// VOORWOORD Foto: Ruben Eshuis Fotografie
// colofon
HOOFDREDACTEUR Jolanda de Groot jolanda@financialinvestigator.nl ADJUNCT HOOFDREDACTEUR Harry Geels harry@financialinvestigator.nl EINDREDACTIE Baart Koster REDACTIE Hans Amesz, René Bogaarts, Joost van Mierlo, Jan Jaap Omvlee, Lies van Rijssen en Jorinde Vroonhof. RAAD VAN ADVIES Han Dieperink Justus van Halewijn Bob Homan Dries Nagtegaal Jeroen van der Put Hans de Ruiter REDACTIERAAD Michiel Cleij Ronald Florisson Derya Gunaydin Hennie Zoontjes AAN DIT NUMMER WERKTEN MEE Katrien Baarendse, Aron Berket, Frank van Blokland, Ilja Boelaars, Roland de Bruijn, Renate Bus, John Danes, Pim van Diepen, Jochem Dijckmeester, Sibrand Drijver, Jens van Egmond, Twan van Erp, Semih Eski, Norbert Fillekes, Jaap van der Geest, Jacco Heemskerk, Jordy Hermanns, Hans Hintzen, John Holloway, Eric Huizing, Bas Jacobs, Thijs Jochems, Gerben Jorritsma, Farid Kabbaj, Anika Kattemölle, Hans Kestens, Peter Kolthof, Johan de Kruijf, Andy Langenkamp, Robert Leenes, Marjolein van Loon, Robert van der Meer, Ján Micenko, Jeroen Mol, Piet Molenaar, Dries Nagtegaal, Anton van Nunen, Bart Oldenkamp, Ellen te Paske-Lievestro, Lodewijk van Pol, Jan Poot, Ruud Ramaekers, Pim Rank, Corné Reniers, Almar Rietberg, Marcel Roberts, Jochem Sluis, Esmée Snel, Jaco van der Starre, Kees Tiebout, Joyce Trebus, Jeroen Trip, Christiaan Tromp, Marthe Tuinstra, Eric Veldpaus, Robert Vennegoor, Hanneke Veringa, Mark Verschuren, Peter de Weerd, Joost Wijstma, Jeroen Wilbrink en Anton Wouters. FOTOGRAFIE Ruben Eshuis Fotografie Kees Rijken Fotografie OPMAAK Hans Delnoij Grafisch Ontwerp DRUK Real Concepts ADVERTENTIES Jolanda de Groot jolanda@financialinvestigator.nl UITGEVER Financial Investigator Publishers B.V. info@financialinvestigator.nl ABONNEMENTEN Financial Investigator wordt zonder kosten toegezonden aan lezers die tot de doelgroep behoren waar Financial Investigator zich op richt. U kunt zich aanmelden via onze website www.financialinvestigator.nl. Voor verzending naar het buitenland brengen wij portokosten in rekening. Neem voor meer informatie contact met ons op via info@financialinvestigator.nl DISCLAIMER Uitgever en auteurs verklaren dat deze uitgave op zorgvuldige wijze en naar beste weten is samengesteld, evenwel kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid en volledigheid van de informatie. Uitgever en auteurs aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard dan ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op bedoelde informatie. Evenmin aanvaarden uitgever en auteurs aansprakelijkheid voor materiaal zoals foto's en afbeeldingen die door derden zijn aangeleverd. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt worden, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, middels fotokopieën, opnamen, of enige andere manieren, zonder voorafgaande
Jolanda de Groot / Hoofdredacteur
D
e plannen voor een nieuw pensioenstelsel laten nog even op zich wachten. De herziening waar de Sociaal Economische Raad al bijna drie jaar aan werkt, zou het pensioenstelsel beter in staat moeten stellen om te gaan met veranderingen op de arbeidsmarkt. Denk hierbij aan het groeiend aantal zzp’ers en aan de toenemende flexibilisering. Daarnaast dient een nieuw stelsel ook meer duidelijkheid te verschaffen over de hoogte van het bedrag dat mensen gespaard hebben. Aan het eind van het afgelopen jaar lagen er nog twee mogelijke varianten voor een nieuw pensioenstelsel op tafel: een stelsel met individuele pensioenpotjes en collectieve risicodeling en een stelsel dat lijkt op het huidige stelsel maar dan zonder harde pensioentoezeggingen. Geen van beide voorstellen kwam tegemoet aan alle wensen van de pensioenfondsen en daarom wordt er nu toch gekeken of elementen uit beide varianten gecombineerd kunnen worden. Een lastig punt blijft echter de risicodeling tussen de deelnemers. Ook de transitie naar een nieuw stelsel blijft een moeilijk punt, onder andere vanwege het feit dat het kabinet in een nieuw stelsel de doorsneesystematiek wil afschaffen. Gaat het om ‘ik’ of om ‘wij’? Dat is voor Ellen te Paske-Lievestro, als trainee-bestuurder verbonden aan Pensioenfonds Metalektro, als Medewerker Pensioen aan FNV Jong en sinds november 2016 Voorzitter van Stichting Pensioenlab, de kernvraag bij pensioen. Lies van Rijssen stelde haar in een persoonlijk interview diverse vragen, onder andere over de diversiteit binnen pensioenfondsbesturen en over het nieuwe pensioencontract. Financial Investigator legde tevens een aantal jonge pensioenprofessionals een viertal vragen voor over ons pensioenstelsel. Hoe denken deze jongeren over zaken als intergenerationele solidariteit, verplichte opbouw van aanvullend pensioen en over de toekomst van ons pensioenstelsel? En wat is de grootste uitdaging voor ons toekomstige pensioenstelsel? Op de cover staat Marthe Tuinstra, binnen PGB Pensioendiensten als Portfolio Manager External Mandates verantwoordelijk voor alternative fixed income. Zij zette ruim anderhalf jaar geleden de grote stap van business development bij een grote buitenlandse vermogensbeheerder, naar managerselectie bij een Nederlandse pensioenuitvoeringsorganisatie. Financial Investigator sprak met haar over deze carrièreswitch en natuurlijk over alles wat bij managerselectie komt kijken. De twee ronde tafels in deze uitgave gaan over Fiduciair Management, Integraal Balansbeheer en LDI. Aan de eerste ronde tafel deden pensioenfondsen mee en tijdens de tweede ronde tafel discussieerden de aanbieders met elkaar. Een van de deelnemers verwoordde het als volgt: ‘Het fiduciaire model moet zijn geënt op de strategische uitgangspunten van het pensioenfonds en vooral op de zogenoemde investment beliefs. Het gaat om het beheersen van het risicoprofiel.’ Verder in deze editie nog diverse andere interessante artikelen, interviews en columns. Ik wens u veel leesplezier toe!
Educatieve bijeenkomst voor pensioenfondsen en bestuursbureaus: Grip op Factor Investing! 20 maart, ten kantore van Blue Sky Group. Sprekers zijn onder andere: Maarten Roth (Blue Sky Group), Mark-Jan Boes (ABN AMRO Pensioenfonds) en Peter Dietvorst (PGB Pensioendiensten). Dagvoorzitter is Toine van der Stee (Algemeen Directeur Blue Sky Group). Meer informatie en registratie: www.financialinvestigator.nl/pensioenfondsseminarfactorinvesting
schriftelijke toestemming van de uitgever.
NUMMER 1 / 2017
FINANCIAL INVESTIGATOR
1