Van in de put naar de top

Memphis Depay is een voetballer met een Nederlands/Ghanese achtergrond. Op vierjarige leeftijd heeft zijn vader afscheid genomen van het gezin en bleef Memphis alleen achter met zijn moeder. Ze hadden het financieel zwaar en Memphis zocht zijn uitweg in muziek en voetbal. Door zijn moeilijke jeugd toonde hij onhandelbaar gedrag en werd hij bij PSV opstandig en humeurig genoemd. Voetballen bij PSV is uiteindelijk de redding geweest van Memphis Depay, hij kon zich volledig focussen op voetbal en kreeg bij de club begeleiding van een coach die hem bijstond. Bij PSV groeide hij uit tot een topvoetballer.

Model Kim Feenstra heeft geen makkelijke jeugd gehad. Haar ouders gingen uit elkaar toen Kim nog een baby was. Ze had een erg agressieve stiefvader, waardoor Kim met haar moeder en zusje meerdere keren naar een ‘Blijf-van-mijn-lijfhuis’ is geweest. Deze periode was mentaal erg zwaar voor Kim, haar moeder en haar zusje. Later in haar leven liep Kim schulden op. Om rond te komen zocht Kim een uitweg als escort. Inmiddels werkt ze nog iedere dag hard aan het verwerken van haar trauma’s en heeft ze daarnaast ook een glansrijke carrière in de modellenwereld opgebouwd.

De altijd vrolijke cabaretier Jeroen van Koningsbrugge heeft ook een zware jeugd gekend. Zijn vader was bijna nooit thuis en zijn moeder had last van een alcohol probleem, waardoor Jeroen veel voor zichzelf heeft moeten zorgen. Om deze redenen heeft hij toen het contact met zijn ouders verbroken, wat inmiddels gelukkig weer hersteld is.

Topjudoka Ron Meyer werd door zijn onhandelbare gedrag in een internaat geplaatst. Hij had lak aan de regels en was erg koppig. De reden hiervoor was dat zijn ouders veel ruzie hadden waar verbaal en fysiek geweld in voorkwam. Mentaal heeft dit een flinke klap gegeven. Met het oog op de toekomst wilde Roy meer voldoening in zijn leven, dat heeft hij gevonden in Judo en het geloof.

Dilan kun je onder andere kennen van haar rol in de serie Goede tijden, Slechte tijden. Dilan worstelt sinds haar 14e jaar met depressies, later kreeg ze ook last van een bipolaire stoornis wat zich uitte in verschillende depressieve fases. Door hulp te zoeken bij een psycholoog en verschillende therapieën te volgen, heeft Dilan de controle over haar leven weer teruggekregen.

Stefan Groothuis won in 2014 een gouden medaille op de Olympische Spelen op de 1000 meter schaatsen, een wereldprestatie. Succes was alleen niet zo vanzelfsprekend voor Stefan, in de jaren voorafgaand aan zijn medaille ging hij door een zware depressie. Zijn depressie had meerdere oorzaken die samenvielen. Hij legde veel druk op het presteren met schaatsen en kon moeilijk omgaan met tegenvallende prestaties, hij kocht overhaast een huis in crisistijd, en daarbij raakte ook nog zijn vrouw zwanger. Door deze samenloop van omstandigheden ging hij veel nadenken en belandde in een manische periode. Die manische periode sloeg om in een depressie, waarbij zelfs suïcidale gedachtes door zijn hoofd gingen. Met hulp van een psychiater kon hij de draad weer langzaam oppakken, met als hoogtepunt de gouden medaille in 2014!

Lize kun je kennen van haar YouTube kanaal en als de vriendin van Tim Hofman. Ze is ook werkzaam als illustrator. Ze promootte haar illustratiewerk op haar eigen YouTube kanaal om nieuwe klanten te krijgen en geld te verdienen waarmee ze een nieuwe laptop wilde kopen. Ze pakte al het werk aan waardoor ze overspoelde en in een zware Burn-out raakte. Ze lag wekenlang op bed met de gordijnen dicht en begon zelfs te stotteren, waar ze eerder nooit last van had gehad. Ze ging in therapie waar ze leerde om haar eigen wensen voorop te stellen.

Foto van Mephis Depay Foto van Dilan Yurdakul Foto Kim Feenstra

Rowena Verstraeten bij JbB

Rowena was drie maanden oud toen ze met spoed uit huis werd gehaald, vanaf toen is ze tot haar achttiende ‘onder de pannen geweest’. Of haar biologische moeder niet meer voor haar kon of voor haar wilde zorgen, daar denkt ze liever niet over na. ‘Als ik eraan toegeef dat ze het niet wilde, dan raakt dat mij meer dan wanneer ik denk dat ze het ook echt niet kon.’ Uiteindelijk werd Rowena opgenomen in het ziekenhuis, zwaar ondervoed en verwaarloosd. De beslissing werd genomen dat ze naar een pleeggezin zou gaan.

