ŻÓRAWINA nasza gmina nr 1

KULTURA W DOBRYM TONIE

Wywiad z Magdaleną Smalarą

KULINARNA ŻÓRAWINA

Recenzje

książkowe

GMINA

Spis treści:

K ULTURA

20. Dobry utwór nie ma płci - wywiad z Magdaleną Smalarą

25. Kulturalny rozkład jazdy

Z APOWIEDZI

7. Spotkanie autorskie z Joanną Lamparską

7. Powiatowy Konkurs Piosenki Melodyna

7. Rockowa Żórawina

7. Wiosenne smaki

29. Koncert zespołu Leszek Zaleski Quartet

E DUKACJA

6. Edukacja finansowa

6. Kulinarne Mocniaki

G MINA

8.-19. Inwestycje, modernizacje, dotacje, transport, ekologia, bezpieczeństwo cyfrowe

R ELACJE

4. Recital Walentynkowy

4. Bal Seniora

5. Razem dla Sebastiana

7. Rekord wsparcia WOŚP

R ECENZJE

23. Niezwykła historia amerykańskiego małżeństwa

23. Przyrodnicze opowiastki dla najmłodszych

H OBBY

26. Ptaki są tam, gdzie są obserwatorzy

Z DROWIE

22. Joga dla osób w każdym wieku

24. Czy możemy zarazić się robakami od naszych pupili?

K UCHNIA

28. Rzodkiewka na zielono

GMINNE CENTRUM KULTURY w Żórawinie, Aleja Niepodległości 6, 55–020 Żórawina tel. 71 316 51 02 / redakcja@gck-zorawina.pl

ŻÓRAWINA – NASZA GMINA

Redakcja: Marta Ćwiklińska / Marta Idzkiewicz / Bogumiła Polańska - Postrożna / Joanna Ryżewska – Duda/ Waldemar Duda Ewelina Ostrowska

Redakcja działu Gmina: Mateusz Królewicz, Tomasz Gracz Skład i opracowanie graficzne: Waldemar Duda

Od Redakcji

Drogie Czytelniczki i Drodzy Czytelnicy!

Oddajemy w Wasze ręce pierwszy numer reaktywowanego przez nas kwartalnika, który przez kilka lat przybliżał mieszkańcom Gminy Żórawina ważne wydarzenia i sprawy dla lokalnej społeczności. Nowe wydanie przejmuje formułę pisania o sprawach, problemach, działaniach na terenie gminy jednocześnie obdarzając większą uwagą to, co dzieje się na polu kultury i życia społecznego. Będziemy przybliżać Państwu sylwetki twórców z którymi współpracujemy, ale także ciekawych i inspirujących mieszkańców naszej gminy, polecimy książki, wydarzenia, przepisy i miejsca. Żórawina – nasza gmina to dla nas łączenie lokalności i globalności, dlatego jesteśmy otwarci na dialog i współpracę z Państwem. Ten pierwszy numer to zarazem wydanie wiosenne, a pozytywnej i świeżej energii na pewno nie zabraknie w wiosennej ofercie kulturalnej. Przed nami mniejsze i większe wydarzenia, których zapowiedzi znajdziecie Państwo na łamach naszego pisma. Wiosna to czas, kiedy twórcze siły natury inspirują do nowych działań i każdemu

pozwalają odkrywać własny potencjał i kreatywność, dlatego gorąco zachęcamy do wiosennej aktywności na polu sztuki i kultury, także tej fizycznej. Składamy życzenia pięknych i radosnych Świąt Wielkanocnych!

W imieniu Redakcji Marta Ćwiklińska Dyrektor GCK w Żórawinie

Recital

walentynkowy

10 lutego w Gminnym Centrum Kultury odbył się recital walentynkowy Sławomira Malinowskiego - Bądź moim natchnieniem. Świetny wokal, zabawne anegdoty oraz najpiękniejsze utwory o miłości - przeboje Wodeckiego, Zauchy, Sinatry czy Bocceliego – tak w skrócie można podsumować ten muzyczny wieczór. M.Ć.

Bal Karnawałowy Seniorów

20 stycznia w świetlicy w Galowicach odbył się Bal Karnawałowy Seniorów. Wydarzenie zorganizowane wspólnie ze Stowarzyszeniem Aktywni Seniorzy oraz Kołem Gospodyń w Galowicach było kolejną inicjatywą dzięki której seniorzy z różnych miejscowości naszej gminy mieli okazję do integracji, a przy muzyce i wielu pysznościach bawili się naprawdę wspaniale!

FOT: Archiwum

FOT: Waldemar Duda

RAZEM DLA SEBASTIANA

16 i 17 lutego w Żórawinie odbyło wyjątkowe wydarzenie charytatywne na rzecz ratowania życia i zdrowia Sebastiana Lewickiego – Strażaka OSP Rzeplin i Komendanta Gminnego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych w Żórawinie, który uległ poważnemu wypadkowi.

Do wspólnego działania włączyli się: Urząd Gminy Żórawina, Gminne Centrum Kultury, Ochotnicze Straże Pożarne, Państwowa Straż Pożarna we Wrocławiu, Zakład Opieki Zdrowotnej w Żórawinie, Żórawiński Sztab WOŚP, Policja, Koła Gospodyń Wiejskich, Szkoły, Przedszkole, Rady Rodziców, KS Żórawina, lokalni przedsiębiorcy i społeczność. Przez te dwa dni w Żórawinie odbyły się turnieje gier planszowych, biegi, sztafety, liczne rozgrywki sportowe, pokazy, badania prozdrowotne, warsztaty dla dzieci, koncert, licytacje oraz inne atrakcje. Wspólnymi siłami udało się zebrać fenomenalną kwotę 119 731,80 zł! M.Ć

FOT: Waldemar Duda

Rekord wsparcia dla WOŚP

Gmina Żórawina bije rekord wsparcia dla WOŚP: Ponad 116 tysięcy złotych zebranych na cele charytatywne!

Dwudniowa inicjatywa Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy (WOŚP) okazała się prawdziwym triumfem, zbierając rekordową kwotę ponad 116 872,35 złotych na cele charytatywne.

„Mamy to!” - krzyknęli z radości organizatorzy, gdy ogłoszono końcowe wyniki zbiórki. Był to efekt niezwykłej mobilizacji społeczności, która przez dwa dni zaangażowała się w różnorodne aktywności, dążąc do jednego celu - pomocy potrzebującym.

Sobota rozpoczęła się od sportowych zmagań, gdzie mieszkańcy rywalizowali o Puchar Wójta. Wszyscy

miłośnicy aktywności fizycznej mieli okazję zjednoczyć się w duchu rywalizacji, a jednocześnie wspierać szczytny cel. Wieczorem atmosfera zmieniła się, gdy na scenie pojawił się kabaretowy koncert, który rozbawił publiczność do łez.

Niedziela była dniem finałowym, pełnym emocji i wzruszeń. Licytacje, koncerty, stoiska z atrakcjami dla dzieci - wszystko to sprawiło, że nawet najmłodsi członkowie społeczności mogli poczuć magię współtworzonego dzieła dobroczynności.

„To ogromne osiągnięcie, które napawa nas dumą” - mówił wójt Gminy Żórawina. „To dowód, że nasza społeczność potrafi działać wspólnie dla dobra innych. Dziękujemy wszystkim, którzy przyczynili się do tego sukcesu.”

Sztab WOŚP w Żórawinie, działający pod patronatem gminy, oraz liczni wolontariusze, organizacje, fundatorzy i jednostki OSP zasługują na szczególne uznanie za swój wkład w to wyjątkowe wydarzenie. Ich zaangażowanie i determinacja sprawiły, że tegoroczna inicjatywa WOŚP przeszła do historii jako jedna z najbardziej udanych.

To właśnie takie momenty pokazują, że nic nie jest niemożliwe, gdy ludzie łączą siły dla szlachetnych celów. Gmina Żórawina udowodniła, że serce społeczności bije mocno i solidarnie.

J.Damasiewicz

FOT: Joanna Damasiewicz

finansowa Edukacja

Właściwa edukacja finansowa stanowi nieodłączną część przygotowania młodych ludzi do wyzwań dorosłego życia. Z tego powodu Szkoła Podstawowa im. Bolesława Chrobrego w Żórawinie postanowiła podjąć innowacyjne kroki, nawiązując współpracę z Bankiem Spółdzielczym w Kątach Wrocławskich Oddział Żórawina, aby wdrożyć program Talentowisko. Talentowisko nie tylko promuje dobre nawyki w oszczędzaniu, ale również rozwija zaradność życiową uczniów. W dniu 14 lutego 2024 roku w szkole odbyło się wyjątkowe webinarium z elementami finansów i przedsiębiorczości pod hasłem „Gdzie wspólne cele i głów wiele - tam dobrze się dzieje”. Spotkanie to zgromadziło uczniów

klas V-VI, pracowników banku, wiceprezesa zarządu pana Jacentego Czapora oraz dyrektor oddziału w Żórawinie panią Grażynę Grzelak. Podczas webinarium uczniowie zdobywali cenne informacje na temat gospodarowania własnymi finansami, oszczędzania, a także sposobów zdobywania środków na realizację wspólnych celów, jak np. sfinansowanie wycieczki szkolnej. Cieszy szczególnie fakt, że młodzi adepci edukacji finansowej otrzymali zadanie opracowania planu realizacji projektu.

Jednym z fascynujących pomysłów, który zyskał uznanie uczniów, jest propozycja zwiedzania wrocław-

skiego ZOO z przewodnikiem oraz możliwość karmienia pingwinów. To nie tylko wyjątkowa forma nauki, ale również szansa na rozwijanie umiejętności współpracy i przedsiębiorczości.

„Czas pokaże, czy pomysły i plany mają szansę na realizację. Niech wygra najlepsza propozycja wyjazdu” - tak zakończył się artykuł, podkreślając ducha współpracy i kreatywności, który zagościł w murach Szkoły Podstawowej im. Bolesława Chrobrego w Żórawinie dzięki inicjatywie Talentowisko.

Agnieszka Laskowska SP Żórawina

Dzień Kulinarnych Mocniaków

wwydarzeniu tym brali udział uczniowie naszej szkoły oraz zaproszeni goście: rodzice, seniorzy oraz wychowankowie oddziału przedszkolnego. Uczniowie klas 1-3 wraz z seniorami przygotowali zdrowe posiłki. .Były to kanapki, sałatki owocowe i warzywne,

owocowe szaszłyki oraz napoje na bazie wody i owoców. Seniorzy opowiadali jak kiedyś wyglądały posiłki w szkole i z czego składało się ich drugie śniadanie. Podkreślali rolę owoców i warzyw w diecie oraz zdrowych nawyków żywieniowych. Po wspólnym przygotowaniu potraw nastąpiła degustacja przygotowanych smakołyków. Brali w niej udział wszyscy uczniowie naszej szkoły, przedszkolaki oraz zaproszeni goście.

