6 minute read
Pub Spółdzielczy Gdańsk – charakterystyka franczyzodawcy
Pub Spółdzielczy (franczyzodawca) zlokalizowany jest w Gdańsku, przy ulicy Grunwaldzkiej 190, na terenie Garnizonu (nazwa pochodzi od dawnego garnizonu wojskowego), w dość prestiżowej okolicy. Znajduje się w bezpośrednim sąsiedztwie nowego osiedla-miasteczka, które zostało zaprojektowane tak, żeby zaspakajać większość potrzeb mieszkańców na miejscu, bez konieczności dojazdu do centrum miasta. Na terenie osiedla znajdują się więc mieszkania, apartamenty i lofty, obiekty biurowe, lokale usługowe i handlowe, instytucje kultury oraz miejsca oferujące rozrywkę i rekreację.
Advertisement
Taka lokalizacja Pubu Spółdzielczego powoduje, że ok. 80% klientów to stali goście, pracujący lub mieszkający w granicach Garnizonu, przychodzący do pubu regularnie, a tylko ok. 20% to klienci przyjezdni –mieszkańcy innych dzielnic Gdańska i turyści. Niewątpliwą zaletą tej sytuacji jest możliwość budowania stałych relacji z większością klientów i mniejsza wrażliwość na sezonowość i zmianę w natężeniu ruchu turystycznego.
Charakterystyka działalności
Pub Spółdzielczy (franczyzodawca) to multitap z dwudziestoma kranami i dwiema pompami, z których lane jest piwo Browaru Spółdzielczego oraz innych browarów rzemieślniczych. Franczyzodawca zakłada, że powstające w ramach franczyzy społecznej puby będą miały nie mniej niż dwadzieścia kranów, w tym sześć–osiem dedykowanych piwom z Browaru Spółdzielczego. Taka liczba kranów jest dobrym standardem, jeśli chcemy mówić o pubie typu multitap. Pozwala zaoferować piwo odpowiadające różnym preferencjom, niezależnie od tego, czy klient bardzo świadomie wybiera piwo rzemieślnicze, czy jest raczej klientem „początkującym”.
Pub Spółdzielczy (franczyzodawca) zajmuje lokal o powierzchni ok. 100 m2 . Klienci korzystają z głównej sali z barem oraz kilku mniejszych sal ze stolikami. W sezonie gościom udostępniana jest też przestrzeń na zewnątrz z leżakami i skrzynkami do siedzenia. Poza tym w pubie są dwie toalety (w tym jedna dostosowana do potrzeb osób z niepełnosprawnościami), chłodnia i niewielkie zaplecze.
Na ten moment w pubie nie są serwowane posiłki dla gości (poza drobnymi, gotowymi przekąskami). Jednocześnie goście są informowani przez obsługę o możliwości przyniesienia własnego jedzenia. Być może w przyszłości w pubie (franczyzodawcy) będą serwowane dania ze specjalnie opracowanego menu, z wykorzystaniem piwa.
Funkcjonowanie lokalu i wielkość zatrudnienia
Pub Spółdzielczy Gdańsk jest otwarty dla gości siedem dni w tygodniu: od niedzieli do czwartku w godzinach 16.00–23.00, a w piątek i sobotę od 16.00 do ostatniego gościa (wtedy to obsługa, obserwując sytuację w lokalu, podejmuje decyzję o momencie jego zamknięcia). Godziny otwarcia lokalu zmieniały się, ostatecznie zostały dostosowane do zwyczajów klientów.
W Pubie Spółdzielczym w Gdańsku zatrudnionych jest sześć osób: menadżer (1 etat), 3 osoby przygotowujące lokal do otwarcia (po ½ etatu) – są to osoby z niepełnosprawnościami, 2 osoby na stanowisku barmana (2 x 1 etat, w tym jedna osoba z niepełnosprawnościami). Taki model zatrudnienia był możliwy do określenia po czterech latach działalności pubu, przy sprawdzonym personelu i dopracowanych zasadach współpracy oraz ewentualnym wsparciu w razie potrzeby innych osób pracujących w Spółdzielni Socjalnej DALBA lub współpracowników (zaangażowanie pracowników pubu w targi i związane z tym wyjazdy lub większe imprezy w pubie – zamknięte lub tematyczne, m.in. premiery piw itp.).
Wielkość zatrudnienia trzeba za każdym razem dostosować do specyfiki pubu franczyzowego. Być może będzie tak, że jeden z franczyzobiorców uruchomi kuchnię (np. Pub Spółdzielczy w Rzeszowie) albo wstawi dobry ekspres i będzie sprzedawał desery. Wszystko to ma wpływ na określenie godzin otwarcia pubu, może też spowodować konieczność zwiększenia jego zespołu. Z doświadczenia pubu franczyzodawcy wynika, że optymalna wielkość zatrudnienia w lokalu działającym w podobnym wymiarze godzin (w pierwszym okresie działalności) to model 2 + 4: dwie osoby pełnosprawne + cztery osoby z niepełnosprawnościami.
Oddamy nasz szyld w Wasze ręce
Na franczyzę społeczną można spojrzeć z różnych perspektyw. Można myśleć o niej jak o sprawdzonym modelu biznesowym, który zmniejsza ryzyko prowadzenia działalności gospodarczej. Można postrzegać ją również jako narzędzie tworzenia stabilnych i dostosowanych miejsc pracy. Ale można w niej widzieć także sposób „pozyskania” marki: dojrzałej, rozpoznawalnej, cenionej, za którą stoi jakość, na którą – bez franczyzy – przedsiębiorstwo musiałoby pracować latami. Coraz więcej jest takich marek na polskim rynku, ale funkcjonuje też bardzo wiele przedsiębiorstw, które w ogóle nie widzą potrzeby budowania marki, nie doceniają jej znaczenia albo nie umieją tego robić.
