Intensywne kursy językowe Erasmusa

Intensywne kursy językowe Erasmusa (EILC) w Polsce czyli jak zagraniczni studenci programu Erasmus uczą się polskiego

Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji Narodowa Agencja Programu „Uczenie się przez całe życie” Warszawa 2012

Publikacja sfinansowana ze środków Komisji Europejskiej w ramach programu „Uczenie się przez całe życie”.

Publikacja odzwierciedla jedynie stanowisko jej autorów i Komisja Europejska nie ponosi odpowiedzialności za umieszczoną w niej zawartość merytoryczną.

© Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji Warszawa 2012

Koncepcja i opracowanie: Małgorzata Członkowska-Naumiuk Teksty: organizatorzy kursów EILC, Małgorzata Członkowska-Naumiuk Opracowanie graficzne i skład: Printomato

ISBN: 978-83-64032-01-1

Narodowa Agencja Programu „Uczenie się przez całe życie” ul. Mokotowska 43 00-551 Warszawa tel.: 0 22 46 31 321 faks: 0 22 46 31 021 www.frse.org.pl www.llp.org.pl www.erasmus.org.pl

Intensywne kursy językowe Erasmusa (EILC) w Polsce czyli jak zagraniczni studenci programu Erasmus uczą się polskiego

Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji Narodowa Agencja Programu „Uczenie się przez całe życie” Warszawa 2012

4

Kursy EILC w Polsce

Fot. Politechnika Wrocławska

5

Spis treści 6

Intensywne kursy językowe Erasmusa (EILC) Uniwersytet Łódzki

18

Uniwersytet Śląski w Katowicach Uniwersytet Jagielloński

21

24

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

27

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

30

Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

34

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

36

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

38

Wyższa Szkoła Biznesu – National-Louis University w Nowym Sączu Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie Uniwersytet Gdański

54

Uczelnia Łazarskiego w Warszawie Politechnika Wrocławska

61

Politechnika Białostocka

64

58

Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie Accent School of Polish w Krakowie Akademia Obrony Narodowej

72

68

70

48

44

6

Intensywne kursy językowe Erasmusa (EILC)

Intensywne kursy językowe Erasmusa (EILC)

Uczelnia Łazarskiego, EILC 2011 Fot. Krzysztof Kuczyk (archiwum FRSE)

Kursy EILC (Erasmus Intensive Language Courses) to kursy rzadziej nauczanych języków Unii Europejskiej i innych państw uczestniczących w programie Erasmus, przeznaczone dla studentów przyjeżdżających do tych krajów na studia lub na praktyki. Zgodnie z tą zasadą intensywne kursy językowe Erasmusa nie obejmują nauki angielskiego, niemieckiego, francuskiego i hiszpańskiego (kastylijskiego) – języków najczęściej nauczanych.

7

Intensywne kursy językowe stanowią odrębne działanie w ramach programu Erasmus, na które przeznaczone są specjalne fundusze. Wybór instytucji mających prowadzić kursy w danym kraju następuje w wyniku corocznego konkursu wniosków, ogłaszanego zgodnie z zasadami ustalonymi przez Komisję Europejską.

Kursy EILC są organizowane w następujących krajach:

Islandia (j. islandzki) Norwegia (j. norweski)

Finlandia (j. fiński i szwedzki)

Szwecja (j. szwedzki) Dania (j. duński) Holandia (j. niderlandzki) Belgia (j. niderlandzki) Szwajcaria (j. włoski) Hiszpania – 4 regiony (j. baskijski, kataloński, galicyjski, walencki) Portugalia (j. portugalski) Włochy (j. włoski) Słowenia (j. słoweński) Chorwacja (j. chorwacki) Malta (j. maltański)

Estonia (j. estoński) Łotwa (j. łotewski) Litwa (j. litewski) Polska (j. polski) Czechy (j. czeski) Słowacja (j. słowacki) Węgry (j. węgierski) Rumunia (j. rumuński) Bułgaria (j. bułgarski) Grecja (j. grecki) Turcja (j. turecki) Cypr (j. grecki)

Intensywne kursy językowe Erasmusa (EILC)

Kursy EILC są swego rodzaju wizytówką językową krajów, które je organizują. Ich program i stosowane metody nauczania muszą gwarantować jak najlepsze przygotowanie językowe uczestników w stosunkowo krótkim czasie – z założenia są to kursy intensywne, trwające od 2 do 6 tygodni (najczęściej 4 tygodnie) i obejmujące minimum 60 godzin nauki języka (15 godzin tygodniowo). Ponadto mają pomagać cudzoziemcom w poznawaniu danego kraju, lepszej adaptacji do nowych warunków i integracji z lokalnym środowiskiem. Ich celem jest przede wszystkim umożliwienie studentom posługiwania się danym językiem w życiu codziennym, dlatego program ukierunkowany jest na praktyczną naukę języka, a szczególnie kształcenie umiejętności komunikowania się. Ważnym elementem kursów jest też program kulturalno-poznawczy, pozwalający uczestnikom zdobyć podstawową wiedzę na temat kultury, historii, zwyczajów i realiów społeczno-politycznych kraju, do którego przyjechali.

8 Intensywne kursy językowe Erasmusa (EILC)

Kursy prowadzone są na poziomie podstawowym i średnio zaawansowanym dla około 15-osobowych grup. Jedna instytucja może prowadzić kursy dla jednej lub kilku grup uczestników. Nauka jest bezpłatna, studenci pokrywają tylko koszty zakwaterowania i wyżywienia. Zajęcia mogą się odbywać bezpośrednio przed semestrem zimowym (sierpień/wrzesień) oraz przed semestrem wiosenno-letnim (styczeń/luty). Oprócz studentów Erasmusa w kursach mogą też brać udział asystenci Comeniusa i Grundtviga1, którzy jednak przyjmowani są w drugiej kolejności.

Informacje o kursach oferowanych w poszczególnych krajach i o ich organizatorach są zamieszczane na stronie Komisji Europejskiej i na stronach narodowych agencji programu Erasmus. Kandydaci na kursy zgłaszają się za pośrednictwem swoich uczelni (w niektórych krajach oferujących EILC, obecnie w Polsce i we Włoszech, rejestrują się także w systemie „on-line”), a w formularzu zgłoszeniowym zaznaczają opcje wyboru ośrodków językowych, do jakich chcieliby trafić. Zgodnie z zasadami programu Erasmus podczas przyjmowania studentów nie powinno dojść do naruszenia pewnej „równowagi geograficznej”, co oznacza, iż instytucja koordynująca przyjmowanie studentów na kursy w danym kraju jest zobowiązana czuwać nad tym, by przyjmowano podobny procent studentów z poszczególnych państw. Oprócz list osób zaakceptowanych sporządza się listy rezerwowe, z których kandydaci są przyjmowani w przypadku rezygnacji osób z list głównych.

W kursach EILC organizowanych w różnych krajach wzięło do tej pory udział ponad 45 tys. studentów, w tym ponad 4 tys. Polaków. W roku 2010/11, z którego pochodzą ostatnie zbiorcze dane Komisji Europejskiej, na kursach EILC uczyło się 5872 studentów z różnych krajów, tj. około 2,5 proc. ogółu stypendystów Erasmusa w tym roku.

Stosunkowo niewielki procent studentów Erasmusa biorących udział w kursach EILC wynika z ograniczeń budżetowych – na działanie to przeznacza się rocznie poniżej 0,5 proc. budżetu programu, co uniemożliwia niestety znaczące zwiększenie liczby oferowanych kursów.

W roku 2010/11 najliczniejszą grupę uczestników kursów EILC stanowili studenci z Niemiec (1077 osób), na drugim miejscu znaleźli się studenci z Hiszpanii (685), a na trzecim – studenci z Polski (545). Najwięcej zagranicznych studentów przyjechało na kursy EILC do Włoch (aż 1006 uczestników), Belgii (Region Flamandzki, 534 uczestników), Portugalii (468), Szwecji (412), Turcji (378) i Polski (345).

Warto dodać, że kursy EILC, oferowane tylko przez nieliczne, wybierane w corocznym konkursie instytucje, nie są jedyną formą przygotowania językowego, jaką wspiera program Erasmus. Specjalne kursy języka używanego w danym kraju (lub regionie) dla studentów zagranicznych są powszechną praktyką na uczelniach. Mogą one być dofinansowywane ze środków przeznaczonych na tzw. organizację mobilności, przyznawanych instytucjom prowadzącym wymianę studentów i pracowników w ramach Erasmusa w danym roku akademickim. Z tego typu „standardowego” przygotowania językowego korzysta znaczna część studentów Erasmusa.

Nauka języka polskiego na kursach EILC Kursy EILC dla zagranicznych studentów Erasmusa są organizowane w Polsce od momentu przystąpienia naszego kraju do programu Erasmus w 1998 roku. Organizatorów kursów wyłania się corocznie w drodze konkursu wniosków. Do 2011 roku kursy prowadzone były przez uczelniane ośrodki nauczania języka polskiego jako obcego. W roku akademickim 2012/13 wśród organizatorów znalazła się także prywatna szkoła językowa.

Za ogólną koordynację i zarządzanie tym działaniem w Polsce odpowiada Narodowa Agencja programu „Uczenie się przez całe życie” – Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji.

1

Studenci kierunków nauczycielskich, którzy przyjeżdżają na praktykę – tzw. asystenturę – do szkoły w danym kraju w ramach programu Comenius oraz osoby przyjeżdżające do organizacji edukacji dorosłych w danym kraju jako asystenci programu Grundtvig.

Nauka języka polskiego na kursach EILC

Kursy są prowadzone przez wykwalifikowanych nauczycieli specjalizujących się w nauczaniu języka polskiego jako obcego. Stosuje się metody nauczania mobilizujące studentów do jak największej aktywności językowej.

Studentów stawia się często w naturalnych sytuacjach zmuszających ich do mówienia po polsku, na przykład podczas wycieczek lub zwiedzania miast. Program kursów obejmuje również wykłady na temat kultury i historii Polski, zajęcia warsztatowe, a także wycieczki krajoznawcze i program kulturalny np. pokazy filmów, sztuk teatralnych, udział w lokalnych wydarzeniach kulturalnych.

Specyfiką kursów EILC jest bardzo zróżnicowany skład narodowościowy grup studentów. Średnio w 15-osobowej grupie nauczyciele mają do czynienia z osobami pochodzącymi z około pięciu-ośmiu krajów, co wymaga od nich odpowiedniego dostosowania metod i podejścia pedagogicznego. Prowadzenie zajęć na kursach EILC jest też niemożliwe bez świadomości różnic kulturowych. Ogromnie ważna jest właściwa integracja grupy lub grup studentów, pozwalająca na przełamywanie barier i stereotypów. Doskonałym sposobem jest organizowanie różnego typu spotkań muzycznych, kulinarnych, teatralnych. Wielką popularnością cieszą się na przykład „wieczory (lub dni) narodów”, podczas których studenci różnych nacji prezentują polskim kolegom i sobie nawzajem tradycje swoich krajów (oczywiście po polsku) oraz częstują przyrządzonymi przez siebie potrawami narodowymi. Podobną formą integracji i aktywizacji studentów są dodatkowe zajęcia warsztatowe, np. teatralne, na których studenci przygotowują wspólne spektakle w języku polskim, czy kulinarne, na których przyrządzają wspólnie polskie potrawy i mówią wyłącznie po polsku.

Zainteresowanie zagranicznych studentów Erasmusa kursami języka polskiego wzrasta z roku na rok. Wynika to zarówno ze stale rosnącej liczby zagranicznych studentów Erasmusa przejeżdżających na studia i praktyki do Polski, jak i z atrakcyjności samych kursów, które oprócz intensywnej nauki języka zapewniają uczestnikom bogaty program kulturalno-poznawczy. Przeciętnie na jedno miejsce na kursach EILC w Polsce przypada dwóch kandydatów.

Jak pokazują dane z indywidualnych sprawozdań, opinie ponad 90 proc. uczestników na temat kursów, sposobu ich prowadzenia i stworzonej przez organizatorów atmosfery są bardzo dobre lub wręcz entuzjastyczne.

Studenci wysoko oceniają efekty kursów, których ukończenie daje im co najmniej umiejętność porozumienia się w sytuacjach życia codziennego, a w przypadku poziomu średnio zaawansowanego – także zdolność czytania i pisania po polsku, a nawet studiowania w tym języku. Wyjątkowo dobrze są także oceniane zajęcia i spotkania umożliwiające studentom lepszą asymilację w nowym otoczeniu.

W latach 1998/9 – 2011/12 w kursach EILC oferowanych w Polsce wzięło udział 2106 studentów Erasmusa z innych krajów, a ponad 600 kolejnych studentów zostało przyjętych na kursy letnie i zimowe w roku akademickim 2012/13.

Ogółem od roku 1998 na organizację kursów EILC w Polsce wykorzystano 655 tys. euro. W roku 2012/13 Narodowa Agencja programu „Uczenie się przez całe życie” – Erasmus zwiększyła pulę środków na finansowanie projektów EILC, na które przeznaczono 190 tys. euro. Dzięki temu zaplanowano przeprowadzenie aż 40 kursów EILC: 35 kursów w sierpniu-wrześniu 2012 roku i 5 kursów w styczniu-lutym 2013 roku.

Intensywne kursy językowe Erasmusa (EILC)

Narodowa Agencja koordynuje również nabór kandydatów – zagranicznych studentów Erasmusa.

9

10

Kursy EILC w Polsce – organizatorzy, liczba uczestników, fundusze

Intensywne kursy językowe Erasmusa (EILC)

UWM w Olsztynie, EILC 2010 Fot. Andrzej Anielski

Wykres 1. Uczestnicy kursów EILC w Polsce w latach 1998/99 – 2011/12 – liczba studentów z poszczególnych krajów

Wykres 2. Uczestnicy kursów EILC w Polsce w roku 2011 – zmiana w rankingu – kraje najliczniej reprezentowane

78 70

594

52 35

35

Czechy

10

9

9

8

6

5

4

3

1

1

1

Łotwa

Dania

Norwegia

Chorwacja

Rumunia

Lichtenstein

Słowenia

Szwajcaria

Słowacja

Węgry

12

Irlandia

Portugalia

Włochy

13

Grecja

Francja

12

Litwa

Szwecja

Austria

Słowacja

Holandia

Belgia

Wielka Brytania

Czechy

Węgry

Finlandia

Portugalia

Włochy

Hiszpania

Francja

Turcja

Niemcy

41 35 34 30 25

13

Estonia

64 58 43

15

Bułgaria

97 82

Niemcy

Turcja

250 235 223 213

Hiszpania

20

11

Lp.