Powiatowy Konkurs Piosenki

Zapraszamy serdecznie utalentowanych wokalistów na I Powiatowy Konkurs Piosenki MELODYNA 2024. To wyjątkowa okazja, abyście mogli zaprezentować swoje wokalne umiejętności oraz kreatywność poprzez wykonanie piosenki, której tytuł lub treść zawiera imię. Przygotuj film z nagraną piosenką i prześlij swoją pracę na nasz konkurs. Wszyscy laureaci otrzymają

fantastyczne nagrody rzeczowe i finansowe. Przesłuchania konkursowe odbędą się 17 maja 2024 od godz.10:00. Regulamin oraz link do formularza zgłoszeniowego znajdziecie na naszej stronie i mediach społecznościowych.

Serdecznie zapraszamy do udziału i życzymy powodzenia!

Wiosenne smaki

Gminna Biblioteka Publiczna w Żórawinie zaprasza dzieci i młodzież do udziału w konkursie na najbardziej smakowity wiersz o wiośnie!

Szczegóły na stronie www.gck-zorawina.pl.

Rockowa Żórawina

Trwają przygotowania do kolejnej edycji Rockowej Żórawiny. Czeka na Ciebie dobra muzyka, przyjacielska atmosfera i ogromna energia płynąca z naszej rockowej sceny. Zaproszone zespoły gwarantują fantastyczne występy, wspaniałe brzmienia i niezapomniane wrażenia. Rockowa Żórawina już 8 czerwca 2024 w żórawińskim parku. Wkrótce szczegóły na naszej witrynie i w mediach społecznościowych. Obserwuj nas!

Gminna Biblioteka Publiczna zaprasza na spotkanie autorskie

Joanna Lamparska

9 maja 2024

Szanowni Mieszkańcy!

Gmina Żórawina to przykład umiejętnego zarządzania oraz wyprowadzenia samorządu z długów i wprowadzenia na ścieżkę rozwoju.

W 2003 roku rozpocząłem pracę w Radzie Agencji Rynku Rolnego, ale już w 2004 roku zrezygnowałem z tej funkcji na rzecz pracy dla Gminy Żórawina jako wójt po wygranych wyborach uzupełniających. W 2005 roku, budżet wynosił 11 mln złotych, dług zaś 92 procent. Niektórzy śmiali się ze mnie, że zdecydowałem się objąć urząd w takiej sytuacji i stawiali mnie od razu na straconej pozycji. Żadna instytucja nie chciała podejmować dialogu na temat dalszego funkcjonowania. Zaczęto otwarcie mówić o likwidacji gminy i podziale jej terenów między gminy Siechnice i Kobierzyce.

Sytuacja była nie do pozazdroszczenia, beznadziejna można rzec, bo budżet wynosił 11 mln złotych, dług zaś 10 milionów PLN. Nikt, żaden podmiot instytucjonalny, firma, kontrahent nie chciał podejmować dialogu z gminą a temat dalszego funkcjonowania i oddłużenia gminy wydawał bardzo trudny.

Staraniami całego zespołu udało się wprowadzić plan naprawczy, który trwał 12 lat. Ostatnie raty z tym związane udało się spłacić dopiero w 2016 roku. Można powiedzieć, że dopiero od tego momentu gmina osiągnęła poziom wyjściowy do rozwoju i nadrabiania zaległości we wszystkich sferach, ale pomimo tego już wtedy inwestowano w oczyszczalnię ścieków, kanalizację, świetlice, miejsca rekreacji, boiska i szkoły.

Ministerstwo Finansów, które przed laty uruchomiło wspomniany program naprawczy w formie niskooprocentowanego kredytu, obecnie stawia Żórawinę za wzór gospodarowania finansami publicznymi.

Dziś budżet gminy wynosi 120 mln złotych, a zadłużenie jest minimalne. Stać nas na to, żeby na inwestycje wydawać rocznie około 40 milionów złotych przy wielomilionowych dotacjach unijnych i krajowych. Dziś zadłużenie to 4%, dzięki czemu mamy możliwość pozyskiwania środków np. w ramach KPO i finansowania wkładu własnego. W latach 2018 – 2024 Gmina Żórawina pozyskała przykładowo:

● 7,5 mln na przyszkolne hale sportowe w programie Olimpia,

● 28 mln na infrastrukturę z Rządowego Funduszu Inwestycji Strategicznych, w tym 4,4 mln na zabytki,

● 25 mln zł środków UE na kanalizację, świetlice, infrastrukturę rekreacji, retencję, granty dla mieszkańców na odnawialne źródła energii, głównie w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Dolnośląskiego na lata 2014-2020 i innych, Część projektów już ukończono, jak budowa dróg gminnych, kanalizacji w Żórawinie, Mędłowie, Rzeplinie, budowa świetlic (Wojkowice, Krajków), lub doposażenie i dodatkowe zajęcia w szkołach, retencja zbiorników wodnych, budowa remizy w Węgrach, rozbudowa szkoły podstawowej, obiekty sportowe. Wiele jest w zaawansowanym stanie realizacji, jak posterunek Policji, remiza OSP w Węgrach, lub początkowym (kanalizacja w Suchym Dworze, renowacja zabytków (Kościół św. Trójcy w Żórawinie, Wilczkowie, Węgrach). W najbliższym czasie ruszy budowa żłobka w Mędłowie, rewitalizacja parku w Żórawinie, rozbudowa centrów przesiadkowych w Żórawinie i Węgrach, termomodernizacja i montaż OZE w budynkach publicznych – szkołach, placówkach urzędowych, świetlicach, wykonanie przyszkolnych hal sportowych i wiele innych. Na te inwestycje

mamy przydzielone fundusze w ramach nowego rozdania funduszy UE, w szczególności w ramach Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych Wrocławskiego Obszaru Funkcjonalnego, którego Żórawina jest członkiem. Przynależymy lub współtworzymy również inne stowarzyszenia i organizacje, jak np.:

● Agencja Rozwoju Aglomeracji Wrocławskiej

● Lokalna Grupa Działania Lider A4

● Związek Międzygminny Ślęza Oława

● Związek Gmin Wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej

● Związek powiatowo – gminny „Oławskie Przewozy Gminno – Powiatowe”,

Wspieramy zrównoważony rozwój gminy, rozwijając transport, komunikację, nie dopuszczamy do nadmiernej, gęstej zabudowy deweloperskiej, unikając błędów sąsiednich samorządów, przy jednoczesnym wspieraniu rolnictwa, a także przedsiębiorstw, małych średnich i międzynarodowych (takich jak SABB, który jako pierwsza zagraniczna firma zainwestowała w gminie, czy Hillwood – największy inwestor w gminie). Warto przy tej okazji wspomnieć, że w 2021 r. gmina Żórawina uzyskała II miejsce w ogólnopolskim rankingu „Miast przyjaznych dla biznesu” magazynu

Forbes w kategorii miast i gmin do 50 tys. mieszkańców. Natomiast rok później w 2022 r. uzyskała III miejsce w rankingu Dolnośląskiego Plebiscytu Gospodarczego „Gwiazdy Biznesu”. To świadczy o dobrym kierunku, jaki Gmina Żórawina obrała. Poruszone tematy są niezwykle istotne, ale stanowią część działalności gminy, aktywnie działamy w obszarze kultury, edukacji, sportu, bezpieczeństwa i wielu innych sprawach, ważnych dla każdego mieszkańca. Jako Wójt Gminy Żórawina serdecznie dziękuję za dotychczasową współpracę każdemu z mieszkańców, pracowników urzędu gminy i jednostek organizacyjnych (GCK, GZGK, GOPS, szkół i przedszkoli), sołtysów, radnych, jednostek OSP, Policji, KGW, ZOZów, proboszczom wszystkich parafii, fundacjom i stowarzyszeniom oraz podmiotom instytucjonalnym i gospodarczym.

Jan Żukowski

2018

10 271

48,2 mln zł

7,5 mln zł

18,8 mln zł

2024

11 300 os.

122 mln zł

50,5 mln zł

48,7 mln zł

Aktywne działanie na rzecz poprawy jakości powietrza i Odnawialnych Źródeł Ciepła

Wramach realizowanych w partnerstwie z Centrum Technologii Energetycznych ze Świdnicy programu o nazwie „Regionalny Program Energetyki Prosumenckiej” powstało na terenie 14 gmin partnerskich z Dolnego Śląska 530 instalacji fotowoltaicznych na dachach mieszkańców. Grantobiorcy mogli oni liczyć na atrakcyjne dofinansowanie, nawet do 85% kosztów zakupu i montażu własnej instalacji fotowoltaicznej. Kwota 1 697 719 zł przypadła łącznie dla naszych mieszkańców, którzy byli jednocześnie pionierami w instalacjach PV. Wcześniej te rozwiązania stanowiły nowość i osoby, które zdecydowały się zgłosić do programu wnosiły pewne obawy, jak

się okazało z perspektywy czasu -nieuzasadnione.

Każda instalacja fotowoltaiczna jest monitorowana z poziomu telefonu komórkowego i posiada odpowiednią gwarancję.

Kolejnym programem dla mieszkańców naszej gminy był realizowany w partnerstwie, noszący nazwę „Koalicja na rzecz poprawy jakości powietrza Gmin ZIT Aglomeracji Wrocławskiej (ZIT WROF)”. W ramach niego można było uzyskać wsparcie do 35 tyś zł na likwidację nieekologicznego kotła i montaż pompy ciepła. Liczba grantobiorców z poszczególnych gmin-Partnerów: Długołęka – 72, Kąty Wrocławskie – 50, Kobierzyce – 46, Oborniki Śląskie –65, Siechnice – 56, Sobótka – 49, Żórawina – 83. Łączna

kwota grantów to 14 195 423,97 zł, z czego 2 826 217,31 zł przypadło mieszkańcom z naszej gminy (czyli prawie 20%). Największa ilość grantobiorców pochodziła z Gminy Żórawina, co świadczy o ich wysokiej świadomości i otwarciu na nowe rozwiązania. W 2024 roku planowany

jest nabór dla samorządów na magazyny energii. W tym konkursie Gmina Żórawina również zamierza wziąć udział. Jeżeli uda się uzyskać dofinansowanie, to w następnej kolejności ogłoszony zostanie nabór dla mieszkańców.

UG Żórawina

Przejęcie gruntów pod inwestycje

Finalizują się sprawy związane z przejęciem gruntów pod ważne gminne inwestycje na północy naszej gminy.

terenu na rzecz Gminy Żórawina. W pierwszej kolejności powstanie tam przyszkolna sala gimnastyczna, na którą mamy podpisane dofinansowanie z Ministerstwem Sportu i Turystyki. Opracowano również koncepcję zagospodarowania terenu infrastrukturą szkolną.

