Wederopbouw: niet voor de EUSM

met ongeveer 200 man aan boord naar Enkhuizen, om de Urker vloot uit Enkhuizen terug te halen. Daarna kwam de waardering der nieuwe onderneming. Op verzoek van de Urkers zelf is nog in dien zelf den winter wederom een request om subsidie aan de Staten verzonden. De geheele Urker bevolking, Wethouder Romkes voorop, zond een adres van adhaesiebetuiging, en de Staten van Noord-Holland onthielden hun onmisbaren steun niet langer, zonder welke de onderneming onmogelijk kon blijven bestaan. Ook het Rijk droeg in 1892 het vervoer van de Post aan de nieuwe onderneming op.'

Andere bronnen bevestigen de geschiedenis, zoals die door Carsten werd geschilderd.

De Minister Havelaar was dus op eigen initiatief van Gebrs. de Groot gebouwd. Het was een sterk, maar heel eenvoudig stoombootje, genoemd naar de toenmalige Minister van Waterstaat, Handel en Nijverheid. Mogelijk heeft de bewindsman uit andere middelen de bootdienst van de Gebrs. de Groot weten te steunen.

Op 1 april 1890 voer de Minister Havelaar voor het eerst de dienst KampenEnkhuizen, waarmee aan het sinds mensenheugenis bestaande isolement van Urk althans gedeeltelijk een einde kwam. De stoomboot voer immers onder vrijwel alle omstandigheden!

De nieuwe dienst was op de Zuiderzee een vreemde eend in de bijt. Vrijwel alle andere diensten verzorgden een of andere relatie met Amsterdam. Andere relaties waren niet belangrijk genoeg om rechtstreeks met elkaar verbonden te worden omdat de meeste steden langs de Zuiderzee een te gering bevolkingsaantal bezaten om voldoende vervoer te waarborgen voor een stoombootondernemer. Urk was het enige Nederlandse eiland dat in het jaar 1890 nog geen stoombootverbinding met de vaste wal kende, afgezien van Schokland, dat in 1859 geabandonneerd was. Vanaf 1892 ontvingen de Gebroeders de Groot van Noordhollandse zijde subsidie om de stoombootdienst te waarborgen. De subsidie was nodig, want Kampen en Enkhuizen hadden met elkaar slechts gemeen dat beide plaatsen aan de Zuiderzee gelegen waren. Stoombootverkeer tussen beide steden was eigenlijk een luxe, te meer waar beide al enkele goede verbindingen me't Amsterdam hadden. De geringe grootte van de Minister Havelaar gevoegd bij diverse subsidies en de toewijzing van het postcontract, wijzen erop dat de dienst geen vetpot was. De economische toestand in de jaren negentig van de vorige eeuw was niet rooskleurig, wat nog poverder resultaten op de dienst van de Gebroeders de Groot veronderstelt. De tussenhalte Urk met zijn geringe inwonertal en ongelooflijke armoede zal op de bedrijfsresultaten nauwelijks invloed hebben gehad; als men de belangrijke inkomsten uit het postvervoer buiten beschouwing laat.

De Minister Havelaar kwam juist op tijd in de vaart om een der strengste win-

9