Zero Zabor: Hondakinek ez dutelako zertan zabor izan www.gipuzkoazz.com
Hondakinak ≠ Zaborra •Zaborra baliorik ez daukaten hondakinei esaten zaie. Zaborrak ez dauka erabilpenik eta arazoak sortzen ditu: Kiratsa, plagak, kutsadura, espazio arazoak... •Hondakinak nahasitakoan sortzen dugu zaborra.
•Hondakinak, nahasten ez badira baliabideak dira. Hondakinetako materiala birziklatu eta produktu berriak egin daitezke. •Hondakinak nahastu ezean, gauza garbia dira. Residuo ≠ Basura •Basura son los residuos que no tienen utilidad. Además de no tener utilidad genera problemas: Hedor, plagas, contaminación, espacio... •Creamos basura al mezclar los residuos. •Los residuos, si no se mezclan, son recursos. Al reciclar los materiales de los residuos se pueden hacer nuevos productos. •Siempre que no se mezclen, los residuos son limpios.
Zero Zabor: Hondakinek ez dutelako zertan zabor izan www.gipuzkoazz.com
Nolakoak dira hondakinak •Gaur egun sortzen ditugun hondakinen %10 soilik da birziklaezina. •Gaikako bilketarako sistema egokiak erabiliz gero, hondakin birziklagarri ia guztiak jaso daitezke gaika. •Birziklaezina den %10 gutxitzeko neurriak hartu daitezke. • Materialak eta produktuen diseinuak arautuz. • Ezinbestekoak, baina ordezkaezinak direnak ordezkatzeko ikerketa sustatuz.
Basura cero •Hoy en día solo el %10 de los residuos no es reciclable. •Usando sistemas adecuados de recogida selectiva se pueden recoger selectivamente prácticamente la totalidad de los residuos reciclables. . •Se pueden tomar medidas para reducir el 10% no reciclable oRegulando los materiales y diseños de los productos. oFomentando la investigación para sustituir los que son necesarios.
Zero Zabor: Hondakinek ez dutelako zertan zabor izan www.gipuzkoazz.com
Sistemaz aldatu beharra dago Egungo sistema. Sistema lineala. • Materialeak joaneko txartelarekin bakarrik bidaiatzen dute sisteman zehar. • Sistemaren bi muturretan arazoak: Natur baliabideak geroz eta ustiatuago batetik. Geroz eta zabor gehiago bestetik.
Zero zabor edo sistema zirkularra: • Produktuen bizitza luzatzen da berrerabiltzeko azpiegiturak antolatuz. Askoz material gutxiago behar da eta askoz hondakin gutxiago sortzen da. • Produktuak hondatutakoan, materialak berreskuratu eta produktu berriak erabiltzeko birziklatzen dira. • Berrerabili eta birziklatu ezin diren produktuekin bi aukera: • Birdiseinatu. • Baztertu.
Hay que cambiar de sistema •En el sistema lineal, los materiales viajan solo con billete de ida. Esto crea problemas en los dos extremos de esa linea. Sobreexplotacion de recursos naturales y acumulación de basura •En el sistema circular o basura cero, se alarga la vida organizando infraestructuras para la reutilizacion de los productos. •Se recuperan los productos fuera de uso y se reciclan para producir nuevos productos. •Dos opciones para los productos que no se pueden reutilizar y reciclar: o rediseñarlos o excluirlos
Zero Zabor: Hondakinek ez dutelako zertan zabor izan www.gipuzkoazz.com
Berrerabilpena:hondakinak murrizteko bidea Egungo egoera: • Produktuak ekoiztu, merkaturatzeko eta kontsumitzeko egitura nagusiak "erabili eta bota" eskeman
oinarrituta daude. • Edukiontzi eta bilgarriek oso bizitza laburra daukate. • Erabili eta botatzeko produktuek sortutako gastuak (bilketa eta tratamendua) guztion artean finanziatzen dira zerga bidez, arduratsu jokatu ala ez. Kutsatzea saritzen da.
