Te poniechane światy
Kasia Banaś
Katalog wystawy malarstwa Kasi Banaś Te poniechane światy Galeria Sztuki Platon Wrocław, 2017
Oślepienie Jak na nadmiar świata reaguje oko? Co robi z nadmiarem światła? Kiedy popatrzymy w słońce, po zamknięciu powiek będziemy widzieli jeszcze długo poruszającą się, żywą, kolorową plamę wypaloną w kadrze naszego widzenia. Tak działa słoneczny żar, ogień płonący tam daleko w przestrzeni. Ta plama będzie potem obecna jakiś czas nawet po otwarciu powiek, będzie poruszać się i tańczyć na obiektach naszego spojrzenia, towarzyszyć oglądanemu światu jak znak, pieczęć, oparzenie wzroku nagłym uderzeniem światła. Bomba światła będzie wirować i pulsować, rozpraszając się i emitując z siebie, ze swojego czarnego centrum kolory. Można zobaczyć, jak ta czarna dziura emanuje kolorami, skąd wychodzą fale barw, energia, radość, ciepło i ruch. Kiedy światła jest mniej i w polu naszego widzenia pojawi się kropla wody, w której pryzmacie załamuje sie i rozprasza światło - tak jak to się dzieje, kiedy patrzymy przez szybę w czasie deszczu - świat rozmywa się, traci ostrość i barwy stają się bledsze, chłodniejsze, ciemniejsze, chmury wiszą ponad nami. Jedne i drugie wchodzą na siebie, zacierają się i zagarniają wzajemnie, jak się osłabiają i zamazują, podobnie jak wszelki kształt, którego granice wykrzywia i wygina, czasem zupełnie rozpraszając soczewka, którą jest kropla, lub wiele kropel, spływających gdzieś w dół, w najciemniejsze rejony, najbardziej gęste i najintensywniejsze. Tak działa woda, tak działa ogień. W obrazach Kasi Banaś świat istnieje poddany obu tym żywiołom. Pod nimi, pod plamami, pod kroplami wody, widzimy kształty, niejasne, coś, co tam jest, czai się, spoczywa, czeka. Nie jest do końca pewne, co widzimy, ponieważ uderzyła nas bomba światła, ponieważ do oka wpadł nam okruch świata i podrażniony organ broni się łzą, kroplą, która przesłoniła nam na chwilę widok i sama stała się widokiem, oddalając lub przybliżając perspektywę, dodając głębi aż po nieskończoność, albo pozwalając kolorom przyjść do nas, eksplodować tuz przed nami. I tak, oślepieni barwami, idziemy drogą przez pola, zanurzamy sie w morzu i wchodzimy głęboko w niebo, tam, gdzie najintensywniejszy błękit i granat, a potem jeszcze coś, czego nie opowiem, ponieważ malarstwo zaczyna się tam, gdzie się kończą słowa.
Tomasz Różycki
Świt w Notodden II, olej na płótnie, 150 x 240 cm, 2016
Kassiopi, olej na pล รณtnie, 150 x 120 cm, 2016
Tomasz Różycki Te poniechane światy
Te poniechane światy, długa podróż brudnym autobusem w noc, przez wioski, i skrzypiąca muzyka, i skrzypiące kości, i ciemność się otwiera w jeszcze większą ciemność. A jednak się wyjaśnia bardzo dużo, i mówią wiele nazwy miejscowości. Małe marzenia spełniły się szybko, a wielkie zaciągają niebo ponad horyzontem. Spełniło się tyle, że resztę życia musiałby spędzić, dziękując, dziękując. A gwiazdy szumią, że to jest początek, reszta wyjaśni się też pewnej nocy. I dni się na razie chybocą w metalicznym oddechu, na końcu języka. I Wschód wciąż pochłania ludzi i marzenia, jak w tamtej historii, kiedy przespał stację i wysiadł w miejscu nieznanym i pięknym.
