedenker van het project, maakte de frames eerst voor het Historisch Museum De Bevelanden in Goes.

Als een uitbreiding van de expositie binnen, voor de mensen buiten.

De ronde vorm in het midden is meer driedimensionaal dan de rest. Dat geeft het geheel stevigheid. Wim Bakker baseerde die ronde vorm op het poortje naast het museum. ‘En hij past mooi bij het boograam van de Maria Magdalenakerk,’ wijst Wim Bakker. ‘De frames storen eigenlijk nergens. Ook in de dorpen passen ze steeds mooi.’

Zelf kiezen

Elk dorp kiest zelf de invulling van de tentoonstelling. De tentoonstelling was eerst van april tot juli 2024 te zien in ’s-Heer Arendskerke. Hier stond het ambacht van het maken van Zeeuwse sieraden in de schijnwerpers. De foto's

gaven tot in het kleinste detail weer hoeveel vakmanschap er komt kijken bij het maken van typische Zeeuwse sieraden, zoals het Zeeuws knopje.

Lokale kunstenaars

De dorpsvereniging van Wolphaartsdijk koos voor foto’s van werk van lokale kunstenaars en gedichten. Afgewisseld met oude prenten die de geschiedenis van het dorp belichten, zoals de foto’s van het zwembad in het Veerse Meer. De ene afbeelding vertelt soms iets over een andere. De boerderij op een van de schilderijen is bijvoorbeeld dezelfde als op een van de foto’s.

Sinds oktober staat het frame in Kloetinge. ‘Voor de expositie hebben we als thema gekozen voor de fruitteelt in en rond Kloetinge. Hier hebben we samen met hobbyfotografen beelden voor geselecteerd,’ vertelt Scarlett Kwekkeboom, voorzitter van de Vereniging Dorpsbelangen Kloetinge.

‘De komst van laagstamboomgaarden heeft voor een ander landschap gezorgd dan vroeger. Maar fruitboomgaarden omringen nog steeds het mooie Kloetinge.’

Smaakt naar meer

De dorpen zijn heel enthousiast over het frame en de reizende tentoonstelling. En het smaakt naar meer. Dat doet Wim Bakker goed. ‘Buiten reuring brengen; dat doe ik graag. Een cultuursnack voor iedereen die erlangs loopt.’ Zijn ogen glimmen ervan.

Wim Bakker verzon het idee voor een tentoonstelling die langs de dorpen reist en ontwierp een prachtig frame hiervoor. De dorpen zelf kiezen de invulling ervan: een cultureel of historisch onderwerp.

Zwembad ‘Het Fort’ in Wolphaartsdijk, Plaetjes uut d'ouwe doze van 't Ouweland en Durp, De Schalm 2005.
Aandacht voor het maken van Zeeuwse sieraden in 's-Heer Arendskerke.
Kunstenaar

VAN MURALS HEB JE GENOEGNOOIT

De Goese torenflat staat volgens de CBS-cijfers niet in de rijkste buurt van onze gemeente, maar bewoners van Weidezicht moeten zich een rijk mens voelen. In mijn tijd als journalist ben ik er regelmatig geweest om een bewoner over het een of andere onderwerp te interviewen. Zeker bij bewoners op de hogere etages gingen de eerste minuten van het gesprek altijd over het geweldige uitzicht. Met een beetje helder weer kijk je vanuit de huiskamer zo - over nieuwbouwwijken Ouverture en het nog altijd mooier wordende Aria heen - de Zak van Zuid-Beveland in. Dat is echter niet het enige pluspunt van de flat, die in 1970 is gebouwd, net na de Bongerd en net voor Boszicht. De bewoners van Weidezicht leven sinds kort tussen twee prachtige kunstwerken. Begin september is een nieuwe mural aan de zijde van de Kastanjestraat onthuld. Voor degenen die het kunstwerk over de Watersnoodramp hebben gemist: het is een portret - ik wilde hier levensgroot als bijvoeglijk naamwoord gebruiken, maar dat dekt de lading niet - van een vrouw in klederdracht en een meisje. Ze staan samen op een steiger met wild opspattend water om hen heen. De mural is gemaakt door Goesenaar Stefan Thelen alias Super A. Hij wakkerde in 2012 eigenhandig de liefde van Goes voor murals aan door op een afbraakpand een duif te schilderen. Iedereen was vol lof. Het werd hetzelfde jaar nog verkozen tot beste straatkunstwerk van Nederland. In

EUGÈNE DE KOK werkte onder andere voor de PZC en Weekblad de Bode en is nu adviseur onderzoekscommunicatie bij de HZ University of Applied Sciences. Verder schreef hij verschillende boeken, waaronder één over Racoon en één over ’t Beest.

2015 maakte hij een 32 meter hoge kopie van de vogel op de Bongerd. Hij deed dit tijdens het festival Mural Goes dat was voortgekomen uit het enthousiasme over zijn eerste creatie. Zijn laatste werk maakt het exterieur van Weidezicht nog iets mooier. Dit was namelijk al prachtig. Aan de kant van het fietspad prijkt al jaren het werk van kunstenaar Hendrik Beikirch. Van alle murals die Goes rijk is, is dit altijd mijn favoriet geweest. Ik weet nog dat ik bijna een uur vol bewondering heb staan kijken hoe hij het tientallen meters hoge portret van een oude man, ogenschijnlijk uit de losse pols, op de flat schilderde. Ik hoop niet dat Thelens nieuwste de laatste mural is in Goes. Wat mij betreft kunnen het er niet genoeg zijn. En ze hoeven niet allemaal reusachtig te zijn. Het qua afmeting bescheiden beeld van Barre Verkerke in de Keizerstraat vind ik bijvoorbeeld ook schitterend. Van dat soort kunstwerken zou ik er graag meer zien in het centrum.