Lortu beharreko egoera: • Berrerabiltzeko produktuak salbuespen izatetik eredu nagusi edo bakar izatera igarotzeko neurriak bultzatu behar dira (legeak, sustapen laguntzak, azpiegiturak...). • Badira salgai likidoak zerbitzatzeko surtidoreak: Esnea, olioa. jaboia saltzeko makinak... Salgai solidoak, tuper, ontzi eta poltsa bererrabilgarritan garraiatu eta saldu daitezke.... Reutilizar: la vía para reducir los residuos •Situación actual: Las estructuras principales para producir y comercializar los productos están basados en el esquema de usar y tirar. • Los envases y embalajes con los que se comercializan los productos tienen una vida muy corta. • El gasto generado por los residuos (recogida y tratamiento) se financia entre todos mediante los impuestos. Da igual actuar con responsabilidad o no. •Situación a la que deberíamos llegar: Hay que tomar medidas (leyes, ayudas, promociones, infraestructuras...) para que la reutilización pase de ser una excepción a ser el modelo general.
Zero Zabor: Hondakinek ez dutelako zertan zabor izan www.gipuzkoazz.com
Konpostatzea: hondakinen kudeaketa egokiaren eredu Zer konpostatzen da? Landare nahiz animali jatorriko janari kondar guztiak, sukaldean prestatutakoak eta prestatugabeak. Baratze eta lorategietako soberakinak…
Prozesu naturala Konpostatzea prozesu naturala da erabat. Ez du teknologia konplexurik behar. Materia heze eta lehorra proportzio egokian nahasi eta tarteka aireztatzea da behar duen guztia.
Kiratsik botatzen al du? Ez du inolako kiratsik botatzen. Materia organikoa, oxigenorik gabe dagoenean usteldu eta kiratsa botatzen du. Aipatu den bezala nahastu eta airea edukitzean materia organikoa ez da usteltzen eta beraz ez du kiratsik botatzen. Konpostak, egina dagoenean, baso usaina dauka.
Erraza, merkea, ona eta esker onekoa Lehen aipatu den bezala ez du aparteko teknologiarik behar, ez dauka konpostagailua erostea bestelako gasturik (norberak ere egin dezake nahi izanez gero), ez du batere kutsatzen, kutsatzea sahiesten da eta gainera kalitate oneko ongarria lortzen da norberak erabili ahal izateko. Ezin hobea beraz.
Autocompostaje: El mejor ejemplo de una buena gestión de los residuos ¿Qué se composta?: • Todos los restos de comida, cocinada o no, de origen animal y vegetal, mas restos de jardinería , huerta... Un proceso natural: •El compostaje es un proceso natural. No precisa de tecnologías complejas.Solo se necesita mantener un equilibrio entre materia orgánica seca y húmeda y que se airee de vez en cuando. ¿No crea malos olores?: •La materia orgánica desprende mal olor al pudrirse. Esto se produce cuando no hay oxigeno. Al mezclarse en la proporción adecuada y oxigenarse la materia orgánica se composta, no se pudre, por lo que no huele mal. Cuando el compost esta ya hecho huele a bosque. Fácil, barato, bueno y beneficioso: •No es necesaria ninguna tecnología especial, no tiene más gasto que el inicial de comprar la compostadora (la puede hacer uno mismo), no contamina y evita contaminar y se obtiene un abono de calidad. Inmejorable.
Zero Zabor: Hondakinek ez dutelako zertan zabor izan www.gipuzkoazz.com
Bilketa sistema eraginkor bakarra ATEZ ATEko bilketa da Hondakin birziklagarriak: •Hondakinen %90 birziklagarria da gaur egun.
100% 90% 80% 70%
Bilketa gaitasuna:
60% Errefusa Gaika Birziklaezina Birziklagarria
50% 40% 30%
• Atez ateko bilketarekin %80tik gorako gaikako bilketa erraz lortzen da. • 5 edukiontzirekin nekez gainditzen da %35eko gaikako bilketa. Zabor nahasiak hor darrai.
20% 10% 0% Birziklagarria bai/ez
Atez ate
5.edukiontzi
• 4 edukiontzirekin tartean ibiltzen da.
%20-30eko
gaikako
El único sistema efectivo es el de la recogida selectiva puerta a puerta Residuos reciclables: •Hoy en día el %90 de los residuos es reciclable. Capacidad de recogida: •Con el PaP se obtiene más de un 80% de recogida selectiva. •Con 5 contenedores apenas se consigue superar un 35% de recogida selectiva. La basura mezclada sigue ahí. • Con 4 contenedores se logra recoger selectivamente entre un 2030%.
bilketa
Zero Zabor: Hondakinek ez dutelako zertan zabor izan www.gipuzkoazz.com
Atez ate ezaugarriak Mekanismoak: • Hondakinek arduradunak dituzte. Herritarrek eta erakundeek bakoitzak bereak. • Kutsatzeko eskubidea desagertzen da, hondakinak nahastea ez dago aukeran. • Sortu besteko ordainketa posible da. Kutsatzen duenak ordaindu behar duela dioen printzipioa aplikagarri egiten du. • Feed back-a posible egiten du, herritarrei ikasteko eta kontzientziatzeko aukera emanaz. • Hondakinak gaika ateratzea errazten da, etxeko atarian jasotzen dira.
