Portfolio Florian Mans 2022

F lorian M ans

curriculum vitae

Binnen de projecten van mijn opleiding neem ik het initiatief en vervul ik vaak een democratische leiderschapsrol. Ik ben kritisch-analytisch ingesteld en heb een sterke affiniteit met onderzoek en ontwerp. Daarnaast heb ik ook een natuurlijk talent voor groepspresentaties en publiekelijk spreken. Medestudenten ervaren mij als progressief, doelbewust en een zeer precies persoon. Verder leg ik een sterke focus op het redigeren van rapportages, om een goed verzorgd en onderbouwd product in te leveren, ben ik zeer creatief ingesteld en gewend om ‘out of the box’ te denken. O gmail . c O m

O pleiding

v aardigheden

s ept 2017 - fe B 2018

R uimtelijke O ntwikkelingen

B achel OR - h O gesch OO l R O tte R dam .

m in OR s teden BO uw h O gesch OO l R O tte R dam .

• O ffice

• i ndesign

• i llustrat O r

• P h O t O sh OP

• s ketchu P

s ept . 2019 - jul 2020 s ept 2016 - fe B 2017

w iskunde a vw O - vav O R ijnm O nd

e R va R ing

s tage u RB an O pp OR tunities

f e BR . 2016 - sep 2019

a p R 2018 - ap R 2019

B estuu R slid O pleidingsc O mmisie RO p kwaliteits B ewa R ing van de O pleding a fstudee R stage g emeente s chiedam

• a ut O cad

m R t . 2021 - jul 2022

m ei . 2022 - jul 2022

v OOR zitte R Y O ung hlt s ept . 2014 - ap R 2019

B eleidsmedewe R ke R R uimte hlt samen

RUIMTELIJKE ECONOMISCHE ANALYSE

Halverwege het 3e jaar werd de opdracht gege ven om een ruimtelijk- en economisch onderzoek te doen over een internationale stad naar keuze. Mijn keuze viel op Singapore, de reden hier voor was dat ik in het voorgaande jaar de stad bezocht had tijdens een buiten landse schoolexcursie en de stad mij Singaporeintrigeerde.is zowel een eilandals stadstaat. De oorsprong ervan voert terug naar het koloniale tijd grondlegger:Groot-Brittannië.vanDeSirThomas Stamford Raffles koos dit eiland uit als handelspost vanwe ge zijn natuurlijke diepe havens en strategisch positie tussen de straat van Malacca en het Maleisisch schiereiland. Een van de redenen dat het eiland sterk groeide was omdat het een “vrije” haven was. Dit betekende dat vele handelaren naar het eiland toe stroomden om de handelsrestricties van de Nederlanders te ontwijken. Het eiland

Singapore heeft een oppervlakte van ongeveer 719km². Maar dit is de afgelopen jaren wel uit gebreid door de aanleg van kunstmatige eilan-

den. Door de beperkte hoeveelheid ruimte heeft Singapore een gebrek aan natuurlijke bronnen zoals schoon drinkwater. Daarom is het grotendeels afhankelijk van zijn haven voor de invoer van de nodige middelen. Het kleine grondgebied van Singapore heeft de regering gedwongen om verder te zoeken naar duurzame en efficiënte oplossingen om de vele uitdagingen waarmee deze natie wordt geconfronteerd op te lossen.

Singapore is een grotendeels verstedelijkt eiland met uitzon dering van enkele natuurreservaten of grote parken. Het heeft een popu latie van meer dan 5,5 miljoen mensen met een relatief hoge dichtheid van 7.797 mensen per km². Dit maakt Singapore de derde meest dichtbebouwde stad ter wereld, onder Monaco en Macau. Het heeft de op één na drukste haven ter wereld die in 2014 31,7 miljoen TEU bediende en net zoals de haven van Rotterdam vooral dient als overslaghaven. Ondanks zijn kleine omvang is Singapore een van de rijkste landen in de regio en heeft het een van de sterkste economieën ter wereld.

Het eiland heeft een sterk bedrijfs- en toerischtische sector en heeft ook een zeer actieve maakindustrie. Hierdoor heeft het een zeer lage werkloosheidsgraad van slechts 3,3%. De overheid schat in dat de economie minder afhankelijk zal worden van de maakindustrie en het verschuift daarom haar focus naar het creëren van een inno vatie- en informatie-gedreven economie.