Een advies: laat de nieuwe murals maken op onverwachte plekken en onverwachte momenten. Verras de Goesenaren, een beetje zoals kunstenaar Wilco Traas in 2012 de gemoederen wekenlang bezighield met zijn beeld Vessie, ons lokale monster van Loch Ness. Zonder dat iemand het wist plaatste hij het midden in de nacht in de Oostvest. Of – wat verder van huis - zoals de wereldberoemde Banksy de inwoners van Londen deze zomer dagen achter elkaar trakteerde op nieuwe streetart en daarmee voor veel opwinding in de Engelse hoofdstad zorgde. Hij liet weten dat hij met zijn kunstwerken ‘wat vrolijkheid in sombere tijden’ wilde brengen. Somber ben ik zelden als ik door Goes loop, maar hoe meer murals ik zie, hoe vrolijker ik word.

Scan de QR-code om de nieuwe mural te bekijken.

Winter. Een prachtig seizoen. Als je er het beste uit weet te halen. Want lange avonden op de bank zijn heerlijk. Maar het is ook leuk om er juist op uit te gaan. Lekker naar buiten, leuke dingen doen, nieuwe mensen ontmoeten, Goes genieten.

SKIP DE WINTERDIP

KIJK NAAR ELKAAR OM

Meer dan de helft van de Goesenaren voelt zich wel eens eenzaam. In de wintermaanden kan dat gevoel nog sterker zijn, vooral als de dagen korter en kouder worden. Veel mensen trekken zich dan terug. Maar juist in deze periode is het extra belangrijk om naar elkaar om te kijken. Een simpel gebaar zoals een telefoontje, samen een kop koffie drinken of een praatje op straat kan het verschil maken.

6 x FIT

Sporten en bewegen helpen om je energie op peil te houden en uit de winterdip te komen!

1. Wandel samen Sluit je aan bij een wandelgroep. Op zoek naar een leuke wandelroute? Bekijk de route via goesisgoes.nl/muralgoes

2. Lekker fietsen Ontdek Zeeland met deze leuke routes: zeeland.com/nl-nl/ visit/wat-te-doen/fietsen/fietsknooppunten

3. Yoga vibes Boek een proefles bij een yogaschool of ontdek online-lessen.

4. Koude kick Geniet van de winter op de waterskibaan bij Kanoa, Wolphaartsdijk.

5. Salsa je warm Probeer eens een salsa-les om warm de winter door te komen.

6. Zaalsporten Doe mee aan lokale toernooien of start een team met vrienden!

GA EROPUIT

Probeer leuke dingen te doen in plaats van op de bank te blijven zitten. Juist door er lekker op uit te gaan, voel je je vaak een stuk beter. Denk bijvoorbeeld aan een bezoek aan de bioscoop, een etentje, schaatsen of bijkletsen met een vriend(in). Wil je er echt een feestje van maken? Kies dan voor een avondje dansen! Dit kan bijvoorbeeld op 23 november in de Zeelandhallen tijdens het Foute Feestje XXL.

DOE IETS VOOR EEN ANDER

Wist je dat helpen gelukkig maakt? Wanneer je iets goed doet voor een ander maken je hersenen gelukshormonen aan. En het hoeft echt niet groots: een boodschap voor je buurvrouw doen of een ochtendje in het dierenasiel helpen doet al wonderen. Soms zit het juist in een klein gebaar. Zo maak je zowel de ander als jezelf blij. Wil jij ook iets voor een ander betekenen in de gemeente Goes? Op vrijwilligerspuntgoes.nl ontdek je waar ze jouw hulp goed kunnen gebruiken.

3 x LEKKER ETEN

1. Koken voor elkaar Kookclub PITtig biedt mensen met Alzheimer en hun mantelzorgers een gezellige middag, in samenwerking met alzheimer Café de Bevelanden en Buurthuis de Pit. Meer weten? Kijk op alzheimernederland.nl/regios/zeeland/kookclub-pit-tig-start-in-goes

OCHTENDJE IN HET DIERENASIEL

2. Eten verbindt Stichting Thuisgekookt verzorgt maaltijden aan huis voor mensen die zelf niet kunnen koken. Op zoek naar een thuiskok of wil je zelf koken voor anderen? Kijk op thuisgekookt.nl

3. Zelf aan de slag? Ontdek een heerlijk lokaal recept op pagina 31.

WEES LIEF VOOR JEZELF

Toch een winterdipje te pakken? Tijd om extra lief te zijn voor jezelf! Kruip onder een warm dekentje met je favoriete serie of boek, trakteer jezelf op een gezonde snack en zorg voor genoeg slaap. Dit zijn slechts een paar simpele manieren om jezelf in de watten te leggen. Meer inspiratie nodig? In deze video vroegen we verschillende Goesenaren naar hun tips om goed voor jezelf te zorgen. Kijk de video via instagram. com/reel/C9zM9qzN0xx of scan de QR-code.

‘IN GOES HEB IK MIJN THUIS GEVONDEN’

Zangeres Patricia Foort is geboren en getogen in Dordrecht. Maar sinds 2011 heeft ze dankzij haar vrouw haar thuis gevonden in Goes. Inmiddels heeft ze hier vele charmante en bijzondere plekjes ontdekt.

PATRICIA FOORT (53) is professioneel zangeres. Ze werkt ook parttime bij Evides water-

bedrijf. Samen met haar vrouw woont ze in Goes.

‘GOES

HEEFT EEN STADSGEVOEL, MAAR IS OOK HEEL GROEN’

1. Park de Mirakel Dit prachtige park ligt op loopafstand van mijn huis. De wandeling ernaartoe, met aan de ene kant uitgestrekte landbouwvelden en aan de andere kant gezellige groentetuintjes, geeft me altijd een heerlijk vakantiegevoel. Het is de perfecte plek om even helemaal tot mezelf te komen.

2. De Vierlinden en de Hollandsche Hoeve Meer dan dertien jaar geleden vierden mijn vrouw en ik hier onze veertigste verjaardag en ons huwelijksfeest met een gezellige binnenbarbecue. De kinderen van onze vrienden hadden het hier ook naar hun zin in de binnenspeeltuin.

3. Snackbar Andy’s De lekkerste friet van Goes? Die haal ik bij snackbar Andy’s aan de Markt. En het personeel is altijd vriendelijk.

