Lokale programmabrochure erfgoeddag antwerpen 2014

ANTWERPEN

ERFGOEDDAG IS EEN ORGANISATIE VAN FARO ONDERSTEUND DOOR DE LOKALE STUURGROEP ERFGOEDDAG / OPEN MONUMENTENDAG STUURGROEP ERFGOEDDAG / OPEN MONUMENTENDAG Annemie Cortvriendt, Eline Daelman, Vera De Boeck, Rudy de Graef, Roeland De Meester, Anja De Roeck, Rudi Mannaerts, Serge Migom, Greet Plomteux, Jan Rombouts, Rutger Steenmeijer, Job Van Bortel, Luc Vermoesen, Dirk Wyns

LOKALE COÖRDINATIE Prospekta – centrum voor kunstcommunicatie Grote Markt 13, 2000 Antwerpen info@prospekta.be www.prospekta.be | www.infocultuur.be

SAMENSTELLING - EINDREDACTIE Isabelle De Cock

VORMGEVING Anne Van De Genachte

VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Annik Klaes, Grote Markt 13, 2000 Antwerpen

WETTELIJK DEPOTNUMMER D/2014/0306/82

INHOUD Voorwoord 05 Programmaschema 08 Deelnemers en activiteiten 12 Stadsplan 44

4

we meer dan 100.000 bezoekers verder, en mag het Red Star Line Museum rekenen op lovende reacties over de grenzen heen: de Huffington Post bestempelde RSL onlangs nog als een van de “hottest museums for 2014.”

Beste erfgoedliefhebber, “Ons leven is even eindeloos als ons gezichtsveld grenzeloos is”, het zijn de woorden van filosoof Ludwig Wittgenstein – en “Grenzeloos” is meteen het thema van deze Erfgoeddag 2014.

Het thema “Grenzeloos” raakt ook aan de thematiek van het Red Star Line Museum.

Tijdens de Erfgoeddag 2014 is er in de Loods werk te zien van de in Antwerpen verblijvende Venezolaans-Hongaarse kunstenaar Gaiska Torrealba dat refereert aan de historische migratiestromen via de Antwerpse haven naar de VS en Canada in de periode van de Red Star Line.

Het thema “Grenzeloos” is op het lijf geschreven van Antwerpen, een stad met meer dan 160 culturen en nationaliteiten, en dankzij onze haven al vele eeuwen een venster op de wereld. Het belooft een boeiende editie van de Erfgoeddag te worden voor wie vandaag in de Scheldestad vertoeft.

Het thema “Grenzeloos” sluit naadloos aan bij de ambities die we als stad koesterden bij de opening van het Red Star Line Museum, in september van vorig jaar. Ondertussen zijn

Ook de aandacht die MAS en RSL in het voorjaar besteden aan 50 jaar Turkse en Marokkaanse migratie past binnen het thema

5

Grenzeloos. Het MAS brengt met ‘In Antwerpen’ kleine maar krachtige verhalen over een halve eeuw migratie naar Antwerpen. In RSL gaan twee Antwerpse kunstenaars met Turkse en Marokkaanse roots aan de slag met het gegeven van de jaarlijkse reis die vele kinderen van de migratie ondernemen naar het land waar zij of hun (groot)ouders vandaan komen.

In het Rubenshuis gaat het over de grenzeloze correspondentie van Peter Paul Rubens: onze grootste meester schreef meestal in het Italiaans, dé beschaafde Europese taal voor wie Latijn toch een tikje te pendant begon te vinden – of in het Frans en het Engels, soms een alinea lang in het Latijn; van sommige brieven blijven alleen Spaanse kopieën bewaard; hij schreef slechts zelden in het Diets of het Antwerps.

Om het plaatje af te ronden geef ik graag nog mee dat in het Museum Plantin-Moretus een rondleiding te beleven valt over het werk 'Vivae imagines corporis humani' van de Spaanse arts Juan Valverda, dat Christoffel Plantin in 1566 uitgaf, met houtsnedes uit het werk ‘Fabrica’ van Andreas Vesalius.

Ten slotte zijn er 'grenzeloze' avonturenboeken in de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience: we tonen u een staalkaart van de avonturenboeken en -strips die in Vlaanderen werden gelezen sinds halfweg de 19de eeuw. Kenmerkend voor het avonturenverhaal is het ontdekken, verleggen en overschrijden van grenzen. Grenzen tussen fantasie en werkelijkheid, grenzen

6

OPGELET! OOK ANTWERP 10 MILES & MARATHON

tussen verschillende culturen, maar soms ook tussen jeugdliteratuur en boeken voor volwassenen.

Erfgoeddag valt samen met de DVV Antwerp 10 Miles & Marathon. Verplaats je bij voorkeur te voet of per fiets in de Antwerpse binnenstad (die autoluw zal zijn wanneer de lopers passeren). De politie ondersteunt de verkeersstromen en er rijden extra trams en bussen. In deze brochure vind je per locatie gedetailleerde info over het openbaar vervoer. Voor extra mobiliteitsinformatie, kijk op www.antwerpen.be/sport.

Maar ga vandaag vooral zelf op ontdekkingstocht, over de uw bekende erfgoedgrenzen heen!

Philip Heylen Schepen voor Cultuur, Economie, Stads- en Buurtonderhoud, Patrimonium en Erfgoed

activiteit voor kinderen tot 12 jaar toegankelijk voor rolstoelgebruikers niet toegankelijk voor rolstoelgebruikers ď °

7

reserveren verplicht

E XPO

RONDLE I DI NG/WANDE LI NG/ZOE K TOCHT

ORGANISATIE

10.00

VERHALEN

F ILM

11.00

12.00

13

01 ADVN

Grenzeloos reizen met de Vlaamse Toeristenbond (VTB)

02 Atlas

Vlamigrant, over migratie van Vlamingen vroeger en nu Lancering boek "Vlamigrant"

03 Belgia Loge - Odd Fellows

Bezoek aan de tempel

De Lo gen d

04 De Loodsen 05 Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience

Grenzeloze avonturenboeken Een blik achter de schermen 

06 HK Hobuechen 1135

Grenzeloos Hoboken - een postgeschiedenis van Hoboken

07 Humanistisch-Vrijzinnige Vereniging

Geloof in mij

08 KMSKA in Koningin Fabiolazaal 09 Letterenhuis

Afrika besch

Geloof in mij Kunst op reis Verre vrienden Het archiefdepot en zijn grenzen 

10 Lokaal Cultuurbeleid Ekeren

Kunst op reis

Kunst op reis

Het archiefdepot en zijn grenzen 

Het a grenz

Ekeren zonder grenzen Haring in de lift

11 M HKA

12 Maagdenhuismuseum

The Sky is not the limit

Haring in de lift

In geuren en kleuren In geuren en kleuren: een multimedia present

In Antwerpen | Wereldzeilers 13 Mas | Museum aan de Stroom

Kamishibai 

14 ModeMuseum - Momu

Collectie Wiebe Stodel | Grenzeloze inspiratie

15 Museum Mayer van den Bergh 16 Museum Plantin-Moretus/ Prentenkabinet

In de voetsporen van Fritz Mayer en zijn collectie De anatomie ontleed. Plantin als uitgever van geneeskundig werk Anatomie  Anatomie  Je neus  Je ne Je neus  Zoektocht: Spel zonder Grenzen

17 Museum Rockoxhuis

Reizen 17de E. 

8

Reizen 17de E. 

Reizen 17de E. 

CO N C E RT

13.00

 RE SE R VER EN

WO RKSH OP/DE MONSTRATI E

14.00

15.00

TOT 12 JA A R

16.00

17.00

p 12

u

12 13 De Loodsen verleg- De Loodsen verleg- De Loodsen verleg- De Loodsen verleggen de grenzen gen de grenzen gen de grenzen gen de grenzen Een blik achter de schermen 

Een blik achter de schermen 

Een blik achter de schermen 

en

13 14 14

Afrikaanse levensbeschouwingen

st op reis

Concert: Jaune Toujours

Kunst op reis

Kunst op reis

Kunst op reis

Kunst op reis

16 17 17

Het archiefdepot en zijn grenzen 

Het archiefdepot en zijn grenzen 

Het archiefdepot en zijn grenzen 

18 19

Haring in de lift Skyspace van James Turrell The Sky is not the limit

ift

Haring in de lift Haring in de lift

Skyspace van James Turrell

edia presentatie

19 20

20

In geuren en kleuren Café Antwerpen, een nieuwe thuis Kamishibai 

Antwerpen, een nieuwe thuis

21 22 24

undig werk Je neus 

24 Je neus  26

zen 17de E. 

9

E XPO

RONDLE I DI NG/WANDE LI NG/ZOE K TOCHT

ORGANISATIE 18 Museum Vleeshuis | Klank Van De Stad

10.00

VERHALEN

11.00

F ILM

12.00

13

Dansmodes bij het begin van de Grote Oorlog - 1914 Dansmodes bij het begin van de Grote Oorlog - 1914

19 Nationaal Museum van Douane en Impact EU Accijnzen 20 Opleiding Conservatie-Restauratie

De studio’s van de opleiding conservatie-restauratie

21 Paleis op de Meir

Kroniek van het Verloren Rijk

22 Parochie Sint-Laurentius

23 Red Star Line Museum

Red Star Line Walkumentary Verhalen zonder grenzen

24 Rijn- en Binnenvaartmuseum

Grenzeloze binnenvaart

25 Rubenshuis

Een zelfportret in brieven

26 Sint-Benediktuskerk

Landverhuizers

27 Sint-Andrieskerk

Weer

28 Sint-Carolus Borromeuskerk

Weer

29 Sint-Fredeganduskerk

Begrafenistextiel vroeger en nu

30 Sint-Pauluskerk

De grenzeloze inzet De gr

31 Stad Antwerpen Archeologie 32 UiThuis Hoboken

33 Unie van Turkse Verenigingen

Het Keizersbastion over de grenzen van de tijd 50 jaar migratie: moskee Al Fath in beeld

Rondleidingen in de moskee Ebru 

Ebru

34 Universiteit Antwerpen

The Book of Life

35 Voor Kruis en Beeld

Een grenzeloos verhaal van onvrijheid

36 Vormingplus 37 Vredescentrum 38 Zilvermuseum Sterckshof

Uitpakken Antwerpen tijdens de Eerste WO Antwerpen bouwt bruggen  Ik ga op reis en neem mee ...

