Geheugensteuntje en ‘gangmaker’

Sandra is mantelzorger voor haar moeder. Sinds een jaar zet ze zorgrobot Tessa in. Op de Dutch Design

Week kwam ze ermee in aanraking. Via ons Sociale

Benadering Dementie-team heeft ze Robot Tessa van Zorgbalans kunnen uitproberen.

De moeder van Sandra heeft een haperend brein en woont samen met haar echtgenoot. Ook hij is op leeftijd. Hij heeft wat last van ouderdomsvergeetachtigheid. Robot Tessa wordt gebruikt als geheugensteun voor moeder én vader. Tessa spreekt voorgeprogrammeerde teksten uit. Denk aan herinneringen om te eten of te drinken en medicatie in te nemen. Deze adviezen kunnen iedere dag worden herhaald. Ze kunnen dus ver van tevoren worden gepland en worden ingevoerd in de bijbehorende app of de website.

Geheugensteun En Stimulans

Tessa wordt vaak ingezet als geheugensteuntje voor iemand met een haperend brein én de mantelzorger van iemand met een haperend brein die zelf ook wel eens wat vergeet. Daarnaast wordt Tessa ook gebruikt als een soort ‘gangmaker’. Mensen met een haperend brein krijgen wel eens last van apathie. Het is belangrijk om dan het brein te blijven stimuleren en mensen te activeren. Dat kan met Tessa. Een voorbeeld: een familielid is jarig. Dan is het eenvoudig om Tessa te laten zeggen: “Bel Piet eens, om hem te feliciteren. Hij is jarig vandaag.” Bij Tessa worden inspiratiekaarten geleverd. Deze kaarten helpen om te bedenken bij welke behoeftes deze sprekende huisgenoot kan ondersteunen.

Start Zo Snel Mogelijk

Het wordt aanbevolen om Robot Tessa vroegtijdig te introduceren. Mensen kunnen dan leren om de opdrachten die Tessa uitspreekt uit te voeren of vragen te beantwoorden. Sandra’s vader was niet meteen positief over de komst van Tessa in huis, maar dochter Sandra gaf niet op. Haar verwachting was dat Tessa kon helpen bij het zelfstandig blijven wonen. Haar vader is er nu van overtuigd dat Tessa een belangrijk hulpmiddel is, omdat hij inziet dat hij zelf ook wel eens iets vergeet en dat Tessa daarbij kan helpen.

Wie? Sandra, mantelzorger

Waarmee? Zorgrobot Tessa

Uitdagingen: Zowel vader als moeder kunnen af en toe een geheugensteuntje gebruiken. Gelukt? Zeker! Na een wenperiode is Tessa echt een hele steun voor mijn ouders.

Gebruik & tips

• Begin met één opdracht en bouw stap voor stap uit. Begin dus niet met teveel opdrachten tegelijk. Rustig opbouwen, bijvoorbeeld: Ik ben Tessa, je geheugensteuntje. Het is vandaag maandag. Maandag 14 december. Dat is beter om mensen eraan te laten wennen;

• Sommige woorden worden niet goed uitgesproken en soms klinkt een boodschap heel anders dan je zou verwachten. Dus check even of je ingestelde bericht verstaanbaar en duidelijk is;

• Wil je de tekstuitspraak vertragen? Dan kun je de instellingen van Tessa aanpassen. Ook kun je door een komma of een extra spatie in te voegen de uitspraak van Tessa vertragen;

• Begin bij activiteiten die elke dag hetzelfde zijn. Dan kost het alleen in het begin tijd om goed te programmeren;

• Plan ook iets leuks in via Tessa, bijvoorbeeld een muziekmoment;

• Wil je voorkomen dat Robot Tessa iets uitspreekt als er bezoek is? Voeg een vraag toe aan het begin van het script. Bijv. ‘Hoi {naam}, mag ik je een vraag stellen?’ Alleen bij antwoord ‘Ja’ vraagt Tessa dan verder. Denk bijvoorbeeld aan een herinnering om incontinentiemateriaal te verschonen;

• Het moet een richtinggevende boodschap zijn. Dus kort, duidelijk en een activerende zin. ‘Het is nu tijd voor je volgende medicatiemoment.’