4. Restaurant Slot Oostende Heerlijk eten op een historische locatie met een sfeervolle inrichting. Het personeel en de eigenaren zijn heel aardig. Kortom, ik kom hier heel graag.

5. Park Valckeslot Deze prachtige plek heeft een fijne sfeer. Het park geeft me rust en brengt herinneringen naar boven. Wanneer de zon precies goed op het water staat, brengt me dat even terug naar mijn jeugd in Suriname. Daar woonde ik van mijn vijfde tot mijn negende.

6. Davinci bioscoop Goes Dit is een fijne plek om een filmpje te pakken, maar ook een plek vol herinneringen. Hier kan ik altijd ontspannen tussen de twee starts van de Delta Ride for The Roses. Elk jaar mag ik tijdens dit evenement The Rose zingen. Tussen de optredens door kan ik bij de bioscoop ook terecht voor een drankje.

sneller en makkelijker reizen met de flextaxi of deelfiets

Heb je geen auto en ben je afhankelijk van bus of trein? Dat is soms best lastig. Vooral in de avond en in het weekend rijdt er niet altijd een bus. De Provincie Zeeland en alle Zeeuwse gemeenten hebben daarom besloten dat het openbare vervoer sneller, makkelijker en beter moet. Ook voor de gemeente Goes heeft dit positieve gevolgen. fotografie Provincie Zeeland

Vanaf 2025 wordt het nieuwe systeem langzaam geïntroduceerd. Je kiest straks jouw ideale reis door te kiezen uit verschillende vervoersmiddelen om op jouw bestemming te komen. Combineren kan natuurlijk ook. Grote afstanden leg je af met de bus, trein of veerboot. Voor kortere afstanden tot 25 kilometer kun je straks ook kiezen voor flexibel vervoer, en dat is voor veel Goese inwoners nieuw.

FLEXIBEL VERVOER

Met flexibel vervoer bedoelen we deelfietsen, deelauto’s, buurtbussen en flextaxi’s. Deze vervoersmiddelen zijn op aanvraag te gebruiken. In de bebouwde kom vind je straks in de gemeente Goes op minder dan 500 meter altijd een opstapplek. Met het nieuwe systeem zijn onze Goese wijken en dorpen beter bereikbaar, ook ‘s avonds en in het weekend.

NIEUW: DE FLEX

Nieuw in onze gemeente wordt de flextaxi, met als naam ‘de Flex’. Dit kan een normale taxi zijn of een kleine bus.

Kies jouw ideale reis

Van maandag tot en met zondag rijdt de Flex tussen 06.00 en 23.00 uur. De tarieven zijn vergelijkbaar met wat je nu betaalt in het openbaar vervoer. De Flex rijdt de snelste route tussen opstapplekken en heeft geen vaste dienstregeling. Je moet dus vooraf jouw reis reserveren. Geef aan waar je opstapt en waar je weer uitstapt. Reserveren kan tot een uur voor vertrek.

BOEK JE REIS VIA EEN HANDIGE APP

Het is de bedoeling dat je straks jouw reis plant en reserveert via een handige app op je telefoon. Hierin kun je jouw reis ook alvast betalen. Natuurlijk is het ook mogelijk om in het vervoersmiddel zelf te betalen met een betaalpas of de OV-chipkaart. Ben je niet zo handig met apps? Dan kun je altijd de Mobiliteitscentrale bellen. Zij geven je persoonlijk advies over hoe je het beste kunt reizen.

START NIEUW SYSTEEM

Vanaf volgend jaar wordt het nieuwe systeem langzaam geïntroduceerd. De Provincie Zeeland doet dit per gemeente. Het is nog niet duidelijk wanneer de gemeente Goes aan de beurt is. We begrijpen dat het nieuwe systeem voor openbaar vervoer voor iedereen even wennen is. Daarom blijven alle bestaande buslijnen tot 2026 gewoon rijden.

MEER INFORMATIE OF VRAGEN?

Kijk voor meer informatie op: www.reizendoorzeeland.nl.

Heb je een vraag? Mail dan naar: reizendoor@zeeland.nl of bel naar: (0118) 63 10 11.

Van 24 december 2024 tot en met 1 januari 2025 parkeer je gratis op straat, behalve in het vergunninghoudersgebied.

In Parkeergarage Centrum betaal je het feestdagtarief van

1 per keer

Er is bijna altijd iemand aanwezig in het bediengebouw bij de sluis Goese Sas. Alleen tijdens kerst en op nieuwjaarsdag is de sluis de hele dag gesloten

2405

Zoveel vierkante meter groene daken hebben we in de gemeente Goes. Ook een

groen dak? Ontdek de subsidie groene daken op goes.nl/ subsidie-groenedaken

Wil jij de gemeentepolitiek van binnenuit ontdekken? Meld je dan aan voor de gratis cursus Politiek Actief. Kijk op goes.nl/ cursus-politiekactief

De kerstboom op de Grote

Markt is ieder jaar hoger dan

7meter

Tijdens de kerstdagen hangt er

1300 meter aan verlichting in de bomen op de Grote Markt

Wil jij je samen met je buurtgenoten inzetten om de huizen in jullie wijk of dorp te verduurzamen?

Meld je dan aan via goes.nl/ aardgasvrij. Samen op weg naar een gasvrij Goes!

ben jij een redder in nood?

Een hartstilstand buiten het ziekenhuis kan helaas bij iedereen gebeuren. Gelukkig is de kans dat je dit overleeft groter geworden. Dat komt onder andere door de inzet van burgerhulpverleners. Zij zijn vaak sneller bij het slachtoffer om te helpen dan de ambulance of de politie. En dat is van levensbelang, want bij een hartstilstand telt elke seconde. fotografie JL Studio 89

Ron van den Berge woont in Goes en is al meer dan tien jaar burgerhulpverlener. ‘Een burgerhulpverlener is iemand die helpt bij een noodsituatie in de buurt. Stel, er komt bij 112 een melding van een hartstilstand binnen. Natuurlijk gaan de ambulance en politie daar zo snel mogelijk naartoe. Maar ook de burgerhulpverleners in de buurt krijgen een melding op hun telefoon. Zij kunnen meteen naar het slachtoffer gaan om te helpen, nog voordat de hulpdiensten er zijn.’