Noc nad jeziorem Heddalsvatnet, olej na pล รณtnie, 130 x 150 cm, 2016
Noc w Notodden, olej na pล รณtnie, 80 x 100 cm, 2016
Chłodny poranek, olej na płótnie, 80 x 100 cm, 2016
Staw w Pawłowicach, olej na płótnie, 100 x 120 cm, 2016
Nad brzegiem rzeki (dla Wawrzyńca), olej na płótnie, 150 x 240 cm, 2017
Brzask, olej na pล รณtnie, 80 x 100 cm, 2016
Jezioro w Pawłowicach, olej na płótnie, 80 x 100 cm, 2016
Są takie zimne noce II, olej na płótnie, 80 x 100 cm, 2015
Księżycowa noc, olej na płótnie, 120 x 150 cm, 2016
Nocny rejs, olej na pล รณtnie, 80 x 100 cm, 2016
Asgardstrand, olej na pล รณtnie, 120 x 150 cm, 2016
Pomost, olej na pล รณtnie, 120 x 150 cm, 2016
Podróż, olej na płótnie, 100 x 120 cm, 2016
Październik, olej na płótnie, 80 x 100 cm, 2016
Kwietniowy śnieg w Notodden, olej na płótnie, 120 x 150 cm, 2016
Świt w Notodden, olej na płótnie, 100 x 120 cm, 2016
Książki Tomasza Różyckiego podróżują ze mną wszędzie. Ostatnio „Kolonie” zabrałam na greckie wyspy a „Księgę obrotów” do Norwegii. Wiersz „Te poniechane światy” uparcie powracał do mnie w miejscach, którymi się zachwyciłam – najczęściej odludnych, zagubionych, nostalgicznych i zaskakująco pięknych. Tym, co najmocniej pozostało mi po nich w pamięci, jest kolor i światło. Trochę, jak slajdy oglądane pod słońce w dzieciństwie, obrazy już zamazane przez czas, ale budzące czułość i nieokreślony żal. Cykl obrazów „Te poniechane światy” jest moją pamiątką z „miejsc nieznanych i pięknych”, z podróży na południe, na północ i tych najbliższych – za próg domu w Pawłowicach. Powstał z tęsknoty za kwietniowym śniegiem w miejscowości Notodden, za chłodnym blaskiem na jeziorach, długimi cieniami drzew, mgłami i kolorami północy.
Kasia Banaś
Kasia Banaś
Studiowała w Akademii Sztuk Pięknych we Wrocławiu na Wydziale Malarstwa, Grafiki i Rzeźby. Dyplom z malarstwa obroniła w 1997 roku w pracowni profesora Józefa Hałasa. Należy do Związku Polskich Artystów Plastyków. Abstrakcyjne malarstwo Katarzyny Banaś jest inspirowane pejzażem. W ostatnich latach stworzyła także cykle obrazów inspirowanych poezją Tomasza Różyckiego, Henrika Nordbrandta oraz Jensa FinkJensena.
NAGRODY I WYRÓŻNIENIA: 2014: Nagroda Roku ZPAP, za wystawę "List Oceaniczny. Obrazy inspirowane poezją Tomasza Różyckiego", prezentowaną w 2013 roku w Galerii Platon we Wrocławiu, przyznawana przez Związek Polskich Artystów Plastyków; 2002: Nagroda Stowarzyszenia Pastelistów Polskich, I Międzynarodowe Biennale Pasteli, Galeria BWA, Nowy Sącz; 2000: Salon Plastyki (wyróżnienie);
Egeria,
Galeria
Sztuki
Współczesnej,
Ostrów
Wielkopolski
1998: III Jesienny Salon Plastyki, Galeria BWA, Ostrowiec Świętokrzyski (wyróżnienie) • V Ogólnopolska Wystawa Muzyka w Malarstwie - Galeria Obok, Tychy • Ogólnopolskie Biennale Pasteli, Galeria BWA, Nowy Sącz (Trzecia Nagroda oraz Wyróżnienie im. Marii Ritter)