10

Antwerpen bou

CO N C E RT

13.00

WO RKSH OP/DE MONSTRATI E

14.00

 RE SE R VER EN

15.00

TOT 12 JA A R

16.00

17.00

p 26 28

Smokkel

28 30 Het Grenzeloze

Het Grenzeloze

Het Grenzeloze

Orgel

30

31

der grenzen

34 34 36 Weergaloos

Weergaloos

Weergaloos

Weergaloos

Weergaloos- grenzeloos

Weergaloos

36 36 37

inzet De grenzeloze inzet De grenzeloze inzet De grenzeloze inzet De grenzeloze inzet

37

n van de tijd heen

39

Fistful of memories

Ebru 

werpen bouwt bruggen 

Fistful of memories

39

40

Ebru 

40 Een grenzeloos verhaal van onvrijheid

41 42

Antwerpen bouwt bruggen 

42 43

11

01

ADVN: Vliegtocht naar Schiphol in 1932, Archief VTBVAB

ADVN ARCHIEF, DOCUMENTATIE- EN ONDERZOEKSCENTRUM

Lange Leemstraat 26, 2018 Antwerpen tel. 03 225 18 372 info@advn.be www.advn.be bb Tram 4 (halte Hemel) 10.00 tot 18.00 uur | EXPO GRENZELOOS REIZEN MET DE VLAAMSE TOERISTENBOND (VTB) Herinner jij je nog de jaarlijkse vakantie-uittocht, de eerste reis naar het zonnige zuiden of het avontuurlijke verblijf in de bergen?

‘Op reis gaan’ was in de eerste helft van de 20ste eeuw lang niet voor iedereen vanzelfsprekend. Vooroorlogse foto’s, reisverhalen en -brochures uit het rijke archief van de Vlaamse Toeristenbond (°1922) illustreren de groeiende interesse voor het toerisme.

02 ATLAS Carnotstraat 110, 2060 Antwerpen tel. 03 338 71 39 www.atlas-antwerpen.be bb Tram 10, 24 (halte Kerkstraat),11 (halte Ommeganckstraat), 12 (halte Van Wesenbekestraat-koningin Astridplein) Bus 19, 23, 31, bundel 410 en 420 (halte Kerkstraat)

12

10.00 tot 18.00 uur | EXPO VLAMIGRANT, OVER MIGRATIE VAN VLAMINGEN VROEGER EN NU Ontmoetingscentrum Top Hat Dwarslaan 9, 2050 Antwerpen Linkeroever bb Tram 3 (halte Schep Vreugde) Bus 81-86 (halte Schep Vreugde) Volgens een volkswijsheid zijn Vlamingen honkvast en hebben ze een baksteen in de maag. Toch trokken de voorbije eeuwen miljoenen Vlamingen weg uit hun eigen streek, op zoek naar een veiliger, beter of ander bestaan. Wie waren deze landverhuizers, oorlogs- en klimaatvluchtelingen, seizoensarbeiders en expats? Waarom verlieten ze huis en haard? En hoe werden ze in het buitenland onthaald?

03 BELGIA LOGE - ODD FELLOWS Korte Leemstraat 24, 2018 Antwerpen tel. 0485 71 71 08 xaviervanlierde@gmail.com www.oddfellows.be bb Tram 7 (halte Gounod), 4 (halte Hemel) 10.00 tot 18.00 uur (duur: 20 min.) | RONDLEIDING

BEZOEK AAN DE TEMPEL De ‘Independent Order of Odd Fellows’ is een eeuwenoude broederschap die over alle continenten verspreid is. Zij kent geen geografische grenzen. Nationaliteit, huidskleur of levensbeschouwing vormen geen criterium om toe te treden tot deze loge.

Ook het streven naar vriendschap, (naasten)liefde, en het zoeken naar waarheid is grenzeloos. Logeleden geven je uitleg uit eerste hand.

i.s.m. Linx+, Stad Antwerpen

11 tot 13 uur | LEZING LANCERING VAN HET BOEK ‘VLAMIGRANT’ Het boek ‘Vlamigrant’ (Davidsfonds) vult het grote migratieverhaal aan met kleine portretten en getuigenissen van Vlaamse emigranten van nu. Ook vandaag wonen er honderdduizenden Vlamingen elders in de wereld, verhuisd voor de liefde, omwille van carrièrekansen of om hun dromen na te jagen.

04

DE LOODSEN Sint-Jacobsmarkt 43, 2000 Antwerpen tel. 0478 123 123 marleen.palinckx@deloodsen.be bb Tram 10, 11 (halte Sint-Jacob of Jezusstraat)

Geniet tijdens een gezellige ontbijttafel met bubbels van gesprekken met (ervarings) deskundigen Jan Vanderhaeghe (Familiekunde Vlaanderen), Greet Ickx (Stichting Vlamingen in de Wereld) en Florinela Petcu (Antwerps-Roemeense). Peter Verlinden leidt het gesprek. Samen hebben ze het over Vlamigranten van vroeger en vandaag, over het universele van migratie en het eigene van de migrant.

start om 13.00, 14.00, 15.00 en 16.00 uur | RONDLEIDING

DE LOODSEN VERLEGGEN DE GRENZEN Tussen de Paardenmarkt, de Ossenmarkt en de Sint-Jacobsmarkt leefden rijk en arm vroeger samen. We zien sporen van individuen

i.s.m. Davidsfonds Uitgeverij, Stad Antwerpen

13

11.30, 13.30, 14.30 en 16.00 uur | RONDLEIDING EEN BLIK ACHTER DE SCHERMEN Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience neemt je mee achter de schermen. Overschrijd grenzen en ontdek wat je daarvoor niet mocht zien. Kom genieten van deze eeuwenoude instelling en ontdek hoe een collectie wordt beschermd en verzorgd.

SSReserveren op tel. 03 338 87 43.

Maximaal 20 personen per groep.

en gemeenschappen die zich het lot van kwetsbaren aantrokken. In vorige eeuwen waren dit vaak religieuze congregaties, maar we ontdekken ook solidariteitswerk van nu. Voortdurend worden de grenzen van de sociale congregaties verlegd naar de noden van deze tijd.

05

ERFGOEDBIBLIOTHEEK HENDRIK CONSCIENCE Hendrik Conscienceplein 4 2000 Antwerpen tel. 03 338 87 43 consciencebibliotheek@stad.antwerpen. be, www.consciencebibliotheek.be bb Tram 3, 4, 5, 9, 15 (halte Groenplaats), 7 (halte Keizerstraat), 10, 11 (halte Sint-Katelijne - niet tussen 15.00 en 18.00 uur) Bus 22, 180, 181, 182, 183 (halte Groenplaats)

06

HEEMKUNDIGE KRING HOBUECHEN 1135 Kasteel Broydenborg (eerste verdieping, voorbij glazen deur) Broydenborglaan 1, 2660 Hoboken tel. 03 827 33 26 bb Tram 2, 4 (halte Kioskplaats) Bus 1, 13, 141 (halte Kapelstraat), 33 (halte Meerlenhoflaan) 10.00 tot 18.00 uur | EXPO GRENZELOOS HOBOKEN EEN POSTGESCHIEDENIS VAN HOBOKEN Hoe slaagden Hobokenaren er vroeger in om over de grenzen heen contact te houden met mensen die voor hen belangrijk waren? In een tijd van beperkte communicatie en mobiliteit was dit niet altijd even vanzelfsprekend.

Aan de hand van allerlei postdocumenten krijg je een overzicht van de postgeschiedenis van Hoboken.

10.00 tot 18.00 uur, Nottebohmzaal | EXPO GRENZELOZE AVONTURENBOEKEN Onverwachte ontmoetingen, gekke avonturen, mysterieuze zoektochten ‌ het hoort allemaal bij een avonturenverhaal, net als grenzen ontdekken, verleggen en overschrijden. Grenzen tussen fantasie en werkelijkheid, tussen verschillende culturen en tussen jeugd- en volwassenenliteratuur. De Erfgoedbibliotheek toont je een staalkaart van avonturenboeken en -strips die in Vlaanderen worden gelezen sinds de 19de eeuw.

10.00 tot 18.00 uur | EXPO VASTE COLLECTIE De vaste collectie is gratis te bezoeken.

14

Erfgoedbibliotheek: 'De Reis rond de wereld in 80 dagen', Jules Verne

15

07

HUMANISTISCH-VRIJZINNIGE VERENIGING Vrijzinnig Karel Cuypershuis Lange Leemstraat 57, 2018 Antwerpen info@h-vv.be, www.h-vv.be tel. 03 233 70 32 bb Tram 4 (halte Hemel), 7, 12, 24 (halte Nationale Bank) Bus 1, 13, 290, 500 (halte Nationale Bank) 10.00 tot 18.00 uur | EXPO 11 uur | RONDLEIDING GELOOF IN MIJ Door de toenemende globalisering is Antwerpen een smeltkroes van wereldreligies en levensbeschouwingen geworden, elk met eigen rituelen, symbolen en/of kledijvoorschriften. Onbekend maakt onbemind en kan tot misverstanden leiden. In 81 zwart-witfoto’s brengt fotograaf Johan Jacobs de symbolen en rituele praktijken van de 32 belangrijkste levensbeschouwingen in Antwerpen voor het voetlicht.

