Ken Wijn-magazine 27 by Grafische Vormgeving bvba

J U N I 2 0 17

K E N Wmagazine IJN DE LOIRE OP HET FEEST VAN DE VLAAMSE WIJNGILDE CAPE WINEMAKERS GUILD VEGA SICILIA

BORDEAUX: PRIMEURS 2016 CANNONAU DI SARDEGNA BURGENLAND OP 'T SCHOON VERDIEP

W I JN T I JDS CHR IF T VA N DE V L A A MSE W I JNGIL DE V Z W

VERSCHIJNT TWEEMAAL PER JAAR

www.vlaamsewijngilde.be

Exclusief verdeler van meer dan 60 Spaanse domeinen, waaronder Roda, Pingus, Albet i Noya, Vega Sicilia, Clos de l’Obac, Gramona, José Pariente, Viña Pedrosa, Commando G, Raul Pérez, Nunci, Alión, Habla…

www.labuenavida.be dé referentie voor wijnen uit Spanje ! Lichtstraat z/n, Verlipark Unit B.1.26, 2400 Mol, T. 014 45 13 03 info@labuenavida.be. Surf ook naar www.hometastings.be

INHOUD MARCHE

Jaargang 14 nr 27 Juni 2017 Oplage: 3500 exemplaren Leden van de Vlaamse Wijngilde ontvangen Ken Wijn-magazine tweemaal per jaar gratis. Niet-leden of leden die extra exemplaren willen, kunnen er bestellen zolang de voorraad strekt en door vooraf de kosten te betalen op het rekeningnummer 432-5234551-89 met vermelding van aantal exemplaren en contactgegevens. De bestelling zelf gebeurt via email op kenwijn@ vlaamsewijngilde.be. Kosten: €10 voor één exemplaar, €7 per stuk vanaf 2 exemplaren (dus €14 voor 2). Transport en verpakking inbegrepen. Het is ook mogelijk zich op het magazine te abonneren: zie http://bit.ly/ KenWijnAbonnement

RIAS BAIXAS

WARWICK

En verder …

12 35

Redactieraad Peter Doomen (hoofdredacteur) Simonne Wellekens (adjuncthoofdredacteur) Hugo Van Landeghem (erevoorzitter Vlaamse Wijngilde) Jean-Pierre Tavernier Jaco Vankelecom Michel Van Zandijcke Luc Van der Straeten Kristel Balcaen

Verantwoordelijke uitgever Redactie Ken Wijn-magazine p/a Peter Doomen Zagerijstraat 23 2500 Lier +32 486 50 36 07 peter@vlaamsewijngilde.be

Infoadres publiciteit valerie@vlaamsewijngilde.be

Website www.vlaamsewijngilde.be

Layout en druk www.grafischevormgeving.be

DE NEUS

7 12 19 22 24 28 31 35 40 46 50 52 56 58 60 64 66 68 70 72 78 82

De Crus Bourgeois uit de Médoc 2014 De Marken verkend Zwitserse wijn Burgenland op ’t Schoon Verdiep Cape Winemakers Guild 2016 Het nationaal comité en medewerkers Bordeaux 2015 net geen topjaar? 2016 absolute top! Minerale wijnen uit de Spaanse fjorden Association des Grands Cus Classés de Saint-Emilion Kaviaar: met champagne, sherry of toch maar vodka? Ken Wijn-wedstrijd 2017 Sagrantino, een karaktervolle oerdruif Les grandes maisons versus les vignerons indépendants Breton Fils Cannonau di Sardegna Warwick en Vilafonté Feest van de Vlaamse Wijngilde 2017 Vignobles Perse een wijnimperium in evolutie De nationale proeven 2016 Hoe (s)maakt u het? Chandon de Briailles Het laatste woord

72 De uitgever kan niet verantwoordelijk worden gesteld voor de inhoud van de artikels, noch voor die van de interviews, die onder de verantwoordelijkheid van de auteurs vallen. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

K E N W I J N -magazine - jaargang 14 - nr. 27

HET EERSTE WOORD ER I C MER N Y Nationaal voor zit ter

EVENEMENTEN 13 juni 2017

Raad van Bestuur

19 oktober 2017

Vinoforum Bordeaux met Villars en Gonzague

Voor twee leden van het bestuur van elke commanderij 19 november 2017

Nationale Proeven

Organisatie: commanderij Zuid-West-Vlaanderen 4 februari 2018

Feest van de Vlaamse Wijngilde

25 maart 2018

Ken Wijn-wedstrijd

Organisatie: commanderij Molenberg

p het moment zijn er heel wat commanderijen actief op zoek naar nieuwe leden. De ene slaagt er al beter in dan de andere. Vorming geven blijkt één van de belangrijkste wervingselementen te zijn. Maar ook de ervaring van onze leden, de motivatie waarom ze lid geworden zijn, kan voor inspiratie zorgen. Dit voorwoord heeft dan ook een andere vorm dan normaliter en verschijnt als een vraaggesprek. Als de wegen van de voorzitter die van een hartchirurg kruisen dan kan dit natuurlijk op een degustatie zijn van de Vlaamse Wijngilde. Het kan ook zijn dat de voorzitter beroep moet doen op de medische kennis en kunde van de hartchirurg. Maar zelfs in dit geval wordt er regelmatig gesproken over wijn en de Vlaamse Wijngilde. Ik vind het bijzonder boeiend hoe iemand als Filip Casselman, hartchirurg in het O.L.V. ziekenhuis, zijn lidmaatschap bij de Vlaamse Wijngilde ervaart en wat hem er toe brengt om deel te nemen aan de nationale proeven. Wellicht kunnen we in zijn antwoorden elementen vinden die ertoe leiden nieuwe leden te werven. Dr. Filip Casselman studeerde geneeskunde in Namen (FNDP) en in Leuven (KUL). Na zijn opleiding cardiovasculaire en thoracale heelkunde volgde hij nadien ook nog verdere subspecialisaties in The Cleveland Clinic Foundation in Ohio (U.S.A.) en in het Sint-Antoniusziekenhuis in Nieuwegein, Nederland.

WAAROM BEN JE INDERTIJD LID GEWORDEN ? Ik ben lid geworden van de Vlaamse Wijngilde (Commanderij Gent en Commanderij Erasmus) omdat ik enerzijds mijn kennis rond wijn verder wilde ontwikkelen, anderzijds ook als een vorm van ontspanning. Als hartchirurg sta

je onder zware druk en moet je stressbestendig zijn. Het is ook niet steeds een gemakkelijk werkmilieu waardoor de stress nog toeneemt. Je hebt dan ook een uitlaatklep nodig. Een fijne hobby waarin je even alles kan ‘opzij zetten’ lijkt me een goede oplossing om deze spanning te kanaliseren. En dat heb ik onder andere binnen de wijngilde gevonden.

WAT VIND JE NU ZO AANTREKKELIJK AAN DIT LIDMAATSCHAP? Je leert op een aangename manier beter proeven met mensen die allemaal hetzelfde willen: wijnen leren kennen, nieuwe landen ontdekken, herkennen van de diverse druivenrassen en dat los van je beroep of sociale status. Dikwijls word je op een diner of een feest als arts bij collega’s geplaatst. Ik heb niks tegen mijn collega’s maar ik zie ze eigenlijk al behoorlijk veel op de werkvloer, op bijscholingen en vormingen. Soms heb je ook wel eens behoefte aan een ander gesprek dan steeds maar over geneeskunde. Dat lukt bij de wijngilde.

HOE IS JOUW VISIE OP DE MIX VAN SOCIALE LAGEN BINNEN ONZE VERENIGING? Dat is juist een bijzondere meerwaarde van de Vlaamse Wijngilde. Zonder onderscheid van beroep of studies deel je samen een tafel, wissel je indrukken uit, geef je je mening over hetgeen in je glas zit. Het is ook interessant om te zien dat diverse mensen de wijn de ene keer op een volledig zelfde manier ervaren, maar op andere momenten soms een totaal andere invalshoek hanteren. Dit is leerrijk, boeiend en interessant.

JE DEED MEE AAN DE PROEVEN VOOR MEESTER EN ONLANGS OOK VOOR GROOTMEESTER. WAAROM?

HEB JE EEN ALGEMENE BOODSCHAP VOOR DE (POTENTIËLE) LEDEN VAN DE VLAAMSE WIJNGILDE?

Als je werkelijk deel wil uitmaken van een vereniging moet je je naar mijn gevoel ook totaal engageren. De proeven voor meester en grootmeester maken daar deel van uit. Het is een test van je eigen praktische en theoretische kennis. Het heeft dan geen belang welk beroep je uitoefent. Het is een evaluatie van wat je aan kennis opgedaan hebt binnen je commanderij.

Dat deel uitmaken van de Vlaamse Wijngilde garant staat voor deskundig wijnproeven onder vrienden. Het is een hobby die je naast wijnkennis ook cultuur bijbrengt en die je heel wat informatie levert over de regio, de geschiedenis, de cultuur, de mensen…

WAT VIND JE DE GROOTSTE UITDAGING BIJ HET DEELNEMEN AAN DEZE PROEVEN? Voor de praktische proef krijg je in principe voldoende voorbereiding tijdens de proefavonden van de commanderij. Natuurlijk kan je zelf ook nog proeven of met een kleine groep naar deze proeven toeleven. De theoretische proef verplicht je om terug in de boeken te gaan snuffelen en bepaalde dingen op te frissen en/of op te zoeken. Het is voor een arts heel verfrissend dat het eens over een andere materie gaat dan geneeskunde. De uitdaging is op de dag van de proeven de juiste kennis op het juiste moment naar boven te halen om te slagen in de praktische en theoretische proef. En dat is voor iedereen hetzelfde, ook voor een hartchirurg. Geloof me maar.

HEB JE SPECIALE LIEVELINGSWIJNEN OF REGIO’S? Eigenlijk heb ik een vrij uitgebreide interesse. Het is me zelfs opgevallen dat mijn interesses variëren door de jaren heen. Het volgen van de cursus sommelier bij Syntra heeft hier zeker ook toe bijgedragen. Het voordeel van dergelijke cursus, naast het lidmaatschap van de Vlaamse Wijngilde, is dat je andere regio’s leert kennen, andere landen en andere types wijnen dan de klassieke Bordeaux- en Bourgognewijnen die ik van thuis uit reeds kende. Verder is het ook leuk om dankzij de proefavonden van de Vlaamse Wijngilde mooie wijnen te ontdekken die daarom niet altijd duur hoeven te zijn.

Wie het geluk heeft kennis te maken met Filip Casselman maakt kennis met een bescheiden, integere en vriendelijke man die openstaat voor andere meningen alsook graag van anderen leert. Zijn gedrevenheid als hartchirurg straalt uit in zijn passie voor wijn.

HOE ABONNEREN?

Nationaal Comité VOORZITTER - PRESIDENT - PRÉSIDENT Eric Merny eric@vlaamsewijngilde.be

ONDERVOORZITTER - VICE PRESIDENT - VICE-PRÉSIDENT Luc Dewulf luc@vlaamsewijngilde.be

ONDERVOORZITTER - VICE PRESIDENT - VICE-PRÉSIDENT Wouter De Nul wouter@vlaamsewijngilde.be

WIJNMEESTER - WINE MASTER - MAÎTRE DE VIN Eddy Sarlet eddy@vlaamsewijngilde.be

SECRETARIS - SECRETARY - SECRÉTAIRE Gerard Vanden Abbeele gerard@vlaamsewijngilde.be

PENNINGMEESTER - TREASURER - TRÉSORIER Annelies De Smet annelies@vlaamsewijngilde.be

Ghislaine Vandroogenbroeck, verantwoordelijke abonnementenservice

COMMUNICATIEVERANTWOORDELIJKE - COMMUNICATION MANAGER - RESPONSABLE DE COMMUNICATION

Een abonnement op Ken Wijn-magazine?

Peter Doomen peter@vlaamsewijngilde.be

Ken Wijn-magazine start met een abonnementenservice. Het magazine ligt enkele dagen na verschijning (2x per jaar) in uw bus. De kost bedraagt 5 euro per nummer. Betaling op voorhand op de rekening van de Vlaamse Wijngilde met vermelding van uw abonnementsnummer. Voorlopig is enkel verzending naar een Belgisch adres voorzien. Een abonnement geldt voor een jaar (2 nummers) of langer. Interesse? Neem contact op met abonnement@ vlaamsewijngilde.be en vermeld het aantal exemplaren dat u wenst te ontvangen per nummer. Vergeet niet uw postadres te vermelden. Bij inschrijving ontvangt u van ons een abonnementsnummer en het rekeningnummer van de Vlaamse Wijngilde. Leden van de Vlaamse Wijngilde hoeven zich niet te abonneren: zij krijgen het magazine via het bestuur van de eigen commanderij. Zie ook http://bit.ly/KenWijnAbonnement

REDACTIE De redactieraad (vlnr): Peter Doomen, Luc Van der Straeten, Jaco Vankelecom, Jean-Pierre Tavernier, Simonne Wellekens, Michel Van Zandycke, Hugo Van Landeghem en Kristel Balcaen (niet op foto).

CRU BOURGEOIS 2014 Op 24 november 2016 werd te Brussel in restaurant Brugmann de officiële selectie 2014 van de crus bourgeois uit de Médoc aan de pers voorgesteld. Niet minder dan 278 kastelen, afkomstig uit zeven appellaties van Médoc, HautMédoc, Listrac, Moulis, Margaux, Pauillac en Saint-Estèphe, werden als crus bourgeois genomineerd. Dit betekent voor de jaargang 2014 maar liefst 30 miljoen flessen of ongeveer 33 procent van de productie van de Médoc.

D IR K VA N G Y S E G EM C o m m a n d e r ij L an d v an W a a s

K E N W I J N -magazine - jaargang 14 - nr. 27

inds 2010 wordt de eeuwenoude vermelding cru bourgeois jaarlijks opnieuw toegewezen met een rigoureuze kwaliteitsprocedure. Ieder jaar wordt in september de nieuwe officiële selectie voorgesteld. Kandidaten uit de zeven AOC-regio’s die voldoen aan een aantal vooropgestelde criteria presenteren in een blinde degustatie stalen aan een panel van deskundigen onder monitoring van het onafhankelijke bureau ‘Véritas’. Een erkende cru bourgeois heeft nu een veilig visueel herkenningssysteem, ingebouwd in een sticker op elke fles. Dit impliceert het respecteren van de geproduceerde volumes en garantie van de oorsprong. Elke fles heeft een unieke code. In iedere sticker zijn meerdere veiligheidsniveaus ingebouwd. Via een QR-code staat alle informatie over de wijn en het kasteel ter beschikking op de website. De voorbije zes jaren werden ongeveer 760.000 QR-codes gelezen.

‘Collectif 1300’, een groep artiesten en grafische ontwerpers uit Bordeaux, ontwierpen een logo voor de selectie 2014. Met zijn roots in de pop art confronteert dit logo traditie met nieuwe codes. Het zoneffect, de lijnvormige rijen wijnstokken in het landschap en uiteindelijk het klanknabootsende exploderende tekstballonnetje uit de stripverhalen vormen de inspiratie voor het logo 2014.

Geproefd Liefst 22 wijnkastelen stonden op de proeftafel Médoc

Château Castera, Lousteauneuf, Ramafort, Saint-Christoly en Tour Castillon. Haut-Médoc

Château Beaumont, Bernadotte, Dillon, Lacour Jacquet, Magnol, Malescasse en Tourteran. Listrac

Château Baudan en Fonréaud. Moulis

Château Biston-Brillette en Branas Grand Poujeaux. Margaux

Château D’Arsac en La Tour de Mons. Pauillac

Château Fonbadet Saint-Estèphe

Château Beau-Site, Le Boscq en La Haye. Uit deze globaal mooie selectie gaat mijn voorkeur uit naar Château Beaumont en Malescasse (Haut-Médoc), Château Branas Grand Poujeaux (Moulis), Château D’Arsac en La Tour de Mons (Margaux), Château Fonbadet (Pauillac) en Château Le Boscq (Saint-Estèphe).

- Photo TWIN

www.phelansegur.com

De term cru bourgeois werd reeds de eerste maal vermeld in de 15de eeuw. Na heel wat perikelen, historische interferenties en administratieve wijzigingen werd uiteindelijk de eerste officiële klassering van de crus bourgeois du Médoc met 247 erkende kastelen gehomologeerd in 2003. Deze klassering werd vrij snel gecontesteerd als te veel steunend op de historiek en het werk van een jury bestaande uit vakmensen die ‘rechter en partij ‘ vormden. Actueel wordt na een blinde degustatie het label jaarlijks toegekend volgens een strikte

kwaliteitsprocedure. De lijst van de genomineerden wordt dan in september gepubliceerd. Momenteel rijpt het idee om het label cru bourgeois in de toekomst toe te kennen steunend op een beoordeling van vijf repetitieve jaargangen. Van de crus bourgeois wordt 60% in en 40% buiten Frankrijk gedistribueerd. Op de Belgische markt kan je 149 (of 54%) verschillende crus bourgeois vinden.

De jaargang 2014 werd gered door de recordtemperaturen van de mooie maanden september en oktober. Insiders vergelijken 2014 met de jaargang 2008. De jaargang 2014 biedt zowel bewaarwijnen als sneller evoluerende wijnen.

DE MARKEN VERKEND Le Marche of Marken is ongetwijfeld een minder bekende regio voor wijnminnend Vlaanderen. Zij is het verkennen waard en niet alleen wat wijn betreft. Marche is één van de twintig Italiaanse wijnregio’s, gelegen in het midden van Italië aan de Adriatische Zee. In het noorden grenst Marche aan Emilia-Romagna en San Marino, in het westen aan Toscane en Umbrië, in het zuidwesten aan Lazio en in het zuiden aan de Abruzzen. Het klimaat en de bodem zijn er uitermate gunstig voor de wijnbouw. Er is de Italiaanse zon, de bescherming van de Apennijnen en de koele zeewind vanuit de Adriatische zee. We ontdekten er pareltjes.

APPELLATIES De Italiaanse wijnwetgeving wordt geregeld door de wet Goria van 1992 en onderscheidt vier categorieën: Vino da Tavola VdT, Indicazione Geografica Tipica I.G.T., Denominazione di Origine Controllata DOC, en Denominazione di Origine Controllata e Garantita DOCG. Voor heel Italië zijn er meer dan 330 DOC’s erkend en er komen er elk jaar bij. Marche telt 15 DOC’s: Pergola, San Ginesio, Colli Pesaresi, Colli Maceratesi, Serrapetrona, Esino, Bianchello del Metauro, Falerio, Terre di Offida, I Terreni di Sanseverino, Lacrima di Morro d’Alba, Rosso Conero, Rosso Piceno, Verdicchio dei Castelli di Jesi en Verdicchio di Matelica en 5 DOCG’s: Castelli di Jesi Verdicchio Riserva, Verdicchio di Matelica Riserva, Offida, Cònero Riserva en Vernaccia di Serrapetrona.

Verdicchio dei Castelli di Jesi DOC Deze DOC is samen met Verdicchio di Matelica het belangrijkste wijngebied van de verdicchio. De verdicchio is bekend als een van de beste Italiaanse witte wijnen en dit dank zij het uitzonderlijk karakter van de druif. De druif heeft een mooi zuurgehalte maar is tevens elegant en fijn. Fruitig en complex maar bijna altijd fris met een zekere mineraliteit.

Met Alessandro Moroder is opvolging gegarandeerd

We proefden ook het bittertje dat eigen is aan de verdicchio van Castelli di Jesi. De druif leent zich uitstekend voor spumante. De “classico”-wijnen worden geproduceerd in de oudste gebieden Ostra-Arcevia en Cupramontana-Apiro.

Castelli di Jesi Verdicchio Riserva DOCG Voor de riserva worden enkel druiven geoogst op bepaalde percelen die volledig tot rijpheid zijn gekomen. In uitzonderlijke oogstjaren benadert de rijpheid zelfs “ late harvest”. Deze wijn heeft een verouderingspotentieel tot 10 jaar na de oogst en evolueert van fris en fruitig naar complexe en rijpe aroma’s. Beide appellaties dienen minimum 85% verdicchio te gebruiken en eventueel maximum 15% van andere toegelaten witte druiven in de regio.

J E A N - PIER R E TAV ER NIE R C o m m a n d e r ij Molenberg

Verdicchio di Matelica DOC Gegevens uit archieven wijzen erop dat de druif verdicchio reeds vanaf 1579 gecultiveerd werd in de streek van Matelica. Verdicchio di Matelica onderscheidt zich van Castelli di Jesi. De opbrengst is er drie maal lager en het klimaat is er eveneens verschillend. Het gebied rond Matelica loopt parallel met de Adriatische kust en sluit niet aan bij de zee zodat er eerder sprake is van een continentaal klimaat. Een derde verschil bestaat erin dat de enclave Matelica een kloon van de verdicchio heeft ontwikkeld die zich heeft aangepast aan de ondergrond van kalksteen en het klimaat. De wijn heeft hierdoor een mooie aciditeit, kruidige en florale aroma’s. De Verdicchio Castelli di Jesi geeft door de vroegere pluk meer gestructureerde wijnen met aroma’s van rijp fruit.

K E N W I J N -magazine - jaargang 14 - nr. 27

Verdicchio di Matelica Riserva DOCG “Een rode wijn gekleed in het wit” zo wordt deze wijn nogal eens omschreven door de plaatselijke wijnbouwers. De riserva heeft meer complexiteit dankzij de selectie van bepaalde wijngaarden en de eerder late oogst vanaf midden oktober. In betere jaren kan deze wijn tot 20 jaar bewaren en mooie tertiaire aroma’s ontwikkelen. Net zoals Castelli di Jesi dienen beide appellaties minimum 85% verdicchio te gebruiken en eventueel maximum 15% van andere toegelaten witte druiven in de regio.

Umani Ronchi De verdicchiofles vroeger Rosso Conero DOC Deze appellatie situeert zich rond de Monte Conero, de enige heuvel aan de Adriatische kust tussen Trieste en Gargona. Het zonnige klimaat en afkoeling vanuit de zee geeft aan deze wijn een uniek karakter. Bovendien groeien de wijnstokken op een weinig vruchtbare ondergrond van kalk en klei en is het aantal trossen gelimiteerd. De rode wijnen hebben doorgaans een zeer intense kleur met een stevige structuur en tannine. Doorgaans is er geen houtlagering. De toegelaten druiven zijn minimum 85% montepulciano en maximum 15% sangiovese.

Cònero Riserva DOCG De meeste van deze wijnen zijn gemaakt van 100% montepulciano. De druiven worden later geplukt dan de DOC en zijn geselecteerd van de beste wijngaarden. Hierdoor bevatten ze een hoge concentratie aan suiker en rijpe tannine. Verder wordt deze wijn minimaal 12 maand op hout gelagerd en nog eens zes maand op fles gerijpt.

Lacrima di Morro d’Alba DOC Deze wel bijzondere wijn met florale aroma’s heeft wortels in de 12de eeuw. Het leger van Barbarossa koos toen Morro d’Alba als versterkte vesting en zij dronken er de lokale wijn. Sedert 1985 is het druivenras lacrima di morro of morro d’alba de toegelaten druif van deze appellatie in het centrum van de provincie Ancona. Men onderscheidt ook Lacrima di Morro d’Alba Superiore.

Rosso Piceno DOC Rosso Piceno DOC was de eerste DOC-wijn van deze regio. De Rosso Piceno Superiore mag enkel worden geproduceerd in 13 gemeenten van de provincie Ascoli Piceno in het zuiden van Marche en onderscheidt zich door lagering op hout waardoor de wijn een meer uitgesproken karakter krijgt. De toegelaten druiven zijn montepulciano 35-70%, sangiovese 30-50% en maximum 15% van andere druivenrassen van Marche.

Bezocht en geproefd

UMANI RONCHI Umani Ronchi wordt beheerd door de familie Bianchi-Bernetti en bezit meer dan 100ha wijngaarden in Marche. 75% van de productie is bestemd voor uitvoer naar meer dan 60 landen. Het bedrijf maakt met onder meer Sassicaia, Antinori, Masi en Gaia deel uit van “ Instituto dei Grandi Marchi” met als doel de Italiaanse wijn te promoten. Umani Ronchi doet aan biologische wijnbouw.

Casal di Serra. Verdicchio dei Castelli di Jesi DOC Classico Superiore 2015

Een mooie schittering met lichtgroene accenten in de kleur is opvallend. Eerst wat gesloten in de geur maar na walsen expressief wit fruit en uitgesproken mineraal. Goede lengte met frisheid en fruit. De wijn heeft geen malolactische omzetting ondergaan en geen veroudering op lies. Uitstekend in balans. Vecchie Vigne. Verdicchio dei Castelli di Jesi DOC Classico Superiore 2014

De druiven voor deze wijn zijn afkomstig van een perceel van 4ha met wijnstokken van 30 jaar oud. Hand geplukt met een opbrengst van 6 tot 7 duizend kilo per ha. De fermentatie gebeurt in stalen tanks op lage temperatuur waarna de wijn gedurende één jaar op de lies in cementen tanks blijft. Eveneens geen malo om frisheid en aciditeit te bewaren. Een goudkleurige schittering. Complexe aroma’s van rijp wit fruit maar ook wat toetsen van hout alhoewel de wijn geen vat heeft gezien. De lagering op de lies geeft deze impressie en geeft de wijn structuur. De smaak is mollig en tevens zijdeachtig. Prachtige afdronk en wat mij betreft een uitstekende begeleider van een romige pasta met truffels. Grote wijn. Plenio. Verdicchio dei Castelli di Jesi DOC Classico Riserva 2014

Plenio is een perceel met een ondergrond van klei en dus iets rijker. Het sap wordt na het persen snel gekoeld en statisch geklaard. De fermentatie gebeurt voor 60% in inox en voor 40% in grote houten vaten van 5.000 liter. Na de assemblage 1 jaar op fles.

Geproefd bij Garofoli

Het hout is in de geur heel subtiel aanwezig maar expressiever in de smaak. De wijn is vol, gestructureerd en complex. We mochten ook 1999 proeven. Deze wijn is mooi geëvolueerd met aroma’s van kandij en karamel maar ook rijp fruit zoals abrikoos en perzik. Ondanks de leeftijd nog een mooie aciditeit en evenwicht om voldoende fris te zijn. Dus onder de beste omstandigheden zeer goed bewaarpotentieel. Cúmaro Conero Riserva DOCG 2012

100% montepulciano maakt het niet eenvoudig om elegantie en finesse in de wijn te verkrijgen. De trossen worden ontritst en de druiven licht gekneusd. Vervolgens volgt een fermentatie gedurende 12 tot 14 dagen door natuurlijke gist in stalen tanken. Nadien de malolactische omzetting en lagering in eikenvaten van 225l gedurende 12 tot 14 maanden waarvan 1/3 nieuwe eikenvaten, 1/3 van één jaar oud en 1/3 van twee jaar. Na botteling 6 tot 8 maand op fles in een temperatuurgecontroleerde omgeving. Deze wijn heeft een intense en kersenrode kleur, mooie aroma’s van rood fruit. In de smaak vol en sappig met goed verweven en zijdeachtige tannine. Deze wijn heeft een goede lengte en een goed evenwicht. Campo San Giorgio. Conero Riserva DOCG 2010

100% montepulciano druiven. De wijngaard van 1ha is gesitueerd langs de Via San Giorgio en heeft een densiteit van 8.000 stokken per ha. De opbrengst is gelimiteerd tot 4 à 5 ton. De trossen worden ontritst maar niet gekneusd. Fermentatie met natuurlijke gisten in stalen tanks gedurende 14 tot 16 dagen. Na de malolactaat gisting wordt de wijn gelagerd in nieuw eikenvaten gedurende 12 tot 14 maanden. Nadien nog 6 maand in grote vaten die reeds twee of driemaal zijn gebruikt. Nadien nog 8 tot 10 maand op fles in een temperatuurgecontroleerde omgeving. Deze wijn is voor Umani Ronchi de top. Er worden slechts 4.000 flessen per jaar gemaakt. In het glas valt onmiddellijk de intense, kersenrode kleur op. We ruiken een opvallende kruidigheid maar ook rood en zwart fruit. De smaak is complex en intens met een zeer lange afdronk. Inderdaad top. Fonte del re. Lacrima di Morro D’alba DOC 2015

Deze wijn heeft een intense kersenrode kleur met heel specifieke aroma’s. De geur is complex met noties van Turks fruit, floraal maar ook muscaat. Deze wijn is niet alledaags en uniek in zijn geur en smaak wat het niet gemakkelijk maakt hem aan tafel te combineren. We suggereren de wijn fris te serveren met kruidige gerechten.

GAROFOLI Dit statige en familiale wijnhuis vindt zijn oorsprong op het einde van de 19de eeuw. Momenteel staat de vijfde generatie aan het roer en Daria Garofoli verantwoordelijk voor export zou wat graag de fakkel doorgeven aan zoon en dochter. Japan is een belangrijk exportland waar verdicchio wordt gewaardeerd in het samengaan met de Japanse keuken. Naast de basiswijn Serra del Conte 2015 proefden we

Macrina 2015 Verdicchio dei Castelli di Jesi DOC Classico Superiore

De opbrengst wordt beperkt tot 10.000kg per ha. De geur is intens: wit fruit met citrus. Deze wijn heeft een mooie lengte en is complex. Goede structuur. Uitstekende prijs/kwaliteit verhouding. Ook hier laat men de witte druiven voor zich spreken en is er geen lagering op hout. Podium 2014 Verdicchio dei Castelli di Jesi DOC Classico Superiore

De druiven voor deze wijn worden iets later en rijper geplukt. De opbrengst bedraagt 7.000 kg per ha. Deze wijn wordt 15 maand op de lies in stalen tanks bewaard en nadien 4 maand op fles in een temperatuur gecontroleerde kelder. De kleur is eerder goudgeel met lichtgroene toetsen. Intens aroma van geel fruit met honing. De wijn is complex en heeft een goede lengte. Elegant en verfijnd. Dat deze wijn goed kan verouderen proefden we met de jaargang 2007. De kleur is geëvolueerd naar goudgeel. De geur is exotisch en we ruiken gekonfijt wit fruit, abrikoos, honing. In de smaak wat ronder maar zeker nog voldoende aciditeit. Rosso Conero DOCG Riserva 2012

100% montepulciano. De druiven worden streng geselecteerd. De opbrengst is laag gehouden om meer structuur te bekomen . De wijn wordt 18 maand op 50% nieuwe Franse eik gelagerd en nadien nog 24 tot 30 maand op fles. Intens diep kersenrode kleur. De aroma’s zijn complex: rijp rood fruit met kruidigheid en vanille. De smaak is sappig, warm en vol. Tannine is duidelijk aanwezig maar niet storend. Allicht iets te vroeg om te drinken. We proefden wijnen van een zeer goede kwaliteit en vooral met een goede prijs/kwaliteit verhouding.

K E N W I J N -magazine - jaargang 14 - nr. 27

MORODER De familie Moroder is al vanaf de 18de eeuw eigenaar van het wijngoed maar het is pas sedert de huidige generatie Alessandro en zijn echtgenote Serenella aan het roer staat dat volop ingezet wordt op kwaliteit. De wijngaarden en de kelders situeren zich midden het nationaal park “Parco del Conero” waardoor het strikt verboden is pesticiden of chemicaliën te gebruiken. De wijngaarden liggen op 250 m boven zeespiegel en zijn beschut tegen sterke zeewind en mogelijke stormen. De ondergrond bestaat hoofdzakelijk uit klei en kalk waardoor druiven zoals merlot, cabernet sauvignon en montepulciano het best naar hun zin hebben.