Melding

Via een sms’je of via de app van HartslagNu op de telefoon krijgt de burgerhulpverlener de melding binnen. Ron: ‘Je kan kiezen om op de vraag te reageren of niet. Soms komt het niet uit. Bijvoorbeeld als je niet weg kan thuis of als je op een feestje bent met een drankje op. Als je wel kan, ga je meteen naar het adres toe om te starten met reanimeren. Of je krijgt de opdracht om onderweg een AED op te halen. Die hangen door heel Goes.’

AED-apparaat

‘Een AED is een apparaat dat het hart een schok geeft als dat nodig is. Die schok helpt om het hart weer normaal te laten kloppen. Je drukt met twee handen op de borst om het bloed weer te laten stromen. Beademen zorgt voor zuurstof in het bloed. De AED geeft stap voor stap aan wat je moet doen en helpt je tijdens de reanimatie.’

Zes minuten

‘De kans dat je een hartstilstand overleeft, is het grootst als je binnen zes minuten start met reanimeren. Want als het hart stopt, krijgen de hersenen ook geen zuurstof. Dat kan na vier tot zes minuten al zorgen voor onherstelbare schade. Dus hoe sneller je iemand helpt, hoe beter de kans

op herstel is. Dat doe je niet alleen. HartslagNu roept altijd meerdere burgerhulpverleners op. En als de hulpdiensten er zijn, nemen zij het van je over. Dan kun jij een stapje terug doen of weggaan als dit gevraagd wordt,’ legt Ron uit.

Reanimatiecursus

Iedereen kan burgerhulpverlener worden. Het is wel belangrijk dat je een reanimatie- of AED-cursus volgt. Of je hebt die in de laatste twee jaar gevolgd. ‘Tijdens de cursus leer je wat je moet doen als iemand bewusteloos is of een hartstilstand heeft. En je leert hoe je iemand reanimeert en hoe je een AED aansluit. Dat kan best spannend zijn, en het is misschien niet altijd fijn wat je ziet. Daarom oefen je verschillende situaties. Zo ben je goed voorbereid als het een keer voorkomt.’

Nazorg

Ron kan zich voorstellen dat het iets met je doet als je als burgerhulpverlener bij een reanimatie hebt geholpen. ‘Je komt toch dicht bij de dood van iemand. Daarom ontvang je achteraf via de mail altijd een vragenlijst. Daarin staan vragen zoals: Hoelang ben je geweest? Wat heb je kunnen doen? Denk je er nog veel aan? Als je daar behoefte aan hebt, kan je er altijd met iemand over praten.’

Maak het verschil

Mensen helpen hoort bij de familie van Ron. Ook zijn vrouw Marleen, dochter Inge en zoon Bas zijn burgerhulpverleners. Ze maakten allemaal wel een keer een oproep mee. Helaas lukt een reanimatie niet altijd. Ron: ‘Dat is natuurlijk erg treurig. Maar niets doen is helemaal geen optie, want dan weet je zeker dat iemand het niet overleeft. Daarom raad ik iedereen aan: meld je aan als burgerhulpverlener en leer reanimeren. Als het een keer nodig is, kan jij het verschil maken en een leven redden!’

ZO WORD JIJ BURGERHULPVERLENER

Wil jij meehelpen om levens te redden in jouw buurt? Iedereen die 18 jaar of ouder is, kan burgerhulpverlener worden. Je moet de laatste twee jaar een reanimatiecursus hebben gevolgd. Heb je die nog niet gevolgd? Dan kan dat alsnog. Vaak vergoedt je zorgverzekering de kosten voor deze cursus. Is dit niet zo? Dan kan je de kosten declareren bij de gemeente Goes. Meld je aan bij HartslagNu, het landelijke reanimatie-oproep- systeem. www.hartslagnu.nl. Meer weten? Bekijk dit filmpje:

Veel mensen fietsen in en naar Goes. Iedereen is het erover eens: fietsen is gezond en goed voor het milieu. We vroegen de gemeenteraadsleden of er méér ruimte voor fietsers in de stad moet komen, ook als het verkeer daardoor op sommige plekken vastloopt.

fotografie Marieke Lodder

MEER RUIMTE VOOR FIETSERS IN DE STAD, OOK ALS DIT DE DOORSTROMING BELEMMERT

D66

Martin Wissekerke: ‘D66 Goes is het eens met de stelling dat er meer ruimte moet komen voor fietsers in de stad. Ook als dit soms de doorstroming vertraagt. We moeten nadenken over hoe we in de toekomst willen reizen. Het autoverkeer kan niet steeds maar blijven groeien. Er is in de toekomst simpelweg niet meer genoeg ruimte. Fietsers nemen veel minder plek in dan auto’s. En fietsen is bovendien goed voor je gezondheid en het milieu. Door de fiets voorrang te geven, maken we de stad niet alleen duurzamer, maar ook gezonder. Daarom vinden wij dat fietsvriendelijke wegen belangrijk zijn voor de toekomst van onze stad.’

NIEUW GOES

Piet Bal: ‘Wij vinden dat fietsen door de stad beperkt mag worden tijdens winkeluren. Er moeten dan wel goede fietsparkeerplekken worden ingericht aan de rand van het stadscentrum, beveiligd tegen diefstal. Fietsen gaan sneller met de opkomst van de elektrische fiets. Vaak komt het voor dat fietsers door te drukke en smalle straten fietsen en voetgangers belemmeren. Onze boa’s kunnen helaas niet overal zijn. Dus moeten we de ruimte fysiek aanpassen om fietsen onaantrekkelijk te maken. Dit zou je tijdens winkeluren kunnen doen met zigzagpatronen van verrijdbare bloembakken, beheerd door ondernemers. Zo kunnen zij voor en na de winkeltijden, of als nooddiensten erlangs moeten, de bakken verplaatsen.