Karwiany-Komorowice - działka nr 160 o pow. 4,06 ha – z przeznaczeniem na usługi publiczne oraz pod poszerzenie ul. Wiosennej - trwa postępowanie administracyjne w Starostwie Powiatowym w sprawie wywłaszczenia terenu na rzecz Gminy Żórawina.

UG Żórawina

Rzeplin – działki nr 31/3, 31/5, 31/7 o łącznej pow. 2,1291 ha - pod budowę szkoły oraz dróg publicznych i wewnętrznych - wydano już prawomocną decyzję Starosty Powiatu Wrocławskiego o wywłaszczeniu

FOT: Archiwum

FOT: Archiwum

Dotacje na zabytki

4,3 mln złotych na zabytki z Rządowego Programu Odbudowy Zabytków.

W ramach Programu Inwestycji Strategicznych „Polski Ład” oraz Rządowego Programu Odbudowy Zabytków Urząd Gminy Żórawina pozyskał dofinansowanie na trzy zabytki z terenu Gminy Żórawina:

-remont konserwatorski elewacji XIV wiecznego kościoła parafialnego p.w. św. Jadwigi w Węgrach (gm. Żórawina) –300 000 zł dotacji

-konserwacja i renowacja polichromii kościoła Św. Trójcy w Żórawinie – etap I – 300 000 zł dotacji na polichromię oraz II etap 3,4 mln zł na renowację wnętrz.

-remont konserwatorski kościoła pw. Wniebowzięcia

NMP w Wilczkowie, gm. Żórawina – etap I – 362 600 zł dotacji.

Łącznie dofinansowanie przyznane dla tych zabytków w II naborach wynosi 4,3 mln zł.

Pod koniec 2023 roku przyjęto uchwały Rady Gminy przyznające dofinansowanie dla tych zabytków, gdzie 98% pochodzi z programu rządowego a 2% z Budżetu Gminy Żórawina.

Obecnie trwają postępowania mające na celu wybór wykonawców robót renowacyjnych, prace planuje się przeprowadzać w 2024 i 2025 roku.

UG Żórawina

FOT: Archiwum

FOT: Waldemar Duda

Budowa boiska wielofunkcyjnego w Karwianach

W ubiegłym roku podpisana została umowa na budowę wielofunkcyjnego boiska w Karwianch. W ramach inwestycji powstaną następujące boiska: do piłki nożnej - trawiaste, do piłki ręcznej, do koszykówki, do piłki siatkowej. Wokół boisk wykonana zostanie 2 torowa bieżnia. Całość zostanie oświetlona, ogrodzona oraz wyposażona w ławki i kosze na śmieci. Wykonawcą prac jest firma Dabro-Bau z Opoczki. Dabro-Bau to doświadczony wykonawca, który zrealizował na terenie gminy podobne obiekty w Żórawinie, Polakowicach i Wilczkowie. Koszt budowy obiektu to 2.496.000 zł. Termin zakończenia prac to 30.04.2024 r.

UG Żórawina

Wizyta w Ministerstwie Infrastruktury

Przedstawiciele Naszej Gminy oraz Związku Powiatowo-Gminnego Oławskie Przewozy Gminno-Powiatowe spotkali się w Ministerstwie Infrastruktury z Wiceministrami: Pawłem Gancarzem oraz Piotrem Malepszakiem. Podczas ponad godzinnego spotkania omówiono kwestie budowy: dróg, nowych przystanków kolejowych w Mędłowie oraz Żernikach Wielkich, budowy szkoły w Rzeplinie a także zmian w zasadach finansowania gminnych przewozów autobusowych ze środków funduszu PKS Plus (FRPA).

Panom Ministrom dziękujemy za bardzo życzliwe pochylenie się nad problemami Naszej Gminy, niezwykle owocne rozmowy, a przede wszystkim za poświęcony czas.

UG Żórawina

Budowa świetlic wiejskich w Rzeplinie i Mędłowie

W roku 2023 podpisana została umowa na realizację pierwszego etapu budowy świetlic wiejskich w miejscowościach Rzeplin i Mędłów. Zakres prac obejmował wykonanie robót ziemnych, fundamentów instalacji podposadzkowych oraz wylanie płyty fundamentowej. W przypadku świetlicy w Mędłowie wykonana zostanie dodatkowo część drogowa stanowiąca połączenie ulic Akacjowej z Migdałową. Prace w Rzeplinie zostały już zakończone i odebrane, w Mędłowie trwają prace związane z budową drogi. Koszt realizacji wyniesie: 236.766,75 zł dla Rzeplina i 1.724.918,74 zł. Wykonawcą prac jest firma Marmaz sp. z o.o.

UG Żórawina

Rozbudowa

Szkoły Podstawowej w Żórawinie

Kończą się prace związane z realizacją zadania pn.: Przebudowa, rozbudowa i nadbudowa budynku szkoły podstawowej wraz z niezbędną infrastrukturą techniczną oraz zagospodarowaniem terenu w Żórawinie. W ramach prowadzonej inwestycji powstaną: blok sportowy z powiększoną salą gimnastyczną, świetlica z zapleczem kuchennym, szatnie, 2 oddziały przedszkolne, 5 oddziałów szkolnych, pokój nauczycielski, biblioteka, sanitariaty, winda. Zakres prac obejmuje także łączniki z istniejącym budynkiem, zagospodarowanie terenu, budowę nowego zjazdu, wykonanie nowych przyłączy wod-kan, wykonanie systemu wentylacyjnego. Koszt budowy wyniesie 10 310 097,88 zł. Inwestycję prowadzi firma: AVIT Sp. z o. o. z siedzibą w Strzelinie przy ul. Brzegowej 68.

UG Żórawina

Nowy Ośrodek Zdrowia w Żórawinie

Zakończyły się prace projektowe oraz uzyskano pozwolenie na rozbudowę Zakładu Opieki Zdrowotnej wraz z niezbędną infrastrukturą techniczną oraz zagospodarowaniem terenu w m. Żórawina. W ramach rozbudowy zaprojektowano nowy, odrębny budynek, który połączony będzie z istniejącym projektowaną klatką schodową wyposażoną w dźwig przelotowy, który zapewni jednoczesną obsługę obydwu budynków. Na parterze przewidziano recepcje, poradnie dziecięcą, aptekę. Na piętrze zlokalizowane będą gabinet zabiegowy oraz gabinety lekarskie. Na drugim piętrze przewidziano oddział rehabilitacji. W ramach projektu przewidziano także zagospodarowanie terenu zewnętrznego oraz wykonanie nowych przyłączy.

UG Żórawina

Nowy autobus szkolny

W lutym b.r. ogłoszony został przetarg na zakup i dostawę autobusu przeznaczonego do przewozu dzieci szkolnych. Najkorzystniejszą ofertę, na kwotę 1 188 057,00 zł brutto, złożyła firma ABP BUS & COACH Sp. z o.o. S.K. ze Słupska. Trzynastometrowy autobus marki Iveco Crossway Line 13 jest oszczędny i wygodny. Wyposażony w 61 uchylnych foteli dla pasażerów, klimatyzację oraz oświetlenie LED. Dodatkowo przy każdym podwójnym fotelu znajduje się podwójne gniazdo USB.

O bezpieczeństwo pasażerów dbać będzie system automatycznego wykrywania i gaszenia pożaru w komorze silnika i dodatkowego ogrzewania oraz system ADAS, a także elektroniczny system informacyjny.

Mamy nadzieję, że ten zakup umili drogę do szkoły wszystkim dzieciom.

UG Żórawina

Budowa i modernizacja oświetlenia

W styczniu bieżącego roku podpisane zostały umowy na budowę nowych punktów świetlnych w Pasterzycach, Mędłowie - ul. Osiedlowa, Żórawinie - ul. Kosmiczna, Polakowicach - ul. Jana III Sobieskiego/ Wrocławska (droga wojewódzka 395), Starym Śleszowie - ul. Strzelińska/Rodzinna, Rzeplinie - ul. Dębowa, Jarosławicach droga do placu zabaw. Nowe lampy zaświeciły już w następujących lokalizacjach: Żórawina - ul. Świerkowa, Żórawina Osiedle, Bratowice teren rekreacyjny, Karwiany oświetlenie przejścia dla pieszych.

Z niecierpliwością oczekujemy na wykonanie wszystkich prac, aby nowe oświetlenie mogło służyć mieszkańcom Naszej lokalnej społeczności. Umowny termin zakończenia prac to 30 kwietnia 2024 r. W roku 2022 r. podjęto decyzje

o przeprowadzeniu wymiany istniejących opraw sodowych na nowoczesne, energooszczędne oprawy LED. Całe zadanie (1.148 opraw) zakończone zostało w grudniu 2022 r., a wykonawcą modernizacji była spółka Tauron Nowe Technologie. Rok 2023 był rokiem porównawczym. Na podstawie dokonanych odczytów z poszczególnych miesięcy stwierdzono oszczędności w zużyciu prądu o 52%. Przez cały 2023 rok udało się zaoszczędzić 244.398 kWh energii elektrycznej. Inwestycja ta przyniosła wiele korzyści. W okresie nagłego wzrostu cen energii elektrycznej nie musieliśmy wyłączać oświetlenia drogowego w nocy a dodatkowo w budżecie Gminy pozostaje około 260 tys. złotych rocznie

UG Żórawina.

Punkt Konsultacyjny

Program "Czyste Powietrze" przewidziany jest na lata 2019 - 2029 i skierowany do właścicieli budynków jednorodzinnych. Dzięki Programowi mieszkańcy gminy mogą skorzystać z dofinansowań na wymianę źródła ciepła oraz termomodernizacje budynków. Do końca roku 2023 zostało podpisanych 312 umów. Kwota wypłaconej dotacji to 3.309.126,31zł.

Program “Ciepłe Mieszkanie” jest skierowany do właścicieli lub współwłaścicieli lokali mieszkalnych znajdujących się w budynkach wielorodzinnych. Program przewidziany jest na lata 2023-2025 i jego budżet wynosi 4.625.000,00 tj. ok. 200 lokali mieszkalnych. Na dzień 29.02.2024 r. złożono 23 wnioski. Liczba zrealizowanych przedsięwzięć wynosi 7 a kwota wypłaconej

dotacji to 119.307,05 zł. Zachęcamy do skorzystania z obu programów. Kontakt z Gminnym Punktem Konsultacyjnym w godzinach pracy urzędu lub telefonicznie pod numerem 71-381-41-48.