La Staffa cementen cuves

Moroder Aion Rosso Conero DOC 2015

LA STAFFA

100% montepulciano. Hand geplukt. 4 tot 5 dagen maceratie en nadien gedurende 20 dagen fermentatie op stalen tanks op een eerder lage temperatuur van 22°C, vervolgens 10 maand lagering op inox. Zeer intense kersenrode kleur met zeer fruitige aroma’s. In de aanzet valt vooral de aciditeit op gevolgd door fruit maar ook stevige onrijpe tannine. Deze wijn is uiteraard jong en heeft tijd nodig om evenwicht te vinden en de tannine te versmelten.

Van een gevestigde waarde naar een jonge biodynamische cantina. De naam La Staffa is afgeleid van Staffolo de originele plaats van de verdicchio. Riccardo Balli gaf zijn studie economie op en startte in 2010 met een paar ha wijngaard. Momenteel is La Staffa gegroeid tot 10ha met een productie van 40.000 flessen. De wijnmaker is jong en enthousiast. De wijn van verdicchio fermenteert op lage temperatuur met endogene gist waardoor de frisse aroma’s die zo typisch zijn behouden blijven. Malolactische omzetting wordt aan het toeval overgelaten. 2016 was door de vele regen een eerder matig jaar voor de verdicchio. 2015 was een eerder warm en droog jaar waardoor de druiven wat vroeger werden geoogst om toch nog de nodige aciditeit te verkrijgen.

La Staffa Verdicchio dei Castelli di Jesi DOC Classico 2015

De druiven van verschillende wijngaarden worden voor deze wijn apart gevinifieerd en nadien geassembleerd. In DOC is het toegelaten 10% van een vorig oogstjaar te gebruiken maar dit wordt in de praktijk nooit toegepast. De geur is bijzonder aromatisch. Heel veel wit en rijp fruit. In de smaak eerder rond en vol met een zekere vettigheid waardoor deze witte wijn wat frisheid en elegantie mist. We proefden dezelfde wijn van 2013. De kleur is door de evolutie intenser en strogeel. We ruiken gekonfijt geel fruit en abrikoos. Retronasaal amandelen. Deze wijn heeft nog een mooie frisheid en voldoende aciditeit. Sappig met een mooie rondheid en mondvullend. Finesse. 2013 was een van de betere jaren voor verdicchio. La Staffa Rincrotta Verdicchio dei Castelli di Jesi DOC Classico Superiore 2013

Voor de Rincrotta worden de druiven geoogst van een bepaalde heuvel. De wijnstokken zijn er aangeplant in 1972. In 2014 werd deze wijn omwille van de weersomstandigheden niet gemaakt. In tegenstelling tot 2011 mist deze wijn verfijning en elegantie. Ondanks de grote hitte en de slechte plukomstandigheden in dit oogstjaar proeven we hier wel een evenwichtige wijn met een lichte en subtiele houttoets (2ha barrique op 40ha).

Moroder Rosso Conero DOC 2013

Eveneens 100% montepulciano maar een maceratie van 10 tot 12 dagen. Na fermentatie 24 maand op grote eikenvaten van 27hl. Nadien nog twee maand op fles vooraleer verkoop. Deze wijn heeft naast een intense kleur ook een complexe geur van fruit maar tevens ook kruiden zoals laurier en tijm. De tannine is persistent aanwezig waardoor het even zoeken is naar evenwicht. Moroder Dorico Rosso Conero Riserva DOCG 2011

Ongetwijfeld de topwijn van Moroder. Handgeplukt en beperkte opbrengst. 25 dagen maceratie voor maximale extractie en nadien fermentatie gedurende 30 dagen. Gedurende 13 maand verouderen op barrique en minimum 24 maand op fles. Donkere bijna zwarte kleur. In de geur rijp fruit, amarena’s met impressie van specerijen en kruiden. De aanzet is vol, nadien sappig en mondvullend met goed verweven tannine. Krachtige wijn. Rosso Conero is geen gemakkelijke wijn. Deze wijnen hebben lucht nodig vooraleer hem te drinken. In sommige wijnen is het hout te dominant ten opzichte van de druif waardoor het fruit op de achtergrond verdwijnt. De kunst bestaat erin een evenwicht te vinden waardoor deze wijn fruitigheid, finesse maar ook kracht en spanning heeft. Dat sommige wijnboeren daar wonderwel in slagen en met hout subtiel omgaan proefden we bij Conti Leopardi Fructus 2013, Lucesoli Nympha 2009, Polenta met Gianco 2011 een klein wijnbedrijf met 2ha, Fattoria Le Terraze met Sassi Neri 2013. We proefden ook wijnen van Angeli di Varano, La Calcinara, Lanari, Marchetti, Piantate Lunghe en Serenelli. Alle van deze vermelde wijnhuizen bieden ook agriturismo aan. Dus zeker een uitdaging!

La Staffa Vivinaja Esino rosso DOC 2014

Deze rode DOC is een assemblage van montepulciano, cabernet en lacrima. Een intense kersenrode kleur met een mooi en uitgesproken boeket van rood fruit. In de aanzet wat rond maar nadien een explosie van rode vruchten met toch voldoende spanning en zachte tannine. Goede lengte. La Staffa Vino e Visciola

Een prachtig product is deze kersenwijn van Le Marche en gemaakt volgens het recept van de grootvader van Riccardo. Deze rode zoete wijn wordt gemaakt van sangiovese en montepulciano die samen met kersen en suiker vergisten tot een bijzonder eindproduct. Deze wijn is een explosie van geur en smaak. Fruitig, zoet maar ook fris door de aanwezige aciditeit. Sappig en heerlijk. Geproefd bij Moroder

Tavignano

TAVIGNANO Dit domein is prachtig gelegen op één van de heuveltoppen tegenover Castelli di Jesi. Alle wijngaarden liggen rondom de tenuta.

Libenter Rosso Piceno DOC 2012

70% montepulciano,20% sangiovese en 10% cabernet sauvignon. Handgeplukt en getriëerd met een maximum opbrengst van 6 ton per ha. Maceratie gedurende 21 dagen en fermentatie in inox tanks. Nadien veroudering gedurende 14 maanden op hout en zes maand op fles . Intens rode kersenrode kleur met tinten van granaatappel. In de geur intens rood fruit met noties van kruidigheid. In de aanzet wat rond, gevolgd door fruit en zachte tannine. Goede lengte en balans. Cervidoni Rosso Piceno DOC 2013

70% montepulciano en 30% sangiovese. Hogere opbrengst (8 ton) en kortere maceratie ( 12 tot 14 dagen). Geen houtlagering. Dit vertaalt zich in een zeer mooie fruitige geur maar wel wat confituur van rode bessen en pruimen. Volle fruitige en sappige afdronk met een zekere kruidigheid. Past uitstekend bij grillades.

PRO.VI.MA Produttori Vitivinicoli di Matelica is de oudste coöperatieve in de Alta Vallesinastreek en bestaat al 80 jaar. Momenteel telt de vereniging 180 wijnbouwers met samen een honderdtal ha in Matelica. De wijngaarden staan onder voortdurend toezicht van de coöperatieve om de kwaliteit te garanderen. De wijnen zijn immers het resultaat van de assemblage van de verschillende wijngaarden.

Provima Verdicchio di Matelica DOC 2015

100% verdicchio. Basiswijn. Opbrengst 11 tot 13 ton per ha. Fermentatie in inox tanks en vervolgens vier maanden veroudering in inox tanks en twee maanden op fles. Strogeel met groene tinten. In de geur eerder floraal maar ook fruit zoals appel, pompelmoes. In de smaak zelfde impressie: sappig en fruitig met voldoende aciditeit. Leuk als aperitief op een zonovergoten terras. Terramonte Verdicchio di Matelica DOC 2015

De druiven voor deze wijn zijn elk jaar afkomstig van geselecteerde wijngaarden. 100% verdicchio met een lagere opbrengst van 9 tot 11 ton per ha. De druiven zijn handgeplukt. De vinificatie start met een cryomaceratie van de gekneusde druiven. De fermentatie gebeurt op lage temperatuur in stalen tanks. Geen houtlagering. De geur is eveneens floraal maar iets meer uitgesproken rijp fruit. Mineralig. In de smaak evenwichtig en fruitig (appel, ananas). Mooie lengte eindigend in een bittertje. De wijn is iets complexer. In deze wijnen hoef je geen complexiteit te zoeken. De witte en de rode wijnen zijn eenvoudig en goed. De prijs in acht genomen zijn het koopjes.

MALACARI Wijnbouwers sedert 1668 en momenteel geleid door de nobele en vriendelijke conti Malacari. De kelders getuigen van een rijk verleden. De wijngaarden van Malacari zijn gelegen op de Grigiano heuvel tegen de Monte Conero aan. 100% montepulciano wijnstokken waarvan sommige meer dan 40 jaar oud met een opbrengst van maximaal drie ton per ha. In de wijngaarden wordt enkel ecologisch gewerkt wat sedert 2007 het organisch label opleverde. De oogst is handgeplukt met een strenge selectie op rijpheid en gezondheid. Op het domein zelf gebeurt een tweede selectie op alles wat de kwaliteit negatief zou kunnen beïnvloeden. Fermentatie gebeurt met natuurlijke gisten en traag in stalen tanks met een maximale temperatuur van 25°C. Veroudering op houten vaten. Geen filtering. Na de veroudering worden enkel de beste wijnen gebotteld .

K E N W I J N -magazine - jaargang 14 - nr. 27

Malacari Villa Malacari Rosso Conero DOC 2008

100% montepulciano. De wijnstokken zijn gemiddeld 15 jaar oud. Veroudering op vat gedurende 12 maand. De kleur is intens donker met geen evolutie. Complexe geur van zwart fruit met kruidigheid van tijm en laurier. In de smaak vol en complex met een mooie lengte. De tannine is verweven. Evenwichtig. Top. Deze wijn heeft een goede balans. Hij heeft nodige tijd gehad om te evolueren. Deze wijn werd gekaraffeerd . Grigiano Rosso Conero Riserva DOCG 2008

100% montepulciano. De Grigiano Malacari wordt gemaakt

van 40 jaar oude wijnstokken. 18 tot 24 maand lagering op eikenhouten vaten van 500l. Dit is een geweldige wijn met een volle mand rijp donker fruit, pruimen, rozijnen en zwarte bessen gemengd met kruiden. In de geur tevens vanille. Complexe volle wijn met een lange afdronk en zijdeachtige tannine. Evenwichtig en verweven . Prachtig tot volle rijpheid geĂŤvolueerd. Topwijn! Bij Malacari proefden we traditie en kwaliteit. De wijnen zijn mooi geĂŤvolueerd maar hebben tijd nodig om tot volle expressie te komen. Beide zijn bewaarwijnen en zullen het uitstekend doen bij stevige gerechten. We proefden ook Grigiano 2012 met een zeer intense geur en smaak. De

wijn was mooi in balans, het hout was al versmolten maar de tannine is nog compact. Deze wijn straalt elegantie en aristocratie uit maar is te jong om nu al te consumeren. Marche heeft ons niet ontgoocheld. We proefden er toegankelijke en eenvoudige wijnen van verdicchio maar ook complexe wijnen met een goed verouderingspotentieel. Hetzelfde kan worden gezegd voor de rode wijnen waar we de kans kregen topwijnen te proeven tegen een zeer matige prijs. Deze flessen vragen echter wel wat bewaartijd vooraleer te worden geopend.

C HR I S VA N S C HR AV END I J K C o m m a n d e r ij P aj o t t e n l a n d

ZWITSERSE WIJN

MEER DAN FENDANT BIJ DE RACLETTE? Op de steile hellingen van Lavaux (tussen Lausanne en Montreux) wordt de druivenoogst met monorails de heuvel af gebracht.

ZWITSERS WIJNAANBOD IN VLAANDEREN: NIET EVIDENT Wie zonder het land te bezoeken zijn commanderij kennis wil laten maken met Zwitserse wijnen, stuit onmiddellijk op een eerste bijzonderheid: het aanbod van deze wijnen in Vlaanderen is verre van evident. Wij hebben in onze commanderij Pajottenland twee methoden om de wijnen voor onze degustatieavonden te verzamelen. De eerste is gebaseerd op onze jaarlijkse wijnreizen met het bestuur, waarbij we interessante wijndomeinen bezoeken. Die methode is vooral geschikt voor het ontdekken van wijnstreken, minder voor volledige landen. Ook het benaderen van gespecialiseerde groothandels en wijnwinkels - onze tweede methode - werkt beter voor de grote wijnlanden dan voor Zwitserland. Niet evident om aan de wijnen te geraken, maar we vonden gelukkig een oplossing.

PRODUCTIE, CONSUMPTIE EN EXPORT Per jaar produceert Zwitserland ongeveer één miljoen hectoliter wijn, afkomstig van ongeveer 15.000 hectaren wijnareaal. Wat productievolume betreft stond Zwitserland in 2014 op plaats 23 van de 72 landen waarin wijn gemaakt wordt, met ruim 93.000 ton. Dat is nog altijd ruim twee keer zoveel als Kroatië en bijna zeven keer zoveel als de totale productie van Libanon in 2014. Zwitserland is dus niet echt een klein wijnland; het behoort eerder tot de middenmoot. Om in hun eigen verbruik te voorzien, moeten de Zwitsers wel 60% van de geconsumeerde wijnen invoeren. Bijgevolg exporteert het land niet meer dan 1% van zijn eigen wijn. Niet verwonderlijk dus, dat we in de aanloop naar de proeverij aanvankelijk niet wisten hoe aan onze wijnen te geraken. Maar na flink zoe-

ken vonden we de website swisswine.be, en op aanvraag ontvingen we een lijst van de invoerder met ruim 200 Zwitserse wijnen, de meesten direct leverbaar. Dit aanbod is vooral afkomstig uit Valais, Vaud, Ticino en de gebieden rond de meren van Genève (Foto 1) en Neuchâtel. In dat westelijke en zuidelijke gebied liggen 80% van de wijngaarden van Zwitserland (12.000ha); we hebben ons daarop dan ook geconcentreerd en het noordoosten buiten de degustatie gehouden.

VISIE ACHTER HET KIEZEN VAN DE WIJNEN Wij benaderen wijn liefst via de druivenvariëteit, dus proeven we graag monocépages. Bij de witte wijnen is er op vlak van de variëteiten een tweedeling op te merken. Enerzijds is er de tafeldruif chasselas, veruit de meest aangeplante witte druif (27% van het totaal (wit en rood) wijnbouwareaal in ha), ter plaatse ook “fendant” genoemd. Anderzijds is er een heel aantal variëteiten dat op veel kleinere oppervlakken staat, die wijnen voortbrengen die uniek zijn voor Zwitserland en een bijzondere charme kunnen hebben. Bij het overlopen van de mogelijkheden vielen ons vooral de humagne blanche en de petite arvine op. Bovendien maakt men in Ticino van de merlot door zachte persing ook een witte wijn, een bijzonderheid die we zeker wilden meenemen in onze degustatie. In het rode gamma domineert de pinot noir met 29% van alle (wit en rood) aanplant, maar ook daar zien we typisch Zwitserse variëteiten zoals de diolinoir en de gamaret. Deze komen vaak samen voor in een typisch Zwitserse blend, de Dôle, waarin de pinot noir moet domineren over diolinoir, gamaret en gamay. Daarnaast maakt men in Ticino, waar hoofdzakelijk merlot staat, van deze druivenvariëteit natuurlijk ook rode wijn. Tot slot is er een stijgende interesse in kwalitatief hoogstaande pinot noir; een goede keuze om de avond af te sluiten.

K E N W I J N -magazine - jaargang 14 - nr. 27

De barriques in nieuwe Franse eik, waarin de witte merlot van Guido Brivio tot rijping komt.

Geproefd De witte wijnen werden tot aan het opdienen op 4°C gehouden en kwamen dus behoorlijk koud het glas in. De rode wijnen werden ook vanuit de fles opgediend, op ongeveer 18°C bij inschenken.

Fendant AOC “Sans Culotte” Charles Bonvin Fils, 2014

Deze wijnmaker uit Sion beschouwt zich als de oudste van de Valais met het jaartal 1858 op zijn etiketten. Gebaseerd op de tafeldruif chasselas (Duits: gutedel), die in Zwitserland aangeplant staat op meer dan 5.000ha. Jancis Robinson vermeldt in haar wijnencyclopedie dat de Zwitsers hun witte wijnen vaak ook malolactaat gisting laten ondergaan, om de frisse appelzuren in te wisselen voor de zachtere melkzuren. Dat geldt dus niet alleen voor deze fendant…. Op zicht een wijn die lichtstrogeel in het glas toont, met een zachtgroene tint en een lichte vorming van luchtbellen, uiteraard zonder parelend te zijn (verdwijnt met walsen). In de neus aanvankelijk gesloten, bij walsen een lichtflorale toets plus een beetje petrol. In de mond lichtprikkelend op de tong, floraal maar niet zoet met een fijn zuurtje, een toets van champignons en een groen bittertje in de vrij korte afdronk. Een gewone wijn, zonder veel finesse of charme. Humagne Blanche van Charles Bonvin Fils, 2013

Deze variëteit is wellicht de minst aangeplante: alles bijeen slechts 30ha in de Valais. Het gaat hier om een oude kruising, mogelijk afkomstig uit het dal van Aosta, en we blijven bij dezelfde wijnmaker.

Zicht in het glas zowat gelijk aan de vorige wijn. Bij proeven komt de wijn voller over dan de fendant, met een lichtvettige aanzet die overgaat in zachte honingtoetsen, bloemen, subtiele aroma’s van peer, ananas en witte perzik met een hint van nootjes en toast. Opnieuw vallen de bescheiden zuren op, die niet lang aanhouden. Het bittertje in de afdronk is er ook weer. Aangenamer dan de eerste vanwege de betere florale toetsen en de fijnere afdronk. Petite Arvine van Philippe Varone, 2015

Opnieuw een bijzondere variëteit verbouwd in de Valais op in totaal ±150ha (gegevens 2009), mogelijk ook van Italiaanse afkomst (Arvedal). Staat op steile windbeschutte terrassen in veel zon. Zijn latere oogst geeft deze druif meer suikers. Strogeel en helder in het glas, in de neus eerst vrij gesloten, maar na walsen gekenmerkt door een frisse citrustoets. Bij proeven blijven in deze droge wijn de frisse evenwichtige zuren aanwezig, met fijne aroma’s van citrusfruit, ananas, abrikoos, rabarber plus minerale toetsen. In de afdronk, die toch langer is dan bij de vorige wijnen, is limoen op te merken tegen een achtergrond van lichtjes zilte en aardse tonen. Opnieuw beter dan de vorige, complexer vanwege de mineraliteit, de krachtiger aroma’s en het betere evenwicht. Bianco Rovere DOC van Guido Brivio, 2014

We gaan naar Mendrisio aan de zuidelijke uitloper van het meer van Lugano, hartje Ticino. Deze wijn is gebaseerd op een zeer zachte persing van merlot, direct gevolgd door de fermentatie en een maturatie van acht maanden op nieuwe Franse eik (foto 4). De technische fiche vermeldt het niet

Commanderij Pajottenland proeft de Zwitserse wijn.

maar ook hier heeft de wijn een malolactaat gisting ondergaan. Brivio vermeldt: dit is een bewaarwijn (minstens acht jaar). In het glas zeer lichtgeel. In de neus aangenaam complex, lichtjes geroosterd, vanille, kruidige en florale maar ook fruitige toetsen. Bij proeven valt de zachte en rijke iets vettige aanzet op, evenwichtig met een mooie versmelting van fruitige en minerale toetsen waarbij de maturatie een elegante structuur oplevert. Opvallend lange afdronk met subtiele toasting. Zeer aangename wijn met buitengewone kenmerken qua textuur en afdronk. Zeer mooi gebruik van het vat. Prà Rosso DOC van Guido Brivio, 2012

Onze eerste rode wijn, van dezelfde variëteit en bij dezelfde wijnmaker als de vorige wijn. Na persing heeft deze wijn volgens de fiche een maceratie ondergaan gedurende 5 – 9 dagen bij 27°C. Daarna volgde een maturatie in dezelfde stalen tanks gedurende 10 maanden. Geen hout in de opvoeding. Dit levert een wijn op om niet meer dan 5 jaar te bewaren. Bij walsen in het glas valt onmiddellijk op dat dit een al wat oudere wijn is, duidelijke evolutie, redelijk geconcentreerde kleur maar met een waterrand. In de neus is deze wijn open, licht animaal en gedomineerd door (over)rijp fruit, rijpe aardbei en bosbes. Bij proeven is de tannine goed versmolten, maar valt opnieuw de (over)rijpe aardbei op, aangevuld met gestoofde pruim, confituur, specerijen en iets van peper. De zuren zijn ietwat scherp en de afdronk is vrij kort. Deze merlot is niet foutief, maar is wel al op de terugweg.

Proeven en nota’s nemen, passie en aandacht

Dôle Chamoson AOC van Cave La Tornale, 2015

Terug in de Valais, gaan we van Sion een 15-tal km stroomafwaarts en komen terecht in Chamoson, waar Jean Daniel Favre zijn Dôle maakt. Deze wijn is een blend van vier cépages waarbij de pinot noir domineert over de gamay, de diolinoir en de gamaret. Dat levert een wijn op die 3 tot 5 jaar bewaard kan worden. In het glas een donkerrode, nog net transparante wijn, met fijne waterrand. In de neus valt onmiddellijk het verse fruit (vooral kers) op, waarin we ook de beaujolaistoetsen herkennen, wellicht afkomstig van de gamay. In de mond wordt deze indruk van beaujolais bevestigd, maar proeven we ook vijgen en wat zoethout, een lichte mentholtoets, vlierbes en framboos tegen een kruidige achtergrond. Deze zeer levendige wijn met versmolten tannine en mooie zuren heeft ook een aangename, middellange afdronk. Een wijn die behoorde tot de zeer positieve verrassingen van onze avond. Pinot Noir Vieilles Vignes van Domaine de la Rochette, 2011

Deze wijn is afkomstig van 5ha aanplant in Cressier, een gebied tussen het meer van Neuchâtel en het meer van Biel, dus iets ten noorden van Neuchâtel. Hier is Jacques Tatasciore actief als wijnmaker en deze wijn is zijn pinot noir-paradepaardje. In het glas zien we een heel donkere wijn, die meer lijkt op een vin noir van Cahors dan op een bourgogne; veruit de meest geconcentreerde wijn van de proeverij. Het is ook de oudste wijn van de avond maar in tegenstelling tot de rode merlot is hier in de kleur geen evolutie op te merken. In de neus een zeer aangenaam en complex parfum van rood fruit en zachte houttoetsen. Bij proeven is het een even-

wichtige en geconcentreerde wijn, waarin de kersen en houttoetsen versmolten zijn en de complexiteit ook kruiden, bittertjes en aangename zuren omvat. Er is geen referentiekader voor deze wijn. Sommigen onder ons merken op dat deze wijn nog gerust wat jaren zou mogen kelderen. Iets heel bijzonders, nooit eerder gedronken, complex, verfijnd, maar helemaal geen typische bourgogne.

Andere tradities, andere wijnen.... Al proevend hebben we een wijnland leren kennen waarin alles anders is. Waarin de witte wijnen gevinifieerd worden als rode en de Bourgogne eruit kan zien als een malbec-wijn uit de Cahors. Zwitserland lijkt als niet-EU-land deels los te staan van de wijnaanpak in de omringende landen. Toch levert die eigenzinnigheid leuke verrassingen op. Bij de witte wijnen geven de kleinere variëteiten interessantere wijnen dan de massadruif chasselas, en was de witte merlot uit Ticino de verrassing van de avond; die leek even ragfijn en complex als de beste cheninwijnen uit de Loire. Bij de rode wijnen was de Dôle de echte verrassing van de avond: een sprankelende blend zonder veel pretenties, gewoon heel lekker, modern, fris, origineel (en betaalbaar!). Onze afsluitende pinot noir onttrok zich aan alle referentiekaders: een evenwichtige wijn met een breed palet aan smaaksensaties, als knallend statement van een jonge ambitieuze wijnmaker die blijkbaar iets totaal nieuws wil maken van een druif die iedereen meende te kennen. De Zwitsers gaan recent trouwens vooral voor de rode wijn: 58% van de nieuwe aanplant is pinot noir. Dat die toevallig ook domineert in de Dôle is volgens ons bijzonder mooi meegenomen. Deze degustatie heeft voor onze commanderij aangetoond dat Zwitserse wijn toch wel heel wat meer is dan dat glas fendant bij de raclette.

K E N W I J N -magazine - jaargang 14 - nr. 27

BURGENLAND

OP 'T SCHOON VERDIEP

PE T ER D O O MEN C o m m a n d e r ij D e n B l o e y e n d e n W ijn g a e r d

Begin dit jaar streek een delegatie wijnbouwers uit Burgenland neer in Antwerpen, met de steun van Advantage Austria. Advantage Austria is de overkoepelende organisatie die de handelsbelangen van Oostenrijk in het buitenland behartigt. Ze onderkent dertig sectoren, waarvan "Food and Drink" er eentje is. De locatie: het even stemmige als intrigerende Schoon Verdiep. Wij verzamelden proefimpressies bij de talrijk opgekomen wijnprofessionals.

JEAN-PIERRE TAVERNIER: DRUIVEN UIT EEN KLEINE WIJNGAARD “GERTBERG”

PETER DOOMEN: REPRESENTATIEVE ZWEIGELT

Pinot Noir Gertberg 2013 Burgenland Weingut FeilerArtinger

Uit tientallen wijnen koos ik een zweigelt van een totaal onbekende producent. Drie redenen: hij verdient meer aandacht, want zijn basiscuvée van zweigelt is een prachtige wijn die zeer representatief is voor deze ondergewaardeerde druif, en met een prijs op het domein van €6,50 haalt hij moeiteloos de stelling onderuit dat alle Oostenrijkse wijn duur is.

Deze pinot noir heeft alles wat een pinot noir moet hebben. De geur is niet overweldigend maar fijn, zacht en complex. Geurend naar lijsterbes en kersen met een lichte kruidigheid. In de smaak een fluwelen aanzet gevolgd door rood fruit en een mooi verweven en fijne aciditeit. De tannine is als zijde en draagt bij tot een lange afdronk. Deze wijn getuigt van finesse en vakmanschap. De druiven zijn afkomstig van een kleine wijngaard Gertberg gelegen op een plateau met zicht op de Neusiedlersee. De wind heeft er vrij spel. De ondergrond bestaat uit leem met kalkhoudende zandsteen, goed drainerend en optimaal voor de aanplant van pinot noir. De opbrengst is beperkt tot 800 flessen of vier barriques, waarvan de ene helft nieuw en de andere helft éénmaal gebruikt.

Leberl Zweigelt Föllikberg 2015

De Leberl Zweigelt Föllikberg 2015 is een volle, rijpe en zeer fruitige wijn met een diepe kleur. De rand is nog paarsrood. In de neus vinden we kersenfruit en zachte kruiden. De smaak is vol, rond en gul met medium tannine en, gezien de prijsklasse, een goede afdronk waarin het fruit terugkomt.

GERARD VAN DEN ABBEELE: PINOT NOIR UIT EEN FRISSE REGIO Pinot Noir Siglos 2013 van Winery Geselmann

De kleur is granaatrood met mooie tranen en een licht waterrandje; diepe kleur voor een pinot noir. In de neus wordt het rood fruit aangevuld met duidelijke maar niet storende houttoetsen. In de smaak worden aroma’s van rijp rood fruit aangevuld met voldoende frisheid, mineraliteit en een zekere molligheid; allicht is de 18 maanden eiklagering (oude en nieuwe vaten) daar niet vreemd aan. De afdronk is middellang met rood fruit, finesse en mooie ronde tannine. Dit is voor mij een typische pinot noir uit een frisse regio, in tegenstelling tot de eveneens geproefde pinot noir van Gertberg 2013, waarvan de kruidigheid en de kracht eerder atypisch overkwamen. Siglos staat voor een wijngaard met leemachtige kalkbodem.

HENRI DERMUL: MIJN PERSOONLIJKE "TIERCÉ" Wit/droog: Chardonnay Pandkräftn 2013 van Ernst Triebaumer met een lichtgele kleur, heldere spiegel, traagaflopende tranen, boterachtige aroma's en smaak, lange afdronk. (€26,40) Rood: Pinot Noir Gertberg 2013 van Feiler-Artinger met een medium rode kleur, heel trage tranen, florale toetsen en zwarte kersen in de aroma’s’.In de mond: rond, zwart fruit en structuur, een lange afdronk. (€23) Wit/zoet: Ruster Ausbruch Gilbert Muskateller 2015 "WOOAAAAW!!!" slechts 10,5% alcohol maar zeer lekker. Goudgele heldere spiegel, aroma's van muskaat, perzik, exotisch fruit en in de mond ananas, gekonfijte sinaasappel en daarnaast fris met een heel mooi evenwicht tussen fruit, alcohol en zuren, een bijzondere lange afdronk. (€25)

VICKY CORBEELS: OVERDONDERENDE PROEVERIJ De witte wijnen waren allen op basis van chardonnay, de meeste lonkend naar de nieuwe wereld, met een goede houtopvoeding maar die in het algemeen een gebrek aan zuren maskeerde. Eentje was anders: de Chardonnay Pandkräftn 2013 van Ernst Triebaumer uit Rust, met 50 jaar oude stokken. Aroma’s van licht exotisch fruit en rijpe groene appel, en een complexiteit in de smaak die niet te vermoeden was: jong als druivensap, kruidig als in Indische schotels, zuren die een prik op de tong geven. Na een minuut gaf dit het gevoel dat men op een schuit een ziltige zeebries had ingeademd. Uitdagend en leuk om te drinken. In Oostenrijk zelf voor net geen €27 op de markt. De rode wijnen, grotendeels op basis van sankt laurent, zweigelt, blaufränkisch en een enkele pinot noir, vertoonden een onverwachte diversiteit in jaargangen (van 2007 tot 2013), houtopvoeding (10% nieuwe vaten tegenover drie jaar op vaten van 400 liter), in locaties en in stijl. Bij de blaufränkisch noteerde ik 'te herproeven' . Maar de meest complexe wijn zat bij het gamma van Umathum: de Zweigelt Ried Hallebühl 2009 geurde als potpourri, algen in de Japanse keuken en parfum voor gesofisticeerde dames. Een groene frisheid op de tong, uitgewaaide kruiden, gedroogde rode bes, sterke zuren, en alerte tannine. De medium toast van 20 maanden lagering is volledig geïntegreerd. Zijn €40 dik waard.

SIMONNE WELLEKENS: DE KRACHT VAN OOSTENRIJK ZIT HEM IN DE RODE DRUIVENRASSEN Hans Igler had volle vertrouwen in de kracht van rode druivenrassen. Hij was ook de pionier voor kwaliteitswijn op basis van blaufränkisch. Jammer genoeg kwam hij te vroeg om het leven. Dochter Waltraud, schoonzoon Wolfgang en kleinzoon Clemens Igler zetten het werk met dezelfde preciesheid verder, traditie en moderniteit hoog in het vaandel dragend. Sterke rendementsbeperkingen, het rijpen in barriques sinds de jaren 1980, wat zeer ongewoon was voor die tijd, resulteren in unieke wijnen. Vandaag telt het domein 40ha. De zanderige bodem en het pannonische klimaat zijn uitstekende voorwaarden voor de productie. De stijl van het huis is er één van verfijning en elegantie.

Wijn van Hans Igler

Blaufränkisch Ried Hochberg 2013

Donker robijnrode wijn met violette rand, met een aroma van donker fruit. de smaak is bijzonder elegant, maar tegelijk structuurvol en krachtig. Riccioling 2013

Blend van 40% blaufränkisch, 30% merlot en 30% zweigelt. Mooie donkergekleurde wijn met een opstuivend aroma van donker fruit, wat specerij en verfijnd hout. het smaakprofiel is schitterend, krachtig, tegelijk verfrissend en mollig, fruitig en gevuld met een lange afgeronde finale.