80% van de bevolking leeft in sociale woningbouw

In het algemeen is Singapore een fascinerende stad om te observeren. Met architecturale won deren en weelderige groene ruimtes.openbareSingapore is een prachtig voorbeeld van een stad en een land dat zich leert aan te passen aan de veranderende toekomst en tegelijkerti jd zichzelf blijft bevestigen op het wereldtoneel.

''HET IS EEN PRACHTIG VOORBEELD VAN EEN STAD EN EEN LAND DAT ZICH LEERT AAN TE PASSEN AAN DE VERANDERENDE TOEKOMST''

Ondanks de hoge bevolkingsdichtheid is Singa pore een welvarende stadsstaat met een sterke economie. Het is een van de vier ‘’Asian Tigers’’ en een centraal punt in de wereldeconomie. De economie bestaat voor een signifcant deel uit opbrengsten vanuit de haven en vanuit eigen industrie, maar het heeft ook een sterke zakelijke sector. Het land werd in 2015 uitgeroepen als een van de meest economisch vriendelijkste landen ter wereld en een van de beste plekken om een onderneming te starten. De overheid van Singapore zet sterk in op het creëren van een innovatie & informatie gerichte economie. Verwacht wordt dat het econ omisch belang van de industrie in de toekomst zal afnemen en dat het zich zal moeten profiler en op de wereldmarkt om te kunnen concurreren met andere sterke economische gebieden zoals Hong Kong. Singapore is technologisch adaptief en heeft een aan tal belangrijke universiteiten en onderzoekscentra die bijdragen aan de kenniseconomie van het land. Daarnaast heeft Singapore een hoogwaardig OV netwerk en probeert het zoveel mogelijk mensen te motiveren om alternatieve vormen van vervoer te kiezen ten opzichte van de auto. Dit om zowel de verkeersdrukte als het milieu te ontlasten.

TOP 15 DRUKSTE HAVENS TER WERELD

in miljoen TEU

Ecologisch gezien doet Singapore ook veel om de stad meer klimaatadaptief te maken, ook al geven critici aan dat dit mogelijk nog niet genoeg is. Singapore heeft een zeer klein oppervlak en is dus zeer afhankelijk van haar haven. Er zijn moeilijkheden met Maleisië omtrent prijsafspraken over de invoer van water, die dwingen de overheid van Singapore om op zoek te gaan naar alternatieven. Demografisch gezien staat het voor vergelijkbare uitdagingen als het westen. Het krijgt steeds meer te mak en met een vergrijzende en ontgroenende bevolking terwijl de populatie nog steeds blijft groeien. Op politieke gebied hanteert de overheid het principe om geluk te verzorgen voor de grootste groep mensen, niet aan individuele vrijheden die wij in het westen gewend zijn. Wat inhoudt dat het laag scoort op de index van persvrijheid en democratie. Singapore is in vele opzichten westers er dan haar buren, het is immers het enige seculaire land in de di recte omgeving, maar het heeft een semi-autoritere overheid. Over het algemeen is Singapore een moderne en economisch sterke stad en staat. Het geniet van haar dominante handelspositie, maar staat wel voor vele uitdagingen door de beperkte ruimte die beschikbaar is. Hiervoor zal het in de toekomst vooruit moeten blijven kijken, om in haar behoeftes te blijven voorzien, zonder daarvoor te veel kostbare ruimte in beslag te nemen.

ADVIES

Zet in op globalisering

Singapore heeft een sterke zakelijke sector die sterk afhankelijk is van de wereldeconomie. Wereldwijd is deze al op verschillende manieren verbonden met Singapore. Laat dit dan ook een strategisch een sterk onderdeel worden. Waar andere landen te kampen krijgen met de negatieve gevolgen van globalisering pakt dit voor Singapore voordelig uit.

Ecologische waarde beter bewaren

Waar mogelijk ook versterken. Singapore is zich be wust van de gevolgen van klimaatverandering en maakt werk van het reduceren van emissies en van energie efficiëntie. Dit alleen is niet genoeg. Om de gevolgen van klimaatverandering effectief te kunnen bestrijden en de opwarming terug te dringen moet er meer aandacht besteed worden aan het ecologisch versterken en bewaren van het eiland. Dit kan door toenemende ecologische connectiviteit tussen groene ruimtes om biodiversiteit te stimuleren en de huidige natuurreservaten te beschermen tegen uitbreidende urbanisering. De ecologische biodiversiteit is ook een belangrijk schild voor de waterbestendigheid van het eiland.