Ewelina Zychowicz, UG

FOT: Archiwum

Bezpieczeństwo cyfrowe

Gmina pozyskała 750 tys. zł dotacji na bezpieczeństwo cyfrowe. Chodzi o bezpieczeństwo danych, w tym również danych mieszkańców, którymi dysponuje urząd gminy. Projekt jest realizowany w ramach FUNDUSZY EUROPEJSKICH NA ROZWÓJ CYFROWY 2021-2027 (FERC) Priorytet II: Zaawansowane usługi cyfrowe, Działanie 2.2. – Wzmocnienie krajowego systemu cyberbezpieczeństwa. W ostatnich latach obserwujemy bardzo dużą dynamikę wzrostu liczby ataków i incydentów w obszarze cyberbezpieczeństwa. Badanie bezpieczeństwa stron internetowych samorządów przeprowadzone przez zespół CSIRT NASK w 2020 r. w ponad połowie zbadanych witryn ujawniło podatności na ataki, w tym poważne błędy.

Są one coraz częściej zauważane i wykorzystywane przez cyberprzestępców.Dowodem na to jest chociażby fakt, że w drugiej połowie 2022 r. zarysował się wyraźny trend wzrostowy w liczbie zarejestrowanych przez CSIRT NASK zgłoszeń.

Najwyższą wartość odnotowano w grudniu 2022 r. - niemal 85,2 tys., co w porównaniu z analogicznym miesiącem 2021 r. oznacza ponad czterokrotny wzrost. Pokazuje to, jak pilne jest wzmocnienie odporności systemów IT i OT wykorzystywanych w JST, a także stworzenie systemowego wsparcia w reagowaniu na incydenty.

Hillwood Polska w Żórawinie

6 lutego 2024 r. do Żórawiny przybył prezes Hillwood Polska – Hubert Michalak.

Spotkanie, w którym uczestniczył Wójt dotyczyło rozwoju strefy inwestycyjnej i rozbudowy kompleksu logistycznego w obrębie węzła autostradowego – Krajków. Dobra współpraca samorządu i amerykańskiej firmy pozytywnie wpływa na klimat inwestycyjny w gminie, zwiększenie liczby miejsc pracy i przychody podatkowe, ale nie tylko. Prezes zadeklarował wsparcie na wyposażenie kwotą 20 tysięcy złotych nowo wybudowanej jednostki Ochotniczej Straży Pożarnej w Węgrach.

Spotkanie z wojewodą

6 lutego Wójt Gminy Żórawina Jan Żukowski spotkał się z Wojewodą Dolnośląskim Maciejem Awiżeniem. Spotkanie miało na celu zaprezentowanie naszej gminy oraz wskazanie aktualnych, istotnych spraw w relacji z wojewódzką administracją rządową.

Poruszono szereg tematów, z których najważniejsze to:

1. Przebudowa dróg wojewódzkich na terenie gminy:

•budowa ronda na skrzyżowaniu DW 346 z DW 395

•budowa drogi relacji Nowy Śleszów – Szczepankowice

2. Budowa obwodnicy Galowic

3. Sprawy oświaty (infrastruktura szkolna, kadra pedagogiczna, sprawy uczniów)

4. Przejęcie w zasoby gminy terenów KOWR w Pasterzycach, wraz z uregulowaniem i odbudową urządzeń wodnych w obrębie rzeki Ślęzy

5. Retencja wodna, regulacje cieków wodnych i rowów, spółki wodne

6. Sprawy obchodów Dnia Walki i Męczeństwa Wsi Polskiej współorganizowanych przez Wojewodę Dolnośląskiego 12 lipca każdego roku w Węgrach, oraz budowy pomnika z tym związanego.

UG Żórawina

Nowe połączenia weekendowe

Od soboty 2 marca wystartowały połączenia weekendowe na liniach autobusowych nr 903 i 913. Dziękujemy Prezydentowi Jackowi Sutrykowi, Pani Dyrektor Wydziału Transportu, Wójtowi Gminy Kobierzyce oraz Burmistrzowi Siechnic za pojęte decyzje oraz za dotychczasową, bardzo dobrą współpracę przy realizacji tego projektu. Życzymy przyjemnej podróży!

UG Żórawina

UG Żórawina

FOT: Archiwum

UG

Plany inwestycyjne w Rzeplinie

20 lutego Rada Rodziców i Dyrektor Szkoły Podstawowej z Rzeplina Andrzej Mikieko spotkali się z Wójtem Janem Żukowskim, Zastępcą Wójta Tomaszem Graczem i pracownikami urzędu aby omówić plany i zaawansowanie prac nad projektem i budową infrastruktury szkolnej na przejętym w ostatnim czasie terenie w Rzeplinie. Konstruktywna rozmowa dotyczyła aktualnego stanu, możliwości

finansowych, dofinansowania zewnętrznego i planowanych terminów realizacji. Dotychczas powstała koncepcja zagospodarowania całego terenu oraz konsultowany i uwagowany jest program funkcjonalno użytkowy inwestycji. Trwają spotkania z projektantami i działania projektowe dla I etapu inwestycji – czyli budowy sali sportowej z zapleczem szatniowym w ramach Programu Minister-

stwa Sportu i Turystyki o nazwie „Olimpia”. Brane pod uwagę są najlepsze rozwiązania techniczne i najbardziej optymalne do realizacji. Rada Rodziców wyszła z inicjatywą budowy ścieżki rowerowej relacji Rzeplin-Karwiany, która miałaby komunikować te miejscowości, zmniejszając ruch samochodowy.

UG Żórawina

Nowa studnia głębinowa w Żórawinie

Na terenie parku w Żórawinie, zakończono prace nad odwiertem nowej studni, oznaczonej numerem S-4. Inwestycja ta jest częścią większego projektu mającego na celu zwiększenie zasobów wodnych Stacji Uzdatniania Wody w Żórawinie. Nowa studnia została zaplanowana w zachodniej części

parku, jest efektem prac geologicznych i administracyjnych rozpoczętych w 2021 roku.

Uzyskanie niezbędnych pozwoleń i przeprowadzenie procedury przetargowej umożliwiło wyłonienie wykonawcy - firmy Hydropolwiert Sp. z o.o., która pomimo napotkanych trudności geologicznych oraz poprzedniego nieudanego odwiertu studni S-3 w roku 2022 (odwiert był realizowany przez innego wykonawcę), z sukcesem zrealizowała prace.

Studnia S-4, o głębokości 82 metrów, wyposażona została w nowoczesny filtr ze stali nierdzewnej typu Johnson, co gwarantuje wysoką wytrzymałość i efektywność w porównaniu do tradycyjnych rozwiązań. Jako rury nad i podfiltrowe, użyto grubościennych rur tworzywowych. Taka konfiguracja pozwala na bezpieczną eksploatację nowego ujęcia z dużą wydajnością. Wyniki analiz potwierdziły, że woda z nowej studni wymaga jedynie minimalnej obrób-

ki, głównie w celu usunięcia żelaza i manganu oraz spełnia wszystkie normy mikrobiologiczne.

Odwiert został sfinansowany z dotacji inwestycyjnej przekazanej do Zakładu przez Gminę Żórawina. Koszt realizacji wyniósł 496 200,45 zł brutto.

Realizacja tego projektu otwiera drogę do dalszych inwestycji związanych z rozbudową infrastruktury wodociągowej, umożliwi Stacji Uzdatniania Wody w Żórawinie zwiększenie zasobów eksploatacyjnych z obecnych 79 m³/h do planowanych 130-140 m³/h co jest niezbędne do wsparcia dynamicznego rozwoju gminy.

Prace nad nową studnią to jednak tylko pierwszy etap. Przed nami stoi teraz zadanie zatwierdzenia dokumentacji oraz planowanie kolejnych inwestycji mających na celu zwiększenie zdolności produkcyjnych, magazynowania oraz transportu uzdatnionej wody.

UG Żórawina

FOT: Archiwum

Zagospodarowanie terenów rekreacyjnych w Bogunowie

Inwestycje w gminie

na drogach gminnych

Gmina Żórawina jest w trakcie wyłonienia wykonawców na przebudowę: ul. Jana III Sobieskiego w Polakowicach oraz ul. Gwiaździstej i Kosmicznej w Żórawinie. Zakres prac obejmuje wykonanie podbudowy oraz nowej nawierzchni asfaltowej w Polakowicach, a w Żórawinie wykonanie również chodnika i odwodnienia. W związku z otrzymaniem z Urzędu Marszałkowskiego dofinansowania na wykonanie nawierzchni tłuczniowej drogi łączącej m. Bogunów z m. Brzeście, Gmina Żórawina podpisała umowę na opracowanie dokumentacji projektowej przedmiotowej drogi. W roku bieżącym przewidywane jest opracowanie projektu wraz z wykonaniem nawierzchni tłuczniowej na pełnej podbudowie. Trwają prace projektowe dotyczące: budowy chodnika przy ul. Sportowej w Żórawinie, Przebudowy ul. Długopolskiej w Mędłowie, Przebudowy ulicy Komorowickiej i Wiosennej w Karwinach, Przebudowy ul. Modrzewiowej i Cisowej w Mnichowicach. Rozpoczęły się przygotowania do ogłoszenia przetargu związanego z przygotowaniem dokumentacji technicznej odwodnienia osiedla „Owocowego” w Żórawinie. W roku bieżącym wykonywane będą także nakładki asfaltowe na terenie poszczególnych miejscowości.

Pod koniec stycznia odbyły się konsultacje w sprawie założeń projektowych dla terenów rekreacyjnych w m. Bogunów. Wspólne z Panią Sołtys oraz Radą Sołecką omówiono kolejny etap postępujących prac projektowych.

W ramach opracowania zaplanowano budowę: siłowni zewnętrznej, placu zabaw, boiska pergoli, ścieżki, parkingu, wykonanie nasadzenia drzew i krzewów pozostawienie rezerwy terenowej pod budowę świetlicy.

Dziękujemy za cenne uwagi i bardzo dobrą współpracę.

UG Żórawina

przy drogach wojewódzkich

Dolnośląska Służba dróg i Kolei we Wrocławiu planuje w pierwszym kwartale bieżącego roku ogłoszenie przetargów na budowę: chodnika przy drodze wojewódzkiej nr 346 w m. Marcinkowice, chodnika przy drodze wojewódzkiej nr 346 w m. Przecławice, a następnie chodnika przy drodze wojewódzkiej nr 395 w Nowojowicach. Kończą się prace projektowe dla budowy ronda na skrzyżowaniu dróg wojewódzkich 346/395 Stary Śleszów/Węgry (do 20.05.2024 r.). Kolejnym krokiem będzie rozpisane przetargu i rozpoczęcie robót budowlanych. DSDiK przygotuje także aktualizacje dokumentacji projektowej Budowy ronda w miejscowości Wojkowice. Oczekujemy również na informacje dotyczące złożonego przez Gminę wniosku na budowę ciągu pieszo-rowerowego pomiędzy Turowem a Wojkowicami. W roku bieżącym zakończone zostaną prace projektowe dla budowy chodnika w Nowym Śleszowie. Realizacja przedmiotowych inwestycji odbywa się na podstawie porozumień zawartych między Gminą a DSDiK. Większość zadań jest dofinansowana z budżetu Gminy Żórawina.