Instytucja organizująca kursy EILC

Lata, w których kursy były organizowane w danej instytucji

Liczba uczestników kursów EILC do roku 2012 włącznie

1998, 1999, 2001, 2002, 2005, 2006, 2007, 2009, 2010, 2011, 2012

356

1.

Uniwersytet Łódzki, Studium Języka Polskiego dla Cudzoziemców

2.

Uniwersytet Śląski w Katowicach, Szkoła Języka i Kultury Polskiej

2001, 2002, 2003, 2006, 2007, 2008, 2009, 2010, 2011, 2012

377

3.

Uniwersytet Jagielloński, Szkoła Języka i Kultury Polskiej

2003, 2004, 2005, 2006, 2007, 2008, 2009, 2010, 2011, 2012

501*

4.

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Studium Języka Polskiego dla Cudzoziemców

2003, 2009, 2010, 2011, 2012

155

5.

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Centrum Języka i Kultury Polskiej dla Polonii i Cudzoziemców

2004, 2005, 2007, 2008, 2009, 2010, 2012

251

6.

Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Studium Kultury i Języka Polskiego dla Obcokrajowców

2004, 2005, 2006, 2008, 2009, 2011, 2012

227

7.

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Szkoła Letnia Kultury i Języka Polskiego

2006, 2011

71

8.

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Centrum Kultury i Języka Polskiego dla Cudzoziemców

2008, 2010, 2011, 2012

119

9.

Wyższa Szkoła Biznesu – National-Louis University z siedzibą w Nowym Sączu

2009, 2010, 2011, 2012

111

2009, 2010, 2011, 2012

97*

Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego 10. w Warszawie, Szkoła Języka i Kultury Polskiej dla Cudzoziemców 11.

Uniwersytet Gdański, Studium Języków Obcych

2010, 2011, 2012

97

12.

Uczelnia Łazarskiego w Warszawie, Studium Języków Obcych

2010, 2011, 2012

93

13.

Politechnika Wrocławska, Studium Języka Polskiego dla Cudzoziemców

2011, 2012

71

14.

Politechnika Białostocka, Studium Języków Obcych

2012

28

15.

Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Studium Języków Obcych

2012

32

16.

Accent School of Polish, Katarzyna Roś, Kraków

2012

13*

17.

Akademia Obrony Narodowej w Warszawie, Studium Języków Obcych

2012

30

Ogółem * Bez kursów zimowych w roku akademickim 2012/13 (styczeń-luty 2013).

2629*

Intensywne kursy językowe Erasmusa (EILC)

Kursy EILC w Polsce – organizatorzy w latach akademickich 1998/99 – 2012/13 i łączna liczba uczestników (zagranicznych studentów Erasmusa)

12

Kursy EILC w Polsce – organizatorzy, liczba uczestników, fundusze

Intensywne kursy językowe Erasmusa (EILC)

Kursy EILC w Polsce – organizatorzy, wykorzystane fundusze, liczba uczestników

L.p.

Rok akademicki

Organizator

Środki z Liczba Liczba programu kursów uczestników Erasmus, w EUR

1998/99 Uniwersytet Łódzki, Studium Języka Polskiego dla Cudzoziemców

3

9 750

27

Uniwersytet Łódzki, Studium Języka Polskiego dla Cudzoziemców

3

10 000

32

24

1999/2000 2000/01 Kursy EILC nie były organizowane w żadnym kraju 2001/2002 1.

Uniwersytet Śląski, Szkoła Języka i Kultury Polskiej, Katowice

2

9 232

2.

Uniwersytet Łódzki, Studium Języka Polskiego dla Cudzoziemców

3

8 085

31

17 317

55

9 377

35

razem 20002/03 1.

Uniwersytet Śląski, Szkoła Języka i Kultury Polskiej, Katowice

3

2.

Uniwersytet Łódzki, Studium Języka Polskiego dla Cudzoziemców

3

razem

7 855

28

17 232

63

2003/04 1.

Uniwersytet Śląski, Szkoła Języka i Kultury Polskiej, Katowice

6 922,09

35

2.

Uniwersytet Jagielloński, Szkoła Języka i Kultury Polskiej, Kraków

10 276,53

60

3.

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Studium Języka Polskiego dla Cudzoziemców, Poznań

5 382,19

29

razem

22 580,81

124

2004/05 1.

Uniwersytet Jagielloński, Szkoła Języka i Kultury Polskiej, Kraków

9 275,37

47

2.

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Centrum Języka i Kultury Polskiej dla Polonii i Cudzoziemców, Lublin

9 244,79

39

3.

Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Studium Kultury i Języka Polskiego dla Obcokrajowców, Toruń

9 100,84

46

27 621

132

razem 2005/06 1.

Uniwersytet Jagielloński, Szkoła Języka i Kultury Polskiej, Kraków

10 283,59

50

2.

Uniwersytet Łódzki, Studium Języka Polskiego dla Cudzoziemców

8 034,13

36

13

Rok akademicki

Organizator

3.

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Centrum Języka i Kultury Polskiej dla Polonii i Cudzoziemców, Lublin

10 853,47

45

4.

Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Studium Kultury i Języka Polskiego dla Obcokrajowców, Toruń

8 331,53

36

razem

37 502,72

167

2006/07 1.

Uniwersytet Śląski, Szkoła Języka i Kultury Polskiej, Katowice

4

10 006,30

47

2.

Uniwersytet Jagielloński, Szkoła Języka i Kultury Polskiej, Kraków

5

10 928,15

50

3.

Katolicki Uniwersytet Lubelski, Szkoła Letnia Kultury i Języka Polskiego

4

9 778,14

37

4.

Uniwersytet Łódzki, Studium Języka Polskiego dla Cudzoziemców

3

9 056,27

35

5.

Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Studium Kultury i Języka Polskiego dla Obcokrajowców, Toruń

4

7 683,31

38

razem

20

47 452

207

1.

Uniwersytet Śląski, Szkoła Języka i Kultury Polskiej, Katowice

3

13 500

41

2.

Uniwersytet Jagielloński, Szkoła Języka i Kultury Polskiej, Kraków

5

15 449

47

3.

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Centrum Języka i Kultury Polskiej dla Polonii i Cudzoziemców, Lublin

3

13 500

44

4.

Uniwersytet Łódzki, Studium Języka Polskiego dla Cudzoziemców

3

13 500

41

razem

14

55 949

173

1.

Uniwersytet Śląski, Szkoła Języka i Kultury Polskiej, Katowice

4

18 400

49

2.

Uniwersytet Jagielloński, Szkoła Języka i Kultury Polskiej, Kraków

5

16 800

47

3.

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Centrum Języka i Kultury Polskiej dla Polonii i Cudzoziemców, Lublin

3

13 800

40

4.

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Centrum Kultury i Języka Polskiego dla Cudzoziemców

2

9 200

29

5.

Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Studium Kultury i Języka Polskiego dla Obcokrajowców, Toruń

3

13 800

38

razem

17

72 000

203

1.

Uniwersytet Śląski, Szkoła Języka i Kultury Polskiej, Katowice

2

9 200

24

2.

Uniwersytet Jagielloński, Szkoła Języka i Kultury Polskiej, Kraków

4

18 400

38

2007/08

2008/09

2009/10

Intensywne kursy językowe Erasmusa (EILC)

L.p.

Środki z Liczba Liczba programu kursów uczestników Erasmus, w EUR

14

Kursy EILC w Polsce – organizatorzy, liczba uczestników, fundusze

Intensywne kursy językowe Erasmusa (EILC)

L.p.

Rok akademicki

Organizator

Środki z Liczba Liczba programu kursów uczestników Erasmus, w EUR

3.

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Centrum Języka i Kultury Polskiej dla Polonii i Cudzoziemców, Lublin

2

9 200

25

4.

Uniwersytet Łódzki, Studium Języka Polskiego dla Cudzoziemców

2

9 200

28

5.

Wyższa Szkoła Biznesu - National-Louis University z siedzibą w Nowym Sączu

2

9 200

20

6.

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Studium Języka Polskiego dla Cudzoziemców, Poznań

2

9 200

22

7.

Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Studium Kultury i Języka Polskiego dla Obcokrajowców, Toruń

2

9 200

24

8.

Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, Szkoła Języka i Kultury Polskiej dla Cudzoziemców

2

9 200

22

razem

18

82 800

203

1.

Uniwersytet Gdański, Studium Języków Obcych

2

10 400

29

2.

Uniwersytet Śląski, Szkoła Języka i Kultury Polskiej, Katowice

3

15 600

42

3.

Uniwersytet Jagielloński, Szkoła Języka i Kultury Polskiej, Kraków

4

20 800

55

4.

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Centrum Języka i Kultury Polskiej dla Polonii i Cudzoziemców, Lublin

2

10 400

30

5.

Uniwersytet Łódzki, Studium Języka Polskiego dla Cudzoziemców

3

15 600

40

6.

Wyższa Szkoła Biznesu - National-Louis University z siedzibą w Nowym Sączu

2

10 400

28

7.

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

2

10 400

30

8.

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Studium Języka Polskiego dla Cudzoziemców, Poznań

2

10 400

30

9.

Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Warszawa

2

10 400

28

10.

Uczelnia Łazarskiego w Warszawie

2

10 400

33

razem

24

124 800

345

1.

Uniwersytet Gdański, Studium Języków Obcych

2

10 400

26

2010/11

2011/12 2.

Uniwersytet Śląski, Szkoła Języka i Kultury Polskiej, Katowice

2

10 400

32

3.

Uniwersytet Jagielloński, Szkoła Języka i Kultury Polskiej, Kraków

4

20 800

63

4.

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Szkoła Języka i Kultury Polskiej

2

10 400

34

5.

Uniwersytet Łódzki, Studium Języka Polskiego dla Cudzoziemców

2

10 400

27

15

Wyższa Szkoła Biznesu - National-Louis University z siedzibą w Nowym Sączu

2

10 400

32

7.

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

2

10 400

29

8.

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Studium Języka Polskiego dla Cudzoziemców, Poznań

2

10 400

30

9.

Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Studium Kultury i Języka Polskiego dla Obcokrajowców, Toruń

2

10 400

30

10.

Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Warszawa

1

5 200

15

11.

Uczelnia Łazarskiego w Warszawie

2

10 400

30

12.

Politechnika Wrocławska

2

10 400

27

razem

25

130 000

375

Dane wstępne Fundusze (kursy letnie, przyznane bez kursów zimowych)

2012/13

1.

Politechnika Białostocka, Studium Języków Obcych

2

9 500

28

2.

Uniwersytet Gdański, Studium Języków Obcych

3

14 250

42

3.

Uniwersytet Śląski, Szkoła Języka i Kultury Polskiej, Katowice

3

14 250

48

4.

Uniwersytet Jagielloński, Szkoła Języka i Kultury Polskiej, Kraków

5

23 750

44

5.

Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

2

9 500

32

6.

Accent School of Polish Katarzyna Roś

2

9 500

13

7.

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Centrum Języka i Kultury Polskiej dla Polonii i Cudzoziemców, Lublin

2

9 500

28

8.

Uniwersytet Łódzki, Studium Języka Polskiego dla Cudzoziemców

2

9 500

31

9.

Wyższa Szkoła Biznesu - National-Louis University z siedzibą w Nowym Sączu

2

9 500

31

10.

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

2

9 500

31

11.

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Studium Języka Polskiego dla Cudzoziemców, Poznań

3

14 250

44

12.

Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Studium Kultury i Języka Polskiego dla Obcokrajowców, Toruń

1

4 750

15

13.

Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Warszawa

4

19 000

32

14.

Uczelnia Łazarskiego w Warszawie

2

9 500

30

15.

Akademia Obrony Narodowej, Studium Języków Obcych, Warszawa

2

9 500

30

16.

Politechnika Wrocławska

3

14 250

44

razem

40

190 000

523

Intensywne kursy językowe Erasmusa (EILC)

6.

16

Kursy EILC w Polsce – organizatorzy, liczba uczestników, fundusze

Intensywne kursy językowe Erasmusa (EILC)

Uczelnia Łazarskiego, EILC 2011 Fot. Krzysztof Kuczyk (archiwum FRSE)

Kursy EILC w Polsce – liczba organizatorów i uczestników oraz wykorzystane fundusze w kolejnych latach.

Rok

Liczba instytucji organizujących kursy EILC

1998/99

1

27

9 750

1999/2000

1

32

10 000

2000/01 2001/02

Liczba uczestników wszystkich kursów ogółem

Wykorzystane fundusze

nie organizowano kursów EILC w żadnym kraju 2

55

17 317

2002/03

2

63

17 232

2003/04

3

124

22 581

2004/05

3

132

27 621

2005/06

4

167

37 503

2006/07

5

207

47 452

2007/08

4

173

55 949

2008/09

5

203

72 000

2009/10

8

203

82 800

2010/11

10

345

124 800

2011/12

12

375

130 000

2012/13

16 2106

655 005

Oprac. Małgorzata Członkowska-Naumiuk

17

Rok, w którym instytucja po raz pierwszy prowadziła kursy EILC

1998

Uniwersytet Łódzki, Studium Języka Polskiego dla Cudzoziemców

2001

Uniwersytet Śląski w Katowicach, Szkoła Języka i Kultury Polskiej

2003

Uniwersytet Jagielloński, Szkoła Języka i Kultury Polskiej

2003 2004 2004

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Studium Języka Polskiego dla Cudzoziemców Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Centrum Języka i Kultury Polskiej dla Polonii i Cudzoziemców Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Studium Kultury i Języka Polskiego dla Obcokrajowców

2006

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Szkoła Letnia Kultury i Języka Polskiego

2008

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Centrum Kultury i Języka Polskiego dla Cudzoziemców

2009

Wyższa Szkoła Biznesu - National-Louis University z siedzibą w Nowym Sączu

2009

Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, Szkoła Języka i Kultury Polskiej dla Cudzoziemców

2010

Uniwersytet Gdański, Studium Języków Obcych

2010

Uczelnia Łazarskiego w Warszawie, Studium Języków Obcych

2011

Politechnika Wrocławska, Studium Języka Polskiego dla Cudzoziemców

2012

Politechnika Białostocka, Studium Języków Obcych

2012

Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Studium Języków Obcych

2012

Accent School of Polish, Katarzyna Roś, Kraków

2012

Akademia Obrony Narodowej w Warszawie, Studium Języków Obcych

Intensywne kursy językowe Erasmusa (EILC)

Organizatorzy kursów EILC

18

Uniwersytet Łódzki Studium Języka Polskiego dla Cudzoziemców

UNIWERSYTET ŁÓDZKI

EILC 2011 – wycieczka Fot. Uniwersytet Łódzki

Koordynator EILC:

dr Iwona Słaby-Góral Osoba kontaktowa/inne osoby odpowiedzialne za organizację kursów:

dr Lech Kaczmarek Lata, w których uczelnia prowadziła kursy EILC:

1998, 1999, 2001, 2002, 2005, 2006, 2007, 2009, 2010, 2011, 2012 Liczba uczestników kursów EILC do roku 2012 włącznie:

356 Fundusze z programu Erasmus wykorzystane na organizację kursów EILC, ogółem:

110 980 €

Uczelnia prowadziła kursy EILC po raz pierwszy w roku

1998

Głównym celem kursów EILC oferowanych przez Studium Języka Polskiego dla Cudzoziemców UŁ jest przygotowanie językowe studentów do tzw. komunikacji językowej w sytuacjach życia codziennego, bądź rozwijanie takich umiejętności oraz ich poszerzanie o kompetencje umożliwiające językowe uczestnictwo w życiu intelektualnym polskiej wspólnoty językowej w przypadku grup średnio zaawansowanych. Cele dodatkowe to zapoznanie studentów z historią, polityką, ekonomią i kulturą Polski.