Afdoen van censuur en minder top-down

Singapore wil voor de toekomst een innovatie ger ichte economie creëren. Maar zo’n sector kan niet functioneren als monden gesnoerd worden of ondernemingen afhankelijk zijn van top-down aansturing. De overheid van Singapore handelt momenteel nog vanuit het idee dat absolute controle noodzake lijk is, maar een innovatie gerichte economie kan alleen ontstaan als men in staat is om kritisch te zijn en vanuit autonomie te werken.

Zelfvoorziening en zelfredzaamheid bevorderen

Singapore wil minder afhankelijk zijn van buiten landse bronnen voor het invoeren van noodzakelijke grondstoffen als water. Dit is belangrijk voor de onafhankelijke positie en de toekomstbestendigheid van het eiland. Dit betekent dat er onder de bewoners zelfredzaamheid en zelfvoorziening moeten worden bevorderd. Op zoek gaan naar andere oplossingen doormiddel van bijvoorbeeld ‘’vertical farming’’ is belangrijk voor een integrale aanpak. Wil Singapore haar onafhankelijkheid bewaren, dan zal het haar wijken zelfvoorzienend moeten maken. Wat dat betreft is het noodzakkelijk dat hier een ‘tandje wordt bijgezet’, om deze ambities toekomstbestendig te laten zijn.

Voor de derdejaarsstage van mijn opleiding was ik in dienst van het bureau Urban Opportunities in Den Haag. Als casus mocht ik voor dit bureau een vervolgonderzoek doen naar een concept dat zij in samenwerking met EMMA (Experts in Media en Maatschappij) hadden geïnitieerd. Dit was het on derzoek naar ‘Kernstad’, een planologische studie die uitgaat van de Randstad en de regio Eindhoven als één gebied, met daarbuiten het ‘Buitengebied’. Deze samenvoeging gaat uit van het ver sterken van de concurrentiekracht jegens andere Europese regio’s. De aanleiding van deze studie waren de plannen van het kabinet Rutte II om de twaalf provincies op te schalen tot vijf ‘superprovincies’. Dit plan was voornamelijk vanuit een bestuurlijke visie bedacht en miste een ruimtelijke en economisch analyse. De studie Kernstad gaat uit van de vier deelonderwerpen energie, mobiliteit en hergebruik, om daarmee bij te dragen aan de discussie omtrent de wijze hoe wij nadenken over de ruimtelijke indeling van Nederland.

Bevolkingsverdelingkleinstedelijkgebiedgrootstedelijkgebiedlandelijkgebied

Veel landelijke gemeentes en kleine steden in het buitengebied krimpen als gevolg van een nieuwe trek naar de stad. Het gevolg hiervan is dat hier relatief meer woningen leeg komen te staan en dat de WOZ waarde van woningen in dit soort gebieden daalt. Krimp en leegstand zijn in dit soort gemeentes een gegeven, maar krimp duidt niet op een toekomst van verlaten steden en dichtgetimmerde huizen. Dit is slechts het gevolg van een veranderende samenleving. Krimp en ruimte bieden juist de mo gelijkheid voor dit soort gemeentes en regio’s om zichzelf te herontdekken en opnieuw uit te vinden net zoals de grote steden dat deden.

‘‘om het buitengebied te begrijpen kunnen we niet naar grote steden kijken.’’

Evaluaties van krimp en onderzoek naar het Buitengebied geven aan dat het Buitengebied anders funtioneert dan Kernstad en daarom om een andere aanpak vraagt. Er moet worden afgestapt van groei-denken en in plaats daarvan moet er opnieuw ge keken worden naar het belang en de kwaliteit van de omgeving op lokale en regionale schaal. Op lokale schaal betekent dit: teruggaan naar ruimte lijke kwaliteit en identiteit van kleine

steden en landelijke gebieden. Op re gionale schaal betekent dit: op zoek gaan naar sterktes en kwaliteiten van de regio en daarbij voortbouwen op kennis en infrastructuur van de regio. Ieder gebied vraagt hierbij om een eigen aanpak. Om het buitengebied vanuit een ander licht te bezien zijn er voor de studie een viertal verken nende scenario’s bedacht die een nieuw perspectief bieden op de wijze waarop we het buitengebied inde len en gebruiken. Deze zijn als volgt:

1. Enclaves bouwen: Als collectief kleine complexen creëren om gemeenschappelijk in te wonen

2. Future agriculture: Vernieuwing van de agrarische sector

3. Energy Valley: creëren van een energie regio die produceert en innoveert en voortbouwt op kennis en infrastructuur

4. Recreatie en Natuur:

Meer ruimte creëren voor natuur en recreatie

Daarnaast speelt ook de vraag hoe het buitengebied zich in de verre toekomst kan ontwikkelen. Het effect wat we nu zien van krim pende gebieden kan misschien enkel een tijdelijk fenomeen zijn.

Door krimp neemt het aantal gebruikers van infrastructuur en openbare voorzieningen af terwijl de kosten gelijk blijven. De jonge bevolking trekt weg en de ouderen blijven over. De gevolgen voor de schatkist zijn groot. Het op peil houden van deze voorzieningen is op termijn onhoudbaar.

De urgentie om snel in te grijpen en trachten de effecten van krimp in te perken is groot en leidt tot overhaaste sloop. Stedelijke verbanden worden ontregeld en historie en identiteit wordt weggevaagd. Deze radicale ingrepen brengen vaak meer negatieve effecten teweeg dan ze oplossen.

Beheer en instrumenten

ExperimentatieParticpatiePerspectief

M. Hermans beschrijf in zijn boek Anti-Stad het voorstel voor terugbouw. Dit principe is gebaseerd op een transitie van groei naar niet-groei, waarbij gefocust wordt op kleiner groeien. Hierbij wordt er teruggekeerd naar ruimtelijke kwaliteit in regionaal en lokaal perspectief en wordt er opnieuw gekeken naar de context.

E. Zuidema beschrijft in ‘de kracht van krimp’ het perspectief van krimp als kans; hoe je beter kunt kijken naar krimp en gebruik kunt maken van de mogelijkheden die het met zich meebrengt. Hierbij geef hij een aanzet naar een ontwerpend proces waarin onderzocht kan worden hoe je terug kunt bouwen naar de situatie van nu. Het belang om regionale overheden samen te brengen met lokale bewoners is daarbij evident, evenals het creëren van perspectief. Het voorbeeld wat E. Zuidema noemt komt uit Denemarken, waar in Jutland de lokale bewoners het initiatief namen en de overheid sturing en financiële steun gaf om samen het beheer en de ontwikkeling te delen.

''Stimuleren van groei in het ene gebied resulteert in een afname van groei in een ander gebied.''

Enclaves bouwen

Het buitengebied vraagt om een andere invulling en denkwijze over wonen. Er moet gekeken worden naar de mogelijkheden en kwaliteiten van de lokale omgeving en naar een wijze waarop het financieel haalbaar is. Voor dit struikelblok is het concept van enclaves bouwen onder zocht. Hierbij organiseren kleine groepen woningzoekenden zich als een gezamenlijk collectief in plaats van als individu om op zoek te gaan naar woongelegenheid. Als collectief staan zij sterker en kunnen zij ruimtelijk en economisch meer afdwingen. Het bouwt voort op reeds bestaande infrastructuur en vertaalt de ruimtelijke kwaliteit van het buitengebied beter naar de woon- en leefomgeving.

Future agriculture

Bijna 70% van de Nederlandse grond wordt gebruikt voor land bouw. De vraag is hoe deze sector met zo’n grote ruimtelijke im pact er in de toekomst uit kan zien. Hieronder doen we een greep naar recentelijke ontwikkelingen die spelen in de sector en enkele mogelijkheden die daar het gevolg van kunnen zijn.