Rowena heeft veertien jaar in dat pleeggezin gewoond. Door de vele verschillende jeugdzorgmedewerkers kreeg ze een arrogante houding. ‘In die veertien jaar heb ik drie voogden en veel te veel verschillende pleegzorgmedewerkers gehad. ’Ze dacht steeds: ‘jij bent de zoveelste, ik kan me wel weer voorstellen, maar over anderhalve maand staat er toch weer iemand anders.’ Ze werd er geen leuker persoon van. Er kwamen steeds nieuwe mensen en Rowena moest zich telkens aanpassen aan een nieuwe situatie.

Toen Rowena elf jaar was, zijn haar pleegouders gescheiden. De drie jaar daarna heeft ze in een onveilige thuissituatie geleefd. Haar voogd zag niet in hoe erg de situatie was, ze probeerde hints te geven, maar sprak vertelde nooit precies wat er aan de hand was. Dat durfde ze niet, ze was bang voor de consequenties. Rowena is toen in de wereld van instellingen, vrouwenopvangcentra en internaten terechtgekomen. Vanaf haar veertiende tot haar achttiende is ze 36 keer verhuisd. ‘Constant verhuizen heeft ervoor gezorgd dat ik me niet meer hecht aan mensen of ruimtes, want die gaan toch weer een keer weg. Ik wil alles hebben en houd me angstvallig vast aan alles wat ik nu heb, het mag niet meer weg.’ Ze verzamelt ook speelgoed uit de jaren 90, omdat ze er nooit afscheid van heeft kunnen nemen. Ze hecht veel waarde aan het speelgoed uit die tijd, omdat ze het zelf nooit echt heeft gehad. Haar kinderen spelen er graag mee, maar Rowena kan het zelfs aan haar kinderen moeilijk loslaten. ‘Uiteindelijk mogen ze het wel, maar alleen als ze er zuinig mee omgaan.’

Toen ze achttien werd, kon Rowena niet wachten tot iedereen weg zou gaan. ‘Dan is het mijn beurt, ik keer mijn rug naar de zorg en ren zo hard mogelijk weg.’ Dat is in de praktijk toch wel anders gelopen, achttien jaar ervaring met jeugdzorg is toch best wel veel. Daarom heeft Rowena ervoor gekozen om een opleiding te volgen tot ervaringsdeskundige. Ze wist inmiddels hoe het systeem werkte en had

het idee dat ze een waardevolle bijdrage kon toevoegen en het perspectief van het kind kan verwoorden. Ze was pas negentien toen ze aan de opleiding begon. ‘Ik was bang dat mensen neerbuigend over me zouden denken, maar wanneer je je verhaal vertelt zijn mensen écht onder de indruk. Er werd naar me geluisterd.’

Inmiddels werkt Rowena al ruim twee jaar bij Jeugdbescherming Brabant. Op dit moment is ze de enige ervaringsdeskundige. Er zijn locaties in Tilburg, Den Bosch, Eindhoven en Roosendaal, elke dag werkt ze ergens anders. Geen dag is hetzelfde. ‘De ene dag sluit ik aan bij gesprekken die vastlopen, andere dagen bezoek ik jongeren. Dat vind ik wel een uitdaging, omdat ik het zoveelste hoofd ben dat ze zien. Het is wel tof om te zien dat ze gedurende het gesprek bijdraaien.’ Op die manier kan Rowena haar eigen ervaringen gebruiken tijdens haar werk. Daarnaast geeft Rowena ook trainingen aan haar collega’s.

‘Het werk dat ik nu doe is geen 9 tot 5 baan. Als er iets is, kunnen ze mij een appje sturen. Ik reageer misschien niet altijd gelijk, maar ik lees het wel.’ Iets wat haar eigen voogd nooit deed. Dat is wat Rowena meeneemt, zij wil bereikbaar zijn. Soms is ze in de avond ook nog bezig met haar werk. Ze doet veel, maar ook weer niet, want het is nóg niet zo druk als ze zou willen.

Volgens Rowena is de jeugdzorg tegenwoordig veel beter geregeld dan in haar tijd. De manier waarop ze zelf van huis naar huis werd verplaatst, komt bijna nooit meer voor in deze tijd. ‘De jongeren worden er veel beter op voorbereid tegenwoordig. Een overplaatsing komt bijna niet meer onverwachts.’ De verschillen tussen vroeger en nu zorgen er niet voor dat Rowena bang is dat haar baan als ervaringsdeskundige een houdbaarheidsdatum heeft. ‘De manier waarop ik uit huis gehaald ben, dat gebeurt tegenwoordig niet meer zo. In die zin is mijn ervaring niet meer zo relevant, maar de emotie is voor iedereen hetzelfde. Mijn ervaring met die emoties zal dus altijd relevant blijven.’