Poziomy językowe (według Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego – ESOKJ) prowadzonych przez nas kursów to odpowiednio do potrzeb studentów A1, A2, B1, ewentualnie B2.

Po ukończeniu kursu EILC na poziomie A1 uczestnicy zwykle dość swobodnie posługują się językiem polskim w typowych sytuacjach komunikacyjnych. Postawione przed nimi zadania realizują dobrze (we współczesnej glottodydaktyce tzw. podejście zadaniowe do nauki zachowań i komunikacji językowej odgrywa główną rolę).

Umieją nawiązać kontakt z Polakami, mogą dokonać koniecznych zakupów w małych sklepach, gdzie muszą porozumieć się ze sprzedawcą, umieją zamówić posiłek w restauracjach, porozmawiać z lekarzem i załatwić szereg spraw, w których komunikowanie się w języku polskim jest niezbędne.

Program nauczania języka polskiego jako obcego opiera się o sprawdzone przez nas w ciągu 60 lat (od 1952 roku) metody praktyki pedagogicznej i ustawicznie udoskonalane programy nauczania języka polskiego jako obcego (jpjo). Programy dla grup studenckich Erasmusa na poziomie A1 obejmują m.in.: przedstawianie się, telefonowanie, umawianie się na spotkania, poruszanie się po mieście, podróżowanie itp.

Studenci z grup o wyższym stopniu zaawansowania językowego czytają prasę polską – od najprostszych prognoz i wiadomości, programów kulturalnych miasta, programów telewizyjnych, informacji o dyżurach – aptek, szpitali – po bardziej skomplikowane krótkie recenzje i wywiady. Czytają też wybrane teksty literackie, oglądają programy telewizyjne, słuchają audycji radiowych. Są w stanie językowo uczestniczyć w życiu kulturalnym miasta i kraju.

W programach nauczania kładzie się nacisk na doskonalenie przez uczestników kursów sprawności komunikacyjnych i językowych – mówienia, rozumienia ze słuchu, rozumienia tekstu czytanego, poprawności gramatycznej i pisania – zgodnych ze standardami europejskimi – ESOKJ i ALTE . W 2010 roku powstał w SJPdC UŁ specjalny program nauczania oraz egzamin końcowy dla studentów EILC na poziomie językowym B2, gdyż po raz pierwszy od 1997 roku zaistniała taka potrzeba.

Uczestnicy kursów EILC mają możliwość korzystania z podręczników, tekstów i testów, słowników i innych materiałów dydaktycznych, przygotowanych przez nauczycieli SJPdC UŁ. Mogą korzystać z sali telewizyjnej i kinowej UŁ a także z biblioteki Studium, biblioteki UŁ w pobliżu budynku, w którym odbywają się zajęcia dydaktyczne, z DVD i programów internetowych, w tym przygotowanych i prowadzonych przez nauczycieli SJPdC UŁ kursów online A1 i A2 ”Hook up!” w ramach programu Campus Europae, kursów zamieszczonych na platformie edukacyjnej Moodle, jak również z programów telewizyjnych, archiwum kaset, filmów video, w tym edukacyjnego „Uczmy się polskiego”.

W czasie trwania kursów przeprowadzane są testy diagnostyczne i testy biegłości językowej oraz pisemne i ustne egzaminy końcowe.

Nauczyciele jpjo i wykładowcy angażowani do EILC są wysokiej klasy specjalistami, mającymi bogate doświadczenie dydaktyczne i metodyczne, znającymi języki obce. Są także otwarci na wielokulturowość i multilingwalizm. W procesie dydaktycznym stosują znane metody nauczania, w tym metodę naturalną, kognitywną, audiolingwalną, integracyjną itp. Urozmaicają zajęcia scenkami teatralnymi (w sklepach, w restauracji,

UNIWERSYTET ŁÓDZKI

EILC na Uniwersytecie Łódzkim

19

20

Organizowane przez nas kursy EILC obejmują zwykle 76 obowiązkowych godzin lekcyjnych nauki języka, 20 godzin konwersacji dla chętnych oraz 72 godziny zajęć tzw. programu kulturalnego i wykładów na temat Polski, łącznie 168 godzin zajęć w ciągu 4 tygodni dla każdej grupy dydaktycznej.

UNIWERSYTET ŁÓDZKI

przeprowadzanie rozmów telefonicznych, pytanie o drogę itd.) przygotowywanymi przez studentów, filmami dydaktycznymi, czytaniem prognoz pogody z polskiej prasy, słuchaniem polskich piosenek i „wychwytywaniem” z nich znanych słów, śpiewaniem piosenek dla dzieci, w których powtarzają się np. liczebniki porządkowe, konkursami, grami i zabawami – „Głuchy telefon”, „Pomidor”, „Zimno, ciepło” itp. Ważne jest również odpowiednie posadzenie studentów w klasie: układ okręgu lub podkowy wymusza niejako głośniejsze mówienie i stały kontakt wzrokowy wszystkich ze wszystkimi. W dydaktyce stosuje się także tzw. kwantyfikatory znaczeniowe i wizualne, czyli określone nazewnictwo i kolory zapisu form gramatycznych (końcówek, zakończeń wyrazowych itd.). Wszystko to bawi studentów i wzmaga ich zainteresowanie językiem, kulturą, tradycjami polskimi i międzynarodowymi, które można spotkać także w Polsce (np. wspólne śpiewanie „Panie Janie” po polsku i w językach studentów). Świetną metodą uczenia języka jest też wspólne gotowanie typowych polskich dań.

Przykładowy program kulturalny każdego kursu: - wycieczka po campusie uniwersyteckim i po dzielnicy, - wycieczka po centrum Łodzi, głównie ulicy Piotrkowskiej, - wycieczki do łódzkich muzeów, - wycieczka na Cmentarz Żydowski, - wycieczka do Łagiewnik (barokowy klasztor i kaplice), - wycieczka do Łowicza, Nieborowa, Arkadii i Żelazowej Woli, - projekcje filmów – etiud szkolnych m.in. R. Polańskiego i K. Kieślowskiego – w łódzkiej Szkole Filmowej, - koncerty muzyki organowej w kościele ewangelickim Św. Mateusza, - nauka polskich piosenek, - wspólne przygotowywanie polskich potraw oraz dań kuchni innych krajów, - wycieczka integracyjna na Rudzką Górę (łódzki punkt widokowy oraz ludowa restauracja), - spotkania integracyjne z polskim studentami oraz wspólne ognisko, - wykłady w języku angielskim na temat polskiej historii, kultury, polityki itp., - inne wycieczki, wykłady i zajęcia popołudniowe, zależnie od potrzeb i życzeń studentów EILC. Na początku każdego tygodnia wywiesza się program zajęć popołudniowych, by studenci mogli się z nim wcześniej zapoznać. Podaje się różne opcje programowe, a następnie dokonuje się wyboru na podstawie preferencji studentów.

Każdemu studentowi Erasmusa, uczestnikowi EILC, który ukończył kurs i zdał egzamin końcowy, Uniwersytet Łódzki wydaje zaświadczenie w języku angielskim podpisane przez Rektora UŁ i dyrektor Studium. Zawiera ono liczbę godzin kursu, oceny uzyskane z egzaminów końcowych (w skali polskiej i w skali krajów studentów lub europejskiej, w zależności od potrzeby) oraz liczbę uzyskanych punktów ECTS. Jako ciekawostkę można dodać, że we wrześniu 2011 roku studenci EILC ze SJPdC UŁ założyli na Facebooku specjalną stronę dostępną dla wszystkich uczestników naszych kursów i ich przyjaciół, gdzie porozumiewali się – i porozumiewają do dziś – między sobą oraz z Iwoną Słaby-Góral – koordynatorką kursów. Są tam zdjęcia i filmy z zajęć oraz wycieczek i wszystkich ciekawych wydarzeń związanych z kursami EILC w UŁ. dr Iwona Słaby-Góral Fragmenty artykułu opublikowanego w czasopiśmie „Języki Obce w Szkole”, nr 3, 2012 (www. jows.pl)

Uniwersytet Śląski w Katowicach

21

Szkoła Języka i Kultury Polskiej UNIWERSYTET ŚLĄSKI W KATOWICACH

Kursy EILC 2012 Fot. Uniwersytet Śląski

Uczelnia prowadziła kursy EILC po raz pierwszy w roku

2001 Koordynator EILC:

dr hab. Jolanta Tambor, prof. UŚ Osoba kontaktowa/inne osoby odpowiedzialne za organizację kursów:

dr Aleksandra Achtelik, dr Barbara Morcinek, Adam Antoniewicz Organizacja kursów EILC w latach:

2001, 2002, 2003, 2006, 2007, 2008, 2009, 2010, 2011, 2012 Liczba uczestników kursów EILC do roku 2012 włącznie:

377 Fundusze z programu Erasmus wykorzystane na organizację kursów EILC, ogółem:

116 887 €

22

Nauka w Szkole Języka i Kultury Polskiej UŚ to nie tylko typowe zajęcia akademickie. To przede wszystkim dużo wspólnej zabawy, zaangażowania studentów i lektorów.

UNIWERSYTET ŚLĄSKI W KATOWICACH

Program kursów EILC prowadzonych przez Szkołę Języka i Kultury Polskiej UŚ obejmuje 116 godz. lekcyjnych nauki języka polskiego: 80 godz. lektoratu i 36 godz. innego typu zajęć językowych, w tym konwersacji. Każdy kurs dla ok. 15-osobowej grupy prowadzony jest przez 3 lektorów: jedna osoba prowadzi zajęcia przez cały miesiąc, a dwie pozostałe przez dwa tygodnie.

Stałym elementem programu są też zajęcia dodatkowe w jęz. angielskim: cykl wykładów, seminariów i spotkań warsztatowych, których celem jest zapoznanie uczestników z najważniejszymi wiadomościami dotyczącymi wiedzy o Polsce. Omawiane są zagadnienia z dziedziny polskiej kultury, literatury, filmu, tradycji i obrzędowości, nauki, sytuacji społeczno-politycznej (łącznie ok. 20 godz. tygodniowo).

Zajęcia dodatkowe mają przede wszystkim aktywizować uczestników. Studenci biorą m.in. udział w teatrzyku poezji dziecięcej, a także w warsztatach, na których śpiewają polskie piosenki. Prezentują swoje kraje podczas Spotkania Narodów, uczestniczą w konkursach i zabawach językowych, grach miejskich oraz w pokazach filmów, którym towarzyszy dyskusja. Studenci mają też okazję poznać lepiej Katowice i ciekawe miejsca w regionie dzięki organizowanym podczas kursów wycieczkom.

„Przepraszam, która godzina?” – czyli wrześniowe przygody z językiem polskim na Uniwersytecie Śląskim.

Wszystkiego najlepszego, przepraszam, dziękuję – te wbrew pozorom proste zwroty mogą niektórym przysporzyć wiele kłopotu. Tym bardziej jeśli jest się cudzoziemcem stawiającym pierwsze kroki w języku polskim i na polskiej ziemi. Na szczęście z pomocą studentom przychodzą lektorzy Szkoły Języka i Kultury Polskiej Uniwersytetu Śląskiego. Dla naszych gości – studentów Erasmusa – organizowane są kolejne edycje intensywnego kursu językowego EILC. Od początku organizowania kursu przez naszą placówkę mieliśmy okazję gościć studentów z prawie wszystkich krajów uczestniczących w programie Erasmus (Austrii, Belgii, Czech, Finlandii, Francji, Hiszpanii, Niemiec, Portugalii, Słowacji, Węgier, Włoch, Turcji, Wielkiej Brytanii, Słowenii, Szwecji, Bułgarii, Łotwy), którzy po miesiącu intensywnej nauki rozjeżdżali się do ośrodków akademickich w całej Polsce albo pozostawali w Katowicach, by studiować na tutejszych uczelniach.

Od pierwszego dnia kursu uczestnicy biorą udział w zajęciach językowych, pokazach filmowych, seminariach i wykładach prowadzonych przez znakomitą kadrę naukową. Na lekcjach studenci poznają język polski w podstawowych sytuacjach komunikacyjnych. Już po miesiącu potrafią zrobić zakupy w polskim sklepie, poruszać się na dworcu, iść do restauracji czy kawiarni.

Przyjeżdżający do Polski cudzoziemcy często podkreślają, jak bardzo interesuje ich polska rzeczywistość. Dzięki popołudniowym zajęciom mogą bliżej poznać polskie tradycje, święta, literaturę, historię, geografię czy politykę.

Mają okazję śpiewać „Jedzie pociąg z daleka”, „Szła dzieweczka” czy „Hej, bystra woda”, zatańczyć poloneza, zrobić wielkanocne pisanki, kurpiowskie wycinanki, poznać legendy na temat polskich miast czy ugotować tradycyjną śląską zupę – wodzionkę.

Podczas „Spotkania Narodów” studenci mają okazję skosztować polskich potraw, m.in. pierogów z kapustą czy bigosu, a nawet poznać tajniki ich przygotowania. Spotkanie jest również okazją do wspólnego poznawania odmiennych kultur, gdyż studenci przedstawiają swoje narodowe tradycje, piosenki, tańce i potrawy.

Program zajęć obfituje w spotkania na temat szkolnictwa wyższego, edukacji, sytuacji politycznej i ekonomicznej w Polsce. Stałym gościem Szkoły jest m.in. dr Jan Olbrycht, poseł do Parlamentu Europejskiego.

Praca nauczyciela nie kończy się wraz z „dzwonkiem”.

Nasi lektorzy przez cały miesiąc są do dyspozycji uczestników kursów, służąc im pomocą nie tylko w kwestiach językowych.