• Meer focus op duurzaamheid en biologische landbouw

• De opkomst van de circulaire economie; minder weggooien en meer hergebruiken

• Samenwerkingsverbanden zoals Bioconnect en meer uitwisseling van kennis met bijvoorbeeld de universiteit van Wageningen

• Steeds meer en steeds betere inzet van technologie

Transformeren

Bestuur Instrumenten Financiering Uitvoering

Recreatie en natuur

De bos-en houtsector heeft recentelijk een voorstel gemaakt om 100.000 hectare bos bij te bouwen. Dit plan moet bijdragen aan het behalen van de klimaatdoelstellingen, meer biodiversiteit creëren en zorgen voor een betere connectie tussen verschillende ecologische hoofdstructuren en beschermde natuurgebieden. Daarnaast biedt dit scenario ook meer mogelijkheden voor actieve recreatie. Hierbij kan gekeken worden naar wat voor recreatieve verbindingen gelegd kunnen worden om meer actieve participatie tussen mens en natuur mogelijk te

Conclusie

Energy valley

In 2003 werd Energy Valley gevormd. Dit is een initiatief waarbij de meest noordelijke provincies: Groningen, Friesland, Drenthe en een gedeelte van Noord Holland samenwerken aan een regionale energie-agenda. Het doel van de stichting is onder andere om startende ondernemers met duurzame initiatieven te ondersteunen in hun oprichting en om bij te dragen aan het verder verduurzamen van de energieproduc tie. Het noorden van Nederland produceert bijna een kwart van de Nederlandse energie en is centraal gelegen op het Europees gas-en stroomnet. Het concept bouwt voort op veel aanwezige expertise en kennis in de regio en speelt een significante rol in de transitie naar een duurzame energieproductie.

Te zien is dat er een afname plaats vindt van het inwonertal in veel kleine steden en landelijke gemeentes en dat er een trek plaats vindt naar Kernstad. Het feit dat het buitengebied krimpt biedt daarmee ook meer mogelijkheden dan in Kernstad. Simpelweg omdat het bui tengebied meer ruimte heeft. Krimp is in deze zin geen teken van een falende periferie maar het gevolg van een ver anderende samenleving. Niet groeien of kleiner groeien betekent terug gaan naar de kern en kwaliteit van de regio. Hierbij kan het buitengebied gebruik maken van de vele ruimte die het heeft om meer te experimenteren. Krimp biedt hierbij de kans voor het buitenge bied om zichzelf opnieuw uit te vinden en daarmee de sterktes en potenties van het buitengebied te herontdekken en daarop voort te bouwen. Door de bestaande infrastructuur te benutten en gebruik te maken van de ruimte kan het buitengebied in zijn eigen (nu nog) onbekende kwaliteit groeien.

MINOR

WERKZAAMHEDEN VOOR BUREAU I-MAGO

Naast de werkzaamheden voor Urban Opportunities en het onderzoek voor het buitengebied heb ik tijdens de stage een aantal werkzaamhe den verricht voor Bureau i-Mago. Hierbij werkte ik samen met Martin Goudriaan en Anna van Bon aan het verbeelden van stedenbouwkun dige plannen door middel van maquettes en sketchup renders.

SKETCHUP BERGEN OP ZOOM

MAQUETTE BILTHOVEN

MINOR STEDENBOUW - BINNENROTTE

Tijdens de minor steden bouw heb ik gewerkt aan verschillende projecten. Van

Ontwikkelingsgeschiedenis nieuw - crOOswijk

1.3 ONTWIKKELINGSGESCHIEDENIS

Voor een project bij de minor stedenbouw genaamd “Zo wil ik wonen” werd de opdracht gegeven om onderzoek te doen naar jouw woonbuurt en daarbij de ontwikkelingsgeschiedenis van jouw stad en omgeving te laten zien.

Voor deze opdracht heb ik gebruik gemaakt van oude stads kaarten van Rotterdam die ik eerst met de hand heb overgetrokken en vervolgens in photoshop heb ingekleurd. De drie icoontjes hieronder illustreren hoe mijn woonomgeving thematisch door de eeuwen heen is geëvolueerd (van polder, naar begraafplaats tot stadswijk).

In 1832 werd op de kruising van de Rotte, het Noor derkanaal en de Boezem de Algemene begraafplaats aangelegd om de vele lijken van de choleraepide mieën te bergen. Later werd Willem Nicolaas Rose in 1854 aangesteld door de gemeente om een singeplan te maken die moest zorgen voor verversing van het oppervlaktewater. Tot 1830 is dit gebied hoofdzakke lijk als polder gebruikt. Pas rond 1860 kwam de eerste bebouwing. Van 1884 tot 1930 herbergde deze wijk ook de barakken van de Mariniers en werd het plein wat nu bekend staat als het schuttersveld gebruikt als exercitieterrein. Pas vanaf het begin van de eeuwwisseling tot 1930 zijn de grootste delen van de wijk

Degebouwd.wijkbleef

tijdens de oorlog gespaard bij het bom bardement van Rotterdam. Wel kreeg het te maken met de grote influx van daklozen en vluchtelingen die als gevolg van het bombardement hun huis en soms ook hun familie kwijt waren geraakt.