KMSKA © Karin Borghouts

13.00 uur (duur: 1 uur) | LEZING AFRIKAANSE LEVENSBESCHOUWINGEN EN -WIJSHEDEN Kunnen Europeanen iets opsteken van Afrikaanse wijsheden? Dr. Henk Haenen doceert Afrikaanse filosofie in Utrecht, Mechelen en Antwerpen en onderzoekt onder meer de relevantie van de Afrikaanse ‘sagefilosofie’ voor politieke, economische en culturele moderniseringsprocessen in de nog jonge Afrikaanse staten. HIj gaat in dialoog met Omar Ba, coördinator van het Afrikaans Platform

i.s.m. Linx+, Stad Antwerpen

16.00 tot 17.00 uur | CONCERT JAUNE TOUJOURS Jaune Toujours brengt een explosieve mix van rock, chanson, ska, gypsy, latin en balkan. In België spelen zij samen met migranten en asielzoekers, maar ze kijken ook voorbij onze geografische grenzen en hebben albums gemaakt met internationale ‘roots bands’. Met albumtitels als ‘Routes’, Afrobelbeat’ en ‘Camping del mundo’ passen zij helemaal in het plaatje van een grenzeloze Erfgoeddag!

i.s.m. Afrikaans Platform vzw

i.s.m. District Antwerpen

16

in binnen- en buitenland. Zo verhuisden 8 altaarstukken naar de Kathedraal en reisden 75 schilderijen van James Ensor rond in Japan.

Op Erfgoeddag bouwt het KMSKA een nieuwe tentoonstelling van ‘De Modernen’ op in de Koningin Fabiolazaal. Collectiebeheerders leggen je uit wat er allemaal komt kijken bij het veilig laten reizen van kunstwerken. Ze tonen hoe een schilderij wordt ingepakt in een transportkist. Je kan ook foto’s en filmpjes bekijken van eerdere kunsttransporten van het museum.

10.00 tot 18.00 uur | EXPO VASTE COLLECTIE De vaste collectie is gratis te bezoeken.

09

LETTERENHUIS

c

Minderbroedersstraat 22, 2000 Antwerpen letterenhuis@stad.antwerpen.be www.letterenhuis.be tel. 03 222 93 20 bb Tram 4 (halte Hemel)

08

KONINKLIJK MUSEUM VOOR SCHONE KUNSTEN ANTWERPEN Koningin Fabiolazaal Jezusstraat 28, 2000 Antwerpen publiekswerking@kmska.be www.kmska.be tel. 03 203 42 05 bb Tram 3, 5, 15, 24 (halte Opera) 10, 11 (halte Rooseveltplaats) Bus 1, 19, 23 (halte Opera)

10.00 tot 18.00 uur | EXPO VERRE VRIENDEN Ontdek archiefpareltjes van over de grenzen.

Handschriften, brieven, kaartjes en kattebelletjes, van Anaïs Nin en Joseph Brodsky tot Joseph Roth en Rainer Maria Rilke, van Léo Ferré en Rudyard Kipling tot Lawrence Alma-Tadema en Edvard Grieg! En jij, heb jij ook literaire pennenvrienden? Laat het ons weten en samen brengen we ook jouw verhaal in kaart.

10.30, 11.30, 12.30, 13.30, 14.30, 15.30 en 16.30 uur | DEMONSTRATIE KUNST OP REIS Het KMSKA, dat gesloten is voor renovatiewerken, toont zijn collectie op andere locaties

17

Nobelprijswinnaars bij de vleet in het Letterenhuis Vrienden die van elkaar gescheiden worden door landsgrenzen en wereldzeeën, sturen elkaar al eens een kaartje, of een brief. Zo ontstaat tussen hen een grenzeloze vriendschap. De tentoonstelling ‘Verre Vrienden’ is gebaseerd op de rubriek ‘Friends Abroad’ van Zuurvrij, het halfjaarlijkse magazine van het Letterenhuis. Voor deze gelegenheid haalt het museum de opvallendste correspondentie van beroemde buitenlanders uit de archiefkasten.

Elk archiefstuk werd door een buitenlandse kunstenaar, schrijver, fotograaf of componist aan een Belgische collega verstuurd.

Uit de collectie van het Letterenhuis kwamen zo drie handschriften van Nobelprijswinnaars literatuur bovendrijven. De Franse auteur Frédéric Mistral, de Britse Rudyard Kipling en de Russisch-Amerikaanse dichter Joseph Brodsky hielden er allemaal Vlaamse vrienden op na. Verder loop je geschriften van Pulitzerprijswinnaars Thornton Wilder en Upton Sinclair tegen het lijf, en sta je oog in oog met woorden die Anaïs Nin, Rainer Maria Rilke en Joseph Roth aan papier toevertrouwden. Aan de hand van 25 archiefstukken vertelt het Letterenhuis evenveel verhalen.

Speciaal voor Erfgoeddag lanceerde het Letterenhuis ook een oproep aan het grote publiek, om brieven van befaamde literaire pennenvrienden uit het buitenland toe te voegen aan deze mini-expo. Dat leverde al snel een document van een vierde Nobelprijswinnaar op…

10.00, 11.30, 13.00, 14.30 en 16.00 uur (duur: 1 uur) | RONDLEIDING HET ARCHIEFDEPOT EN ZIJN GRENZEN Breng een bezoek aan het depot van het Letterenhuis en maak kennis met talloze archieven van schrijvers en literaire organisaties. Wat hoort thuis in het Letterenhuis en wat niet? Hoe gaan we daar in de praktijk mee om: hoe vinden we een beter onderkomen voor archieven die hier eigenlijk niet thuis horen? En wat met archieven die aangeboden worden maar niet passen in de collectie?

SSReserveer via letterenhuis@stad.antwerpen.be of tel. 03 222 93 20.

10.00 tot 18.00 uur | EXPO VASTE COLLECTIE De vaste collectie is gratis te bezoeken.

Brief van Ab

el Coetzee aa

n André Dem

edts (1945)

10

LOKAAL CULTUURBELEID EKEREN

R

Kloosterstraat 4, 2180 Ekeren cultuurantenne.ekeren@ stad.antwerpen.be, www.ccekeren.be bb Bus 770, 778 (halte Molenstraat), 720, 772, 775, 778, 779 (halte Markt Ekeren) 11.00 tot 17.00 uur | EXPO EKEREN ZONDER GRENZEN Door de eeuwen heen zijn de grenzen van Ekeren meermaals gewijzigd. Zo behoorden Kapellen, Hoevenen, Stabroek, Schoonbroek en Luchtbal vroeger tot het grondgebied Ekeren. Waar ligt de grens van deze gemeente? En hoe is die in de loop der tijden veranderd? Ontdek hoe het vroeger was en hoe Ekeren er vandaag uitziet.

Ekeren: militaire carthografische kaart van de polderdorpen in april 1925

i.s.m. documentatiecentrum Antwerpse Noorderpolders

11

M HKA Leuvenstraat 32, 2000 Antwerpen tel. 03 260 99 99 info@muhka.be, www.muhka.be bb Tram 12 (halte Pacificatie) Bus 30, (halte Waterpoort), 295 (halte Sint-Michielskaai) 11.00, 12.00, 14.00, 15.00 en 16.00 uur (duur: 1 uur) | RONDLEIDING HARING IN DE LIFT Een deel van de hedendaagse kunstcollectie van het M HKA bevindt zich buiten de museumzalen of zelfs buiten de muren van

19

het museum. Een gids neemt je mee op ontdekkingstocht langs deze collectiewerken. Je gaat letterlijk op wandel en ontdekt waarom deze werken op die specifieke plaats staan, wat de meerwaarde daarvan is en welke extra zorg ze nodig hebben.

12

MAAGDENHUISMUSEUM Lange Gasthuisstraat 33 (in de Mangerie, ingang via Maagdenhuis), 2000 Antwerpen tel. 03 338 26 20 maagdenhuismuseum@ ocmw.antwerpen.be www.ocmw.antwerpen.be/ maagdenhuismuseum bb Tram 7, 4 (halte Mechelseplein), 2, 15 (halte Meir) 12, 24 (halte Nationale Bank) Bus 1, 13, 290, 500 (halte Nationale Bank)

14.00 en 15.00 uur (duur: 1 uur) | RONDLEIDING

SPECIAL GRENZELOOS: SKYSPACE VAN JAMES TURRELL Een gids geeft samen met een expert van de afdeling Behoud en Beheer toelichting bij het werk ‘Skyspace’ van James Turrell.

Dit kunstwerk staat op het dakterras van het M HKA en werd onlangs in volle glorie gerestaureerd. ‘Skyspace’ is letterlijk een grenzeloos werk. Het kunstwerk is altijd in beweging. Hoe dat kan? Dat moet je zelf komen ontdekken.

10.00 tot 18.00 uur | FOTOPRESENTATIE 11.00 tot 16.00 uur | MULTIMEDIA-PRESENTATIE 14.00 uur | RONDLEIDING 14.00 uur | MULTICULTURELE WANDELING DOOR

op het dakterras van het M HKA, start aan de

ANTWERPEN

balie, einde in het M HKAFE

14.00 tot 17.00 uur | KLEURRIJK CAFÉ 11.00, 14.00 uur en 16.00 uur | DOCUMENTAIRE IN GEUREN EN KLEUREN Het Maagdenhuismuseum gaat in op wat erfgoed betekent voor nieuwkomers die veel hebben moeten achterlaten. Wat brachten ze mee uit hun thuisland? Wat is hun kostbaarste bezit? Wat vinden zij belangrijk om te vrijwaren voor de toekomst?

11.00 en 14.00 uur (duur: 1,5 uur) | WORKSHOP

THE SKY IS NOT THE LIMIT Samen met een gids verken je het museum en ontdek je werk van kunstenaars uit de Verenigde Arabische Emiraten, Azië en Afrika.