Tijdens winkeluren kunnen enkele fietsroutes open blijven. Buiten winkeluren willen we alles openhouden. De binnenstad moet altijd bereikbaar blijven voor omwonenden en mindervaliden. Tijdens het uitgaan in de avond is het fijn als iedereen snel en veilig naar de stad kan.’

CDA

Easther Houmes: ‘CDA Goes staat voor een toekomstbestendig verkeersbeleid waarin iedereen – fietsers, automobilisten en voetgangers – veilig en vlot kan deelnemen aan het verkeer. Fietsen draagt bij aan een schonere en gezondere gemeente. Daarom willen wij meer ruimte voor de fiets. Dit mag echter niet ten koste gaan van verkeersveiligheid en doorstroming.

We hebben als gemeente de afgelopen jaren fors geïnvesteerd in veilige fietspaden. Fietsparkeren heeft onze aandacht en we willen graag oplaadpunten voor elektrische fietsen in een autoluwe binnenstad. Het CDA wil laten onderzoeken of hubs met elektrische deelscooters en fietsen rondom de stad en de dorpen een bijdrage kunnen leveren. Daarbij willen we overlast voorkomen. Wij geloven dat dit kan!

Meer ruimte voor de fiets betekent ook kijken naar de effecten voor automobilisten en voetgangers. Het CDA Goes staat voor verkeersoplossingen die de veiligheid vergroten en de stad bereikbaar houden voor iedereen.’

PARTIJ VOOR GOES

Ferdi Korsuize: ‘Fietsen is gezond voor iedereen en goed voor het klimaat. Maar het scheppen van ruimte voor die fietser in de stad is zeker in bestaande, bebouwde gebieden een uitdaging. Meer ruimte in de stad voor de fietser vinden, mag een doel zijn. Maar dat doel mag de middelen niet heiligen, zoals het spreekwoord zegt. Voetgangers, scooterrijders en automobilisten mogen geen hinder ondervinden van de fietser, zoals omgekeerd ook hetzelfde geldt. Samen vormen wij allen het verkeer in de stad en moeten wij de beschikbare ruimte gebruiken. Door hier rekening mee te houden tijdens de aanleg of het herinrichten van bestaande wegen, kan de gemeente hiervoor zorgen. De aanleg van fietstunnels - zoals op het Tiendenplein en (als het aan de Partij voor Goes ligt) binnenkort bij het Ronda Gosaplein - zal hier zeker aan bijdragen. ’

PvdA-GroenLinks

André Alting: ‘De PvdA-GroenLinks is voor het gebruik van de fiets. Daarom willen wij meer ruimte voor fietsers. In de stad, maar natuurlijk ook daarbuiten. Steeds meer mensen fietsen tegenwoordig op een elektrische fiets en verplaatsen zich sneller over de weg. Ook zien we steeds meer mensen op verschillende soorten fietsen door de stad gaan. Dit alles vraagt om meer ruimte.

Fietsers in Goes belemmeren de doorstroming in onze stad nauwelijks. Als er ergens in de stad opstoppingen zijn, komt dat doordat er op hetzelfde moment gewoon heel veel auto’s tegelijkertijd zijn. Die ook nog eens allemaal naar ongeveer dezelfde plek willen. Bijvoorbeeld naar bedrijventerreinen of het centrum. Met de extra ruimte willen we: meer bredere en gescheiden fietspaden, verkeerslichten eerder op groen, op meer plekken voorrang voor de fiets, meer fietssnelwegen tussen dorpen, wijken en het centrum en meer veilige fietsenstallingen.’

VVD

Gert Kruitbosch: ‘Wij zijn voor meer ruimte voor fietsers in de stad. Maar NIET als dit de doorstroming belemmert. Waarom zouden we de doorstroming willen belemmeren? Hier heeft toch geen enkele burger wat aan, ook de burger op de fiets niet. Wij hechten er wel waarde aan de verschillende verkeersstromen zoveel mogelijk uit elkaar te houden. Dat komt de veiligheid en de doorstroming ten goede. De fietsonderdoorgangen bij het Tiendenplein zijn daar een goed voorbeeld van.’

SGP-ChristenUnie

Johnny Lukasse: ‘De SGP-ChristenUnie wil meer ruimte en veiligheid voor fietsers in Goes. Fietsen is goed voor je gezondheid. Het zorgt voor minder auto’s op de weg en het helpt het milieu. Wij vinden het belangrijk dat er meer veilige fietspaden komen. Dit is beter voor iedereen in de gemeente Goes. Tegelijkertijd vinden we dat het autoverkeer ook goed moet blijven doorrijden. We willen dus wel meer ruimte voor fietsers, maar niet als dat grote problemen geeft voor auto’s. Het moet goed in balans blijven. Op die manier zorgen we voor een veilige en gezonde omgeving, zonder dat het verkeer vastloopt. Wij willen daarom geld vrijmaken om fietsen veiliger te maken in de gemeente Goes. Dit past bij onze visie op een gezonde, duurzame en leefbare gemeente. Zo blijft de gemeente Goes een fijne plek om te wonen, met veilige wegen voor zowel fietsers als automobilisten.’

hartige groentetaart van Jardin

NANCY BRAAM EN GIJS VERVENNE

Aan de Opril Grote Markt in Goes vind je ons kleine, maar gezellige koffie-, ontbijt- en lunchzaakje: Jardin. Sinds december 2023 is iedereen welkom!

BEREIDING

1. Verwarm de oven voor op 175 graden Celsius.

‘Wij delen met jullie een hartige groentetaart met oude kaas en pecannoten. We serveren deze als lunch. Heerlijk in combinatie met soep.’

fotografie Marieke Lodder

INGREDIËNTEN

Voor het deeg;

• 300 gram bloem

• 150 gram roomboter

• 1 theelepel zout

• 1 ei

• 2 eetlepels koud water

Voor de vulling;

• olijfolie

• 500 gram wilde spinazie, gewassen

• 1 ui, gesnipperd

• 2 tenen knoflook, gehakt

• 1 grote courgette, in plakjes

• 3 rijpe trostomaten, in plakjes

• 1 bakje champignons, in plakjes

• 2 puntpaprika’s, in plakjes

• 1 broccoli, in roosjes

• 7 eieren

• 2 deciliter crème fraîche

• 1 bos platte peterselie, gehakt

• 400 gram oude kaas, geraspt

• zout en peper

Voor de garnering;

• gemalen pecannoten, geroosterd

• rucola

2. Doe alle ingrediënten voor het deeg in een kom en meng tot een soepel deeg. Laat een half uur rusten.

3. Vet de quichevorm in. Rol het deeg uit tot iets groter dan de vorm en doe het deeg in de vorm. Prik de bodem in met een vork.