FOT: Archiwum

Budowa nowego posterunku

Kończy się budowa nowego Posterunku Policji w Żórawinie. Budynek Policji przeznaczony będzie dla 8 funkcjonariuszy i powstaje w dogodnej dla mieszkańców lokalizacji, na działce o powierzchni 21 arów, przekazanej przez Gminę Żórawina. Budowa nowego obiektu ma na celu poprawę warunków obsługi interesantów oraz podniesienie poziomu bezpieczeństwa mieszkańców gminy Żórawina, która leży w powiecie wrocławskim.

Powstający obiekt jest rozplanowany zgodnie z przepisami i wytycznymi określonymi w „Standardach technicznych, funkcjonalnych i użytkowych obowiązujących w obiektach służbowych Policji”. Posterunek powstaje w technologii budownictwa modułowego, a aranżacja zabudowy umożliwi wykonanie parkingów dla pojazdów służbowych oraz interesantów oraz zapewni dogodny dojazd samochodem.

Wartość planowanej inwestycji opiewa na kwotę blisko 4 milionów złotych. Stało się to dzięki wspólnym staraniom funkcjonariuszy Komendy Wojewódzkiej Policji we Wrocławiu, Komendy Miejskiej Policji we Wrocławiu, oraz władz samorządowych Gminy Żórawina.

Nowa remiza w Węgrach

Odnawialne źródła energii

Pod koniec ubiegłego roku Gmina Żórawina otrzymała dofinansowanie w ramach Rządowego Funduszu Polski Ład na poprawę efektywności energetycznej instytucji publicznych na terenie Gminy Żórawina z wykorzystaniem instalacji fotowoltaicznych. Całkowita wartość projektu to 2.2 mln złotych a otrzymane dofinansowanie 1.98 mln. złotych. Projekt będzie polegał na wykonaniu infrastruktury OZEmontaż paneli fotowoltaicznych, magazynów energii na obiektach gminnych (budynkach m.in.: oświatowych, świetlicowych, kulturalnych, OSP, ośrodkach zdrowia, sportowych) lub na gruntach przyległych do tych obiektów. Zadanie wpłynie na polepszenie bilansu energetycznego gminy, przyczyniając się do zmniejszenia emisji zanieczyszczeń. Odpowiednio dobrane pod względem mocy i zapotrzebowania instalacje zapewnią własną, „czystą” energię elektryczną w obiektach. Planowana łączna moc wszystkich instalacji to w przybliżeniu 285 kw. Inwestycja ta wpłynie znacząco na obniżenie kosztów eksploatacji poszczególnych budynków.

UG Żórawina

UG Żórawina Zakończono budowę remizy Ochotniczej Straży Pożarnej w miejscowości Węgry. W budynku nowej remizy przewidziano: szatnie, węzeł sanitarny, aneks kuchenny, sale konferencyjną, oraz garaż na dwa samochody bojowe i dodatkowy przewidziany na samochód techniczny. W obiekcie został zamontowany elektroniczny system powiadamiania alarmowego oraz rozwiązania technologiczne ułatwiające pracę strażakom. Budynek wyposażony został w instalację klimatyzacyjną oraz fotowoltaiczną. Wieża strażacka przynależna do budynku umożliwia przeprowadzanie szkoleń oraz ćwiczeń strażackich. Teren wokół budynku został zagospodarowany i utwardzony umożliwiając prowadzenie apeli i ćwiczeń przez strażaków. Na budowę nowej remizy pozyskano wsparcie zewnętrzne w kwocie blisko 2 mln złotych.

UG Żórawina

FOT: Archiwum

FOT: Archiwum

Dobry utwór nie ma płci

MARTA IDZKIEWICZ: Będziemy

Panią oglądać na naszej scenie w Dzień Kobiet, chciałam zapytać o stosunek do tego święta. Czy nam kobietom potrzebne są takie specjalne dni? Czy w czasach, w których tak dużo mówi się o równości płci w ogóle ma to sens?

MAGDALENA SMALARA: Jedyną z dobrych rzeczy, wynikających z Dnia Kobiet jest to, że padają tego typu pytania. Dzień Kobiet jest potwierdzeniem faktu, że jesteśmy jednak inne, niż domyślny człowiek, czyli mężczyzna, że jesteśmy jakąś podkategorią, a panowie nie chcąc zmieniać tego stanu rzeczy mydlą nam oczy goździkami, życzeniami „uśmiechu i czułości” i protekcjonalnymi radami. Ja nie obchodzę dzisiejszego święta, ale życzę wszystkim kobietom, abyśmy dojrzały do tego, że zamiast takich dni potrzebne są nam równe płace, równe prawa, partnerstwo itp.

MI: Pozostańmy zatem w kobiecym temacie. Jak wygląda sytuacja aktorek w filmie, teatrze i na estradzie? Czy po fali dyskusji w temacie dyskryminacji kobiet coś się zmieniło?

MS: Tak. Otworzyła się dyskusja na temat tego złożonego problemu. Mobbing i dyskryminacja dotyczy każdej płci. Można znęcać się zarówno nad kobietą i mężczyzną. Znam zarówno przemocowe kobiety, jak i mężczyzn. To wszystko zmienia się bardzo powoli. Konkurencja

w naszym zawodzie jest tak ogromna, że nikt nie chce się wychylać i mało kto jest w stanie stanąć po stronie prawdy, piękna i nierzadko swojej godności. Ja, im jestem starsza, tym bardziej sobie pozwalam, bo też wiem, że nie ma na co czekać. Szkoda czasu na pewne relacje i sytuacje. Wydaje mi się, że jest pewien progres , ale jak już wspomniałam, zmiany nadchodzą powoli. Długo myślałam, że w moim zawodzie nie ma dziury płacowej, czyli różnicy między zarobkami kobiet i mężczyzn, dopóki się przypadkiem nie dowiedziałam, że mój kolega na tej samej mniej więcej półce zawodowej co ja, (mimo, że w zawodzie aktora nie ma jasnych kryteriów i nie można nas zweryfikować albo poddać jakimś badaniom, żeby określić naszą „bezwzględną aktorską wartość”) zarabia o 25-30 procent więcej niż ja. No, nie ucieszyła mnie ta informacja. Wynika to m.in. z tego, że dla mężczyzn jest więcej ról i panów jest też mniej. Jako dydaktyczka (pracuje także na uniwersytecie muzycznym jako wykładowczyni i uczę aktorstwa) widzę, jakie fory mają panowie na egzaminach wstępnych, tylko dlatego, że jest ich mniej i mają dużo mniejszą konkurencję. To są pewne cechy świata, z którymi trudno jest walczyć.

MI: Czy teksty Agnieszki Osieckiej są dla Pani specjalną inspiracją?

Czy łatwiej interpretuje się piosenki pisane przez kobietę i o kobietach, czy równie dobrze śpiewa się utwory napisane przez mężczyzn?

MS: To jest bardzo złożona kwestia, bo do Osieckiej mam stosunek osobisty i jest dla mnie absolutnie numerem jeden. Natomiast ja oddaję się śpiewaniu po prostu dobrych piosenek. Dobry utwór nie ma płci. Polska piosenka literacka wykluła się w latach 50 i 60 ubiegłego wieku, choć mieliśmy świetnych twórców także w okresie międzywojennym. Wspaniała czwórka polskich poetów piosenki, czyli: Jeremi Przybora, Agnieszka Osiecka, Wojciech Młynarski i Jonasz Kofta, to taki zestaw, który gwarantuje pewną jakość. Jednak u każdego z nich, zwłaszcza u Młynarskiego po latach można znaleźć treści, dzisiaj uznawane za seksistowskie. U Osieckiej też one występują. Myślę, że jest to niezły obszar do badań. Bo jak się człowiek wczyta, że „bo męska rzecz być daleko, a kobieca - wiernie czekać”, to się można

zirytować na to założenie wierności, która jest od nas wymagana, że my na tym brzegu, a on tam robi sobie nie wiadomo co, bo jest mężczyzną i może. Mam wewnętrzną niezgodę na sztywne, narzucone, role płciowe, gdzie mężczyzna jest ważniejszy, a kobiety są dla ozdoby. Nie są też słyszalne „bo to tylko takie babskie szabadabada” jak u Młynarskiego, czyli po prostu kobiety mogą sobie tak pitolić pod nosem, a i tak nikt tego nie słucha, bo jesteśmy od tego, żeby wyglądać.

MI: Może teraz już tak by nie napisał?

MS: Też mi się tak wydaje i jestem ciekawa, jak by wyglądała percepcja tych twórców w dzisiejszych czasach i w tej dyskusji. Bo nie ulega wątpliwości, że świat się zmienia. Program, z którym dzisiaj wystąpię gram od 11 lat i on też bardzo się rozwinął, głównie ze względu na zmiany społeczne, które są nieuchronne i na moje, rosnące z wiekiem i doświadczeniem, poczucie odpowiedzialności za to, co mówię ze sceny. Zdarzały mi się na początku takie żarty, których teraz bym nie wypowiedziała. Natomiast cieszę się z tego rozwoju i mam nadzieję, że świat będzie szedł w tę stronę.

MI: Jakie są Pani inspiracje, wzory, idolki w świecie śpiewających kobiet?

MS: Wiele moich koleżanek cenię, ale chyba nie ma żadnej osoby, nawet mężczyzny, którą bym wielbiła bezkrytycznie i starała się jej dorównać. Lubię się wspierać autorytetami, ale nie do tego stopnia. Jest wiele kobiet, których słucham i cenię. Idolką może być moja koleżanka, wcale nie artystka, to może być po prostu człowiek, osoba, która posiada określone cechy. Mi się wydaje, że kobiety mają niezwykłą umiejętność, klasyfikowaną do tak zwanych „kompetencji miękkich” - czasami przypadkiem trafią na siebie dwie kobiety, spędzą jeden wieczór, są razem w pracy, na wyjeździe, pójdą na obiad, wypiją butelkę wina i następuje otwarcie kanału komunikacyjnego, dzięki któremu te dwie kobiety mogą powiedzieć sobie wszystko. Nawet jeżeli to jest spotkanie na chwilę, to czasami rodzą się z tego wielkie przyjaźnie. Wydaje mi się, że ten stopień otwarcia i to siostrzeństwo jest cechą, której bardzo w kobietach poszukuję i pożądam. Lubię, kiedy kobiety się wspierają, kibicują sobie. Myślę, że wiele przed nami i w tym jest siła.