Je ziet hoe hedendaagse kunstenaars met grenzen spelen en hoe kunst zelf ook grenzeloos kan zijn. Is er een verschil met werk van lokale kunstenaars? Kijk verder dan je neus lang is en maak ook zelf je eigen grenzeloze kunstwerk!

i.s.m. de projectgroepen van OCMW Antwerpen SSVoor de rondleiding en de wandeling

moet worden gereserveerd op tel.

03 338 26 20. Voor allebei 20 plaatsen beschikbaar. De multiculturele wandeling vertrekt vanuit het Cultuurcafé.

10.00 tot 18.00 uur | EXPO VASTE COLLECTIE De vaste collectie is gratis te bezoeken.

20

13

MAS | MUSEUM AAN DE STROOM Hanzestedenplaats 1, 2000 Antwerpen tel. 03 338 44 00 mas@stad.antwerpen.be www.mas.be bb Tram 7 (Sint-Pietersvliet - niet tussen 15.00 en 18.00 uur) Bus 17, 30, 34 (Van Schoonbekeplein niet tussen 9.00 en 18.00 uur) 10.00 tot 18.00 uur | EXPO 10.00, 11.00, 12.00, 14.00, 15.00 en 16.00 uur | RONDLEIDING IN ANTWERPEN Ontdek de verhalen van Marokkaanse en Turkse Antwerpenaren. Verhalen die meer vertellen over het reilen en zeilen van mensen die een leven opbouwen in een nieuwe stad. Wonen en werken, telkens terug op reis gaan naar Marokko of Turkije, mogelijkheden scheppen om een religie te beleven, kinderverhaaltjes vertellen, liefde ervaren op afstand of zoeken naar het verhaal van je eigen vader ...

10.00 tot 18.00 uur | EXPO WERELDZEILERS In het Kijkdepot

Een belangrijk deel van de maritieme collecties van het MAS werd de afgelopen 75 jaar verzameld door de Vrienden van het Nationaal Scheepvaartmuseum. Uit dit materiaal selecteerde het MAS reisverhalen van 4 spraakmakende wereldreizen, ondernomen door Belgische zeilers tussen 1950 en vandaag. Maak kennis met de zeiljachten Omoo, Williwaw en Askoy II en de reisroutes, gevaren en avonturen van de bemanning.

MAS: De wereld ontdekken als karaktertrek Hassna El Gazuani, een 25-jarige levenslustige Antwerpse, ging op zoek naar haar roots. Haar vader was een Marokkaanse gastarbeider. Hij stierf aan een hartaandoening toen zij, de jongste van zeven kinderen twee jaar oud was. Vorig jaar gooide ze een rugzak over haar schouder om op het Marokkaanse platteland op zoek te gaan naar de geboorteplek van haar vader.

Hoe was het om terug te gaan naar je roots?

Overal werd ik enorm hartelijk onthaald.

Mensen die ik helemaal niet kende, vroegen me of ik de dochter was van Mohamed ‘weld fqih’, wat ‘zoon van de imam’ betekent. Mijn grootvader was blijkbaar de notaris en imam van het dorp, een soort burgemeester, zeg maar.

Wat was de grootste verrassing op je reis?

Mijn vader werd op een andere plek geboren dan we dachten. Dat kreeg ik te horen van iemand waar ik op straat een gesprek mee aanknoopte. Hij zei me: ‘Zie je die moskee daar op die bergflank? Daar vlakbij is je vader geboren.’ Toen vroeg ik me natuurlijk af: wat is daar? Ik ben er naartoe getrokken. En toen ik het huis van mijn grootvader binnenstapte, wist ik dat dit de plek was waar het allemaal begonnen was.

En wat was de belangrijkste ontdekking?

Door onderweg met al die verschillende mensen te praten, begrijp ik nu beter waarom mijn vader zijn leven in Marokko ach-

terliet. Hij verlegde grenzen, ontdekte graag nieuwe dingen, leefde voor het moment en was op zoek naar de wereld. Dat zijn karaktertrekken die ik bij mezelf ook herken.

14

MODEMUSEUM - MoMu Nationalestraat 28, 2000 Antwerpen tel. 03 470 27 76 leen.borgmans@momu.be www.momu.be bb Tram 4 (halte Groenplaats of Sint-Andries), 3, 5, 9, 15 (halte Groenplaats) Bus 22, 180, 181, 182, 183 (halte Sint-Andries)

Wat zal je het meest bijblijven van deze ervaring?

Het besef dat onze ouders alles hebben achtergelaten om ons een kans op een beter leven te geven. Die kans dankbaar aannemen, door goed te studeren en hard te werken, is het minste wat we voor hen kunnen doen.

10.00 tot 18.00 uur | EXPO COLLECTIE WIEBE STODEL De MoMu-bibliotheek heeft een uitgebreide collectie over streekkledij uit de ganse wereld. Het grootste deel daarvan is afkomstig van de Nederlandse privéverzamelaar Wiebe Stodel. Hij verzamelde niet enkel gepubliceerd materiaal, maar ook documentatie zoals postkaarten en foto’s. Maak kennis met deze verzamelaar, zijn bijzondere collectie en de documenten en kostuums die hij meebracht van zijn vele reizen.

In de tentoonstelling ‘In Antwerpen’ zie je een videofragment, waarin kennissen van Mohamed vertellen over zijn reis naar Europa. Later volgt een documentaire waarin Hassna verslag doet van de reis naar haar roots.

van 10.00 tot 12.00 uur en van 14.00 tot 16.00 uur | VERHALEN KAMISHIBAI Kamishibai is een traditionele Japanse vertelvorm. In een klein theatertje wordt met grote tekeningen een verhaal verteld.

Elk blad geeft een andere scène weer uit een verhaal. Een verteller verschuift de tekeningen en vertelt ondertussen het verhaal. Op Erfgoeddag kan je Turkse, Marokkaanse en Vlaamse kamishibaiverhalen bekijken.

SSReserveer via erfgoeddag.mas@stad. antwerpen.be of tel. 03 338 44 00. Er zijn 6 x 20 plaatsen beschikbaar.

10.00 tot 18.00 uur | EXPO GRENZELOZE INSPIRATIE Tabi’s van Maison Martin Margiela, etnische stoffen bij Dries Van Noten ... hedendaagse modeontwerpers verwerken in hun collecties diverse invloeden, afkomstig uit alle windstreken. Het MoMu toont je enkele markante stukken uit de collectie en neemt je mee langs een reeks ontwerpers met grenzeloze inspiratie.

10.00 tot 18.00 uur | EXPO VASTE COLLECTIE De vaste collectie is gratis te bezoeken.

22

MoMu: Tibet Skeleton Dance, van Hyein Seo Š Etienne Tordoir

23

15

16

MUSEUM MAYER VAN DEN BERGH

MUSEUM PLANTIN-MORETUS/ PRENTENKABINET

Lange Gasthuisstraat 19 2000 Antwerpen tel. 03 338 81 87 museum.mayervandenbergh@stad. antwerpen.be www.museummayervandenbergh.be bb Premetro 2, 3, 9 en 15 (halte Meir) Tram 7, 4 (halte Lange Gasthuisstraat), 12, 24 (halte Nationale Bank) Bus 1, 13, 290, 500 (halte Nationale Bank)

Vrijdagmarkt 22, 2000 Antwerpen tel. 03 221 14 50 museum.plantin.moretus@stad. antwerpen.be www.museumplantinmoretus.be bb Tram 2, 3, 4, 5, 9, 15 (halte Groenplaats) Bus 22, 180, 181, 182, 183 (halte Groenplaats) 10.00 tot 18.00 uur | EXPO 10.30 en 11.30 uur (duur: 50 à 60 minuten) |

10.00 tot 18.00 uur | EXPO 10.00 tot 18.00 uur | RONDLEIDING IN DE VOETSPOREN VAN FRITZ MAYER EN ZIJN COLLECTIE Kunst komt niet zomaar in een museum terecht. Sommige kunstwerken legden vele honderden kilometers af vooraleer ze uiteindelijk hun plaats kregen in Antwerpen.

Maar ook Fritz Mayer van den Bergh zelf maakte verschillende reizen, op zoek naar de mooiste kunstwerken. Museum Mayer van den Bergh legt deze reizen graag nog eens opnieuw af, met jou als gast.

R

RONDLEIDING

DE ANATOMIE ONTLEED. PLANTIN ALS UITGEVER VAN GENEESKUNDIG WERK In de tentoonstelling ‘De anatomie ontleed.

Plantin als uitgever van geneeskundig werk’ ontdek je hoe het drukkersvak niet gebonden is aan grenzen. Christoffel Plantin drukte het boek ‘Vivae imagines corporis humani’ van de Spaanse arts Valverde, die eigenlijk plagiaat pleegde op het werk van Vesalius.

Plantin gaf het werk uit in het Latijn, de voertaal van geleerden op dat moment. Door het grote succes van de uitgave gaf hij het boek enkele jaren later ook in het Nederlands uit. Hij bereidde ook een Spaanse versie voor, waarvan het museum nog steeds het manuscript bezit.

SSReserveer voor de rondleiding via info. cultuur@stad.antwerpen.be of tel.

03 338 95 85.

Er zijn 2 x 20 plaatsen beschikbaar.

10.00 tot 18.00 uur | EXPO VASTE COLLECTIE De vaste collectie is gratis te bezoeken.

24

Museum Plantin-Moretus: Anatomie ontleed

25

17

MUSEUM ROCKOXHUIS Keizerstraat 12, 2000 Antwerpen tel. 03 201 92 73 inforockoxhuis@kbc.be www.rockoxhuis.be bb Tram 3, 5, 9, 15 (halte Meir), 4 (halte Meirbrug), 7 (halte Keizerstraat), 10, 11 (halte Sint-Katelijnevest - niet tussen 15.00 en 18.00 uur) Bus 22, 180, 181, 182, 183 (halte Groenplaats) 11.00, 12.00, 13.00 en 14.00 uur (duur: 30 min.) | RONDLEIDING JE NEUS ACHTERNA, VAN ANTWERPEN VIA PARIJS NAAR SIENA! Wist je dat tal van kunstenaars uit de tentoonstelling ‘Het Gulden Cabinet’ globetrotters waren? Dat het Europa van toen voor hen geen grenzen kende? Tijdens een geleid bezoek ontdek je onder meer dat Rubens zijn inspiratie in Italië verwierf, dat Van Dyck een aardig mondje Engels sprak en dat makers van kunstkabinetten hun ebbenhout uit Madagascar lieten overkomen ... i.s.m. KMSKA SSReserveer via inforockoxhuis@kbc.be of

tel. 03 201 92 85. Er zijn 4 x 15 plaatsen beschikbaar.

