Περιοδικό ΕΤΕΚ, Τεύχος 280

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ

ΤΕΧΝΙΚΟ

ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ

ΚΥΠΡΟΥ

Το ΕΤΕΚ στη διάθεση

της Πολιτείας για άμεση

προώθηση του έργου στην Αρχιγραμματεία

Συνάντηση ΕΤΕΚ με Υφυπουργό ΥΕΚΨΠ: Το ΕΤΕΚ πρόθυμο να

συμβάλει στον ψηφιακό μετασχηματισμό της χώρας

Ο δημόσιος χώρος είναι μέσο κοινωνικής και πολιτικής μόρφωσης

Καταπόνηση από την έκθεση στις ηλεκτρονικές συσκευές

ΠΑΡΈΜΒΑΣΗ ΚΑΙ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΈΤΈΚ ΜΈ ΥΠΟΥΡΓΟ ΈΝΈΡΓΈΙΑΣ ΓΙΑ EURΟΑSIA: Απαραίτητη η ανάγκη αξιολόγησης όλων των εναλλακτικών λύσεων με επαρκή, αξιόπιστη και διαφανή διαδικασία

ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ

ΑΠΟ ΤΗ ΦΩΤΙΑ

Οδηγός πυράντοχων συστημάτων Knauf

ΝΕΟΣ

Τεχνικός Οδηγός

για Πυροπροστασία από την Knauf.

Στην Knauf αναγνωρίζουμε τη ζωτική σημασία της προστασίας από τη φωτιά και θέτουμε στο επίκεντρο την παθητική πυροπροστασία. Πρόκειται για μέτρα με τα οποία διασφαλίζουμε την έγκαιρη και ασφαλή διαφυγή του ανθρώπου από το κτίριο, την αποφυγή της κατάρρευσης αυτού σε περίπτωση φωτιάς και την αποφυγή της εξάπλωσης σε άλλους χώρους ή κτίρια. Ο νέος τεχνικός οδηγός παρουσιάζει τα συστήματα Knauf τα οποία είναι τα μόνα πιστοποιημένα συστήματα πυραντοχής που παράγονται στην Ελλάδα.

Το μηνιαίο περιοδικό και η ιστοσελίδα (www.etek.org.cy) αποτελούν την επίσημη φωνή του ΕΤΕΚ (τα οποία υποστηρίζονται από ηλεκτρονικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης - Facebook, LinkedIN, issuu και YouTube). Το περιοδικό αποστέλλεται ταχυδρομικώς ή/και ηλεκτρονικά σε περίπου 14.000 παραλήπτες, μέλη του ETEK, ανώτερα στελέχη δημόσιων οργανισμών και σε διευθυντικά στελέχη επιχειρήσεων.

Τα μέλη του ΕΤΕΚ, τα οποία στις αρχές του 2022 αριθμούσαν 16.541 (υπάρχουν άτομα που είναι εγγεγραμμένα σε δύο ή και τρεις κλάδους), προέρχονται από τους κλάδους: Αρχιτεκτονική, Πολιτική Μηχανική, Μηχανολογική Μηχανική, Ηλεκτρονική Μηχανική περιλαμβανομένης της Μηχανικής της Πληροφορικής, Χημική Μηχανική, Μηχανική Μεταλλείων & Εφαρμοσμένης Γεωλογίας, Αγρονομική Τοπογραφική Μηχανική, Επιμέτρηση & Εκτίμηση Γης, Πολεοδομία – Χωροταξία.

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ

ΑΡΘΡΟ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ

6 Καταπόνηση από την έκθεση στις ηλεκτρονικές συσκευές Του Δρος Γεώργιου Παναγή

ΘΕΜΑΤΑ

8 Θέση του ΕΤΕΚ ότι η ηλεκτρική διασύνδεση EuroAsia δεν είναι η μοναδική επιλογή

10 Υποβλήθηκε στα κόμματα το Υπόμνημα για εθνική στεγαστική πολιτική

12 Ερωτηματικά και ενστάσεις του ΕΤΕΚ για τις διαδικασίες στην Αρχιγραμματεία

16 Πρόταση για υιοθέτηση της Κριτικής Διαδικασίας ως εναλλακτικής μεθόδου επίλυσης διαφορών

ΑΡΘΡΑ - ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ

22 Η ανάγκη δημιουργίας Κυπριακού Οργανισμού Αντισεισμικής Προστασίας

24 Κερδίζει η πολεο-δομία από τις μονοδρομήσεις;

26 Το νέο ευρωπαϊκό πρότυπο CYS EN 17680:2023, υποστηρικτικό εργαλείο για τις βιώσιμες ανακαινίσεις

27 «Κοιτάζω αριστερά, κοιτάζω δεξιά κι αν ο δρόμος είναι καθαρός…»

Το ΕΤΕΚ δεν φέρει

ευθύνη για την ορθότητα ή και το περιεχόμενο των

άρθρων ή/και αναλύσεων, που φιλοξενούνται στο Ενημερωτικό Δελτίο του τα οποία, σημειώνεται, δεν αντιπροσωπεύουν κατ’ ανάγκη την άποψη του Επιμελητηρίου αλλά των συγγραφέων τους. H δημοσίευση άρθρων που αποστέλλονται εναπόκειται στην κρίση της Συντακτικής Eπιτροπής του ενημερωτικού δελτίου.

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ

Τ.Θ. 21826, 1513, Λευκωσία, Κύπρος

Διεύθυνση: Κερβέρου 8, 1016 Λευκωσία, Κύπρος

Τηλ: +35722877644 / Φαξ: +35722730373

www.etek.org.cy cyprus@etek.org.cy

Γραφείο ΕΤΕΚ στην Πάφο

Οδός Σόλωνος 14-16 8010 Πάφος

Τηλ: +35726912814 / Φαξ: +35726912799

ΚΑΤΑ ΝΟΜΟ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ

Κωνσταντίνος Κωνσταντή (Πρόεδρος ΕΤΕΚ)

ΕΚΔΟΤΗΣ

ΓΝΩΡΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ www.gnora.com info@gnora.com

Τηλ: +35722441922

ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΞΙΑ

Κατερίνα Στεφάνου ktrnstefanou@gmail.com

ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ - ΣΕΛΙΔΩΣΗ

Κυριακή Σοφοκλέους kyriakisofocles@gmail.com

ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ adservicescentral@gmail.com

Τηλ: +35796417895

Οι ηλεκτρονικές συσκευές όπως τα κι-

νητά τηλέφωνα, οι υπολογιστές και τα

τάμπλετ είναι πλέον μέρος της καθημε-

ρινότητάς μας. Ιδίως τα κινητά τηλέφωνα

είναι σχεδόν πάντοτε μαζί μας σε βαθμό

που οι περισσότεροι από εμάς να έχουμε

εθιστεί στη χρήση τους τόσο πολύ ώστε

να μην μπορούμε να περάσουμε κάποιες

ώρες χωρίς να ελέγξουμε το κινητό μας αν

έχουμε λάβει κάποιο μήνυμα ή αν κάποιος

έχει αναρτήσει κάτι στα μέσα κοινωνικής

δικτύωσης.

Επιστημονικές έρευνες που έχουν γίνει

έχουν δείξει δυστυχώς ότι οι άνθρωποι

αποκτούν σημαντικά προβλήματα υγείας

λόγω της έκθεσής τους στις εν λόγω ηλε-

κτρονικές συσκευές (κινητά τηλέφωνα, υπολογιστές, τάμπλετ) αλλά και άλλες

ηλεκτρονικές οθόνες.

Αυτή η καταπόνηση από την έκθεση στα

ηλεκτρονικά η οποία είναι πλέον γνωστή και ως «ψηφιακή κόπωση» ή «ψηφιακή καταπόνηση» είναι μια εξαιρετικά σημαντική και ανησυχητική πτυχή της σύγχρονης ζωής. Μερικά από τα πιο κύρια συμπτώματα της καταπόνησης από την έκθεση στα ηλεκτρονικά είναι τα παρακάτω:

• Κόπωση και εξάντληση: Οι πολλές ώρες που περνάμε μπροστά από οθόνες μπορούν να οδηγήσουν σε συνεχή κόπωση και να εξαντλήσουν τον νου και το σώμα μας.

• Στατική θέση: Στο σώμα μας, λόγω της στατικής θέσης που χρησιμοποιούμε για να κοιτάζουμε την οθόνη των ηλεκτρονικών συσκευών, είναι πιθανό να οδηγήσει σε προβλήματα μυών, στην πλάτη και στον λαιμό.

• Προβλήματα με τα μάτια: Η μακροχρόνια έκθεση σε οθόνες μπορεί να προκαλέσει ξηρότητα, ερεθισμούς και άλλα προβλήματα με την όραση.

• Διαταραχές ύπνου: Η έκθεση στο φως των ηλεκτρονικών οθονών, ιδιαίτερα κατά τις βραδινές ώρες, μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την ποιότητα του ύπνου μας. Ιδίως το μπλε φως που εκπέμπουν ηλεκτρονικές οθόνες (όπως οι οθόνες των υπολογιστών και των τηλεοράσεων) μπορεί να επηρεάσει τον ύπνο σε μεγάλό βαθμό.

• Καταστάσεις άγχους και κατάθλιψης: Η υπερβολική χρήση ηλεκτρονικών συσκευών συνδέεται με αυξημένα επίπεδα άγχους και κατάθλιψης σε ορισμένους ανθρώπους.

• Μείωση της προσοχής και της γνωστικής απόδοσης: Οι πολλές διακοπές και η αυξημένη ενασχόληση με τις ηλεκτρονικές συσκευές

μπορούν να μειώσουν την ικανότητά μας να εστιάζουμε και να επιλύουμε προβλήματα.

• Στρες από την τεχνολογία: Η συνεχής χρήση ηλεκτρονικών συσκευών και η εξάρτηση από αυτές μπορεί να προκαλέσει μεγάλο στρες και ψυχολογικά προβλήματα ιδίως στους έφηβους.

Οι κύριοι παράγοντες που συμβάλλουν στην καταπόνηση από την έκθεση στα ηλεκτρονικά είναι:

• Χρόνος έκθεσης: Όσο περνάμε όλο και περισσότερο χρόνο μπροστά από οθόνες για εργασία, διασκέδαση, κοινωνική επικοινωνία κ.λπ., τόσο μεγαλώνει η πιθανότητα καταπόνησης.

• Τύπος συσκευής: Η χρήση συσκευών με μικρότερες οθόνες, χαμηλή ανάλυση και ανεπαρκή φωτισμό μπορεί να επιδεινώσει την καταπόνηση.

• Θέση και γωνία θέασης: Η κλίση της κεφαλής και οι γωνίες θέασης κατά τη χρήση των συσκευών μπορούν να προκαλέσουν προβλήματα στον αυχένα και την πλάτη.

Για να αντιμετωπίσουμε την καταπόνηση από την έκθεση στις ηλεκτρονικές συσκευές, μπορούμε να λάβουμε μερικά μέτρα προφύλαξης όπως: • Περιορισμός χρόνου έκθεσης: Προσπαθούμε να μειώσουμε τον χρόνο που περνούμε μπροστά στην οθόνη των ηλεκτρονικών συσκευών, ιδίως αν αυτός ο χρόνος έχει να κάνει με την περιήγηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Κάνουμε συχνά διαλείμματα τα οποία συνδυάζουμε με τεντώματα και περπάτημα όπου είναι δυνατόν.

• Φροντίδα των ματιών: Κάνουμε συχνά διαλείμματα και εστιάζουμε σε αντικείμενα μακριά για να ανακουφίσουμε την πίεση από τα μάτια.

• Κατάλληλος φωτισμός: Βεβαιωνόμαστε ότι η περιοχή γύρω από την οθόνη είναι καλά φωτισμένη ώστε να μειώνεται η πίεση στα μάτια.

• Σωστή θέση σώματος: Κρατούμε την πλάτη ευθεία και το κεφάλι σε

φυσιολογική θέση κατά τη χρήση των συσκευών για να αποφύγουμε

την πρόκληση προβλημάτων στους μυς, στην πλάτη και στον λαιμό.

• Χρήση φίλτρων μπλε φωτός: Χρησιμοποιούμε τα ενσωματωμένα

φίλτρα μπλε φωτός που μπορούν να μειώσουν την καταπόνηση ιδίως τις βραδινές ώρες σε όσες ηλεκτρονικές συσκευές τα έχουν.

• Κοινωνικότητα: Επιζητούμε την κοινωνικοποίηση με άλλους ανθρώπους σε φυσική μορφή και όχι μόνο μέσω των ηλεκτρονικών συσκευών.

Είναι σημαντικό να είμαστε ενήμεροι για τις πιθανές επιπτώσεις της υπερβολικής χρήσης ηλεκτρονικών συσκευών και να προσαρμόσουμε τις συνήθειές μας ώστε να διατηρήσουμε μια ισορροπημένη ψηφιακή ζωή. Ωστόσο εξίσου σημαντικό είναι να διατηρούμε έναν ισορροπημένο τρόπο ζωής που να περιλαμβάνει φυσική δραστηριότητα, υγιεινή διατροφή και επαρκή ύπνο για την προστασία της υγείας μας.

Δρ Γεώργιος Παναγή, ηλεκτρονικός μηχανικός

Συντακτική Επιτροπή ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ: Έλενα Χριστοδούλου - Αρχιτέκτονας • ΜΕΛΗ: Μαρία Θεοδούλου - Ηλεκτρολόγος Μηχανικός, Δρ Γεώργιος Παναγή - Ηλεκτρονικός Μηχανικός, Σωτήρης Πολυδώρου - Αρχιτέκτονας • YΠΕ ΥΘΥΝH ΥΛΗΣ: Αντριάνα Μιλτιάδου

KENTΡΙΚΑ ΓΡΑΦΕΙΑ

Κερβέρου 8, 1016 Λευκωσία, Κύπρος

ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ

Τ.Θ. 21826, 1513, Λευκωσία, Κύπρος

ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΕΜΑΙL cyprus@etek.org.cy

ΕΜΑΙL EΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗΣ ΚΟΙΝΟΥ yemp@etek.org.cy

Τηλ: +35722877644

Φαξ: +35722730373 www.etek.org.cy

ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ ΈΚΛΟΓΩΝ

βάση το άρθρο 8 του περί Επιστημονικού

μελών του Πειθαρχικού Συμβουλίου.

Οι εκλογές θα διεξαχθούν το Σάββατο 4 Νοεμβρίου 2023 ως εξής:

• Λευκωσία στο οίκημα του ΕΤΕΚ

• Λεμεσό (σε χώρο που θα καθοριστεί αργότερα)

• Λάρνακα (σε χώρο που θα καθοριστεί αργότερα)

• Πάφο (σε χώρο που θα καθοριστεί αργότερα)

τις ώρες 09:00-13:00 και 14:00-18:00.

Βάσει των προνοιών του Άρθρου 10(2) του περί ΕΤΕΚ Νόμου και του Κανονισμού 3 (3) των περί ΕΤΕΚ (Εκλογές) Κανονισμών, οι θέσεις των μελών του Γενικού Συμβουλίου κατανέμονται, με απόφαση της Διοικούσας Επιτροπής, ως εξής:

• Αρχιτεκτονική περιλαμβανομένης της Αρχιτεκτονικής Τοπίου - 6 θέσεις

• Πολιτική Μηχανική περιλαμβανομένης της Μηχανικής Τοπίου - 7 θέσεις

• Μηχανολογική Μηχανική - 5 θέσεις

• Ηλεκτρολογική Μηχανική - 4 θέσεις

• Ηλεκτρονική Μηχανική περιλαμβ. της Μηχανικής της Πληροφορικής - 3 θέσεις

• Χημική Μηχανική - 1 θέση

• Μηχανική Μεταλλείων και Εφηρμοσμένης Γεωλογίας - 1 θέση

• Αγρονομική - Τοπογραφική Μηχανική - 1 θέση

• Επιμέτρηση και Εκτίμηση Γης - 1 θέση

• Πολεοδομία - Χωροταξία - 1 θέση

Όσον αφορά το Πειθαρχικό Συμβούλιο, θα εκλεγούν 4 από τα 9 μέλη του Πειθαρχικού Συμβουλίου για εξαετή θητεία, σύμφωνα με το άρθρο 22(3) του περί ΕΤΕΚ Νόμου. Κάθε Εγγεγραμμένος Μηχανικός του Επιμελητηρίου που επιθυμεί να θέσει υποψηφιότητα για εκλογή, στο Γενικό Συμβούλιο ή στο Πειθαρχικό Συμβούλιο, πρέπει να υποβάλει δήλωση υποψηφιότητας στον Γενικό Γραμματέα της Διοικούσας Επιτροπής στα γραφεία του Επιμελητηρίου, Κέρβερου 8, Λευκωσία, τηλ. 22877644 στο ειδικό έντυπο που προνοούν οι Κανονισμοί. Τα σχετικά έντυπα μπορούν να ληφθούν από το Επιμελητήριο, ενώ βρίσκονται αναρτημένα και στην ιστοσελίδα του ΕΤΕΚ. Υποβολή υποψηφιοτήτων παραδίδεται με το χέρι, αυτοπροσώπως ή διά εξουσιοδοτημένου αντιπροσώπου, το αργότερο μέχρι τις 12:00 της Παρασκευής 20 Οκτωβρίου 2023. Σημειώνεται ότι με βάση τους Κανονισμούς οι υποψήφιοι πρέπει να έχουν διευθετήσει όλες τους τις οικονομικές υποχρεώσεις προς το Επιμελητήριο. Περαιτέρω υπενθυμίζεται στους Εγγεγραμμένους Μηχανικούς ότι δεν επιτρέπεται η υποβολή υποψηφιότητας για περισσότερα από ένα από τα όργανα του Επιμελητηρίου, στα οποία τα μέλη εκλέγονται με άμεση εκλογή ή σε περισσότερους από έναν κλάδους της Μηχανικής Επιστήμης. Τελευταία προθεσμία εξόφλησης των οικονομικών υποχρεώσεων των μελών για να δικαιούνται να ψηφίσουν είναι οι 14:00 της Πέμπτης 26 Οκτωβρίου 2023.