23 UNIWERSYTET ŚLĄSKI W KATOWICACH

Fot. Uniwersytet Śląski

Studenci nawet w weekendy nie mogą narzekać na brak zajęć – poznają wtedy najważniejsze miasta regionu, polską historię, zabytki i piękne krajobrazy. Odwiedzają m.in. Wisłę, Cieszyn, Pszczynę, Kraków oraz Oświęcim.

Uczestnicy kursu mają również okazję poznać Bibliotekę Śląską, Muzeum Historii Katowic, Chorzowskie Planetarium, zabytkową kopalnię w Tarnowskich Górach, Tyskie Muzeum Browarnictwa, Centrum Sztuki Filmowej, Skansen w Wojewódzkim Parku Kultury i Wypoczynku w Chorzowie.

Miesiąc wspólnych lekcji, wykładów, pokazów filmowych, wspólnych wycieczek i spacerów mija co roku w mgnieniu oka. Pomimo napiętego planu zajęć studenci znajdują czas na odpoczynek, poznawanie miasta i życia nocnego Katowic. Przez miesiąc stają się grupą przyjaciół, którzy potrafią współpracować pomimo różnic kulturowych i są gotowi przełamywać stereotypy. Nic dziwnego, że przy rozstaniu łza kręci się w oku, nie tylko studentom. Na szczęście pozostają przyjaźnie i wspomnienia na całe życie.

Adam Antoniewicz, Barbara Morcinek

24

Uniwersytet Jagielloński Szkoła Języka i Kultury Polskiej

UNIWERSYTET JAGIELLOŃSKI

Kursy EILC 2011 Fot. Uniwersytet Jagielloński

Koordynator EILC:

Ewa Nowakowska Lata, w których uczelnia prowadziła kursy EILC:

2003, 2004, 2005, 2006, 2007, 2008, 2009, 2010, 2011, 2012 Liczba uczestników kursów EILC do roku 2012 włącznie:

501 Fundusze z programu Erasmus wykorzystane na organizację kursów EILC, ogółem:

156 763 €

Uczelnia prowadziła kursy EILC po raz pierwszy w roku

2003

W roku 2000 minister spraw zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej nagrodził szkołę dyplomem za wybitne zasługi dla promocji Polski w świecie. W roku 2002, 2005 i 2008 szkoła została uhonorowana prestiżowym dyplomem European Label, przyznawanym przez Komisję Europejską za nowatorskie inicjatywy w nauczaniu języków obcych – w tym przypadku języka polskiego jako obcego.

Prowadzone na UJ kursy EILC obejmują 80 godz. nauki języka – 60 godz. lektoratu i 20 godz. konwersacji i zajęć w pracowni komputerowej – oraz 20-godzinny program wykładów i seminariów poświęconych wybranym zagadnieniom z wiedzy o Polsce. Cykl wykładów kończy się quizem lub testem z nagrodami za najlepsze wyniki.

Nauczyciele prowadzący kursy to lektorzy i wykładowcy stale współpracujący ze Szkołą, w większości pracownicy naukowo-dydaktyczni Uniwersytetu Jagiellońskiego. Program dydaktyczny powstał w oparciu o materiały metodyczne wypracowane przez kadrę naukową Centrum Języka i Kultury Polskiej w Świecie z prof. Władysławem Miodunką na czele.

UNIWERSYTET JAGIELLOŃSKI

Szkoła Języka i Kultury Polskiej UJ specjalizuje się w nauczaniu języka polskiego od podstaw. Ośrodek stawia w pierwszym rzędzie na komunikacyjne nauczanie języka, z tego też powodu, szczególnie w ramach krótszych kursów, odszedł od pracy w laboratorium językowym. Wykorzystywana jest natomiast pracownia komputerowa, gdzie studenci nauczani są z wykorzystaniem przygotowanych przez pracowników programów, głównie internetowych. Studenci mają również do dyspozycji bibliotekę wyposażoną we wszystkie wydane w kraju podręczniki do nauczania języka polskiego (a także wiele wydanych za granicą), jak również prace naukowe i metodologiczne poświęcone tej tematyce. Biblioteka posiada także zbiór literatury polskiej, a także kasety/DVD z filmami i spektaklami teatralnymi.

25

26 UNIWERSYTET JAGIELLOŃSKI

Każdy z lektorów ustala ostateczny program zajęć po konsultacjach ze studentami i dostosowuje go do oczekiwań i specyfiki grupy. W grupach na poziomie podstawowym najczęstszym życzeniem jest wprowadzanie słownictwa używanego w sytuacjach codziennej komunikacji z polskimi studentami, a także podstawowych zwrotów związanych z dalszymi studiami w Polsce. W czasie trwania kursu studenci zdają dwa egzaminy – połówkowy i końcowy, każdy składający się z części ustnej i pisemnej.

W ostatnich latach zagraniczni studenci z kursu EILC brali udział w corocznym Europejskim Dniu Języków w Krakowie, podczas którego – podzieleni na drużyny – uczestniczyli w grze miejskiej. Najlepsza drużyna otrzymywała nagrody np. słowniki języka polskiego.

Na zakończenie kursu każdy z uczestników otrzymuje świadectwo językowe UJ potwierdzające udział w 80-godzinnym kursie wraz z oceną i liczbą punktów ECTS oraz ogólne zaświadczenie potwierdzające uczestnictwo w kursie (Certficate of Attendance).

Fot. Uniwersytet Jagielloński

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

27

Studium Języka Polskiego dla Cudzoziemców UNIWERSYTET IM. ADAMA MICKIEWICZA W POZNANIU

Kursy EILC 2011 Fot. Uniwersytet im. Adama Mickiewicza

Uczelnia prowadziła kursy EILC po raz pierwszy w roku

2003 Koordynator EILC:

dr Izabela Wieczorek Koordynator kursów w poprzednich latach:

Alicja Sempowicz-Kalczyńska Organizacja kursów EILC w latach:

2003, 2009, 2010, 2011, 2012 Liczba uczestników kursów EILC do roku 2012 włącznie:

155 Fundusze z programu Erasmus wykorzystane na organizację kursów EILC, ogółem:

49 632 €

28

Zajęcia teatralne są rejestrowane na filmach i fotografiach. Ich zwieńczeniem są przedstawienia przygotowywane przez studentów – oczywiście po polsku.

UNIWERSYTET IM. ADAMA MICKIEWICZA W POZNANIU

Czterotygodniowe kursy EILC w UAM obejmują 116 godz. zajęć: 60 godz. lektoratu jęz. polskiego jako obcego, 40 godz. zajęć językowych w formie konwersatoriów tematycznych i 16 godz. wykładów i warsztatów. Studenci uczestniczą także w bogatym programie kulturalno-turystycznym. Wielkim zainteresowaniem i dobrą opinią wśród studentów cieszą się również zajęcia z tańca ludowego prowadzone przez zawodowego tancerza.

Każdy z kursów tj. kurs dla 15-osobowej grupy prowadzony jest przez dwójkę lektorów oraz kilkoro wykładowców.

W czasie pracy ze studentami nauczyciele korzystają m.in. z odtwarzaczy DVD, rzutników multimedialnych, kamery cyfrowej i aparatu fotograficznego oraz bogato zaopatrzonej biblioteki oraz filmoteki Studium.

Fot. Uniwersytet im. Adama Mickiewicza

29 UNIWERSYTET IM. ADAMA MICKIEWICZA W POZNANIU

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej 30 w Lublinie Centrum Języka i Kultury Polskiej dla Polonii i Cudzoziemców UNIWERSYTET MARII CURIE-SKŁODOWSKIEJ W LUBLINIE

Kursy EILC 2011 Fot. Wiaczesław Kostko

Koordynator EILC:

dr Anna Dunin-Dudkowska Lata, w których uczelnia prowadziła kursy EILC:

2004, 2005, 2007, 2008, 2009, 2010, 2012 Liczba uczestników kursów EILC do roku 2012 włącznie:

251 Fundusze z programu Erasmus wykorzystane na organizację kursów EILC, ogółem:

76 498 €

Uczelnia prowadziła kursy EILC po raz pierwszy w roku

31

2004

Intensywne kursy języka polskiego – EILC 2012 W dniach 1-28 września 2012 r. w Centrum Języka i Kultury Polskiej dla Polonii i Cudzoziemców Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie odbyła się siódma edycja Intensywnych Kursów Języka Polskiego dla studentów programu Erasmus - EILC 2012. To przedsięwzięcie, dofinansowane ze środków unijnych w ramach programu „Uczenie się przez całe życie”, ma na celu przygotowanie studentów uczestniczących w wymianie międzynarodowej Erasmus do pobytu i studiów w różnych uczelniach polskich.

W lubelskim EILC uczestniczyło 28 słuchaczy z 9 krajów (Turcji, Hiszpanii, Francji, Niemiec, Czech, Włoch, Węgier, Słowacji i Portugalii). Prawie połowa słuchaczy pozostanie na semestr lub rok w Lublinie, w tym 5 osób na UMCS. Uczestnicy kursu zostali przyjęci przez władze UMCS: JM Rektora prof. dr. hab. Stanisława Michałowskiego i Prorektor ds. Współpracy Międzynarodowej prof. dr hab. Barbarę Hlibowicką-Węglarz. Na spotkaniu rozmawiano m.in. na temat możliwości studiowania na UMCS oferowanych cudzoziemcom. Ze studentami spotkał się także Dyrektor CJKP UMCS prof. dr hab. Jan Mazur, który opowiedział o działalności Centrum i gorąco zachęcał naszych Gości do nauki języka polskiego i poznawania polskiej kultury. Studenci byli zachwyceni gorącym przyjęciem i życzliwością, z jaką spotkali się na naszym uniwersytecie i w naszym mieście.

Program kursu obejmował lektorat języka polskiego (80 godzin), wykłady z historii Polski i kultury polskiej oraz liczne imprezy kulturalno-turystyczne. Zajęcia dydaktyczne odbywały się w 2 grupach dla początkujących, a wykłady prowadzone były dla wszystkich studentów jednocześnie w języku angielskim. Słuchacze nabyli umiejętność posługiwania się językiem polskim w podstawowych sytuacjach komunikacyjnych: w sklepie, w kiosku, restauracji, u lekarza, w szkole i na uniwersytecie, na ulicy, w autobusie i w urzędzie. Zapoznali się z najważniejszymi zagadnieniami z najnowszej historii Polski, przemianami polityczno-ekonomicznymi i kulturowymi po 1989 r., najważniejszymi postaciami z historii literatury i kultury polskiej i polską kulturą popularną.

Uczestniczyli także w zajęciach dodatkowych, obejmujących kulturę żywego słowa (naukę piosenek, wierszy i wybranych tańców polskich) oraz ćwiczenia fonetyczne. Ważnym elementem programu były prezentacje 10 filmów polskich, poprzedzone prelekcją na temat ich kontekstu historycznego, literackiego i artystycznego.

Program kulturalno-turystyczny kursu obejmował: zwiedzanie miasteczka akademickiego, centrum Lublina i Starego Miasta, wycieczki do Kozłówki, Kazimierza, Sandomierza, Zamościa i Zwierzyńca, koncert Zespołu Tańca Ludowego UMCS i 4 koncerty w Filharmonii Lubelskiej, zwiedzanie muzeum na terenie byłego obozu koncentracyjnego na Majdanku oraz wizytę w Muzeum Wsi Lubelskiej i Ogrodzie Botanicznym UMCS. Na zakończenie uczestniczy otrzymali zaświadczenia o ukończeniu kursu, certyfikaty ECTS i dyplomy. Ci, którzy wyjeżdżali z Lublina z żalem żegnali się z niedawno poznanymi, a już tak bliskimi nauczycielami i kolegami.

Obiecali, że będą nas odwiedzać w przyszłości. Ci, którzy zostali w UMCS już uczestniczą w zajęciach na innych wydziałach, a w CJKP kontynuują naukę języka polskiego. Mamy nadzieję, że ich pozytywne doświadczenia w Lublinie sprawią, iż zyskamy nowych ambasadorów języka i kultury polskiej, ale także naszego miasta i uczelni.

Anna Dunin-Dudkowska Źródło: http://www.cjkp.umcs.lublin.pl

UNIWERSYTET MARII CURIE-SKŁODOWSKIEJ W LUBLINIE

Ze strony internetowej CJKP UMCS 15.11.2012

32

UNIWERSYTET MARII CURIE-SKŁODOWSKIEJ W LUBLINIE

Fot. Wiaczesław Kostko

33 UNIWERSYTET MARII CURIE-SKŁODOWSKIEJ W LUBLINIE

Uniwersytet Mikołaja Kopernika 34 w Toruniu Studium Kultury i Języka Polskiego dla Obcokrajowców UNIWERSYTET MIKOŁAJA KOPERNIKA W TORUNIU

Kursy EILC 2008 Fot. Uniwersytet Mikołaja Kopernika

Koordynator EILC:

Karolina Pluskota Osoby koordynujące organizację kursów w poprzednich latach:

dr Aleksandra Walkiewicz, dr Małgorzata Gębka-Wolak Lata, w których uczelnia prowadziła kursy EILC:

2004, 2005, 2006, 2008, 2009, 2011, 2012 Liczba uczestników kursów EILC do roku 2012 włącznie:

227 Fundusze z programu Erasmus wykorzystane na organizację kursów EILC, ogółem:

63 266 €

Uczelnia prowadziła kursy EILC po raz pierwszy w roku

2004

35 UNIWERSYTET MIKOŁAJA KOPERNIKA W TORUNIU

Fot. Uniwersytet Mikołaja Kopernika

Kursy EILC na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w pełni zasługują na miano kursów intensywnych. Na zajęcia językowe przeznaczono łącznie 90 godzin lekcyjnych, z których część studenci spędzają w laboratorium językowym oraz na zajęciach praktycznych „w terenie” (ćwiczenie umiejętności językowych w sklepie, na poczcie, w restauracji itp.). Zgodnie z zasadami EILC oferowane są również zajęcia poszerzające wiedzę studentów na temat Polski – wykłady i warsztaty. Zajęcia z każdą z grup prowadzi dziewięcioro nauczycieli: 4 lektorki oraz 5 osób prowadzących wykłady i warsztaty. Wszystkie lektorki ukończyły studia polonistyczne, a dodatkowo także neofilologiczne lub pedagogiczne.

Uczestnikom zapewnia się też niezwykle bogaty program kulturalno-poznawczy, obejmujący – poza zwiedzaniem Torunia – wycieczki do Gdańska i Sopotu oraz do Malborka. Zwykle już pierwszego dnia kursu studenci zwiedzają Stare Miasto, a później biorą udział w grze terenowej, w czasie której samodzielnie odkrywają nieznane miejsca i zbierają informacje o historii Torunia. Organizowane jest również spotkanie z władzami województwa albo miasta, połączone z degustacją lokalnych specjałów i prezentacją walorów turystycznych regionu. Integracji grupy sprzyjają spotkania nieformalne, na przykład Wieczór Narodów (spotkanie chętnie organizowane także przez inne ośrodki prowadzące kursy EILC), podczas którego studenci prezentują swoje kraje. Ogromne znaczenie dla przełamania bariery językowej i opanowania podstaw języka polskiego ma też wspólne przygotowywanie przedstawienia wieńczącego warsztaty teatralne.

Katolicki Uniwersytet Lubelski 36 Jana Pawła II Szkoła Letnia Kultury i Języka Polskiego KATOLICKI UNIWERSYTET LUBELSKI JANA PAWŁA II

Kursy EILC 2011 Fot. Maria Panek

Koordynator EILC:

Anna Tarnowska-Waszak Lata, w których uczelnia prowadziła kursy EILC:

2006, 2011 Liczba uczestników kursów EILC do roku 2012 włącznie:

71 Fundusze z programu Erasmus wykorzystane na organizację kursów EILC, ogółem:

20 178 €

Uczelnia prowadziła kursy EILC po raz pierwszy w roku

2006

37 KATOLICKI UNIWERSYTET LUBELSKI JANA PAWŁA II

Fot. Maria Panek

Czterotygodniowe kursy EILC na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawła II obejmowały 80 godz. lekcyjnych zajęć z jezyka polskiego, 16 godz. zajęć w laboratorium językowym, 4 godz. zajęć audiowizualnych oraz 20 godz. wykładów dotyczących tematyki związanej z polską kulturą. Zajęcia audiowizualne pozwalały studentom osłuchać się z językiem polskim, w tym również dzięki materiałom autentycznym, jak filmy, piosenki, programy telewizyjne, oraz przełamać lęk przed mówieniem po polsku.

W ramach programu kulturalnego organizowano m.in. zwiedzanie Lublina, wycieczki do Kazimierza, Kozłówki (Muzeum Zamoyskich), Państwowego Muzeum na Majdanku, imprezy integracyjne ze studentami polskimi, spotkania z władzami KUL i władzami miasta, a także wyjścia do teatru i na koncerty.

Zastosowane metody i formy pracy przynosiły bardzo dobre rezultaty. Studenci procowali szybko i efektywnie.

W czasie kursu opanowywali umiejętność nawiązywania i podtrzymywania kontaktu, prezentacji i pytania o podstawowe informacje, poznawali słownictwo związane z narodowościami, językami, profesjami i jedzeniem, uczyli się pytać o drogę i różne obiekty w mieście, mówić o swoich upodobaniach i zainteresowaniach, robić zakupy w sklepie spożywczym, kiosku czy aptece, zamawiać w barze i restauracji itp. Uczestnicy kursów zdobywali bardzo wysoką punktację na testach końcowych (średnia powyżej 91 na 100 proc.).

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski

38 w Olsztynie

Centrum Kultury i Języka Polskiego dla Cudzoziemców UNIWERSYTET WARMIŃSKO-MAZURSKI

Kursy EILC 2011 Fot. Andrzej Anielski, UWM

Koordynator EILC:

dr Maria Rółkowska Lata, w których uczelnia prowadziła kursy EILC:

2008, 2010, 2011, 2012 Liczba uczestników kursów EILC do roku 2012 włącznie:

119 Fundusze z programu Erasmus wykorzystane na organizację kursów EILC, ogółem:

39 500 €

Uczelnia prowadziła kursy EILC po raz pierwszy w roku

2008

Lektorzy posługują się przede wszystkim metodą komunikacyjną, aby studenci po ukończeniu kursu nie obawiali się mówić po polsku w typowych, codziennych sytuacjach.

Mali i duzi w jednej klasie Poszukując nowych sposobów zachęcania i motywowania uczestników do używania języka polskiego, organizatorzy olsztyńskiego EILC wpadli na pomysł, aby na wybrane zajęcia językowe w ostatnim tygodniu kursu zaprosić dzieci z miejscowej szkoły podstawowej. Oczywiście nie po to, aby „posiedziały” na zajęciach. Również dla studentów wizyta uczniów nie miała być tylko okazją do biernego słuchania, jak inni mówią po polsku. Obie strony miały trudne, a jednocześnie ciekawe zadanie. Każde dziecko przeprowadzało po polsku wywiad z jednym studentemobcokrajowcem, a następnie przedstawiało swojego rozmówcę całej grupie. Każdy student musiał mocno się postarać i wykorzystać wszystkie świeżo nabyte umiejętności, aby powiedzieć swojemu młodszemu koledze coś o sobie. Korzyści są obustronne: studenci, postawieni w zupełnie nowej sytuacji komunikacyjnej, muszą się porozumieć w nowo poznanym języku z tak spontanicznymi jego użytkownikami, jakimi są dzieci. Z kolei dzieci mają okazję porozmawiać w swoim własnym języku z młodymi osobami pochodzącymi z różnych krajów i dowiedzieć się o nich czegoś zupełnie nie-stereotypowego. I to one właśnie odgrywają tutaj rolę tych „pomagających”, kiedy ich starsi koledzy potrzebują odpowiedniego słowa czy wyrażenia. Dla uczniów prezentacja osób, z którymi przeprowadzili wywiad, przed całą międzynarodową grupą jest też dużym wyzwaniem i świetnym ćwiczeniem. Dla wszystkich jest to doskonały trening międzykulturowy. Na tych zajęciach nikt się nie nudzi i każdy czegoś się uczy.

W roku 2011 kursy języka polskiego dla zagranicznych studentów Erasmusa zorganizowane przez Uniwersytet Warmińsko-Mazurski zostały zaprezentowane na stronie internetowej Narodowej Agencji Programu „Uczenie się przez całe życie” jako przykład dobrej praktyki w programie Erasmus. Oprócz bardzo dobrej organizacji i dbałości o studentów, o wyróżnieniu projektu EILC na UWM zadecydowała ta właśnie interesująca inicjatywa – przeprowadzenie wspólnych zajęć z klasą ze szkoły podstawowej.

UNIWERSYTET WARMIŃSKO-MAZURSKI

Centrum Kultury i Języka Polskiego dla Cudzoziemców UWM oferuje bardzo intensywny program nauki języka.

Kurs obejmuje 120 godzin zajęć obowiązkowych: 80 godzin nauki języka polskiego, 24 godziny konwersacji i laboratorium językowego, 16 godzin wykładów w języku angielskim. Ponadto oferowane są zajęcia dodatkowe – warsztaty (np. komputerowe, teatralno-taneczno-muzyczne) i wycieczki krajoznawcze w ramach programu kulturalno-turystycznego. Wykłady dotyczą historii Polski, literatury, kultury i sztuki, polskich tradycji i zwyczajów, mediów, szkolnictwa wyższego w Polsce, życia społeczno-politycznego.

39

40

UNIWERSYTET WARMIŃSKO-MAZURSKI

Fot. Andrzej Anielski, UWM

41

Podobnie jak na innych uczelniach, w opiekę nad grupami uczestników EILC włączają się studenci, przede wszystkim ze Stowarzyszenia Erasmus Student Network Polska.

Na zakończenie kursu odbywa się prezentacja spektaklu w języku polskim i tańców polskich przygotowana przez uczestników kursów EILC. Studenci otrzymują certyfikaty ukończenia kursu i pamiątkowe upominki z UWM. Kurs kończy się wspólną kolacją, na którą są zaproszeni uczestnicy EILC, przedstawiciele uczelni i prowadzący kursy nauczyciele.

UNIWERSYTET WARMIŃSKO-MAZURSKI

Program kulturalno-integracyjny kursów – oprócz spotkań z władzami uczelni, zwiedzania miasta i wycieczek (m.in. do Malborka i na pola Grunwaldu) – obejmuje wieczór kultur i kuchni europejskich w domu studenckim (narodowe dania przygotowywane przez wszystkich uczestników kursu), wieczorne seanse filmowe (kino polskie), zajęcia sportowe oraz spotkania z innymi studentami: Polakami i obcokrajowcami przebywającymi na UWM.

42

UNIWERSYTET WARMIŃSKO-MAZURSKI

Fot. Andrzej Anielski, UWM

43 Gazeta Olsztyńska Dziennik Elbląski 19.09.2008 UNIWERSYTET WARMIŃSKO-MAZURSKI

Wyższa Szkoła Biznesu – National44 -Louis University w Nowym Sączu WYŻSZA SZKOŁA BIZNESU – NATIONAL-LOUIS UNIVERSITY W NOWYM SĄCZU

Kursy EILC 2011 Fot. WSB-NLU w Nowym Sączu

Koordynator EILC:

Urszula Potoniec-Mędoń Biuro Współpracy Międzynarodowej Lata, w których uczelnia prowadziła kursy EILC:

2009, 2010, 2011, 2012 Liczba uczestników kursów EILC do roku 2012 włącznie:

111 Fundusze z programu Erasmus wykorzystane na organizację kursów EILC, ogółem:

39 500 €

Uczelnia prowadziła kursy EILC po raz pierwszy w roku

2009

45 WYŻSZA SZKOŁA BIZNESU – NATIONAL-LOUIS UNIVERSITY W NOWYM SĄCZU

Program kursów EILC dla początkujących, prowadzonych w WSB-NLU, obejmuje 80 godzin lekcyjnych nauki języka polskiego oraz zajęcia dodatkowe: 12 godzin zajęć zatytułowanych Introduction to Poland oraz 9 godzin zajęć poświęconych komunikacji międzykulturowej (Intercultural Communication). Zajęcia dodatkowe prowadzone są w języku angielskim w formie zajęć interaktywnych z elementami wykładu.

Z komentarzy organizatorów: Uczestnicy kursu stanowią bardzo ciekawą grupę studentów zaangażowanych i ciekawych naszego kraju, języka i kultury, a ich różnorodność językowa i kulturowa dodaje smaku relacjom. Sukces prowadzonych przez nas kursów był w dużej mierze wynikiem zaangażowania studentów lokalnych – o ile wykładowcy i organizatorzy odpowiadali za merytoryczną część i organizację całości, o tyle powodzenie części kulturalno-integracyjnej jest owocem bardzo dobrej współpracy organizatorów z lokalnymi studentami.

46

– Macie zupełnie inne tradycje, zachowania, pogodę, ale i tak nam się tu podoba – mówili młodzi Włosi, wykrzykując pierwsze zdanie, jakiego nauczyli się w naszym języku: „Kocham Polskę!”.

WYŻSZA SZKOŁA BIZNESU – NATIONAL-LOUIS UNIVERSITY W NOWYM SĄCZU

Sądeczanin 23 września 2010 r.

Kocham Polskę – studenci na kursie języka polskiego w WSB-NLU Biuro Współpracy Międzynarodowej WSB-NLU po raz drugi z sukcesem wnioskowało do Agencji Narodowej Programu „Uczenie się przez całe życie” – Erasmus o grant na zorganizowanie intensywnych kursów językowych Erasmusa (Erasmus Intensive Language Courses – EILC) – informuje ich koordynator Urszula Potoniec-Mędoń.

Od 4 września w kursach EILC w WSB-NLU uczestniczyło 28 studentów z 7 krajów: Niemiec, Francji, Włoch, Słowacji, Węgier, Turcji oraz Hiszpanii. Języka polskiego uczyli się w dwóch grupach na poziomie początkującym. Kurs obejmował również zajęcia z historii, geografii, polityki, sztuki oraz kultury życia codziennego w Polsce.

Motywacje zagranicznych studentów, by uczyć się w Polsce są różne. Jedni chcieliby czegoś dowiedzieć się o kraju, z którego pochodzą ich dziadkowie, inni szczerze przyznają, że znaleźli się tu przypadkiem.

– Nie miałam zamiaru studiować w Polsce, ale moja uczelnia nie wyraziła zgody, bym uczyła się na Zachodzie. Nie żałuję ich decyzji, dla mnie ważne jest, że mogłam wyjechać do innego kraju i delektuję się waszą kulturą – mówi studentka z Niemiec.

Jej koleżanka Anna natomiast nie chciała wyjechać na Zachód. – Inni wybierają Francję, Hiszpanię, a mnie ekscytuje Wschód – mówi.

Studenci przez trzy tygodnie nie tylko intensywnie uczyli się języka, ale także sporo podróżowali po Małopolsce.

– Muszę szczerze przyznać, że nie spodziewałam się tak dobrej organizacji. Nie miałam czasu się nudzić. Każdy dzień był zaplanowany od rana do wieczora – przyznaje Julia z Włoch.

– Dla mnie dodatkowym plusem kursu było to, że mogliśmy również uczestniczyć w Forum Ekonomicznym Młodych Liderów. To bardzo pouczające doświadczenie – dodaje Iudit Gracia Martin.

(GAJA) www.sadeczanin.info

47 WYŻSZA SZKOŁA BIZNESU – NATIONAL-LOUIS UNIVERSITY W NOWYM SĄCZU

Zagraniczni studenci tęsknią za atmosferą Nowego Sącza Zagraniczni studenci bardzo wysoko ocenili przygotowanie i organizację kursów w WSBNLU, a także wykładowców prowadzących zajęcia. „Co najbardziej nas zaskoczyło w WSB – NLU, to bardzo osobisty kontakt między wykładowcą, a studentem. Tu każdy chce Ci pomóc i jest otwarty na Twoje pytania”, mówią studenci z Hiszpanii. „Tęsknię za WSB-NLU! Na uczelni, na której teraz studiuję, organizacja jest dużo gorsza i ludzie nie są tak mili jak w Nowym Sączu”, mówi Nicole z Włoch.