In meer recente geschiedenis werd in 2003 door bureau West8 een masterplan gemaakt voor de wijk. Het volledige plan is echter nooit uitgevoerd door het vele verzet van bewoners en de politieke druk vanuit de gemeente. Slechts delen van de wijk zoals het schutterskwartier zijn gespaard gebleven van de sloopkogel.

De inrichting van Crooswijk wordt gekenmerkt door de Algemene begraafplaats (die in 1832 werd aangelegd om de vele lijken van de choleraepidemieën te bergen), het singelplan van Rose (die in 1854 een plan had gemaakt voor verversing van het oppervlaktewater), de mariniers (die van 1884 tot 1930 hier hun barakken hadden en het schuttersveld gebruikte als exercitieterrein) en de eerste bebouwing van 1860 (grootste deel van de wijk werd echter pas vanaf de eeuwwisseling tot 1930 bebouwd). De wijk werd gespaard van het bombardement en kreeg in 2012 een herstructureringsplan van West 8. Deze is echter nooit volledig uitgevoerd door politieke druk. Slechts delen van de wijk zoals het Schutterskwartier konden door de economische recessie de sloopkogel ontlopen.

SCHIEDAMVOORAFSTUDEERONDERZOEKDEGEMEENTE

Het afstudeeronderzoek wat ik heb ver richt voor de gemeente Schiedam tussen april 2018 en april 2019 is een uitgebreid stakeholders onderzoek wat daarnaast ook gebruikt kon worden als inleidend do cument voor verdere samenwerking en Voorontwikkeling.ditonderzoek

heb ik een literatuuron derzoek uitgevoerd en interviews gehou den met belangrijke stakeholders van het Deonderzoeksgebied.directeaanleiding

van dit onderzoek was de presentatie en publicatie van het document “Schiedam: Maritieme Hotspot met potentie” geschreven door senior ha venonderzoeker B. Kuipers van de Eramus Universiteit. In dit document doet Kuipers een aanzet naar een figuratieve driehoek bestaande uit de Schiedamse havengebie den en M4H en RDM van Rotterdam.

De vraag die hier vervolgens uitrolde voor de gemeente Schiedam was hoe die driehoek er relationeel uit kon zien. Om deze vraag te beantwoorden heb ik een uitvoe rige literatuurstudie gedaan waarbij onder anderen de beleids- en ontwikkelstukken van de afgelopen 15 jaar van de onder zoeksgebieden zijn onderzocht.

Als vervolg op de literatuurstudie heb ik een theoretisch onderzoek uitgevoerd naar de manier waarop een optimale relatie kan worden bewerkstelligd en heb mij daarbij gefocust op de theorie van locatiesynergie (Gert-Joost-Peek) en innovatiedistricten (Katz & Wagner). Deze theorie is vervolgens gekoppeld aan een gebiedsstudie die een interessante profielschets opleverde van de gebieden.

Het gehele rapport is een belangrijk aan knopingsdocument voor de recentelijk aangenomen kwartiermaker Paul van Me chelen die onder andere als taak heeft om een onderwijsagenda op te stellen voor het MOIC en te ontdekken wat voor verdere mogelijkheden er zijn voor samenwerking.

Samenvatting & conclusies

op hoofdlijnen

Schiedam heeft recentelijk een beleidsomslag gemaakt in de wijze hoe men omgaat met de haven. Voorheen wa ren er plannen om het gehele Schiedamse havengebied te transformeren naar een woon- en werkgebied, maar nu focust de gemeente zich op betere economische be trekkingen met de havenbedrijven. De haven kenmerkt zich door een sterk maritiem cluster en heeft de kenmerken van een innovatiedistrict. Er zitten veel maritieme toeleveranciers en bijbehorende dienstverlening, wat de waarde van het gebied aanzienlijk versterkt.