4. Stoof de spinazie met ui en knoflook in een scheutje olijfolie.

5. Bak de courgetteplakjes en de champignons.

6. Kluts de eieren en meng met de crème fraîche en de peterselie. Breng op smaak met peper en zout.

7. Plaats alle groente in laagjes over het deeg. Overgiet met het eimengsel en bestrooi met de oude kaas.

8. Bak in ongeveer 45 minuten gaar. Garneer met de pecannoten en rucola.

ZES LOKETTEN ONDER ÉÉN DAK

Je bent vast al eens in het stadskantoor in Goes geweest. Misschien om een nieuw paspoort aan te vragen of om je bij de gemeente in te schrijven. Wist je dat je er nog veel meer kunt regelen, vragen of ophalen? We helpen je op weg. fotografie Johnny Lodders

DIGITALE DIENSTVERLENING

Je hoeft lang niet altijd naar het stadskantoor te komen. Voor heel veel producten en diensten van de gemeente Goes kun je dag en nacht terecht bij het digitale loket op www.goes.nl. Zo bepaal je gezellig samen op de bank op welke dag je wil trouwen. Of kun je vanaf je kraambed je kindje aangeven, om maar wat te noemen. Kom je toch liever langs?

Dan kan dat natuurlijk ook. Maak een afspraak op goes.nl/afspraakmaken.

1. PUBLIEKSBALIE

De publieksbalie is het meest bekende loket. Hier vraag je bijvoorbeeld je paspoort, je identiteitskaart of je rijbewijs aan. Maak van tevoren een afspraak om langs te komen.

2. RECEPTIE

Bij de receptie kun je je reisdocument of rijbewijs afhalen zonder afspraak. En hier ontvangen we onze gasten die een afspraak hebben met één van de ambtenaren.

3. RNI – REGISTRATIE NIETINGEZETENEN

De Registratie Niet-ingezetenen (RNI) is bedoeld voor personen uit het buitenland die contact hebben met de Nederlandse overheid. Zoals buitenlandse studenten die hier stage komen lopen. Of arbeidsmigranten die hier tijdelijk komen werken. Iedereen die korter dan vier maanden in Nederland woont, kan zich inschrijven bij de RNI. Deze mensen zijn officieel geen inwoner van Nederland. Wij noemen ze niet-ingezetenen. Inschrijven in de RNI is niet verplicht. Maar als je een burgerservicenummer

(BSN) nodig hebt, moet je je laten registreren. Dat kan bij een van de 19 RNI-loketten in ons land. In het stadskantoor van Goes vind je één van deze loketten. Maak een afspraak voordat je komt.

4. EXPAT CENTER ZEELAND

Het Expat Center Zeeland is dé plek waar internationale werknemers en studenten terechtkunnen met al hun vragen over wonen en werken in Zeeland. Zoals het vinden van een huisarts of de juiste school voor de kinderen. Ook werkgevers kunnen hier informatie en advies krijgen. Er is een Expat Center Zeeland-loket in Goes en in Terneuzen.

RIJKSDIENSTEN

Goes heeft ook twee bijzondere loketten van verschillende rijksdiensten. Goes vervult hiermee met trots een belangrijke regiofunctie. Deze loketten maken de rijksdiensten makkelijk bereikbaar voor de mensen in heel Zeeland. Dit zijn ze:

5. SOCIALE VERZEKERINGSBANK

In 2023 begon de gemeente Goes een samenwerking met de Sociale Verzekeringsbank (SVB). Elke dinsdag zijn er medewerkers van de SVB in het Goese stadskantoor. Heb je vragen over je pensioen, AOW, het persoonsgebonden budget (PGB) of de kinderbijslag? Dan kun je hier terecht.

6. DUO

Sinds juni 2024 heeft de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) ook een loket in Goes. Dit is het eerste DUO-Loket in Zeeland! DUO helpt (oud)studenten en hun ouders met vragen over bijvoorbeeld de studiefinanciering of een studieschuld. Eén keer in de twee weken op dinsdag is dit loket open. Maak online een afspraak op duo.nl

Ook met vragen over je pensioen, AOW of studieschuld kun je naar het stadskantoor

VRAGEN? BEL EVEN!

Als het je duizelt en je weet niet waar je moet zijn, dan kun je altijd bellen met het enthousiaste team van het klantcontactcentrum: 14 0113. Zij helpen je graag verder.

te land, ter zee en in de lucht

De gemeente Goes heeft zo’n 5200 ondernemers. Van grote bedrijven die overal op de wereld actief zijn, tot creatieve zelfstandigen zonder personeel. Voor ondernemers liggen er in onze gemeente volop kansen. Niet alleen op het land, maar ook in en rondom het water én zelfs in de lucht! fotografie Jerko Productions

ZEEUWS ZILT

Hubrecht Janse is samen met zijn broer Maarten eigenaar van Zeeuws Zilt. Het bedrijf uit Wolphaartsdijk ligt aan de rand van het Veerse Meer. Zeeuws Zilt is ontstaan uit het familiebedrijf De Heerlijkheid van Wolphaartsdijk: een ruime landschapscamping gecombineerd met een akkerbouwbedrijf. Ze verbouwen er onder meer aardappelen, tarwe en suikerbieten. Sinds 2006 groeit er ook zeekraal. Hubrecht: ‘Het zoute water uit het Veerse Meer laat de zeekraal groeien. Van mei tot en met september kunnen we oogsten. Normaal wordt zeekraal met de hand gesneden, maar daar kiezen wij niet voor. We oogsten onze zeekraal met een innovatieve oogstmachine. Dat is vrij uniek in onze sector.’ De zeekraal van Zeeuws Zilt wordt verkocht aan groothandels, horeca en boerderijwinkels. Voor particuliere consumenten staat er een zeekraalautomaat op het erf. Naast het telen van zeekraal, verkoopt het Goese bedrijf ook zeekraalzaad. Ze leveren aan diverse telers: van Frankrijk, Portugal tot aan de Verenigde Staten!