Kollwenz: duidelijk de top van Burgenland

Vulcano 2013

50% blaufränkisch, 20% zweigelt, 20% merlot, 10% cabernet sauvignon. Zeer mooie wijn met een schitterende kleur, een aroma van diepdonker fruit, weelderig en complex. De smaak is krachtig en elegant met mooie tannine, veel materie en perfecte balans. Een wijn met bewaarpotentieel. Ab Ericio 2012

Blaufränkisch, merlot en zweigelt vormen een fijne blend met een diepe kleur, een aroma van kruidnagel, zwarte kers, een zachte toets van zoethout en ceder. In de mond volgt een elegante wijn met ietwat meer evolutie, zacht en rijp maar complex en groots.

Leberl: kwaliteit hoeft niet altijd duur te zijn

BURGENLAND: DE FEITEN OP EEN RIJ • Het meest oostelijke deel van Oostenrijk, tegen de Hongaarse grens • Deelgebieden: Neusiedlersee (Seewinkel), Neusiedlersee-Hügelland, Mittelburgenland, Südburgenland. • DAC-gebieden: Neusiedlersee, Leithaberg, Mittelburgenland en Eisenberg. • Wit: 50% van de totale productie, voornamelijk weissburgunder, grauburgunder en chardonnay, in mindere mate welschriesling, grüner veltliner, riesling en sauvignon blanc. • Rood: voornamelijk van blaufränkisch, daarnaast ook zweigelt, saint-laurent, pinot noir, merlot, cabernet sauvignon en syrah. • Zoet: de beroemdste wijnen van de streek zijn de zoete wijnen, te danken aan de edelrot die zich door de nabijheid van de Neusiedlersee gemakkelijk ontwikkelt op druiven zoals de welschriesling die groeien nabij het Neusiedlermeer.

Ook Burgenland heeft kalk in de ondergrond

K E N W I J N -magazine - jaargang 14 - nr. 27

CAPE WINEMAKERS GUILD 2016 Op donderdag 22 september 2016 had ik de unieke kans en het uitzonderlijk genoegen de ‘pretasting’ van de Cape Winemakers Guild Auction 2016 mee te maken, georganiseerd door wijnhandel Rouseu, specialist in Zuid-Afrikaanse wijnen. Jawel, ook Zuid-Afrika heeft zijn jaarlijkse wijnveiling, net als de Fransen hun wereldberoemde Hospices de Beaune. Wordt deze laatste al sedert 1859 georganiseerd, dan is de Kaapse wijnmakersgilde dit jaar toch ook al aan haar tweeëndertigste editie toe. Maar ook het opzet, de organisatie en de missie van dit Zuid-Afrikaans lofwaardig wijninitiatief zijn verschillend.

LA VENTE AUX ENCHÈRES DES HOSPICES DE BEAUNE Over het unieke, diep historisch gewortelde veilingsysteem in Beaune verscheen een uitvoerig artikel in het Ken Wijn-magazine nr. 12 (december 2009), naar aanleiding van een Vinoforum in De Lozen Boer met als gasten Roland Masse, regisseur van de Hospices, en Anthony Hanson van het Londens huis Christies dat sedert 2005 de veiling in handen heeft. Nationaal wijnmeester Eddy Sarlet schetste daar de historiek en het verloop van dat jaarlijks gebeuren op de derde zondag van november. Vijfenveertig prestigieuze cuvées, bestaande uit één of meerdere vaten, worden elk jaar per vat verkocht. In totaal gaat het om 400 à 600 Bourgondische vaten (228 liter = 288 flessen). Opmerkelijk is dat de wijn op het moment van de veiling nog zijn élevage moet ondergaan en uiteraard daarna op flessen moet worden getrokken. Je koopt dus een beetje zoals bij de Bordelese ’ventes en primeur’, en je moet dus in spanning, bangelijk, afwachten wat je uiteindelijk in je kelder zult hebben. De opbrengst van de veiling gaat naar charitatieve doelen, meer bepaald naar de werking van het meer dan vijf eeuwen oude hospitaal van de Hospices de Beaune (in 1443 door Nicolas Rollin opgericht). Wie van jullie heeft de prachtige Vlaams-Bourgondische ziekenzaal van het Hôtel-Dieu nog niet bezocht? Of ziet er niet de burleske scene in geprojecteerd met Louis de Funès uit ‘La Grande Vadrouille’?

L U C W IEME C o m m a n d e r ij G e n t Foto's Luc Wieme /internet

THE CAPE WINEMAKERS GUILD De veiling van Kaapse wijnmakersgilde verloopt behoorlijk anders. Om te beginnen gaat ze uit van een vereniging van wijnbouwers zelf, zoals de naam al aangeeft. De gilde ontstond in 1982 als een groepje wijnmakers dat geregeld samenkwam om topwijnen van alle grote wijnlanden te proeven en er lessen uit te trekken om hun eigen wijnen te verbeteren. Met de jaren breidden ze uit en verruimden hun actieterrein, maar nog steeds komen de momenteel 47 leden maandelijks samen om te proeven en ervaringen uit te wisselen. Om tot die selecte groep toegelaten te worden moet je minstens vijf jaar je eigen wijn maken (van a tot z) en erkend worden voor je technisch kunnen of je baanbrekend werk. We kunnen gerust stellen dat de groep zowat alle pioniers omvat die de voorbije decennia de Zuid-Afrikaanse wijnen naar de top hebben gebracht. Wijnmakers die innovatief waren op het vlak van vinificatie, bvb. het perfectioneren van de ‘Cap Classique’ schuimwijnmethode, de ‘cape blends’, druivenrassen, kennis en uitbreiding van het terroir, én dat alles met het in Zuid-Afrika sterk beklemtoonde respect voor ecologie. Het idee van een veiling van eigen topcuvées ontstond al heel snel. De eerste editie dateert van 1985, toen 15 leden 19 wijnen inbrachten. Was de opbrengst toen belachelijk laag (“the prices wouldn’t even buy you a soft drink”), dan is dit de dag van vandaag wel even anders. Prijzen variëren van de allergoedkoopste sauvignonfles tegen € 25, tot € 108 voor een Kanonkop Paul Sauer. Dit zijn prijzen ex-BTW en eventueel accijns, invoerrecht en transport.

DE LEDEN EN HUN VEILINGWIJNEN In 2015 brachten 40 leden 56 wijnen onder de hamer. Dit jaar waren er al 48 inzenders (zie kadertje). Het gaat hier dus niet om kelderresten of oude krakers, maar om speciaal geselecteerde jonge cuvées, waarvan sommige uitsluitend op deze veiling te koop zijn.

De oudste fles in het proeflot van 2016 was een cabernet 2007 van Le Riche, alle andere wijnen kwamen van de ‘oesjare’ 2011-2015. Het aantal kisten (zes flessen) per lot/wijnbouwer gaat van 20 tot uitzonderlijk 100, met een gemiddelde van zowat 40. De veiling gaat door elke eerste zaterdag van oktober. Dit jaar ging ze dus op 1 oktober om 9 uur van start, in Spier (Stellenbosch). De veiling is internationaal want er zijn telefonische biedingen mogelijk. Willy Rouseu neemt al vele jaren deel aan het bieden. En hij geeft zijn klanten de kans om ook een bod te doen, ‘met kennis van zaken’, want hij laat proefstalen opsturen die als voorproef worden aangeboden. Het speciale etiket op elke proeffles is voorzien van het logo van de CWG met het sleutelsymbool.

HET SOCIALE DOEL Nog een verschil met de Hospices: de Kaapse wijnmakers hebben met de opbrengst ook een sociaal doel voor ogen, namelijk jonge oenologen ondersteunen in hun opleiding. Dit gebeurt in samenwerking met de hoofdsponsor, de Nedbank, die daarvoor de ‘Nedbank Cape Winemakers Guild Development Trust and Protégé Programme’ oprichtte in 2006. Die opleidingen worden verder mogelijk gemaakt door donaties en trainingen verstrekt door de leden-wijnbouwers. De ‘protégés’ worden gecoacht door uiterst ervaren professionals en

krijgen een brede opleiding, waaronder ook marketing en business courses in samenwerking met de Stellenbosch University en het Elsenburg Agricultural College. De opleiding wordt bekroond met een diploma dat hen zal toelaten een mooie job en carrière in de Zuid-Afrikaanse wijnindustrie aan te vatten. Tot nu toe namen 20 ‘protégés’ deel aan het programma, waarvan er al 12 afgestudeerd zijn. Een foto (en een video op http://www. capew inemakersguild.com/protege-programme) van de acht die nu nog in opleiding zijn toont dat zeven cursisten kleurlingen zijn. Zoals reeds vermeld deden vorig jaar 40 wijnbouwers mee aan de veiling, en dit jaar zijn het er al 48. Een groot deel ervan ken ik niet, maar het verheugt me wel dat een aantal voor ons vertrouwde topnamen in het lijstje voorkomen: Abrie Beeslaar van Kanonkop, Beyers Truter, Peter Finlayson, Etienne Le Riche, Gordon Newton Johnson, Jan Boland Coetzee, Coenie Snyman van Rust en Vrede, Johan Malan (Simonsig), Neil Ellis, Pieter Ferreira (Graham Beck MCC)…

THE 2016 GUILD MEMBERS Abrie Beeslaar – Kanonkop; Adi Badenhorst - AA Badenhosrst Family Wines; Andrea Mulllineux - Mullineux & Leeu Family Wines; Andries Burger – Paul Cluver Estate Wines; Bartho Eksteen; Bernhard Veller – Nitida; Beyers Truter – Beyerskloof; Boela Gerber – Groot Constantia Estate; Braam van Velden; Bruce Jack – The Drift Farm; Carel Nel – Boplaas; Carl Schultz – Hartenberg Estate; Carl van der Merwe – De Morgenzon; Charles Hopkins – De Grendel Wines; Coenie Snyman – Rust en Vrede; Danie Steytler – Kaapzicht Estate; David Finlayson – Edgebaston; David Nieuwoudt – Cederberg Private Cellar; David Trafford – De Trafford Wines; Dewaldt Heyns – Savage Wines; Etienne le Riche; Frans Smit – Spier Wines; Gary Jordan; Gordon Newton Johnson; Gottfried Mocke; Jacques Borman – Boschkloof; Jan Boland Coetzee – Vriesenhof; Jeff Grier – Villiera Wines; Jeremy Walker – Grangehurst Winery; Johan Joubert; Johan Malan – Simonsig; John Loubser – Silverthorn Wines, Kevin Arnold – Waterford Estate; Kevin Grant – Ataraxia; Louis Nel – Louis Wines; Louis Strydom – Ernie Els Vinyards; Marc Kent – Boekenhoutskloof; Miles Mossop – Tokara; Neil Ellis; Nicky Versfeld; Niels Verburg – Luddite Wines; Peter Finlayson – Bouchard Finlayson; Pierre Wahl – Rijk’s; Pieter Ferreira – Graham Beck Wines; Rianie Strydom; Sebastian Beaumont; Teddy Hall

K E N W I J N -magazine - jaargang 14 - nr. 27

De proeftafel En wat een wijnweelde stond daar op die proeftafel! 49 flessen, waarvan drie Méthode Cap Classique (MCC). 15 witte, waarvan 6 met chardonnay op kop. In rood vijf pinots, zeven shiraz, vier cabernet sauvignon, 13 red blends, en – verrassend – slechts drie pinotages. Maar dat waren dan wel drie kleppers: Beyerskloof Traildust 2014, Kanonkop CWG 2014 en Rijk’s CWG 2013. De eerste klopte vorig jaar af op € 120, de tweede op € 82 en de Rijk haalde € 69 (BTW incl.). Die zitten daarmee uiteraard verdiend voorop in het prijzenpeloton. De wijn van Beyers is volop zwart fruit en profileert zich met een prachtige boisé, wat ‘bordelees’ van stijl, terwijl de Kanonkop pronkt met mooie kruidigheid en prachtige zuren die hem als het ware een Italiaanse drinkbaarheid verlenen. Twee magnifiek gestructureerde wijnen alleszins. Daarnaast staat Rijk toch zijn mannetje met grote, typische animale- en ledertoetsen die momenteel het fruit wat overtroeven, maar in de mond komt dat fruit er wel zeer goed door. Een pinotage die op souplesse speelt. Ik ga hier niet alle stalen bespreken die ik proefde, maar wil wel een paar opmerkelijke dingen vermelden. De drie schuimwijnen (Graham Beck, Silverthorn en Simonsig) bewezen alleszins dat ze de Franse champagnes kunnen evenaren. Een opmerkelijke 100% clairette uit Swartland (Mullineux) en een Simonsig Mediterraneo (met roussanne, grenache blanc en verdelho) maakten duidelijk dat Zuid-Afrika zijn druivenrassenarsenaal uitbreidt en dat rhônedruiven hierin een groeiend aandeel gaan spelen. Dat geldt eveneens voor rode assemblages.

Chenin

Er waren slechts drie chenins, eigenlijk zeer weinig voor ons die Zuid-Afrika wit toch vooral linken aan die druif. Wat ook nog opviel: twee van de drie waren barrel fermented, zeven maanden voor de “Moerse Moer” van Beaumont, en de andere (Rijk’s) zelfs 14 maanden. Dit type chenin is zeker niet bekend bij de doorsnee consument die meestal inox gevinifieerde cheninwijnen verkiest. In beide gevallen was het hout echter zeer goed geïntegreerd, en in de neus quasi onmerkbaar bij Beaumont. Rijk leverde een romige, exotische wijn met behoorlijke zoete nasmaak. Chardonnay

Ik proefde niet alle chardonnay’s maar het viel mij op dat er slechts één klassiek Bourgondisch-Amerikaans hout-gekenmerkte wijn bij was, met veel boter en cake en ananas: de Ataraxia van Kevin Grant, uit de Hemel-en-Aarde Ridge. Op onze Zuid-Afrika reis merkten we dat deze streek sterk refereert aan het Bourgondisch model. Bij de overige drie geproefde stalen werd het duidelijk dat nu ook in Zuid-Afrika naar een strakker type chardonnay gestreefd wordt: minder zwoel, exotisch en/of boisé, maar met veel hints van citrusfruit en een pittige aciditeit.

Eén ervan deed me zowaar aan Chablis denken. Pinot noir

En dan het rode gamma. We startten natuurlijk met de (vijf) pinots noirs, die volledig mijn hoge ‘Hemel en Aarde’-verwachting waarmaakten. Diversiteit troef, met slechts één wijn (Gottfried Mocke) waarin ik te weinig (Frans) pinotkarakter terugvond, en de Vriesenhof die ik wat gemis aan fris fruit verwijt. Belangrijk: alle deelnemende wijnmakers beklemtonen de noodzaak van een hooggelegen, fris terroir om pinot tot volle expressie te brengen. Zeer eigenzinnig vond ik ‘De Grendel op die Berg’ (wat een naam alweer!) met dierlijker toetsen, vuursteen mineraal en verrassend veel tannine voor een pinot noir. De twee toppers waren voor mij de Paul Cluver Auction Selection 2014: zeer helder, diepe neus met een vleugje munt, volrijp in de mond zodat je hier wat twijfelt tussen de Côte de Nuits of de Ahr stijl. Cluvers De Rust Estate ligt op de hoogste flanken in Elgin en is gemaakt van nieuwe klonen (667,113,155; Willy vertrouwde me toe dat volgens hem de 777 de beste pinot noirkloon is). En vervolgens de Seadragon PN 2015 van de door de commanderij bezochte Newton Johnson: totaal anders

maar groot in zijn subtiliteit. Met zijn klein rood bessenfruit, bloemig in de neus, en zijn zachte structuur, verschaft hij maximaal pinot genot. Syrah

De syrahreeks dan. Ik heb persoonlijk wel een boontje voor de Zuid-Afrikaanse syrah: hij is meestal wat lichtvoetig, heeft geen last van onrijpe zuren zoals dat wel eens in de noordelijke Rhône het geval is, en ook de alcoholgloed en zwoelte van nogal wat Languedoc syrah is hem meestal vreemd. Kortom het is een wijn die veel drinkplezier geeft en zich niet opdringt. De Teddy Hall Maria Van Loon beantwoordde goed aan dit profiel. De Groot Constantia Auction Shiraz (in een uitzonderlijke bordeauxfles) was ook een schot in de roos met grote, op aciditeit gefocuste frisheid. De Teen Die Hoog Shiraz komt uit Cederberg, een warmere regio, en dat merkte je reeds aan de diepe kleur. Met zijn vlezigheid, kruidigheid en behoorlijk wat tannine was dit een vrij krachtige wijn. Enkel

Mullineux viel in deze mooie reeks door de mand wegens gesloten en plat (ook in de tweede fles die we ter controle openden). Terloops, hebt u gemerkt dat men in Zuid-Afrika de twee schrijfwijzen voor de druif gebruikt? Cabernet sauvignon

Bij de 100% cabernet sauvignons vond ik het boeiend om de oudere Le Riche van 2007 naast zijn jongere broer van 2013 te plaatsen. Wat ik verwachtte werd beantwoord: de 2013 was nog gefaseerd in T M en A volgorde, maar goed in structuurbalans. De 2007 vond ik top, op zijn secundair plateau: versmolten, subtiele boisé mét behoud van zacht fruit. Assemblagewijnen

Maar de hoofdmoot in rood werd gevormd door 13 assemblagewijnen, maar tot mijn verbazing was er geen enkele Cape Blend bij. De meesten combineren met succes cabernet sauvignon met merlot en syrah en geven wijnen met mooie balans en rijpe

tannine. Ander opvallend punt: drie op de 13 assemblages bevatten behoorlijk wat mourvèdre, voor ons sterk geassocieerd met de Provençaalse bandol. Salonsberg Die Erf presenteerde zelfs een blend van 71% syrah, 9% mourvèdre, 18% grenache en jawel, 2% viognier, de witte druif die men vroeger vooral toevoegde aan de Côte rôtie om de stugge syrah wat af te ronden en die een toetsje violet meegeeft. Ik was echt wel gecharmeerd door dit buitenbeentje: zacht in de aanzet, met toch veel inhoud en zeer mooie afdronk. Op één uitzondering na viel mij tevens op dat deze Zuid-Afrikaanse blends helemaal niet jammy overkwamen, zoals dat dikwijls in Australië het geval is. Maar ja, we proefden hier wel het neusje van de zalm van wat dit prachtige wijnland vandaag te bieden heeft. Het orgelpunt in de reeks stond terecht als laatste in de rij: de Kanonkop CWG van Paul Sauer 2013 (69% cs, 14% m, 17% cf). Wat een complexiteit en welk een finesse, nu reeds! 1 Rode Cape blends zijn in principe assemblagewijnen met pinotage erbij.

K E N W I J N -magazine - jaargang 14 - nr. 27

HET NATIONAAL COMITÉ EN MEDEWERKERS Het Nationaal Comité bestaat uit acht leden die elk een verschillende taak hebben. Daarnaast zijn er vier toegevoegde functies: deze leden maken geen deel uit van het Nationaal Comité, maar ze staan het NC wel bij in de uitvoering van hun taak. Tenslotte zijn er enkele erefuncties. Ook die personen zijn vaak een grote hulp. Tijd voor een overzichtje: bij wie kun je waarvoor terecht?

PE T ER D O O MEN D e n B l o e y e n d e n W ijn g a e r d t

vlnr: Sara De Meyer, Peter Doomen, Gerard Van den Abbeele, Wouter De Nul, Luc Dewulf, Eric Merny, Eddy Sarlet, Annelies De Smet

VOORZITTER

PENNINGMEESTER

Eric Merny (commanderij Brussel) is voorzitter van de Vlaamse Wijngilde. Hij zit de vergaderingen van het Nationaal Comité voor en organiseert de belangrijkste evenementen van de Vlaamse Wijngilde, zoals het jaarlijkse Feest van de Vlaamse Wijngilde. Je kunt hem contacteren op eric@vlaamsewijngilde.be met alle vragen die betrekking hebben op de algemene organisatie van de vereniging.

De penningmeester draagt zorg voor de financiën van onze vereniging. Annelies De Smet (commanderij Land van Waas) kun je bereiken op annelies@vlaamsewijngilde.be.

EREVOORZITTER Hugo Van Landeghem (foto: zie redactieraad blz 3) was jaren voorzitter van de Vlaamse Wijngilde. Toen hij zijn mandaat beëindigde, besloot het Nationaal Comité hem erevoorzitter te maken. Behalve zijn rol in de redactieraad van Ken Wijn-magazine staat Hugo het Nationaal Comité met raad en daad bij, bijvoorbeeld bij de organisatie van nationale degustaties, Vinofora en het Feest van de Vlaamse Wijngilde. Je kunt hem bereiken op hugo@vlaamsewijngilde.be.

ONDERVOORZITTERS De ondervoorzitters beslissen in overleg hoe de functie van voorzitter wordt ingevuld bij ontstentenis van de eigenlijke voorzitter. Ondervoorzitter Luc De Wulf (commanderij Amici) is de organisator van de Wijnronde van Vlaanderen. Je kunt hem bereiken op luc@vlaamsewijngilde.be voor alle vragen met betrekking tot dit evenement. Verder zetelt Luc in de juridische commissie en in de commissie "De toekomst van de Vlaamse Wijngilde". Indien voorzitter Eric afwezig is, organiseert Luc het Feest van de Vlaamse Wijngilde. Ondervoorzitter Wouter De Nul is belast met de expansie van de Vlaamse Wijngilde. Heb je potentiële leden of wijnclubs die zich willen aansluiten bij onze vereniging, dan kun je terecht bij wouter@vlaamsewijngilde.be.

WIJNMEESTER De nationaal wijnmeester draagt de verantwoordelijkheid voor selectie en aankoop van wijnen die nodig zijn voor bepaalde nationale activiteiten. Eddy Sarlet (Commanderij Het Brugsche Vrye) is ook een aanspreekpunt voor de leden van de Vlaamse Wijngilde die vragen hebben omtrent wijn.

SECRETARIS De secretaris maakt de verslagen van het nationaal comité en zorgt voor de communicatie tussen het nationaal comité en de commanderijen. Gerard Van den Abbeele (commanderij Molenberg) is te bereiken op gerard@vlaamsewijngilde.be.

ADJUNCT-SECRETARIS Erik De Schepper (commanderij Brussel) is adjunct-secretaris van de Vlaamse Wijngilde. Hij staat de secretaris bij waar nodig en beheert ook het economaat. Voor bestellingen van mantels en pins kun je Erik contacteren op erik@vlaamsewijngilde.be.

COMMUNICATIEVERANTWOORDELIJKE De communicatieverantwoordelijke stroomlijnt de interne en externe communicatie van de Vlaamse Wijngilde. Daartoe zijn er twee belangrijke middelen: het magazine "Ken Wijn" en de website en sociale media van de Vlaamse Wijngilde. Peter Doomen (commanderij Den Bloeyenden Wijngaerdt) vervult de functie van communicatieverantwoordelijke. Als hoofdredacteur stuurt hij het redactieteam van Ken Wijn-magazine aan. Verder behoren de webmaster, de abonnementsverantwoordelijke en de coördinator pub tot zijn team. Je kunt bij hem terecht voor alle informatie met betrekking tot Ken Wijn-magazine. Peter kun je bereiken op peter@vlaamsewijngilde.be.

WEBMASTER Sara De Meyer neemt de functie van webmaster waar. Ze beheert de website van de Vlaamse Wijngilde en de sociale media (Facebook). Wil je de gegevens van je commanderij op de website laten aanpassen, of wil je een bijzondere activiteit van je commanderij in de verf zetten, dan kun je bij haar terecht op sara@vlaamsewijngilde.be.

COÖRDINATOR PUB Valérie Heuvelmans coördineert de advertenties die verschijnen in Ken Wijn-magazine. Heb je een adverteerder die wenst publiciteit te maken, dan kun je Valérie contacteren op valerie@vlaamsewijngilde.be.

ABONNEMENTSVERANTWOORDELIJKE Ghislaine Vandroogenbroeck beheert de abonnements service van het magazine Ken Wijn. Wie zich wil abonneren op het magazine, kan haar contacteren op ghislaine@vlaamsewijngilde.be.

KEN WIJN-REDACTIETEAM Eresecretaris Simonne Wellekens (foto: zie redactieraad blz 3) is eindredacteur van Ken Wijn-magazine: zij beslist in samenspraak met de hoofdredacteur welke artikels in het magazine verschijnen en onder welke vorm. Het volledige redactieteam bestaat voorts uit erevoorzitter Hugo Van Landeghem, Jaco Vankelecom, Jean-Pierre Tavernier, Luc Van der Straeten, Michel van Zandycke en Kristel Balcaen.

PR-VERANTWOORDELIJKE De PR-verantwoordelijke vertegenwoordigt de Vlaamse Wijngilde bij een breed publiek, meer specifiek bij potentiële leden voor afdelingen van de Vlaamse Wijngilde en wijnclubs. De functie is momenteel vacant en ze staat open voor elk lid van de Vlaamse Wijngilde van een commanderij die nog niet in het Nationaal Comité vertegenwoordigd is. Wil je solliciteren, contacteer dan voorzitter Eric Merny (eric@vlaamsewijngilde.be).

G R A N D

C R U

C L A S S É

D E

G R A V E S

“Impressive wine from a top-performing estate !*” 96-98 / 100 The Wine Enthusiast - avril 2017

«Vin prodigieux d’un domaine qui enchaîne les succès !» “Indrukwekkende wijn van een topdomein!”

www.malartic-lagraviere.com

E N

R O U G E

E T

E N

B L A N C

BORDEAUX 2015 NET GEEN TOP? 2016 ABSOLUTE TOP! Wanneer het millésime 2016 ter sprake komt, dan toveren de bordeauxeigenaars een kamerbrede glimlach op hun gelaat en weten ze met hun lofbetuigingen geen blijf. Een uitzonderlijk jaar tot ‘once in a lifetime’, is de algemene teneur. Tal van eigenaars beweerden tijdens de primeurdegustaties dat ze in 2016 hun beste wijn ooit hebben gemaakt. Als de wijn nog moet worden verkocht, is dat een uitlating die we in het verleden al vaker hebben gehoord. Maar ditmaal moet ik toegeven dat ze gelijk hebben!

H U G O VA N L A ND E G HEM C o m m a n d e r ij L an d v an W a a s

ABNORMAAL VOCHTIGE WINTER EN LENTE Tussen januari en juni viel er 700mm neerslag, wat overeenstemt met de gemiddelde neerslag van een heel jaar. Beken en rivieren stonden op hun hoogste peil. De temperaturen waren echter zacht en zorgden voor een vroege en homogene uitbotting van de wijnstok. Door de hoge vochtigheid was de vrees voor aantasting door meeldauw tot in juni constant aanwezig en diende men vaak in te grijpen. Een nieuw doemscenario zoals dat van 2013 leek in de maak.

K E N W I J N -magazine - jaargang 14 - nr. 27

Degustatie van sauternes- en barsacwijnen

Perfecte organisatie van de primeurs 2016 door de Union des Grands Crus de Bordeaux

LATE EN BUITENGEWONE BLOEI Bordeaux haalde opgelucht adem toen tussen 7 en 12 juni de regen plots ophield en de temperatuur boven de 20°C steeg waardoor de bloei in ideale omstandigheden kon plaatsvinden. Een miraculeus vlugge en homogene vruchtzetting zonder noemenswaardige coulure liet toen al dromen van een rijkelijke maar late oogst.

UITERST DROGE EN WARME ZOMER Vanaf 20 juni schakelde de meteo plots over naar een mediterraan klimaat. Tussen eind juni en 12 september viel er nauwelijks 20mm regen. 2016 kende dan ook de droogste zomer van de laatste 25 jaar. De wijngaard genoot van de zomerse zon en de hoge temperaturen. Enkel een korte hittegolf op 18 en 19 juli deed de temperatuur pieken tot 38°C. De wijnstok had echter niet te lijden onder die extreme droogte dankzij de waterreserves die tijdens de natte winter en lente waren opgebouwd. Het was opvallend hoe groen en fris de wijngaard erbij lag in september. Alleen de jonge wijnstokken op zand- en kiezelbodems kregen het lastig.

LATE OOGST Op de vroeg rijpende percelen begon de oogst op 25 september, maar elders zou tot 20 oktober zonder stress geoogst kunnen worden. De gunstige weersomstandigheden van september en oktober lieten dan ook toe om de optimale rijpheid binnen elk perceel af te wachten. Een toestand die zich amper eenmaal in een decennium voordoet. Gelukkig kreeg de naar water snakkende wijnstok op 13 september 20 tot 40mm regen, waardoor de plant zijn rijpingsproces - dat door de grote droogte was vertraagd - opnieuw kon versnellen. Door het grote temperatuurverschil tussen dag en nacht behield de druif een goede zuurgraad en daarnaast ook een uitzonderlijke aromatische frisheid en kon de schil ook een hoog gehalte aan tannine en kleurstoffen (anthocyanen) opbouwen.

UITZONDERLIJKE RODE WIJNEN De rode wijnen zijn rijk en krachtig, hebben een ronde smaak en een fluwelig karakter, maar vertonen bovendien een mooie diepgang. Ze pakken uit met een levendige en intense kleur met een paarse reflex. De frisse fruitexpressie manifesteert zich zowel in de neus als in de mond, zonder de minste notie van overrijpheid of vegetale toetsen. Nimmer ontstaat de indruk dat we met wijnen uit ‘une

année solaire’ te doen hebben. Qua structuur wijkt 2016 af van de topjaren 2009 en 2010 door zijn lager alcoholgehalte, en dit geldt zowel voor de linker- als rechteroever. Hierdoor overheerst een frisse smaakimpressie en blijft de warme alcoholindruk hier achterwege die in de 2009 en 2010 regelmatig is terug te vinden. De tannine is volkomen rijp en vrij van strenge bitters. Het is hoogst uitzonderlijk om kracht, raffinement en finesse zo harmonieus te zien samengaan in zulke jonge wijnen. Dit is de signatuur van het millésime 2016. Hoewel 2016 meer densiteit, zuren en tannine heeft dan 2015 - een millésime dat uitmuntte door een opvallende toegankelijkheid en souplesse tijdens de primeurdegustatie van vorig jaar - is het toch verrassend vast te stellen dat ook de superjonge wijnen van 2016 een charmante toegankelijkheid etaleren. Daarin verschilt 2016 trouwens grotendeels van 2005 en ook van 2010: deze twee jaargangen hebben ongeveer tien jaar nodig om diezelfde charme en toegankelijkheid te ontplooien. De levendige, maar totaal geïntegreerde zuren, zorgen voor een grote frisheid en vormen ongetwijfeld een van de sterke punten van 2016. Het is namelijk niet evident dat zo’n stevige zuurgraad geen negatieve of versterkende impact heeft op het bittere accent van de tannine. Eens zo merkwaardig is het dan dat de indice de Folin (een maat voor het tanninegehalte in de wijn) alle voorgaande records klopt. De druif liet zijn kleurstoffen en rijpe tannine in 2016 vlot extraheren. Aangezien in

Cuverie op château Branaire Ducru

Hugo Van Landeghem in volle concentratie

Innovatieve cuverie op château La Fleur de Boüard

2016 het alcoholgehalte lager lag dan in 2009 en 2010 was de kans tot overextractie minder groot. Waar in sommige jaren de linkeroever het kwalitatief gezien haalt op de rechteroever of omgekeerd, is de kwaliteit in 2016 over beide oevers uniform verdeeld. Geen winnaar dus. Alleen jonge aanplantingen op zand- en kiezelbodems hebben meer geleden onder de droogte en halen niet het niveau van een exceptioneel jaar.

vloedt aan botrytis, maar het verrast eerder door zijn aangename frisheid en lichtvoetige structuur die de restsuiker op de achtergrond houdt. De ietwat speelse structuur van 2016 wijkt af van de rijkelijke sauternes, maar daardoor is de wijn op zijn plaats als heerlijke aperitiefwijn. Misschien ligt daarin precies een uitgelezen kans voor de wijnen uit de appellaties Sauternes en Barsac om hun eenzijdig imago van dessertwijn te verruimen.