Κωνσταντίνος Κωνσταντή Πρόεδρος

Έίναι ο EuroAsia η βέλτιστη λύση;

Τον προβληματισμό του για την ηλεκτρική διασύνδεση EuroAsia εξέφρασε

το ΕΤΕΚ με επιστολή που απηύθυνε στον υπουργό Ενέργειας, Βιομηχανίας

και Εμπορίου Γιώργο Παπαναστασίου, από τον οποίο ζήτησε και συνάντη-

ση για να εκθέσει διά ζώσης την επιχειρηματολογία του. Διαπίστωση του

ΕΤΕΚ είναι ότι η διασύνδεση EuroAsia αφορά ένα από τα πιο δαπανηρά

έργα στην ιστορία της Κυπριακής Δημοκρατίας. Σήμερα διακυβεύεται η

περαιτέρω εμπλοκή του κράτους και κατ’ επέκταση του φορολογούμενου.

Συνεπώς αυτό που επιβάλλεται, πέραν των όχι βεβιασμένων, προσεκτικών

και σοβαρών χειρισμών, είναι όσο το δυνατό περισσότερη διαφάνεια, κυρίως σε ό,τι αφορά διάφορες πτυχές που έργου, επί των οποίων μέρος της

δημόσιας συζήτησης που προηγήθηκε άφησε σκιές.

Η επιστολή του Επιμελητηρίου αναφέρει:

«Το ΕΤΕΚ παρακολουθεί με ιδιαίτερη προσοχή τη δημόσια συζήτηση

αναφορικά με το ιδιωτικό έργο ηλεκτρικής διασύνδεσης EuroAsia πε-

ριλαμβανομένης και της συζή-

τησής του στην Κοινοβουλευτική

Επιτροπή Ενέργειας και, μεταξύ

άλλων, επιθυμεί να αναφέρει τα

ακόλουθα:

Ως σύντομη και αναγκαία ιστορική αναδρομή σημειώνεται πως

περί το 2010 η ηλεκτρική διασύνδεση EuroAsia ξεκίνησε ως ένα

ιδιωτικό έργο με αμιγώς εμπορική

σκοπιά. Στη βάση γενικών, αλλά

σε καμία περίπτωση ποσοτικών

και εξειδικευμένων κριτηρίων είχε

ενταχθεί στα Έργα Κοινού Ενδια-

φέροντος της ΕΕ λίγο μετά το 2010, γι’ αυτό και εξασφάλισε χρηματοδότηση από ευρωπαϊκούς πόρους, κυρίως για την εκπόνηση διάφορων αναγκαίων μελετών.

Σε σχέση με τα ζητήματα και τις διαφορετικές προσεγγίσεις που είδαν το φως της δημοσιότητας το τελευταίο διάστημα, ειδικότερα μετά τη δυστοκία του ιδιώτη οικονομικού φορέα υλοποίησης να εξασφαλίσει ιδιωτική χρηματοδότηση, το ΕΤΕΚ σημειώνει τα εξής: Κανένας δεν αμφισβητεί πως μια ηλεκτρική διασύνδεση έχει θετικό πρόσημο στα θέματα της άρσης της ενεργειακής απομόνωσης και της βελτίωσης της ενεργειακής ασφάλειας. Συναφώς έχει θετικό πρόσημο και στα θέματα της αναγκαίας πράσινης μετάβασης. Τέλος, το έργο καθαυτό, εφόσον συντρέχουν και μια σειρά από άλλες προϋποθέσεις, έχει τη γεωπολιτική σημασία του.

Από την άλλη όμως και με δεδομένο πως υπάρχει ταχεία εξέλιξη στις αναδυόμενες τεχνολογίες ή και λύσεις οι οποίες μπορεί να εξυπηρετήσουν εξίσου τη βελτίωση της ενεργειακής ασφάλειας και την πράσινη μετάβαση, όπως οι τεχνολογίες αποθήκευσης, οι τεχνολογίες Υδρογόνου και οι τεχνολογίες έξυπνων και ευέλικτων δικτύων, είναι προφανές πως η υλοποίηση της ηλεκτρικής διασύνδεσης EuroAsia δεν είναι η μοναδική επιλογή.

Έχοντας σημειώσει τα πιο πάνω, για το ΕΤΕΚ το έργο έχει τέσσερις σημαντικές και αλληλοσυνδεόμενες πτυχές, οι οποίες θα πρέπει να αξιολογηθούν με ιδιαίτερη προσοχή και σοβαρότητα.

Πρώτη είναι το θέμα της οικονομικής προσιτότητας, της ανταποδοτικότητας και της μελέτης κόστους οφέλους κυρίως ως προς τον καταναλωτή και την κυπριακή οικονομία.

Δεύτερη είναι το θέμα της βελτίωσης της ασφάλειας του ενεργειακού εφοδιασμού της χώρας και της συμβολής στην πράσινη μετάβαση.

Με δεδομένη την ταχεία εξέλιξη της τεχνολογίας είναι προφανές πως

η υλοποίηση της ηλεκτρικής διασύνδεσης

EuroAsia δεν είναι η

O EuroAsia είχε ενταχθεί στα Έργα Κοινού Ενδιαφέροντος της ΕΕ λίγο μετά το 2010.

Τούτο όμως και με δεδομένο πως οι πόροι είναι πεπερασμένοι θα πρέπει

να εξετάζεται πάντοτε συγκρινόμενο με τις υπάρχουσες εναλλακτικές.

Τρίτη είναι το θέμα της γεωπολιτικής σημασίας του έργου, η οποία δεν

μπορεί παρά να είναι συνδεδεμένη και με την εμπορική χρήση του.

Και τέταρτη είναι το θέμα του φορέα υλοποίησης.

Έχοντας σημειώσει τα πιο πάνω δυστυχώς φαίνεται πως δεν έγινε καμία ανεξάρτητη και εμπεριστατωμένη ποσοτική μελέτη για το έργο εκ

μέρους του κράτους σε σχέση με την πρώτη και τη δεύτερη πτυχή όπως αναφέρονται πιο πάνω.

Σε σχέση με το τρίτο σημείο (γεωπολιτική σημασία) σημειώνεται πως εάν υπάρχει τέτοιο ζήτημα που να υπερκεράζει όλα τα υπόλοιπα, τότε κατά τον γενικό κανόνα το κράτος να έχει ενεργότερη εμπλοκή και σε ό,τι αφορά την ιδιοκτησία του έργου και όχι να έχει μόνο ρόλο παρατηρητή ή χρηματοδότη ή εγγυητή. Σε ό,τι αφορά την τέταρτη πτυχή θα πρέπει να μελετηθεί περαιτέρω η καταλληλότητα και οι τεχνικές και οικονομικές δυνατότητες του ιδιωτικού φορέα υλοποίησης. Συναφώς θα πρέπει να προβληματίσει, στην περίπτωση περαιτέρω εμπλοκής του κράτους, ο τρόπος επιλογής του συγκεκριμένου φορέα.

Αγαπητέ κύριε υπουργέ, Έχουμε ακούσει τις σχετικές δηλώσεις σας σε ραδιοφωνική εκπομπή και μελετήσαμε δημοσιεύματα σχετικά με την τοποθέτησή σας στη συνεδρία της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής στην οποία αναφέρατε ότι “το Υπουργείο Ενέργειας βρίσκεται σε διαδικασία ανάθεσης διαγωνισμού σε διεθνή οίκο, για την αξιολόγηση του έργου, τόσο για την οικονομική βιωσιμότητα, όσο και για τη γεωστρατηγική αξία του”, προσέγγιση με την οποία εν πολλοίς συμφωνούμε.

Παρ’ όλα αυτά, θεωρούμε εξαιρετικής σημασίας τους όρους εντολής της πιο πάνω αναφερόμενης μελέτης, ιδιαίτερα εφόσον υπάρχουν τεχνικής ή και οικονομικής φύσης ζητήματα σε σχέση με τη σύζευξη

EuroAsia με την αγορά ηλεκτρισμού στη Δημοκρατία, τα οποία, εξ όσων γνωρίζουμε, δεν έχουν ακόμη ξεκαθαρίσει. Σημειώνουμε πως το ΕΤΕΚ έκρινε ορθό, πριν οποιαδήποτε δημόσια τοποθέτησή του επί του θέματος, να ζητήσει και να έχει συνάντηση μαζί σας».

Η ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ Πράγματι, την Παρασκευή 1η Σεπτεμβρίου 2023, πραγματοποιήθηκε συνάντηση μεταξύ του ΕΤΕΚ, με επικεφαλής τον πρόεδρό του Κωνσταντίνο Κωνσταντή, και του υπουργού Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας κ. Γιώργου Παπαναστασίου. Εκ μέρους του ΕΤΕΚ στη συνάντηση συμμετείχαν επίσης ο Ντίνος Νικολαΐδης, μέλος του Γενικού Συμβουλίου, ο διευθυντής του ΕΤΕΚ και ο εμπειρογνώμονας και μέλος του ΕΤΕΚ δρ Βενιζέλος Ευθυμίου.

Στη συνάντηση το ΕΤΕΚ ανέπτυξε τις σκέψεις του για το θέμα και δόθηκαν κάποιες πρώτες διευκρινίσεις. Η συζήτηση επί ενός τόσο σημαντικού και σοβαρού θέματος φαίνεται πως θα συνεχιστεί.

Επιστολή με θέμα τη συμφωνία ΕΤΕΚ και ΑΗΚ σχετικά με την τοποθέτηση νέων μηχανικών για τις υπηρεσίες σε σχέση με αιτήσεις για

σύνδεση φορτίων με το δίκτυο και συναφή θέματα απέστειλε το ΕΤΕΚ

στον γενικό διευθυντή της Αρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου. Στην επιστολή

ο πρόεδρος του ΕΤΕΚ εκφράζει απογοήτευση για την καθυστέρηση της υλοποίησης του έργου, επισημαίνοντας ότι οι υπηρεσίες που παρέχονται έχουν διαφοροποιηθεί. Το κείμενο αναφέρει ότι:

«1. Το ΕΤΕΚ είχε και εξακολουθεί να έχει μεγάλες προσδοκίες από την ψηφιοποίηση της διαδικασίας και τη δημιουργία ηλεκτρονικής πλατφόρμας υποβολής και διαχείρισης αιτήσεων, και είχε δείξει πλήρη εμπιστοσύνη στην Αρχή ότι η πλατφόρμα θα ήταν έτοιμη και λειτουργική τηρώντας τα χρονοδιαγράμματα τα οποία αρχικά μας δόθηκαν.

2. Συνεπώς μεταφέρουμε και μέσω της επιστολής αυτής την απογοήτευση και τον προβληματισμό μας για το ότι δεν επιτεύχθηκε ο στόχος της ψηφιοποίησης που είχαμε θέσει.

3. Όπως σας έχουμε ήδη ενημερώσει μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου η Διοικούσα Επιτροπή έχει αποφασίσει να μην διαφοροποιήσει την απόφασή της για επέκταση της συμφωνίας ΕΤΕΚ και ΑΗΚ μέχρι και το τέλος Οκτωβρίου, παρόλο που το πεδίο εφαρμογής των υπηρεσιών που θα παρέχουν οι τοποθετημένοι έχει διαφοροποιηθεί.

4. Σε σχέση με τυχόν νέες ή και πρόσθετες ανάγκες ή και αντικαταστάσεις ατόμων που ήδη παρέχουν υπηρεσίες, σας ενημερώνουμε πως το ΕΤΕΚ έχει προκηρύξει το νέο έργο “Πραγματοποίηση Πρακτικής Εξάσκησης Για Νέους Πτυχιούχους”, στους οποίους περιλαμβάνονται και οι ηλεκτρολόγοι μηχανικοί.

Θεωρούμε το έργο αυτό ως ιδανική ευκαιρία η οποία θα είναι επωφελής και για τους νέους ασκούμενους, αλλά και για τον Οργανισμό και κατ’ επέκταση όλη την κοινωνία, και η σύστασή μας είναι να το αξιοποιήσετε στον μέγιστο βαθμό.

Επί τούτου, είμαστε στη διάθεσή σας, για ό,τι τυχόν χρειαστείτε.

5. Σε ό,τι αφορά το on line μηχανογραφημένο σύστημα (ηλεκτρονική πλατφόρμα αιτήσεων και μερικής διαχείρισής τους) σε συνέχεια και της συνοπτικής παρουσίασης που μας έγινε, σημειώνουμε πως το ΕΤΕΚ θεωρεί πως εφόσον γίνουν οι σχετικές διορθώσεις που περιγράφονται πιο κάτω, αυτό θα μπορούσε να δοθεί σε χρήση και να βοηθήσει στην ευρύτερη προσπάθεια αύξησης της παραγωγικότητας και μείωσης του χρόνου ανταπόκρισης της Αρχής (α) δυνατότητα υποβολής αναθεωρημένων σχεδίων (β) ελεγχόμενη πρόσβαση μέσω log in (π.χ. μέσω του cy login) (γ) καθορισμός πεδίου, για ιδιότητα προσώπου που υποβάλλει την αίτηση.

Κατά την άποψή μας το θέμα της διεπικοινωνίας του συστήματος με τα εσωτερικά συστήματα της ΑΗΚ έτσι ώστε να μεγιστοποιηθεί το όφελος στον Οργανισμό, προφανώς και είναι σημαντικό, αλλά μπορεί να προωθηθεί παράλληλα και να ολοκληρωθεί αμέσως μετά τη χρήση της εφαρμογής (ηλεκτρονική πλατφόρμα αιτήσεων και μερικής διαχείρισής τους) από επαγγελματίες και κοινό.

Σημειώνεται πως επειδή μας ενδιαφέρει το θέμα τής υπό αναφορά μηχανογράφησης, παρακαλούμε να μας κρατάτε ενήμερους για τυχόν εξελίξεις συμπεριλαμβανομένης και τυχόν απόφασης εγκατάλειψης αυτής της προσπάθειας».

Με επιστολή του στους επικεφαλής των κοινοβουλευτικών κομμάτων το ΕΤΕΚ επανέρχεται στο θέμα της αναγκαιότητας θέσπισης ενός στιβαρού ενιαίου Φορέα Στεγαστικής Πολιτικής. Επειδή η θέσπιση μιας ολοκληρωμένης εθνικής στεγαστικής πολιτικής αφορά σαφώς και τα κοινοβουλευτικά κόμματα την επιστολή συνοδεύει το Υπόμνημα που έχει ετοιμάσει το

Επιμελητήριο και έχει καταθέσει τον Ιούλιο στον αρμόδιο υπουργό.

Η επιστολή αναφέρει ότι «τα τελευταία δύο χρόνια μια σειρά από

εξωγενείς παράγοντες σε παγκόσμιο επίπεδο, αλλά και ειδικές περιστάσεις σε εγχώριο επίπεδο, δημιούργησαν συνθήκες “τέλειας καταιγίδας” σε ό,τι αφορά το θέμα της προσιτής κατοικίας στην Κύπρο (αγορά, ανέγερση ή ενοίκιο)».