ERVAAR VLOT

In juni van dit jaar opende Vlot aan de Westhavendijk in Goes zijn deuren. Het verhuurbedrijf biedt verschillende activiteiten aan voor een onvergetelijk dagje uit. ‘Ons motto is: huur en stuur naar jouw avontuur,’ aldus mede-eigenaar Ferhan Ersen. ‘Goes is de perfecte startplek voor een verkenningstocht door Zeeland. We bieden verschillende arrangementen aan met lokale partners. Van Varen & Borrelen tot een bezoek aan een schaal- en schelpdierenresort in Yerseke. Daarnaast verhuren we 100% elektrische fietsen, scooters, steps en een boot.’ Het nieuwe bedrijf kijkt terug op een geslaagde eerste zomer. De elektrische boot was erg populair. Gezinnen, vriendengroepjes en stelletjes hebben de afgelopen maanden genoten van het prachtige Goese water. Met de winter voor de deur is een boot misschien wat minder geschikt om te huren, maar wat dacht je van een fietstocht met warme chocolademelk en appeltaart toe? En mocht het regenen, dan liggen er poncho’s voor je klaar.

JERKO PRODUCTIONS

Jeroen Kopmels is sinds 2020 eigenaar van Jerko Productions. ‘Met foto’s en video’s vertel ik het verhaal van mijn opdrachtgever,’ zegt Jeroen. ‘Van bedrijfsvideo’s tot portretfoto’s, en van bruiloften tot evenementen. Mijn werk is zo divers! Hoewel ik altijd met mijn beide voeten op de grond sta, mag ik mezelf al bijna vijf jaar ook een dronepiloot noemen. Ik heb hiervoor eerst verschillende certificaten moeten halen. In mijn werk maak ik veel gebruik van beweging. Beelden mogen niet te statisch zijn, en video’s moeten lekker wegkijken. Ik wil de kijker een ander, creatief perspectief laten zien, en dronefoto- en videografie is daar supergeschikt voor.’

Jeroen is een échte Goesenaar en hij kent daardoor alle mooie plekjes in de omgeving. ‘Ik vind het fijn om in Goes te wonen en te werken. Goes ligt lekker centraal. Dat maakt het makkelijk om vanuit hier andere plaatsen in Zeeland te bereiken. En voor opdrachten buiten Zeeland zit ik zo op de snelweg.’

GOESE ONDERNEMERS BEDANKT!

Vrijdag 15 november vieren we de Dag van de Ondernemer. Op deze landelijke dag staan we stil bij alle ondernemers in onze gemeente. Ondernemers zijn belangrijk voor Goes. We zijn trots op hun inzet, durf en doorzettingsvermogen. Goes is niet voor niets door weekblad Elsevier uitgeroepen tot economische toplocatie van Nederland. Kijk voor meer informatie op: www.goes.nl/ondernemen

tijd reis door de

Rond het jaar 1000 was Goes een nederzetting met zo’n 40 inwoners. Goes heette toen nog Korte Gos. Deze nederzetting groeide uit tot het bruisende Goes van nu met 40.000 inwoners. We nemen je mee op een tijdreis: van 976 tot 2024. Wanneer kreeg Goes stadsrechten? Hoe kwam de Goese gans in het stadswapen terecht?

976

De eerste nederzetting Ruim 40 inwoners

We kennen niemand bij naam, maar er wonen in de tiende eeuw al tientallen mensen op de plek van het latere Goes. Hun nederzetting heet Korte Gos. Ze leven van turfwinning en het houden van schapen. In 976 grijpt de familie Van Schenge de macht. Zij maken van Goes het centrum van hun territorium, met het restant van de kreek de Korte Gos als haven.

1405

Stadsrechten

1000-1200 inwoners

In 1405 verklaart graaf Willem VI van Beieren Goes tot stad. Aan de Grote

Markt verrijst het stadhuis. In 1472 koopt Goes een strook grond van Kloetinge. In één klap stijgt het inwonertal met 150 personen. In de vijftiende eeuw verschijnt ook de Goese gans in het wapen van de stad. Het verhaal gaat dat de gans in beeld komt omdat de Engelsen - waarmee we zakendoen - ‘Goes’ niet kunnen uitspreken. Zij maken er ‘goose’ van, het Engelse woord voor gans.

1557

Zout en Spanjaarden 1700 inwoners

Voor zover bekend is in 1557 voor het eerst het aantal inwoners van Goes geteld. In de stad wonen dan 1700 mensen. Goes groeit uit tot het grootste productiecentrum van zout in de Nederlanden. Honderden mannen, vrouwen en kinderen doen in de haven het zware en vuile werk. In deze rijke tijd voltooit Goes de Grote Kerk, gewijd aan Maria Magdalena.

Maar de welvaart kent een keerzijde: sociale onrust, godsdienststrijd, overstromingen, voedselschaarste en onderdrukking door de Spaanse overheid monden uit in De Opstand.

Als de Spanjaarden in 1576 vertrekken, begint voor de inwoners een lange periode van wederopbouw.

1700

Havenstad en stenen straten 3500 inwoners

Goes is een echte havenstad. Schepen brengen en halen tonnen aan goederen. Samen met de Bevelandse dorpen begint Goes met de aanleg van stenen straten over het hele eiland. Dorpsbewoners kunnen zo gemakkelijk naar de bekende weekmarkt op dinsdag. Deze markt trekt als een magneet kooplieden uit de regio en daarbuiten. Na 1750 kunnen grote schepen Goes niet meer bereiken. De route naar de Oosterschelde slibt dicht. Uiteindelijk leidt dit tot de inpoldering van de Wilhelminapolder in 1809.