MATIGE TOT FRAAIE DROGE EN ZOETE WITTE WIJNEN

WORDT HET EEN PRIJSHAUSSE?

De witte wijnen zijn rijp en hebben een matig alcoholgehalte, maar halen niet het kwalitatief excellente niveau van rood; daarvoor missen ze wat diepgang en spanning. Ze zijn aangenaam maar het merendeel ontbreekt de nodige levendigheid en zuren voor een brede aromatische expressie. De grote tenoren als Domaine de Chevalier, Smith Haut Lafitte en Malartic Lagravière steken er zoals gewoonlijk bovenuit. Maar ook Château Larrivet Haut-Brion is zeer geslaagd. De wijnen uit de appellatie Barsac en Sauternes zijn over het algemeen homogeen en voldoende gestructureerd, en vertonen spanning en precisie. Attractief fruit en florale toetsen tekenen voor charme en levendigheid. Zoals elk jaar zijn er stijlverschillen naargelang de herkomst en de visie van de wijnmaker. 2016 is zeker niet hét grote sauternesjaar met over-

De vraag is niet of er prijsverhoging komt, maar wel hoe groot die zal zijn. Grote wijnjaren - en 2016 behoort daar ongetwijfeld toe - gaan nu eenmaal met een prijsverhoging gepaard. Dat hebben we intussen geaccepteerd en ingecalculeerd. Na een dalende prijstrend voor de periode 2011-2014, moest men voor het mooie millésime 2015 al dieper in de portemonnee tasten. De primeurcampagne 2015 verliep niettemin succesvol. Aangezien 2016 nog hoger wordt gequoteerd dan 2015, zal de rekening wel volgen… Ook al noemde Olivier Bernard, eigenaar van Domaine de Chevalier, 2016 een productief jaar (de appellaties van Saint-Julien, Pauillac en Saint-Estèphe waren het hiermee niet eens, want SaintJulien haalde zelfs een kleiner rendement dan in 2015) toch is de kans klein dat de kasteeleigenaars hiermee in hun prijszetting rekening zullen houden. De Amerikaanse economie draait

immers op volle toeren, en de Amerikanen zijn vooral geïnteresseerd in de grote wijnjaren. Sinds vorig jaar neemt de export naar China terug toe na een dip van twee jaar. China importeert vooral de generieke bordeauxwijnen, maar daarnaast ook de topwijnen. En het zijn precies die laatste die bepalend zijn voor de prijszetting van de wijnen van 2016. Bordeaux rekent ook op het oude continent Europa, maar Engeland zit met zijn Brexit en verzwakte pond niet meer in pole position, en ook in de andere traditionele Europese landen was er de laatste jaren een dalende markt voor de import van bordeauxwijnen. Hier en daar hoorde men tijdens de primeurweek over een verhoging van 10 tot 15 procent spreken. Mocht dit een ijdele hoop zijn, wanhoop dan niet, want ook binnen de ‘kleinere’ appellaties van Lalande de Pomerol, Fronsac, Canon-Fronsac, Castillon Côtes de Bordeaux en de andere Côtes de Bordeaux zijn knappe en prijsvriendelijke wijnen gemaakt.

Voor de proefnotities Primeurs 2016: zie www.vlaamsewijngilde.be Notes de Dégustation Primeurs 2016: voir www.vlaamsewijngilde.be

Magically Saint-Julien, Elegantly Barton

BARTON-FAMILY-WINES.COM

W O U T ER D E N U L C o m m a n d e r ij Nova Zembla

MINERALE WIJNEN UIT DE SPAANSE FJORDEN

ind juni 2016 vertrok ik samen met een aantal Belgische en Nederlandse wijnkenners op wijnreis naar Galicië, meer bepaald naar de regio Rias Baixas. Niemand minder dan terroirspecialist bij uitstek, German Muñoz, was in opdracht van de Consejo Regulador onze professionele gids tijdens de driedaagse in het paradijs van de Atlantische wijnen. Toen we geland waren op de luchthaven van Vigo stuurde ik een berichtje naar het thuisfront. De spellingscorrector maakte er “groetjes uit Vino” van. Een voorbode van wat ons te wachten stond…

DE STREEK RIAS BAIXAS Het kustlandschap doet denken aan de Noorse fjorden: brede zeearmen, de Rias, snijden ver in het land en gaven hun naam aan de streek. De noordelijke kuststreek heet Rias Altas, de zuidelijke Rias Bajas, of in het Galicisch Rias Baixas. Rias Baixas heeft een zacht Atlantisch klimaat met natte winters en mist die van over zee komt. Met een gemiddelde jaarlijkse neerslag van 1.300mm is Rias Baixas de vochtigste streek van Spanje; het regent er meer dan in België. Schimmelziektes zijn dan ook een permanente bedreiging voor de wijnstokken. Vaak moet er tien keer per jaar behandeld worden tegen oïdium en/of meeldauw. Gezien de hoge vochtigheid kiest men voor de traditionele snoeiwijze “parral”: de ranken worden in de vorm van een pergola geleid. De rijen wijnstokken worden ondersteund door metalen draden aan massieve granieten palen (parrales) waar je onderdoor kan lopen.

ALBARIÑO Wie Rias Baixas zegt, zegt albariño. Deze druif is hier heer en meester en werd volgens de overlevering al in de 12de eeuw in Rias Baixas geïntroduceerd door de cisterciënzermonniken van het klooster van Armenteira. Toch bleef wijn lange tijd van ondergeschikt belang. Tot het midden van de 20ste eeuw werden de gronden gebruikt voor aardappelen, uien, kastanjes, kiwi’s en bloemen. De landbouwfamilies produceerden daarnaast simpele wijnen voor eigen gebruik. Handel in wijn bestond niet. Wijnbouw is in Rias Baixas dan ook recente geschiedenis. In de jaren 60 van de vorige eeuw ontstonden de eerste wijncoöperaties. Deze vielen al snel uit mekaar in kleine bedrijven die er alles aan deden om de kwaliteit van de wijn te verbeteren. De inspanningen werden in 1988 beloond met een D.O. status, waardoor de streek bekendheid kreeg als productiegebied van één van de beste witte wijnen van Spanje. Hoewel de albariño 96% van alle aanplant omvat, staat de Consejo Regulador van de D.O. Rias Baixas volgende druivenrassen toe

K E N W I J N -magazine - jaargang 14 - nr. 27

voor witte wijn: albariño, loureira blanca, treixadura, caino blanco, torrontes en godello. Voor de zeldzame rode Rias Baixas en de rosé zijn toegestaan: caino tinto, espadeiro, loureiro tinto, souson, mencia, pedral en brancellao. Albariño staat hier al sinds eeuwen en wordt ook in Portugal voor de Vinho Verde verbouwd onder de naam alvarinho. De albariñowijnen van Rias Baixas hebben ongeveer 12% alcohol en een uitgesproken aromatisch karakter met zowel florale, fruitige als licht kruidige kenmerken. De wijnen hebben geen houtopvoeding nodig gezien hun sterke terroirexpressie. Direct aan de kust kiezen de meeste wijnmakers voor een volledige malolactaat gisting om de hoge zuurgraad wat te temperen. Meer in het binnenland laat men die meestal achterwege omdat de acididiteit daar lager uitvalt. Door de vele zonuren zijn de zuren aangenaam rijp en niet agressief. Albariño heeft veel kracht en een goed potentieel om te verouderen, wat we met ons gezelschap proefondervindelijk mochten vaststellen…

SUBGEBIED CONDADO DO TEA Bodega Señorio de Rubios werd gebouwd in 2003 en heeft 35ha in eigen bezit. De coöperatie uit As Neves met 102 aandeelhouders bezit 70ha wijngaarden en levert de druiven hiervan volgens lastenboeken aan de bodega. Condado do Tea heeft 150mm minder neerslag dan de noordelijke wijngebieden Ribeira do Ulla en Val do Salnes. Wijnmaker Jorge Manuel Dominguez Hervella liet ons een mousserende, twee witte en twee rode wijnen proeven, waarvan volgende wijnen kwalitatief indruk maakten:

Geproefd

Leisteen geeft mineraliteit

TERROIR EN GEOGRAFIE De granietrotsen van Rias Baixas zijn de oudste rotsen van Spanje. Ze komen vaak in verweerde vorm voor en kunnen soms met de hand worden verpulverd, wat in het Galicisch xabre wordt genoemd. Verder zijn er alluviale bodems van zand, rolkeien en soms leisteen terug te vinden. De D.O. wordt onderverdeeld in 5 subgebieden: • Ribeira do Ulla: een bergachtig gebied ten noorden van Pontevedra; de grootste subregio met voornamelijk alluviale bodems. • Val do Salnés: de warmste subregio met wijngaarden op de glooiende heuvels en in de vallei. De bodem is grotendeels rotsachtig (xabre) en alluviaal. • Soutomaior: de kleinste subregio in de vallei van de rivier Vigo, net ten zuiden van Pontevedra, bergachtig met lichte zandbodem en graniet. • Condado do Tea: een subregio langs de Rio Miño, met vele kleine riviervalleien. Het is hier warmer dan aan de kust en de bodem bestaat uit graniet en leisteen met rolkeien. • O Rosal: de meest zuidelijke subregio, tegen de monding van de Rio Miño, die de grens vormt met Portugal. Hier vinden we veel terrassen aan de Miño rivier en de bodem is alluviaal met veel schist. Wij trokken met Germán naar de drie belangrijkste subgebieden: Condado do Tea, O Rosal en de Val do Salnés.

Van de mousserende Señorio de Rubios Condado do Tea Blanco Brut Nature worden jaarlijks tot 10 000 flessen geproduceerd. Méthode traditionnelle, negen maanden sur lattes. De geur van deze bijzondere cuvée van treixadura, loureiro, albariño en torrontes, met citrus en bloesem, is zeer apart en verrassend. In de smaak iets van crème brûlée en sinaasappel. Uitzonderlijk fijne zachte mousse, zeer zuiver en elegant, met 2,4 gram suiker per liter een ideaal aperitief. Señorio de Rubios Albariño 2015

Handmatige oogst van optimaal rijpe druiven uit de beste wijngaarden. De wijn was slechts acht dagen gebotteld en vertoonde nog wat natuurlijk koolzuurgas. Geelgroene kleur, appel, peer en citrus in de neus, minerale toetsen, iets van jodium. Stevige aanzet met breedte en elegantie, rijp fruit, ietwat exotisch. Prima lengte, zilt en mineraal. Zuiver, sappig en al verrassend mooi om te genieten. Señorio de Rubios Mencia 2014

Volledig ontsteelde menciadruiven, vergist en opgevoed op inox cuves. Jeugdig paars met een aroma van aardbeien en bramen, zeer puur en verrassend fris. In de mond wilde kersen en bramen, prachtig gerijpt fruit. Slechts 12% alcohol wat resulteert in een heerlijk lichte rode wijn met afgeronde tannine. Voor de liefhebbers van licht gekoeld rood op een zomers terras.

De alomtegenwoordige albariñodruif

SUBGEBIED O ROSAL In de zuidelijkste en warmste streek van Rias Baixas start de oogst 10 dagen eerder dan in Val do Salnés en is het gemiddeld 4°C warmer.

Geproefd Bodega Lagar de Cervera bezit 77ha wijngaarden met albariño. Hier worden enkel eigen druiven verwerkt met een gemiddeld rendement van 58hl per hectare. Een malolactaat gisting gebeurt al dan niet, afhankelijk van de zuurgraad van het oogstjaar. De wijn rijpt ca. drie maanden verder op de fijne lies. De bodega maakt twee witte wijnen en een aantal distillaten. Albariño 2015 Lagar de Cervera

100% albariño uit eigen wijngaarden in O Rosal en Val do Salnés. 16 uur schilmaceratie, een kwart ondergaat malo. Groengeel, met appel en citrus in de neus en na walsen minerale toetsen. Loepzuiver, strak en elegant; toch mooie complexiteit met een vrij lange afdronk. Bodega Altos de Torona is onderdeel van de groep HGA Bodegas y Viñedos de Altura. We rijden naar de top van een 350 meter hoge heuvel aan de voet van de Galelo berg, die de hoogste wijngaarden van Rias Baixas beschermt tegen de koude noordenwind. De bodem is hier hoofdzakelijk zanderig met weinig capaciteit om water vast te houden en heeft een hoog zuurgehalte. Ruim 100ha wijngaarden werden begin 2000 aangeplant op terrassen in de vorm van amfitheaters. Het is de enige bodega waar we geen pergolasysteem zagen, maar de ons beter bekende enkele guyot, van 85% albariño, godello, caino, loureiro en treixadura. Wijnmaker Pepe Rodriguez liet ons 6 wijnen proeven, waarvan deze twee de beste indruk nalieten:

Altos de Torona 2015, O Rosal

Blend van 78% albariño met treixadura, loureiro en caino blanco. Vier maanden rijping op de fijne lies. Geelgroen met opvallend hoge viscositeit. Zuiver en open in de neus met rijp geel pitfruit en tropische accenten. Volle aanzet met opvallend rijp fruit, mooi ondersteunende zuren die zorgen voor verfijning van deze complexe wijn. Wat voller dan de monocépages albariño die we elders proefden. Altos de Torona Godello 2014, O Rosal

100% godello van een wijngaard op 300 meter hoogte met een zanderige granietbodem die garant staat voor de minerale toets. Helder intens goudgeel, mineraliteit naast geel steenfruit, exotische tonen van ananas, mango en passievruchten, na walsen ook een lactische toets. Krachtige witte wijn met een strak mineraal karakter en een licht bittertje in de finale. Quinta de Couselo produceert sinds 1864 wijnen in het dal van de Miño rivier en is verbonden met het cisterciënzerklooster van Santa Maria de Oia, dat vlak aan de oceaan ligt. Het domein wordt gedomineerd door twee machtige 250 jaar oude pijnbomen, die ook op het etiket van de topwijnen staan afgebeeld. De bodem bestaat uit een alluviale bovenlaag van leem, verweerde graniet, schist en mica. We zien in de bodem stukjes mica schitteren onder de zon die door het bladerdak van de pijnbomen priemt – een schitterend en onvergetelijk beeld. Het kleine wijngoed besteedt veel aandacht aan het evenwicht van het ecosysteem: er worden geen chemische bestrijdingsmiddelen tegen onkruid gebruikt en de grond wordt ieder jaar bewerkt met dierlijke mest, vermengd met gehakselde gaspeldoorn. De wijnstokken zijn gemiddeld 25 tot 30 jaar oud en voornamelijk aangeplant in pergola’s, met als voordeel dat de wind er vrij spel heeft en de bodem erg droog blijft. De handgeplukte druiven zijn maximaal één uur onderweg naar het domein, waar ze een nacht bij 5°C

worden opgeslagen om de volgende dag op vibreertafels te worden geselecteerd. Daarna volgt ontritsen en twee uur inweking op de schillen. In de bodega gebeurt alle transport met zwaartekracht. Persing in pneumatische persen, met daarna rijping van vier tot zes maanden op de fijne lies, wat een prachtig resultaat oplevert, ook naar potentieel van de wijnen! Wijnmaker José Manuel Martinez Juste liet ons vier prachtige wijnen proeven, waaronder mijn twee favorieten: Barbuntin 2015

100% albariño van eigen wijngaarden en contractboeren. Twee maanden rijping op de fijne lies, wat voor een instapwijn toch meer dan behoorlijk is. Helder lichtgoudgeel met medium viscositeit, stuivend en mineraal met abrikoos en rijpe appel, na walsen licht floraal. Strakke aanzet, goede mondvulling met uitstekende frisheid door de ondersteunende aciditeit. Quinta de Couselo 2015

90% albariño, 5% caino blanco en 5% loureiro. Zes maanden rijping op de fijne lies op gebruikte barriques, waarbij de wijn met stikstof wordt afgedekt om oxidatie te vermijden. Helder, goed geconcentreerd groengeel. Krachtig mineraal waarbij het fruit zich pas na walsen vrijgeeft: witte perzik en licht floraal. Licht rokerig. Volle rijke aanzet met tropische toetsen van mango en passievrucht. Complexe superblend met lange finale en opvallende ziltigheid op het einde. Stevig en strak, met complexiteit en finesse. Deze Quinta de Couselo is voor mij persoonlijk de mooiste ontdekking van onze wijntrip naar Rias Baixas. Typiciteit en potentieel zitten mooi samen in het glas.

K E N W I J N -magazine - jaargang 14 - nr. 27

SUBGEBIED VAL DO SALNÉS De noordelijker gelegen wijngaarden van Salnés liggen vlakbij de oceaan en de bodem bevat er meer xabre: granietsteen die je met de hand verpulvert. Onder de dunne, arme en goed doorlaatbare bovenlaag zit harde granietrots. Bouza do Rei betekent letterlijk “heuvel van de de koning” en is één van de grootste privébedrijven van Rias Baixas en tevens pionier voor albariño. Naast 100ha eigen wijngaarden worden nog eens druiven van 80ha bijgekocht. De druiven hebben hier een hogere zuurgraad dan in het zuiden, waardoor men meer een malolactaat gisting toepast. De wijnen rijpen drie maanden sur lie zonder bâtonnage. Bedrijfsleider Isidoro Serantes Serantes verwent ons met een verticale degustatie van zijn albariñowijnen.

Geproefd Volgende wijnen verdienen een speciale vermelding:

Bouza do Rei Albariño Gran Selección 2014

100% albariño uit de beste percelen. Geen malolactaat gisting, Vier maanden rijping op de fijne lies. Helder intens groengeel, complexe geur, mineraal en zeer expressief, ananas en steranijs, weelderig met een impressie van zoet, onmiddellijk gevolgd door fijne zuren en lichte ziltigheid in de finale. Bouza do Rei Albariño 2003

Een oudere jaargang om het bewaarpotentieel van albariño te illustreren. Wat niemand verwacht wordt hier geïllustreerd: albariño met lang verblijf op fijne lies heeft een enorm bewaarpotentieel! Intens geelgroen met een complexe geur van ananas op siroop, lychee en passievrucht. De kracht van deze wijn is fabuleus. Zeer rond en rijp in de mond, haast olieachtig maar nog steeds met een dosis frisse zuren die niemand van ons gezelschap had verwacht. Bodegas Pazo de Señorans werd eind de jaren 70 door de familie Bueno gekocht. De kiwiplantages werden gerooid, wijnstokken werden aangeplant en in 2000 werd een modern wijndomein gebouwd. In de 23ha eigen wijngaarden is enkel albariño terug te vinden. De bodem bestaat ook hier uit xabre, verweerd graniet. Er is een irrigatiesysteem aangelegd, maar niet voor water, wel voor voedingstoffen. Het is hier heel vochtig, met een groot risico voor meeldauw. De eigen wijngaarden zijn goed voor een derde van de productie, de rest wordt streng gereglementeerd bijgekocht van 100 families die samen 60ha bezitten. De specialiteit van het huis is de rijping van vier tot maar liefst 40 maanden op de fijne lies, met daarna een vaak jarenlange flesrijping. Eigenares Marisol Bueno en exportmanager Javier Izurieta

Romero ontvingen ons in stijl op het prachtige landgoed waar albariño heer en meester is. Op dit domein stellen we proefondervindelijk vast dat albariño met een lang verblijf op de fijne lies, een enorm bewaarpotentieel heeft. Meestal proeven we deze druivenvariëteit veel te jong, zonder stil te staan bij het potentieel van deze fantastische wijnen. Iedereen zou een hoekje in de kelder moeten vrijmaken om zelf te kunnen vaststellen dat mooi gemaakte albariño echt wel baat heeft bij verdere flesrijping. Albariño Pazo Señorans Selección de Añada 2008

100% albariño van meer dan 45 jaar oude stokken in de wijngaard van Los Bancales. Ruim 30 maanden rijping op de fijne lies, wat de diep groengele wijn een krachtige geur geeft van honing, kweepeer, abrikoos en na walsen een vleugje petroleum. Zeer breed en complex in de mond, fabuleuze smaak met een uiterst lange finale met in de retro opnieuw het romige fruit van kweepeer. Marisol Bueno is duidelijk goed op dreef en vergast ons op een parel uit de schatkamer: Albariño Pazo Señorans Selección de Añada 2003

uit magnum gekarafeerd! Opnieuw 100% albariño uit de wijngaard Los Bancales, deze keer met 38 maanden opvoeding in inox cuves op de fijne lies. Van deze topwijn werden 16.000 flessen en 259 magnums geproduceerd. Een hele eer dus voor ons gezelschap om deze magnum te mogen proeven. Heldere diep goudgele kleur met olijfgroene reflectie. Zeer zuiver en complexe geur van abrikoos, mandarijn, ananas met karamel, kweepeercompote en honing. Krachtig aanzet met een brede smaakstructuur, rijp en exotisch, een zeer lange weelderige en toch droge finale. Deze wijn heeft nog alles in zich: complexiteit en een levendige speelsheid, spanning in het kwadraat. Alleen maar superlatieven voor dit prachtproduct. Hier wordt een mens nu echt gelukkig van… Pazo Baion is een landgoed van 30ha in Vilanova de Arousa op 5km van de oceaan en dateert uit de 15e eeuw. In 2008 kocht de grote producent Condes de Albarei het landgoed met kasteel, zuivelbedrijf en oud wijndomein met een 100 jaar oude kelder. Op Pazo Baion worden estate wijnen gemaakt met 100% albariño. De 22ha wijngaarden met 40 jaar oude stokken staan in pergola aangeplant op drie niveaus, waarvan het laagste 30 meter boven de zeespiegel. In het zachte en vochtige zeeklimaat daalt de temperatuur zelden onder de 5°C. De jaarlijkse neerslag bedraagt gemiddeld 2.000mm en in de zomer kan de temperatuur oplopen tot 35°C. De percelen worden apart geoogst in de vroege ochtend, soms in meerdere plukgangen. In de hoger gelegen percelen is het rendement beperkt tot 3.000kg per hectare terwijl de DO maximaal 12.000 kg per hectare toelaat. Dit resulteert in veel krachtiger wijnen dan uit de lager gelegen percelen. Onder hoge oude bomen vergast oenologe Andrea Obenza ons op een verticale reeks van vijf jaargangen Pazo Baion. Ook hier merken we dat de wijnen zeer mooi verouderen. Pazo Baion 2012

100% albariño van uitsluitend eigen druiven, per perceel gevinifieerd. 2012 was een zeer wisselend maar heel goed jaar. Intens geelgroen, zuivere open neus met minerale geur en tropisch fruit. Complex in de mond met citrus en geel pitfruit, rond en rijk. De wijn verandert in het glas en wint aan complexiteit. Er komt een aroma van hazelnoot aan de oppervlakte. Complete wijn met een lange finale. Decanteren helpt om nog beter van deze mooie wijn te genieten.

Traditionele snoeiwijze “parral” of pergola

CONSEJO REGULADOR DO RIAS BAIXAS Voor onze prachtige wijnreis is een woord van dank aan Eva Minguez, Rosa Martinez en Andrea Martinez Paz van de Consejo Regulador DO Rias Baixas zeker op zijn plaats. De zeven bezochte domeinen zijn een mooie mix van wat klein en groot in Rias Baixas te betekenen hebben. De perfecte ontvangst op de wijndomeinen, de busritten door het prachtige landschap, de terroirexpressie van de wijnen van Rias Baixas en het verouderingspotentieel van de albariño blijven ons voor eeuwig bij. Dank ook aan mijn wijnvriend Germán Muñoz voor de leerzame begeleiding, de ontdekking van gastronomische specialiteiten uit deze fantastische streek die uiteraard goed matchen met de plaatselijke wijnen. We zullen de beste tortilla ter wereld en de lokale eendenmossel niet snel vergeten! Met zijn niet aflatende enthousiasme is Germán de ideale ambassadeur van Rias Baixas en misschien draagt dit artikel wel bij tot een verhoogde belangstelling voor de prachtige wijnen uit deze streek. Veel proefgenot aan al diegenen die via dit artikel Rias Baixas en de alomtegenwoordige albariñodruif ontdekken!

K E N W I J N -magazine - jaargang 14 - nr. 27

ASSOCIATION DES GRANDS CRUS CLASSES DE SAINT-EMILION H U G O VA N L A ND E G HEM C o m m a n d e r ij L an d v an W a a s Foto's Peter Doomen

Om de twee jaar komt de Association des Grands Crus Classés de Saint-Emilion naar België om een degustatie voor de Vlaamse Wijngilde te verzorgen. Bij die gelegenheid worden telkens de laatste twee jaargangen die op fles zijn gepresenteerd. Ditmaal stonden er niet minder dan 38 kasteeleigenaars achter de proeftafel met de jaargangen 2013 en 2014. Een ietwat gewaagde onderneming gezien de extreem moeilijke omstandigheden waarin de jaargang 2013 tot stand kwam. De enorme vooruitgang op vlak van wijnbouw en vinificatie van de laatste decennia heeft echter aangetoond dat zelfs in een desastreus jaar als 2013 toch nog goede wijn met beperkt bewaarpotentieel kan worden gemaakt.

BORDEAUX 2013: EEN DESASTREUZE METEO REGEN ALS CONSTANTE SPELBREKER De bloei begon met een vertraging van drie weken. Une année tardive was in de maak. Dat betekent niet noodzakelijk een slecht jaar, maar de kans op een groot wijnjaar krijgt dan al een flinke knauw. Erger was dat de bloei tussen 17 en 23 juni gepaard ging met abnormaal koud weer en veel regen. Het gevolg was een bijna nooit voorheen geziene coulure (slechte vruchtzetting) en millerandage (abnormale vruchtzetting met kleine en grote druiven in dezelfde tros). Vooral de oude merlots, die minder weerstand hebben dan de jonge stokken, werden door coulure getroffen en waren voor de rest van het jaar verloren. Op dat moment wist men al dat de opbrengst schaars zou uitvallen. De cabernet sauvignon daarentegen had door zijn latere bloei en grotere weerstand minder te lijden van coulure en millerandage. Een andere spelbreker was de lange bloeiperiode van drie weken, wat nefast is voor een homogene rijping. Juli en augustus waren

gelukkig warm, zeer warm zelfs, waardoor een deel van de opgelopen achterstand kon worden ingehaald. Maar zoals vaak het geval is, eindigen dagen met hoge temperatuur met hevig onweer: zo geschiedde op 25 en 26 juli en ook op 2 augustus. De wijngaard kreeg een pak water te verwerken, zodat de plant bij het begin van de véraison (verkleuring van de druif, die samenvalt met het begin van het rijpingsproces) niet met de nodige waterstress werd geconfronteerd. Daardoor verbruikte de wijnstok een deel van zijn energie in het verderzetten van de vegetatie, ten koste van het rijpingsproces van de druiven. In september wisselden koude en warme perioden elkaar af. Bij een hoge, zelfs tropische vochtigheidsgraad heerste in de wijngaard een constante dreiging van rot. Opnieuw waren onweders spelbrekers in het rijpingsproces. Dat was de start van een nog nooit eerder geziene agressieve aanval van rot, dat zich bliksemsnel in de wijngaarden verspreidde. Op dat moment had de wijnbouwer geen keuze meer: elke dag langer wachten om te oogsten betekende het verlies van een derde van de druiven. Binnen de drie dagen zou zo de hele oogst verloren gaan. Het was dus alle hens aan dek om te plukken wat nog niet rot was.

STRENGE SELECTIE EN MINIMALE OPBRENGST Delicate en ietwat onrijpe druiven omtoveren tot goede wijn was een enorme uitdaging. Michel Rolland, beroemd oenoloog en consultant op meer dan 50 Bordelese kastelen, typeerde het als volgt: "Rien ne c’est bien passé en 2013. Het was mijn veertigste oogst, maar ook de meest gecompliceerde. Twintig jaar geleden hadden we zo’n miserabele jaargang compleet mogen vergeten. Het verbeterde wijngaardbeheer en de vooruitgang van de moderne technologie in wijnmaken heeft ons in dit desastreus jaar enorm geholpen.” De kastelen die streng hebben geselecteerd en een zachte maceratie hebben toegepast, zijn erin geslaagd om evenwichtige wijnen te maken met een beperkt bewaarpotentieel, maar met toch voldoende drinkplezier.

BORDEAUX 2014: EEN VERHAAL VAN WANHOOP EN OPTIMISME EEN JAARGANG MET DRIE SCENARIO’S 2014 startte onder een gunstig gesternte met een warme maar natte winter. Door de hoge temperaturen begon de vegetatie twee weken vroeger dan normaal. De bloei vond plaats onder ideale omstandigheden met twee weken voorsprong. Na dat eerste gunstig scenario veranderden de weerkaarten. Op een vochtige maand mei volgde een warme maand juni. De hoge vochtigheid en temperatuur zorgden voor een hevige aanval van meeldauw en oïdium. Deze schimmelziekten moesten het hele seizoen nauwlettend in de gaten worden gehouden, want ze zorgden voor een constante dreiging. Juli was koel en vochtig, maar ook augustus deed niet veel beter: somber, fris en vochtig. Door de vele regens zwollen de druiven en door de lage temperaturen verloren ze hun aanvankelijke voorsprong van twee weken. De cruciale maand augustus, waarvan het dictaat zegt ‘août fait le moût’, bracht alleen maar vertwijfeling. Toen alle hoop om nog rijpe druiven te oogsten was opgegeven, brak begin september het derde, maar ditmaal gunstige scenario aan. Alleen in 1921 en 1961 was september zo warm, maar ook oktober moest nauwelijks onderdoen met 194 zonuren en amper 42mm regen. Warme maar nooit hoogoplopende temperaturen wisselden af met koele nachten waardoor de druiven een hoge aciditeit behielden. Die hoge zuurgraad loopt als een rode draad doorheen de jaargang 2014.

TERROIR NEEMT DE OVERHAND De betere wijnen in Saint-Emilion zijn afkomstig van het kalkplateau. Door de waterbindende eigenschappen van kalk wordt op deze ondergrond niet alle water door de plant opgezogen. De zanderige bodems van de mindere wijnen in Saint-Emilion daarentegen hebben door hun gering kleigehalte minder waterbindend vermogen, waardoor het water gemakkelijk door de wortels wordt opgenomen. Het kwaliteitsverschil tussen de grotere en mindere terroirs was in 2014 heel opvallend, zowel in Saint-Emilion als in Pomerol. Op de linkeroever primeerde de goed drainerende kiezelbodem op de klei-, kalk- en zandbodems van de rechteroever. Bovendien kreeg de linkeroever veel minder water te verwerken. Daardoor is de linkeroever homogener dan de rechteroever.

AUGUSTUS, GEEN VAKANTIEMAAND De wijnbouwers beschouwen over het algemeen augustus als dé vakantiemaand, maar die plannen moesten in 2014 grondig worden gewijzigd. Meer nog dan in andere jaren werd de kwaliteit van de wijn door het werk in de wijngaard bepaald, vooral in de natte maand augustus. Zij die het harde labeur in de wijngaard niet hebben geschuwd - ontbladeren, groene oogst (een moedige operatie na het deficitaire jaar 2013), behandelen tegen schimmel, verwijderen van de ‘entrecoeurs’ en veelvuldige grondbewerking - hebben evenwichtige wijnen gemaakt met rondheid, souplesse en voldoende rijpe gestructureerde tannine. Kortom: klassieke bordeauxwijnen met een goed bewaarpotentieel.