10.30, 11.30 en 12.30 uur (duur: 20 min) | LEZING

CHECK IN VOOR EEN VLUCHT NAAR EGYPTE. REIZEN IN DE 17DE EEUW Reizen was in de vroegmoderne tijd allesbehalve een sinecure. Want hoe maak je een uitstap zonder wegwijzers, aangepaste landkaarten of gps? Een enkeltje naar Rome

nam makkelijk 2 maanden in beslag. Kom luisteren naar Hildegard Van de Velde, conservator van het Rockoxhuis, en verneem alles over de avontuurlijke reizen van toen.

In de kelder van het Rockoxhuis.

SSReserveer via inforockoxhuis@kbc.be. Er

zijn 3 x 40 plaatsen beschikbaar.

10.00 tot 18.00 uur | GEZINSZOEKTOCHT SPEL ZONDER GRENZEN Heb je een speurneus en een scherpe blik?

Neem dan met het hele gezin deel aan onze zoektocht door de expo ‘Het Gulden Cabinet’.

Je ontdekt dat grenzen ook in de 17de eeuw niet onoverkomelijk waren. Onderweg maak je kennis met de diverse culturen in Europa.

Doe mee en misschien win jij wel een van de mooie prijzen, waaronder een set reiskoffers en een reischeque.

Dansenpassen die de ocea an 3 straffe weetjes over… Dansen! Dansen!

Dansen!

• Op het hoogtepunt van de danszalen waren er in Antwerpen alleen wel 100 verschillende plekken waar mensen hun dansbenen konden strekken.

• Met een grammofoon kon je geen hele danszaal vullen. Daarom werden er grote dansorgels gebouwd. De orgelbouwers van Antwerpen-Noord en de Dam verwierven naam en faam. De Antwerpse dansorgels werden uitgevoerd naar alle

18

MUSEUM VLEESHUIS | KLANK VAN DE STAD Vleeshouwersstraat 38-40 2000 Antwerpen tel. 03 292 61 02 karel.moens@stad.antwerpen.be www.museumvleeshuis.be bb Tram 3, 4, 5, 9, 15 (halte Groenplaats, tram 7 (halte Sint-Pietersvliet) tram 10, 11 (halte Sint-Katelijne - niet tussen 15.00 en 18.00 uur) Bus 30, 34 (halte Suikerrui-Steenplein niet tussen 9.30 uur en 18.00 uur 10.00 tot 18.00 uur | RONDLEIDING 10.00 tot 18.00 uur (duur: 45 min.) |

de foxtrot, de one-step, de tango, de maxixe, de samba ... Bovendien kan je ook zelf meedoen en je laten inwijden in de Amerikaanse modedansen uit het begin van de 20ste eeuw.

Daarnaast leer je alles over de ontwikkeling van de fonograaf en de grammofoon.

DANSINITIATIE

DANSMODES BIJ HET BEGIN VAN DE GROTE OORLOG - 1914 Maak kennis met ‘exotische’ dansvormen van rond 1900 tot het begin van de oorlog:

cea an overstaken uithoeken van Europa.

• Tot aan het einde van de 19de eeuw waaiden Europese trends vaak over naar Amerika. In het begin van de 20ste eeuw kwam daar verandering in. Dankzij de grammofoonplaat ontdekten Antwerpenaars de foxtrot, de tango, de paso doble, de rumba – en nog veel meer.

werd een danszaal nagebouwd. Daar kan iedereen proeven van voorbije dansrages, op een echte dansvloer. Doorlopend wordt er een dansinitiatie gegeven. Een sessie duurt ongeveer 45 minuten.

Wie moegedanst neerzijgt, kan tijdens het verpozen de tentoonstelling over 200 jaar dansen bekijken, die rond de dansvloer staat opgesteld. De uitvinding en opkomst van de grammofoon vormt daarbij… euhm… het orgelpunt!

Verleg je grenzen Wil je die verschillende dansstijlen zelf ontdekken? In de kelder van het Vleeshuis 27

19

20

NATIONAAL MUSEUM VAN DOUANE EN ACCIJNZEN

OPLEIDING CONSERVATIE-RESTAURATIE

Ellermanstraat 21, 2060 Antwerpen tel. 0470 75 81 01 douanemuseum@minfin.fed.be nationaaldouanemuseum.jimdo.com bb Bus 1, 600, 601, 602, 605, 620, 621, 720, 730, 770, 771, 776 (halte Noorderplaats)

Blindestraat 9, 2000 Antwerpen tel. 03 213 71 34 hugo.decraen@uantwerpen.be www.uantwerpen.be bb Tram 3, 4, 5, 9, 15 (halte Meir) 7 (halte Keizerstraat), 10, 11 (halte Sint-Jacob) Bus 17, 30, 34 (halte Hessenbrug - niet tussen 15.00 en 18.00 uur)

10.00 tot 18.00 uur | EXPO IMPACT EU Een belangrijk streefdoel van de Europese eenmaking was het vrij verkeer van personen, geld, goederen en diensten. Maar hoe grenzeloos is Europa anno 2014 eigenlijk?

Drie decennia na het openstellen van de binnengrenzen staan we stil bij de invloed van de Europese Unie op de burgers van de lidstaten en op het takenpakket van de douane, de grenswachters bij uitstek.

10.00 tot 15 uur, om de 15 minuten | RONDLEIDING

DE STUDIO’S VAN DE OPLEIDING CONSERVATIE-RESTAURATIE Restauratoren verleggen voortdurend hun grenzen, via interdisciplinaire contacten en internationale onderzoeksgroepen. Ook de materialen van erfgoedobjecten zijn afkomstig uit de 5 continenten. Studenten vertellen over objecten uit Depot en Kerkelijk Erfgoed, de thema’s van het academiejaar 2013-2014. Masters geven uitleg bij hun projecten en bij de objecten die ze tijdens hun stages behandelden. De samenstelling van de studentenpopulatie is trouwens ook grenzeloos!

i.s.m. Europa direct

14.00 uur (duur: 1 uur) | LEZING SMOKKEL De Europese binnengrenzen vervagen geleidelijk, maar zijn nog steeds niet helemaal verdwenen. Bovendien hebben de EU en een handelsnatie als België nog buitengrenzen van formaat en is er ook nu nog nood aan bescherming op het vlak van drugs of voedselveiligheid. Voormalig douanier Eric De Keyzer neemt je mee op reis langs de grenzen, de natuurlijke biotoop van zijn collega’s in heden en verleden.

10.00 tot 18.00 uur | EXPO VASTE COLLECTIE De vaste collectie is gratis te bezoeken.

28

Opleiding Conservatie-Restauratie

29

Paleis op de Meir

21

10.00 tot 18.00 uur | EXPO VASTE COLLECTIE De vaste collectie is gratis te bezoeken.

PALEIS OP DE MEIR Meir 50, 2000 Antwerpen tel. 03 206 21 21 maarten.jacobs@herita.be www.paleisopdemeir.be bb Tram 2, 3, 4, 5, 9, 15 (halte Groenplaats) Bus 22, 180, 181, 182, 183 (halte Groenplaats)

22

PAROCHIE SINT- LAURENTIUS 10.00 tot 17.00 uur | WANDELING KRONIEK VAN HET VERLOREN RIJK Het meer dan 200 jaar oude paleis op de Meir wist al heel wat koningen en keizers te betoveren. Maar eens in de ban van het paleis verloren ze hun fortuin, geliefden en zelfs hun rijk... Ga mee terug in de tijd en ontdek het verhaal van deze gevallen vorsten. Met een kaart in de hand trek je door de verlaten kamers van het paleis. Zoek je weg naar buiten en val niet voor de vloek van het paleis!

Van Schoonbekestraat 155 2018 Antwerpen tel. 03 237 40 53 derdealfred@skynet.be www.st-laurentius-antwerpen.net bb Tram 2, 6 (halte Markgravelei) Bus 17 (halte Lokkaardstraat), 22 (halte Korte Lozanastraat), 30, 34 (halte Markgravelei)

30

Sint Laurentius: detail van de mozaIek aan de hoofdingang

13.30, 15.00 en 16.30 uur | RONDLEIDING 14.30 uur | ORGELSPEL HET GRENZELOZE De Sint-Laurentiuskerk staat bol van de elementen die verwijzen naar inspiratiebronnen van ver buiten onze grenzen: de centraalbouw, de koepel, moza誰eken boven de zijaltaren ... stuk voor stuk elementen uit de vroegchristelijke Byzantijnse bouwkunst.

In de crypte van de kerk kan je bovendien kennismaken met de Georgische kerk, gehuisvest in een kapel die werd ingericht volgens orthodoxe traditie.

23 RED STAR LINE MUSEUM Montevideostraat 3, 2000 Antwerpen tel. 03 298 27 71 redstarline@stad.antwerpen.be www.redstarline.be bb Tram 7 (halte Sint-Pietersvliet - niet tussen 15.00 en 18.00 uur) Bus 17 (halte Rijnkaai - niet tussen 15.00 en 18.00 uur 12.00 tot 17.00 uur | VERHALEN RED STAR LINE, VERHALEN ZONDER GRENZEN Tussen 1873 en 1934 vertrokken aan de Rijnkaai in Antwerpen bijna 2 miljoen landverhuizers met een schip van de Red Star Line. Het museum vertelt hun verhaal.

De verhalencollectie is echter nooit af... Misschien heb ook jij een verhaal over migratie, van vroeger en nu. Kom het ons vertellen en

i.s.m. de Georgisch Orthodoxe Gemeenschap

31

Red Star Line Walkumen tar Ontdek met de handige app van het Red Star Line Museum de wandelroute die migranten een eeuw geleden ook aflegden. Persoonlijke getuigenissen in de vorm van historische foto’s, geluids- en videofragmenten zijn de basis voor de elf haltes. Een voorsmaakje.

1 Aankomst in Antwerpen-Centraal – Landverhuizers die hier uit de trein stapten, hadden al een lange, vermoeiende reis achter de rug. Hier begint onze tocht.

2 Medische controle – Vlak na aankomst stonden er dokters klaar die de reizigers controleerden.

3 Joodse buurt – Vele Oost-Europese Joden vetrokken via Antwerpen naar Amerika. Ze kwamen aan met de trein en vonden onderkomen in de vele hotels en logementshuizen rond het station.

4 De Keyserlei – Deze boulevard was de keizerlijke toegangspoort tot de stad. Reizigers uit kleine dorpen waren zwaar onder de indruk van alle pracht en praal die een grootstad te bieden heeft. Sommigen gingen er zelfs voor het eerst op restaurant.

5 De Stationsbuurt – De vele hotels en al die passanten brachten drukte met zich mee. Overdag was er bedrijvigheid van straatventers en ’s avonds bruiste het nachtleven.

6 De Meir – Over de statige en chique 32

men tary Meir trok dagelijks een stoet landverhuizers, een vreemde en bontgekleurde parade van mensen.

7 Kathedraal – Aan de voet van de kathedraal verfristen verliefde koppeltjes zich met een drankje of een ijsje.

8 De Kaaien – Bij het zien van de Schelde kon je de zee al bijna ruiken.

9 De Canadian Pacific – Aan boord van grote oceaanstomers is werk genoeg.

Wat zou je kunnen doen om een gratis overtocht te verdienen?

10 Loodswezen – Maak kennis met de ‘Regeringscommissaris voor Landsverhuizers’.

11 Het vertrek – Laat je zakdoek in de wind wiegen, net zoals zovelen die honderd jaar geleden moedig afscheid namen van al hun vrienden en familie.

Praktische tips!

• De app is gratis. Na registratie kan je inloggen.

• Het is handig om de app thuis al te installeren. Het downloaden van de bestanden neemt een kwartiertje in beslag.

• Ook oortjes of een hoofdtelefoon om de geluidsfragmenten te beluisteren, kunnen erg handig zijn.

• Met bus 17 kan je aan het einde van de wandeling terugkeren naar het Centraal Station.

• Meer info en downloaden via www. redstarline.be/nl/app 33

bouw mee aan de verhalencollectie van het Red Star Line Museum.

10.00 tot 18.00 uur | WANDELING RED STAR LINE WALKUMENTARY Ontdek op eigen houtje de verhalen van de Red Star Line in de stad. Op het hoogtepunt van de activiteiten vertrokken er wekelijks 2 schepen. Iedere week trokken tot bijna 4.000 landverhuizers van het Centraal Station richting Rijnkaai. Vele jaren later zijn de sporen van deze geschiedenis grotendeels verdwenen. Dankzij een De Red Star Line app worden ze weer tot leven gebracht.

geen grenzen. Oude foto’s en documenten illustreren het grenzeloze karakter van de binnenvaart, ook in lang vervlogen tijden.

10.00 tot 18.00 uur | EXPO VASTE COLLECTIE De vaste collectie is gratis te bezoeken.

25

RUBENSHUIS Wapper 9-11, 2000 Antwerpen tel. 03 201 15 55 rubenshuis@stad.antwerpen.be www.rubenshuis.be bb Tram 3, 5, 9, 15 (halte Meir), 4, 7 (Meirbrug), 10, 11 (Sint-Katelijnevest - niet tussen 15.00 en 18.00 uur)

10.00 tot 18.00 uur | EXPO VASTE COLLECTIE De vaste collectie is gratis te bezoeken.

10.00 tot 18.00 uur | EXPO EEN ZELFPORTRET IN BRIEVEN Naast kunstenaar, was Rubens ook diplomaat en zakenman. Door zijn vele reizen langs Europese hoven en opdrachtgevers bezat hij een uitgebreid internationaal netwerk waarmee hij correspondeerde in het Italiaans, Frans, Engels, Nederlands en Latijn. In zijn brieven schreef Rubens vrijuit over zijn liefde voor de oudheid, zijn kunstverzameling, zijn fraaie huis, de organisatie van het atelier, over vredesonderhandelingen, spionage en zijn gezin.

Een brochure met citaten uit de brieven laat je tijdens Erfgoeddag met andere ogen kijken naar de collectie van het Rubenshuis.

24

RIJN- EN BINNENVAARTMUSEUM Schip Angèle Bonapartedok-Nieuwpoortkade (tegenover het MAS), 2000 Antwerpen tel. 03 232 86 70 huysmans.w@skynet.be www.rijnenbinnenvaartmuseum.be bb Tram 7 (Sint-Pietersvliet - niet tussen 15.00 en 18.00 uur Bus 17, 30, 34 (Van Schoonbekeplein), niet tussen 9.00 en 18.00 uur 10.00 tot 17.00 uur | EXPO GRENZELOZE BINNENVAART Van de Noordzee tot de Middellandse Zee, van de Rijn tot de Zwarte Zee ... al heel lang bestaan er voor binnenschippers

10.00 tot 18.00 uur | EXPO VASTE COLLECTIE De vaste collectie is gratis te bezoeken.

34

Zelfportret van Peter Paul Rubens Š Rubenshuis, Jelle Vermeersch

35

13.00, 14.00, 15.00, 16.00 en 17.00 uur |

26

RONDLEIDING

SINT-BENEDIKTUSKERK

WEERGALOOS – GRENZELOOS Verrassend hoe de Sint-Andrieskerk al eeuwenlang bezoekers van over de grenzen aantrekt, zoals Filips II en de hofdames van Mary Stuart. De weergaloze preekstoel werd grenzeloos populair, maar waarom vooral in de Verenigde Staten? Wat fascineerde Vincent van Gogh zo aan de kerk? En wat komen Portugezen, Amsterdammers en sinds kort ook Italianen hier bekijken?

Havenmarkt 5, 2040 Lillo tel. 0475 31 18 78 stevenosce@skynet.be 11.00 tot 16.00 uur | MULTIMEDIA-PRESENTATIE LANDVERHUIZERS Reeds vanaf 1843, toen het eerste stukje van de spoorverbinding tussen Antwerpen en Keulen klaar was, kwamen duizenden mensen vanuit heel Europa aan in het Oost-station. Hun uiteindelijke doel: emigreren naar New York, Boston, Philadelphia of Canada. Maak kennis met hun aangrijpende verhaal.

28

SINT-CAROLUS BORROMEUSKERK

i.s.m. Het Poldermuseum en de Heemkundige

Hendrik Conscienceplein 12 2000 Antwerpen bb Tram 3, 4, 5, 9, 15 (halte Groenplaats), 7 (halte Keizerstraat), 10, 11 (halte Sint-Katelijne - niet tussen 15.00 en 18.00 uur) Bus 22, 180, 181, 182, 183 (halte Groenplaats)

Kring

27

SINT-ANDRIESKERK Waaistraat, 2000 Antwerpen aangepaste ingang voor rolstoelgebruikers: Sint-Andriesstraat 5 tel. 03 225 19 42 griet.bosschaert@skynet.be bb Tram 3, 5, 9, 15 (halte Groenplaats), 4 (halte Nationalestraat), 10, 11 (halte Sint-Katelijne), 7 (halte Keizerstraat - niet tussen 15.00 en 18.00 uur) Bus 22, 180, 181 182,183 (halte Nationalestraat)

13.00 tot 16.30 uur | RONDLEIDINGEN WEERGALOOS – GRENZELOOS De barokarchitectuur van de Sint-Carolus Borromeuskerk geniet internationale faam.

Al in de 17de eeuw was de kerk met zijn weergaloze plafondschilderingen van Rubens een publiekstrekker. Ook Maria de Medici, koningin Christina van Zweden en tsaar Peter de Grote brachten een bezoek. Hoe komt het dat de kerk zoveel complimenten krijgt van over de grenzen?

36

29

30

SINT- FREDEGANDUSKERK

SINT-PAULUSKERK

Lakborslei 31, 2100 Deurne tel. 0479 73 50 03 jan.oversteyns@antwerpen.be bb Tram 10 (halte Cogelsplein) Bus 33 (halte Atheneum), 410, 411, 412, 414 (halte Cogelsplein)

Sint-Paulusstraat 22, ingang op de hoek Veemarkt-Zwartzusterstraat 2000 Antwerpen tel. 0494 44 82 53 walter.geluyckens@hotmail.com www.sint-paulusparochie.be bb Tram 7 (halte Sint-Pietersvliet - niet tussen 15.00 en 18.00 uur) Bus 30, 34 (halte Sint-Pietersvliet - niet tussen 9.00 en 18.00 uur)

10.00 tot 18.00 uur | EXPO BEGRAFENISTEXTIEL VROEGER EN NU Bij het overlijden overschrijden we de grens tussen het aardse en het eeuwige leven. De christelijke uitvaartvieringen zijn een persoonlijk, maar niet definitief afscheid van de overledene en worden sfeervol ondersteund door tal van symbolen. In de expo maak je kennis met de specifieke gewaden en voorwerpen die gebruikt werden en worden tijdens de uitvaartvieringen.

12.00, 13.00, 14.00, 15.00 en 16.00 uur | RONDLEIDING

DE GRENZELOZE INZET VAN PAULUS De apostel Paulus kende geen grenzen en reisde kriskras door het Middellandse Zeegebied om zijn geloof te verkondigen. Je reist de man achterna met behulp van landkaarten en verhalen. Je kunt tevens zien dat de grenzeloze inzet van Paulus ook in deze kerk sterk tot uiting komt, onder meer in de schatkamer.

Sint-Fredeganduskerk: detail kazuifel

37

>

Vlinders, keizers en kanonskogels Jeugdboekenauteur en creatieve duizendpoot Mark Tijsmans neemt je mee op een reis door de tijd. Vlak naast een muur van 500 jaar oude stenen, vertelt hij een spannend verhaal over de bouw van het Keizersbastion, een deel van de 16de-eeuwse Antwerpse stadsomwalling.

het verhaal. Tijdens die vuurproef staat één van de kinderen die meehielpen aan de bouw bovenop de muur. De jongen wordt gered door de dochter van de bouwmeester. Samen ontdekken ze dat er iets vreemds aan de hand is met de tekens in de muur.’

Mark, waar haalde je de inspiratie voor dit verhaal?

‘Uit de verhalen van de archeologen over de bouw van de omwalling onthield ik een ongelofelijk straf weetje: om de sterkte van de stenen te testen, werden er in de steengroeve kanonskogels op afgevuurd.

Onvoorstelbaar, toch?’

Staat er dan een verborgen boodschap in de muur geschreven?

‘Bij de bouw van de muur gebruikte elke ploeg een teken om de eigen stenen de kenmerken, bijvoorbeeld een vlinder. Die kentekens kan je trouwens ook echt in de stenen terugvinden in de muur waarnaast het verhaal wordt verteld. Er klopt iets niet met het teken van de vlinder en daarom gaan ze op onderzoek uit.’

Gebeurt dat ook in het verhaal dat je komt vertellen?

‘Daar is het nog straffer! Ik dacht: wat zou er kunnen gebeuren, als men de sterkte van de muur met kanonskogels test, wanneer die al gebouwd is? En zo gebeurt het in

Benieuwd hoe het verhaal afloopt? Kom luisteren! Wel oppassen voor rondvliegende kanonskogels.

38

31

32

STAD ANTWERPEN DIENST ARCHEOLOGIE

UITHUIS HOBOKEN Kapelstraat 64, 2660 Hoboken tel. 03 292 65 30 cultuurantenne.hoboken@ stad.antwerpen.be www.uithuishoboken.be bb Tram 2, 4 (halte Kioskplaats) Bus 1, 13, 33, 140, 141 (halte Kapelstraat)

Parking ‘Nationale Bank’ niveau -3 Toegangsgebouw hoek Frankrijklei/Maria-Henriëttalei, 2000 Antwerpen tel. 0478 71 72 09 bb Auto: inrit Parking ‘Nationale Bank’ ter hoogte van Frankrijklei 166a, parkeren op niveau -3 anne.schryvers@stad.antwerpen.be Tram 4, 7, 8, 12, 24 (halte Nationale Bank) Bus 1, 13, 290, 500 (halte Nationale Bank)

14.00 en 16.00 uur | FILM FISTFUL OF MEMORIES In de polyvalente ruimte op 1ste verdieping.

Omar en zijn klasgenoten krijgen de opdracht om een groepswerk te maken over 50 jaar migratie. Gaandeweg ontdekt Omar de verborgen migratiegeschiedenis van zijn voorouders. Stap mee in een verhaal over vriendschap, identiteit, vooroordelen en migratie. Naar aanleiding van 50 jaar migratie maakten Marokkaanse,Turkse en Belgische jongeren onder professionele begeleiding deze film.

11.00 tot 17.00 uur | EVOCATIE HET KEIZERSBASTION OVER DE GRENZEN VAN DE TIJD HEEN In de parkeergarage Nationale Bank staat een deel van het Keizersbastion. Mark Tijsmans schreef er een verhaal over: een verhaal dat de grenzen van de tijd doet vervagen en je meevoert naar de periode waarin deze bastionmuur werd gebouwd.

Een muur ter bescherming en begrenzing van de stad. Op Erfgoeddag vertelt Mark Tijsmans zijn verhaal, gezeten in de schaduw van het bastion.

i.s.m. District Hoboken, Marokkaanse moskee Al fath en El Ouahda, Al Mawada, formaat Hoboken,Marokkaans consultaat Hoboken, Unie Turkse Verenigingen, Umicore,Steunpunt Kansarme Jongeren,Geneeskunde Voor het Volk, Atlas en het MAS

Keizersbastion: Mark Tijsmans vertelt zijn verhaal

10.00 tot 18.00 uur | RONDLEIDING 50 JAAR MIGRATIE: MOSKEE AL FATH IN BEELD Moskee Al Fath Achturendagstraat 16A, 660 Hoboken bb Bus 33 (halte Moretusburg), 13 (Halte Daniel Bagenierlaan) Vanaf de jaren ’60 kwamen Marokkanen en Turken werken in de Metallurgie (nu Umicore) en op de voormalige scheepswerf

39

10.00 tot 18.00 uur | RONDLEIDING RONDLEIDINGEN IN DE MOSKEE Je kan bovendien via een mobiele opnamestudio je verhaal over 50 jaar Turkse migratie achterlaten.

Cockerill. Deze bedrijven liggen in de wijk Moretusburg, net als de oudste Marokkaanse moskee van België. De tentoonstelling blikt terug op het ontstaan van de moskee. i.s.m. Marokkaanse moskee Al fath en parochie Sint-Jozef Moretusburg-Hoboken

34

33

UNIVERSITEIT ANTWERPEN BIJZONDERE COLLECTIES

UNIE VAN TURKSE VERENIGINGEN Moskee Imami Buhari Camii Everaertsstraat 101, 2060 Antwerpen tel. 03 289 91 13 selamet.belkiran@utvweb.be www.utvweb.be bb Tram 12 (halte Gasstraat), 2, 3, 5, 6 (halte Handel)

Universiteitsbibliotheek Stadscampus Prinsstraat 13, 2000 Antwerpen www.uantwerpen.be/nl/bibliotheek/ collecties/bijzondere-collectie/ bb Tram 3, 4, 5, 9, 15 (halte Meir of Meirbrug), 7 (halte Keizerstraat), 10, 11 (halte Sint-Jacob) Bus 17, 30, 34 (halte Hessenbrug - niet tussen 15.00 en 18.00 uur)

om 10 uur voor (amateur)kunstenaars en om 13.00 en 15.00 uur voor het publiek | EBRU: TURKS AMBACHT IN DE KIJKER Ontdek de geheimen van Ebru, de eeuwenoude Turkse techniek van watermarmeren.

Dit ambacht kende een grote bloei tijdens de Ottomaanse periode. Ebrupapier werd gebruikt voor staatsdocumenten of om religieuze boeken te versieren. Het gemarmerde papier was bovendien zeer gegeerd in Europa. Slechts enkele Turkse ambachtslui beheersen de techniek in België. Laat je inspireren en ga zelf aan de slag.

10.00 tot 18.00 uur | EXPO THE BOOK OF LIFE Een handboek over vroedkunde, een schooltoneel, handgekleurde bidprentjes of een traktaat over sterven – geen thema heeft ons geschreven erfgoed zo beïnvloed als leven en dood. Met deze tentoonstelling tonen de erfgoedcollecties van de Universiteit Antwerpen hoe het historische boek een blik gunt op onze reis van het leven naar de dood, en hoe het ook vandaag nog steeds de grenzen van tijd en ruimte overstijgt.

i.s.m. Fameus, Forum voor Amateurkunsten, FARO

i.s.m. Bibliotheek van het Ruusbroecgenootschap

en de Moskee

(Universiteit Antwerpen)

WORKSHOP

SSReserveer via info@utvweb.be of tel. 03

289 91 13. Er zijn 3 x 8 plaatsen beschikbaar.

40

35

VOOR KRUIS EN BEELD start aan Zuidbeeld op de Vrijdagmarkt 2000 Antwerpen paula.sornsen@skynet.be www.verbeelding.be bb Tram 2, 3, 4, 5, 9, 15 (halte Groenplaats) Bus 22, 180, 181, 182, 183 (halte Groenplaats) van 10.00 tot 12.00 uur en van 15.00 tot 17.00 uur | WANDELING EEN GRENZELOOS VERHAAL VAN ONVRIJHEID NAAR VRIJHEID In mei 1814 werd Antwerpen bevrijd van het ‘Franse juk’. In een volkse opwelling kwamen in die meimaand de Mariabeelden opnieuw tevoorschijn. Deze ommezwaai, van onvrijheid naar vrijheid, brengt Voor Kruis en Beeld onder de aandacht als symbool voor de vele onderdrukkingen door oorlog en machtsmisbruik. Een verhaal dat ook actueel is buiten de grenzen van de stad.

> Voor Kruis en Beeld, Madonna met kind © Erf-goed. be, foto Tijl Vereenooghe

41

36

VORMINGPLUS De minibusjes staan vlakbij de Schelde in de buurt van het Red Star Line museum.

Montevideostraat 3, 2000 Antwerpen tel. 0470 10 60 79 florinela.petcu@vormingplus.be www.vormingplusantwerpen.be bb Tram 7 (halte Sint-Pietersvliet - niet tussen 15.00 en 18.00 uur) Bus 17 (halte Rijnkaai - niet tussen 15.00 en 18.00 uur) start om 11.00, 12.00, 12.30, 13.00, 14.00, 14.30, 15.00, 15.30 en 16.00 uur (duur: 30 minuten) | EVOCATIES UITPAKKEN Migratie is een verhaal van alle tijden.

Voortdurend gaan mensen op zoek naar veiliger oorden, een beter leven of nieuwe horizonten. Vormingplus verzamelde migratieverhalen bij Oost-Europese en Vlaamse mensen van de Taalcarrousel, een intercultureel praatcafé. Stap in de minibusjes en laat je meevoeren in een verhaal over vertrekken, aankomen en integreren.