1860

Eerste uitbreiding

5400 inwoners

Steeds meer mensen uit de dorpen verhuizen naar Goes. Afgezien van de middeleeuwse Voorstad, is de eerste uitbreiding buiten de stadsgracht de Van de Spiegelstraat. De aanleg van de spoorlijn in 1868 betekent een belangrijke modernisering. Met de komst van de Hogere Burgerschool (HBS) in 1866 start de ontwikkeling van Goes tot onderwijscentrum. Na de Eerste Wereldoorlog groeit de wijk Goes-West. Daarna ontstaan ook aan de oostzijde van de stad nieuwe wijken. Het inwonersaantal verdubbelt tussen 1860 en 1940.

1941

Sprong over het spoor 10.000 inwoners

Door gebrek aan materiaal en een onzekere toekomst komt er tijdens de Tweede Wereldoorlog niets van een verdere uitbreiding. Maar meteen na de oorlog neemt Goes de sprong over het spoor. Op de weidegronden van De Poel groeit Goes-Zuid. De drie ‘torenflats’ geven de wijk een stedelijke allure.

in De Poel trekken ondernemingen en werknemers aan. De recreatie aan het Veerse Meer en de Oosterschelde biedt mooie kansen voor de gemeente. Het zeebad in de Goese Sas is populair.

Culturele instellingen zoals de bibliotheek, het museum, muziekverenigingen, de bioscoop en theaters zorgen voor vermaak. Daar komt in de jaren zestig de televisie bij, waarvoor in de Goese Polder een kolossale zendmast verrijst. In dit landbouwgebied wordt ook de woonwijk Goese Polder gebouwd. Een kwart eeuw na de oorlog telt Goes bijna 18.000 inwoners. Goes is booming 40.000 inwoners

1970

Dorpen en stad vormen één gemeente

26.000 inwoners

Door de gemeentelijke herindeling groeit Goes ineens met bijna 8000 inwoners. Kattendijke, Kloetinge, ’s-Heer Arendskerke, Eindewege, ’s- Heer Hendrikskinderen, Wilhelminadorp, Wolphaartsdijk en Oud-Sabbinge gaan samen met de stad verder als gemeente Goes. De stad breidt in vrijwel alle richtingen uit, vooral richting het oosten en zuiden. Nieuwe wijken en bedrijventerreinen

2024

Op 2 juni 2024 komt Bobbi Pahlad van Tiggelhoven ter wereld. Zij is onze 40.000ste inwoner. De gemeente blijft groeien. Goes is de centrumgemeente van de Bevelanden en speelt ook in de provincie een steeds grotere rol. De gemeente staat hoog op de lijst Beste Binnenstad en staat in de top 10 van Nederlandse gemeenten die zich het snelst economisch ontwikkelen. En het nieuwe, duurzame Bedrijvenpark Deltaweg biedt plaats voor nog meer bedrijven. Goes bruist.

315 KM

VAN GOES TOT PARIJS

Als we alle rioolbuizen in de gemeente Goes achter elkaar leggen, komen we uit op bijna 315 kilometer. Dat is van Goes tot Parijs! Onze riolen voeren het afvalwater en het teveel aan regenwater goed en veilig af.

OLIEBOLLENVET

Bak jij met oudjaar weer oliebollen? Gooi na het bakken het gebruikte frituurvet nooit door de gootsteen en spoel het ook niet door het toilet. Lever het gebruikte vet in bij de milieustraat of een ander inzamelpunt. Zo voorkom je verstoppingen thuis en in de rioolwaterzuiveringsinstallaties!

€ 5.000.000

Zoveel geld geven wij ieder jaar ongeveer uit aan de riolering. We zijn dit geld kwijt aan bijvoorbeeld het schoonmaken, controleren, repareren of vervangen van oude rioolbuizen. Deze kosten betalen we uit de rioolheffing.

128 LITER

In Nederland gebruiken we per persoon per dag gemiddeld 128 liter drinkwater. Slechts 2 procent daarvan drinken we op. De rest gebruiken we om mee te koken, in de badkamer of wc, of om mee schoon te maken. Het grootste deel van ons schone drinkwater spoelt zo het riool in via het toilet of de douche. Tips hoe jij water kunt besparen? Kijk op: milieucentraal.nl.

In Goes is altijd iets te beleven. Ontdek hier welke evenementen en activiteiten de komende maanden op jou wachten. Benieuwd naar meer? Op goesisgoes.nl vind je de complete evenementenkalender van Goes.

NOV

16 november Grote Welzijnsbeurs

Zeelandhallen

23 november Intocht

Sinterklaas

Binnenstad Goes

JAN

3 januari t/m 1 februari Expositie

DEC

6, 7 en 12 t/m 15 december

Kerstpaleis De Notenkraker

Oude stadhuis op de Grote Markt Goes

7 en 8 december Kerstmarkt

De mooiste kerstmarkt van Zeeland. Met kraampjes vol kerstartikelen, veel liveoptredens en een nostalgische sfeer.

Grote of Maria Magdalenakerk Goes

Labyrinth of the Future door Bianca Runge. Grote of Maria Magdalenakerk Goes

11 januari Nieuwjaarsconcert

Zeeuws Orkest met Maartje & Kine. De Mythe

23 november Foute Feestje

XXL

Zeelandhallen

30 november Cantatekaravaan

Nicolauskerk Wolphaartsdijk

Hans Colijn

7 december Tante Joke

Karaoke-band

Podium ’t Beest

29 en 30 december Alice in Wonderland

Een vrolijke, energieke en fantasierijke familiemusical door Musical-Vrienden. De Mythe

11 januari Ronnie James Dio

Podium ’t Beest

12 januari Beatrice Zingt Brel

Een Bunder Kunst ’s-Heer Arendskerke

FEB

22 en 23 februari Modelbouwshow.nl

Zeelandhallen

Alle data van evenementen zijn onder voorbehoud.

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.