Fragment artykułu Marceliny Korzeń, studentki WSB-NLU, opublikowanego 28 października 2011 r. na stronie www.sadeczanin.info

48

Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie Szkoła Języka i Kultury Polskiej dla Cudzoziemców

UNIWERSYTET KARDYNAŁA STEFANA WYSZYŃSKIEGO W WARSZAWIE

Kurs EILC 2011 Fot. UKSW

Koordynator EILC:

dr Agata Roćko Osoby koordynujące kursy w poprzednich latach:

Ilona Fabisiak, Mirosława Oniszczuk Inne osoby zaangażowane w organizację kursów:

Paulina Boguta Lata, w których uczelnia prowadziła kursy EILC:

2009, 2010, 2011, 2012 Liczba uczestników kursów EILC do roku 2012 włącznie:

97 Fundusze z programu Erasmus wykorzystane na organizację kursów EILC, ogółem:

43 800 €

Uczelnia prowadziła kursy EILC po raz pierwszy w roku

2009

49 UNIWERSYTET KARDYNAŁA STEFANA WYSZYŃSKIEGO W WARSZAWIE

Nagroda w konkursie EDUInspiracje 2012 W roku 2012 Szkoła Języka i Kultury Polskiej dla Cudzoziemców na Wydziale Nauk Humanistycznych Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego została nagrodzona w kategorii instytucjonalnej dotyczącej programu Erasmus w organizowanym przez FRSE konkursie EDUInspiracje. Tematem roku 2012 było rozwijanie umiejętności uczenia się. Autorka zgłoszenia konkursowego wykazała, w jaki sposób pracownicy szkoły prowadzący kursy EILC nie tylko nauczali, ale i sami się uczyli i rozwijali swoje kompetencje.

Konkurs EDUInspiracje to inicjatywa FRSE upowszechniająca dobrą praktykę programu „Uczenie się przez całe życie”, która służy szerszemu wykorzystaniu efektów programu. W corocznym konkursie są wyłaniane projekty indywidualne i instytucjonalne uznane za najlepsze przykłady dobrej praktyki, przyczyniające się do podnoszenia jakości edukacji.

50 UNIWERSYTET KARDYNAŁA STEFANA WYSZYŃSKIEGO W WARSZAWIE

Uczyliśmy studentów, ale i studenci uczyli nas Od 2009 r. Szkoła Języka i Kultury Polskiej dla Cudzoziemców UKSW organizuje intensywne kursy językowe Erasmusa – EILC. Gdy po raz pierwszy zaakceptowano nasze dwa kursy, zastanawialiśmy się, w jaki sposób pomóc studentom nie tylko poznać podstawy języka, ale i szybko zaadaptować się w naszym kraju. Mieliśmy już doświadczenia ze studentami programu Erasmus i wiedzieliśmy, jak wiele barier mentalnych musimy przełamać.

Postanowiliśmy przede wszystkim, że wszelkie informacje organizacyjne przekażemy kursantom w sposób jak najprostszy, najpełniejszy jeszcze przed rozpoczęciem zajęć. Zaczęliśmy szukać odpowiedniego „pakietu startowego”, który zapewniłby najlepszy przepływ informacji. Nasi studenci cudzoziemcy nauczyli nas, że nie zawsze czytają ważne ogłoszenia i wskazówki dotyczące np. miejsca zakwaterowania czy terminów związanych z kursem. Nasze poszukiwania rozpoczęliśmy od zapoznania się z gotowymi rozwiązaniami w korporacjach zagranicznych, które przygotowują podobne „pakiety startowe” dla Polaków wyjeżdżających w celach szkoleniowych za granicę. W rezultacie stworzyliśmy optymalny plik ze wskazówkami i zaleceniami z wytłuszczonymi i podkreślonymi na kolorowo najistotniejszymi wiadomościami, które miały pomóc w uniknięciu nieporozumień, pytań oraz niepotrzebnego niepokoju, wynikającego z niedoinformowania.

Jednocześnie staraliśmy się zabezpieczyć przed tysiącem maili i telefonów. Dumni z naszego „dzieła” czekaliśmy po wysłaniu „pakietu startowego” na rezultaty naszej pracy.

Przyszło niewiele maili, nikt nie dzwonił, czekaliśmy więc z niepokojem i niecierpliwością na naszych studentów. Nie wszyscy zakwaterowali się pierwszego dnia, w związku z czym byliśmy w gotowości w dniu rozpoczęcia już wcześnie rano. O godzinie siódmej w sekretariacie Szkoły stawiły się dwie studentki z Hiszpanii, które przyjechały prosto z lotniska. Zostały nakarmione i poczęstowane poranną kawą, natomiast my dalej z pewnym niepokojem czekaliśmy na otwarcie kursu. Na szczęście uczestnicy dotarli.

Po inauguracji do sekretariatu przyszło dwóch studentów z Portugalii, z których tylko jeden mówił dość słabo po angielsku, by zakomunikować nam, że jednego z nich nie ma na liście. Po krótkiej rozmowie w kilku językach dotarło do nas, że jeden z Portugalczyków nawet nie sprawdził, czy został zakwalifikowany na nasz kurs, ale kolega pokazał mu swój pakiet startowy, wobec czego wsiadł w samolot i przyleciał razem z nim.

I wtedy już wiedzieliśmy, że dobry „pakiet startowy” to nie wszystko.

Każdy kolejny rok pracy przy kursach EILC przynosił nowe doświadczenia zarówno organizacyjne, metodyczne, jak i pedagogiczne. Uczyliśmy studentów języka polskiego, ale i studenci uczyli nas pracy z cudzoziemcami, którzy nie zawsze wiedzą, czego można spodziewać się w Polsce – w końcu stereotypy narodowe nadal krążą po świecie. Przede wszystkim każda grupa wymagała indywidualnego podejścia ze względu na narodowość, język ojczysty oraz przedmioty studiów i zakres zainteresowań. Na zajęciach poruszaliśmy niezbędne tematy związane z życiem akademickim i z adaptacją w kraju: jak radzić sobie w akademiku, w dziekanacie, jak szukać koordynatorów, jak znaleźć pomoc w razie wypadku, jak rozwiązywać drobne problemy życia codziennego, jak załatwiać sprawy administracyjne i urzędowe, ale też jak zorganizować wycieczkę po Polsce.

Studenci przyjeżdżający na kursy językowe Erasmusa dla początkujących z założenia nie znali języka

51

Nieodmiennie zakładaliśmy podejście komunikacyjne w nauczaniu oraz naukę wyłącznie po polsku. Jednak nie zawsze można było zrealizować takie rozwiązania. Czasem trzeba było używać metod niekonwencjonalnych czy eklektycznych, chociaż przez parę zajęć wspomagać studentów ich językiem rodzimym, tak, aby sprostać też wymaganiom i prośbom kursantów oraz przełamać ich bariery psychologiczno-mentalne.

Zdarzało się, że na początkowych zajęciach studenci byli spięci, onieśmieleni. Jednym z elementów odstresowujących naszych kursantów stały się barki kawowe. Codziennie rano w salach dydaktycznych czeka na nich aromatyczna kawa lub pachnąca owocami herbata – w zależności od ich upodobań. Nieodzownymi składnikami naszych barków są też smakowite przekąski. Początkowo studenci podchodzą do przysmaków z pewną nieśmiałością, nie spodziewając się takiego porannego powitania, jednak z czasem czują się u nas coraz pewniej i swobodniej. W czasie zajęć zaczynają sami prosić o dokładki, żartując, że spadł im poziom cukru i nie mogą się uczyć.

Wielką korzyścią, jaką wynieśliśmy z kursów EILC, było urozmaicenie oraz przemodelowanie warsztatu lektorów i ich programów autorskich tak, aby zajęcia były zawsze zajmujące, interesujące oraz inspirujące. Nauka języka przychodziła naturalnie poprzez gry i zabawy, konkursy, warsztaty, ale i spotkania integracyjne, wspólne gotowanie, słuchanie muzyki podczas koncertów w klubach i pod gołym niebem, odwiedzanie ciekawych miejsc kultury i sztuki. Dzięki temu studenci mieli bez przerwy kontakt z językiem, zaś udział lektorek, wykładowców i opiekunów we wszystkich wydarzeniach pozwolił na ciągłe utrwalanie umiejętności komunikacji w języku polskim. Dodatkowym atutem tego typu spotkań były silne więzi emocjonalne, jakie z czasem tworzyły się zarówno między samymi kursantami, jak i między studentami i kadrą. Pozwalało to na lepszą współpracę w czasie tradycyjnych zajęć dydaktycznych – kursanci czuli się znacznie raźniej wśród osób, które zdążyli tak dobrze poznać i dzięki temu osiągali lepsze efekty w nauce, nie bali się brać udziału w ćwiczeniach.

Kursy EILC nauczyły nas również, że studenci przyjeżdżający po raz pierwszy do Polski i mający w perspektywie dłuższy pobyt w kraju (praktyki czy studia semestralne lub nawet roczne) potrzebują w tym pierwszym okresie ciepłej i miłej atmosfery, a jednocześnie poczucia bezpieczeństwa. Dlatego otoczeni byli zawsze troskliwą, niemal rodzinną opieką: „pakiet startowy” zawierał numery telefonów do opiekunów i kierownika kursu, odprowadzaliśmy grupy na wszystkie wycieczki, wykłady poza terenem uczelni, dbaliśmy o ich bezpieczeństwo podczas wieczornych koncertów. Zdarzało się, że studenci sami proponowali, aby pójść wspólnie na typowo polski obiad lub spędzić wieczór w barze, gdzie można śpiewać karaoke czy tańczyć. Oczywiście sprzyjało to zarówno integracji, przełamywaniu barier między nauczycielem a uczniem, jak również miało kolosalne znaczenie dla nauki języka polskiego. Podczas obiadów rozmawialiśmy i zamawialiśmy dania po polsku, dyskutowaliśmy (po angielsku) o polskich tradycjach kulinarnych, nazywaliśmy dania po polsku i w różnych językach, szukaliśmy powiązań międzykulturowych. W czasie spotkań przy karaoke, śpiewaliśmy po polsku i po angielsku, rozmawialiśmy o kontekście znaczeniowym piosenek, szukaliśmy wspólnych zainteresowań muzycznych.

Wielkim osiągnięciem kursów był rozwój metodyczny lektorów uczących naszych studentów. Należało bowiem

UNIWERSYTET KARDYNAŁA STEFANA WYSZYŃSKIEGO W WARSZAWIE

polskiego, ale zdarzało się, że ktoś z nich był wcześniej na praktykach w Polsce lub miał znajomych Polaków i potrafił się w prosty sposób komunikować. Pojawiały się też dzieci polskich emigrantów, które wykazywały się dobrym rozumieniem ze słuchu oraz kompletnym brakiem znajomości gramatyki. Wówczas stosowaliśmy indywidualne podejście.

52 UNIWERSYTET KARDYNAŁA STEFANA WYSZYŃSKIEGO W WARSZAWIE

dr Agata Roćko i Emmanuelle Hébert (po lewej), Fot. UKSW

dostosować każdorazowo metodykę pracy do indywidualnych potrzeb studentów oraz grupy. Nie można było polegać na pracy z jednym wybranym wcześniej podręcznikiem, nie zawsze formuła tam zastosowana odpowiadała studentom, dlatego tak ważne są autorskie programy nauczania języka polskiego jako obcego, oparte na wskaźnikach biegłości językowej zawartych w Europejskim systemie opisu kształcenia językowego (ESOKJ, 2003). Na podstawie tych wskaźników wyznaczyliśmy cele nauczania w zakresie poszczególnych sprawności językowych (działań komunikacyjnych) oraz w zakresie stosowania środków językowych (kompetencji lingwistycznych) na poziomie (w przypadku kursów EILC) A1, a czasem nawet A2 (w przypadku studentów polskiego pochodzenia). Z założenia przyjeżdżali do nas studenci, którzy nie znali języka polskiego, a miesięczny pobyt przed dalszym kształceniem na polskich uczelniach miał ich przystosować do życia i studiowania w naszym kraju. Dlatego właśnie katalog tematyczny treści nauczania oscylował wokół życia studenckiego, ale i podejmował tematy związane ogólnie z człowiekiem, rodziną, życiem codziennym (w tym z żywieniem, zakupami i usługami), sposobami spędzania wolnego czasu, mieszkaniem w akademiku bądź wynajętym mieszkaniu, mieszkaniem w stolicy, środkami transportu, edukacją, zdrowiem czy środowiskiem naturalnym.

Oczywiście ów podstawowy zestaw tematyczny uzupełnialiśmy o słownictwo sugerowane przez studentów, jak np. stereotypy narodowościowe, polska mentalność, polski savoir-vivre, polska kuchnia tradycyjna, co oczywiście niekiedy prowadziło do podejmowania zagadnień socjolingwistycznych, socjokulturowych czy realioznawczych. Omawialiśmy następujące tematy: zarys polskiej polityki współczesnej, polskiej mentalności, kultury, historii. Ogromnym zainteresowaniem cieszyły się wykłady i warsztaty ludowe, w tym polska sztuka ludowa oraz polskie tańce i piosenki ludowe, wykłady dotyczące Polski w Unii Europejskiej, polskiej polityki w Europie Środowo-Wschodniej czy warsztaty filmowe, ukazujące Polskę w czasach PRL-u. Zajęcia odbywały się nie tylko na uniwersytecie czy w muzeach, lecz także w najnowocześniejszej bibliotece w Warszawie (Mediatece na Bielanach), Domu Spotkań z Historią, Pałacu

53 UNIWERSYTET KARDYNAŁA STEFANA WYSZYŃSKIEGO W WARSZAWIE

Fot. UKSW

Prezydenckim, Pałacu Kultury czy Centrum Nauki Kopernik. Program kulturalny uzupełniał wiedzę studentów na temat historii Warszawy czy polskiej muzyki poważnej (koncerty Chopinowskie w Łazienkach), jazzowej lub rockowej. Dzięki temu lektorzy mogli łatwiej wprowadzać na zajęciach elementy wiedzy o Polsce i kulturze polskiej.

Jednocześnie program rozwijał sprawności językowe studentów: słuchanie, czytanie, mówienie, pisanie w taki sposób, by zawsze osiągać nadrzędny cel komunikacji na zakładanym poziomie. Wspominany „pakiet startowy” (pisany początkowo tylko po angielsku) na koniec naszego kursu stawał się jednym z elementów sprawdzania umiejętności rozumienia tekstu pisanego również po polsku, zaś najlepszym efektem kształcenia studentów (oprócz oczywiście testowania) było samodzielne wynajmowanie mieszkania w różnych miastach w Polsce i umiejętność komunikacji przez telefon, w której niejednokrotnie pomagaliśmy, lecz nie wyręczaliśmy studentów, co dawało świetne rezultaty językowe.