Στο συνημμένο Υπόμνημα αρχικά επιχειρείται μια ενδελεχής διάγνωση και καταγραφή, σχεδόν με εξαντλητικό τρόπο και τούτο έχει τη σημασία του, των λόγων και των αιτιών που οδήγησαν στην κατάσταση που βρισκόμαστε σήμερα.

Όσον αφορά τα εισηγούμενα μέτρα, αυτά εστιάζουν σε τρεις βασικούς πυλώνες:

(α) στην ενίσχυση της προσφοράς οικιστικού προϊόντος το οποίο απευθύνεται στο μέσο νοικοκυριό, με ναυαρχίδα την αξιοποίηση του υφιστάμενου κτηριακού αποθέματος

(β) στη στοχευμένη οικονομική ενίσχυση της ζήτησης και (γ) στη μείωση του κόστους κατασκευής.

σε αντικείμενα εσωτερικού χώρου (ΚΧΠΑΥ/27)

Το Τμήμα Επιθεώρησης Εργασίας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων ενημερώνει τους επηρεαζόμενους επαγγελματίες και το καταναλωτικό κοινό ότι πρόσφατα ψηφίστηκε νέος Ευρωπαϊκός Κανονισμός με τον οποίο θα περιορίζεται η συγκέντρωση της Φορμαλδεΰδης που απελευθερώνεται από αντικείμενα εσωτερικού χώρου

τα οποία προορίζονται για χρήση από το ευρύ κοινό. Συγκεκριμένα, οι εκπομπές Φορμαλδεΰδης από αντικείμενα με βάση το ξύλο δεν πρέπει

να υπερβαίνουν το όριο των 0,062 mg/m3 και για αντικείμενα από άλλα

υλικά δεν πρέπει να υπερβαίνουν το όριο των 0,080 mg/m3. Ο συγκε-

κριμένος περιορισμός προστίθεται ως νέα καταχώριση στο Παράρτημα

XVII του Ευρωπαϊκού Κανονισμού με αρ. 1907/2006 (REACH) και τίθεται

σε ισχύ στις 6.8.2026.

Επιπρόσθετα, με τη συγκεκριμένη τροποποίηση καθορίζεται ότι από

χημική ουσία, είναι Διαβρωτική του δέρματος, Ευαισθητοποιητική των οφθαλμών και έχει Οξεία Τοξικότητα. Το 98% της Φορμαλδεΰδης που παρασκευάζεται ή εισάγεται στην Ευρωπαϊκή Ένωση χρησιμοποιείται ως χημικό ενδιάμεσο προϊόν στην παραγωγή ρητινών, θερμοπλαστικών και άλλων χημικών προϊόντων, τα οποία χρησιμοποιούνται περαιτέρω σε ευρύ φάσμα εφαρμογών. Tα ξυλόφυλλα και τα αντικείμενα που κατασκευάζονται από ξυλόφυλλα ή άλλα αντικείμενα με βάση το ξύλο, καθώς και τα έπιπλα που περιέχουν ξύλο ή άλλα υλικά, κατά την παραγωγή των οποίων χρησιμοποιείται Φορμαλδεΰδη, αποτελούν τις κύριες πηγές εκπομπών Φορμαλδεΰδης στον αέρα εσωτερικών χώρων, ιδίως σε νεόδμητες κατοικίες.

τις 6.8.2027 οι εκπομπές Φορμαλδεΰδης στο εσωτερικό των οχημάτων στα οποία εισέρχεται το ευρύ κοινό δεν πρέπει να υπερβαίνουν τα 0,062 mg/m3. Στο παράρτημα του περιορισμού καθορίζονται συγκεκριμένες παράμετροι δοκιμής για επιβεβαίωση της συμμόρφωσης των αντικειμένων/οχημάτων με τα όρια εκπομπής. Η Φορμαλδεΰδη

ως Καρκινογόνος και Μεταλλαξιογόνος

Άλλα παραδείγματα αντικειμένων που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του συγκεκριμένου περιορισμού είναι τα παιχνίδια, τα προϊόντα παιδικής φροντίδας, γυναικείας υγιεινής και περιποίησης κατοικιδίων, η γραφική ύλη, ο εξοπλισμός γυμναστηρίων, τα αυτοκίνητα, τα επιβατικά λεωφορεία κ.ά. Εξαιρούνται τα αντικείμενα που προορίζονται για χρήση αποκλειστικά σε εξωτερικούς χώρους ή για βιομηχανική ή επαγγελματική χρήση, αυτά που έρχονται σε επαφή με τρόφιμα και τα βιοκτόνα. Προκειμένου να μετριασθούν οι αρνητικές επιπτώσεις, να μειωθεί το κόστος για τους επηρεαζόμενους

κλάδους και για να παρασχεθεί επαρκής χρόνος στα εμπλεκόμενα μέρη για την εφαρμογή του περιορισμού, κρίθηκε σκόπιμο να αναβληθεί η εφαρμογή του περιορισμού κατά 36 μήνες για όλους τους κλάδους και για 48 μήνες στα οχήματα, λόγω των πολύπλοκων αλυσίδων κατασκευής και εφοδιασμού τους.

Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να έχουν πρόσβαση στο κείμενο του περιορισμού στο https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/PD F/?uri=CELEX:32023R1464&qid=1691647576594 και μπορούν να επικοινωνούν με τους αρμόδιους λειτουργούς στα τηλέφωνα 22405608, 22405609 και 22405611.

το Shared Green Deal

Ο Κυπριακός Οργανισμός Τυποποίησης (CYS) ως ένας από τους τοπικούς εταίρους (Local experiment Partner), στο πλαίσιο της υλοποίησης του Έργου SHARED GREEN DEAL: Social Sciences & Humanities for Achieving a Responsible, Equitable and Desirable GREEN DEAL, έχει προχωρήσει με τη λειτουργία ιστοσελίδας σχετικά με το έργο. Μέσω της ιστοσελίδας οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να εγγραφούν ως μέλη του CYS Circular Economy Hub, όπου θα έχουν την ευκαιρία ανάπτυξης νέων συνεργασιών και ανταλλαγής εμπειρογνωμοσύνης

σε εθνικό επίπεδο σχετικά με βέλτιστες πρακτικές για βιώσιμα και

κυκλικά επιχειρηματικά μοντέλα.

Απώτερος σκοπός είναι μέσω του

τη μετάβαση προς την Κυκλική Οικονομία και την

των προκλήσεων για τη δημιουργία μιας βιώσιμης οικονομίας. Επιπρόσθετα, μέσω της ιστοσελίδας δίδεται η δυνατότητα στο ενδιαφερόμενο κοινό να ενημερώνεται για θέματα και καλές

πρακτικές στην Κυκλική Οικονομία, καθώς και για πρότυπα και πρωτοβουλίες σε εθνικό, ευρωπαϊκό και

προς την Κυκλική Οικονομία.

Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφτείτε τη σελίδα https:// circulareconomy.cys.org.cy/ ή επικοινωνήστε με τους λειτουργούς Τυποποίησης Άννα Διονυσίου / Μάριο Μαυρόγιαννο στο circulareconomy@cys.org.cy

Περιορισμός της συγκέντρωσης φορμαλδεΰδης

Στασιμότητα, ανακολουθίες και κενά στις διαδικασίες που υιοθετήθηκαν

στο θέμα της ανάπτυξης κτηριακού συμπλέγματος για τη στέγαση

υπουργείων στον ευρύτερο χώρο της Αρχιγραμματείας στο αστικό κέντρο

της Λευκωσίας επισημαίνει το ΕΤΕΚ

με επιστολή που απέστειλε στους

υπουργούς Εσωτερικών Κωνσταντίνο Ιωάννου και Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων Αλέξη Βαφεάδη. Το Επιμελητήριο επαναφέρει τις προτά-

σεις του για δημόσια διαβούλευση

Ουσιαστικός ο αντίκτυπος του έργου

στην πόλη και τους πολίτες της Λευκωσίας

μέσω της δημιουργίας

ενός σύγχρονου

διοικητικού κέντρου

και ενός βιώσιμου

δημόσιου χώρου στην

νου master plan σε ένα τόσο κρίσιμο και κομβικό σημείο του κέντρου της Λευκωσίας είναι μια σύνθετη εργασία που απαιτεί εξειδικευμένη εμπειρογνωμοσύνη και θα έπρεπε να γίνει μέσα από ανοικτό διαγωνισμό ή με κλειστή πρόσκληση από ομάδα ειδικών με σχετική εμπειρία και γνώση. Η πρότασή μας, κατά την οποία είχαμε φέρει ως παράδειγμα και ονόματα κατάλληλων διακεκριμένων συναδέλφων από το εξωτερικό, δεν είχε γίνει αποδεκτή γιατί, όπως μας είχε λεχθεί, θα προκαλούσε καθυστέρηση στην υλοποίηση του έργου. Οπότε, όπως ενημερωθήκαμε, το ίδιο το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως (ΤΠΟ) θα αναλάμβανε την επικαιροποίηση του masterplan.

καρδιά της πόλης

και προκήρυξη αρχιτεκτονικού διαγωνισμού και τονίζει ότι ο συγκεκριμένος χώρος με καλή αξιοποίηση θα μπορούσε να αποτελέσει παράδειγμα

καινοτομίας και σεβασμού του αστικού τοπίου.

Όπως αναφέρει η επιστολή «Το ΕΤΕΚ συμμετείχε σε αριθμό άτυπων και μη διαβουλεύσεων σχετικά με τον σχεδιασμό του τεμαχίου της Αρχιγραμματείας και την προκήρυξη αρχιτεκτονικού διαγωνισμού για τα κτήρια των τριών υπουργείων.

Δύο είναι οι κρίσιμες παράμετροι για την ολοκλήρωση της ανάπτυξης: (α) η επικαιροποίηση του γενικού χωροταξικού σχεδίου της περιοχής (master plan) και (β) η διαδικασία σχεδιασμού και υλοποίησης του κτηριακού συμπλέγματος με αναφορά στον πολεοδομικό σχεδιασμό που θα έχει προηγηθεί. Και οι δύο παράμετροι είναι εξαιρετικής σημασίας αν αναλογιστούμε τον αντίκτυπο του έργου στην πόλη και τους πολίτες της Λευκωσίας μέσω

της δημιουργίας ενός σύγχρονου διοικητικού κέντρου και ενός βιώσιμου

δημόσιου χώρου στην καρδιά της πόλης.

Σε σχέση με την πρώτη παράμετρο του πολεοδομικού σχεδιασμού:

Σε πρώτη φάση το ΕΤΕΚ υποστήριξε ότι η αναθεώρηση του υφιστάμε-

Στη συνέχεια συμμετείχαμε για το θέμα σε μία διευρυμένη συνάντηση με φορείς στα γραφεία του ΤΠΟ και αμέσως μετά, τον Ιούνιο του 2022, σε μια δεύτερη συνάντηση με εκπροσώπους του Τμήματος Δημοσίων Έργων και του ΤΠΟ. Εκεί εκθέσαμε τις απόψεις μας επί ενός προσχεδίου που μας παρουσιάστηκε οι οποίες αφορούσαν:

• Την ανάγκη για ουσιαστική οργανική σύνδεση του τεμαχίου με την πλατεία του ΓΣΠ και το γραμμικό πάρκο του Πεδιαίου με προτεραιοποίηση της κίνησης πεζών και ποδηλατών διαμέσου του δημόσιου χώρου της Αρχιγραμματείας.

• Τη χωροθέτηση και μίξη χρήσεων ώστε να επιτυγχάνεται η ζωτικότητα και βιωσιμότητα των δημόσιων χώρων κατά τις μη εργάσιμες ώρες και ημέρες.

• Την υιοθέτηση αρχών πράσινου/βιοκλιματικού σχεδιασμού (δέντρα/ σκίαση, ελαχιστοποίηση σφραγισμένων επιφανειών κ.λπ.).

• Τη διατήρηση των αρχιτεκτονικών συνθετικών αρχών του αρχικού master plan που είχε ως στόχο τη δημιουργία ενός ενιαίου δημόσιου χώρου/αστικής πλατείας καθορισμένου από τα μέτωπα των κτηρίων που το περιβάλλουν.

• Τον κυκλοφοριακό σχεδιασμό των εισόδων, των εσωτερικών κινήσεων, των δρόμων και της στάθμευσης με όρους βιώσιμης αστικής κινητικότητας.

Τι μέλλει γενέσθαι στην Αρχιγραμματεία;

• Την ενότητα, απλότητα και ευελιξία του ανοικτού χώρου με περιορισμό των ανισοσταθμιών και τυχόν διάσπαρτων μόνιμων κατασκευών.

Έκτοτε δεν κληθήκαμε σε άλλη συνάντηση, ούτε υπήρξε άλλη ενημέρωση.

Πρόσφατα πληροφορηθήκαμε από τον Τύπο ότι το masterplan οριστικο-

ποιήθηκε με την κατάργηση ενός εκ των υπουργείων λόγω των πορισμάτων της κυκλοφοριακής μελέτης. Αυτό δημιούργησε μία σειρά ερωτημάτων σε σχέση με το ποια ήταν τα δεδομένα και οι παραδοχές αυτής της μελέτης, και κατά πόσο βασίστηκαν στην παρωχημένη αρχή της μίας θέσης στάθμευσης ανά υπάλληλο ή επισκέπτη. Ταυτόχρονα απορίες προξένησε το γεγονός ότι το κράτος επιτρέπει και ενθαρρύνει όλες τις ιδιωτικές αναπτύξεις

στο κέντρο της Λευκωσίας το οποίο έχει μεγάλο περιθώριο αύξησης της δόμησης, αλλά περιορίζει την ανάπτυξη δημόσιων υπηρεσιών για λόγους κυκλοφοριακούς.

Πέραν των πιο πάνω έχουμε την αίσθηση ότι οριστικοποιείται ένας προκαταρκτικός σχεδιασμός του αδόμητου χώρου μεταξύ των υφιστάμενων και υπό ανάπτυξη κτηρίων του τεμαχίου της Αρχιγραμματείας, υπό μορφή μιας

διευθέτησης που φαίνεται να μην διασφαλίζει το όραμα και την καινοτομία

που απαιτείται για τέτοιας σημασίας

έργο όπως θα διασφαλίζονταν μέσα

από έναν αρχιτεκτονικό διαγωνισμό.

Επιπρόσθετα μας ανησυχεί ιδιαίτε-

ρα ότι η πρόταση πιθανόν να οριστικοποιήθηκε χωρίς να έχει πρώτα

παρουσιαστεί, δημοσιευτεί και τεθεί

σε ουσιαστική διαβούλευση με τους φορείς, τις τοπικές αρχές και την κοινωνία.

Σε σχέση με τη δεύτερη παράμετρο της ανέγερσης των υπουργείων, αλλά και της διαμόρφωσης του δημόσιου χώρου:

Το ΕΤΕΚ ήδη από τον Μάρτιο του 2022 είχε αποστείλει πλήρη πρόταση για τη μεθοδολογία υλοποίησης του έργου με γνώμονα την ταχύτητα των διαδικασιών και τη διασφάλιση της ποιότητας του έργου, δεδομένων της κλίμακας και της σημασίας του. Συγκεκριμένα είχε εισηγηθεί τη διενέργεια Αρχιτεκτονικού Διαγωνισμού Προσχεδίων (concept design) σύντομης διάρκειας και την προκήρυξη του έργου με τη μέθοδο Μελέτης-Κατασκευής στη βάση της αρχιτεκτονικής πρότασης που θα εξασφαλιζόταν στον Διαγωνισμό. Σύμφωνα με την εισήγηση του ΕΤΕΚ ο Αρχιτέκτονας που θα διακρινόταν στον Αρχιτεκτονικό Διαγωνισμό Προσχεδίων θα παρέμενε ως

Ανεξάρτητος Σύμβουλος της Αναθέτουσας Αρχής (μέθοδος bridging) με συμβουλευτικό και όχι δεσμευτικό ρόλο, ώστε να μεγιστοποιηθεί ο αντίκτυπος του Αρχιτεκτονικού Διαγωνισμού στη διαδικασία και να διασφαλιστεί ο ποιοτικός χαρακτήρας του έργου σε σχέση με τα ζητούμενα και στόχους που θα είχαν εξαρχής τεθεί. Σημειώνεται επιπλέον πως το ΕΤΕΚ είχε αποστείλει ολοκληρωμένο προσχέδιο εγγράφων προκήρυξης του Αρχιτεκτονικού Διαγωνισμού στο Τμήμα Δημοσίων Έργων.