Illustrateur

Inv itation gourmande

L’ A B U S D ’ A L C O O L E S T D A N G E R E U X P O U R L A S A N T É . À C O N S O M M E R A V E C M O D É R AT I O N .

Geproefd We vroegen een zevental proevers om hun top drie neer te schrijven. Het valt op dat er hier en daar een overlapping is, maar over het algemeen zien we toch een grote diversiteit. De Grands Crus Classés zijn dan ook niet voor één gat te vangen…

KRISTEL BALCAEN Château La Fleur Cardinale 2014

Een dieprode, nog piepjonge wijn die zijn geheimen maar langzaam prijsgeeft, van initieel gesloten naar – na overvloedig walsen – een mooie aromatische complexiteit, met rijpe, sappige kersen, bosvruchten, donkere chocolade en een toets van leder en gedroogde kruiden. Dit alles ondersteund door een elegante houtindruk en levendige zuren. Een wijn met verouderingspotentieel!

Château Soutard 2012 (geen 2014 beschikbaar)

JEAN-PIERRE TAVERNIER

Bij deze wijn van het grootste domein in Saint-Emilion vielen me de aroma’s onmiddellijk op, met een zacht maar complex parfum van donkere kersen, pruimen, braambessen, Provençaalse kruiden en cuberdons (de befaamde “Gentse neuzen”). Een lichte animale hint wordt gebalanceerd door cederhout en wat kruidnagel van de houtlagering, en gedragen door fijne zuren en rijpe tannine tot in de vrij lange afdronk. Elegant en evenwichtig: een vlot drinkbare wijn met klasse.

Een jaartje ouder zorgt voor verfijning en warm fruit. Ook in de mond elegant met zuren en volkomen versmolten tannine. Beloftevol met nog ruimte tot evolueren.

Château Faurie de Souchard 2013

Château Fonroque 2013

Dit domein kende onlangs een belangrijke uitbreiding. De beroemde architect Jean Nouvel kreeg ook de opdracht een nieuwe chai uit te tekenen. De wijn uit 2014 is opaak van kleur en zindert van de rijpe fruitweelde. Dominerend zijn de impressies van rijpe kers, gedragen door een lange structuur van verfijnde tannine. De wijn heeft diepgang en eindigt in een levendige finale.

Château Fombrauge 2014

Een leuke ontdekking: de biodynamische Saint-Emilionwijnen van Château Fonroque. Zowel de 2013 als de 2014 zijn mooie, complexe en pure wijnen, die de rijpheid van het fruit en een vakkundig, fijnbesnaard gebruik van houtlagering in de kijker plaatsen. Ook de 2013, toch een uitdagende jaargang in de regio, kon ik smaken, met zijn frisse zuren die het sappige fruit benadrukken (kersen, braambessen), een kruidige, vegetale toets en wat pruim, framboos en koffie in de afdronk. De elegante maar nog jonge, droogtrekkende tannine draagt bij tot het bewaarpotentieel. Of voor wie minder geduld heeft: enkele uren aereren!

EDDY SARLET Château Laroque 2014

Opent met een aantrekkelijk fruitig aroma, dan een discrete houttoets met vanille en koffie. Complex in de mond, zuren en tannine in balans met een fijn pepertje in de afdronk. Zeer geslaagde jaargang. Château La Tour Figeac 2014

Open geur met exuberant rood fruit zonder zwaarwichtig te zijn. Bloemig in de mond met het krokante rode fruit dankzij de 35% cabernet franc, reeds te genieten door de soepele tannine.

MICHEL VAN ZANDIJCKE De gevestigde waarde: Château La Dominique

De uitdager: Château Bellevue

De wijn wordt voor 100% uit zeer rijpe merlotdruiven gemaakt. De 2013 is zeer geslaagd en reeds versmolten: vlezig fruit combineert met edele, geïntegreerde houttoetsen. De 2014 wordt gekenmerkt door een explosie van weelderig fruit, gevolgd door een tanninerijke lengte. Het geheel krijgt elegantie door de onderliggende krijttoets. Deze wijn heeft ongetwijfeld veel potentieel. De outsider: Château Clos de Sarpe

Dit kleine familiale domein van amper 3,70ha werd bij de laatste revisie van het klassement gepromoveerd tot grand cru classé. De eigenaars huldigen de biologische wijnbouw. Het jaartal 2013 kon niet geproefd worden: er werden amper 2.000 flessen geproduceerd. De wijn uit het jaar 2014 valt op door zijn intens robijnrode kleur met mooie schittering. Het smaakpalet oscilleert tussen fris fruit en kruidige peperkoek. Dit alles wordt gedragen door een stevige, maar elegante body.

In 2013 werd château Faurie de Souchard verkocht aan de groep Dassault. Het maakt sedertdien deel uit van Dassault Wine Estates met wijnkastelen als château Dassault, château La Fleur en recent château Trimoulet. In totaal meer dan 60ha wijngaarden gelegen ten noorden van Saint-Emilion. We proefden 2013, de laatste jaargang van de vorige eigenaars Sciard. Een mooie kersenrode kleur met nog geen spoor van evolutie. Hoofdzakelijk fruit in de geur. De smaak is in aanzet zacht en fijn met mooi verweven houttoetsen en zachte tannine. Finesse. De wijn is momenteel reeds op dronk. Château La Commanderie 2013

Château La Commanderie is een naaste buur van château Cheval Blanc en gelegen naast Pomerol wat maakt dat de ondergrond wat meer kiezel bevat en zanderiger is. Sedert 2012 erkend als Grand Cru Classé. De samenstelling is 85% merlot en 15% cabernet franc. Intense kersenrode kleur. In de geur uitbundig rood en zwart fruit. De aanzet is vol met een zekere rondheid. Een goede lengte met goed verweven tannine. Een elegante en evenwichtige wijn met lange finale. Château De Pressac 2013-2014

Beide jaargangen wisten me zeer te bekoren. Château de Pressac is gelegen midden de wijngaarden in Saint-Etienne de Lisse op het kalkplateau van Saint-Emilion. Het kasteel heeft een oppervlakte van 42ha waarvan 36ha wijngaarden. 2013 heeft een samenstelling van 64% merlot, 16% cabernet franc, 12% cabernet sauvignon en ook wat carmenère en malbec ( pressac). Diepe kersenrode kleur. Complexe en intense geur van rood en zwart fruit maar ook kastanje en truffel. De smaak is vol en krachtig met een mooi evenwicht. De tannine is versmolten. Deze wijn heeft naast kracht ook elegantie. Indien dit mogelijk is in 2013 kijken we alvast uit naar de toekomstige jaargangen. 2014 ontgoochelt ons alvast ook niet: het is een mooi intense en evenwichtige wijn met een goed bewaarpotentieel.

commanderij Zuid-West-Vlaanderen foto's Ines Vandenbroucke

PETER DOOMEN Château Cap de Mourlin 2014

Een elegante en fruitige wijn, soepel op de tong maar met nog wat tannine voor de lange finale met zwart fruit zoals braambes. Château Petit Faurie de Soutard 2013

Een elegante wijn die ondanks het kleine jaar helemaal niet agressief of groenig overkomt. Fruitig met voldoende tanninestructuur. Château Bellefont-Belcier 2013

Een nog jonge geur met getoast hout en gouache. Vrij stugge tannine, maar wel rijp. Vermoedelijk op zijn best eind 2017.

WOUTER DE NUL Château Villemaurine 2014

Helder intens kersenrood met medium viscositeit, traag aflopende tranen. Onmiddellijk open en zuivere geur met veel fruitmaterie. Mooi gerijpt rood fruit, na walsen dieper gelaagd. Volle aanzet met naast rood fruit een mooie mineraliteit en ondersteunende aciditeit. Lange finale met nog ietwat droogtrekkende tannine. Nog niet volledig in balans maar alles is aanwezig om op termijn finesse en elegantie te bieden. Château Yon-Figeac 2014

Diep kersenrood met paarse rand. Bijzonder geschakeerde neus met rijp rood fruit en wat zwarte bramen. Zeer aromatisch, een onmiddellijke verleider in de neus, volgens eigenaar Alain Château terug te voeren op de 6% petit verdot die in de blend zit. Volle aanzet met rijp rood fruit in de mond, zeer toegankelijk met milde tannine en een behoorlijke souplesse.

Château Rochebelle 2014

Zeer kleine wijngaard van 3ha naast La Mondotte. Licht kersenrode robe, transparante tranen. Zuiver en open met jong rood fruit. Na walsen rijpere fruittoetsen en een vleugje witte peper. Vrij krachtige aanzet, soepel in het middenstuk, eindigend met zachte tannine en goede aciditeit. Al vrij goed evenwicht. Verdient een extra vermelding: Château Villemaurine 2013

Helder medium intense kersenrode robe met transparante tranen. Zuiver en open in de neus met in de stilstaande fase rood fruit, voornamelijk kers. Na walsen neemt de intensiteit toe en komen wat pepertoetsen en vanille naar boven. Strakke aanzet. Sappig en soepel drinkend. Korte finale. Voor de zwakke jaargang 2013 een bijzonder geslaagd resultaat, het beste wat we proefden. Justin Onclin beperkte de opbrengst dan ook tot slechts 12,5hl/ha!

JACO VANKELECOM Château La Commanderie 2013

Complexe geur van vooral rode bessen, met ook een lichte houttoets en een hint van leder en mineraliteit. Vrij vlezige aanzet, waarna vooral rode bessen met zachte tannine en een matige aciditeit. Finale van rood fruit en kruiden. Château Faurie de Souchard 2013

Transparant, kardinaalrode kleur. Complexe neus van zwart fruit, pruimen en een lichte toast- en houttoets. Mondvullende aanzet, daarna een vrij krachtig middenstuk met zwart fruit op versmolten tannine, met een hint van paddenstoelen en truffels. Vrij lange afdronk. Château La Fleur Cardinale 2014

Geur van romig fruit met bosbessen en bramen, ook rozijnen en een tikkeltje hout en kruiden. Confirmatie van het fruit bij de aanzet, dat overgaat in vooral donker fruit, goed in balans met zuren en tannine, met een minerale en lichtgebrande toets. Een mooi evenwichtige wijn met lange finale.

K E N W I J N -magazine - jaargang 14 - nr. 27

KAVIAAR: MET CHAMPAGNE, SHERRY OF TOCH MAAR VODKA? Van de ongeveer 25 bekende steursoorten zijn er maar een drietal waarvan de onbevruchte eitjes gebruikt kunnen worden als het "zwarte goud": kaviaar. De oude Egyptenaren wisten al dat die eitjes een lekkernij waren. In middeleeuws Rusland werd de delicatesse voorbehouden voor de elite, maar in Europa gold kaviaar net als eten voor arme boeren!

at zou veranderen na de Russische revolutie, onder invloed van de miljardair Charles Ritz, zoon van de beroemde hoteluitbater. Hij stimuleerde de Europeanen om kaviaar als luxeproduct te nuttigen. Na de bescherming van de wilde steur halverwege de jaren 80 van de vorige eeuw stortte het aanbod in van 300 ton per jaar naar 170 en 200 ton nu. Men zocht koortsachtig naar manieren om de steur te kweken: in koelvijvers van elektriciteitscentrales bijvoorbeeld.

PE T ER D O O MEN C o m m a n d e r ij D e n B l o e y e n d e n W ijn g a e r d t

Zegel waaraan je het productieland kunt herkennen (it=Italië)

DE STEUR ALS STOFZUIGER Eitjes van kweeksteur zien er aantrekkelijk uit, maar hun smaak laat dikwijls te wensen over. De steur is namelijk een bodemdier dat eet wat hij op de bodem vindt. Als een stofzuiger zuigt hij alle modder op en filtert er de voedingsstoffen uit, waarna hij het restant weer uitspuwt. Die grondsmaak zal dan ook in de eitjes terug te vinden zijn. "Onze vissen zwemmen in Evian", vertelt zaakvoerder Luc van Imperial Heritage Caviar, "het bronwater komt uit de Appenijnen, filteren is niet nodig en bovendien hoeven we geen antibiotica toe te voegen om de vissen gezond te houden." In Noord-Italië vond hij een geschikte natuurlijke vijver met stenen als bodembedekker. De vijver is voldoende groot, want anders ontwikkelen de steuren stress en ook dat is nefast voor de kwaliteit van de eitjes. Voor de bereiding wordt gewerkt met een Russische en Iraanse kaviaarmeester. Hun recept is geheim, maar zeker is dat er weinig zout wordt toegevoegd. "Sterk zouten verlengt misschien de houdbaarheidsdatum van de kaviaar, maar het dient over het algemeen om fouten te maskeren", vertelt Luc, "onze kaviaar is in groot blik gemakkelijk drie jaar te bewaren, dus sterk zouten is niet nodig."

KAVIAAR CULINAIR Om de culinaire inzetbaarheid van kaviaar te toetsen, proefden we drie soorten kaviaar met evenveel soorten dranken: champagne, sherry en vodka. Wat betreft de champagnes stonden er drie flessen op tafel: Les Murgiers van Francis Boulard, Bollinger Spécial Cuvée en Dom Pérignon 2006. Vooral met de eerste champagne, een fijne en frisse wijn met toetsen van citrus, granny smith en mineraliteit, ontstond een mooie combinatie met de Transmontaanse belugakaviaar, eentje van het zachte en romige type. De Bollinger, op zich een heel mooie champagne, toonde zich wat eenzijdig met het ziltige van de kaviaar, terwijl de Dom Pérignon, een snotneus van amper tien jaar oud, totaal naast zijn begeleider bleef staan.

TIEN KAVIAARWEETJES • Steuren zijn bewoners van zoetwaterdelta's. Ze zijn gevoelig aan vervuiling, maar ook overbevissing heeft het visbestand ernstig doen teruglopen. • Hoewel de vangst van wilde steur verboden is, is de controle erop erg zwak. Vooral in Rusland en Iran komt men nog wel eens illegale wilde kaviaar tegen. Drie sherry's volgden. Tio Pepe "Fino Palomino", La Guita "Manzanilla" en Colossia "En Rama". Spontaan zou je denken dat de combinatie van de oxidatieve sherrytoetsen met een vleugje mineraliteit de ziltige kaviaar wel mooi zou begeleiden, maar over het algemeen waren de sherry's te sterk voor de subtiele smaken van de "Siberian Conoisseur"-kaviaar. Beter was de combinatie met de madeira, een verdelho van Henriques & Henriques, waar zilt en zoet mooi met elkaar versmolten. Erg verrassend! Daarna mocht de vodka zich bewijzen: eentje was met citroen geparfumeerd, de drie overige ongeparfumeerd. Overigens werd vodka van dit ongeparfumeerde type gebruikt om de mond te reinigen bij het proeven van kaviaar, eerder dan als begeleider van de lekkernij. Toch was de combinatie van niet-geparfumeerde vodka met Osietra-kaviaar over het algemeen best goed want het fruit van de vodka werd versterkt, zonder dat één component de andere overstemde.

• Een vrouwtjessteur heeft 10 tot 12 jaar nodig om de juiste eitjes te produceren. Tegen dan is ze anderhalve tot wel 3,5 meter lang en zo’n 300 kilogram zwaar. De steur wordt geslacht en de eitjes, ongeveer 30 kilogram, worden geoogst. Het vlees wordt beschouwd als lekkernij. Het smaakt zoals heilbot of makreel. • De vijvers waarin de kweeksteuren leven, worden beschermd tegen indringers: één mannetjessteur kan immers de hele oogst om zeep helpen. Vooral jaloerse concurrenten zouden wel eens op het idee kunnen komen, een visje uit te werpen... • Eieren van de steur hebben op zich geen "bite". Het wordt overigens als een teken van overbewerking gezien, als een kaviaar te knapperig is. Goede kaviaar hoort zacht en romig te zijn. • Kaviaar schep je met een lepel gemaakt van niet-oxiderend materiaal: goud, inox, keramiek, parelmoer, ivoor of zelfs plastic. Gebruik nooit gewoon metaal want het maakt de hele inhoud van het blik zuur. • In Amerika wordt kaviaar drie keer zo duur verkocht als in Europa, omdat de Amerikanen anders niet geloven dat het een kwaliteitsproduct is. De Europese prijzen liggen met 1.500 tot 3.000 euro per kilogram dan ook aan de lage kant... • Het blik van de kaviaar bevat een tweeletterige code, die het land van productie aangeeft. De grootste producenten zijn Amerika, Duitsland, Italië, België en Oekraïne. Ook China wordt stilaan een grote speler, maar produceert voornamelijk gepasteuriseerde kaviaar van lage kwaliteit met veel maskerend zout. Het Belgische Imperial Heritage Caviar is goed voor 30 ton op een wereldproductie van 200 ton. • Kaviaar die niet voldoende kwaliteit biedt om als dusdanig gegeten te worden, kan verwerkt worden tot een staaf kaviaarboter. Die wordt in gerechten gebruikt zoals truffel. • Het beroemde gerecht "Pomme Moscovite", bestaande uit aardappelen, kaviaar en melk, was oorspronkelijk een vissersrecept voor arme mensen..

HET LEUKSTE WIJNEVENT VAN VLAANDEREN LANAKEN

LEUVEN

G E N T

CULTUREEL

BRABANTHAL

LEKKER GENIETEN

27 28 & 29 O K T O B E R

CENTRUM

17 18 & 19 NOVEMBER

9 & 10 DECEMBER

MEER DAN 1000 WIJNEN | 60 STANDEN | FOODTRUCKS | FB/WINEFAIREVENT | WWW.WINEFAIR.BE

GRATIS TICKET t.w.v. 8â&#x201A;¬* VOOR HET LEUKSTE WIJNEVENT VAN VLAANDEREN

LANAKEN

LEUVEN

G E N T

CULTUREEL

BRABANTHAL

LEKKER GENIETEN

27 28 & 29 O K T O B E R

CENTRUM

17 18 & 19 NOVEMBER

9 & 10 DECEMBER

* Bon geldig voor 1 persoon op een beurs naar keuze

Knip deze bon uit en breng hem mee

Kenwijn Magazine

Qualit y neve r go es o u t o f sty l e .

BEST BELGIAN COOL CLIMATE WINES

At planting our vines, we planted the future of “Belgian Cool Climate Wines” From good we want to go to TERRIFIC, from tasteful to CULINARY and from acceptable to SPIRITED. Combining diversity, soil minerality, micro-climatologic information and our own personal taste. Ecological principles, durable materials and careful handling of natural resources constantly change our views. Fantasy, but also pragmatic thinking and a hint of romance is our way to make the perfect wine. Tel. : 00 32 (0) 497 700 303 Email : chateau@bonbaron.com Zoning Artisanal de la Voie Cuivrée 50, 5503 Sorinnes (Dinant)

K E N W I J N -magazine - jaargang 14 - nr. 27

KEN WIJN-WEDSTRIJD 2017 WISSELT DE WISSELBEKER VAN PLAATS? Blijft de wisselbeker definitief in Lier? Of zou hij naar elders in het Vlaamse land verhuizen? Op die vraag zouden we spoedig een antwoord kennen, wisten we die zondagochtend 12 maart 2017.

ijnmeester Eddy had de ondankbare taak om water en vuur met elkaar te verzoenen. Vorige editie bleek immers op gebied van wijnkeuze een schot in de roos. Alle wijnen werden achteraf 'representatief' bevonden. Maar anderzijds leek de wedstrijd te gemakkelijk geworden: vier ploegen met het maximum van de punten, en tweemaal op rij dezelfde ploeg die de wedstrijd won. Tijd dus voor verandering, vond de nationaal wijnmeester. Het niveau van de theorievragen zat goed en kon dus ongewijzigd blijven. Maar de wijnen moesten moeilijker. Zou dat kunnen zonder aan hun herkenbaarheid te raken? Overigens werd het team van Den Bloeyenden Wijngaerdt dat de wedstrijd met aansluitende beurs organiseerde, uitgebreid bewierookt. Ik geloof dat het velen deugd heeft gedaan, want iedereen weet dat er maandenlange voorbereidingen aan voorafgaan en ook de dag zelf wordt hard gewerkt. Toch werd het hardste werk misschien wel verricht door de papillen en de hersenen van de proevers: tien theorievragen om u tegen te zeggen, en evenzovele wijnen om zich het hoofd over te breken.

REPRESENTATIEVE WIJNEN? Na de strijd mocht Molenberg 1 zich voor het eerst tot kampioen wijnkennis kronen: het team behaalde een mooie score van 78 op 100. Nipt tweede was Amici 3, die enkel in de schiftingsvraag iets minder nauwkeurig was. De top-drie werd vervolledigd met Gent 2 dat op ruime achterstand eindigde met 63 op 100. De scores waren betrekkelijk laag met een gemiddelde van 32,6 op 100. Dat was niet de schuld van de theorievragen, want daar lag de gemiddelde score op net 60%.

Waar de wijnen vorige editie uitermate representatief bleken, was dat dit jaar helemaal anders. Bij editie 2016 waren alle wijnen representatief volgens de gebruikelijke berekeningsmethode. Liefst de helft was bovendien moeilijk te raden. Dit jaar waren enkel wijnen F (chianti) en B (ventoux) moeilijk te raden maar wel representatief, en wijnen C (bordeaux) en E (zinfandel) gemakkelijk maar wel representatief. Alle andere wijnen moeten simpelweg geklasseerd worden als 'niet representatief'. De totale score voor representativiteit is een heel magere 6, vergeleken met de uitstekende 15 op 20 van vorig jaar. Kan dit volgend jaar beter? Daar ben ik van overtuigd. De nationaal wijnmeester zou bijvoorbeeld de handelaar kunnen vragen naar herkenbare wijnen in zijn assortiment, en ook de kandidaat-wijnen zelf blind voorproeven. Op die manier ben ik ervan overtuigd dat Ken Wijn-wedstrijd voor de harde kern van de Vlaamse Wijngilde hét orgelpunt van het gildejaar blijft. Dat alles neemt niet weg dat Molenberg de wisselbeker verdiend een jaar op de kast mag zetten. Wij wensen hen veel succes met de organisatie. Volgend jaar zijn we allen weer van de partij!

PE T ER D O O MEN C o m m a n d e r ij D e n B l o e y e n d e n W ijn g a e r d t

DE THEORIEVRAGEN Deze vraag bleek de gemakkelijkste te zijn, met 87% juiste antwoorden: 1 Onder welke naam kent men in Stellenbosch (Zuid-Afrika) de muscat d’Alexandrie? a hanepoot b bereklauw c muscadel De moeilijkste vraag was de volgende met amper 11% correcte antwoorden: 2 Welk wit druivenras wordt als hoofddruif gebruikt in de DOC Etna bianco op Sicilië? a catarratto b carricante c grillo De vraag die de beste voorspeller bleek van de totaaluitslag was eveneens de eerste (item-totaalcorrelatie of itc=0,29). De volgende vraag bleek daarin juist de slechtste met een licht negatieve itc (-0,05): 3 In welke USA-staat mag men voor wijn geen Europese namen gebruiken? a Oregon b Texas c New Mexico Schiftingsvraag: “Wijn is de meest gezonde en hygiënische aller dranken”, is een citaat van Louis Pasteur. In welk jaar is Louis Pasteur gestorven?

correcte antwoorden 1a Hanepoot 2b carricante 3a Oregon schiftingsvraag: Pasteur stierf in 1895.

ED D Y S A R L E T N a t i o n a a l w ijn m e e s t e r

HET WAS MOEILIJK Deze opmerking hoorde ik overal na de wedstrijd. Het is altijd moeilijk, maar om deze blindproef goed door te komen heeft men enkele ankerpunten nodig. Wijnen die men bijna zeker kan plaatsen, waarbij ik voor deze editie denk aan de saint-emilion, de bourgogne, de beaujolais, de zinfandel, de malbec. Waar is het dan fout gelopen: 28 ploegen hebben de bourgogne (Rully 1er Cru Cloux van Jacqueson) omgewisseld met de beaujolais (Regnié); 35 ploegen hebben zelfs de beaujolais als bourgogne geplaatst, wat veel zegt over de kwaliteit van de beaujolais. Daarnaast hebben ook 28 ploegen de Portugese wijn gedefinieerd als malbec, maar de Argentijnse malbec is minder krachtig en intens dan een cahors. Dan gaat men verder schuiven met de wijnen waardoor het gemiddeld aantal herkende wijnen sterk daalt. Eén ploeg (Den Bloeyenden Wijngaerdt 1) is er opnieuw in geslaagd de 10 theoretische vragen juist te beantwoorden. Struikelblok was hier de vraag over de hoofddruif van de DOC Etna Bianco. Iedereen kent catarratto en grillo als Siciliaanse druiven, maar dit zijn de druiven van de Marsalaregio terwijl de DOC Etna Bianco minimum 60% (de Superiore 80%) carricante moet bevatten. Op naar volgend jaar en proficiat aan de winnende ploeg van commanderij Molenberg. Commanderij Molenberg team 1

DE PROEFVRAGEN De bordeaux bleek dit keer de gemakkelijkst herkenbare wijn te zijn met een herkenningscore van 63%. Bij de eerste wijn, de nero d'avola, noteren we amper 13% juiste antwoorden. De beste voorspeller van de totaaluitkomst was wijn 3 (chianti). Alle zes de topploegen scoren hier een punt. De itc bedraagt 0,58. De Argentijnse malbec was net de slechtste voorspeller met itc=0,25.

Wijn 1: G Eloro Pachino La Favola 2014 Italië Sicilië 100 % nero d’avola (Divo) 7 ploegen raadden correct. Maar liefst drie opties zijn populairder dan het juiste antwoord: Portugal (11 ploegen), Spanje (9 ploegen) en Ventoux (8 ploegen). Een te vermijden wijn vanuit het oogpunt van herkenbaarheid. Wijn 2: A Régnié Caprice 2013 Frankrijk Beaujolais 100 % gamay (L’Avinture) Eén optie (bourgogne) was bijna drie keer zo populair als de juiste. Het pleit misschien wel voor de kwaliteit van de wijn, maar zeker niet voor zijn representativiteit.

Commanderij Gent team 2

Wijn 3: F Casale dello Sparviero 2012 Italië Chianti Classico 95 % sangiovese, 5 % canaiolo (Wijnenzo) De juiste optie was de populairste. Een niet zo moeilijk te raden wijn, al scoort minder dan de helft hier een punt. Wijn 4: H Catena 2014 Argentinië Mendoza 100 % malbec (De Kok) Slechts één ploeg vindt hier de juiste oplossing. 19 ploegen denken aan beaujolais, in totaal zijn er zeven opties (!) populairder dan de juiste. Absoluut te vermijden wil men representatieve wijnen neerzetten. Wijn 5: I Cara Nord Negre Catalunya 2014 Spanje Conca de Barberà 42 % garnatxa, 38 % syrah, 20 % garrut (De Kok) Negen ploegen ontdekken hierin de Spaanse wijn. Twee opties zijn populairder: Ventoux met 12 ploegen en Sicilië met tien ploegen. Wijn 6: C Château Pindefleurs 2014 Frankrijk St Emilion Gr Cru 90 % merlot, 5 % cabernet franc, 5 % cabernet sauvignon (Magnus) Een heel gemakkelijke wijn met maar liefst 34 ploegen die het juiste vakje aankruisen.

Wijn 7: B Domaine de Fondrèche Cuvée Persia 2013 Frankrijk Côtes-du-Ventoux 90 % syrah, 10 % mourvèdre (Magnus) 15 ploegen vonden de Ventoux. Evenveel ploegen dachten echter aan de Siciliaan. Misschien wel de interessantste wijn van de wedstrijd: op het nippertje representatief, maar niet eenvoudig te determineren! Wijn 8: D Rully 1er Cru Cloux 2015 Frankrijk Bourgogne 100 % pinot noir (Divo) 22 ploegen duidden hier beaujolais aan. Negen ploegen vonden de bourgogne, wat correct was. Koningen die wijnstokken uitroeiden om ze door betere ranken te vervangen, draaien zich in hun graf om. Wijn 9: E Bogle Vineyards Old Vines 2014 USA Californië 100 % zinfandel (Château Brillant) 31 teams antwoordden correct. Een gemakkelijk te raden en representatieve wijn. Wijn 10: K Casa Ferreirinha Vinha Grande 2012 Portugal Douro 35 % touriga franca, 30 % tintaroriz, 30 % touriga nacional, 5 % tinta barroca (Jeuris) 28 ploegen vonden de Portugees. Ook dit is dus een gemakkelijke wijn die uiteraard wel representatief is. Een tikje verrassend…

K E N W I J N -magazine - jaargang 14 - nr. 27

SAGRANTINO, EEN KARAKTERVOLLE OERDRUIF

S T E V EN PL AT T E A U X

Wijnliefhebbers onder ons kennen Umbrië voornamelijk als de uitloper van Toscane waar wijnen van sangiovese in een gelijkaardige stijl geproduceerd worden, zoals onder meer in Torgiano. Sommigen zullen ook bekend zijn met de witte Orvieto-appellatie met wijnen van trebbiano toscano en grechetto in droge en zoete versies. Maar dat er ergens een dorpje Montefalco is waar men elegante krachtpatsers maakt van een karaktervolle blauwe oerdruif is misschien niet iedereen bekend. Nochtans zijn de wijnen een must om te proberen en uiterst geschikt om enkele jaren in de kelder te bewaren. Steven Platteaux is in het dagelijks leven urgentiearts. In zijn vrije tijd studeert hij over wijn, geeft lezingen en houdt proeverijen.

EÉN STIJL SAGRANTINO? Welkom bij Sagrantino di Montefalco, een eigenzinnige en interessante wijn die voornamelijk de ervaren wijndrinker, op zoek naar complexiteit, zal kunnen bekoren. Sagrantino is een oeroude blauwe druif, ampelografisch niet gerelateerd aan enig ander ras. Ze wordt gekenmerkt door een dikke schil met een massa polyfenolen. De druif heeft daarnaast hoge zuren en verkiest lange rijping, met bijgevolg een hoog alcoholpotentieel. Dit zorgt ervoor dat vinificatie niet zo eenvoudig is. Je moet als wijnboer immers moeilijke keuzes maken om de druif te beheersen in de kelder en het is duidelijk dat er nog niet één stijl sagrantino bestaat die de norm is. De stevige tannine heeft in haar jeugd een directe, soms wat pittige aanzet.

BIJNA UITGEROEID Misschien daarom dat de druif in 1930 bijna volledig verguisd en uitgeroeid was. Ze is in de appellatie Rosso Di Montefalco voor 15% toegelaten als complementaire druif bij voornamelijk sangiovese. Het was pas tot Arnaldo Caprai en enkele andere enthousiaste wijnboeren het druivenras in een aparte droge stijl begonnen te vinifiëren, dat erkenning om de hoek lag. Van de 15ha in 1970 explodeerde de appellatie tot 660ha met alle kwaliteitsgevolgen van dien. Sagrantino werd aangeplant op percelen waar haar rijpheid niet optimaal was. Omdat de variëteit zich eerder leent tot stevige en tanninerijke wijnen, lag het excuus om de hoek om overgeëxtraheerde versies te maken. Sommigen zijn deze stijl zelfs als de norm gaan zien. Heel jammer. Nochtans, als er een wijn bestaat die je kan leren hoe sterk tannine van de druif verschilt van die van het hout, is het wel deze.

ONSTUIMIGE JEUGD Het gevolg is dat, niettegenstaande er topwijnen van sagrantino gemaakt worden, men de flesrijping mee in rekening dient te brengen. Want net zoals sommige grote bordeauxwijnen wordt de sagrantino de montefalco gekenmerkt door een onstuimige jeugd. Het werd dus een uitdaging om een 'wijn en gerecht-avond' te organiseren met een masterclass met wijnen uit deze interessante appellatie. Negen jaargangen en een paar verschillende stijlen zouden de revue passeren. The Vine verzorgde de wijnen en SommTimes het educatief moment en de toelichting. We serveerden de wijnen bij vier verschillende bereidingen van rund: ossehaaskroket, carpaccio, tartaar en onglet met sjalot en rode wijnsaus. Telkens drie wijnen per gang, en het resultaat mocht er wezen.