Kursy EILC sprawiły, że wprowadziliśmy w Szkole Języka i Kultury Polskiej nowe rozwiązania nie tylko organizacyjne, lecz także – co najważniejsze – metodyczne i wspólnie z naszymi studentami uczyliśmy się, jak najbardziej efektywnie zrealizować cel kształcenia językowego i socjokulturowego. Najlepszym przykładem sukcesu programu i realizowanych kursów tego programu jest jedna z naszych kursantek, Emmanuelle Hébert z Francji, która we wrześniu 2010 r. brała udział w organizowanym przez Szkołę kursie EILC Erasmus, a w roku 2012 studiowała u nas w Szkole Letniej Języka i Kultury Polskiej na poziomie C1 i zamierza pracować w przyszłości w Ambasadzie Francji w Warszawie lub w Brukseli w Parlamencie Europejskim. Takie powroty są dla nas szczególnie przyjemne i sprawiają, że do każdego kursu podchodzimy z coraz większym zapałem. dr Agata Roćko Niniejszy artykuł został opublikowany na stronie internetowej czasopisma „Języki Obce w Szkole” wydawanego przez FRSE: http://jows.pl

54

Uniwersytet Gdański Studium Języków Obcych

UNIWERSYTET GDAŃSKI

Kursy EILC 2011

Fot. Uniwersytet Gdański

Koordynator EILC:

Rafał Kuleta Lata, w których uczelnia prowadziła kursy EILC:

2010, 2011, 2012 Liczba uczestników kursów EILC do roku 2012 włącznie:

97 Fundusze z programu Erasmus wykorzystane na organizację kursów EILC, ogółem:

35 050 €

Uczelnia prowadziła kursy EILC po raz pierwszy w roku

2010

Zajęcia dodatkowe pozwalają studentom zapoznać się z podstawowymi wiadomościami na temat Polski dawnej i współczesnej, z realiami życia, kultury i sztuki, ze szczególnym uwzględnieniem specyfiki regionu. Program zakłada nie tylko poznawanie Polski, ale również kultury innych krajów reprezentowanych przez uczestników kursu.

Zajęcia językowe na każdym kursie prowadzą dwie osoby na zmianę. W prowadzenie zajęć dodatkowych zaangażowani są nauczyciele akademiccy – specjaliści z danej dziedziny, np. historii.

Misja Sopot Wszystko jak na pędzącym rollercoasterze: huśtawka emocji, nastrojów, myśli zmiennych, niepokojów, ale też nadziei. Jak tam będzie? Co tam będzie? Spodoba się? Na pewno się spodoba, ale czy ja się spodobam? Nie, to głupie, ale przecież różnie bywa. A sam kurs językowy: poradzę sobie? Język polski jest przecież nie do nauczenia się. Jakieś tam podstawy powinnam opanować, ale czy dam radę? Będą inni, z całej Europy, podobno mają być Turcy, czyli będzie egzotycznie. Na pewno ciekawie. Zaraz, zaraz, do Polski trzeba mieć paszport? Nie, bzdury, przecież Polska jest w Unii Europejskiej. Oj, Eleonora, Eleonora, obudź się, nie jedziesz na Antypody.

Potem następują sceny jak w kalejdoskopie: pakowanie, sprawdzanie, podwójne sprawdzanie, wszystko wzięte, przygotowane, po taksówkę, bo się spóźnię na samolot! *** Lot z Rzymu do Gdańska mignął jak wczesnoporanne ziewnięcie. Potem taksówką do Sopotu, bo tak najłatwiej. Eleonora miała mapkę i wytyczne, które przesłał im koordynator z Polski. Ale była zbyt zestresowana, żeby z tych dobrodziejstw skorzystać. Jednak najprostsze rozwiązania są najlepsze.

Na miejscu, w akademiku w Sopocie powitała ją para sympatycznych, bardzo miłych lokalnych studentów, świetnie władających językiem angielskim. Już na samym początku wymiana pierwszych polskich wyrażeń: „dzień dobry”, „cześć”, „proszę”, „dziękuję”. Super. Jest dobrze. Molto bene.

Pokój przyszło jej dzielić z przesympatyczną Niemką Lisą, z którą od razu znalazła dobry kontakt. Na razie rozmawiały po angielsku, wplatając pojedyncze słowa ze swoich własnych języków, ale obiecały sobie, że po tygodniu pobytu w Polsce będą starały się rozmawiać tylko po polsku, choćby i samymi bezokolicznikami. *** Spotkanie z organizatorami Intensywnych Kursów Językowych Erasmusa w Studium Języków Obcych Uniwersytetu Gdańskiego było miłym zaskoczeniem dla wszystkich studentów, którzy przyjechali z różnych zakątków Europy: z Portugalii, Hiszpanii, Włoch, Francji, Niemiec, Belgii, Finlandii, Słowacji, Turcji i Wielkiej Brytanii.

Czterech sympatycznych nauczycieli języka polskiego: dwie panie i dwóch panów, od samego początku służyło pomocą, udzielając niezbędnych rad na wszelkie tematy

UNIWERSYTET GDAŃSKI

Program kursów EILC na Uniwersytecie Gdańskim przewiduje: 80 godz. lekcyjnych zajęć językowych, 12 godz. wykładów, 9 godz. warsztatów filmowych oraz 12 godz. warsztatów recytatorsko-teatralnych. Studenci mają też okazję poznać miasto i ciekawe miejsca w regionie.

55

56 UNIWERSYTET GDAŃSKI

związane z kursami językowymi. Bardzo atrakcyjnie zapowiadał się plan wycieczek: Malbork, wycieczka promem na Hel (Michael z Wielkiej Brytanii przeraził się: „Hell? I don’t want to go to hell!”), Szwajcaria Kaszubska, no i oczywiście Trójmiasto - Gdańsk, Sopot i Gdynia. Był wtorek, a już w najbliższą sobotę pierwsza misja: Sopot. Brzmiało co najmniej intrygująco. Dobrze, że przez te kilka dni opanują choć minimalne podstawy językowe, to będzie łatwiej. Taką nadzieję mieli wszyscy uczestnicy kursów. *** Zostali podzieleni na trzy 10-osobowe grupy. Eleonora wraz z pozostałymi studentami spoglądała na enigmatyczną kartkę zadrukowaną w języku polskim.

Szelest wertowanych kartek słownika, niesłyszalny szum pracujących laptopów, gorączkowe surfowanie po stronach internetowych za pomocą smartphone’a i... przetłumaczone! Możemy ruszać na misję Sopot.

Postanowili zgodnie, że będą wypełniać misję punkt po punkcie. Najpierw mieli zrobić zdjęcia: sfinksa, mewy, klifu i krzywego domku. Organizatorzy podpowiedzieli, żeby kierować się w stronę morza, a dokładnie w dół ul. Bohaterów Monte Cassino, i iść aż do samego Molo. Wydawało się proste: przez ostatnie cztery dni zwiedzali tylko Sopot. Gdańsk i Gdynia wciąż kusiły, ale już niedługo tam też pojadą, na razie chcieli nacieszyć się kurortem o międzynarodowej sławie.

Krzywy Domek krzywił się i wyginał na wszystkie możliwe strony. Eleonora pamiętała tę chwilę, kiedy po raz pierwszy go zobaczyła. Była przekonana, że Lisa, jej współlokatorka, wsypała jej jakiegoś proszku z imprezy techno do herbaty. Inni studenci mieli podobne wrażenia. Nie chciało im się wierzyć własnym oczom. Nawet Luis, Hiszpan z Barcelony, przyzwyczajony do architektonicznych wygibasów Gaudiego, uśmiechał się i kiwał głową na znak uznania. Dobrze, pierwsze zdjęcie mamy.

Ze sfinksem też nie było problemu. Klub nad morzem przyciągnął ich jak magnes już pierwszego dnia pobytu w Polsce.

Po wejściu na Molo zobaczyli klif orłowski w oddali. Na niebie krążyły mewy.

Turczynce Sumeyrze udało się uchwycić na jednym zdjęciu zarówno klif, jak i szybującą dostojnie mewę. Super! Pierwsza część misji zakończona!

Drugie zadanie polegało na podaniu nazwy i adresu: kina, apteki, poczty i restauracji. Skrupulatny Fin Santeri po drodze zanotował nazwę i adres apteki, kina i restauracji. Pozostała poczta. Niemiec Thomas śmiało zaczepił jakąś starszą osobę i dość poprawną polszczyzną zapytał: - Gdzie jest poczta? - Okazało się, że muszą się cofnąć. Było jeszcze sporo czasu, więc niespiesznie udali się we wskazane miejsce.

Trzeci punkt misji polegał na przyniesieniu z plaży piasku oraz kilku muszelek.

Nie mieli żadnej reklamówki, więc weszli do pierwszego lepszego sklepu, zrobili drobne zakupy i już mieli dziesięć torebek.

Słońce radośnie skakało po morskich falach. Długo wpatrywali się w błękitny horyzont. Angelique, która całe życie spędziła w alpejskiej części Francji, od razu zakochała się w morzu. Eleonora zauważyła, jak Angelique drżą dłonie, kiedy podnosiła muszelki z gorącego piasku.

Kolejnym zadaniem było ułożenie wiersza o swojej grupie. Postanowili, że każda osoba napisze jedno zdanie. Nie do końca im to wyszło, ale jakoś wspólnymi siłami stworzyli dwie zwrotki tekstu. Poprosili dwie dziewczyny – Polki cudne jak maliny – o sprawdzenie tekstu i poprawienie ewentualnych błędów. Po małej korekcie wiersz nabrał takiego kształtu: My jesteśmy silna grupa.

Młodzi, piękni i odważni.

Bardzo dobra z nas ekipa.

Sympatyczni i otwarci.

Jeden Niemiec, jedna Niemka, Włoszka, Fin, dwóch Hiszpanów, Jest Francuzka, jest Turczynka, Anglik, i jeden ze Słowaków.

57

Rafał Kuleta

Rafał Kuleta

UNIWERSYTET GDAŃSKI

Chcieli dopisać jeszcze jedną zwrotkę o tym, jak bardzo im się tu wszystko podoba, oraz że chcą perfekcyjnie mówić po polsku, ale już powoli zaczynało brakować czasu.

Na koniec mieli przeprowadzić krótki wywiad z jakąś osobą. Zaczepili parę młodych ludzi. Wywiad brzmiał mniej więcej tak: - Dzień dobry.

- Dzień dobry.

- Mogę wywiad?

- A na jaki temat?

- ?

- Chcecie z nami przeprowadzić wywiad, tak?

- Wywiad, tak.

- Rozumiemy, że jesteście obcokrajowcami? No, to słuchamy.

- Dzień dobry.

- Dzień dobry.

- Jak masz na imię?

- Ja jestem Marek.

- A ja jestem Justyna.

- Miejsce zamieszkania? Kraj? Miasto?

- Jesteśmy z Gdyni, z Polski.

- Zainteresowania?

- Lubimy słuchać muzyki, spacerować, chodzić do kina. Tak naprawdę to mamy wiele zainteresowań.

- Proszę powoli. Ja napisać. Muzyka...

- Tak, lubimy słuchać muzyki, spacerować...

- Spacerować...

- Chodzić do kina.

- ?

- Kino.

- Tak, kino. I... co robisz w Sopocie?

- W Sopocie spędzamy czas wolny. Mamy czas wolny.

- Czas wolny.

- Tak, odpoczywamy.

- Odpoczywamy. Dobrze. Dziękuję bardzo.

- Dziękujemy. I życzymy miłego pobytu w Polsce. Do widzenia.

- Do widzenia.

Zadanie wykonane! Misja skończona! Teraz szybko do akademika, gdzie został wyznaczony punkt spotkania po zakończonej misji. Mają jeszcze 15 minut, więc zdążą.

Ciekawe, jak inni poradzili sobie ze swoimi zadaniami...

58

Uczelnia Łazarskiego w Warszawie Studium Języków Obcych – Centrum Nauczania Języka i Kultury Polskiej

UCZELNIA ŁAZARSKIEGO W WARSZAWIE

Kursy EILC 2011 Fot. Krzysztof Kuczyk (archiwum FRSE)

Koordynator EILC:

Agnieszka Sycińska Lata, w których uczelnia prowadziła kursy EILC:

2010, 2011, 2012 Liczba uczestników kursów EILC do roku 2012 włącznie:

93 Fundusze z programu Erasmus wykorzystane na organizację kursów EILC, ogółem:

30 300 €

Uczelnia prowadziła kursy EILC po raz pierwszy w roku

2010

59 UCZELNIA ŁAZARSKIEGO W WARSZAWIE

Wakacyjne kursy języka polskiego EILC 2012 Centrum Nauczania Języka i Kultury Polskiej (w Studium Języków Obcych) w roku akademickim 2012/13 zorganizowało trzecią edycję intensywnych kursów języka polskiego – EILC dla studentów Erasmusa, którzy przyjechali do Polski, żeby odbyć tu semestralne lub roczne studia. Dwa kursy dla początkujących odbyły się w dniach 20 sierpnia - 14 września 2012 r. Oprócz zajęć językowych przewidziany był również bardzo bogaty program kulturalno-poznawczy: wykłady z historii i kultury polskiej, warsztaty taneczne – m.in. nauka poloneza, śpiew, warsztaty kulinarne, zwiedzanie najciekawszych miejsc w Warszawie oraz wycieczka do Łodzi - „polskiego Hollywood”.

Organizatorzy kursów mieli ciekawy pomysł, aby w Łodzi uczestnicy EILC na Uczelni Łazarskiego spotkali się z kolegami z kursu EILC na Uniwersytecie Łódzkim i razem poznawali miasto.

Program kursu obejmował 108 godzin zajęć, w tym 68 godzin lektoratu, 8 godzin konsultacji językowych (dodatkowe ćwiczenia) i 32 godziny wykładów i warsztatów. Lektoraty języka polskiego oraz multimedialne wykłady na temat polskiej historii i kultury należą do zajęć obowiązkowych. Pozostałe punkty oferty są zajęciami fakultatywnymi. Z doświadczeń organizatorów wynika, że zajęcia fakultatywne cieszą się bardzo dużym

60 UCZELNIA ŁAZARSKIEGO W WARSZAWIE Fot. Krzysztof Kuczyk (archiwum FRSE)

zainteresowaniem i studenci uczestniczą w nich z przyjemnością. A każdy może wybrać tyle zajęć dodatkowych, na ile ma ochotę.

Cykl wykładów i prezentacji multimedialnych w języku angielskim dotyczy wydarzeń z polskiej historii najnowszej oraz najważniejszych osiągnięć literackich i artystycznych. W poprzednich latach omawiano także m.in. polskie tradycje i obyczaje – w tym polski „savoir-vivre” i „dress code”, a także „Polish young design”.

Warsztaty łączą zagadnienia kulturowe z elementami języka. Przebiegają w miłej i swobodnej atmosferze, co jest całkiem naturalne, gdy studenci i prowadzący razem gotują albo śpiewają, jak na zajęciach „Łazarski od kuchni” czy „Polski śpiewająco”. Entuzjazm studentów wzbudza też konkurs fotograficzny.