Σε συνάντηση με τον υπουργό Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων τον Ιούνιο του 2023 διαφάνηκε πως υπάρχει θετική πρόθεση από το Υπουργείο να αξιοποιηθεί η διαδικασία, με τις παραμέτρους που έχει εισηγηθεί το ΕΤΕΚ, για την άμεση προώθηση του έργου. Νοείται πως το Επιμελητήριο μπορεί να αξιοποιήσει τους όρους που έχει ήδη ετοιμάσει και να επεξεργαστεί χρονοδιάγραμμα για την δίχως άλλη καθυστέρηση προώθηση του έργου.

Σε συνέχεια όλων των πιο πάνω, παρακαλούμε να μας ενημερώσετε για την απόφαση και τον προγραμματισμό των υπουργείων σας για το σημαντικό αυτό έργο στην πρωτεύουσα.

Ως Επιμελητήριο σε σχέση με τις δύο παραμέτρους του έργου εισηγούμαστε:

• την ολοκλήρωση του πολεοδομικού σχεδιασμού με βάση την αρχική μας εισήγηση (ομάδα ειδικών εμπλουτισμένη με αρχικούς μελετητές masterplan) και δημόσια διαβούλευση για την οριστικοποίησή του, • την άμεση προκήρυξη του Αρχιτεκτονικού Διαγωνισμού Προσχεδίων και την ετοιμασία των εγγράφων της διαδικασίας Μελέτης-Κατασκευής με την αρωγή του ΕΤΕΚ.

Όσο το έργο παραμένει στάσιμο, δημιουργούνται συνθήκες που μπορεί να αποτελέσουν άλλοθι για να δικαιολογηθεί η υλοποίησή του με διαδικασίες ακατάλληλες για την κλίμακα και τη σημασία του. Η περίπτωση της Αρχιγραμματείας αποτελεί μοναδική ευκαιρία για τη Λευκωσία να αποκτήσει ένα ζωντανό αστικό κέντρο με καινοτόμα προσέγγιση για τον δημόσιο χώρο, με αναφορά σε σύγχρονες πράσινες σχεδιαστικές πρακτικές με κοινωνικό πρόσημο και πολιτισμικό αντίκτυπο. Αν απαξιωθεί η αρχιτεκτονική

και η συμβολή της στον πολιτισμό και την κοινωνία, τότε θα έχει χαθεί οριστικά αυτή η ευκαιρία.

Το Επιμελητήριο είναι στη διάθεσή σας, καθώς και στη διάθεση των αρμοδίων τμημάτων, προς επίτευξη αυτού του στόχου και την άμεση προώθηση του έργου.

Ευελπιστούμε στη θετική αντιμετώπιση των εισηγήσεων του Επιμελητηρίου

και παραμένουμε στη διάθεσή σας για οποιεσδήποτε διευκρινίσεις» καταλήγει η επιστολή.

Επιτρέπονται και ενθαρρύνονται

ιδιωτικές αναπτύξεις στο κέντρο της Λευκωσίας, αλλά περιορίζεται η ανάπτυξη δημόσιων υπηρεσιών για λόγους

κυκλοφοριακούς

χώρας

Αντιπροσωπεία του ΕΤΕΚ, υπό τον πρόεδρό του κ. Κωνσταντίνο Κωνσταντή, συναντήθηκε με τον υφυπουργό Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής, κ. Φίλιππο Χατζηζαχαρία. Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, οι πλευρές συμφώνησαν στην ανάγκη ενίσχυσης της μεταξύ τους

συνεργασίας και στην αξιοποίηση του ΕΤΕΚ, ως τεχνικού σύμβουλου

του κράτους, για τον ψηφιακό μετασχηματισμό της χώρας.

Πιο συγκεκριμένα, στο πλαίσιο της συνεργασίας, το ΕΤΕΚ θα συμμε-

τάσχει με εκπροσώπους του σε επιτροπές και ομάδες εργασίας που

δημιουργούνται για μελέτη και προώθηση θεμάτων που αφορούν τον

ψηφιακό μετασχηματισμό του κράτους.

Παράλληλα από πλευράς Υφυπουργείου επιβεβαιώθηκε η προθυμία

για προώθηση σημαντικών έργων που τέθηκαν από το ΕΤΕΚ, όπως η

δημιουργία Μητρώου Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτηρίων και η δημιουργία ενιαίου σημείου πληροφόρησης GIS, εφόσον υπάρχει προς τούτο και η σχετική δέσμευση από τα αρμόδια Υπουργεία. Με το πέρας της συνάντησης ο πρόεδρος του ΕΤΕΚ ανέφερε πως το Επιμελητήριο έχει θέσει μεταξύ των βασικών του προτεραιοτήτων τη συμβολή του στην ανάπτυξη της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης και στην προώθηση του ψηφιακού μετασχηματισμού, τόσο στους τομείς της δημόσιας διοίκησης όσο και στις συναλλαγές του κράτους με τον πολίτη. «Ο ψηφιακός μετασχηματισμός είναι αναγκαία προϋπόθεση για την ανάπτυξη της οικονομίας, καθώς θα συμβάλει καθοριστικά

στην αύξηση της παραγωγικότητας, θα εκσυγχρονίσει και θα βελτιώσει σημαντικά την ποιότητα των δημόσιων υπηρεσιών, θα συμβάλει στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων και θα βελτιώσει την ποιότητα ζωής των πολιτών», σημείωσε χαρακτηριστικά. Πρόσθεσε δε ότι βασικός στόχος θα πρέπει να είναι ο αποδοτικότερος ψηφιακός μετασχηματισμός των κρατικών υπηρεσιών, συνεπακόλουθα και η διευ-

κόλυνση του ιδιωτικού τομέα στην παραγωγή υπηρεσιών και προϊόντων ταχύτερα και με χαμηλότερο κόστος.

Πρωτοβάθμιοι

Ενισχύουν τη μεταξύ τους συνεργασία ΕΤΕΚ - Υφυπουργείο Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής

έλεγχοι σε κτήρια του ΤΔΈ

Με γραπτή δήλωση του προέδρου του, το ΕΤΕΚ χαιρετίζει την ενέργεια του Υπουργείου Μεταφορών Επικοινωνιών και Έργων και του Τμήματος Δημοσίων Έργων να προχωρήσουν στην προκήρυξη διαγωνισμού για τη διενέργεια πρωτοβάθμιων προσεισμικών ελέγχων σε κτήρια που εμπίπτουν στη δικαιοδοσία του Τμήματος. Όπως αναφέρει η δήλωση «η διενέργεια προσεισμικών ελέγχων σε κτήρια είναι απαραίτητη για την αξιολόγηση της σεισμικής τους ικανότητας και τη λήψη των απαραίτητων μέτρων για τη θωράκισή τους έναντι σεισμών. Συνεπώς, αποτελεί το πρώτο απαραίτητο βήμα για την προστασία των πολιτών και τη συνέχιση της λειτουργίας κρίσιμων υποδομών για τη χώρα στην περίπτωση ενός σεισμού. Ταυτόχρονα, η διενέργεια προσεισμικών ελέγχων σε κτήρια είναι απαραί-

τητη για την ιεράρχηση των απαιτούμενων ενεργειών για τη βέλτιστη

διαχείριση του σεισμικού κινδύνου. Η

ματος έναντι σεισμών καθίσταται πιο επιτακτική εάν αναλογιστούμε πως παρόλο που η Κύπρος βρίσκεται σε σεισμογενή περιοχή, σημαντικός αριθμός κτηρίων της χώρας μας έχει ανεγερθεί πριν από την εφαρμογή του πρώτου αντισεισμικού κώδικα (προ του 1994) ή έχει σχεδιαστεί με λιγότερο απαιτητικές αντισεισμικές πρόνοιες σε σχέση με αυτές που επιβάλλουν οι ευρωκώδικες σήμερα (βλέπε περίοδο 1994-2011). Συνεπώς, εάν επιθυμούμε να αποφύγουμε δυσάρεστες καταστάσεις στη χώρα μας, θα πρέπει να προχωρήσουμε στην αξιολόγηση της σεισμικής διακινδύνευσης και άρα στην αξιολόγηση της σεισμικής τρωτότητας των κτηρίων αυτών, ξεκινώντας από κτήρια δημόσιας χρήσης και κρίσιμες υποδομές, όπως νοσοκομεία και πυροσβεστικούς σταθμούς.

Το ΕΤΕΚ καλεί και άλλα υπουργεία και τμήματα του κράτους να προχωρήσουν στη διενέργεια προσεισμικών ελέγχων και

προσεισμικοί

Με επιστολή προς τον υπουργό Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων Αλέξη Βαφεάδη το ΕΤΕΚ εισηγείται την ολιστική μεταρρύθμιση της δικαιοσύνης, με την υιοθέτηση της Κριτικής Διαδικασίας (Adjudication) ως εναλλακτικής μεθόδου επίλυσης διαφορών. Στην επιστολή αναφέρεται: «1. Ο επίτροπος Δικαιοσύνης της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ντιντιέ Ρεντέρς, σε πρόσφατες δηλώσεις του, επιβεβαίωσε αυτό που δυστυχώς όλοι γνωρίζουμε για την καθυστέρηση και την αναποτελεσματικότητα του κυπριακού συστήματος απονομής δικαιοσύνης, κατατάσσοντας τη χώρα μας για το 2022 στην τελευταία θέση σε πολλούς τομείς. Ως πιθανή λύση απέδωσε ιδιαίτερη σημασία στη λειτουργία των εξωδικαστικών εναλλακτικών μεθόδων επίλυσης διαφορών (ΕΜΕΔ), καλώντας την Κύπρο να λάβει παραδείγματα υλοποίησης μεταρρυθμίσεων από άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

κρό (καθορισμένο) χρονικό διάστημα ο Κριτής οφείλει να ακούσει τα Μέρη, να ολοκληρώσει τη διαδικασία και να εκδώσει Απόφαση, η οποία είναι δεσμευτική στα Μέρη, εκτός ή μέχρι αυτή να αναθεωρηθεί, μέσω διαιτητικής ή δικαστικής διαδικασίας.

Στη διεθνή πρακτική η Κριτική Διαδικασία και η εφαρμογή της, μέσω της σύστασης Επιτροπών Κρίσης Διαφορών, αποτελεί συνήθη και ευρέως χρησιμοποιούμενη διαδικασία για την επίλυση διαφορών που προκύπτουν κατά την εκτέλεση κατασκευαστικών συμβολαίων, με κύριο στόχο την εξασφάλιση της ροής μετρητών (cash flow) για την απρόσκοπτη εξέλιξη των έργων. Ειδικά στο Ηνωμένο Βασίλειο, με την υιοθέτηση του «Housing Grants, Construction and Regeneration Act» το 1996, η Κριτική Διαδικασία εφαρμόζεται με μεγάλη επιτυχία σε όλες τις συμβάσεις που αφορούν κατασκευαστικά έργα και έχει αποφορτίσει σε μεγάλο βαθμό τα δικαστήρια από αυτές τις υποθέσεις κατασκευαστικού δικαίου.

είναι πιο

2. Το ΕΤΕΚ θεωρεί πλέον αναγκαία την προώθηση των ΕΜΕΔ και καταθέτει την εισήγησή του για νομοθετική ρύθμιση της Κριτικής Διαδικασίας ως μέσο ΕΜΕΔ, είτε με κατάλληλη τροποποίηση του περί Εγγραφής και Ελέγχου Εργοληπτών Οικοδομικών και Τεχνικών Έργων Νόμου, είτε με θέσπιση ειδικής νομοθεσίας για αυτό τον σκοπό. Η νομοθετική ρύθμιση θα μπορούσε να συμπεριλαμβάνει τις εξής παραμέτρους:

• Εκτός εάν υπάρχει ρητή πρόνοια σε εργοληπτικό συμβόλαιο για παραπομπή σε ΕΜΕΔ διαφοράς/διαφωνίας των μερών, η παραπομπή σε Κριτική Διαδικασία να θεωρείται μέρος του εν λόγω συμβολαίου.

• Η Απόφαση Κριτή να είναι τελική και δεσμευτική στα μέρη, εκτός εάν ανατραπεί σε διαιτητική διαδικασία.

• Εκτός εάν τα Μέρη έχουν συμφωνήσει διαφορετικά στο συμβόλαιο, να εφαρμόζονται οι Κανονισμοί Κριτικής Διαδικασίας ΕΤΕΚ, οι οποίοι διατίθενται στην ελληνική και στην αγγλική γλώσσα.

• Εκτός εάν τα Μέρη έχουν συμφωνήσει διαφορετικά στο συμβόλαιο, παραπομπή σε διαδικασία Διαιτησίας με βάση

την εν ισχύι νομοθεσία (Κεφ. 4), σε

περίπτωση που η Απόφαση Κριτή δεν

γίνει αποδεκτή. Σε αυτή την περίπτωση

να εφαρμόζονται οι αναθεωρημένοι

Κανονισμοί Διαιτησίας ΕΤΕΚ 2023, οι

οποίοι διατίθεται στην ελληνική και

στην αγγλική γλώσσα.

3. Όπως ίσως να γνωρίζετε, η Κριτική Διαδικασία (Adjudication) αποτελεί μια εμπιστευτική και ιδιωτική διαδικασία επίλυσης διαφορών και απονομής δικαιοσύνης, η οποία είναι πιο γρήγορη, πιο απλή και με λιγότερα έξοδα από άλλες μεθόδους, όπως για παράδειγμα τη Διαιτησία. Σε μι-

4. Πάγια θέση του ΕΤΕΚ είναι πως η ευρεία εφαρμογή των ΕΜΕΔ στο πλαίσιο των συμβάσεων για τα κατασκευαστικά έργα αποτελεί ένα ιδιαίτερα σημαντικό βήμα για την αντιμετώπιση διαφορών/ διαφωνιών που προκαλούν κατασπατάληση πόρων, οικονομικών και ανθρώπινων, προστριβές, αλλά και τεράστιες καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση των έργων. Με αυτή τη στόχευση το Επιμελητήριο μέσα από το έργο του και με βάση τις αρμοδιότητες που του αποδίδονται από τον ιδρυτικό του Νόμο, ίδρυσε το 2017 το Κέντρο Εναλλακτικών Μεθόδων Επίλυσης Διαφορών ΕΤΕΚ (ΚΕΜΕΔ ΕΤΕΚ). Το ΚΕΜΕΔ ΕΤΕΚ προσφέρει υψηλού επιπέδου υπηρεσίες διαιτησίας, κριτικής διαδικασίας, διαμεσολάβησης και σύνταξης τεχνικής πραγματογνωμοσύνης, καθώς και κατάρτιση στον τομέα των εναλλακτικών μεθόδων επίλυσης διαφορών και πραγματογνωμοσυνών. Για σκοπούς προώθησης των πιο πάνω, παρακαλούμε για τις ενέργειές σας και εισηγούμαστε τη σύγκληση από το Υπουργείο σας διευρυμένης σύσκεψης με τη συμμετοχή του Υπουργείου Δικαιοσύνης, της επιτρόπου Νομοθεσίας και του Γενικού Λογιστηρίου για την άμεση προώθηση του θέματος προς όφελος της κατασκευαστικής βιομηχανίας του τόπου μας».

Η Κριτική Διαδικασία

γρήγορη, πιο απλή και με λιγότερα έξοδα από άλλες μεθόδους

Εξοικονόμηση ενέργειας

και βιώσιμες

κατασκευές

5.Φύτευση

4. Γεωύφασμα και αποστραγγιστική μεμβράνη

Το ολοκληρωμένο σύστημα πράσινου δώματος με το 100% πολυουρεθανικό στεγανωτικό

ISOFLEX-PU 510:

με φυτεμένα δώματα Εξασφαλίζει : Απόλυτη στεγανοποίηση Αντοχή σε παραμένουσα υγρασία Υψηλή ελαστικότητα Μεγάλη αντοχή στον χρόνο Φέρει πιστοποιητικό αντιριζικότητας Συνεισφέρει στο Green Building

ISOFLEX-PU 510

(προαιρετικά οπλισμένο με πολυεστερικό ύφασμα, ανάλογα με το υπόστρωμα)

3. Στεγανοποίηση με

Αστάρωμα με PRIMER-PU 100

2.

1.Σκυρόδεμα/ τσιμεντοκονία κλίσεων

Αναγκαία η προώθηση του έργου Διαχείρισης Πόρων (ERP) για το Δημόσιο

Με επιστολή προς τον υπουργό Οι-

κονομικών Μάκη Κεραυνό το Επιμε-

λητήριο εκφράζει προβληματισμό

για τη διακοπή του έργου που αφο-

ρά τις μεταρρυθμίσεις στους τομείς

της λογιστικής, του μισθολογίου και

συντάξεων, του προϋπολογισμού και

της διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού της Δημόσιας Υπηρεσίας.