Po wielu latach sektor ekonomii społecznej nadal ma kłopot z marką. Przedsiębiorstwa społeczne często oferują produkty i usługi, które giną w zalewie oferty konkurencji. Jeśli nie posiadają marki, właściwie nie mają szans na zaistnienie w świadomości klienta i tym samym skazują się na funkcjonowanie na peryferiach rynku. Mało się o tym mówi, ale jakość sprzedawanych produktów i świadczonych usług ma wpływ nie tylko na sukces rynkowy, ale też na to, czy praca będzie źródłem sensu i satysfakcji dla osób zatrudnionych w danym przedsiębiorstwie społecznym. Fatalnie jest, jeśli niską jakość produktów i usług próbuje się maskować misją. Ekonomia społeczna ma łączyć realizację celów biznesowych i społecznych, a nie uzasadniać „bylejakość”.
Agnieszka Dejna, prezes Spółdzielni Socjalnej DALBA, prowadzącej Pub Spółdzielczy – franczyzodawca:
Uważam, że sukcesem jest to, że osoby z niepełnosprawnościami robią i sprzedają piwo, a nie makatki, które czasem ktoś kupi z litości, ale nikt ich nie potrzebuje. Sama jestem mamą trzech synów. Dwóch młodszych – bliźniaków – ma porażenie mózgowe dziecięce. Kiedy się urodzili, lekarz na pocieszenie powiedział mi, że „takie dzieci” mogą w przyszłości szyć makatki lub lepić jakieś „durnostójki”. Dostałam piany. To chyba trochę z tamtej złości i niezgody kilka lat później wykiełkował pomysł na uruchomienie Browaru Spółdzielczego, a potem Pubu – miejsca pracy dla osób, które miałyby kłopot w poradzeniu sobie na otwartym rynku, a którym potrzebna jest po prostu praca, płaca, zajęcie, sensownie zagospodarowany czas i dyscyplina, a nie litość. Litość im nie jest potrzebna.
Pub Spółdzielczy powstał z takiego sposobu myślenia. To jest baza marki oferującej „piwo, które warzy więcej”. Tą marką franczyzodawca chce się dzielić i dlatego zdecydował się „oddać swój szyld” w ręce franczyzobiorców. A wszystko po to, żeby dorośli ludzie – bez względu na ich stan zdrowia czy stopień niepełnosprawności – mieli pracę, która nie tylko
Chcemy inaczej, niż łyżeczką, nalewać wodę do wiadra / Model asystenta osoby z niepełnosprawnościami w lokalu gastronomicznym ma sens i daje pieniądze, ale też samodzielność oraz relacje, poczucie bycia potrzebnym i na swoim miejscu.
Warto spojrzeć na franczyzę społeczną jak na skuteczny sposób rozwiązania problemu, jaki ekonomia społeczna ma z marką. Dobra marka franczyzodawcy, wzmocniona wysokiej jakości działalnością franczyzobiorców, ma większą szansę przebić się na rynku. Modele prowadzenia działalności mogą być różne: można działać dla zysku i nie tylko dla zysku, ale nie jest prawdą, że ekonomia społeczna działa na jakimś innym rynku, niż klasyczny biznes. Rynek jest jeden!
Nie chodzi (tylko) o piwo
Okazuje się, że w tym wszystkim nie chodzi tak do końca o picie piwa, a przynajmniej nie tylko o to. Dla osoby od komunikacji i marketingu to raj, ale też kłopot. Raj, bo okazuje się, że jest bardzo dużo detali, na których można oprzeć komunikację, ale przede wszystkim istnieje pewna społeczność, która buduje się wokół piwa rzemieślniczego i miejsc, które je oferują.
Kiedy produkt czy usługa ma potencjał budowania społeczności, to sytuacja wymarzona dla osoby od marketingu. Ale ta społeczność ma własne reguły, język, zwyczaje, coś jej się podoba, coś uznaje za słabe, efekciarskie itd. Kandydat na franczyzobiorcę musi albo znać branżę, albo posiąść wiedzę o piwie i poznać jej społeczność. Trzeba pokory, wrażliwego ucha i oka oraz dobrego przewodnika – może to być osoba z doświadczeniem w pracy w Pubie Spółdzielczym.
Szkolenie dla kandydatów na franczyzobiorców jest okazją, żeby usłyszeć, jak to wszystko działa. Nie do przecenienia jest jednak udział ekipy przyszłego pubu franczyzowego w szkoleniach, czyli „puboprzejęciu”. Są to szkolenia praktyczne ekipy, która będzie pracowała w pubie franczyzodawcy lub w innym pubie Sieci. Przyszli pracownicy poznają zasady funkcjonowania pubu z bliska i na „żywym organizmie”. Mają okazję doświadczyć współpracy i spotkania z klientem w warunkach, w jakich przyjdzie im pracować, z jednoczesnym wsparciem doświadczonych osób. To też okazja do dowiedzenia się wszystkiego, co trudno uchwycić i opisać: doświadczenia pracy za barem i współpracy w zespole, ale też spotkania z klientem. Można wtedy zdać sobie sprawę, że w pubie – paradoksalnie – nie chodzi tylko o piwo.
Na franczyzę społeczną można spojrzeć z różnych perspektyw. Można myśleć o niej jak o sprawdzonym modelu biznesowym, który zmniejsza ryzyko prowadzenia działalności gospodarczej. Można postrzegać ją również jako narzędzie tworzenia stabilnych i dostosowanych miejsc pracy. Ale można w niej widzieć także sposób „pozyskania” marki: dojrzałej, rozpoznawalnej, cenionej, za którą stoi jakość, na którą – bez franczyzy – przedsiębiorstwo musiałoby pracować latami.