SAGRANTINO MET KLASSE EN FINESSE? Sagrantino is een gastronomische wijn die heerlijk gerechten begeleidt. Qua aromaprofiel doen oudere jaargangen denken aan iets dat tussen nebbiolo en pinot noir

zweeft. Heerlijke aardse en kruidige toetsen maar ook veel rood fruit, leder, chocolade, tabak en kreupelhout en soms iets floraal dat neigt naar potpourri. Bij de beste versies is de aanzet vol en fris, met veel body â&#x20AC;&#x201C; zonder te vervelen â&#x20AC;&#x201C; en een uiterst elegante en zuivere afdronk. Er blijft veel smaak hangen van rood fruit en leder. De wijn is bijzonder fijn en drinkbaar, maar toch krachtig en diep. Bijgevolg merken we dat het gerecht en de wijn elkaar respecteren. De sagrantinos van Devis Romanelli worden heerlijk opgevangen door de gerechten, die op hun beurt winnen aan diepte en smaak. Zowel in jonge als in oudere vorm tonen de wijnen zich als volwaardige partners van goede kost. Dit toch wel tot verbazing van mezelf en menig andere proever daar. Het is duidelijk dat flesrijping essentieel is bij deze druif net zoals dit bij goede Bourgogne, Bordeaux en Rioja ook het geval is.

VERDRONKEN IN EEN EIKEN TON Verschillende stijlen met zachtere extracties en meer druiventannine werden geproefd naast exemplaren met meer traditionele

vinificatie en desbetreffend houtgebruik. Hierbij viel vooral op dat een jeugdige sagrantino heel onstuimig en tanninerijk uit de hoek kan komen, maar eens de rijping zich twee tot drie jaar (of langer) heeft verder gezet, veranderen de wijnen compleet. De integratie van de tannine wordt bijzonder mooi, met een balans van hoge aciditeit, voldoende alcohol en stevige tannine die onmiskenbaar aan nebbiolo en aglianico doet denken en waarbij de finesse die sommige wijnen tonen opmerkelijk is. Eerlijkheidshalve moet ik zeggen dat Goretti mij veel minder kon bekoren met zijn traditionele stijl en overdadig houtgebruik, alhoewel sommigen deze wijn loofden omwille van zijn diepe concentratie en kracht. Als de wijn na 13 jaar nog niet in balans is, zegt mijn gevoel dat dit niet meer zal gebeuren, en dat het kalf reeds bij de vinificatie verdronken was, in een eiken ton in dit geval. Deze auteur is immers van mening dat wijn eerst en vooral expressie moet zijn van de druif. De expressie van Romanelli was zoveel boeiender door de jaren heen, en toonde veel meer klasse en finesse. Ik wil jullie dan ook van harte uitnodigen om deze wijnen een kans te geven. Ze zijn echt de moeite waard om te ontdekken en kunnen voor vele jaren kelderplezier en verrassingen zorgen.

K E N W I J N -magazine - jaargang 14 - nr. 27

Zwartpootkip met truffel

VEGA SICILIA SPAANS RASPAARD

PE T ER D O O MEN C o m m a n d e r ij D e n B l o e y e n d e n W ijn g a e r d t

n 1864 strijkt Don Eloy Lecanda y Chaves neer in Valladolid, dat toen nog geen beschermde oorsprongsbenaming kende. Hij bracht druiven mee uit de streek waar hij zijn opleiding genoot: Bordeaux. Die druiven, cabernet sauvignon en merlot, worden vandaag nog altijd gebruikt voor de wijnbereiding op Vega Sicilia. Daarnaast werden al vroeg malbec en tempranillo geplant. Lecanda y Chaves noemt het domein om onbekende redenen “Vega Sicilia”. Zeker is wel dat het niets met Sicilië te maken heeft en men vermoedt dat “Vega” slaat op de overvloedige vegetatie in dit deel van Ribera, terwijl Sicilia verband houdt met de heilige Cecilia. Bij het verkrijgen van de DO-status in 1982 verwerft de familie Alvarez het domein. Op dit moment bezitten zij niet enkel Vega Sicilia, maar ook het naburige Alion, het domein Pintia in Toro en, samen met de Rotschildfamilie, Macàn. In 1993 kochten ze ook Oremus in Tokaj, Hongarije.

Oester met rundstartaar

INTERNE KEUKEN De nieuwe oenoloog Gonzalo Iturriaga bezocht The Butcher’s Son in Antwerpen, met enkele van de beste wijnen van het domein in zijn rugzak. Zo kwam ik ook een stuk van de interne keuken van Vega Sicilia te weten: • van tempranillo zijn verschillende klonen, waaronder enkele oude, aangeplant, wat de complexiteit van de wijn vergroot. • de barriques worden door een eigen meesterkuiper gemaakt en onderhouden. Dit proces kost drie keer meer dan ze aan te kopen, maar het geeft betere controle. De vaten worden overigens meestal op zijn Bourgondisch gebrand: lang en zacht. • Franse eik geeft niet noodzakelijk de beste resultaten. Amerikaanse en zelfs Hongaarse eik maken een groot deel uit van de ongeveer 1.000 vaten die Vega Sicilia gebruikt. De formaten gaan van 300 tot 600 liter. • De topwijn “Unico” krijgt trouwens ook zijn gisting op vat. Hij komt pas op de markt als hij er klaar voor is. Zo wordt de 2005 op de markt gebracht nà de 2008. De 2006 moet ook wachten, en van de 2009 was het begin 2017 zelfs nog niet geweten of hij ooit als Unico verkocht zal worden.

OP HET BORD De op vlees gerichte keuken van het restaurant paste wonderwel bij de vinnige en krachtige wijnen van Vega Sicilia: zo proefden we de combinatie van een oester met tartaar van Piemontees rund met twee verschillende jaargangen Pintia. Daarna kwam een zwartpootkip met truffel en als begeleider Alion 2012, en als hoofdgerecht zwezerik, worst en entrecote van Limousinkalf met de befaamde Unico. Het dessert, een gekarameliseerde banaan met chocolade en mokka, werd vergezeld van een Oremus Aszu 2002.

Geproefd Oremus 2010

Een witte wijn van de furmintdruif. Zeer aromatisch, tikje oxidatief met mooie aciditeit en een pompelmoesbittertje op het eind. Pintia 2008

Een tamelijk intens rode wijn die geurt naar zwart fruit en vanille. Zacht, lichtjes ziltig in de mond met mooi versmolten tannine. Pintia 2011

Een stevige, rijpe wijn met goede balans en een bittertje in de finale. De oenoloog vertelt me dat ook voor Pintia gebruik gemaakt wordt van koelkamers om zo meer schiltannine dan pittannine aan de druiven te onttrekken. Alion 2012

Een florale geur die plaats maakt voor rood fruit. Geproefd met een gerecht waarbij zwartpootkip de structuur vormt en truffel de boventoon. Een heerlijke combinatie, al is bij wijlen de truffel zeer dominant. Valbuena 2007

Zeer krachtige wijn met nog chocoladebitter, gesloten en introvert maar wat een potentieel! Unico 2007

Zeer krachtig met volop primair fruit. Ragfijne tannine, impressie van fluweel op de tong, met een lange afdronk waarin gegrilde amandelnoot doorschemert. Overbodig te zeggen dat ook deze wijn veel te jong is en zich pas binnen minimum vier jaar zal prijsgeven. Oremus 2002 (5 puttonyos)

Een bedwelmende geur met jasmijnthee en honing. Schitterende aciditeit, met een vleugje zoete sherry op het palet, daarna acaciahoning, nootjes en sinaasappelschil. Complex en met diepgravende aciditeit.

Ook een oenoloog lust wel een biertje (Gonzalo Iturriaga)

K E N W I J N -magazine - jaargang 14 - nr. 27

LES GRANDES MAISONS VERSUS LES VIGNERONS INDÉPENDANTS H U BER T F IERS C o m m an d e r ij L an d v an W a a s Proefnotities: Hugo Van Landeghem

APPELEN MET PEREN VERGELIJKEN? GEEN EVIDENTIE! Tijdens de decemberdegustatie van de Commanderij Land van Waas kwamen er in de aanloop naar de eindejaarsfeesten acht champagnecuvées op tafel. Ze kwamen in vier reeksen van twee, waarbij telkens een cuvée van een grande maison in een blinde proeverij tegenover die van een vigneron indépendant werd geplaatst. Het ging in elk geval min of meer om basiscuvées. We hebben dus niet het topgamma opgezocht, maar veeleer een goede prijs-kwaliteitsverhouding. De koppels: • Tribaut-Schloesser Blanc de Chardonnay versus Canard-Duchêne Charles VII – Blanc de Blancs • Vazart Cocquart & Fils Cuvée Camille Brut versus Moët & Chandon Brut Impérial • R. Pouillon & Fils Brut Premier Cru Solera versus Veuve Clicquot Carte Jaune Brut • Barnaut Authentique Rosé Brut versus Piper-Heidsieck Rosé Sauvage De oefening bleek interessant, maar niet evident. Vooreerst is het, op de monocépages na, niet vanzelfsprekend cuvées te vinden met dezelfde cépageverhoudingen bij maisons en vignerons. Vervolgens verschilt vaak ook de filosofie en stijlbenadering van de keldermeesters: inox tegenover (gedeeltelijke) houtlagering voor de reservewijnen, met al dan niet malolactische omzetting, duur van tweede gisting op lattes, dosage na dégorgement. Bij de rosés wordt de kleur verkregen door maceratie of door toevoeging van stille rode wijn, meestal Coteaux Champenois.

Je vergelijkt eigenlijk appelen met peren, maar één ding is zeker, zowel de maisons als de vignerons hebben hun verdiensten. De maisons hebben er alle belang bij dat hun basiscuvée, hun uithangbord naar het brede publiek, over de jaren (en bijna generaties) heen stabiel en herkenbaar blijft. Zij kunnen ook putten uit veelzijdige terroirs, verspreid over zowat de volledige AOC Champagne. Zij maken dus mooie, doch minder gedurfde basiscuvées (die daardoor ook toegankelijker zijn). Het is ook opvallend dat de grote huizen veel minder verschillende cuvées hebben dan de meeste vignerons. Zij nemen dus begrijpelijkerwijze minder risico en volgen de "aanvaardbare smaak voor het brede publiek". Pas in de hogere regionen van hun gamma brengen zij het bewijs van een schitterende vinificatie en grote kwaliteit. Zij bouwen hun prestige op de speciale cuvées, zoals Dom Pérignon (Moët & Chandon), Cristal (Roederer), La Grande Dame (Veuve Clicquot), enz. De vignerons zoeken onder elkaar het verschil te maken door een veel groter aanbod van cuvées. Een gamma van tien tot vijftien cuvées is bij hen niet uitzonderlijk, terwijl hun terroir zich vaak beperkt tot minder dan tien tot slechts enkele tientallen hectaren. Ze zoeken daarbij af en toe het extreme en hier en daar het minder toegankelijke op. De betere vigneron die specificiteit opzoekt, is dan ook kwetsbaarder ten opzichte van het subjectieve oordeel van zijn publiek. Maar wat hij of zij doet, verdient daarom niet minder appreciatie. Hun creativiteit voedt de vernieuwing die nodig is in elke industrie. Als we één belangrijk kenmerk zouden vermelden dat maisons en vignerons gemeenschappelijk hebben, dan is het de tendens om de meeste cuvées lager te doseren. Heel wat cuvées die vandaag op de markt komen flirten voor hun brut champagnes met de bovengrens van de extra brut. Hiermee zoeken ze enerzijds de authentieke en pure kwaliteit en smaak van de druif op. Anderzijds volgen zij de voorkeur van het champagnepubliek, dat in steeds toenemende mate neigt naar de iets drogere cuvées. In het licht van wat hierboven staat, mocht het oordeel van het publiek op deze blinde degustatieavond ons niet echt verwonderen. Bij de vier reeksen werden door de meerderheid van de aanwezigen de cuvées van de maisons herkend en hoger ingeschat dan de cuvées van de vignerons.

Geproefd Het opzet van deze blinde degustatie was om in vier reeksen telkens een wijn van een vigneron indépendant naast die van een grande maison te zetten, om zo te achterhalen of er tussen beiden een substantieel kwaliteitsverschil was vast te stellen. En zo ja, of dat kwaliteitsverschil het grote prijsverschil verantwoordde. Een en ander werd in de inleiding door Hubert Fiers al aangekaart.

REEKS 1: BLANC DE BLANCS Champagne Tribaut – Schloesser – Blanc de Chardonnay - €17,20

Bleekgele kleur. Fijne mousse met een goede persistentie. Frisse aroma’s van appel en wit fruit, met het accent op frisheid. Sprankelende aanzet met een explosie van mousse, slanke onderbouw met frisse zuren en een lage dosering. Rechtlijnig smaakpatroon met beperkte variatie. Droge finale. Champagne Canard-Duchêne Charles VII – Blanc de Blancs - €36

Minder persistente mousse dan Champagne Tribaut. Meer getoaste aroma’s, vineus en veeleer geel dan wit fruit. Vrij volle aanzet met goede voortzetting en uitgebalanceerde zuren. Lage dosering en mooie, vrij lange finale. Het aandeel van de reservewijnen is hier wellicht hoger en zorgt voor een rijkere textuur.

REEKS 2: ASSEMBLAGE VAN PINOT NOIR, CHARDONNAY EN PINOT MEUNIER Champagne Moët & Chandon Brut Impérial - €36

Fijne mousse met goede persistentie. Verfijnde aroma’s met rijp fruit en mooie tonen van brioche. Goed smaakvolume met de rondheid van de pinot noir, en aangevuld met de frisse zuren van de chardonnay. Relatief lage dosering die zorgt voor een goede harmonie tussen het vineus aspect en de frisheid. Meer dan een behoorlijke lengte. Champagne Vazart-Coquart & Fils - Cuvée Camille 1er Cru – Chouilly - €16,50

Lichtgele kleur. Rijpere geur dan de Moët & Chandon met iets meer toast en brioche. Ietwat belegen maar aangenaam. Goede balans en geïntegreerde dosering. Een smakelijke champagne met charmante rondheid en degelijke lengte, misschien iets minder verfijnd dan de Brut Impérial. Zeer goede prijs-kwaliteitsverhouding.

REEKS 3: ASSEMBLAGE VAN PINOT NOIR, CHARDONNAY EN PINOT MEUNIER Champagne Veuve Clicquot Carte Jaune - €37

Lichtgele kleur. Fijne en heel persistente mousse. De aroma’s vertonen een combinatie van geel fruit en versgebakken brood, aangevuld met florale toetsen. Klasrijke aroma’s. Mooie structuur met perfecte harmonie tussen het vineus karakter van de pinot noir en de frisheid en elegantie van de chardonnay. Zuivere finale waarin ras en verfijning primeert. Champagne R. Pouillon & Fils Brut Solera - €23

Beperkte mousse. Bescheiden aroma’s met een belegen karakter waarin wat verfijning ontbreekt. Ronde, zelfs iets mollige aanzet met wat karameltoetsen, verwijzend naar een duidelijke houtlagering. Opstekende zuren in de finale. Mist op dit moment wat harmonie en wijkt in zijn aparte stijl ook af van de andere geproefde champagnes.

REEKS 4: ROSÉCHAMPAGNES Champagne Barnaut – Authenthique Rosé – Grand Cru – Bouzy - €22,70

Fijne persistente mousse. Vrij intense rode kleur. Combinatie van aardbei, framboos en rode bes. Goede aanzet vergezeld van rode fruitimpressies, mist wat levendigheid. Het wijnkarakter haalt het op het champagnekarakter. Toch geen al te boeiende rosé. Champagne Piper-Heidsieck – Rosé - €45

Fraaie zalmkleur. Aardbei en framboos. Aromatisch meer verfijnd. Levendige onderbouw met strakke structuur en meer eenheid tussen het rode fruitkarakter, de vulling en de frisse zuren. Aangename rosé.

K E N W I J N -magazine - jaargang 14 - nr. 27

BRETON FILS Reynald Breton is de zoon van Ange en Olivette Breton die het wijnhuis in 1952 oprichtten. Reynald nam in 2009 het domein over van zijn ouders. Het champagnehuis is gelegen in Congy een klein dorp, ten zuiden van Epernay, tussen de Côte des Blancs en de Coteaux du Sézannais. Ondertussen evolueerde de wijngaard van 5a tot 17ha, verspreid over Congy, Ferebrianges, Etoge, Sézanne, Mareuil-sur -Ay, Passy-sur-Marne en Saâcy-sur-Marne. Van 500 flessen in 1952 groeide de productie tot 160.000 flessen.

L U C VA N D ER S T R A E T EN C o m m a n d e r ij Z ui d - W e s t V l a a n d e r e n Foto's Inez Vandenbroucke

EEN GEVARIEERD AANBOD MET EEN UNIEK KARAKTER VOOR ELKE CHAMPAGNE Het gamma champagnes is zeer gevarieerd. Iedere champagne heeft een uniek karakter. De wijnmaker waarborgt een complementair aanbod met voor elke wijn een eigen persoonlijkheid. "Wij zijn creatief als het nodig is en besteden een grote zorg aan de vinificatie." De wijnmakers volgen de nieuwste tendensen en luisteren naar de verwachtingen van de verbruikers. Zij hebben zorg voor het patrimonium en beschermen het om de toekomst te garanderen. Als récoltant-manipulant voert Reynald Breton de begrippen geduld en strengheid hoog in het vaandel. De kennis van het wijn maken is overgeleverd van generatie op generatie. Zo wordt de champagne altijd gevinifieerd met het toepassen van de malolactaat gisting: de wijnmaker Reynald Breton zegt dat die toepassing het risico op hoofd- en maagpijn vermindert. De verschillende druivenrassen worden afzonderlijk geperst. De kelders zijn typisch voor de champagnestreek: 1.200m² groot, gegraven in krijtrotsen zijn ze de ideale omgeving om de cuvées rustig te laten rijpen en tot volle ontplooiing te komen. Het wijnhuis is in de streek een begrip geworden omdat Breton Fils behoorde tot de eerste récoltants-manipulants. De kwaliteit van de wijngaarden en de uitstekende methodes die toegepast worden, verleiden de gebruikers om de mooiste momenten van hun leven op te fleuren met een Breton Fils champagne.

Geproefd Breton fils Brut de brut

50% pinot noir, 50% chardonnay, 6g dosage, 10.000 flessen De mantel is goudachtig met een lichte groene tint. Aroma's van geel fruit met geuren van citrusvruchten. Smaak: Aangenaam strak gevoel. Hoewel er amper suiker toegevoegd werd bij de dosage is deze brut niet agressief en onthult hij een grote frisheid. De aroma's zijn licht gerookt en geroosterd. “Strogeel, mooie schuimkraag en fijne belletjes, exotisch fruit, met een frisse aanzet in de mond, mineraliteit, een redelijke afdronk met een klein bittertje.” Reynald Breton Breton fils Brut tradition

30% pinot noir, 30% chardonnay, 30% pinot meunier, 9g dosage De brut tradition heeft in 2014 een gouden medaille gewonnen op het ”Concours de Vins des Vignerons Indépendants". Hij werd tevens opgenomen in de erelijst opgesteld door”La Revue du Vin de France 2014”en staat ook in de bijbel”Le Guide Hachette des Vins 2014". Een authentieke, evenwichtige en harmonieuze champagne, die zowel als aperitief of met een nagerecht geserveerd mag worden. Heeft minimum drie jaren gerijpt in de kelders. Gele tot lichtjes bleke mantel met kleine fijne gouden en ronddraaiende kralen van belletjes. Geur: accent van bloemengeur, fruitig met een overwicht van pruimen op alcohol en gekonfijte vruchten. Smaak: Een gestructureerd en lang mondgevoel. Vers fruit. "Een mooie frisse basischampagne, de pinot meunier geeft kenmerkend fruit, de sterke structuur van pinot noir, en de harmonie van de chardonnay. Een prachtige pareling, een lichtgele kleur, fruitgeuren, een zachte aanzet in de mond, mooi zuur, wat strak en toch soepel en elegant, een mooie start voor een aperitief, ook voor een dessert met appels. Een bevallige wijn.” Reynald Breton Breton fils Blanc de blancs, impromptu dosage zéro, vijf jaar kelderlagering

"Le chardonnay, certainement le plus fin de tous les cépages blancs, exprime toute sa splendeur sur les terres de Champagne. Flamboyante, cette cuvée, comme un Impromptu de Schubert vous emportera en terre d'émotions…" Lichtgele en heldere mantel met kleine fijne bubbels. Aangenaam geheel met een geur van verse bloemen en citrusvruchten. Lichte dominantie van citroen. In de smaak complex en gulzig. De smaken van amandels en nootjes overheersen het complexe en frisse smaakpalet. "Zeer fijne belletjes, intense goudgele kleur, bloemengeur, boter en geroosterd brood, fruitig in de mond, krachtige textuur, de afdronk is fris en mooi met een biscuittoets." Reynald Breton

Rugetiket Breton fils Blanc de noirs 2009, brut nature

pinot meunier 15%, pinot noir 85%, dosage 0g De blancs de noirs zijn meestal krachtige champagnes. Ze hebben een rijke en goede structuur. Hun aroma's zijn sterk en contrasterend: fruit, specerij, rijpe tarwe, honing.... "Goudgele kleur, fijne belletjes wat wijst op champagne van hoge kwaliteit, honiggeur, bloemen en fruit, kracht van pinot noir en veel frisheid, de bloemen van de pinot meunier: een sterke champagne voor een aperitief." Breton fils Blanc de blancs 2005, 620 flessen, dosage zéro

De geuren zijn heel delicaat. De aroma's zijn deze van rijpe vruchten, zoals appelmoes, mirabellentaart. Ze zijn uitzonderlijk elegant. Dan verdwijnen ze en fijne geurtjes van verwelkte bloemen en havanasigaar nemen hun plaats in. Een soepel en smaakvolle eerste mondcontact, gulzig en toch fris. Naar het einde toe komen de rijpe en volwassen smaken op. "Lichtgeel, met wat evolutie naar strogeel, na het walsen krijgen wij brioche, rijpe appel, licht gebrande toets, in de mond kweepeer met zachte aanzet en een frisse nasmaak, mineralig. Goed gerijpte 2005 die prima bewaard is. Breton fils Cuvée des tonneliers

3000 flessen, Een blend van 70% pinot noir en 30% chardonnay De druiven zijn afkomstig van één wijngaard. Deze speciale cuvée is een eerbiedvolle en volwassen champagne, waarmee grote momenten gevierd kunnen worden. Hij heeft minimum 6 jaar in de kelders van Breton fils gerijpt. Een gouden mantel en fijne bubbels die onuitputtelijk wervelen. In het glas ontluiken meteen aroma's van rode vruchten: frambozen, rode bessen, wat cassis en enkele lichte perzikgeuren. De aroma's worden in de smaak herhaald. De perceptie in de mond is aangenaam, gulzig, fruitig, vriendelijk en warm. De textuur is zijdeachtig. "Mooie fijne belletjes, iets brioche, zachte aanzet, geschilde appel, champignons, fris zuur ; blijft lang in de mond. Blijft heel correct. Een heel fijne champagne." dosage zéro

K E N W I J N -magazine - jaargang 14 - nr. 27

CANNONAU DI SARDEGNA Sardinië is een mysterieus land. Hoewel een deel van Italië, heeft het land net zoals Sicilië een aparte status. Het meest aangeplante druivenras doorheen het hele eiland is cannonau. Slechts drie districten halen het beste uit de druif.

S IM O NNE W EL L EK EN S C o m m a n d e r ij B e l l e b e e k

ardinië, halfweg Spanje en Italië, is een kleine wijnregio waar heel wat verschillende druiven en wijnsoorten worden geproduceerd. De droge gronden, het woeste binnenland en het mediterrane klimaat maken het de druiventeelt niet altijd even gemakkelijk. Op Sardinië vind je zowat overal wijngaarden, op vruchtbare vlakten en aan de kust tot op de top van de heuvels, als in het ruige binnenland waar het wijn maken vaak nauw verbonden is met eeuwenoude tradities.

WIJNBOUW VANAF DE BRONSTIJD Op Sardinië heeft wijn een lange geschiedenis. Vanaf de bronstijd werd aan wijnbouw gedaan. Vondsten in archeologische sites suggereren reeds activiteiten in het Nuragisch tijdperk. Het is vrijwel zeker dat Vitis vinifera niet werd geïntroduceerd op het eiland maar een autochtone wilde plant was die ter plekke groeide. Studies verwijzen immers naar de belangrijke rol van het eiland in het domesticeren van de wilde druivenrank. Alle volkeren die er zich in de loop der eeuwen hebben gevestigd, hebben ertoe bijgedragen. Semieten, Kretenzers en Feniciërs kwamen eerst en vestigden zich vooral aan de kustgebieden van Cagliari, Sulcis en Sinis. Nadien volgden nog vele andere volkeren die allen een grote invloed hadden op de wijnbouw. De gewelddadige uitdrijving van de Carthagers was het begin van een lange periode van Romeinse overheersing. Veel archeologische overblijfselen houden verband met wijnbouw tijdens dit tijdperk zoals kuipen om druiven te treden, persen en diverse types van vaten. Het meest verrassende is misschien wel de

zaden van druiven die vandaag nog terug te vinden zijn. De Romeinse periode eindigde in de 5de eeuw met de invasie van de Vandalen, een zwervende Oost-Germaanse stam, die vooral voor verwoesting zorgde. De Byzantijnen uit het Oost-Romeinse rijk brachten de verlaten wijnbouw opnieuw tot leven. Na het einde van het Byzantijnse rijk werden de vier lokale ‘giudicati’ (koningschappen) Cagliari, Arborea, Torres en Gallura opgericht. Tijdens deze periode nam de wijnbouw op Sardinië een enorme vlucht. De productie werd opgedreven. Wetten werden gecreëerd die de teelt en handel beschermen. De Carta de Logu uitgegeven door Eleonora d’Arborea aan het eind van de jaren 1300 reguleerde de Sardische wijnbouwactiviteiten. Strenge straffen zoals het afhakken van de linkerhand werden opgenomen voor zij die het waagden de wijnstokken van anderen uit te rukken of in brand te steken. Het lastenboek van Sassari bevatte een artikel met betrekking tot de overproductie. Enkel gerooide wijnstokken mochten vervangen worden . Het bestaande territorium mocht niet worden uitgebreid. De Spanjaarden die het eiland veroverden in de 13de eeuw en bleven tot de 18de eeuw, leverden een grote bijdrage in de ontwikkeling. Zij brachten nieuwe druivenrassen mee, waarvan de meeste tot op heden zijn aangeplant en introduceerden nieuwe geleidingssystemen. Aan het eind van de 19de eeuw, voor de phylloxera periode, telde Sardinië 80.000 hectare wijngaard met een mix van de meest uiteenlopende variëteiten.

MODERN SARDINIË De laatste dertig jaar maakte Sardinië een ware revolutie door om te komen tot de wijnregio die ze nu is. Voorheen werden bepaalde wijnen zelfs buiten Sardinië geproduceerd. De reden hiervoor was dat men nog onvoldoende vinificatietechnieken bezat en er geen geld was voor grote investeringen in moderne apparatuur. Na de Tweede Wereldoorlog stimuleerde de Italiaanse overheid de aanleg van nieuwe wijngaarden. Deze politiek werd vanaf de jaren 1980 herzien, wegens het inperken van de landbouwbudgetten. Ook het uitbreken van de wijncrisis omwille van de wijnoverschotten speelde een belangrijke rol. Als gevolg hiervan verminderden de productiecijfers en het aantal domeinen drastisch. In 2014 telt het wijngaardoppervlak nog 27.148 hectare grond met druiventeelt. Dit leidde tot een stijging van de kwaliteit.

GASTRO EVENTS Hof ten Damme organiseert het hele jaar door gastronomische events waarop u van harte welkom bent. Reserveer via +32 (0)3 575 02 77, info@hoftendamme.com of www.hoftendamme.com

We verzorgen ook graag uw huwelijk of business evenement.

GEOGRAFIE • Klimaat: mediterraan, vrij stabiel met weinig variatie in de oogstjaren • Invloed van harde winden: levante, libeccio, maestrale en sirocco; hete zomers en zachte winters • Bodem: droge gronden met graniet, basalt, schist, zand, leem, klei en kalk • Ligging: op de hellingen met de hoogste bergen aan de oostkant • Alle oriëntaties, soms tot vlak aan de zee voor wat meer koelte • 31% witte -, 69% rode druivenrassen • 40 verschillende variëteiten • 140 actieve bedrijven

CULINAIR GENOT • Aragosta arrosta, geroosterde langoest, geserveerd met olijfolie, citroen, peterselie en broodkruimels. • Burrida is een soep op basis van hondshaai • Cassùla is een Sardijnse soep waarin wel 12 soorten vis, schaal- en schelpdieren verwerkt zijn. • Porchetto, geroosterd biggetje (porceddu in het Sardijns) • Bottarga proeven is een must als je Sardegna bezoekt. De viseitjes van de vrouwtjesharder worden gezouten en geperst in langwerpige blokken. Na ongeveer vier maanden is het droog genoeg en wordt het in plakjes geschaafd en gegeten met wat witbrood als antipasto. • Caciocavallo is voor avonturiers. Dit is een kaas die pas goed op smaak is wanneer er wormen in zitten.

CANNONAU Op Sardinië tref je een mozaïek aan lokale druiven en bekende mediterrane variëteiten zoals vermentino, carignano en cannonau (Sardisch voor grenache). Cannonau is de belangrijkste druif met 30% van de totale aanplant, gevolgd door vermentino. Dat betekent zowat 7.500 hectaren waarvan 70% ligt in de provincie Nuoro. De hoogte van de wijngaarden heeft een sterke invloed op de stijl en het karakter van de wijnen. Dit leidde tot een indeling van de wijngaarden in vier hoogteniveaus. Het laagste niveau, 0-100 meter, fondo valle, levert lichte, soepele wijnen, ongecompliceerd en fruitig, bedoeld om jong te drinken. Een niveau hoger, 100 tot 250 meter, bassa collina, brengt stevigere wijnen voort met meer structuur. Op een hoogte van 250 tot 450 meter, media collina, hebben druiven meer kleur en aroma’s. De wijnen hebben duidelijk meer diepte en complexiteit. Druiven afkomstig van wijngaarden tussen 450 en 850 meter, alta collina montagna, leveren dan weer stevige tegelijk elegante, stijlvolle versies met een evenwichtige structuur en aroma’s van kersen, bloemen, kruiden en noten. De arme gronden en de temperatuurverschillen zijn hier troeven voor een uitstekende kwaliteit. Voeg daarbij de lage opbrengsten en je krijgt een wijn met een mooie concentratie, veel zuren en een bewaarpotentieel van minimum vier tot acht jaar.

SPAANS OF SARDISCH? Cannonau is de Sardische naam voor garnacha in Spanje, grenache in Frankrijk. Er werd aangenomen dat grenache van Spaanse origine is, meest waarschijnlijk uit Aragon in het noordoosten. Hoewel recente studies (Lovicu 2006) uit Italië deze herkomst in twijfel trekt. Men beweert dat garnacha afkomstig zou zijn uit Sardinië. Beide hypothesen zijn mogelijk gezien de historiek van het land en de culturele band met Spanje. Sardinië bestond al in 800 BC. Van 1479 tot 1720 was het eiland een Spaanse kolonie. Beschrijvingen van garnacha en cannonau verschijnen in de literatuur op een zelfde moment. Niettemin lijkt het meer dan waarschijnlijk dat cannonau niet in Sardinië voorkwam. De bewering dat cannonau zou gedomesticeerd zijn uit een wilde soort werd door moleculair onderzoek verworpen. Dat Spanje wel degelijk de bakermat is van dit druivenras blijkt uit twee redenen. Alle kleurmutaties van garnacha komen voor in Spanje en niet in Sardinië. Recente morfologische en genetische studies hebben aangetoond dat garnacha heel wat klonen heeft in Spanje en niet in Sardinië. Gebaseerd op de regel van de Russische agronomist, Nikolai Vavilov dat de grootste klonale diversiteit voorkomt daar waar de teelt het meest geconcentreerd is, mag aangenomen worden dat garnacha wel degelijk een Spaanse druif is die wijd verspreid is en heel wat synoniemen kent zoals cannonau in Sardinië, abundante in Portugal, grenache in Frankrijk… (bron: Wine grapes, Jancis Robinson, Julia Harding & José Vouillamoz).

DE WIJNEN De beste wijnen en tevens de bekendste wijnen van het eiland zijn deze van cannonau en vermentino. De smaak en geur verschillen per regio. Rode wijn heeft doorgaans een warm aroma met een sappige smaak, fruitig met een kruidig kantje en vaak een alcoholvinnig staartje. Goede cannonau wordt gemaakt in het oosten van het eiland van Orosei tot Bari Sardo aan de kust tot in het bergachtige binnenland rond Nuoro, Ogliastra en Atzara, tot Cagliari. Nepente di Oliena verwijzend naar de stad Oliena, Capo ferrato in de provincie Nuoro en Jerzu mogen de eigen dorpsnaam vermelden naast de algemene term DOC. Hier worden ontegensprekelijk de beste cannonauwijnen geproduceerd. DOC Cannonau di Sardegna is één van de 19 DOC wijnen op Sardinië. Er is slechts één DOCG: Vermentino di Gallura. 15 zones hebben een IGT certificaat. Andere typische druiven zijn vernaccia, carignano, nuragus en monica.

SOORTEN CANNONAU Cannonau di Sardegna rood en rosé min. 85% en 15% andere druiven Cannonau di Sardegna Riserva Cannonau di Sardegna Passito Cannonau di Sardegna Liquoroso Cannonau di Sardegna Classico min. 90% Minimum twee jaar rijping, ten minste zes maanden of 12 maanden eikenvat, voor de riserva en classico. Minimum één jaar rijping waarvan ten minste zes maanden in vaten voor het soort liquoroso.

Proefnotities zijn te vinden op de website www.vlaamsewijngilde.be Appunti dei vini assaggiati: www.vlaamsewijngilde.be

K E N W I J N -magazine - jaargang 14 - nr. 27

WARWICK EN VILAFONTÉ Op 21 maart 2017 was Mike Ratcliffe, managing director van Warwick Estates te gast in wijnbar Blend te Brugge. Hij presenteerde er tevens de wijnen van Vilafonté.

WARWICK ESTATES De Warwickboerderij in Stellenbosch, Zuid-Afrika, bestaat sinds 1771. Het domein was toen bekend als ‘De Goede Sukses’. Het werd na de Boerenoorlog in 1902 aangekocht door een Engelse kolonel, die het de nieuwe naam ‘Warwick’ gaf als eerbetoon aan zijn Warwickshire regiment. Stan Ratcliffe was op zoek naar een uitmuntende terroir in de Kaapse regio en kocht het domein in 1964. Samen met zijn uit Canada afkomstige vrouw Norma, begon hij er cabernet sauvignon aan te planten. Norma ging zich meer en meer toeleggen op het wijnmaken. Uiteindelijk werd zij de eerste Zuid-Afrikaanse vrouwelijke wijnmaker. In 1984 produceerde zij haar eerste fles cabernet sauvignon onder de naam ‘The blue Lady’. Twee jaar later werd Trilogy, een bordeauxblend, op de markt gebracht. Het domein behelst nu 110ha op een hoogte van 220 tot 350m, waarvan 56ha beplant met wijnstokken op zuidelijk georiënteerde hellingen. De aangeplante variëteiten zijn: 20,3ha cabernet sauvignon, 2,8ha cabernet franc, 5,9ha merlot, 8,2ha pinotage, 3,3ha shiraz, 10,5ha sauvignon blanc en 5ha chardonnay 5ha. Daar er maar 600mm neerslag per jaar valt, worden de wijngaarden geïrrigeerd. De ondergrond (Hutton en Clovelly) bestaat hoofdzakelijk uit graniet en klei en wordt goed drainerend. De wijnbouw geschiedt op natuurlijke wijze met slechts beperkt gebruik van herbiciden en insecticiden .

MI C HEL VA N Z A ND I J C K E C o m m an d e r ij H e t B r u g s c h e V r y e Foto's Ines Vandenbroucke

Geproefd Warwick Sauvignon blanc 2015

De druiven worden in februari in de vroege morgen met de hand geplukt. De gisting gebeurt op inox vaten aan 1316°C gedurende twee tot drie weken. Vervolgens wordt de wijn vier maanden sur lie gehouden. Vóór het bottelen in juni wordt de wijn licht gefilterd. De wijn kleurt delicaat lichtgeelgroen met een vibrerende schijn. Onmiddellijk ontwikkelen zich aroma’s van citroenschil, munt, passievrucht en nectarine. De smaken concentreren zich rond kiwi en overig rijp exotisch fruit, eindigend in een verfrissende toets. Opvallend is een zekere volheid, wellicht te danken aan de vinificatietechniek, evenals aan de aanwezigheid van een beperkte hoeveelheid (4%) semillon. Warwick Chardonnay White Lady 2015

De druiven worden handmatig geplukt half februari en zacht geperst met toevoeging van een minimale hoeveelheid zwavel. Na 48 uren koude bewaring wordt het sap overgebracht op Franse eikenvaten, waar de natuurlijke gisting op gang komt. Deze gisting duurt zes maanden; in de latere fases wordt bâtonnage toegepast.

VILAFONTÉ Vilafonté is genoemd naar de geologische ondergrond van deze wijngaard, die tussen de 750.000 en 1.500.000 jaar oud is. Het is een joint venture van Amerikaanse en Zuid-Afrikaanse wijnmakers. Mike Ratcliffe is verantwoordelijk voor het management, terwijl Zelma Long – vroeger werkzaam bij Robert Mondavi in Californië – hoofdwijnmaker is. Het domein van 42ha ligt in Paarl, in de schaduw van de Simonsberg. Zestien hectare zijn beplant met cabernet sauvignon, cabernet franc, merlot en malbec. De wijnproductie zelf gebeurt in Stellenbosch, waarbij men gebruik maakt van de meest geavanceerde technieken. Er worden twee soorten wijnen gemaakt: in Series M overheersen merlot en malbec; de wijnen zijn zacht, afgerond en vlezig. In series C domineert cabernet sauvignon: dit geeft stevige, gestructureerde, strengere wijnen. De wijnen van Vilafonté worden tot de beste bordeauxblends van Zuid-Afrika gerekend.

De malolactaat gisting wordt onderdrukt. De wijn heeft een citroengele kleur en opent op aroma’s van citrusvruchten, rijpe peer en vanille. In de mond komt de wijn harmonieus en elegant over met smaken van perzik en een finale van sinaasappelzuur. Het hout is goed geïntegreerd. Warwick Cabernet sauvignon First Lady 2014

Deze wijn wordt gemaakt van 100% cabernet sauvignon van alleen jonge wijnstokken. De wijn rijpt op oudere Franse eikenvaten gedurende 14 maanden. Het is een wijn met dominante fruitexpressie die wat koeler kan worden geserveerd. De wijn presenteert zich schitterend robijnrood in het glas. Na indrukken van zoethout en sigarenkistje openen zich aroma’s van verfrissend rood fruit (kersen en frambozen). Dit is een vlotte en sappige drinkwijn. Warwick Cabernet franc 2012

De wijngaard is zuidoostelijk georiënteerd. De druiven worden handmatig geplukt midden maart. Na persing wordt een koude maceratie toegepast gedurende vijf dagen, waarna de spontane gisting start. Er worden gisten toegevoegd voor een lange koude fermentatie. De malolactaat gisting geschiedt op tank. Vervolgens wordt de

Geproefd Seriously old dirt 2013

Series C 2013

Dit is de tweede wijn van het domein, gemaakt van jonge stokken. De wijn is medium intens in een sappige stijl. De flinke tranen verraden een hoge concentratie aan glycerol.

Deze jaargang bracht excellente wijnen voort. Een krachtige fruitsmaak wordt ondersteund door prominente zuren en een stevige tannine. Na enkele jaren kelder zal de wijn optimaal versmolten zijn.

Series M 2013

Series C 2010

Krachtige wijn met een mooie evolutie en ontwikkeling van rood en zwart fruit (45% malbec). De tannine is mooi geïntegreerd.

Dit is een evenwichtige jaargang met een mooie persistentie dankzij fijne verweven zuren. In de blend domineert de cabernet sauvignon met 75%.

Series M 2012

Series C 2009

Robijnrode wijn met veel finesse en elegante tannine. Deze wijn is het meest merlot getypeerd (48% merlot, 35% malbec).

Dit is de meest vlezige wijn met aroma’s van munt en eucalyptus. Het donker fruit krijgt een grote lengte door de ondersteunende elegante tannine. De wijn in Europa - is op dronk.

Series M 2011

Donkere, wat strengere wijn met veel expressie van zwart fruit (51% malbec). De wijn is minder expressief.

wijn gelagerd op light toasted eikenvaten, voor de helft nieuw. Er volgt nog één jaar rijping op fles vooraleer de wijn gecommercialiseerd wordt. De wijn is donkerrood en verspreidt aroma’s van donker fruit, tabak en leder. In de smaak domineert het zwart fruit, ondersteund door een aardse toets. De mooie lengte wordt ondersteund door fluwelige tannine. De wijn is verfijnd en elegant. Warwick Trilogy 2011

Zoals de naam doet vermoeden is dit een blend van drie variëteiten: cabernet sauvignon, cabernet franc en merlot in een verhouding van ongeveer 55-30-15%. De merlotdruiven worden eerst geplukt begin maart, vervolgens de cabernet franc en uiteindelijk einde maart – begin april de cabernet sauvignon. De drie variëteiten ondergaan een afzonderlijke gisting en rijpen vervolgens samen in Franse eikenvaten (waarvan 60% nieuw) voor 26 maanden. Na botteling rust de wijn nogmaals 26 maanden op fles. De wijn heeft een dieprode kleur en verspreidt aroma’s van donkerrood fruit. De complexe fruitexpressie wordt samengehouden door zijden tannine. Deze wijn toont karakter en heeft een lang bewaarpotentieel.

Series C 2005

De wijn oogt en ruikt nog jong. De krachtige fruitexpressie is verweven met fijne zuren en edele tannine.

OUD EN NIEUW Opvallend is dat men in Zuid-Afrika, zoals elders in de nieuwe wereld, meer en meer aandacht heeft voor terroir. Zo is op Vilafonté bewust gekozen voor een zeer oude geologische ondergrond – veel ouder dan de meeste wijngaarden in Europa-. Deze ondergrond is verweerd en ontdaan van zijn meeste bestanddelen, wat leidt tot een hogere densiteit van aanplant, kleinere wijnstokken, lagere opbrengsten en een hogere fruitextractie. Anderzijds worden de meest moderne vinificatietechnieken toegepast om tot een maximale smaakontplooiing te komen. Zo bekomt men een uitstekend product dat in eerste instantie een nieuwe wereldstijl aankleeft maar bij nader proeven een diepgang in smaakprofiel verraadt, getuige van een doordachte keuze.

K E N W I J N -magazine - jaargang 14 - nr. 27

FEEST VAN DE VLAAMSE WIJNGILDE 2017

DE LOIRE ALS GASTREGIO

VOORZITTER ERIC AAN HET WOORD

ONDERVOORZITTER LUC VERVOLGT

“Het was een bijzonder feest van de Vlaamse Wijngilde dit jaar. Een andere plaats, een andere vorm, een andere insteek. Het was ook bijzonder omdat het feest een organisatie is van de voorzitter en ik dit jaar om gezondheidsredenen verstek heb moeten laten gaan. Gelukkig kon ik rekenen op een actief nationaal comité met als voortrekker Luc De Wulf en de immer actieve steun van onze erevoorzitter Hugo Van Landeghem. Dank aan elk lid van het comité dat bijgedragen heeft tot het welslagen van deze bijzondere versie. Dank aan Patrick Neyt, de “chef” van het restaurant en de feestzalen voor de ondersteuning en de suggesties. Mes chers amis vignerons vous n’êtes pas très nombreux cette année mais de qualité. Soyez les bienvenus chez nous. Vu que cette année pour des raisons de santé ce n’est pas moi comme président qui a été responsable pour l’organisation de la fête de la Vlaamse Wijngilde je cède la parole à mon vice-président Luc pour l’accueil officiel.”

“We opteerden dit jaar voor een nieuwe formule, in een andere gastronomische tempel, weliswaar vertrouwd gebied, met een Vlaamse Wijngilde steeds zeer genegen chef Patrick en zijn vriendelijk en gastvrij team onder leiding van Nicolas, Hélène en de mama. Geen plechtige stoet, geen intronisaties of middeleeuwse proclamatie dit jaar, neen zeer eenvoudig, een speelse wijnwandeling doorheen ‘le jardin de la France’ , de Loirevallei, op zoek naar de meest geslaagde paringsdans tussen de verschillende mono-cépagewijnen en enkele authentieke Franse gerechtjes, in een bereidingstijl Lozen Boer.” “Mag ik de aanwezige wijnbouwers uitnodigen om even recht te staan en een hartelijk applaus vragen voor Kathleen Van den Berghe. Hoewel ze ook een beetje verliefd was op de Toscaanse wijngaarden en olijfbomen, werd ze toch de trotse eigenares van Château de Minière in de AOC Bourgeuil. Gepassioneerd en enthousiast zal ze graag even haar kasteel en haar rode bourgeuil voorstellen. Andere gepassioneerde gaste is ook van bij ons, oud-Zelenaars, Milaine Oosterlynck-Bracke, vandaag zonder haar man Eddy, kon zich ge-

N AT I O N A A L C O M I T É

lukkig vrijmaken en we zijn er zeer dankbaar voor. Graag straks meer over jullie droom die werkelijkheid werd : Domaine Juchepie. Wie Hugo zegt, denkt Bordeaux… wel toch vandaag niet?… in de Loire? Wel ja vrienden, Bordeaux is everywhere. Je zult het niet geloven, maar toch is het waar. Onze Bordelese gast heeft de meest representatieve naam voor een kasteelheer, Alain Chateau. Hij was hier recent op de Saint-Emilion Grand Cru Classé-happening met zijn wijnen van Château Yonn-Figeac. Pour Alain Chateau, la passion du vin se partage pour la richesse des sensations et des émotions qu’elle fait découvrir. Il aura le plaisir de nous présenter tout à l’heure ses deux châteaux, situés dans le pays de Loire : Château de Varennes (à Savennières) et Château de Bellerive ( à Quarts de Chaume). Il nous invitera aujourd’hui à déguster deux de ses vins exceptionnels de cette région. Dank ook aan de wijnhandelaars die ons de wijn hebben willen leveren aan hun allerbeste prijs: Magnus – Divo – Château Brillant en natuurlijk ook Patrick Neyt zelf die reeds jaar en dag een kind aan huis is bij vele wijnboeren in de Loirestreek. Hij komt er thuis en wist ons als geen ander beter te adviseren wat er deze middag allemaal op tafel kon komen.”

MENU: LOIRESYMFONIE VAN DE LOZEN BOER ] Aperitiefhapjes ^ ] Intermezzo ^ ] Banket van coquilles en rauw gemarineerde vis ^ ] Dorade royale uit de Atlantische Oceaan, beurre Nantais, sel de Guérande ^ ] Een lekker stukje Salers-rund uit de Auvergne ^ ] Blauwgeaderde kaas ^ ] Dessert ^ ] Mokka ^

Wijnlijst 1. Vouvray pétillant ‘ Le Naturel’ - Chenin Blanc AOC Vouvray Domaine Sébastien Brunet 2. Terre de Pierre 2013 Muscadet Sèvre & Maine - Domaine Pierre Luneau-Papin 3. Phillo 2014 AOC Touraine Chenonceaux - Domaine des Pierres d’Aurèle 4. Boa Moa 2013 - Sauvignon gris AOC Touraine - Domaine JeanFrançois Merieau 5. Sancerre 2015 - AOC Sancerre Domaine Vacheron 6. Le Sec de Juchepie ‘Le Clos’ 2013 AOC Anjou blanc - Domaine de Juchepie 7. Saumur blanc 2013 - AOC Saumur Château de Villeneuve 8. Chinon blanc 2011 - AOC Chinon Château de Coulaine 9. Savennières 2014 - AOC Savennières - Château de Varennes 10. Bourgeuil 2010 - AOC Bourgeuil Château de Minière 11. Chinon ‘Les Picasses’ 2012 AOC Chinon - Château de Coulaine 12. Cabernet Franc El Padre 2010 Edición Limitado – Morandé – Maipo Valley – Chili 13. La Passion de Juchepie 2001 AOC Côteaux du Layon-Faye - Domaine de Juchepie 14. Quarts de Chaume 2010 AOC Quarts de Chaume - Château Bellerive

Aperitiefhapjes

Een lekker stukje Salers-rund uit de Auvergne

Intermezzo

Blauwgeaderde kaas

WIJN EN SPIJS: DE HARMONIE Bij de aperitiefhapjes is er wel wat controverse over de vouvray pétillant: bijna veertig proevers vinden de combinatie geslaagd, maar meer dan 20 vinden er maar niets aan. De muscadet die als intermezzo dient, kon bij de meerderheid op veel bijval rekenen. Het banket van coquilles en rauw gemarineerde vis is een pareltje uit de keuken van De Lozen Boer, maar niet zo gemakkelijk te combineren met wijn: noch de Phillo uit Touraine, noch de Boa Moa (sauvignon gris uit dezelfde streek) passen hierbij. Enkel de sancerre van Vacheron past er zeer goed bij. Bij de dorade is het eenvoudiger een goede tafelpartner te vinden: de saumur blanc van Villeneuve, de chinon blanc van de Coulaine en de Sec van Juchepie harmoniëren met de vis, enkel de savennières ligt moeilijker. Het Salers-rund vond dan weer zijn beste begeleider in de bourgeuil van Minière, maar

Banket van coquilles en rauw gemarineerde vis

Dessert

Dorade royale uit de Atlantische Oceaan, beurre Nantais, sel de Guérande

▪ Nummer op de horizontale as verwijst naar het nummer van de wijn. Het rode balkje staat voor proevers die de combinatie niet goed vonden, het groene voor de proevers die wel harmonie ontdekten.

ook de chinon "Les Picasses" en de cabernet franc uit Chili die we er als vergelijking hadden bij gestopt, kunnen op heel wat goedkeurende blikken rekenen. Al vinden ook een vijftigtal proevers minstens één van die wijnen ongeschikt voor het rundvlees. De blauwgeaderde kaas roept om een zoete wijn: de Passion van Juchepie voldeed ruimschoots aan die verwachting. Slechts een handvol proevers kon de combinatie niet smaken terwijl liefst tachtig proevers zich in het walhalla waanden. De laatste controversiële combinatie van de dag was het zoete dessert met een quarts de chaume van Bellerive: veertig proevers vonden het prima, maar zestien vonden geen harmonie. De aanwezige proevers waren het er in ruime mate over eens: deze formule is een waardige vervanger voor het traditionele feest. Culinair minstens evenwaardig, met een beperkter ceremonieel: de Vlaamse Wijngilde gaat mee met de tijd.

K E N W I J N -magazine - jaargang 14 - nr. 27

H U G O VA N L A ND E G HEM C o m m an d e r ij L an d v an W a a s

VIGNOBLES PERSE

EEN WIJNIMPERIUM IN EVOLUTIE De schitterende vatenkelder van Château Pavie

VAN GEFORTUNEERD ZAKENMAN TOT WIJNBOUWER Sommigen hebben een uitzonderlijk zakeninstinct. Gerard Perse is zo iemand die vanuit het niets een fortuin heeft opgebouwd door het verwerven van zes supermarkten in de omgeving van Parijs. De jonge veertiger had daarnaast ook een passie voor wijn die hem richting Saint-Emilion voerde. “Ik bevond mij in gezelschap van enkele gepassioneerde wijnvrienden in de wijngaarden van Saint-Emilion en kwam onmiddellijk onder de indruk van de charme van het landschap. Toen ik vernam dat Château Monbousquet te koop was, heb ik geen moment getwijfeld om het te kopen”, vertelde Gerard Perse. Een talentrijke zakenman is niet per se een even getalenteerde wijnbouwer. Vandaar dat Gerard beroep deed op Michel Rolland, de wereldvermaarde Bordelese oenoloog. Het was de start van een succesverhaal, want na Château Monbousquet in 1993, volgde nog een reeks aankopen. In 1998 verwierf

hij naast het prestigieuze Château Pavie, een saint-emilion premier grand cru classé B, ook Château Pavie Décesse, saint-emilion grand cru classé. Toen Robert Parker zijn Château Pavie 2000 een score van 100 punten gaf, was het succes compleet. Hij voegde daar aan toe: “Pavie is vandaag één van de beste wijnen ter wereld.” Nog was Gerards aankoophonger niet gestild. Hij kocht in 2001 het aan Château Pavie grenzende Château Bellevue Mondotte en daarna ook nog Clos Lunelles in de appellatie van Castillon Côtes de Bordeaux. Maar ondertussen had Gerard

Perse in het hartje van Saint-Emilion ook het tweesterrenrestaurant Hostellerie La Plaisance - de gastronomische tempel van de regio – aangekocht. In 2016 voegde hij daar nog de bekende wijnbar van Saint-Emilion 'L' Envers du Décor' aan toe. Gerard Perse bewees dat een talentrijk zakenman ook in die wijnwereld succesvol kan zijn. En dat succes in de wijnwereld niet noodzakelijk het resultaat is van een lange familiale traditie, zoals in Bordeaux wel eens wordt beweerd.

Rechts Gérard Perse met echtgenote Chantal, links dochter Angélique met schoonzoon Henrique

GEWIJZIGDE VISIE Ongetwijfeld behoren de terroirs van Pavie en Pavie-Decesse tot de beste van Saint-Emilion. De wijngaard van Pavie omvat 37ha en vormt één geheel dat in drie sectoren kan worden opgedeeld. Het hoogst gelegen kalkplateau gaat over in naar het zuiden gerichte hellingen (côtes) met een diepe leembodem en kalk in de ondergrond om vervolgens uit te lopen met een zand- leembodem aan de voet van de helling (pieds de côtes). Als perfectionist wou Perse binnen de kortste keren van Château Pavie een topwijn maken. Daarom verkoos hij te werken met heel lage rendementen van rond de 30hl/ha en wou hij alleen superrijpe druiven – soms op het randje van overrijpheid – oogsten. De Franse eik moest van de hoogste kwaliteit zijn en liefst voor 100 procent nieuw. Door een lange en intense extractie, samen met een lange vatopvoeding op nieuw hout, werd geopteerd voor gestructureerde en opulente wijnen waarin vaak het uitzonderlijk terroir van Pavie naar de achtergrond werd verdrongen. Het waren echte Parkerwijnen die telkens met hoge scores werden overladen. Maar alles evolueert , ook de wijnwereld en de consument. De Parkerstijl is niet meer zo succesvol als voorheen. Gerard Perse is voldoende schran-

der om dat te beseffen. Hij heeft zijn conclusies getrokken en zijn visie van wijnmaken duidelijk bijgesteld. Waar vroeger sowieso voor 100 procent nieuw hout werd gekozen, wordt het percentage nu aangepast in functie van het millésime. Het fruit en de structuur van de wijn bepalen nu de dosis nieuw hout. Daarnaast werden ook de duur en de intensiteit van de extractie teruggeschroefd. De merlot was in Pavie tot voor enkele jaren met 80 procent de dominante druif. Het aandeel merlot werd teruggebracht naar 60 procent ten voordele van de cabernet franc. De winst aan frisheid en precisie zijn in de wijnen van 2015 en 2016 duidelijk merkbaar. Het obsessioneel streven naar heel lage rendementen en superrijpe druiven is ook afgeslankt. Perse is blijkbaar tot het besef gekomen dat too much vandaag niet meer de sleutel van het succes is. Supergeconcentreerde druiven zijn vaak veel moeilijker tot evenwichtige wijnen om te zetten. De trend is gezet: de wijnen van Perse zullen in de toekomst meer de stempel van hun terroir dragen, minder die van de technologie. Een heuglijke vaststelling. De hieronder beschreven wijnen zijn hiervan het ‘levend’ bewijs.

Geproefd

Clos Lunelles 2016 – Castillon Côtes de Bordeaux

Angélique de Monbousquet 2016 – Saint-Emilion Grand Cru

80% merlot – 10% cabernet franc – 10% cabernet sauvignon. 32 hl/ha. Compact en nog vrij gesloten in de geur. Bij verluchten: rijp fruit en een ondertoon van leder en toast. Zeer kruidige onderbouw met wat gemis aan charme. Ietwat stugge finale. Heeft meer tijd nodig.

60% merlot – 30% cabernet franc – 10% cabernet sauvignon. 41 hl/ha. Verfijnde aroma’s van rijp fruit, mooie expressie voor de tweede wijn van Monbousquet. Aangename wijn met medium body en matige extractie. Rijpe tannine. Arômes de Pavie 2016 – Saint-Emilion Grand Cru 66% merlot – 21% cabernet franc – 13% cabernet sauvignon. 42 hl/ha. Als tweede wijn van Château Pavie is er de verfijning van een groot terroir, elegant en gevarieerd. Zeer goede balans waarbij elegantie en diepgang samengaan. Geïntegreerde tannine met rijpe en verfijnde afronding. Knappe tweede (betaalbare?) wijn. Château Monbousquet 2016 – Saint-Emilion Grand Cru Classé

60% merlot – 30% cabernet franc – 10% cabernet sauvignon. 38 hl/ha. Rijpe fruitschakeringen zonder noties van overrijpheid. Heeft meer diepte dan de tweede wijn. Romige aanzet, medium body en stevige maar rijpe tannine met kruidige finale en aangenaam bitter. Heeft bewaarpotentieel.

Château Pavie Décesse 2016 – Saint-Emilion Grand Cru Classé

90% merlot – 10% cabernet franc. 16 hl/ha. Intense kleur. Zeer knappe aroma’s met het raffinement van rijp fruit samen met kalkachtige frisheid van het kalkplateau. Minerale toets en mooie integratie van het nieuwe hout. Gestoffeerde aanzet met rijp fruit. Een dynamische structuur waarin fruit, kracht en aciditeit harmonieus samengaan. Nobele tannine en een lange afdronk. Schitterende wijn. Bellevue Mondotte 2016 – SaintEmilion Grand Cru

90% merlot – 5% cabernet franc – 5% cabernet sauvignon. 18 hl/ha. Deze 2ha grote wijngaard vormt een enclave binnen Château Pavie Decesse op het kalkplateau. Enorm diepe kleur. Ker-

sen en kirsch. Diepte en verfijning met een onderliggende complexiteit. Krachtige en kruidige onderbouw uitlopend in een tanninerijke finale. Minder toegankelijk dan Pavie Decesse; heeft meer tijd nodig om zijn intrinsieke kwaliteiten te ontplooien. Groot bewaarpotentieel. Château Pavie 2016 – Premier Grand Cru Classé “A”

60% merlot – 22% cabernet franc – 18% cabernet sauvignon. 38 hl/ha. 80% nieuw hout. Zeer diepe kleur met dunne meniscus. Geconcentreerd diep fruit met een minerale fond, een verfijnde en frisse toets overweegt samen met florale toetsen. Geen enkele zweem van overrijpe toetsen. Finesse. Harmonieuze combinatie van kracht en elegantie, geschakeerde en verfijnde onderbouw die uitloopt in een heel lange finale met gestructureerde en nobele tannine. Dit is zonder twijfel de beste Pavie ooit, meer gebouwd op finesse en harmonie dan op power. Een topwijn. Alleen de prijs kan een belemmering zijn!

K E N W I J N -magazine - jaargang 14 - nr. 27

DE NATIONALE PROEVEN 2016 ED D Y S A R L E T Het Brugsche Vr ye

eruststellende woorden van de wijnmeester van de commanderij helpen niet veel. Ook de wetenschap dat alle wijnen zorgvuldig uitgekozen werden door een panel van maar liefst dertig ervaren proevers, kan de zenuwen van de gemiddelde kandidaat maar weinig kalmeren. Na tot een anderhalf uur proeven en kibbelen wordt het antwoordblad ingediend. Tijd voor een glas champagne, de boutade indachtig “bij overwinning verdien ik het, bij nederlaag heb ik het nodig”. Vervolgens verschijnen de voorzitter en de wijnmeester en dan weet iedereen: het uur van de waarheid heeft geslagen. Amper vijftien van de meer dan tachtig kandidaten keren zonder diploma huiswaarts. Ze kunnen zich troosten met de gedachte dat extra trainingssessies moeten volgen, wil het resultaat volgend jaar beter zijn…

Nationaal Wijnmeester Eddy kondigt de resultaten aan.

Perfecte tafelschikking, onderdeel van een even goede organisatie

DE WIJNEN Proeven Meester Rood 1: Merlot: Borgo dei Posseri Rocol Merlot Trentino Alto-Adige 2013 Rood 2: Bordeaux: Château Clauzet Cru Bourgeois Saint-Estèphe 2011 Rood 3: Bourgogne: Bourgogne Henri Boillot 2014 Rood 4: Côtes-du-Rhône: Gigondas Domaine Grand Romane 2013

DE FEITEN OP EEN RIJ Voorproeven • 30 personen afkomstig van 23 commanderijen

Proeven Grootmeester

Nationale proeven

Wit 1: Chardonnay: Diamond series Francis F. Coppola 2014 Wit 2: Chenin blanc: Spier Estate Signature Zuid-Afrika 2015 Wit 3: Riesling: Riesling Réserve Fernand Engel 2013 Wit 4: Sauvignon blanc: Menetou Salon Côtes de Morogues 2014

• 20 commanderijen met 41 kandidaten meester-wijnproever en 40 kandidaten grootmeester-wijnproever

Rood 1: Merlot: Borgo dei Posseri Rocol Trentino 2013 Rood 2: Bordeaux: Château Clauzet Cru Bourgeois St-Estèphe 2011 Rood 3: Bourgogne: Bourgogne Henri Boillot 2014 Rood 4: Blaufränkisch: Krutzler Eisenberg 2013

• Land van Waas met 19 kandidaten en Brussel met 10 kandidaten

Grootste afvaardigingen

Resultaten Meester-wijnproever • • • •

41 kandidaten Niet geslaagd: 8 Alle theorie juist: 15 Alle wijnen juist: 21

Resultaten Grootmeesterwijnproever • • • •

40 kandidaten Niet geslaagd: 7 Alle theorie juist: 27 Alle wijnen juist: 22

Opvallend • Meer kandidaten dan kandidaten meesters die alles correct hebben. • Theorie globaal gezien zeer goed beantwoord.

Meest fout beantwoord De vier blind te herkennen rode wijnen

De vier blind te herkennen witte wijnen

• Kandidaten meester: is Soave wit of rood en uit welke regio afkomstig. • Kandidaten grootmeester: juiste definitie van “soutirage”.

Het aroma ontvouwt zich maar geleidelijk…

HOE (S)MAAKT U HET?