Opracowano na podstawie informacji ze strony internetowej uczelni (http://www.lazarski.pl/studium-jezykow-obcych/) oraz dokumentacji projektu EILC

Politechnika Wrocławska

61

Studium Języka Polskiego dla Cudzoziemców

POLITECHNIKA WROCŁAWSKA

Kursy EILC 2012 Fot. Politechnika Wrocławska

Uczelnia prowadziła kursy EILC po raz pierwszy w roku

2011 Koordynator EILC:

Agnieszka Krajna Dział Współpracy Międzynarodowej Osoba kontaktowa/inne osoby odpowiedzialne za organizację kursów:

Anna Hajduk Lata, w których uczelnia prowadziła kursy EILC:

2011, 2012 Liczba uczestników kursów EILC do roku 2012 włącznie:

71 Fundusze z programu Erasmus wykorzystane na organizację kursów EILC, ogółem:

24 650 €

62 POLITECHNIKA WROCŁAWSKA

Kursy oferowane przez Studium Języka Polskiego dla Cudzoziemców Politechniki Wrocławskiej obejmują 70 godz. obowiązkowych – 60 godz. nauki języka polskiego i 10 godz. wykładów w języku angielskim na temat kultury i historii Polski. W programie przewidziano 9 godz. zajęć z wykorzystaniem platformy e-learningowej. Dodatkowo studenci mają możliwość korzystania z indywidualnych konsultacji z nauczycielami. Innowacyjne metody nauczania języka polskiego jako obcego opracowane przez Studium kładą nacisk na kształcenie kompetencji komunikacyjnej studentów. Podczas zajęć wykorzystuje się platformę e-learningowa, komputery i pomoce multimedialne.

Program kulturalno-poznawczy pozwala studentom poznać przede wszystkim bogate życie kulturalne Wrocławia, ale także zwiedzić ciekawe miejsca w regionie (np. Duszniki Zdrój), czy wziąć udział w spływie pontonowym (Bard Śląski).

Fot. Politechnika Wrocławska

63 POLITECHNIKA WROCŁAWSKA

Fot. Politechnika Wrocławska

64

Politechnika Białostocka Studium Języków Obcych

POLITECHNIKA BIAŁOSTOCKA

Tadzio – maskotka kursów EILC w Białymstoku

Koordynator EILC:

Alina Jabłońska Domurat Lata, w których uczelnia prowadziła kursy EILC:

2012 Liczba uczestników kursów EILC do roku 2012 włącznie:

28 Fundusze z programu Erasmus wykorzystane na organizację kursów EILC, ogółem:

9500 €

Uczelnia prowadziła kursy EILC po raz pierwszy w roku

2012

65 POLITECHNIKA BIAŁOSTOCKA

Fot. ESN PB

Fot. Politechnika Białostocka

W ciągu 4 tygodni przeprowadzono 106 godzin zajęć kursu języka polskiego na poziomie podstawowym, w tym: - 60 godzin zajęć dydaktycznych z języka polskiego, - 20 godzin konwersacji i laboratorium językowego, - 10 godzin wykładów w języku angielskim, połączonych z warsztatami w języku polskim, na tematy społecznogospodarcze, kulturalne, historyczne, geograficzne itd., - 16 godzin warsztatów językowo-tematycznych do wyboru spośród proponowanych zajęć takich jak: śpiewacze (piosenki biesiadne, ludowe, popularne), kulinarne (połączone z przygotowaniem wybranych przez uczestników potraw regionalnych), filmowe (oglądanie filmu lub odcinka serialu polskiego z napisami), gry i zabawy językowe w plenerze, warsztaty pisania ikon, podstawy języka specjalistycznego dla studentów różnych kierunków zgodnie z zapotrzebowaniem (prezentacja multimedialna i warsztat).

Program integracyjno-kulturalno-krajoznawczy obejmował wycieczki po Białymstoku i regionie, podczas których studenci mieli okazję zetknąć się z wielokulturowością tej części Polski.

66

Tadas Stravinskas, Niemiec litewskiego pochodzenia: Słowianie mają podobną mentalność, ale niekoniecznie podobne języki. To było dla mnie spore zaskoczenie. Największy problem w nauce to wymowa. Takie dźwięki jak „sz”, „cz” to niezła gimnastyka dla języka, przyznaje Tadas.

POLITECHNIKA BIAŁOSTOCKA Gazeta.pl Białystok 18 września 2012 r.

Studenci z zagranicy uczą się polskiego na Politechnice Białostockiej Grupa 30 studentów z różnych zakątków Europy bierze udział w zajęciach przybliżających im podstawy języka polskiego. Poza podstawami gramatyki, będąc na Podlasiu, poznają też lokalną kulturę i zwyczaje.

Zajęcia prowadzone są na Politechnice Białostockiej i jest to pierwszy w naszym regionie projekt tego typu, finansowany z funduszy Erasmus Intensive Language Courses.

W spotkaniach biorą udział studenci z Hiszpanii, Portugalii, Włoch, Słowacji, Francji, Niemiec, Węgier oraz Turcji. A język polski bardzo im się przyda, gdyż od października będą studiować na różnych polskich uczelniach w ramach programu Erasmus.

Poza wkuwaniem polskich słówek i zwrotów studenci mają czas, aby bliżej poznać lokalną kulturę, historię i tradycję.

– Nasze kursy obejmują 80 godzin zajęć dydaktycznych z języka polskiego, ponadto wykłady na tematy społeczne, historyczne, kulturalne. I warsztaty tematyczne m.in. z lepienia pierogów, tańca, śpiewu – wylicza koordynator projektu Alina Jabłońska-Domurat.

Jest ona autorką projektu wraz z Elżbietą Sieńko ze Studium Języków Obcych Politechniki Białostockiej.

Z myślą o studentach zaplanowano też cykl wycieczek. Zagraniczni studenci zwiedzili cerkwie w regionie, uczyli się pisać ikony w Muzeum Ikon w Supraślu. Odwiedzili meczet w Kruszynianach, w Tykocinie poznali historię Żydów z Podlasia. Wzdłuż i wszerz przespacerowali również centrum Białegostoku, odwiedzając najważniejsze zabytki. Źródło: http://bialystok.gazeta.pl/bialystok

Kiedy dostałam stypendium Erasmusa, mogłam wybierać między nauką w Polsce albo we Francji – mówi Portugalka Ana Pedroso, która będzie studiować medycynę w Bydgoszczy. – Zdecydowałam się na Polskę, bo mam już bardzo dobre wspomnienia z Poznania, w którym byłam dwa lata temu.

67 POLITECHNIKA BIAŁOSTOCKA

Fot. Politechnika Białostocka

Kurier Poranny, 28.08.2012 r.

Teraz Białystok, 6.09.2012 r.

68

Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie Studium Języków Obcych

UNIWERSYTET EKONOMICZNY W KRAKOWIE

Kursy EILC 2012 Fot. Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

Koordynator EILC:

Agnieszka Nowak Dział Programów Zagranicznych ds. Studentów Inne osoby odpowiedzialne za organizację kursów:

Sylwia Rutkowska, Justyna Mentel Dział Programów Zagranicznych ds. Studentów Organizacja kursów EILC w latach:

2012 Liczba uczestników kursów EILC do roku 2012 włącznie:

32 Fundusze z programu Erasmus wykorzystane na organizację kursów EILC, ogółem:

9500 €

Uczelnia prowadziła kursy EILC po raz pierwszy w roku

2012

69 NIWERSYTET EKONOMICZNY W KRAKOWIE

Fot. Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

Organizator zapewnił uczestnikom kursów EILC łącznie 112 godz. zajęć, w tym: 80 godz. obowiązkowych lektoratu języka polskiego, 3 godz. laboratorium fonetycznego, 6 godz. konwersacji, 8 godz. warsztatów językowych („Polski w pracy i firmie”), 6 godz. warsztatów językowych z zakresu kultury i obyczajowości Polski („Polski rok – tradycje i obyczaje”), 6 godz. wykładów na temat historii i kultury Polski oraz zmian ustrojowych.

Ciekawą inicjatywą uczelni było zorganizowanie wspólnego wieczoru dla uczestników dwóch różnych projektów programu Erasmus, realizowanych w tym samym czasie – kursów EILC oraz międzynarodowego projektu Intensive Program. 17 września organizacja studencka Erasmus Student Network, działająca na UEK, za zgodą organizatorów projektów zorganizowała Tram Party czyli zwiedzanie Krakowa tramwajem przy muzyce. Przedsięwzięcie to pozwoliło na zintegrowanie większej grupy zagranicznych studentów goszczących na uczelni.

70

Accent School of Polish Katarzyna Roś, Kraków

ACCENT SCHOOL OF POLISH

Kursy EILC 2012 Fot. Accent School of Polish

Koordynator EILC:

Katarzyna Roś Organizacja kursów EILC w latach:

2012 Liczba uczestników kursów EILC do roku 2012 włącznie:

13 (dane nie obejmują kursu zimowego w styczniu-lutym 2013) Fundusze z programu Erasmus przyznane na organizację kursów EILC, ogółem:

9500 €

Szkoła prowadziła kursy EILC po raz pierwszy w roku

2012

Zajęcia językowe prowadzone są prawie wyłącznie po polsku, języka angielskiego używa się tylko w wyjątkowych sytuacjach. Taki system się sprawdza – studenci potrafią bez problemu zrozumieć proste przekazy poparte gestami, tekstem na tablicy, ilustracjami, tekstem ćwiczeń jakie otrzymują itp.

Zajęcia językowe dla grupy prowadzone są przez dwie lektorki w systemie „naprzemiennym” – jedna nauczycielka prowadzi zajęcia co drugi dzień. Na każdą z lektorek przypada 30 godzin lekcyjnych. Jedna z lektorek jest polonistką po studiach podyplomowych w dziedzinie logopedii i nauczania języka polskiego jako obcego, druga jest filologiem ze stopniem doktora, specjalistką w dziedzinie bilingwizmu, glottodydaktyki i psycholingwistyki.

Zajęcia dodatkowe – warsztaty wprowadzające do historii Polski oraz seminarium Polish Culture Guide – prowadzą dwie osoby: specjalistka w dziedzinie turystyki przewodniczka i pilot wycieczek w Krakowie oraz filolog (polonista i anglista), specjalizujący się w nauczaniu języka angielskiego i polskiego jako obcego.

Dodatkowym atutem kursu EILC oferowanego przez Accent School of Polish jest możliwość nieodpłatnego korzystania przez wszystkich jego uczestników z platformy e-learningowej (www.classroom.ilovepolish.com). Na początku kursu szkoła udostępniła każdemu studentowi indywidualne, bezterminowe konto, umożliwiające korzystanie z kursu języka polskiego opracowanego w oparciu o platformę Moodle.

ACCENT SCHOOL OF POLISH

Kurs EILC prowadzony przez Szkołę Języka Polskiego Accent obejmuje 60 godzin lekcyjnych nauki języka polskiego oraz 16 godzin zajęć dodatkowych. Program jest na bieżąco dostosowywany pod kątem pojawiających się potrzeb studentów i trudności, jakie napotykają.

71

72

Akademia Obrony Narodowej Studium Języków Obcych

AKADEMIA OBRONY NARODOWEJ

Kursy EILC 2012, wycieczka Fot. AON

Koordynator EILC:

ppłk dr inż. Andrzej Soboń Lata, w których uczelnia prowadziła kursy EILC:

2012 Liczba uczestników kursów EILC do roku 2012 włącznie:

30 Fundusze z programu Erasmus wykorzystane na organizację kursów EILC, ogółem:

9500 €

Uczelnia prowadziła kursy EILC po raz pierwszy w roku

2012

73 AKADEMIA OBRONY NARODOWEJ

W dniach 3 – 29 września 2012 roku w Akademii Obrony Narodowej z sukcesem realizowano dwa 96-godzinne kursy intensywne języka polskiego (EILC) na poziomie podstawowym dla studentów programu Erasmus. Kursy dla 30 osób z 11 krajów, finansowane z budżetu Unii Europejskiej, miały przygotować uczestników do komunikowania się na poziomie podstawowym w prostych sytuacjach życia codziennego. Dodatkowo dla uczestników EILC przeprowadzono ponad 100 godzin przedsięwzięć kulturalno-oświatowych, a po zaliczeniu egzaminu końcowego na zakończenie każdy otrzymał certyfikat ukończenia kursu EILC. Studenci wyjeżdżający na wymianę często niewiele wiedzą na temat kraju, do którego jadą. Dlatego niezwykle ważne jest, aby kurs językowy składał się z części stricte językowej i informacji o historii, tradycjach, zwyczajach i kulturze naszego kraju.

W części językowej studenci z krajów niesłowiańskich napotykają następujące problemy: 1) trudna wymowa niektórych głosek i wyrazów dłuższych niż 3 sylaby, 2) fleksja podstawowych części mowy, 3) swoboda szyku w budowie zdania.

74 AKADEMIA OBRONY NARODOWEJ Fot. AON

Nie zawsze udaje się do końca wyeliminować te problemy ze względu na krótki czas trwania kursu, najważniejsze jest jednak to, że studenci potrafią się komunikować po polsku.

Europejscy studenci są bardzo otwarci, ciekawi nowych wrażeń i najczęściej nie ulegają obiegowym, stereotypowym opiniom na temat Polski i Polaków. Nie przeżywają szoku kulturowego. Dlatego kurs jest szansą, aby pokazać nas z jak najlepszej strony: historię - poprzez wykłady, wizyty w muzeach i spotkania z wybitnymi Polakami. Studenci bardzo chwalą tego typu „lekcje” ,podkreślając, że często mogą zobaczyć w Polsce to, czego nie widzieli we własnym kraju. Tradycje można przybliżyć poprzez umożliwienie im aktywnego udziału w różnego rodzaju imprezach.

Różnice obyczajowe postrzegają jak lokalną odmienność, ale nie oceniają jej. Umiejętność komunikacji – chociaż na podstawowym poziomie – a dodatkowo znajomość młodzieżowej odmiany języka oraz zwyczajów pozwalają im zawierać nowe znajomości i poszerzać ich krąg. Ich uwagi dotyczące Polski są też pretekstem do porównań własnych krajów, mówienia o nich i odnajdywania się we wspólnej Europie.

Paradoksem jest, co podkreślają studenci, że przyjeżdżają do Polski, aby tu studiować i uczyć się języka polskiego, ale doskonalą też znajomość angielskiego, bo nigdy wcześniej nie musieli tyle czytać, mówić i pisać w tym języku. Niemniej jednak nauka języków takich jak polski jest niezwykle ważna, ponieważ uczy szacunku dla odmienności, umiejętności dostrzegania wspólnych podstaw kultury europejskiej, a może być też dodatkowym atutem na rynku pracy.

A. Jankowska, A. Soboń

ISBN: 978-83-64032-01-1