MI: W szkole uczy Pani młodzież interpretacji piosenki. Ciekawa jestem czy można się nauczyć interpretować? Czy powinno to płynąć bardziej z serca i własnej wrażliwości?

MS: To jest ciekawe pytanie, bo ja napisałam doktorat z interpretacji piosenki aktorskiej na podstawie piosenek Agnieszki Osieckiej. Musiałam uporządkować wiedzę, którą posiadłam przez 20 lat śpiewania. Nie było to łatwe, ponieważ w życiu nie miałam w ręku podręcznika do interpretacji piosenki, ani też nie wpojono mi żadnych zasad. Wszyscy moi wielcy i wspaniali nauczyciele mieli swoje wypracowane metody. One nigdy nie były nazwane i jasno opisane. Wydaje mi się, że udało mi się opisać metodę, według której ja pracuję i która zawsze wychodzi od tekstu. To czy piosenka jest aktorską, czy nie jest, definiujemy sprawdzając czy został użyty ten trzeci element, czyli to co jest poza słowem i poza dźwiękiem. Ten element związany jest z osobowością wykonawcy, jego przemyśleniami i przejściem przez analizę tekstu. Za pomocą środków aktorskich, czyli akcentowania poszczególnych słów, mimiki, czy języka gestu, możemy piosenkę rozdmuchać i napompować tym, co nam w duszy gra.

MI: Nie może zabraknąć pytania o plany na przyszłość. Chcielibyśmy móc Panią oglądać na scenie, zwłaszcza tej muzycznej zdecydowanie częściej. Czy ma Pani w głowie pomysł na nowy recital i jeśli tak, to czy może nam zdradzić temat?

MS: Bardzo lubię ten materiał (Kobieta do zjedzenia), ale gram go już 11 rok i mam poczucie, że potrzebuję czegoś nowego. Naprzeciw moim pragnieniom wyszedł Teatr Atelier z Sopotu, w osobie Basi Wiszniewskiej i André Hübnera-Ochodlo, którzy entuzjastycznie przeznaczyli dla mnie miejsce

w sierpniowym repertuarze. Przygotowuję w obecnym składzie (nie wyobrażam sobie tego projektu bez Urszuli Borkowskiej, niezwykłej, utalentowanej kompozytorki i aranżerki) spektakl, który będzie się nazywał „Piosenki na receptę”. Będzie dotyczył piosenki jako takiej, planujemy taki quasi wykład o piosence, o jej gatunkach, podgatunkach. Ja mam doktorat z piosenki, Urszula również ma doktorat, z teorii muzyki - mamy kompetencję, żeby zająć się tematem. Oczywiście będzie dużo humoru i zabawy, bo myślę, że świat jest tak przygnębiający, że nie ma co się smucić w teatrze. Trzeba się rozweselać, co akurat umiem i co jest talentem, wartością dodaną. Długo nie zdawałam sobie sprawy z tego, że dużo łatwiej jest ludzi wzruszać. Rozśmieszanie to dar i szczególna umiejętność.

MI: Gdzie możemy Panią oglądać na co dzień? Czy współpracuje Pani z teatrem (jakim) na stałe? Jakie są najbliższe plany filmowe?

MS: Etatowo nie jestem związana z żadnym teatrem. Etat mam na uczelni. Gram w Och - Teatrze w Warszawie, w spektaklach impresaryjnych, w Teatrze Muzycznym Roma w spektaklu „Nowy Jork. Prohibicja”. Już niebawem można mnie będzie zobaczyć w serialu „Matylda” oraz w komedii romantycznej „Nic na siłę”, której premiera pod koniec marca na platformie Netflix. Jestem szczęściarą, mam dużo pracy. Niech to się tak toczy dalej.

Spektakl ,,Kobieta do zjedzenia” mogliśmy obejrzeć na naszej scenie w Dzień Kobiet.

Aktorka Magdalena Smalara zaśpiewała kilkanaście piosenek satyrycznych, sentymentalnych i lirycznych. Na scenie towarzyszyli jej znakomici muzycy: Urszula Borkowska – fortepian i Wojciech ,,Gumiś” Gumiński – kontrabas.

FOT: Waldemar Duda

Z DROWIE i

Joga dla osób w każdym wieku

Joga, czyli starożytna praktyka wywodząca się z Indii, przetrwała pokolenia, okazując się ponadczasową formą ćwiczeń i uważności. Choć często kojarzy się z elastycznością i siłą, joga to znacznie więcej niż pozycje fizyczne - to holistyczna praktyka, która przynosi korzyści osobom w każdym wieku, w tym osobom starszym.

Wmiarę jak się starzejemy, utrzymanie zdrowia fizycznego, jasności umysłu i dobrego samopoczucia emocjonalnego staje się coraz ważniejsze, a joga oferuje niezliczone narzędzia pracy dostosowane do potrzeb i możliwości seniorów. Jednym z najbardziej niezwykłych aspektów jogi jest jej zdolność adaptacji. Niezależnie od wieku i kondycji fizycznej jogę można modyfikować tak, aby odpowiadała indywidualnym możliwościom i ograniczeniom. Dla seniorów oznacza to, że pozycje jogi można dostosować tak, aby uwzględniały sztywność stawów, ograniczoną mobilność i inne problemy związane z wiekiem również dzięki akcesoriom do jogi, których używamy (klocki, paski, krzesła). Delikatne rozciąganie, asany wzmazniające ciało i techniki oddychania sprzyjają elastyczności, równowadze ciała i regulacji układu nerwowego, zapewniając seniorom delikatny, ale skuteczny sposób na pozostanie aktywnym.

Dodatkowo istnieje również coraz więcej dowodów na pozytywny wpływ jogi na przewlekłe schorzenia powszechnie kojarzone ze starzeniem się. Od zapalenia stawów i osteoporozy po choroby serca i nadciśnienie – wykazano, że joga łagodzi objawy, poprawia wydolność funkcjonalną i poprawia ogólną jakość życia seniorów zmagających się z różnymi problemami zdrowotnymi.

Zdrowie fizyczne to tylko jeden z aspektów wpływu jogi na seniorów. Praktyka pielęgnuje również dobre samopoczucie psychiczne i emocjonalne, oferując sanktuarium spokoju pośród wyzwań życiowych.

Dzięki uważności i ćwiczeniom oddechowym seniorzy mogą pielęgnować wewnętrzny spokój, redukować stres i poprawiać funkcje poznawcze. Badania wykazały, że regularna praktyka jogi może poprawić pamięć, czas skupienia uwagi i ogólną jasność umysłu, umożliwiając seniorom starzenie się z wdziękiem i godnością.

Co więcej, joga sprzyja poczuciu wspólnoty i przynależności, co jest szczególnie korzystne dla

osób starszych, które mogą doświadczać poczucia izolacji lub samotności. Zajęcia jogi zapewniają możliwości interakcji społecznych, koleżeństwa i wzajemnego wsparcia, tworząc wspierające środowi-

sko, w którym seniorzy mogą nawiązywać kontakt z osobami o podobnych poglądach i zainteresowaniach.

W istocie joga to nie tylko praktyka dla młodych i sprawnych – to praktyka dla wszystkich grup wiekowych, oferująca ogromne korzyści seniorom, którzy chcą starzeć się z wdziękiem i zachować witalność umysłu, ciała i ducha.

W Gminnym Centrum Kultury w Żórawinie jogę praktykujemy razem z Seniorami już od dwóch lat. Niezwykle wzruszające jest dla mnie obserwowanie jak sprawność moich uczniów się poprawia, jak z miesiąca na miesiąc próbują oni nowych rzeczy, jak regularnie stają na macie z gotowością i zaangażowaniem. Z ogromną satysfakcją obserwuję jak po każdym relaksie zwieńczającym zajęcia na twarzach uczestników maluje się spokój i błogość.

Brzmi zachęcająco? Zapraszamy na zajęcia do GCK w każdy wtorek o 11:30!

magister pedagogiki Marta Bocoń

Niezwykła historia amerykańskiego małżeństwa

„Zew Kalahari” Delii i Marka Owens,ów to jedna z najpopularniejszych na świecie pozycji z zakresu literatury przyrodniczej i autobiograficznej (otrzymała prestiżowy Medal Johna Burroughsa dla najlepszej książki przyrodniczej). Opowiada autentyczną historię małżeństwa amerykańskich zoologów, prowadzących badania w głębi pustyni Kalahari nad lwami i innymi dzikimi zwierzętami, które mają swoje legowiska i tereny łowieckie z dala od ludzkich osad. W swoją fascynującą i pełną niebezpieczeństw misję wyruszyli w roku 1974 do RPA nie mając przy sobie nic oprócz jednej zmiany ubrań oraz aparatu fotograficznego. Po przybyciu na miejsce i zakupie land rovera osiedlili się na dzikim, niepoznanym dotąd przez człowieka terenie rozpoczynając obserwacje drapieżników. Podczas eskapady badawczej trwającej 7 lat musieli sprostać licznym trudnościom takim jak radzenie sobie z codziennym zdobywaniem

pożywienia, wytrwanie podczas okresu suszy i upałów bądź, wprost przeciwnie, obfitych deszczy, a także zmierzenie się z szeregiem innych zagrożeń czyhających na ich życie w ekstremalnych warunkach pustynnych. Pośród wszystkich opisów zmagań z trudną przyrodą i własną wytrzymałością króluje w ich relacji potężna miłość do świata przyrody, niespożyte nią zaciekawienie, ogromna pasja i, przede wszystkim, pragnienie pomocy zagrożonym gatunkom. Książka jest świetnie napisana. Czytelnik ma wrażenie, że sam też uczestniczy w porywającej przygodzie naukowej. Potęgują to odczucie niezwykle malownicze opisy. Utwór porusza bardzo trudne problemy niszczenia naturalnego życia zwierząt i środowiska w Afryce, nagłaśnia tragiczne w skutkach konsekwencje decyzji podejmowanych wbrew zdrowemu rozsądkowi. Oprócz tego jednak przybliża nowe odkrycia dokonane przez parę zoologów, którzy

Przyrodnicze opowiastki dla najmłodszych

„Wiosenny las” Anny Paszkiewicz to kolejna odsłona przyrodniczych opowiastek dla najmłodszych czytelników. Głównym bohaterem tej książeczki jest dwutygodniowy warchlaczek, który zaprzyjaźnia się z małym zajączkiem, niedźwiedziem oraz wyjątkową

kukułką. Wspólnie przeżywają wiele przygód, podczas których młody dzik poznaje czym jest prawdziwa przyjaźń oraz wzajemna pomoc, a także uczy się jak ważne są miłość i rodzina. Ciepłe, pełne uroku nastrojowe opowieści przybliżające dziecku świat przyrody zilustrowane są klimatycznymi obrazkami autorstwa Marty Rydz-Domańskiej. Rozwijają ciekawość świata, empatię, pozwalają dziecku nie tylko poznawać, lecz również pokochać otaczającą je przyrodę. Książeczka polecana jest dla małych czytelników (4-7 lat). Stanowi także nieocenioną pomoc w codziennym czytaniu rodziców z dziećmi i spędzaniu razem miłego czasu. Zapraszamy do biblioteki.