37 VREDESCENTRUM in het Bernarduscentrum Lombardenvest 23, 2000 Antwerpen tel. 03 292 36 51 info@vredescentrum.be www.antwerpen14-18.be bb Tram 3, 4, 5, 9, 15 (halte Groenplaats), 7 (halte Meirbrug), 10, 11 (halte Sint-Katelijne - niet tussen 15.00 en 18.00 uur) Bus 22, 180, 181, 182, 183 (halte Groenplaats), 30, 34, 295 (halte Sint-Jansvliet)

i.s.m. Red Star Line, Internationaal comité, Viva-Pol, Spoetnik en Miorita

11.00 uur | LEZING ANTWERPEN TIJDENS DE EERSTE WERELDOORLOG Drs. Evelyn De Roodt, experte in WOI en vluchtelingen in Nederland, vertelt over Belgische vluchtelingen en krijgsgevangenen in Nederland tijdens de Eerste Wereldoorlog.

Je bent welkom in de prachtige zaal van het Bernarduscentrum, waar in 1914 tijdelijk een Duitse rechtbank werd ingericht. Achteraf

42

geleden in Antwerpen te leven, kruip in een schuilkelder, voer opdrachten uit en ... bouw samen bruggen richting vrede.

SSReserveer via info@vredescentrum.be of tel. 03 292 36 55. Er zijn 3 x 25 plaatsen beschikbaar.

38

ZILVERMUSEUM STERCKSHOF Umicore Zilverpaviljoen (aan het MAS) Hanzestedenplaats 15, 2000 Antwerpen tel. 03 707 26 13 info@zilvermuseum.be www.zilvermuseum.be bb Tram 7 - niet tussen 15.00 en 18.00 uur Bus 17 (halte Van Schoonbekeplein), 30, 34 - niet tussen 15.00 en 18.00 uur)

Vredescentrum: Spannende ontdekkingstocht in het Beleefparcours ´Antwerpen bouwt bruggen 19142014´

10.00 tot 18.00 uur | EXPO IK GA OP REIS EN NEEM MEE ...

Diverse reisnecessaires laten je zien wat de elite vanaf het begin van 18de tot het midden van de 20ste eeuw meenam op reis. In luxueuze handgemaakte koffers namen ze allerlei reisbenodigdheden mee, zoals serviesgoed, toiletgerief, kandelaars of schrijfwaren. De koffers en hun inhoud zijn het werk van goud- en zilversmeden, kristal- en porseleinfabrikanten. Je ziet o.a. een reisnecessaire uit de tijd van Napoleon, een schrijfkist van de Nederlandse koningin Wilhelmina, een 19de-eeuwse apothekerskist en een servieskoffer van Louis Vuitton.

heb je de mogelijkheid om vragen te stellen. i.s.m. Programma Antwerpen ´14 -´18 SSReserveer via info@vredescentrum.be

of tel. 03 292 36 55. Er zijn 100 plaatsen beschikbaar.

10.00, 12.30, en 15.00 uur (duur: 2 uur) | WORKSHOP

ANTWERPEN BOUWT BRUGGEN 1914-2014 Museum Vleeshuis

Vleeshouwersstraat 38-40 2000 Antwerpen Maak kennis met het nieuwe beleefparcours over vrede en conflict. Het Vredescentrum ontwikkelde dit interactieve parcours als onderdeel van het grootse herdenkingsprogramma ‘100 jaar Eerste Wereldoorlog in Antwerpen’. Ervaar hoe het was om 100 jaar

10.00 tot 18.00 uur | EXPO VASTE COLLECTIE De vaste collectie is gratis te bezoeken.

43

36

26

23

24

WILLEMDOK

13

38

GODEFRIDUSKAAI

BROUWERSVLIET

OUDE LEEUWENRUI

ERR

UI

AA

I

ANK

-P

LIU

NT

SK

SI

FALCONPLEIN

LU

OR

TE

AU SS

9

I AA NK AE

T

RB

AA

BLI

HO

20 NDE

SR

AI KA

AT

JCK

RA

DI

ST

T AA

OG HO

TR ES AL ON TI NA

N

V. ST NE ER AI KA TIN AN

T AA STR

A AT

TER OS

STR

KLO

ALE ION

T RAA

LK

AI

KR N A FR

MARNIXP L A AT S

M

SE

VO

KA

IJ

IJNE BEG

AT RA ST

AI KA

KL

NST

N AT R A AT

TR T

31

I

LE

STAD

1

I

7

CH

BR

E TS

ME

L W EO AE PO LP LD LA D AT E S

AA

AA

EI

PL

I AA SK CH MI S T.

I AA LK IL ER CK CO I

E

A AT

LS

LD

RGST

AT

NS

AA

T H E AT E RPLEIN

LDSTR

VE

12

T E RGSTRAA LEOPO

G A S T H U I S ST R A AT

CK

ROSIER

ARENB

LEI

W

15

GE

IN

ENBU

ELS ES

I

G

44

LE

WE

KA

EN

32

I ER

TE

AM

6

IR

25

ELP

VL

OUDAAN

EM

RA

ME

MEIR

HOPLAND

VL

AA

8 21

LAN

27

KRON ST

T

T

STE

EK

RK MA

ARK

T R A AT

KA

H

OEN

37

AT

DE

4 BSM

RA

EL

JACO

ST

AC

LANGE N IEUWS

EN

H

11

RL

SINT

MM

SC

R A AT

ORP

WAPPER

14

ERST

KA

IEL

SCH

34

A AT

EST

16

35

GE

S I N T- K AT E L I J N E V

G R O E N P L A AT S VRIJDAGMARKT

KIPD

28 5

EL

STR

KEIZ

UI

NN

KT

17

ER

FS

ED

TR

RO

STU

MAR

FRA

JO

DE

RD

IN

18

GROTE MARKT

GER

RDEN

M

AN

PA A

T

ETG

PA ARDENMARKT

P

AA

30

VEEMARKT

STEENPLEIN

VO

DOR

TR

SCHELDE

KLAP

22

3

SP

10 19

ANK

ERR

RDEN

01 02 03 04 05 06 07 08

UI

MAR

KT

I TA L IELE I

COB

33

4 SMA

29

RKT

F. R OOS EVE L PLA AT S T-

2

8

3

ASTR ID PLEIN -

KLE

I

EIR

KEY

SER

LEI

FRA

NK

RIJ

DE

STAD

SPAR

K PLANT IN EN MORE TUSLE I

09 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38

ADVN

Atlas Belgia Loge - Odd Fellows De Loodsen Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience Heemkundige Kring Hobuechen 1135 Humanistisch-Vrijzinnige Vereniging Koninklijk Museum Voor Schone Kunsten Antwerpen in Koningin Fabiolazaal Letterenhuis Lokaal Cultuurbeleid Ekeren M Hka Maagdenhuismuseum Mas | Museum Aan De Stroom Modemuseum - Momu Museum Mayer Van Den Bergh Museum Plantin-Moretus/Prentenkabinet Museum Rockoxhuis Museum Vleeshuis | Klank Van De Stad Nationaal Museum van Douane en Accijnzen Opleidingconservatie-Restauratie Paleis op de Meir Parochie Sint-Laurentius Red Star Line Museum Rijn- en Binnenvaartmuseum Rubenshuis Sint-Benediktuskerk Sint-Andrieskerk Sint-Carolus Borromeuskerk Sint-Fredeganduskerk Sint-Pauluskerk Stad Antwerpen Dienst Archeologie Uithuis Hoboken Unie Van Turkse Verenigingen Universiteit Antwerpen Voor Kruis en Beeld Vormingplus Vredescentrum Zilvermuseum Sterckshof

Open Monumentendag 2014 Op zondag 14 september 2014 kan je voor de 26ste keer deelnemen aan Open Monumentendag. Het motto is dit keer ‘Monumenten vroeger, nu en in de toekomst’.

Restauratie en herbestemming zijn voor Antwerpen de belangrijkste aandachtspunten. Voor een keer treden de mensen achter die processen voor het voetlicht: bouwhistorici, restauratiearchitecten, gespecialiseerde aannemers, interieurspecialisten, opdrachtgevers, eindgebruikers, bouwpromotoren, monumentenzorgers, studenten van restauratieopleidingen… Ze komen aan het woord en beantwoorden jouw vragen.

Het voormalige goederenstation op het Zuid, de gebouwen van de Red Star Line, het vredegerecht van Deurne, het Schoonselhof, La Riva en het zwembad in de Veldstraat zijn slechts enkele van de locaties die je op 14 september tot in de details kunt ontdekken.

Raadpleeg het volledige programma vanaf augustus op www.antwerpen.be

© Arthur Eranosian

ANTWERPEN 2 AUGUSTUS 2014 www.museumnacht.be

MEER INFO VÓÓR ERFGOEDDAG • Antwerps programma: Toerisme Antwerpen & Congres tel. 03 232 01 03 • Vlaams programma: Vlaamse infolijn tel. 1700 www.erfgoeddag.be

TIJDENS ERFGOEDDAG • Centraal infopunt: Balie Antwerpen Toerisme & Congres Wisselstraat 12 (hoek Grote Markt) 2000 Antwerpen open van 9.00 tot 16.50 uur • Op Erfgoeddag kan u voor inlichtingen over een specifieke activiteit ook telefonisch terecht bij de organisator van de activiteit.

OPGELET! Erfgoeddag valt samen met de DVV Antwerp 10 Miles & Marathon.

Verplaats je bij voorkeur te voet of per fiets in de Antwerpse binnenstad (die autoluw zal zijn wanneer de lopers passeren). De politie ondersteunt de verkeersstromen en er rijden extra trams en bussen.

In deze brochure vind je per locatie gedetailleerde info over het openbaar vervoer.

Voor extra mobiliteitsinformatie, kijk op www.antwerpen.be/sport.

www.erfgoeddag.be 03 232 01 03