Ακολουθεί η επιστολή:

1. Το Επιμελητήριο έχει πληροφορηθεί από τον ημερήσιο Τύπο ότι η προσπάθεια που ξεκίνησε στα τέλη του 2018 από το Γενικό Λογιστήριο της Δημοκρατίας για τη μεταρρύθμιση στη χρηματοοικονομική διαχείριση στον δημόσιο τομέα, και ειδικότερα σε σχέση με το έργο ERP, έχει διακοπεί τον Μάρτιο 2023. Το ΕΤΕΚ εκφράζει τον έντονο προβληματισμό του αφού σαν αποτέλεσμα έχει σπαταληθεί σημαντικό ποσό το οποίο πληρώθηκε στην ανάδοχο εταιρεία χωρίς να επιτευχθεί το αναμενόμενο αποτέλεσμα, καθώς και για τις εργατοώρες των πενήντα (50) τουλάχιστον λειτουργών του Δημόσιου Τομέα που εργάστηκαν στο εν λόγω έργο για τέσσερα χρόνια.

2. Όπως έχουμε ενημερωθεί το έργο αφορούσε την εγκατάσταση και διαμόρφωση συστήματος διαχείρισης επιχειρησιακών πόρων (ERP), που θα κάλυπτε τις ανάγκες ολόκληρης της Δημόσιας Υπηρεσίας, στους τομείς της λογιστικής, του μισθολογίου και συντάξεων, του προϋπολογισμού και της διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού.

Με βάση τις ανακοινώσεις της Αναθέτουσας Αρχής (Γενικό Λογιστήριο της Δημοκρατίας) που είχε τον έλεγχο της σύμβασης, θα υπήρχαν σημαντικά οφέλη με την υλοποίηση του Έργου, σε ό,τι αφορά τα ακόλουθα:

(i) τη λήψη αποφάσεων,

(ii) την εξυπηρέτηση του πολίτη,

(iii) τη λογοδοσία και

(iv) τη διαφάνεια στις διαδικασίες του δημόσιου τομέα.

3. Το Επιμελητήριο θεωρεί ότι η ψηφιακή μεταρρύθμιση του κράτους

Διορισμοί μελών του ΈΤΈΚ

Η Διοικούσα Επιτροπή του ΕΤΕΚ διόρισε μέλη του Επιμελητηρίου για: ΠΡΑΓΜΑΤΟΓΝΩΜΟΣΥΝΕΣ

• Χαράλαμπο Δαβερώνα, αρχιτέκτονα, για πρόκληση υγρασιών σε τοίχους και οροφή, παρεμβάσεις σε φρεάτια με αποτέλεσμα υγρασία και κακοσμία, αυθαίρετες κατασκευές και προεκτάσεις στο κτήριο από γείτονα, που προκαλούν θέματα υγείας και ασφάλειας σε συγκρότημα κατοικιών στην Ορόκλινη.

• Σωκράτη Ιωαννίδη, πολιτικό μηχανικό, στο αίτημα διορισμού πραγματογνώμονα του Υπουργείου Εσωτερικών, για διενέργεια πραγματογνωμοσύνης προς διερεύνηση κατασκευαστικών και άλλων προβλημάτων καθώς και των γεγονότων/αιτιών που οδήγησαν

θα πρέπει να προχωρήσει τάχιστα. Βασικοί στόχοι πρέπει να είναι

οι ακόλουθοι:

(i) Η Κύπρος να ολοκληρώσει τη μετάβασή της στην ψηφιακή εποχή με γοργούς ρυθμούς μέσω του ψηφιακού μετασχηματισμού του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα.

(ii) Να ενισχυθεί και να προωθηθεί η καινοτομία στον δημόσιο, τον ιδιωτικό και τον ακαδημαϊκό τομέα.

(iii) Να ενισχυθεί η συνεργασία του δημόσιου, του ιδιωτικού και του ακαδημαϊκού τομέα για την υλοποίηση ψηφιακών πρωτοβουλιών.

(iv) Να γεφυρωθεί το ψηφιακό χάσμα που σήμερα χωρίζει τη χώρα μας από τα περισσότερα κράτη μέλη της ΕΕ.

4. Δυστυχώς, η προαναφερθείσα εξέλιξη με τη διακοπή του βασικού αυτού Έργου, φέρνει τη χώρα μας ένα βήμα πιο πίσω από τους πιο πάνω αναφερόμενους στόχους. Θεωρούμε αναγκαίο να προχωρήσει άμεσα η νέα διαδικασία για υλοποίηση της ψηφιακής μετάβασης της χρηματοοικονομικής διαχείρισης στον δημόσιο τομέα. Σε τέτοια μεγάλα έργα, όπου εκ των πραγμάτων εμπλέκονται πολλά τμήματα και υπηρεσίες του δημοσίου τομέα, απαιτείται να προηγείται καλύτερος σχεδιασμός των λεπτομερειών του Έργου, ξεκινώντας από τη διαδικασία συγγραφής των τεχνικών και άλλων προδιαγραφών, καθώς και τη διαδικασία εκτέλεσης του Έργου με υπεύθυνους και καταρτισμένους λειτουργούς για κάθε έλεγχο και κάθε απόφαση που λαμβάνεται κατά τη διαδικασία.

5. Περαιτέρω το Επιμελητήριο θεωρεί ότι θα πρέπει να ακολουθηθεί η πρέπουσα διαδικασία για την ετοιμασία των τεχνικών και άλλων προδιαγραφών καθώς και των άλλων εγγράφων του διαγωνισμού (που αφορούν τεχνικά θέματα) από προσοντούχα πρόσωπα μέλη του ΕΤΕΚ στον κλάδο της Πληροφορικής. Επιπρόσθετα μέλη του ΕΤΕΚ που υπηρετούν στον δημόσιο τομέα στον προαναφερόμενο κλάδο θα πρέπει να συμπεριληφθούν στην ομάδα εκτέλεσης του έργου τα οποία, μεταξύ άλλων, θα μπορούν να αξιολογούν και να ελέγχουν τα παραδοτέα. Καταληκτικά παρακαλούμε να λάβετε υπόψη τα πιο πάνω σε σχέση με τη διαδικασία που θα ακολουθηθεί για την επαναπροκήρυξη του έργου ERP ώστε να αποφευχθούν παρόμοια περιστατικά στο άμεσο μέλλον.

σε αστοχία με κίνδυνο ενδεχόμενης κατάρρευσης της Αίθουσας Πολλαπλής Χρήσης του Κοινοτικού Συμβουλίου Κάτω Πύργου. ΔΙΑΙΤΗΣΙΑ

• Γεώργιο Σ. Ιωάννου, εκτιμητή - διαιτητή ΕΤΕΚ, ως μοναδικό διαιτητή της υπόθεσης σε αντικατάσταση του κ. Βακανά, για οικία υπό κατασκευή, σε οικόπεδο στην τοποθεσία Λαόνα του χωριού Σούνι - Ζανατζιά, Λεμεσός. ΕΚΤΙΜΗΣΗ

• Κωνσταντίνο Παυλίδη, βάσει ηλεκτρονικής κλήρωσης, ως ανεξάρτητο εκτιμητή σε αίτημα τράπεζας για την ετοιμασία εκτίμησης ενυπόθηκου χωραφιού στο Μαρώνι, Λάρνακα.

Το Τμήμα Επιθεώρησης Εργασίας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων προώθησε ποινικές διώξεις εταιρειών που παρέ-

βησαν τις διατάξεις της Νομοθεσίας για θέματα Ασφάλειας και Υγείας

στην Εργασία. Ως αποτέλεσμα των διώξεων τα Επαρχιακά Δικαστήρια

έλαβαν τις σχετικές αποφάσεις.

Λεμεσός: Το Επαρχιακό Δικαστήριο Λεμεσού καταδίκασε την εταιρεία

K. ONISIFOROU ENTERPRISES LTD που δραστηριοποιείται, μεταξύ

άλλων, στην εκτέλεση οικοδομικών εργασιών, σε συνολικό πρόστιμο

€10.000 για:

(α) Παράλειψη τοποθέτησης στερεών κιγκλιδωμάτων στο κλιμακοστάσιο με επαρκές ύψος, τουλάχιστον 1,10 μέτρα από το δάπεδο, που να διαθέτουν ένα χειρολισθήρα και οριζόντιο στοιχείο,

(β) Παράλειψη τοποθέτησης στερεών κιγκλιδωμάτων στο πηγάδι (φρεάτιο) του ανελκυστήρα και στα άκρα δαπέδου των ορόφων, με επαρκές ύψος, τουλάχιστον 1,10 μέτρα από το δάπεδο, που να διαθέτουν θωράκιο ή άλλο εμπόδιο στη στάθμη του δαπέδου ύψους τουλάχιστον 0,15 μέτρων, ένα χειρολισθήρα και οριζόντιο στοιχείο, (γ) Παράλειψη χρησιμοποίησης κατάλληλων ικριωμάτων που να διαθέτουν κατάλληλες εξέδρες εργασίας, με επαρκείς διαστάσεις, και στερεά κιγκλιδώματα στα ικριώματα

αυτά, με επαρκές ύψος, τουλάχιστον

1,10 μέτρα από το δάπεδο, που να διαθέτουν θωράκιο ή άλλο εμπόδιο στη στάθμη του δαπέδου ύψους τουλάχιστον 0,15 μέτρων, ένα χειρολισθήρα

και οριζόντιο στοιχείο, (δ) Παράλειψη τοποθέτησης αυτόματου διακόπτη διαρροής υψηλής ευαισθησίας 30mA (Residual Current Device)

στο ηλεκτρικό κύκλωμα τροφοδότησης των φορητών ηλεκτρικών

συσκευών και εξοπλισμού εργασίας που τροφοδοτείτο από ηλεκτρικό ρεύμα, (ε) Παράλειψη επιλογής της τοποθέτησης των θέσεων εργασίας, όπως ήταν τα σημεία παραλαβής/παρασκευής «πηλού» στους ορόφους, λαμβάνοντας υπόψη τη δυνατότητα ασφαλούς πρόσβασης στις θέσεις αυτές, (στ) Παράλειψη ελέγχου και συντήρησης του γωνιακού τροχού (σμυρίλιου - εξοπλισμός εργασίας) ώστε το καλώδιό του να συνδεθεί σε ρευματολήπτη.

Λάρνακα: Το Επαρχιακό Δικαστήριο Λάρνακας καταδίκασε την εταιρεία PANTELIS G. CHARALAMBOUS PROPERTY LTD που δραστηριοποιείται, μεταξύ άλλων, στην εκτέλεση οικοδομικών εργασιών, σε συνολικό πρόστιμο €2.500 για:

(α) Παράλειψη χρησιμοποίησης κατάλληλων ικριωμάτων, κατά τις εργασίες αφαίρεσης φύλλων που περιείχαν αμίαντο από στέγη κατοικίας, που να διαθέτουν κατάλληλες εξέδρες εργασίας, με επαρκείς διαστάσεις, και στερεά κιγκλιδώματα στα ικριώματα αυτά, με επαρκές ύψος, τουλάχιστον 1,10 μέτρα από το δάπεδο, που να διαθέτουν θωράκιο ή άλλο εμπόδιο στη στάθμη του δαπέδου ύψους τουλάχιστον 0,15 μέτρων, ένα χειρολισθήρα και οριζόντιο στοιχείο, (β) Παράλειψη χρησιμοποίησης κατάλληλου εξοπλισμού όπως κινητές

ανυψωτικές εξέδρες για τις εργασίες αφαίρεσης φύλλων που περιείχαν αμίαντο από στέγη κατοικίας, με αποτέλεσμα εργοδοτούμενά της πρόσωπα να εκτίθενται σε κίνδυνο τραυματισμού, (γ) Παράλειψη αποστολής ή επίδοσης ειδοποίησης γραπτώς στον Αρχιεπιθεωρητή, στην οποία να αναφέρονται (α) στοιχεία του εργοδότη που ανέλαβε τις εργασίες και του υποστατικού στο οποίο θα διεξαχθούν οι εργασίες, (β) σύντομη περιγραφή της μορφής και της ποσότητας του αμιάντου, (γ) αριθμό εργοδοτουμένων που θα εμπλακούν στις εργασίες και (δ) ημερομηνία έναρξης εργασιών, (δ) Παράλειψη κατάρτισης και υποβολής στον Αρχιεπιθεωρητή του Σχεδίου Εργασίας για έγκριση πριν από την έναρξη των εργασιών κατεδάφισης ή απομάκρυνσης φύλλων που περιείχαν αμίαντο από

στέγη κατοικίας, με αποτέλεσμα κατά τη διεξαγωγή των εργασιών

αφαίρεσης φύλλων που περιείχαν αμίαντο από στέγη κατοικίας να κινδυνεύουν πρόσωπα στην εργασία, καθώς και άλλα πρόσωπα, (ε) Παράλειψη διασφάλισης ότι η έκθεση των εργοδοτουμένων σε σκόνη αμιάντου ή υλικά που περιέχουν αμίαντο στον χώρο εργασίας έχει μειωθεί στο ελάχιστο με τη λήψη των κατάλληλων κάθε φορά προληπτικών μέτρων και ειδικότερα την αποθήκευση και μεταφορά των υλικών που περιέχουν αμίαντο σε κατάλληλες κλειστές συσκευασίες με σήμανση, στην οποία να αναφέρεται ότι περιέχουν αμίαντο. Λευκωσία: Το Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας καταδίκασε το ΙΔΡΥΜΑ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ Γ. ΛΕΒΕΝΤΗΣ (Λεβέντειος Πινακοθήκη) που δραστηριοποιείται, μεταξύ άλλων, στον τομέα δημιουργικών δραστηριοτήτων, τεχνών και διασκέδασης, σε συνολικό πρόστιμο €10.500 μεταξύ άλλων για: (α) Παράλειψη διασφάλισης της ασφάλειας, της υγείας και της ευημερίας των εργοδοτουμένων του με αποτέλεσμα τον τραυματισμό

εργοδοτούμενής του από πτώση θυρίδας πρόσβασης από την ψευδοροφή της αίθουσας στην οποία εργαζόταν,

(β) Παράλειψη πληροφόρησης αμέσως, με τον πιο γρήγορο και πρακτικό τρόπο, του Επαρχιακού Γραφείου Επιθεώρησης Εργασίας Λευκωσίας σχετικά με ατύχημα που συνέβη σε εργοδοτούμενή του, (γ) Παράλειψη διασφάλισης ότι δεν θα υπάρξει οποιαδήποτε αλλοίωση της σκηνής όπου συνέβη το ατύχημα.

• Το Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας καταδίκασε την εταιρεία GREEN DOT CYPRUS - A. TSOULOFTAS J.V. που δραστηριοποιείται, μεταξύ άλλων, στη συλλογή ανακυκλώσιμων υλικών, σε συνολικό πρόστιμο €2.500 για παράλειψη λήψης των αναγκαίων μέτρων για την ασφάλεια και υγεία των εργοδοτουμένων της, που χρησιμοποιούσαν τα πίσω πατίδια σκυβαλοφόρου οχήματος και εκτίθεντο σε κίνδυνο, κατά παράβαση των περί Ελάχιστων Προδιαγραφών

Το ΕΤΕΚ ενημερώνει για την έκδοση κατευθυντήριων

οδηγιών σχετικά με τη διαδικασία Ομότιμων Αξιολογήσεων σε Κατασκευαστικά Έργα (Peer Review).

Η διαδικασία Ομότιμων Αξιολογήσεων μπορεί να

εφαρμοστεί τόσο από κρατικές υπηρεσίες όσο και

από ιδιώτες, εξασφαλίζοντας την ακεραιότητα και

την αξιοπιστία μελετών, σχεδίων και διαδικασιών

πριν την έναρξη ενός Έργου αλλά και κατά τη δι-

άρκεια υλοποίησής του. Μπορεί να αφορά την αξι-

ολόγηση ολόκληρου του σχεδιασμού ενός έργου ή

μέρους αυτού. Σε περιπτώσεις δε έργων των οποίων

η αδειοδότηση μπορεί να πάρει μερικούς μήνες, η διαδικασία της Ομότιμης Αξιολόγησης μπορεί να προλάβει σημαντικό χαμένο χρόνο λόγω παραλείψεων ή λαθών στις μελέτες και στα σχέδια.

Η ύπαρξη κατευθυντήριων οδηγιών/προδιαγραφών

για μια τέτοια αξιολόγηση θα ενισχύσει την απαραίτητη αμεροληψία και εγκυρότητα της Έκθεσης Αξιολόγησης.