Het gebied en de organisatie Stadshavens (waar RDM en M4H onder vallen) hebben zich lange tijd bezig gehouden met de vraag wie en wat ze willen zijn. Net als Schiedam waren er voorheen grootse transformatie plannen die door de economische crisis en de privatisering van het havenbedrijf achterwege zijn gebleven. Tegenwoordig focussen zij zich op een geleidelijke transitie naar de crea Detieve-makerseconomie.gebiedsstudielaatzien dat de RDM de kleinste is van de drie gebieden. Zowel wat oppervlakte als wat het aan tal gevestigde bedrijven betreft. Het wordt gekenmerkt door een concentratie van productie-industrie in grote bedrijfsverzamelgebouwen, onderwijsinstellingen, kenniscentra en belangrijke innovatieve faciliteiten zoals aqualab en RAMlab. M4H wordt ruimtelijk nog steeds gedomineerd door het fruitcluster en heeft mede om die reden een grote concentratie van logistiek gerelateerde bedrijfspanden. Percentueel gezien maken creatieve- en design georiënteerde bedrijven echter een veel groter

deel uit van het totaal. Het is een onderdeel van het Ma kersdistrict maar in tegenstelling tot de RDM bevindt dit gebied zich nog in de beginfase van haar gebiedsontwik

Dekeling.samenwerking

tussen RDM en Schiedam is uiteinde lijk het meest voor de hand liggend mede om de onderwijs- en kennisinstellingen van de eerste. Terwijl het voor samenwerking met M4H nog te vroeg is, omdat het fruit cluster nog steeds een groot stempel op het gebied drukt.

Het innovatieve karakter van de Havendriehoek met be drijven die zich bezig houden met ontwerp, onderzoek, onderwijs, onderhoud en offshore zorgt ervoor dat door samen te werken gebruik gemaakt kan worden van el kaars sterke punten, die elkaar tevens aanvullen. Door extra aandacht te besteden aan de transitiepaden van de Roadmap Next Economy wordt ook de toekomst van het gebied gegarandeerd. Bereikbaarheid bevorderen is hierbij een belangrijk korte termijn doel omdat het een absolute voorwaarde voor synergie is.

De beslissing om te kiezen voor de theorie van G.J. Peek (locatiesynergie) en Katz & Wagner (innovatie districten) is omdat deze aansloten op voorgaand onderzoek van C. Stam die in 2016 onderzoek deed naar een vergelijkbare vraagstelling over de relatie tussen de RDM en M4H. Deze twee theorieën zijn vervolgens door de jaren heen herhaaldelijk toegepast op verschillende onderzoeken over de drie gebieden.

De theorie onderscheidt twee soorten synergie: locatieen functiesynergie. Locatiesynergie gaat over de synergie van de gehele havendriehoek (de mate van samenwer king tussen de drie gebieden) en functiesynergie gaat over synergie binnen de afzonderlijke gebieden (er is dan sprake van meervoudig gebruik van de functies binnen een gebied). Op beide vormen van synergie zijn twee voorwaarden van toepassing: uniciteit + complementari teit en bereikbaarheid. Daarnaast moet concurrentie uit gesloten worden, omdat deze synergie bestrijdt. De the orie over innovatie districten helpt bij het onderscheiden van belangrijke functies die innovatie stimuleren. Onge acht het feit of dit gebied het label van innovatiedistrict draagt. Het toepassen van beide theorieën op een gebied en de uitgangspunten die hier uit voort komen leveren ge zamenlijk de meeste winst op.

Het onderzoek heeft uiteindelijk uitgewezen dat alleen al door samenwerking aan te halen er meerwaarde gecreeerd wordt. Ook de experts die zijn geïnterviewd sluiten bij uitstek geen enkele relatie binnen de havendriehoek uit. Met als uitschieter Kuipers die die hier weliswaar winst in ziet, maar zijn twijfel uitspreekt over de toe komstbestendigheid van de RDM.

Op de volgende pagina’s wordt de gebiedsstudie toegelicht.