Ewelina Ostrowska

opisują je w tak wyjątkowy sposób, że nie sposób oderwać się od ich pełnej życia opowieści.

Książka warta jest polecenia nie tylko dla interesujących się biografią czy przyrodą, lecz dla każdego, kto uwielbia dobrą powieść przygodową.

Ekstra czytelnik

Od kwietnia zapraszamy wszystkich naszych młodych czytelników do zabawy w kolejnej edycji akcji Ekstra Czytelnik. Na dzieci czekają karty do zbierania naklejek z pięknymi zdjęciami lokalnej fauny, dyplomy oraz drobne upominki. Szczegóły i regulamin akcji już wkrótce dostępne na stronie GCK w zakładce biblioteki.

Ewelina Ostrowska

Ewelina Ostrowska

Czy możemy zarazić się robakami od naszych pupili?

Jak uchronić siebie i bliskich przed zarażaniem?

Pasożyty u psa lub kota to dość duży kłopot dla właściciela i sporo przykrych dolegliwości dla samego zwierzaka. Dlatego należy wiedzieć jakimi pasożytami może zarazić się pupil, dlaczego warto i jak go odrobaczać oraz w jaki sposób zwierzęce pasożyty przenoszą się na ludzi.

Określenie robaczyca najczęściej kojarzona jest z inwazją nicieni (glisty, owsiki) i płazińców (tasiemce). Obie grupy pasożytów są bardziej obszerne, ale dziś skupimy się na toksokarozie, czyli zarażeniu glistą psią lub kocią. Toksokarozę u ludzi wywołują stadia larwalne pasożytniczych nicieni - glisty psiej lub kociej. Zagrożone nią są głównie dzieci, ale chorować mogą także ludzie dorośli. Najczęstsza jest postać utajona z niecharakterystycznymi objawami takimi jak: brak apetytu, bóle brzucha, nudności, bóle głowy, wysypki. U alergików mogą nasilić się objawy alergii, np. astma oskrzelowa. W postaci trzewnej występuje

gorączka i objawy zajęcia narządów wewnętrznych, np. płuc lub wątroby. Pojawiają się odchylenia w badaniach laboratoryjnych (leukocytoza, eozynofilia, niedokrwistość). Postać oczna toksokarozy występuje u dzieci powyżej piątego roku życia i osób dorosłych. Z reguły pojawia się po upływie długiego czasu, nawet po kilku latach od momentu zarażenia. Objawem toksokarozy ocznej może być zez, nieleczona często prowadzi do jednostronnej ślepoty.

JAK ZARAŻA SIĘ CZŁOWIEK?

Toksokaroza jest typową chorobą brudnych rąk, gdy brak przestrzegania podstawowych zasad higieny prowadzi do zarażenia drogą doustną inwazyjnymi jajami glist. Ich źródłem może być zanieczyszczona kałem zarażonych zwierząt ziemia lub piasek (publiczne skwery, parki, trawniki). Dzieci zarażają się podczas zabawy w miejscach, w których mogą defekować psy i koty, np. w nieprzykrywanych piaskownicach. Podstawową zasadą zapobiegania zarażeniom jest przestrzeganie podstawowych zasad higieny, wyrabianie u dzieci nawyku

mycia rąk - po kontakcie z piaskiem/glebą, po zabawach ze zwierzętami (jaja glist mogą znajdować się na sierści). W trakcie zabawy w piaskownicy, ogrodzie, parku dzieci nie powinny jeść. Regularne usuwanie psich i kocich odchodów zapobiega gromadzeniu się w podłożu jaj glist wydalonych przez zarażone zwierzęta. Świeżo wydalone jaja glisty psiej i kociej nie mają zdolności do zarażenia. Osiągają ją po 2-3 tygodniach w środowisku zewnętrznym w temp. 20-25 C. Znajdujące się w glebie jaja inwazyjne glist zachowują zdolność do zarażenia przez wiele miesięcy, a nawet lat, dlatego też tak bardzo istotne jest systematyczne odrobaczanie psów i kotów.

JAK I KIEDY ODROBACZAĆ NASZE ZWIERZĘTA?

Zwierzęta powinny być odrobaczanie za pomocą preparatów zalecanych przez lekarzy weterynarii, podawanych we właściwych terminach i odstępach czasu. Zwalczanie inwazji warto poprzedzić wykonaniem badania kału leczonego zwierzęcia. Odrobaczanie zaleca się nie rzadziej niż 4 razy do roku (czyli minimum co 3 miesiące). Umożliwia to ograniczenie do minimum wydalania jaj Toxocara przez zwierzęta. Częstsze odrobaczanie - co 4-6 tygodni, zaleca się, gdy zwierzęta przebywają w domach z małymi dziećmi i występuje duże prawdopodobieństwo inwazji glist. Dotyczy to kotów oraz psów polujących (na małe gryzonie, ptaki) lub karmionych podrobami i surowym mięsem (u gryzoni – np. myszy, u królików lub drobiu mogą znajdować się larwy Toxocara)

lek. wet. Małgorzata Rybska-Bielec specjalista chirurg

Materiał źródłowy: Stowarzyszenie Polska Rada Konsultacyjna ds. Parazytoz Zwierząt Towarzyszących

marzec/kwiecień

W niezwykłym świecie

perkusji

Audycja muzyczna NFM dla dzieci

Aktywny E-Senior II

Warsztaty dla seniorów

Palmy Rodzinne warsztaty wielkanocne

Aktywny E-Senior II

Warsztaty dla seniorów

Aktywny E-Senior II

Warsztaty dla seniorów

Spektakl teatralny 13

Spektakl komediowy

Operetka Wrocławska Milord de Paris

Humor w muzyce

Audycja muzyczna NFM dla dzieci

Nie

daj się oszukać!

Wykład i spotkanie

Wiosenne Rymy

Gala konkursu poetyckiego

Potyczki Małżeńskie

WYJĄTKOWA PASJA KRZYSZTOFA OSTROWSKIEGO

Ptaki są tam, gdzie są obserwatorzy

„Ptaki są tam, gdzie są obserwatorzy” - niech ta maksyma ornitologów będzie początkiem do przedstawienia wyjątkowego obserwatora Krzysztofa Ostrowskiego, mieszkańca naszej gminy. Z wykształcenia technik informatyk, ale z zamiłowania przyrodnik, przyrodniczy fotograf oraz ornitolog-amator. Z racji swojego hobby od lat podróżuje z grupą znajomych w ciekawe przyrodniczo miejsca naszej planety. W sumie odwiedził 17 państw i terytoriów m.in. Litwę, Finlandię, Spitsbergen, Portugalię, Stany Zjednoczone, Gwatemalę, Kostarykę. Współpracuje z wieloma organizacjami i instytucjami przyrodniczymi w Polsce jak i na świecie. Jego artykuły i fotografie przyrodnicze pojawiały się wielu branżowych czasopismach m.in. ”Ptaki Śląska”, „Przyroda Sudetów”, oraz książkach i przewodnikach.

Przyrodą interesował się od dziecka, wraz z biegiem lat poszerzał krąg zainteresowań w tym temacie. Wraca pamięcią

do momentów, kiedy dziadek sadzał go na parapecie i wspólnie przyglądali się temu co chodzi i śpiewa za oknem. Nieco później, w latach wczesnoszkolnych, rozwinęła się fascynacja wymarłą przyrodą prehistoryczną. W międzycza-

sie zajmował się akwarystyką, a od prawie 10 lat bacznie przygląda się ważkom. Natomiast pytany o ptaki odpowiada; „tak na poważniej zainteresowały mnie jakoś po szkole średniej, a zaczęło się od tego, że w ciągu kilku sierpniowych dni

obserwowałem u siebie w sadzie żerującego ptaka, którego jakoś nigdy wcześniej nie spostrzegłem. Zaczęło się szukanie po książkach i atlasach obiektu mojego zainteresowania. Wciągnęło mnie to tak bardzo, że nie odpuściło do dziś”. Jak twierdzi, obserwatorem może stać się każdy z nas, wystarczy na początek przystanąć na chwilę i rozejrzeć się dookoła. W Polsce oficjalnie stwierdzonych jest 475 różnych gatunków ptaków, a pan Krzysztof przez ostatnich 18 lat, zaobserwował i odnotował 166- gatunków i to tylko z okolic działki, na której mieszka. Powstało wiele filmów i książek o tym jak nauczyć się obserwacji i zakradania w intymny świat ptaków, ale wg naszego rozmówcy przede wszystkim trzeba być cierpliwym. Wiedzę czerpie się również z godzin spędzonych w terenie. Jednak nie można przy tym zapomnieć o odpowiedzialnym zachowaniu, ponieważ nieumiejętne obserwowanie może spowo-

dować, że niektóre gatunki narażone na stres mogą np. porzucić swój lęg. Na pierwszym miejscu jest zawsze dobro obserwowanego obiektu. Zachęca do podglądania ptaków na terenie naszej gminy, bo biotopy przyciągają różne gatunki ptaków. Co innego można zaobserwować na polach uprawnych, co innego w śródpolnych zadrzewieniach czy trzcinowiskach. We wsiach napotkamy synantropijne gatunki, które rzadko się widuje poza terenami zabudowanymi. Co prawda na terenie naszej gminy nie mamy większych kompleksów stawów czy dużych zbiorników wodnych, które przyciągają ptaki wodno-błotne, są jednak rzeki, w tym Ślęza, która czasem rozlewa

swoje wody na okoliczne tereny, przyciągając w ten sposób m.in. kaczki, mewy i ptaki siewkowe. Problemem może być fakt, że z krajobrazu naszej gminy zniknęły łąki, które także były ostoją bioróżnorodności. Brakuje też typowych miedz między polami, pod którymi swoje schronienie znajdowały kuropatwy. Pan Krzysztof zachęca do zwrócenia się w stronę przyrody i zadbania o nią, zaczynając

od swojego najbliższego otoczenia, bo poprzez zwykłe czynności można odpowiednio dobrze zadbać o nasz wspólny krajobraz.Uczula, by zabierać różnego typu sznurki, nitki, żyłki i wyrzucać do kosza, tak by nie zalegały w terenie. Musimy mieć świadomość, że takie materiały często są zbierane przez ptaki i wykorzystywane jako budulec w gnieździe. Niestety najczęściej kończy się to tragicznie dla dorosłych osobników albo dla piskląt. Zaplątane umierają w cierpieniach. Kolejnym, można rzec palącym problemem, na który również uwagę zwracają strażacy jest wciąż dające się zaobserwować wypalanie suchych traw z poboczu dróg, rowów czy ugorów. W takich pożarach ginie całe mnóstwo żywych istot. To są zwykłe czynności, o których warto pamiętać, a które mogą zdziałać dużo dobrego dla okolicznej przyrody. Wiemy jak nie szkodzić, ale możemy też pomagać na co dzień. Na przykład decydując się na dokarmianie ptaków zimą. Karmnik należy wywiesić w takim miejscu, żeby szukające schronienia ptactwo było bezpieczne, a nie narażone np. na atak kota. Dbajmy o czystość w karmniku, usuwając ptasie odchody, żeby te nie

mieszały się z karmą. Tak jak ingerować należy „z głową”, tak brak ingerencji też powinien być świadomy i przemyślany. Nie zabierajmy więc „porzuconych” małych zajączków, saren czy piskląt ptaków do domu, bo zapewne są pod opieką swoich rodziców, tylko niekoniecznie musimy być w danej chwili tego świadkami”.

