Η Θεσσαλονίκη στην κόψη Εισαγωγή των βαλκανικών εθνικισμών 2.2.3.3 Το τέλος των ανταγωνισμών στις αρχές του 20ου αιώνα Οι εθνικιστικοί ανταγωνισμοί που εκδηλώθηκαν κατά το 1903 και μετά, κάνουν μια μικρή παύση κατά την επανάσταση των Νεότουρκων. Εκεί Βούλγαροι και Έλληνες μπαίνουν στον πολιτικό αγώνα στο νεοϊδρυθέν τουρκικό κοινοβούλιο και εκλέγουν αντιπροσώπους (το ίδιο κάνουν και οι Αρμένιοι και οι Εβραίοι της Μακεδονίας). Τα βουλγάρικα κόμματα και κυρίως αυτό του Σαντάνσκι διατυπώνουν σοσιαλιστικό πρόγραμμα, ενώ οι Έλληνες βουλευτές ζητούν απελευθέρωση από τους δασμούς και τους φόρους και τόνωση της αγοράς. Το 1912, αν και θεωρητικά οι αντιπαράθεση έχει τερματιστεί μεταξύ Βούλγαρων και Ελλήνων, οι ανταγωνισμοί «επισημοποιούνται» και πλέον τη σκυτάλη παίρνουν οι εθνικοί στρατοί των Βαλκανίων. Οι Βούλγαροι, οι Έλληνες, οι Σέρβοι και οι Μαυροβούνιοι κηρύττουν τον πόλεμο στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, με σκοπό την εκδίωξη της από τα Βαλκάνια και τον διαμοιρασμό των εναπομενόντων εδαφών. Αυτός θα μείνει γνωστός ως Α’ Βαλκανικός Πόλεμος. Τέλος του 1913 ξεσπούν αψιμαχίες μεταξύ των εθνικών στρατών των βαλ-
Γύπαρη, Οι Πρωτοπόροι του Μακεδονικού Αγώνα. «Όλη ή Ζαγορίτσανη με πτώματα εστρώθη και είναι θαύμα αληθινά Βούλγαρος πώς έσώθη» (απόσπασμα από το έμετρο του Γύπαρη).
101