Aan het cirkeldiagram van RDM is te zien dat een groot deel behoort tot de sectorcategorie Productie Industrie maar dit is niet terug te zien op de kaart omdat deze gezamenlijk gevestigd zijn in de loodsen of oude gebouwen van het RDM terrein. Het zuidelijk gebied van de RDM laat een aantal Logistiek gerelateerde bedrijf spanden zien. Een kenmerkend aspect van de RDM in vergelijking met de andere twee ge bieden is de hoeveelheid ondernemingen die vallen onder de categorie Onderwijs & Kennis. Daarnaast zijn er ook aanzienlijk minder bedri jven gevestigd ten opzichte van de andere ge Schiedambieden.

wordt gedomineerd door bedrijven terreinen van onder anderen HSM Offshore en Damen die een belangrijk deel uitmaken van de maritieme industrie. Zoals beschreven door Kui pers en van der Veer zijn er ook veel maritiemetoeleveranciers en dienstverleningen gevestigd evenals een groot aantal bedrijven onder de sec torcategorie overig. Uit de inventarisatie bleek dat dit voor een aanzienlijk deel bouwbedrijven, aannemers en groothandelaren zijn.

Aan de kaart van M4H is goed te zien dat het gebied grotendeels gedomineerd wordt door de loodsen van het Fruitcluster (Deze vallen onder de sectorcategorie van Logistiek, Transport en Opslag) en ook overige bedrijvigheid. De cirkeld iagram laat echter zien dat een aanzienlijk deel van het totaal aantal bedrijven onder de sectorcategorie Design vallen. Dit komt omdat in tegenstelling tot het Fruitcluster deze bedrijven groot in aantal zijn, maar klein in omvang en gecentreerd in verschillende gemengde bedri jfspanden. Dit soort kleine creatieve bedrijfjes kunnen bij bijvoorbeeld de SuguClub of Keilewerf zeer kleine werkruimtes huren voor een schappelijke prijs.

Net als bij de sectorkaart is er voor de RDM een onderscheid in het beeld wat de cirkeldiagram weergeeft en wat de functiekaart laat zien. Uit de cirkeldiagram blijkt dat meer dan de helft van alle bedrijven behoren tot de functie gespe cialiseerde productie maar dit correspondeert niet met de kaart. Het merendeel van die bedrijven is gevestigd in de oude scheepsloodsen die fungeren als bedrijfsverzamelgebouwen. Een belangrijk onderscheidend kenmerk hierbij is dat deze loodsen in tegenstelling tot M4H niet onder een bedrijf als de SuguClub vallen (binnen de RDM zijn deze locaties niet geregistreerd als bedrijven waardoor ze alleen voorkomen op de Opvallendkaart.)

voor Schiedam is de grote aanwezig heid van Leaderfirms in het gebied. In werkelijk heid zijn dit de terreinen van slechts drie á vier bedrijven, maar daarmee is ook duidelijk te zien dat Schiedam het enigste gebied is waar Lea derfirms gevestigd zijn. Daarnaast vervult een aanzienlijk percentage van de bedrijven in het Schiedamse havengebied een dienstverlenende

Verderfunctie.geeft

de functiekaart van RDM en M4H een vergelijkbare situatie weer als de sectoren kaart. Met als verschil dat de RDM dat een groter aandeel in Gespecialiseerde productie functie vervult (53% Gespecialiseerde productie (functie) tegenover 34% als (sector) Productie industrie). Reden hiervoor is omdat er bij de sec torverdeling nog een verder onderscheid wordt gemaakt in Maritieme- Industrie en Toelever anciers terwijl dit onderscheid ontbreekt in de functieverdeling. In M4H vervult bijna de helft van het totaal aantal bedrijven een Creatieve industrie functie.

EIGEN WERK

EIGEN WERK & OVERIGE VAARDIGHEDEN

Persoonlijk hecht ik veel waarde aan grafische vormgeving en ontwerp. Ik zie het als een uiterst belangrijk facet als het gaat om het presenteren van een idee. Een eerste indruk maak je maar één keer en omdat je wil opvallen tegenover de lezer is het maken van een aantrekkelijke en originele voorpagina een absolute must have. De eerste indruk is echter niet het enige voordeel van grafische vormgeving. Een goed verzorgde, aantrekkelijk uitziende user-interface wordt prettiger ervaren dan hun tegenhangers die dat niet zijn. Een voorpagina die uniek is, aanspreekt en opvalt is in staat om meer mensen te overtuigen dan een hele onderzoeksbibliotheek. De afbeeldingen op de pa gina’s hiernaast laten mijn beste en mooiste ontwerpen zien die ik gemaakt heb tijdens mijn opleiding of in mijn vrije tijd.

MOGELIJKE RELATIE EN TUSSENVERBINDINGSCHIEDAM,M4HENRDM