Ιδιαίτερες ευχαριστίες οφείλονται προς τη συντακτική

ομάδα, αποτελούμενη από τους κ. Κρίστη Χρυσοστόμου, πολιτικό μηχανικό, και Φάνο Κυριακίδη, αρχιτέκτο-

να, αλλά και τον συντονιστή της ομάδας εργασίας, τον γενικό γραμματέα του ΕΤΕΚ, κ. Πλάτωνα Στυλιανού. Οι κατευθυντήριες οδηγίες βρίσκονται αναρτημένες στην ιστοσελίδα του ΕΤΕΚ https://www.etek.org.cy (ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ – ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ – ΑΛΛΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ).

και Ένεργειακή

Το Κυπριακό Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο (ΚΕΒΕ), με το Υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας (ΥΕΕΒ) της Κύπρου και τον Διεθνή Οργανισμό Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (IRENA), συνδιοργανώνουν το 7ο Διεθνές Συνέδριο για Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και Ενεργειακή Απόδοση (7th International Conference on Renewable Energy Sources and Energy Efficiency - RESEE2023). Επιπρόσθετα, στο συνέδριο συμμετέχουν επίσης 16 οργανισμοί που περιλαμβάνουν ακαδημαϊκά και ερευνητικά ιδρύματα και επιχειρηματικούς φορείς και αρχές που δραστηριοποιούνται στους τομείς των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και της ενεργειακής απόδοσης. Το συνέδριο θα πραγματοποιηθεί στις 12-14 Οκτωβρίου 2023 στο ξενοδοχείο Hilton στη Λευκωσία, για έβδομη φορά από το 2007, μετά από έξι επιτυχημένα συνέδρια. Το συνέδριο τελεί υπό την αιγίδα του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας κ. Νίκου Χριστοδουλίδη.

Απώτερος σκοπός του συνεδρίου είναι να συγκεντρώσει μαζί όλα τα

ενδιαφερόμενα μέρη και τους φορείς που δραστηριοποιούνται στους τομείς των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) και της εξοικονόμησης ενέργειας, για να μοιραστούν τις εμπειρίες τους και να συζητήσουν τις τελευταίες εξελίξεις στους πιο πάνω τομείς, με ιδιαίτερη έμφαση στην ενεργειακή ασφάλεια.

Το συνέδριο φιλοδοξεί να καλύψει τα θέματα με ομιλίες από διεθνούς κύρους προσκεκλημένους επιστήμονες και επιλεγμένες εργασίες που σχετίζονται με την ενεργειακή πολιτική, ζητήματα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ενεργειακής απόδοσης και εξοικονόμησης ενέργειας, καθώς επίσης και νέα αναδυόμενα θέματα, όπως την αξιοποίηση των κοιτασμάτων φυσικού αερίου.

Τα θέματα που θα καλυφθούν στο συνέδριο περιλαμβάνουν, αλλά δεν περιορίζονται σε αυτά, Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και τεχνολογίες, μακροπρόθεσμο ενεργειακό σχεδιασμό και οδικό χάρτη ΑΠΕ προς το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (NECP) της Κύπρου, γεωθερμία για θέρμανση και ψύξη, νησιωτική και περιφερειακή συνεργασία, νησιωτικό τουρισμό, ψηφιοποίηση και τεχνολογία blockchain, ασφάλεια εφοδιασμού ενέργειας, ηλεκτροκίνηση και έξυπνη φόρτιση για ηλεκτρικά οχήματα, ενεργειακές κοινότητες και ενεργούς καταναλωτές, ενεργειακή αποδοτικότητα, πράσινα κτήρια, πρόβλεψη καιρού, αγροτική ηλεκτροδότηση, αγορές ενέργειας, λύσεις αφαλάτωσης για νησιά, πράσινο υδρογόνο και αποθήκευση μπαταριών μεταξύ άλλων. Περισσότερες πληροφορίες για το συνέδριο μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα του συνεδρίου https://www.resee-cy.com/.

7ο Διεθνές Συνέδριο για ΑΠΈ

ανάγκη δημιουργίας Κυπριακού Οργανισμού Αντισεισμικής Προστασίας

Ο σεισμός είναι ένα γεγονός το οποίο δεν

μπορούμε ούτε να το αποτρέψουμε, ούτε

και να προβλέψουμε πότε θα συμβεί. Αυτό

που μπορούμε να κάνουμε ως πολιτεία είναι

να θωρακίσουμε τις κατασκευές μας ούτως

ώστε να μπορούν να αντέξουν όταν αυτός

συμβεί. Πρώτιστο μέλημά μας είναι η προστασία της ανθρώπινης ζωής και δεύτερο ο

περιορισμός των ζημιών στις κατασκευές και

στις υποδομές, ούτως ώστε να περιορίσουμε τις οικονομικές συνέπειες

που θα υποστεί ο καθένας από εμάς αλλά και η πολιτεία που θα κληθεί

να πληρώσει ένα μέρος τους σε αποζημιώσεις και πολλά άλλα. Παράλ-

ληλα αυτό θα μειώσει και τον χρόνο για τον οποίο ενδεχομένως κάποιοι θα κληθούν να εγκαταλείψουν τις οικίες τους μέχρι αυτές να αποκατασταθούν για να μπορούν να επιστρέψουν με ασφάλεια.

Η ανάγκη δημιουργίας Κυπριακού Οργανισμού Αντισεισμικής Προστασίας προκύπτει από την ανάγκη ύπαρξης ενός φορέα ο οποίος θα διαχειρίζεται διαχρονικά τα θέματα προσεισμικής προστασίας. Συνήθως «θυμόμαστε» την προστασία των κατασκευών από σεισμό κάθε φορά

που θα συμβεί ένα σεισμικό γεγονός στην περιοχή μας. Όντως ο πολύ ισχυρός σεισμός στην Τουρκία πριν μερικούς μήνες, με την απώλεια χιλιάδων ζωών συνανθρώπων μας, ταρακούνησε και πολλούς αρμόδιους

αλλά και απλούς πολίτες στη χώρα μας οι οποίοι επανέφεραν στην επικαιρότητα το θέμα της αντισεισμικής προστασίας οικοδομών. Ένα

θέμα το οποίο ως κοινωνία των Μηχανικών προσπαθούμε να κρατούμε

ζωντανό εδώ και αρκετές δεκαετίες.

Μετά από τον σεισμό στην Τουρκία επανήλθαν στην επικαιρότητα το

θέμα της Τακτικής Επιθεώρησης Κτηρίων, το θέμα της ενίσχυσης υφιστάμενων οικοδομών και πολλά άλλα. Ας μην ξεχνάμε ότι και το σχέδιο « Κτίζω» για τους προσφυγικούς συνοικισμούς προέκυψε μετά τον σεισμό στην Τουρκία. Ο Κυπριακός Οργανισμός Αντισεισμικής Προστασίας

θα πρέπει μεταξύ άλλων να διατηρεί στην επικαιρότητα το κρίσιμο αυτό

θέμα. Αυτή τη στιγμή με την αντισεισμική προστασία των οικοδομών

ασχολείται ένας μεγάλος αριθμός υπηρεσιών και οργανισμών όπως για

παράδειγμα οι Τεχνικές Υπηρεσίες του Υπουργείου Εσωτερικών αλλά και

διαφόρων άλλων Υπουργείων, το Επιστημονικό Τεχνικό Επιμελητήριο Κύπρου (ΕΤΕΚ), ο Σύλλογος Πολιτικών Μηχανικών Κύπρου (ΣΠΟΛΜΗΚ), ο Κυπριακός Οργανισμός Τυποποίησης (CYS), τα πανεπιστήμια της χώρας μας κ.ά. Απουσιάζει όμως ένας οργανισμός ο οποίος θα συντονίζει όλη την προσπάθεια, αλλά και ένας οργανισμός ο οποίος θα ασχολείται αποκλειστικά με την αντισεισμική προστασία.

Από το 1994 με την εφαρμογή του Κυπριακού Αντισεισμικού Κανονισμού

οι οικοδομές στη χώρα μας σχεδιάζονται και κατασκευάζονται με αντισεισμικές πρόνοιες, ενώ από το 2012 με την εφαρμογή των Ευρωκωδίκων στη χώρα μας, οι νέες κατασκευές σχεδιάζονται με τον Ευρωκώδικα 8, στον οποίο προβλέπονται ακόμη πιο αυστηρές πρόνοιες όσον αφορά τον αντισεισμικό σχεδιασμό των οικοδομών ενώ παράλληλα

αλλά και ο έλεγχος των υφιστάμενων οικοδομών.

Παρ’ όλα αυτά όμως, θεωρούμε ότι υπάρχει σοβαρό πρόβλημα με το

γηρασμένο απόθεμα των οικοδομών στην Κύπρο. Ένας μεγάλος αριθμός από αυτές έχει σχεδιαστεί και κτιστεί πριν την εφαρμογή του Κυπριακού Αντισεισμικού Κανονισμού αλλά και τη θέσπιση της υποχρεωτικής επίβλεψης των οικοδομών από Αρχιτέκτονα και Πολιτικό Μηχανικό το 1999. Σημαντική παράμετρος είναι και η σχεδόν μηδενική συντήρηση που γίνεται στις κοινόκτητες οικοδομές, τις πολυκατοικίες δηλαδή στη χώρα μας, ως αποτέλεσμα της λανθασμένης κουλτούρας μας. Με τη δημιουργία του, ο Κυπριακός Οργανισμός Αντισεισμικής Προστασίας θα μπορούσε να αναλάβει τον συντονισμό της διαδικασίας του ελέγχου των υφιστάμενων οικοδομών. Επιπρόσθετα θα μπορούσε να αναζητήσει ευρωπαϊκά κονδύλια για τον έλεγχο οικοδομών δημόσιας χρήσης, κάτι το οποίο έχει ήδη εξασφαλίσει η Ελλάδα και αναμένεται να ξεκινήσει η σχετική εκστρατεία. Θα μπορούσε επίσης να «τρέξει» το θέμα της επιχορήγησης της αντισεισμικής ενίσχυσης μιας οικοδομής παράλληλα με την ενεργειακή της, πάλι από ευρωπαϊκά κονδύλια. Σημαντική είναι επίσης και η ανάγκη έκδοσης διάφορων εγχειριδίων για τον έλεγχο και ενίσχυση υφιστάμενων οικοδομών και άλλων σχετικών εντύπων, ενώ θα μπορούσε να αναλάβει και την εκπαίδευση των Πολιτικών Μηχανικών οι οποίοι θα κάνουν τους ελέγχους αυτούς.

Πολλά από όλα αυτά που αναφέρω πιο πάνω γίνονται σήμερα με πρωτοβουλία του ΕΤΕΚ, ως τεχνικός σύμβουλος του κράτους, αλλά και άλλων οργανισμών όπως του ΣΠΟΛΜΗΚ. Η σημαντικότητα του θέματος, σε συνδυασμό και με το γεγονός ότι θα πρέπει το σοβαρό αυτό ζήτημα να διατηρείται συνεχώς στην επικαιρότητα καθιστά επιτακτική την ανάγκη δημιουργίας του Κυπριακού Οργανισμού Αντισεισμικής Προστασίας, ο οποίος θα πρέπει να στελεχωθεί από κατάλληλα καταρτισμένο προσωπικό που θα ασχολείται αποκλειστικά με το θέμα της αντισεισμικής προστασίας. Σε αυτό θα έχει φυσικά συμπαραστάτες όλες τις υπηρεσίες και όλους τους οργανισμούς της χώρας που ήδη ασχολούνται με αυτό το θέμα και οι οποίοι αναφέρονται πιο πάνω.

Ανδρέας Θεοδότου, Πολιτικός Μηχανικός, Α΄ αντιπρόεδρος ΕΤΕΚ και τέως πρόεδρος του Συλλόγου Πολιτικών Μηχανικών Κύπρου - ΣΠΟΛΜΗΚ

Είναι γενικά αποδεκτό ότι οι δρόμοι, στη

συντριπτική τους πλειοψηφία, είναι αμ-

φίδρομοι που επιτρέπουν δηλαδή τη δια-

κίνηση οχημάτων και προς τις δύο κατευθύνσεις, προσφέροντας έτσι περισσότερες

επιλογές δρομολογίων κυκλοφορίας.

Οι πρώτοι δρόμοι διακίνησης πρέπει να

ήταν απόρροια της κίνησης των ανθρώπων

αλλά και των ζώων (κυρίως των μεγαλόσω-

μων). Από τη στιγμή που ζωντανοί οργανισμοί μετακινούνταν στον

φλοιό της γης, με στόχο την ανεύρεση νερού, τροφής κλπ. άρχισαν

να δημιουργούνται περάσματα και μονοπάτια. Όσο πιο μεγάλες ήταν οι ομάδες, αγέλες κλπ. των μετακινούμενων πληθυσμών και όσο πιο συχνές οι μετακινήσεις τους, τόσο πιο εύκολα διαμορφώθηκαν αυτές οι διαδρομές, που αποτέλεσαν και τους πρώτους «δρόμους». Με την πάροδο του χρόνου, την αύξηση των ανθρώπινων αναγκών, την ανάπτυξη οικισμών και τη σταδιακή βελτίωση των μέσων διακίνησης (κάρων, αμαξών και οχημάτων) κάποια από τα πρώτα μονοπάτια που αναφέρθηκαν πιο πάνω και κυρίως οι οδικές χαράξεις που σχεδίασαν «μηχανικοί» (μεταξύ των οποίων ο Ιππόδαμος, που θεωρείται ο πατέρας της πολεοδομίας) διαπλατύνονται σταδιακά σε αμφίδρομους

καρόδρομους, δρόμους, λεωφόρους κλπ.

Οι πρώτοι μονόδρομοι εφαρμόστηκαν για πρώτη φορά το 1617 στο Λονδίνο. Ακολούθως το 1800 επίσης στο Λονδίνο, το 1909 στο Παρίσι και το 1934 και 1941 στις ΗΠΑ. Έκτοτε το θέμα των μονόδρομων αναπτύχθηκε και εξελίχθηκε σε πολλές χώρες. Πρώτιστα όμως «απογειώθηκε» από τους Ολλανδούς, τη δεκαετία του 1970, όταν στα πλαίσια κινητοποιήσεων των πολιτών του Άμστερνταμ, λόγω των πολλών παιδιών ποδηλατιστών που σκοτώθηκαν σε συγκρούσεις με αυτοκίνητα, οι αρχές της πόλης προχώρησαν σε μια ριζική επαναξιολόγηση και ανακατασκευή του οδικού δικτύου για τη δημιουργία

δικτύων ποδηλατοδρόμων. Πληθώρα δρόμων μονοδρομήθηκαν τότε για την ανάκτηση λωρίδων οδικής ασφάλτου, που χρησιμοποιήθηκαν για την κατασκευή ποδηλατόδρομων, αλλά και για τη διαμόρφωση αρκετών χώρων στάθμευσης κατά μήκος των δρόμων. Στα χρόνια που ακολούθησαν η ίδια προσέγγιση εφαρμόστηκε και σε άλλες χώρες, αφού αυτές είτε αντέγραψαν το επιτυχημένο μοντέλο των Ολλανδών, είτε ανακάλυψαν και οι ίδιοι πως με την επαναδιαχείριση του οδικού δικτύου μπορεί να ανακτηθεί σημαντικό ποσοστό της αστικής επιφάνειας και να χρησιμοποιηθεί αποδοτικότερα προς όφελος της πόλης και των κατοίκων της. Είναι γνωστό εξάλλου από την ιστορία της ανθρωπότητας ότι πολλά πράγματα (όπως π.χ. ο τροχός) ανακαλύφθηκαν από τον άνθρωπο πολλές φορές, σε διάφορες χρονικές περιόδους και σε διάφορες περιοχές του κόσμου.

Άλλο επιτυχημένο παράδειγμα επαναδιαχείρισης του οδικού δικτύου αποτελεί η Βαρκελώνη. Αρχικά υιοθετήθηκε ένα εκτεταμένο σύστημα μονοδρομήσεων (το οποίο εφαρμόστηκε στο ιπποδάμειο κανναβοποιημένο οδικό της δίκτυο, που μελέτησε ο μηχανικός Cerdá) με βάση το οποίο διαμορφώθηκε μια συνεχής εναλλαγή μονόδρομων, δηλαδή ένας δρόμος μονοδρομήθηκε με κατεύθυνση π.χ. από Β-Ν και ο επόμενος παράλληλος δρόμος (σε απόσταση 135 μέτρα περίπου) με κατεύθυνση από Ν-Β κ.ο.κ. Σε ένα μεταγενέστερο στάδιο το πλέγμα των μονόδρομων αραίωσε στα 400Χ400 μέτρα και για την κυκλοφορία στα ενδιάμεσα 9 αστικά τετράγωνα, υιοθετήθηκαν 4 μικρότεροι μονόδρομοι - βρόχοι. Το σύστημα αποδείχθηκε αρκετά λειτουργικό, διότι διασφάλισε ένα πιο «ήσυχο περιβάλλον» αφού έδιωξε τις διαμπερείς κινήσεις τροχοφόρων από μεγαλύτερες γειτονιές της πόλης, αλλά κυρίως διότι «απελευθέρωσε» σημαντικές εκτάσεις αστικού χώρου που άρχισαν να χρησιμοποιούνται για την κατασκευή ποδηλατόδρομων, τοπικών πάρκων κλπ.