Pasja pana Krzysztofa niech będzie inspiracją do własnych poszukiwań. Bo jak sam twierdzi

„W każdym hobby chodzi o to, żeby poprzez swoje zainteresowania mieć jakąś odskocznię od gonitwy współczesnego świata i codziennych problemów. Czerpać z tego czystą przyjemność i próbować się w tym pozytywnie realizować. Poprzez różnego rodzaju aktywności przyrodnicze: monitoringi, edukacja, praca naukowa na uczelniach, organizacja wycieczek czy wyjazdów, fotografia, film itd. pasja może stać się też dodatkowym źródłem utrzymania”.

Wiosna budzi się do życia, czuć zapachy, które dotąd przykrywał śnieg i szron, wachlarz barw też wydaje się bogatszy. Zatrzymajmy się więc na moment i jak bohater artykułu znajdźmy ten czas, potrzebę, pasję. Czasem wystarczy powrócić do rzeczy, przypomnieć sobie co nas kiedyś zajmowało, a czasem poszukać nowych możliwości, czego wszystkim życzę.

Bogumiła Polańska – Postrożna

FOT: Maciej Kowalski

FOT: Krzysztof Ostrowski

na zielono Rzodkiewka na zielono

Od kilku lat coraz

głośniejsze stają się kampanie zero waste, przeciwdziałające marnowaniu żywności. Nadchodząca wiosna to świetna okazja, aby przedstawić sposoby na wykorzystanie liści rzodkiewki, która już niedługo pojawi się na naszych grządkach i straganach.

● 4-6 łyżek oliwy (lub oleju sezamowego)

● Sól (ok. ½ łyżeczki), pieprz do smaku

Większość z nas jest przyzwyczajona do spożywania wyłącznie zgrubień korzeniowych rzodkiewki, a jej liście trafiają zazwyczaj do odpadów bio lub na kompost. Wielka szkoda, bo to właśnie liście są w tej roślinie najzdrowsze (samej tylko witaminy C jest w nich sześciokrotnie więcej niż w korzeniu).

Poniżej prezentujemy trzy proste przepisy, dzięki którym rzodkiewka może się zacząć kojarzyć z kolorem ... zielonym, a jej liście z pysznym smakiem.

Pesto z liści rzodkiewki ze słonecznikiem

SKŁADNIKI:

● 80-100 g liści rzodkiewki

● 50 g nasion słonecznika (można je wcześniej uprażyć)

● 1 duży ząbek czosnku

● Sok z jednej ½ - 1 cytryny

● 2 łyżeczki płatków drożdżowych (opcjonalnie)

Umyte liście rzodkiewki wstawić do lodówki na minimum godzinę (mogą postać przez noc) dla nabrania chrupkości. Wszystkie składniki umieścić w po jemniku do blendowania, zmiksować do uzyskania masy. Doprawić do smaku solą, pieprzem i zakwasić sokiem z cytryny..

Pesto z liści rzodkiewki z orzechami nerkowca i parmezanem

SKŁADNIKI:

● 120 g liści rzodkiewki (3 małe pęczki)

● 100 g orzechów nerkowca (1 szklanka)

● 100 g tartego parmezanu (lub grana padano lub cheddara)

● ok. 80 ml oliwy z oliwek

● 1 ząbek czosnku

● sok z połowy cytryny

● sól (ostrożnie, bo ser jest słony) i pieprz do smaku

Umyte i osuszone liście rzodkiewki umieścić w pojemniku blendera wraz z pozostałymi składnikami. Blendować do uzyskania pożądanej konsystencji. Z podanych proporcji uzyskamy słoiczek ok 350 ml. Pesto można zjeść z kromką dobrego chleba, dodać do makaronu lub użyć jako składnik sosu.

Wegański twarożek z nerkowców z liśćmi rzodkiewki

Twarożek zazwyczaj wykonuje się z namoczonych wcześniej orzechów nerkowca, ale w tym wypadku same liście rzodkiewki są bardzo wodniste, dlatego najlepiej zastosować suche orzechy.

SKŁADNIKI:

● 80 - 100 g liści rzodkiewki

● 80-100 g orzechów nerkowca

● 4 łyżeczki podprażonego sezamu (można go wcześniej zmielić)

● 4 łyżeczki płatków drożdżowych (opcjonalnie)

● 2 łyżeczki soku z cytryny (do smaku)

● Sól i pieprz do smaku

● 1 ząbek czosnku

● Woda, jeśli będą trudności z miksowaniem pasty

Liście rzodkiewki dokładnie umyć, przełożyć do zamykanego pojemnika i wstawić wilgotne (nie mokre) do lodówki na minimum godzinę, aby nabrały jędrności i chrupkości.

Wszystkie składniki zmiksować do uzyskania gładkiej, jednolitej masy, jeśli potrzeba dodać odrobinę wody (twarożek nie może jednak spływać z kanapki), doprawić solą i pieprzem. Jeśli smak twarożku jest zbyt mdły, wystarczy dodać więcej soku z cytryny, aby go jeszcze trochę zakwasić. Przełożyć do zakręcanego słoiczka i pozostawić w lodówce na noc, albo przynajmniej 2 godziny do schłodzenia i przegryzienia się smaków. Można podawać na stostowanym pieczywie z dodatkiem rzodkiewki lub pomidora.

Zachęcamy do eksperymentowania z proporcjami oraz odnajdowania własnych połączeń i smaków. Kuchnia to wolność! Życzymy smacznego!

KGW „Nad Ślęzą”

Muzyka dla Małego Człowieka

Edukacja muzyczna odgrywa bardzo ważną rolę w rozwoju dziecka. Przede wszystkim wpływa na prawidłowy rozwój układu nerwowego oraz narządu słuchu, który powiązany jest z rozwojem mowy dziecka. Badania przeprowadzone przez neurobiologów z Instytutu Brain and Creativity Uniwersytetu Południowej Kalifornii wykazały, że kontakt dzieci z muzyką może przyczynić się do szybszego rozwoju ich mózgu. Słuchanie muzyki oraz udział w zajęciach muzycznych wspomaga rozwój obszarów mózgu, odpowiedzialnych za koordynację ruchową, pamięć i skupienie uwagi. Stymulacja muzyczna rozpoczęta we wczesnym etapie rozwoju wpływa pozytywnie na wszechstronny rozwój dziecka, aktywując jego zdolności poznawcze. Świat dźwięków pobudza struktury mózgowe, które odpowiadają za prawidłową komunikację. Obcowanie z muzyką wzmacnia zdolność do wyrażania uczuć oraz zwiększa wrażliwość na otaczający świat. Zabawy umuzykalniające

wpływają również na rozwój wyobraźni, kreatywności i koncentracji. Kształtują słuch oraz poczucie rytmu dziecka, a także wspierają ich rozwój intelektualny, fizyczny i emocjonalny.Muzyka ma ogromny wpływ na ogólny rozwój dziecka, dlatego warto umożliwiać dzieciom udział w zajęciach muzycznych oraz wspierać ich pasję do muzyki od najmłodszych lat. W Gminnym Centrum Kultury zajęcia muzyczne proponujemy maluszkom już po ukończeniu 2 miesiąca życia! Podczas naszych spotkań rytmiczno-umuzykalniających śpiewamy, tańczymy, rytmizujemy, słuchamy muzyki klasycznej i korzystamy z instrumentów Orffa, a także z instrumentów służących do relaksacji (misy dźwiękowe, dzwonki koshi, tank drum, kij deszczowy). Działają one kojąco, ucząc koncentracji, skupienia oraz wrażliwości na dźwięk.

Marzena Kowalska Absolwentka Akademii Muzycznej we Wrocławiu oraz Akademii Muzycznej w Łodzi. Od 10 lat prowadzi czynną działalność artystyczną jako pianistka, nauczyciel gry na fortepianie w szkole muzycznej oraz instruktorka zajęć rytmiczno-umuzykalniających.

KONCERT ZESPOŁU

Leszek Zaleski Quartet

Mieszanka jazzu, funky, popu, nastrojowych ballad oraz latin z wyrazistą sekcją rytmiczną i bogatymi improwizacjami

24 maja w Żórawinie Spotkania teatralne w powiecie wrocławskim

Wspaniali muzycy zagrają na plenerowej scenie w centrum Żórawiny

Wydarzenie realizowane przez Fundację Czas na Nas ma na celu promocję amatorskich grup teatralnych (dziecięcych, młodzieżowych i dorosłych), działających na terenie Powiatu Wrocławskiego. Podczas wydarzenia będzie można nie tylko obejrzeć spektakle teatralne, ale także wziąć udział w warsztatach artystycznych ze specjalistami w dziedzinie teatru, muzyki, śpiewu i tańca. Zajęcia są otwarte - do udziału są zaproszeni wszyscy, którzy chcą popracować nad swoim rozwojem artystycznym i osobistym. Ponadto, przewidziane są swobodne panele dyskusyjne z artystami i publicznością, tak aby można było wymienić własne spostrzeżenia na temat spektakli i poszerzyć swoją wiedzę.

Dwudniowe wydarzenie odbędzie się w dniach 25-26 maja w Gminnym Centrum Kultury w Żórawinie.

BAJKOWY Dzień Dziecka

KONCERT W magicznym

bajkowym świecie

piosenki z bajek

Anna Szul, Nikola Warda

i Wojtek Dereń z zespołem

1 czerwca

godz. 11:00 - 14:00 tereny rekreacyjne przy SP w Żórawinie

W programie:

Gry XXL, Animacje, Tatuaże, Tor przeszkód, Bańki mydlane, Foto-budka

Ken & Barbie, Dmuchańce, Wyrzutnia piany, Strefa gastronomiczna Zdjęcia: