KONINKLIJK BEZOEK AAN ALAMIRE INTERACTIVE SOUND LAB

ONDERZOEK IN DE KIJKER

Op 4 februari 2029 was H.M. Koningin Mathilde te gast bij de Alamire Foundation, het interdisciplinair studiecentrum van de muziek in de Lage Landen, gevestigd op de site van de Abdij van Park in Heverlee. Op het programma stond ook een voorstelling van het Alamire Interactive Sound Lab van prof. Toon van Waterschoot (Campus Groep T).

De Alamire Foundation werd in 1991 opgericht als een joint venture tussen KU Leuven (Onderzoeksgroep Musicologie) en het impulscentrum Musica met als doel het onderzoek naar de oude muziek –meer in het bijzonder de rijke Vlaamse polyfonie- te coördineren en te stimuleren. Bijzondere aandacht gaat daarbij naar het inventariseren, conserveren en toegankelijk maken van dit waardevolle erfgoed. De onlangs gerestaureerde Norbertuspoort van Abdij Van Park huisvest de Library of Voices waar kostbare muziekhandschriften worden ontsloten, gedigitaliseerd en ‘geprepareerd’ voor uitvoering. Dat laatste gebeurt in twee sound labs. In het Alamire Analytical Sound Lab van prof. Bart De Moor wordt de gelaagdheid van de meerstemmige muziek ontrafeld. Het Alamire Interactive Sound Lab van prof van Waterschoot concentreert zich op het vertolken van de polyfonie in akoestisch gereconstrueerde historische ruimtes. Het onderzoek in de Library of Voices gebeurt i.s.m. de onderzoeksafdeling ESAT-STRADIUS.

In het Huis van de Polyfonie krijgt het publiek de resultaten van het onderzoek te horen. Het huis biedt onderdak aan een concertruimte en een collectie historische muziekinstrumenten.

Prof. Toon Van Waterschoot

Akoestiek

Prof. van Waterschoot en zijn team onderzoeken geluid niet alleen als een fysisch fenomeen, maar ook als een drager van informatie in de communicatie tussen mensen onderling en tussen mens en machine en omgeving. Dit resulteerde in een multidisciplinaire onderzoeksmethodologie waarin ingenieurs, wiskundigen, musicologen en uitvoerders samenwerken. Een subdomein van dit onderzoek is de zgn. ‘archaeaakoestiek’, meer specifiek de reconstructie van de kerk-akoestiek in de late middeleeuwen en haar impact op de uitvoering van de Gregoriaanse en polyfone muziek in de Lage Landen.

I Fiamminghi

Vanaf de 15de eeuw verdrongen pausen, vorsten, hovelingen en al wie naam en faam had elkaar voor de sterren van de nieuwe meerstemmige muziek, die later de ‘Vlaamse polyfonie’ genoemd zal worden. De ‘Fiamminghi’ waren de idolen van hun tijd met ware cultfiguren als Guillaume Dufay, Johannes Ockeghem, Josquin Des Prez, Jacob Olbrecht, Pierre De la Rue; … Petrus Alamire (Nürnberg 1470 – Mechelen 1536) – naar wie de Leuvense Foundation werd genoemd- maakte hen ‘wereldberoemd’ met fraai verluchte kopieën van hun werk die lange tijd de belangrijkste relatiegeschenken van de Europese vorstenhuizen waren. Petrus Alamire heette eigenlijk Imhoff. Zijn artiestennaam verwijst naar de toonhoogte A en de noten la-mi-re. H.M. Koningin Mathilde is sinds 2018 de Beschermvrouwe van de Alamire Foundation in Leuven.

Yves Persoons