Besimi i Ehli Sunetit nĂ« Emrat dhe CilĂ«sitĂ« e Allahut Fytyra Ă«shtĂ« njĂ« cilĂ«si âdhatijehâ dhe ajeti i mĂ«sipĂ«rm tregon se lejohet tĂ« pĂ«rdoret nĂ« lidhje me tĂ« fjala âgjĂ«â. Sehl ibnu Sad ka transmetuar se Profeti (salallahu alejhi ue selam) i tha njĂ« burri: âA ke diçka (ndonjĂ« gjĂ«) nga Kurâani?â Ai i tha: âPoâ, dhe i pĂ«rmendi disa sure. (Buhariu) Kurâani Ă«shtĂ« fjala e Allahut. Ai Ă«shtĂ« njĂ« nga cilĂ«sitĂ« e Tij dhe nĂ« hadith Ă«shtĂ« folur pĂ«r tĂ« duke pĂ«rdorur fjalĂ«n âdiçka - ndonjĂ« gjĂ«â. Imam Buhariu nĂ« kapitullin e Teuhidit nĂ« librin e tij, ka njĂ« nĂ«nkapitull tĂ« titulluar: âThuaj: âCila gjĂ« Ă«shtĂ« mĂ« e madhe nĂ« dĂ«shmi?â Thuaj: âAllahu.ââ Pra, Allahu, duke folur rreth Vetes sĂ« Tij, ka pĂ«rdorur fjalĂ«n âgjĂ«â. Profeti (salallahu alejhi ue selam) ka pĂ«rdorur nĂ« lidhje me Kurâanin fjalĂ«n âgjĂ«â dhe Kurâani Ă«shtĂ« njĂ« nga cilĂ«sitĂ« e Allahut. Gjithashtu Allahu ka thĂ«nĂ«: âĂdo gjĂ« do tĂ« shkatĂ«rrohet pĂ«rveç FytyrĂ«s sĂ« Tij.â Pastaj Buhariu ka pĂ«rmedur hadithin e kaluar tĂ« Sadit. Abdullah el Gunejman ka thĂ«nĂ«: âBuhariu, me kĂ«tĂ« nĂ«nkapitull ka dashur tĂ« thotĂ« se nĂ« lidhje me Allahun pĂ«rdoret edhe fjala âgjĂ«â.â
GjĂ«ra qĂ« i janĂ« atribuar Allahut, por nuk janĂ« cilĂ«si tĂ« Tij NĂ« âMexhmul fetauaâ, Ibnu Tejmije ka sqaruar se gjĂ«rat qĂ« i janĂ« dedikuar Allahut, ndahen nĂ« dy lloje: 1- CilĂ«sitĂ« qĂ« i janĂ« atribuar Allahut, si pĂ«r shembull: TĂ« folurit e Tij, Dija e Tij, Dora e Tij etj.. 2- Krijesat qĂ« i janĂ« dedikuar Krijuesit tĂ« tyre pĂ«r tĂ« treguar se ato janĂ« nĂ«n Pushtetin e Tij dhe Ai vepron me to si tĂ« dĂ«shirojĂ«, si pĂ«r shembull: shtĂ«pia e Allahut (pĂ«r Kaben), deveja e Allahut (pĂ«r devenĂ« e Salihut nĂ« suren âShemsâ) ose robĂ«rit e Allahut (pĂ«r njerĂ«zit). Po kĂ«shtu edhe shpirti1 bĂ«n pjesĂ« nĂ« kĂ«tĂ« lloj. (El xheuabus-sahihâ, 3/145 dhe âEl fetauaâ, 9/290.) NĂ« âEl xheuabus-sahihâ, Ibn Tejmije ka thĂ«nĂ«: âAto qĂ« i janĂ« atribuar Allahut dhe nuk janĂ« tĂ« shkĂ«putura prej Tij (Qenia e Tij), janĂ« cilĂ«si tĂ« Tij dhe nuk janĂ« tĂ« krijuara, ndĂ«rsa çdo gjĂ« qĂ« i Ă«shtĂ« atribuar Atij dhe Ă«shtĂ« e shkĂ«putur prej Tij (e ndarĂ« nga Qenia e Tij), Ă«shtĂ« e krijuar. Nuk Ă«shtĂ« e detyrueshme qĂ« çdo gjĂ« e dedikuar Allahut, tĂ« jetĂ« cilĂ«si e Tij. Si shembull pĂ«r kĂ«tĂ« sqarim tĂ« Ibnu Tejmijes, po marrim tri gjĂ«ra dhe po i analizojmĂ« ato. Err-Rruhu - ⫠ۧÙ۱âŹ- Shpirti. 1
) Bëhet fjalë për Xhibrilin, Isain (alejhi selam) ose shpirtin, siç ka ardhur me argument.
166