Το ερώτημα επομένως είναι προφανές. Χρειάζονται τοπικοί δρόμοι αμφίδρομης κίνησης στις γειτονιές; Αν εξετάσουμε το θέμα λίγο πιο προσεκτικά, οι αμφίδρομοι στις γειτονιές είναι χρήσιμοι για ελάχιστα χρονικά διαστήματα. Όλοι αντιλαμβανόμαστε ότι στις

Κερδίζει η πολεο-δομία από τις μονοδρομήσεις;

Με την έστω μερική μετατροπή

γειτονιές μιας πόλης, οι τοπικοί δρόμοι χρησιμοποιούνται

για πολύ μικρά χρονικά διαστήματα κατά τη διάρκεια ενός εικοσιτετράωρου. Στην ουσία οι τοπικοί αυτοί δρόμοι έχουν κάποια αμφίδρομη κίνηση το πρωί που θα πάει ο κόσμος

στις δουλειές του και το απόγευμα που θα σχολάσει. Όλες τις άλλες ώρες υπολειτουργούν, αφού σποραδικά και πού, θα περάσουν ελάχιστα αυτοκίνητα προς τη μια ή την άλλη

κατεύθυνση, φόρτος που θα μπορούσε να εξυπηρετηθεί σε

πολλαπλάσιο βαθμό αν αυτή η μικρή κίνηση καναλιαζόταν

προς τη μια ή την άλλη κατεύθυνση. Συνεπώς η συντριπτική

πλειοψηφία των τοπικών δρόμων των γειτονιών υπολει-

τουργεί ή, για να τεθεί καλύτερα, δεσμεύει αχρείαστα ή

αδρανοποιεί σημαντικά τμήματα της πόλης που θα μπο-

ρούσαν να χρησιμοποιηθούν αποδοτικότερα. Ο αστικός

χώρος όμως είναι εξαιρετικά πολύτιμος για να παραμένει

αδρανής.

Ειδικότερα σε ορεινούς οικισμούς (εκτός από τους κύ-

ριους και τους δευτερεύοντες δρόμους) οι τριτεύοντες

τοπικοί δρόμοι δύο κατευθύνσεων που συνήθως διαμορφώνονται και αυτοί με αστικά πρότυπα (και τυπικό

πλάτος τα 35 πόδια) έχουν ένα ακόμα πρόσθετο μειονέκτημα. Λόγω του πλάτους του δρόμου και της έντονης τοπογραφίας, απαιτούνται σημαντικές χωματουργικές

εργασίες και ψηλοί τοίχοι αντιστήριξης, με ανάλογα υψηλά κόστη. Επιπρόσθετα όμως «πληγώνεται» και το ευαίσθητο τοπίο, κάτι που δεν θα συνέβαινε εάν οι δρόμοι διαμορφώνονταν με στενότερους, αλλά λειτουργικούς μονόδρομους.

Προκύπτει λοιπόν ένα νέο ερώτημα. Τι κάνουμε όλους αυτούς τους αμφίδρομους που σφραγίζουν αιώνες

τώρα τις πόλεις μας; Απλά μπορούμε να τους διαχει-

ριστούμε πιο αποδοτικά. Δηλαδή να μετατρέψουμε το σημερινό μειονέκτημα της σπάταλης αδράνειάς τους σε διαχειριστικό πλεονέκτημα.

Υπάρχει ο ισχυρισμός ότι με τις μονοδρομήσεις οι οδηγοί έχουν την τάση να τρέχουν περισσότερο. Το θέμα όμως είναι διαχειρίσιμο, αφού εκτός από τα «ενοχλητικά βουναλάκια» (τους «sleeping policemen» όπως λέγονται) μπορούν να υιοθετηθούν και οι ήπια καμπυλωμέ-

νοι δρόμοι (με χαράξεις ζιγκ-ζαγκ) οι οποίοι αναγκάζουν τους οδηγούς να ρίχνουν ταχύτητες. Προτάσσεται επίσης ότι με τις μονοδρομήσεις κάποιοι οδηγοί διανύουν μεγαλύτερες αποστάσεις για να πάνε στους προορισμούς τους. Αυτό είναι αλήθεια, αλλά η διαφορά των λίγων μέτρων σε σχέση με το συνολικό μήκος της μέσης διαδρομής τους κρίνεται ως ασήμαντη. Και τούτο χωρίς να ληφθούν υπόψη τα σημαντικά πλεονεκτήματα που προκύπτουν σε μια μονοδρομοποιημένη γειτονιά.

Είναι επομένως αυτονόητο ότι μετατρέποντας ένα αριθμό συνοικιακών

δρόμων (έστω τους μισούς) σε μονόδρομους, εξοικονομείται μια τεράστια επιφάνεια αστικού χώρου που μπορεί κάλλιστα να χρησιμοποιηθεί για: 1. οργανωμένους χώρους στάθμευσης 2. ποδηλατόδρομους και χώρους για στάθμευση ποδηλάτων 3. γραμμικά πάρκα με χώρους πρασίνου

και χώρους κοινωνικοποίησης 4. τακτοποιημένους χώρους με εξοπλισμό για εναπόθεση ανακυκλωμένων υλικών και 5. οποιαδήποτε άλλη δημόσια

Βαρκελώνη

Αμερική χρήση που μπορεί να εξυπηρετήσει μια πόλη (π.χ. για πίνακες πληροφόρησης του κοινού, σημεία φόρτισης ηλεκτρικών αυτοκινήτων κλπ.). Η κατάλληλη αξιοποίηση των χώρων αυτών μπορεί να μετασχηματίσει ένα πολεοδομικό συγκρότημα και να το μετατρέψει από αδιάφορο σε ένα πολύ πιο λειτουργικό, περιβαλλοντικά φιλικό και ελκυστικό, σε τελευταία ανάλυση πολύ πιο ποιοτικό!

Για όλους τους πιο πάνω λόγους θα ήταν χρήσιμο οι φορείς που εμπλέκονται με τον ένα ή τον άλλο τρόπο με τη μελέτη, λειτουργία και διαχείριση του οδικού δικτύου (που συνιστά το μεγαλύτερο «οικόπεδο» του οποιουδήποτε πολεοδομικού συγκροτήματος) να επαναξιολογήσουν

τις δυνατότητες και τις ευκαιρίες που προσφέρουν οι μονοδρομήσεις

και να τις αξιοποιήσουν με ανάλογες αποφάσεις και ενέργειες.

Γιώργος Χατζημιχαήλ, αρχιτέκτονας

Η ανακαίνιση κτηρίων είναι η διαδικασία αναβάθμισης ή αποκατάστασης υφιστά-

μενου κτηριακού αποθέματος με σκοπό τη

βελτίωση της βιωσιμότητάς του. Η ανακαί-

νιση κτηριακών υποδομών είναι ζωτικής

σημασίας κατά τη διάρκεια του κύκλου ζωής

ενός κτηρίου αφού από την μια συμβάλλει

στην ενίσχυση της αισθητική του κτηρίου

παράλληλα όμως συμβάλλει και στην ενερ-

γειακή και στατική αναβάθμισή του, με αποτέλεσμα τη διασφάλιση

ασφάλειας και την αναβάθμιση των φυσικών και τεχνητών συνθηκών

ποιότητας προς τον χρήστη.

Τα τελευταία χρόνια, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει αναπτύξει σχετικές πολι-

τικές και έχει αναλάβει διάφορες πρωτοβουλίες για την προώθηση της ανακαίνισης των κτηρίων με σκοπό την επίτευξη ενεργειακής απόδοσης, βιωσιμότητας και μειωμένου οικονομικού κόστους. Μεταξύ αυτών των πολιτικών/πρωτοβουλιών, βρίσκουμε τη στρατηγική «A Renovation Wave for Europe - Greening our buildings, creating jobs, improving lives», το σχέδιο δράσης «Circular economy action plan» και την οδηγία «Energy performance of buildings directive» που πρόκειται να επικαιροποιηθεί σύντομα. Το ερώτημα που έχουμε να αντιμετωπίσουμε είναι κατά πόσο ένα κτήριο μπορεί ή όχι να ανακαινιστεί. Η τελική απόφαση για την αναβάθμιση/ανακαίνιση ενός κτηρίου λαμβάνεται μετά από αξιολόγηση

διάφορων παραγόντων όπως μεταξύ άλλων η κατάστασή του, ο τύπος κτηρίου, η ηλικία του και η συμμόρφωσή του όσον αφορά τους τεχνικούς και στατικούς ελέγχους σύμφωνα με τους ισχύοντες κανονισμούς

και πρότυπα.

Το πρότυπο CYS EN 17680:2023 «Sustainability of construction worksEvaluation of the potential for sustainable refurbishment of building»

το οποίο εκπονήθηκε από την Ευρωπαϊκή Τεχνική Επιτροπή Τυποποίησης CEN TC 350 «Sustainability of Construction works» παρέχει οδηγίες

ως προς την εφαρμογή συγκεκριμένων διαδικασιών ανάλυσης δεδομέ-

νων τα οποία θα βοηθήσουν στη λήψη στρατηγικών

αποφάσεων σχετικά με τον τρόπο ανακαίνισης των

υφιστάμενων κτηρίων με βιώσιμο τρόπο, λαμβάνο-

ντας υπόψη το γεγονός ότι δεν θα πρέπει να ανα-

καινίζονται όλα τα κτήρια εάν δεν το επιτρέπουν οι υφιστάμενες συνθήκες. Επιπρόσθετα, το πρότυπο παρέχει ενδεικτική μεθοδολογία για την αξιολόγηση των δυνατοτήτων βιώσιμης ανακαίνισης υφιστάμενου κτηρίου, ως μέσου συμβολής στην κυκλική οικονομία, για τη στήριξη της διαδικασίας σωστής

λήψης αποφάσεων. Σημειώνεται, ωστόσο, ότι το εν λόγω πρότυπο δεν καλύπτει τις εργασίες πολιτικού

μηχανικού και δεν παρέχει σημεία αναφοράς για

την αξιολόγηση στατικής επάρκειας του κτηρίου.

Το πρότυπο CYS EN 17680:2023 δύναται να χρησι-

μοποιηθεί για ολόκληρο το κτήριο ή μέρος αυτού,

με στόχο την κάλυψη των μελλοντικών αναγκών του

και παρέχει σχετική μεθοδολογία για την αξιολόγη-

ση των υφιστάμενων χαρακτηριστικών του ως προς τη βιώσιμη ανακαίνισή του. Η αξιολόγηση των επιπτώσεων της βιώσιμης ανακαίνισης κτηρίων καλύπτεται από μεθόδους υπολογισμού που περιγράφονται στα πρότυπα CYS EN 15978, CYS EN 16309 και CYS EN 16627.

Σύμφωνα με το πρότυπο το σημείο εκκίνησης για τη λήψη αποφάσεων σχετικά με τον περαιτέρω χειρισμό του υφιστάμενου κτηριακού αποθέματος θα πρέπει να πραγματοποιείται μέσω μιας ολιστικής αξιολόγησης. Αυτή περιλαμβάνει αξιολόγηση του κτηρίου για τον προσδιορισμό της υφισταμένης κατάστασής του, αξιολόγηση της τρέχουσας τεχνικής και λειτουργικής απόδοσής του, αξιολόγηση των δυνατοτήτων βελτίωσης των επιδόσεών του και της εναρμόνισής του με τις απαιτήσεις των χρηστών, το μεταβαλλόμενο πολιτικό και νομοθετικό πλαίσιο και την κατάσταση της αγοράς.

Τα αποτελέσματα αυτής της αξιολόγησης θα πρέπει να αναλυθούν και να χρησιμοποιηθούν κατά τη λήψη αποφάσεων ως προς τον τρόπο χειρισμού των υφιστάμενων κτηρίων. Εάν η ανακαίνιση ή η αναπροσαρμογή της χρήσης του κτηρίου αποτελούν βιώσιμες επιλογές, αυτές μπορούν να διερευνηθούν σε συνάρτηση με την αξιολόγηση βιωσιμότητας που διενεργείται σύμφωνα με το πρότυπο CYS EN 15643 «Sustainability of construction works - Framework for assessment of buildings and civil engineering works».

Η υιοθέτηση, εφαρμογή και προώθηση ευρωπαϊκών και διεθνών προτύπων στην Κύπρο πραγματοποιείται μέσω του Κυπριακού Οργανισμού Τυποποίησης (CYS), ο οποίος είναι ο εθνικός φορέας τυποποίησης της χώρας.

Άννα Διονυσίου, πολιτικός μηχανικός, λειτουργός Τυποποίησης στον Κυπριακό Οργανισμό Τυποποίησης (CYS)

Το νέο ευρωπαϊκό πρότυπο CYS EN 17680:2023, υποστηρικτικό εργαλείο για τις ανακαινίσεις

κι αν ο δρόμος είναι καθαρός»

Κατά τη διάρκεια της καραντίνας έγινε αντιληπτός ένας νέος εφήμερος δημόσιος χώρος που εξέπληξε όλους μας. Στην αρχή ο

νέος «έξω κόσμος» αντιμετωπίστηκε ως μια

δυστοπία, αλλά στην πορεία κατάφερε να

συμφιλιώσει προσωρινά τους ανθρώπους

με την πόλη τους.

Κύριο συστατικό της αναγέννησης του δη-

μόσιου χώρου ήταν η ελαχιστοποίηση της

κίνησης των αυτοκινήτων, σε τέτοιο βαθμό

ώστε να αναδειχθεί ο δρόμος ως χώρος.

Οι πεζοί, χωρίς την απειλή τροχοφόρων,

πρόσεξαν ότι ο χώρος ήταν πλαισιωμένος

με δέντρα, κτήρια διαφόρων εποχών και

μεγεθών, ενώ οι σκιές που έπεφταν στον

δρόμο έδιναν ρυθμό στη διαδρομή.

Με τα καφενεία κλειστά, οι άνθρωποι

συναντήθηκαν εκτός της συνθήκης του οργανωμένου χώρου εστίασης. Τους δόθηκε η ευκαιρία να παρατηρήσουν καλύτερα το ευρύτερο πλαίσιο, να το οικειοποιηθούν. Οι γείτονες γνωρίστηκαν μεταξύ τους.

Δεν είναι σίγουρο αν όλοι αυτοί διατήρησαν τις συναντήσεις τους, αλλά σίγουρα η αντίληψη που έχουν πλέον για τη γειτονιά έχει αλλάξει.

Αμέσως μετά όμως, η πόλη μας επέστρεψε σε αυτό που ήταν πριν.

Τα κενά ανάμεσα στα κτήρια της πόλης είναι έρμαια των αυτοκινήτων, δυσανάλογα μεγάλων σιδερένιων όγκων - εν δυνάμει όπλων, που μπορούν να σκοτώσουν. Επίμονα επαναλαμβάνουμε στα παιδιά μας πώς να μάθουν να επιβιώνουν μέσα σε αυτό το περιβάλλον: «κοιτάζω αριστερά, κοιτάζω δεξιά κι αν ο δρόμος είναι καθαρός…». Ο δρόμος, όμως, είναι όλο και πιο σπάνια καθαρός.

Φωτογραφία από προσωπικό

Το κενό ανάμεσα στα κτήρια έχει αφιερωθεί κατά προτεραιότητα στα ιδιωτικά αυτοκίνητα σ’ ένα τεράστιο ποσοστό, πέραν του 80%. Αυτό που περισσεύει δίνεται στους πεζούς και ακριβώς επειδή δεν έχει σχεδιαστεί με αυτούς ως προτεραιότητα αποτελεί επικίνδυνο μέρος.

Γι’ αυτό εξάλλου συμβαίνουν καθημερινά τροχαία ατυχήματα αλλά και πολλών άλλων ειδών παρενοχλήσεις (σεξιστικού, ρατσιστικού περιεχομένου), όπου θυματοποιούνται γενικότερα ευάλωτες κοινωνικές ομάδες. Η προτεραιότητά μας πρέπει άμεσα να αλλάξει. Πρώτα να εξασφαλίζεται η άνεση των ανθρώπων και μετά όλα τα υπόλοιπα, αν υπάρχει χώρος. Δεν υπάρχει ελευθερία χωρίς το δικαίωμα στην ελεύθερη και ασφαλή μετακίνηση, μέσα στον δημόσιο χώρο.