Ondorioak: • Ia erabateko gaikako bilketa, %80tik gorakoa. • Ia materia organikorik gabeko errefusa. Inertizatzeko aukera. • Ohiko zabortegieen beharrik eza. Inerteentzako errefusategiarekin nahikoa da. Características del Puerta a Puerta Mecanismos: • Los residuos tienen responsables. Los ciudadanos y las instituciones, cada uno las suyas. • Desaparece el "derecho a contaminar". Mezclar los residuos no es una opción. • Es posible el pago por generación. Resultados: • Recogida selectiva casi total, por encima del 80%. • Fracción de rechazo con apenas materia orgánica. Posibilidad de inertización. • No hay necesidad de vertederos clásicos. Con un depósito de inertes es suficiente.
Zero Zabor: Hondakinek ez dutelako zertan zabor izan www.gipuzkoazz.com
Atez atekoaren egunerokoa Egutegia: • Egun bakoitzean hondakin atal bat + pardelak eta konpresak. • Beira edukiontzi bidez jasotzen da. Ordutegia: • Ordutegi bat jartzen da hondakinak ez daitezen egun osoan kalean egon. • Herri bakoitzaren erabakia bada ere, ordutegia malgua da jendearen beharretara moldatzeko. Bakoitzak bere lekua: • Etxebizitza bakoitzak bere kakoa dauka hondakinak ateratzeko. Kakoak kode bat dauka, herritar eta biltzaileen aurrean anonimatoa gordeaz, arduradunek identifikatu ahal izan dezaten. Larrialdi gunea: • Edozein arrazoi dela medio ezarritako egutegi-ordutegian ezin badira hondakinak atera, larrialdigune batetara eraman daitezke, beti ere gaika sailkatuta. Día a día del Puerta a Puerta Calendario y horario: • Cada día un fracción+pañales y compresas. • Se suele establecer un horario para que los residuos no estén todo el día en la calle. Cada uno su sitio: • Hay un gancho para cada vivienda. Tiene un código que permite indentificar manteniendo la intimidad. Punto de emergencia: • Si alguien tiene un problema con el calendario-horario tinen un punto de emergencia para depostitar selectivamente los residuos.
Zero Zabor: Hondakinek ez dutelako zertan zabor izan www.gipuzkoazz.com
Errausketaren negozioa Erregai merkea: • Erregaia (petroleoa, gasa...) lortzeko ordaindu beharrean, erregaia (hondakinak) eskuratzeagatik dirua jasotzen dute errauste planta kudeatzen dutenek. Herritarron zergetatik ateratzen da diru hori. Dirulaguntza publikoak: • Besteak beste hondakin organikoa errausten denez, energia "berriztagarria" sortzen duela diote, eta horren aitzakitan, diru laguntza publikoak jasotzen dituzte. Berriz ere herritarren zergen kontura. Merkatua ziurtatuta: • Energia "berriztagarria" sortzen duenaren aitzakitan, bertan sortzen den argindarrak lehentasuna dauka bestela sortutako argindarraren aurrean, merkaturatzeko orduan. Horrek salmenta ziurtaztzen du. Berriz ere azken kontsumitzaileren, hau da heritarraren poltsikotik ateratzen da dirua. Eta, herritarrarentzat zer?: • Herritarrak ordaintzen dituen zergetatik kobratzen dute erregaia, herritarraren zergetatik jasotzen dituzte dirulaguntzak, herritarrak behartuta daude hortik sortutako argindarra lehentasunez kontsumitzera. Eta trukean zer? Errauts toxikoak eta dioxinak, hau da, pozoia. El negocio de la incineración Combustible barato: En vez de pagar por el combustible, cobran por recogerlo, a partir de los impuestos de los ciudadanos. Subvenciones públicas: Al quemar residuos organicos dicen que generan "energia renovable", por lo que obtienen subvenciones a cargo de los impuestos de los ciudadanos. Mercado asegurado: Al ser considerada "energia renovable" , tiene preferencia a la hora de ser puesta en el mercado.