G EER T D E BRU E C K ER C o m m a n d e r ij M o l e n b e r g

OP VERKENNING MET ONS REUKORGAAN Heeft u zich al eens af gevraagd welke invloed uw neus op uw bestaan heeft? Of hoe hij werkt? We weten allemaal hoe belangrijk bijvoorbeeld onze ogen voor ons zijn. De mens is sterk visueel ingesteld. Dat hebben we van onze voorouders. Om op onnavolgbare wijze door het bladerdak van het regenwoud te zwieren heb je nu eenmaal uitstekend dieptezicht nodig. Het slaken van ongearticuleerde kreten is hierbij optioneel. Behalve als je naast een liaan grijpt: dan is een gilletje, gevolgd door een doffe plof, wel op zijn plaats. Hetzelfde vermogen om visueel te onderscheiden heb je ook nodig om een minder bevriend soortgenoot met een welgemikte steen op het hoofd uit te schakelen (niet dat we hier voorstander van zijn). En dan hebben we het nog niet over een partner vinden: daarvoor moet je zeker uit je ogen kijken. Maar ons reukorgaan? Het hangt daar in het midden van het gezicht, bij de één een bevallig wipneusje, bij de ander iets dat meer lijkt op een waterspuwer van de Notre-Dame de Paris. Waar dient dat nu voor? Als welopgevoede nakomeling van primaten heb je er niet zo veel aan. Voor sociale interacties is hij niet nuttig. Geef toe dat het een bevreemdende indruk zou maken mochten twee vreemden die elkaar voor het eerst ontmoeten beginnen met elkaars achterste te besnuffelen. In de hondenwereld is dit de gewoonste zaak van de wereld, maar bij homo sapiens sapiens (ja, dus ook bij U) behoort het niet tot de geplogenheden. Een dergelijk vertoon zou op zijn minst bevreemde blikken opleveren. Een afrader. Nu we het toch over honden hebben: tegenover hun fabelachtige prestaties op snuffelvlak slaan we maar een flauw figuur. De bloedhond, voor negenennegentig procent opgetrokken uit neus (en verder wat oren), heeft er geen enkele moeite mee het spoor op te pikken van een of andere ontsnapte boef. Zelfs de labrador, hondensoort niet echt bekend om zijn ijver, kan worden opgeleid tot drughond dank zij zijn talentvolle reukorgaan (en aanzienlijke omkoperij met hondenkoek). Vergelijk dit alles met zelfs de meest befaamde “neuzen” uit de parfumindustrie. We zien hen nog niet in staat om, desnoods op handen en voeten, het spoor te volgen van bijvoorbeeld het grotere type everzwijn. En die beesten zijn allerminst beginners als het op stank produceren aan komt. Vanwaar deze inferioriteit van ons reukorgaan in vergelijking met dat van onze beste vrienden, de honden? De vraag stellen is het antwoord geven: wij zijn van oorsprong primaten, veel meer alleseters dan bijvoorbeeld wolven. Onze zeer verre voorouders hadden geur nodig om onderscheid te maken tussen eetbare en niet eetbare dingen, niet als spoorzoeker. Daarom beschikken we over een reukorgaan dat anders functioneert. Kenners weten dat een hond er niet toe neigt bedachtzaam voedsel in de mond te nemen om het weloverwogen te proeven. Bij onze trouwe viervoeters is de geliefkoosde

tactiek meer van: slok maar op. Het snelste traject van voerbak naar maag is het beste. Dit in tegenstelling tot de manier waarop de mens eet (enfin, de meeste toch). De mens proeft en geniet van zijn eten. Zowel voorafgaand aan het eten (orthonasale waarneming, het ruiken aan het glas), als tijdens het eten (retronasale waarneming). Het is dus hoog tijd om ons inferioriteitscomplex tegenover de hondenneus op te bergen. Ons reukorgaan is niet inferieur, het is gewoon anders. Waar onze huisvriend een reukorgaan heeft dat is ingesteld op detectie van zelfs het minste geurspoor en op communicatie met soortgenoten, is dat van ons geknipt voor analyse en het betere denkwerk. Hoewel we maar ongeveer 360 verschillende geurreceptortypes hebben stelt dit ons in staat om ruwweg 10.000 verschillende aroma’s te identificeren. En het is hier dat het betere wijnproeven zijn intrede doet. Overigens ter vergelijking: de rat heeft rond de duizend verschillende receptortypes, maar bijlange niet de bijhorende hersencapaciteit om er voordeel uit te halen. Anders was de rat de dominante soort op de aardbol.

PROEVEN: DE NEUS VAN VOOR Nadat je de wijn hebt gezien is het eerste wat je doet er aan ruiken – de orthonasale route. Dat ligt voor de hand. Minder voor de hand ligt dat de wijze van ruiken aan de wijn een verschil maakt. Wijn is een zeer complex mengsel waarbij de verschillende aromatische stoffen meer of minder gemakkelijk in gasfase overgaan. Sommige stoffen hebben wat hulp nodig. Door te walsen kunnen ook de minder enthousiaste moleculen overtuigd worden om op te springen uit de wijn om je neus te bereiken. Wat opwarmen helpt ook wel wat, hoewel hiermee voorzichtigheid geboden is. Opkoken van de wijn is uit den boze. Eenmaal in je neus aangekomen in gasvormige toestand moeten de geurmoleculen zich een weg banen naar waar je ze kan waarnemen. Ze moeten dus opnieuw in oplossing gaan in het neusslijmvlies, zodat ze zich kunnen binden op de receptorcellen. En dit doet de ene stof al beter dan de andere. Sommige gaan direct in oplossing, van zodra ze in contact komen met het slijmvlies. Andere dan weer zien het niet zitten om te worden gevangen, en zullen slechts bij hogere concentraties, of langer contact,

De Bordeaux à Sonoma ... CHÂTEAU DURFORT-VIVENS CHÂTEAU FERRIERE CHÂTEAU HAUT-BAGES LIBERAL CHÂTEAU LA GURGUE CHÂTEAU DOMEYNE ACAIBO

waarneembaar worden. Dit heeft zo zijn gevolgen voor je snuffeltechniek. Er is grondig onderzocht geweest welke de beste techniek is om aan wijn te ruiken, en het blijkt dat noch het oppervlakkige snuffelen, noch het ruiken met diepe halen optimaal is. Het best zoek je een middenweg tussen deze beide opties: niet te oppervlakkig, niet te diep snuiven. Ook goed is om variatie aan te brengen in je techniek: wat sneller en oppervlakkiger voor de stoffen die gemakkelijk je neus bereiken, wat trager en dieper voor de meer weerbarstige aroma’s. De snelle snuf is dan ook uit den boze: dan heb je enkel de snelle moleculen mee. Bovendien moet rekening worden gehouden met gewenning of extinctie: als je te lang wordt blootgesteld aan een bepaalde geur verdwijnt de waarneming. Tussen telkens een korte pauze is noodzakelijk. Oefenen en concentratie zijn hier absoluut de boodschap.

DE NEUS LANGS ACHTER De smaak van wijn wordt voor een overgroot deel gemaakt in de geur. Zoveel is zeker. Behalve de primaire smaken, zijnde voor wijn enkel zuur, zoet en bitter, is wat we ervaren als smaak een kwestie van neus. Probeer maar eens een slok wijn in de mond te nemen met dichtgeknepen neus. Blijft niet veel van over… Dit gegeven komt voor velen als een verrassing: onze hersenen maken ons immers wijs dat ook aroma’s uit de mond komen. Niet dus. Zonder reukorgaan geen wijnervaring. Je kan dan evengoed water met wat citroenzuur, suiker, of kinabast drinken. Is overigens een goede oefening om verschillende smaken in strikte zin, dus zonder de aromacomponent, te leren kennen. Doe er ook wat alcohol bij, en verander de verhoudingen. Heel leerzaam.

De retronasale geurwaarneming heeft een totaal ander karakter dan de orthonasale. De aroma’s moeten de afstand tussen glas en neus afleggen, niet altijd evident. Bij de “neus van voor” is de temperatuur ook lager, wat het voor de geurstoffen moeilijker maakt het vrije zwerk te kiezen, ze blijven rustig in de wijn zitten. Het palet zal dus veelal beperkter zijn. Eenmaal in de mond echter wordt de wijn opgewarmd, zodat veel meer geurstoffen kunnen vrij komen, die dan de ingeademde lucht kunnen vergezellen naar de neus, waar het feest van echt proeven kan beginnen. Tests hebben uitgewezen dat binnen de 200 milliseconden na het aankomen in de mond de hersenen de retronasale geuren beginnen waarnemen. Dat is behoorlijk snel. Van de andere kant, ver reizen hoeven ze niet te doen. Dat is een van de redenen dat onze neus in ons hoofd zit, en niet in onze knieën. Ook bij retronasaal proeven is enige techniek belangrijk. Het aroma moet met de ingeademde lucht mee naar de neus worden gevoerd. Om dit mogelijk te maken mag er niet te veel wijn in de mond zitten, anders loopt het zaakje over, en verslikt de liefhebber zich. Of de ademhaling wordt, in een reflex, afgesloten door de epiglottis – het dekseltje dat de luchtpijp afsluit om te ver-

K E N W I J N -magazine - jaargang 14 - nr. 27

Elke hersencel is bovendien een soort klein computertje op zich dat tot allerlei kunstjes in staat is. De tienprocentmythe is mogelijk ontstaan doordat bij heel veel activiteiten een specifiek deel van de hersenen actief wordt. Dit actief worden kan heel goed worden gezien door de moderne beeldvormingstechnieken, die heel precies kunnen laten zien welk deel van de hersenen op elk moment hard aan het werk is. Dit type scans toont de zones die “oplichten” als ze worden gebruikt.

mijden dat er van alles in loopt dat er niet thuis hoort, in dit geval wijn. Technisch aangelegde lezers weten dat je niet kan ademen als de luchtweg is afgesloten. Voor de modale mond schijnt een voorraadje van zo’n 10 ml, zeg maar een soeplepel, ruim voldoende. (De uitzonderingen zijn sommige politieke coryfeeën, die zo’n halve liter nodig hebben om de grote mond te vullen). Naast het opwarmen in de mond die de aroma’s meer vrij maakt is er het equivalent van het walsen in het glas: zeg maar het “kauwen”, het rondspoelen in de mond, van de wijn. Moet je absoluut doen. Door de verdeling van de wijn over het ganse oppervlak van mond, wangen, en keel komen meer geurstoffen vrij, en heb je ook een completer lokale smaakervaring. Een volgende stap is het toevoegen van lucht aan het voorraadje in de mond. Door lucht over en door de wijn in de mond te halen komen, alweer, meer en andere aroma’s ter beschikking. Dit vergt de correcte houding en een klein beetje voorzichtigheid. Een grote mondvol en/of inademen met het hoofd achterover is hier niet aan te raden: een niet te stuiten hoestbui zal onvermijdelijk je deel zijn. Ook het resulterende besproeien van de omgeving met wijn in deze omstandigheden is niet het ideaal. De correcte techniek bestaat er in om de lucht tussen licht geopende lippen door doorheen de wijn te laten borrelen. Ook hier zijn concentratie, oefenen, en bijleren de boodschap. Eenmaal alle informatie verzameld (visueel, orthonasaal, mond, retronasaal) komt het echt zware werk: het verwerken door de straffe centrale computer in je hoofd.

PROEVEN VAN WIJN DOEN WE MET ONS BREIN Er bestaat een hardnekkige mythe dat de mens slechts een tiende van zijn hersencapaciteit benut. Dit is manifest onwaar: elke hersencel die zich een plaatsje heeft veroverd onder ons schedeldak heeft zijn functie. En we hebben er zo’n 10 miljard, of een ééntje met 10 nullen achter.

Wanneer we kruiswoordraadsels, zelfs hele moeilijke, invullen dan licht een eerder beperkt deel van de hersenen op. Idem voor het oplossen van wiskundeproblemen, het luisteren van muziek, het houden van een conversatie: telkens lichten specifieke delen van de hersenen op. Hoe complexer de taak, hoe meer zintuiglijke en cognitieve modaliteiten worden aangesproken, hoe ruimer actief je brein wordt. En dan het heuglijke nieuws: als je wijn proeft dan wordt het in je hoofd als nieuwjaar middernacht op Times Square New York: overal licht en vuurwerk. En dat heeft niets te maken met alcohol, maar wel met de zeer complexe waarnemingen en activiteiten die gepaard gaan met wijn proeven. Alle zintuigen gaan in overdrive. Al deze informatie moet dan worden geïntegreerd, tegen elkaar afgezet, vergeleken met herinneringen, en uiteindelijk verwerkt tot de unieke ervaring die het proeven van wijn is. Een eindexamen kwantummechanica is er niets bij. Het aandeel van de neus is hierbij opnieuw van doorslaggevend belang. De ruim 350 types receptorcellen geven van elke soort geurmolecule een specifiek patroon door aan de hersenen. Hoe dit precies in zijn werk gaat is nog maar relatief recent ontrafeld. Het is op basis van dit patroon dat we in staat zijn verschillende aroma’s te herkennen (zoals al gezegd: zo’n tienduizend). Het zal niemand ontgaan dat dit de zaken er niet eenvoudiger op maakt. Leren lezen en schrijven, met slechts 26 lettertje in ons alfabet, is een moeizaam en langdurig proces. Het leren omgaan met de meer dan 350 elementaire symbolen of letters uit het geuralfabet is allesbehalve simpel. De weg naar meesterschap is lang, hobbelig, kronkelig, bezaaid met valkuilen maar (in tegenstelling tot leren schrijven) bijzonder aangenaam. Enkel (veel) oefening baart kunst. En je ervaring delen met anderen.

Communiceren over smaak en geur is bepaald niet eenvoudig. De zaken worden dan nog bemoeilijkt doordat niet iedereen geuren en smaken op dezelfde wijze waarneemt. Zo bestaan er mensen die veel gevoeliger zijn voor bittere smaak dan anderen. Een ander voorbeeld is de aangeboren afwijking die bestaat voor de perceptie van koriander. Voor 90 procent van de mensheid is dit een heerlijk verfrissend kruid dat essentieel onderdeel moet vormen van elk slaatje. Voor 10 procent pechvogels, waaronder ondergetekende, smaakt het spul echter naar zeeppoeder. Voor deze ongelukkige minderheid wordt elk gerecht geruïneerd door de aanwezigheid ervan. Niet enkel dat, maar deze sukkels worden getrakteerd op vreemde blikken als ze hun tafelgenoten meedelen dat het hoofdgerecht naar slappe shampoo smaakt. Dit alles betekent dat je niet zomaar kan afgaan op de beschrijvingen van de “autoriteiten” als het gaat over het appreciëren van specifieke wijn of wijnsoorten. Op zijn best kunnen de grote proevers slechts een richtlijn geven. Het eigen brein dient uiteindelijk de beslissing te nemen. En die eigen grijze massa doet nog meer dan ontvangen en beslissen. Je hersenen luisteren niet enkel naar de muziek van de wijn. Ze stellen het orkest samen dat deze muziek maakt, en zijn er de dirigent van.

BIJ JE BREIN MOET JE ZIJN Het centraal zenuwstelsel is niet louter een passieve machine die informatie opneemt en verwerkt. Iedereen die ervaring heeft met wijnproeven weet dat de omgeving, de context, het gezelschap, en de verwachtingen in belangrijke mate de ervaring beïnvloeden en bepalen. Dat is de reden dat blind proeven een totaal andere ervaring is. Dat is ook de reden dat – naar het schijnt – de paus van de wijnproeverij weigert blind te proeven. Parker, want over die man gaat het, weet dat de kennis van de naam van de wijn, zijn achtergrond, zijn terroir, de mythologie er rond, een integraal onderdeel vormen van de perceptie. Het meenemen van deze aspecten in een beoordeling is een bewuste keuze, die weliswaar kan worden bekritiseerd, maar die toch ook een zeker voordeel heeft. Sommige mensen doen er wat denigrerend over: de “etiketdrinker” wordt door de “echte” wijnkenner met enige minachting bekeken. Eigenlijk wat ten onrechte: wat je weet over een wijn, wat je ervan verwacht, bepaalt echt wel mee, zelfs tot op het niveau van de waarneming, de ervaring. Uit een experiment met dieren is gebleken dat de hersenen niet alleen informatie ontvangen vanuit het neusslijmvlies, maar er ook echt informatie naartoe sturen. Van de rat is bekend dat net na het eten de cellen van het geursysteem in rustmodus gaan. De hersenen schakelen het zaakje eigenlijk wat uit. Dit sturen van de waarneming is overigens niet beperkt tot het reukzintuig. Bij de mens bijvoorbeeld is bekend dat het zenuwstelsel niet-relevante geluiden kan onderdrukken. Zelfs voor dat men er zich bewust van wordt. Bij sommige ziektebeelden – zoals de schizofrenie – is dit systeem defect, wat bepaalde symptomen kan verklaren. Bewuste, en zelfs onbewuste, informatie wordt door de hersenen gebruikt om je ervaring van de degustatie bij te sturen. De conclusie is dan ook onontkoombaar: hoe meer je weet over wijn, hoe groter je potentieel om er echt van te genieten.

ZES REGELS VOOR GOED PROEVEN Enkele regels moet je wel in acht nemen. Op gevaar af pedant te zijn worden ze hier nog eens op een rij gezet: 1. voorafgaand aan een proeverij niet te veel eten: dit vermindert de geurwaarneming 2. snuffel grondig aan je wijn, verander systematisch je snuffeltechniek 3. gun de wijn tijd in de mond: opwarmen, rondspelen, voorzien van zuurstof verbeteren de retronasale ervaring 4. het brein stuurt de waarneming. Zorg dus steeds voor een goed humeur, goed gezelschap (op speciaal verzoek komen we mee doen), een aangename omgeving, en kennis 5. Concentreer, focus, aandacht. 6. Meer is beter: oefening baart kunst.

Vrolijke proefsessies toegewenst.

EERBIEDIG JE NEUS Het ding midden in je gezicht dient dus echt wel voor meer dan een steun voor je bril. Of, voor het meer sportieve type, voor doel om op te meppen tijdens een bokswedstrijd. Het orgaan heeft onze voorouders beschermd tegen bedorven voedsel, tegen infectieziekten, vergiftigingen, voortijdig overlijden, lang verblijf in giftige omgeving, en andere vormen van onheil. En je kan er zelfs door ademen. Dit alles heeft dan ook aanzienlijk bijgedragen tot het succes van onze soort. De moderne mens heeft er in deze zin echter niet zoveel nut meer van. De taak ons voedsel te controleren op kwaliteit is overgenomen door officiële organen, die luisteren naar ronkende namen als “Ministerie voor volksgezondheid, veiligheid van de voedselketen, en leefmilieu”. Ons land heeft er zo een heleboel, voor elk niveau (federaal, regionaal, gewestelijk, en meer). Onze neus hebben we nu vooral nog voor louter hedonistische toepassingen. En het genieten van wijn staat hier aan de top: het is proefondervindelijk bewezen dat wijnproeven meer dan alle andere activiteiten de hersenen aan het werk zet. In die zin is de wijnliefhebberij veel beter voor je hoofd dan bijvoorbeeld deelnemen aan bingowedstrijden, hypnosesessies, of het onderdompelen van genoemd lichaamsdeel in ijswater.

K E N W I J N -magazine - jaargang 14 - nr. 27

BIODYNAMIE IN BOURGONDIË

DOMEIN CHANDON DE BRIAILLES SAVIGNY-LES-BEAUNE

L U C VA N D ER S T R A E T EN Z ui d - W e s t-V l a a n d e r e n

met gastspreker

GRAVIN CLAUDE DE NICOLAY "Mon métier, c'est une passion" Gravin Claude de Nicolay is samen met haar broer François co-eigenaar van het domein Chandon de Briailles, verwant aan het bekende champagnehuis Moët et Chandon. Eigenares Nadine de Nicolay was reeds op 26 februari 1988 te gast in commanderij Zuid-West-Vlaanderen. Nu, 28 jaar later, mogen wij haar dochter Claude verwelkomen om het domein Chandon de Briailles opnieuw voor te stellen. Ondertussen is er heel wat gebeurd: het bedrijf stapte over naar biodynamie in 2008 en heeft sedert 2011 het label Demeter voor het grootste deel van de percelen.

Wijngaard bewerken met 1 pk

Manoir Chandon de Briailles

Het domein Chandon de Briailles ligt in de Côte d'Or, in het hart van de Côte de Beaune, op 4km van Beaune. Het omvat in totaal 13,7ha wijngaard in drie dorpen: Savigny-lès-Beaune, Pernand-Vergelesses en Aloxe-Corton. Het huis zelf ligt in Savigny, de wijngaarden zijn in percelen over de drie dorpen verspreid. Dat geeft aan Savigny-lès-Beaune een zekere charme: de verschillende wijnmakers wonen allen in dezelfde straat, zij kennen en respecteren mekaar. Typisch Bourgondië en zo verschillend van Bordeaux, waar de wijngaarden rond het domein liggen. Sedert 1990 wordt Chandon de Briailles beschouwd als een topdomein, dankzij de inspanningen en de visie van Nadine de Nicolay. Zij koos voor een politiek van strenge selectie, oogsten per perceel, en een voortdurende zorg voor de bodem. Haar dochter Claude, die in oenologie en wijnbouw opgeleid is, volgde in de voetstappen van haar moeder. In 2001 namen broer en zus, Claude en François, het domein over. De wijnbouw werd stilaan organisch en het grootste deel van de wijngaard is erkend als biodynamisch en biologisch. Er wordt geen nieuwe eik gebruikt. De wijnsmaak moet primeren. Omdat koper en zwavel niet afbreken in de bodem, worden die tegen meeldauw en oidium slechts beperkt aangewend. De wijnbouwer controleert iedere week grondig op sporen van meeldauw en oidium. Biodynamie laat slechts een zeer beperkt gebruik van koper toe. 80% van het werk gebeurt manueel. De biodynamische producten 500 en 501 geven de wortels van de wijnstokken kracht om in een gezonde bodem beter te gedijen. Sedert vijf jaar wordt geen zwavel meer gebruikt. In Ken Wijn 25 blz. 19-22, een bijdrage van Geert De Breuker en Anne De Kerpel, lezen wij: "de kwaliteit van biodynamische wijn haalt het van wijnen van traditionele teelt. Of dit toe te schrijven is aan de specifieke methodieken, is allerminst duidelijk. Het lijkt eerder te gaan om de kwaliteiten van de wijnbouwer: de biodynamicus is in de regel zorgvuldiger, meer veeleisend en hoger opgeleid dan zijn conventionele evenknie. Een ander aspect is dat de wijnbouwer zich door de aard van de methoden moet tevredenstellen

met een vaak wat lagere opbrengst." De overgang naar biodynamie gebeurde in Chandon de Briailles niet zonder vallen en opstaan. In 2008 was het rendement heel klein. In latere oogsten herpakten ze zich. Het respect voor de bodem vertaalt zich in het gebruik van een paard om de bodem niet stuk te maken met tractoren. De 4ha wijngaard in Aloxe-Corton

worden alleen zo bewerkt. De dynamiek van de bodem wordt zo gerespecteerd en geactiveerd. Het paard, de verticale wijnpers, de selectie van de druiven, het vermijden van technische hulpmiddelen voor de bodem en de beperkte grootte van de wijngaard laten deze manier van handelen toe.

Geproefd

WIJ ZIJN BENIEUWD NAAR WAT ER IN HET GLAS KOMT Om het subtiele smaakpalet van rode wijn niet te overdonderen door het zuur van de witte wijn kiest de spreekster ervoor om eerst de rode wijn te proeven. Een terechte keuze, zo bleek.

DOMAINE CHANDON DE BRIAILLES ROOD 2014 was een klassiek jaar, met op 27 juni hagelbuien, met als resultaat een halve oogst, mooi weer verder en oogst half september. De hagelbuien veroorzaakten veel schade. De trillende sorteertafels haalden de beschadigde druiven er uit. Chaptalisatie was niet nodig. De oogst gelijkt sterk op die van 2000. Vinificatie gebeurt gedeeltelijk met niet-ontriste druiven waardoor de wijn aan verouderingspotentieel wint. De druiven worden zacht behandeld met traditionele voettreding om de slechte tannine van de tros te vermijden.

Savigny-lès-Beaune, premier cru Les Lavières 2014, label Demeter, 12,5 vol% €20, btw ex

2ha, kalkbodem, brengen zeer elegante wijnen voort met minder kracht. Voorziene bewaartijd is 15 jaar. Les Lavières geeft druiven met een lichtere kleur. "De eerste wijn is doorzichtig. Jong fruit met een lichte evolutie, versmolten tannine met veel fruit: kersen, een mooie starter van de proeverij." (Clement Castelli) Pernand-Vergelesses, premier cru Les Vergelesses 2014, label Demeter, 12,5vol% €20, btw ex

1,2ha, rendement 20hl/ha rode klei: meer krachtige wijn; druiven met een steviger vel, wat meer kleur geeft aan de druif. "Aroma's zijn intenser en meer animaal, mooi verweven met het fruit, ronder en voller en fijner dan de Lavières, tannine goed versmolten, ook iets animaals in de smaak." (Clement Castelli) Aloxe-Corton, premier cru Les Valozières 2012, label Demeter, 12,5 vol% €41, btw ex

22are. Kleibodem met ijzer, heraangeplant in 1989. Een wijngaard met een uitstekend potentieel. In 2012 was de lente vochtig met veel verlies tijdens de bloei, kleine druifjes met weinig sap, maar met mooi zuur en met een heel goed evenwicht. De druiven worden voor 50% niet ontrist. De steeltjes geven de kracht voor langdurig bewaren en voor goede tannine.

Voorzitter Geert Huysentruut, gravin Claude de Nicolay en erevoorzitter Jos Daenekindt

"Veel mineraliteit, vegetaal met aardse toets, zure kriek in de mond, rood fruit met zoete tinten van gedroogd fruit: pruimen, niet overheersende tannine. De afdronk is nog vrij beperkt, de wijn is nog te jong om op de top te zijn, de volle complexiteit moet er nog uitkomen. Een wijn met toekomst." (Christophe Seyns) Savigny-lès-Beaune, premier cru Les Lavières 2011, label Demeter, 12,5 vol% magnum €59, btw ex

Opbrengst 40hl/ha, een normaal rendement. Omdat de weeromstandigheden niet zo ideaal waren, is slechts een deel van de volledige oogst gebruikt. De risten waren te groen. In een magnum evolueert de wijn trager. "Toch al behoorlijk wat evolutie in de kleur. De geur evolueert sterk met het walsen: framboos, frisse zuren geven een goede aanzet in de mond met een lichte bitterheid, een vlotte drinkwijn die zeker nog moet evolueren." (Jo Noppe) Pernand-Vergelesses, premier cru Ile des Vergelesses 2009, label Demeter, 12,5 vol%, magnum €72 btw ex

3ha (daarbij 1ha chardonnay) wijngaard met veel keien en wit zand, 2009 is een goed jaar met goede kwaliteit en kwantiteit, de wijn evolueert traag. "Verrast door de volheid van de wijn met goede body, paddenstoelen in de geur, kruiden: tijm, laurier. Goed evenwicht tussen zuur en tannine, ben benieuwd naar deze wijn in de toekomst." (Jerome Debaere) Corton grand cru, Clos du roi, 2000, 13,5 vol% magnum €178 btw ex

Leembodem, op 300m hoog, bourgogne op kracht en finesse. De druiven worden niet ontrist. Rendement 25hl/ha. "Waren vorige wijnen nog in volle puberteit, dan hebben we hier een wijn die tot volledige rijping is gekomen. Rijk getaand in het glas en transparant, de rode vruchten die zo kenmerkend waren in de vorige wijnen zijn verdwenen en we hebben te maken met de tertiaire aroma's zoals boschampignons, het fijn zuur is nog aanwezig maar bijna volledig versmolten, een wijn op het hoogtepunt." (Filip Decuypere)

DOMAINE CHANDON DE BRIAILLES WIT Witte wijn omvat 10% van de productie. Pernand-Vergelesses, premier cru Les Vergelesses 2014, label Demeter, 12,5 vol% magnum €78, btw ex

1ha chardonnay aangeplant door de moeder van de spreekster. Geeft aroma's van geel fruit, ananas en abrikoos en mineraliteit. "De geur komt pas na lang walsen vrij, wat honing en lychee, en een klein bittertje, botersmaak in de mond. Nog niet volledig in evenwicht, korte afdronk, genietbaar als aperitief." (Germain Lanneau) Corton grand cru 2007, 13,5 vol%, €68 btw ex

Een assemblage van twee percelen, bodem: klei en keien. 2007 is een jaar van zeer geconcentreerde druiven en optimale rijpheid. Belangrijk is de juiste temperatuur van schenken: niet te koud. "Wij hadden aan tafel een prachtige fles zonder oxydatie, andere flessen hadden andere kenmerken: de ontwikkeling van de wijn is nogal verschillend. Veel respect voor deze wijn, donkergele kleur met balsemgeur en jonge groene tinten, mineraliteit en rijp steenfruit. Het minerale komt terug in de mond. Een lange en sterke afdronk. Sommige flessen hebben wel een rokerige toets.” (Dominique Crombé) Jean De Crits besloot: "Dankzij de brede uitleg van mevrouw Claude de Nicolay krijgen we een buitengewone proeverij. Maar... "il y a une Bourgogne qui rit, et une Bourgogne qui pleure". Sedert de erkenning van de wijnstreek tot werelderfgoed is er een gebrek aan wijn. En wij voelen dit helaas in onze geldbeugel. Dergelijke proeverij is een unicum in de geschiedenis van de commanderij."

K E N W I J N -magazine - jaargang 14 - nr. 27

HET LAATSTE WOORD

PE T ER D O O MEN H o o f dr e d a c t e ur

GENERATION (w)Y(n)

e maken van àlles foto's meneer. Met hun smartphone. Op een receptie? Van de domste fles met bubbels. Op restaurant? Van de amuse-bouche tot het dessert! Op het einde van de avond? Van de lege flessen met heel de bende én mezelf erbij, godbetert!" Het zaalpersoneel loopt met gekrulde tenen wanneer een horde millenials neerstrijkt in de zaak. Eén van mijn favoriete stekjes in mijn favoriete wijnstreek heeft al jaren een wanhopig bordje hangen: "we don't have wifi, talk to each other". Wat baten kaars en bril? Sinds vorig jaar heeft Aline wifi voor de gasten. De talloze gedeelde foto's leggen haar overigens geen windeieren.

Een geboortejaar plakken op de immer instagrammende millenial is moeilijk. Mijn favoriete definitie klemt hen tussen twee topjaren in champagne: 1982 en 2002. Op zijn twintigste tot dertigste sluit de millenial dus aan bij een wijnproeversclub. Of net niet, natuurlijk. Maar gevoelig voor lekkere wijn, dat zijn ze zeker. Ondanks hun hang naar delen op de sociale media. Ondanks hun ogenschijnlijk oppervlakkige omgang met kwaliteitsproducten. De meest opvallende trend is die naar "natuurlijke wijnen".

gekke oranjewijnen tot ronduit gevaarlijke opvoeding in eieren van beton, tjokvol zware metalen. Heavy metal in mijn oren kan ik best smaken, maar uit mijn maag wil ik het weren. De Vlaamse Wijngilde kan ze beter omarmen, de generation (w)Y(n). Ze tonen een oprechte interesse in het edelste landbouwproduct op aarde, voor zover dat product authentiek is. Maar misschien mankeren ze een tikkeltje traditie. Aan ons om de fakkel door te geven. Veel lees- en ontdekplezier.

Het spectrum "natuurwijnen" gaat van gunstige biolandbouw naar de overwegend onschuldige hocus-pocus van biodynamie over

® LOUIS ROEDERER - À LA RECHERCHE DE L’ŒUVRE

HAGENBROEKSESTEENWEG 180, 2500 LIER • TEL. 03/480 85 95 WWW.WIJNEN-DEKOK.COM • INFO@WIJNEN-DEKOK.COM