Η πόλη που θέλουμε έχει ψηλά στις προτεραιότητές της τον άνθρωπο και είναι συμπεριληπτική χωρίς εξαιρέσεις. Οι χώροι της είναι δημόσιοι και ανήκουν σε όλους αλλά και σε κανέναν.

Ο

δημόσιος χώρος είναι μέσο κοινωνικής και πολιτικής μόρφωσης. Επιτρέπει την τριβή με τις διαφορετικές κοινωνικές ταυτότητες και ταυτότητες φύλου, σε μια πολυπολιτισμική κοινωνία.

Προσφέρει διαδράσεις με τις διαφορετικές ικανότητες ή ανικανότητες των ατόμων που θα συναντήσουμε, με αποτέλεσμα να ενημερωθούμε για την ανομοιομορφία μας.

Μας καλεί να συνυπάρξουμε με τις διαφορετικές πεποιθήσεις, έθιμα ή ενδυμασίες. Ο δημόσιος χώ-

«Κοιτάζω αριστερά, κοιτάζω δεξιά

Η πόλη χρειάζεται μια κοινή απόφαση ότι θα την αλλάξουμε. Χρειάζεται και έναν ενιαίο πολεοδομικό

σχεδιασμό, έτσι όπως στήνεται μια ορχήστρα, που να επιτρέπει σε όλα τα όργανα και τις νότες που αποτελούν την συμφωνία μιας πόλης να συνυπάρχουν αρμονικά.

Το σχέδιο περιοχής κέντρου Λεμεσού που εκδόθηκε πρόσφατα δεν είναι αρκετό γιατί η Λεμεσός δεν είναι μόνο το κέντρο της. Δεν εχει συμπεριλάβει ούτε το ΣΒΑΚ, το οποίο σκονίζεται σε κάποιο ράφι.

Και το ΣΒΑΚ χρειάζεται βελτίωση αλλά αφού εναρμονιστούν μεταξύ τους, θα πρέπει να τεθούν σε εφαρμογή.

ρος φέρνει σε εγγύτητα τις κοινωνικές τάξεις σε μια ισότιμη διαδικασία.

Η πόλη χρειάζεται μια κοινή απόφαση ότι θα την αλλάξουμε. Χρειάζεται και έναν ενιαίο πολεοδομικό σχεδιασμό, έτσι όπως στήνεται μια ορχήστρα, που να επιτρέπει σε όλα τα όργανα και τις νότες που αποτελούν τη συμφωνία μιας πόλης να συνυπάρχουν αρμονικά.

Ακόμα κι έτσι να γίνει όμως, η πόλη θα χρειάζεται τις παρεμβάσεις στην ανθρώπινη κλίμακα, τους πειραματισμούς με την συνεργασία των περιοίκων, μικρών ομάδων και κυρίως των ανθρώπων που μέχρι σήμερα ζούσαν στο περιθώριο των πόλεων μας.

Το σχέδιο περιοχής κέντρου Λεμεσού που εκδόθηκε πρόσφατα δεν είναι αρκετό γιατί η Λεμεσός δεν είναι μόνο το κέντρο της. Δεν έχει συμπεριλάβει ούτε το ΣΒΑΚ, το οποίο σκονίζεται σε κάποιο ράφι. Και το ΣΒΑΚ χρειάζεται βελτίωση, αλλά αφού εναρμονιστούν μεταξύ τους θα πρέπει να τεθούν σε εφαρμογή.

Ακόμα κι έτσι να γίνει όμως, η πόλη θα χρειάζεται τις παρεμβάσεις στην

ανθρώπινη κλίμακα, τους πειραματισμούς με τη συνεργασία των περιοίκων, μικρών ομάδων και κυρίως των ανθρώπων που μέχρι σήμερα

ζούσαν στο περιθώριο των πόλεών μας.

Μου θυμίζει μια πολύ επιτυχημένη πρωτοβουλία στην Πάτρα το 2019,

που επιδίωξε τα αστικά κενά να γίνουν αστικά κοινά. Με τη συνεργασία των κατοίκων μιας γειτονιάς και με εβδομαδιαίες συναντήσεις για τέσσερις μήνες μεταμόρφωσαν την πλατεία τους, στα μέτρα τους. Την οικειοποιήθηκαν.

Μου θυμίζει μια πολύ επιτυχημένη πρωτοβουλία στην Πάτρα το 2019, όπου επιδίωξε τα αστικά

κενά να γίνουν αστικά κοινά με την συνεργασία

Μου θυμίζει επίσης μια όμορφη ιστορία από το κέντρο της Λεμεσού,

των κατοίκων μιας γειτονιάς και με εβδομαδιαίες

συναντήσεις για τέσσερις μήνες μεταμόρφωσαν την πλατεια τους, στα μέτρα τους. Την οικειοποιήθηκαν.

2-3 χρόνια πριν.

Απέναντι από το δημαρχείο βρίσκεται η πλατεία του ΤΕΠΑΚ, η οποία είχε μετατραπεί και αυτή σε χώρο κίνησης και στάθμευσης αυτοκινήτων

νύχτα και μέρα, όσο παράξενο κι αν αυτό σας ακούγεται.

Μια παρέα παιδιών, ηλικίας μεταξύ 3 και 13 χρόνων, άρχισαν να μαζεύονται εκεί τα απογεύματα. Έπαιζαν ανάμεσα στα αυτοκίνητα. Αφού μια μέρα κάποιο παιδί κινδύνεψε από ένα αυτοκίνητο που έκανε μανούβρες, αποφάσισαν όλα μαζί ότι πρέπει να διώξουν τα αυτοκίνητα. Μάζεψαν υπογραφές, προσκάλεσαν τον δήμαρχο, αλλά δεν άλλαξε τίποτα. Έτσι, πήραν την πλατεία στα χέρια τους. Έβαζαν εμπόδια στις εισόδους των αυτοκινήτων με κώνους και σχοινιά, εμποδίζοντας την πρόσβαση

Εικόνες από τη

επανειλημμένα, για μήνες. Με τη χρήση των Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης, οι περαστικοί και οι θαμώνες έκαναν γνωστές τις δράσεις των παιδιών της πλατείας και αφού η ιστορία έγινε γνωστή, η πλατεία επέστρεψε επιτέλους στους ανθρώπους.

Αποτελεί ένα απλό παράδειγμα εφαρμογής της μεθόδου που έγινε γνωστή στο εξωτερικό ως «Tactical Urbanism». Περιγράφει τον πολεοδομικό σχεδιασμό βάσει προσωρινών εξελίξεων, κινητοποιώντας πολύ λίγους πόρους. Σχοινιά δέκα μέτρων, δύο κώνοι, έδωσαν πίσω την πλατεία και κανένας πλέον δεν μπορεί να τη φανταστεί διαφορετικά. Η

Φωτογραφίες από προσωπικό αρχείο, όπου φαίνεται η χρήση της πλατείας του ΤΕΠΑΚ σαν χώρος στάθμευσης και όχι σαν πλατεία.

Aριστερά: Φωτογραφία

από προσωπικό αρχείο, από την ημέρα που τα παιδιά κατάφεραν να διεκδικήσουν πίσω την πλατεία, συζητώντας με τις Δημοτικές αρχές.

Δεξιά: Σχόλια δημοτών σε πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης σχετικά με το περιστατικό και τις δράσεις/ απαιτήσεις των παιδιών.

«τακτικιστική πολεοδομία», αν επιτρέπεται η ελεύθερη μετάφραση του όρου, είναι ένα εργαλείο που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε για να δοκιμάσουμε λύσεις, πριν αυτές εφαρμοστούν ολοκληρωτικά.

Η πλατεία των παιδιών δεν έλυσε το πρόβλημα, δεν δημιούργησε μια φιλική πόλη ξαφνικά. Και αυτό γιατί παραμένει μια όαση ασφαλείας, σε μια έρημο κακοτοπιάς. Όπως είναι και η Σαριπόλου, η πλατεία Ηρώων, ο δημόσιος κήπος και ο μώλος. Οφείλουμε να σκεφτόμαστε τον δημόσιο χώρο ως ένα δίκτυο χώρων κίνησης και στάσης. Αντλώντας έμπνευση από τις μεθόδους τακτικιστικής πολεοδομίας, μπορούμε να δοκιμάσουμε άμεσα τη σύνδεση όλων των πλατειών μας, δημιουργώντας ασφαλείς προσβάσεις προς αυτές. Επειδή εύκολα στήνονται τα εμπόδια και

εύκολα αλλάζουν θέση, μπορούν να δοκιμαστούν πολλές εναλλακτικές. Πρώτα να συνδεθούν και μετά θα καταστούν οικείες.

Εμπνέομαι από τον ενθουσιασμό των ανθρώπων που θέλουν να φέρουν

την πόλη στα μέτρα τους. Ό,τι και να γίνει σ’ έναν τόπο πρέπει να εξασφαλιστεί η συμμετοχή των κατοίκων του. Σ’ έναν δημοκρατικό τόπο θα δοθεί η ευκαιρία στις πολλές οπτικές των ανθρώπων να συναντηθούν μέσα από τις διαβουλεύσεις για διαμόρφωση του δημόσιου χώρου, θα

μπουν σε διάλογο. Η απουσία διαλόγου και συμμετοχής των κατοίκων για τα θέματα δημόσιου χώρου στην πόλη προκαλεί δυσφορία στους

κατοίκους, τους αποξενώνει και δημιουργεί πολύ συχνά προστριβές και εκδικητικές συμπεριφορές.

Εξάλλου, η λήψη αποφάσεων χωρίς τη συμμετοχή των πολιτών θεωρείται πλέον σήμερα αντιδημοκρατική, σύμφωνα με τη Συνθήκη του Άαρχους, ενώ σύμφωνα με τη νέα νομοθεσία της Ένωσης Δήμων είναι παράνομη.

Καθήκον της πολιτείας είναι να εμπλέξει τον πολίτη. Πρώτη η πολιτεία πρέπει να συμπεριλάβει τον πολίτη στον σχεδιασμό, αν θέλει έναν συμπεριληπτικό δημόσιο χώρο. Αλλιώς δεν γίνεται πόλη.

Αλέξης Παπαδόπουλος, αρχιτέκτονας

Το κείμενο παρουσιάστηκε στην Ημερίδα για το Κυκλοφοριακό και τη Βιώσιμη Αστική Κινητικότητα που διοργάνωσε η ανεξάρτητη πρωτοβουλία «Για τη Λεμεσό» στις 9 Ιουνίου 2023.

Χάρτης-σκίτσο από προσωπικό

KENTΡΙΚΑ ΓΡΑΦΕΙΑ

Κερβέρου 8, 1016 Λευκωσία, Κύπρος

ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ

Τ.Θ. 21826, 1513, Λευκωσία, Κύπρος

ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΕΜΑΙL cyprus@etek.org.cy

ΕΜΑΙL EΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗΣ ΚΟΙΝΟΥ yemp@etek.org.cy

Τηλ: +35722877644

Φαξ: +35722730373 www.etek.org.cyΚεντρικά Γραφεία

Οδός Κερβέρου 8, 1016 Λευκωσία

Ταχυδρομική Διεύθυνση:

Τ.Θ. 21826, 1513 Λευκωσία

Κεντρικό email: cyprus@etek.org.cy Email

εξυπηρέτησης κοινού: yemp@etek.org.cy

Τηλέφωνο: 22877644

Φαξ: 22730373 www.etek.org.cy

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ

Τo Επιστημονικό Τεχνικό Επιμελητήριο Κύπρου (ΕΤΕΚ) είναι ο θεσμοθετημένος Τεχνικός Σύμβουλος της Πολιτείας και οργανισμός όλων των Κυπρίων Μηχανικών. Ιδρύθηκε με το Νόμο 224/1990 και είναι Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου με αιρετή Διοίκηση. Διαθέτει ιδιόκτητο κτίριο κεντρικών γραφείων και Υπηρεσία αναγκαία για την προώθηση των σκοπών του.

Το ΕΤΕΚ έχει σκοπό την προαγωγή της επιστήμης στους διάφορους τομείς που σχετίζονται με την ειδικότητα των Μελών του, της Μηχανικής και της Τεχνολογίας γενικά και την ανάπτυξή τους για αυτοδύναμη οικονομική, κοινωνική και πολιτιστική ανάπτυξη της Δημοκρατίας.

Το Επιμελητήριο προσδίδει μεγάλη σημασία σε διεθνή θέματα και καταβάλλει προσπάθεια για επέκταση των σχέσεών του, τόσο με επιμελητήρια άλλων χωρών όσο και με διεθνείς φορείς μηχανικών.

 Το ΕΤΕΚ είναι πλήρες μέλος στο European Council of Engineers Chambers (ECEC).

 Συμμετέχει, μέσω της ΠΕΤΕΚΚ (Πλατφόρμα για την Έρευνα και Τεχνολογία για τις Κατασκευές στη Κύπρο), στην αντίστοιχη European Construction Technology Platform (ECTP).

 Στον ευρωπαϊκό χώρο το Επιμελητήριο συμβάλλει ενεργά στις επαγγελματικές οργανώσεις European Federation of National Engineering Associations (FEANI) και International Council on Monuments and Sites (ICOMOS) και συμμετέχει σε συζητήσεις με ευρωπαϊκές επιτροπές.

 Στον διεθνή χώρο, σε συνεργασία με τοπικές επαγγελματικές οργανώσεις, συμμετέχει και εκπροσωπείται στην World Federation of Engineering Organizations (WFEO).

Συνεργάζεται στενά με το Τεχνικό Επιμελητήριο της Ελλάδας (ΤΕΕ) και έχει συνάψει πρωτόκολλο συνεργασίας με το ΤΕΕ Τμήμα Κεντρικής Μακεδονίας. Αντίστοιχη συνεργασία υπάρχει μεταξύ του Επιμελητηρίου και του Engineering Council Βρετανίας

Γενικό Συμβούλιο Το ΕΤΕΚ διοικείται από 30μελές Γενικό Συμβούλιο, τα μέλη του οποίου είναι αιρετά και εκλέγονται ανά τριετία. Οι έδρες του Συμβουλίου κατανέμονται ανάλογα με το ποσοστό των μελών του κάθε κλάδου μηχανικής επιστήμης στο σύνολο των μελών του Επιμελητηρίου.

Διοικούσα Επιτροπή Η Διοικούσα Επιτροπή είναι το εκτελεστικό και συντονιστικό όργανο του Επιμελητηρίου για την υλοποίηση της πολιτικής του, όπως αυτή διαμορφώνεται από το Επιμελητήριο. Η Διοικούσα Επιτροπή του ΕΤΕΚ για την τριετία 2017 – 2020:

2020-2023: Πρόεδρος, Κωνσταντίνος Κωνσταντή, Αρχιτέκτονας Α’ Αντιπρόεδρος, Ανδρέας Θεοδότου, Πολιτικός Μηχανικός Β’ Αντιπρόεδρος, Ελίζα Βασιλείου, Μηχανολόγος Μηχανικός Γενικός Γραμματέας, Πλάτωνας Στυλιανού, Πολιτικός Μηχανικός Γενικός Ταμίας, Χρίστος Χριστοδούλου, Αρχιτέκτονας

Πρόεδρος

Α’ Αντιπρόεδρος Β’ Αντιπρόεδρος Γενικός Γραμματέας Γενικός Ταμίας

Στέλιος Αχνιώτης, Πολιτικός Μηχανικός

Κωνσταντίνος Κωvσταντή, Αρχιτέκτονας

Ανδρέας Μαραγκός, Μηχανολόγος Μηχανικός

Ελίζα Βασιλείου, Μηχανολόγος Μηχανικός

Σωκράτης Σωκράτους, Μηχανικός Πληροφορικής

Μέλη Βαρνάβας Λάμπρου, Πολιτικός Μηχανικός Θωμάς Μίτα, Ηλεκτρολόγος Μηχανικός Ξένιος Παπασταύρου, Μηχανολόγος Μηχανικός Σωκράτης Σωκράτους, Μηχανικός Πληροφορικής

Μέλη: Άννα Γαλαζή Ιακώβου, Αρχιτέκτονας, Κυριάκος Θεμιστοκλέους, Αρχιτέκτονας, Ντίνος Νικολαΐδης, Μηχανολόγος Μηχανικός, Ιάκωβος Χαραλάμπους, Ηλεκτρολόγος Μηχανικός.