Περιοδικό ΕΤΕΚ Ιουλίου, Τεύχος 279

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΤΕΧΝΙΚΟ

ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ

ΛΥΣΕΙΣ KNAUF ΣΕ ΥΓΡΟΥΣ ΧΩΡΟΥΣ

REAL FEEL-GOOD OASES

Τα συστήματα ξηράς δόμησης Knauf προστατεύουν από την υγρασία

Τα πλεονεκτήματα που προσφέρουν σε σχέση με τον παραδοσιακό τρόπο δόμησης είναι:

■ Σχεδιαστική ελευθερία και εξοικονόμηση ωφέλιμου χώρου

■ Διαχείριση του εσωτερικού κλίματος ως παράγοντα άνεσης και υγείας

■ Ευελιξία, γρήγορη και εύκολη ανακαίνιση ή κατασκευή με μικρότερο βάρος

■ Πυροπροστασία σε κάθε σημείο του χώρου (τοιχοποιία, οροφή, κολώνες, σημεία διέλευσης)

■ Ηχομόνωση και ακουστική άνεση

κατοικίες και επαγγελματικούς χώρους, μετατρέποντάς τους σε οάσεις υγείας και ευεξίας. KNAUF CYPRUS LIMITED: Χρίστου Ζεϊπέκκη 1, 4504 Βάσα Κελλακίου, P.O. Box 54589 3725 Λεμεσός

Τηλ.: +357 25 821 040 www.knauf.com.cy, e-mail: knaufcy@knauf.com

Το μηνιαίο περιοδικό και η ιστοσελίδα (www.etek.org.cy) αποτελούν την επίσημη φωνή του ΕΤΕΚ (τα οποία υποστηρίζονται από ηλεκτρονικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης - Facebook, LinkedIN, issuu και YouTube). Το περιοδικό αποστέλλεται ταχυδρομικώς ή/και ηλεκτρονικά σε περίπου 14.000 παραλήπτες, μέλη του ETEK, ανώτερα στελέχη δημόσιων οργανισμών και σε διευθυντικά στελέχη επιχειρήσεων.

Τα μέλη του ΕΤΕΚ, τα οποία στις αρχές του 2022 αριθμούσαν 16.541 (υπάρχουν άτομα που είναι εγγεγραμμένα σε δύο ή και τρεις κλάδους), προέρχονται από τους κλάδους: Αρχιτεκτονική, Πολιτική Μηχανική, Μηχανολογική Μηχανική, Ηλεκτρονική Μηχανική περιλαμβανομένης της Μηχανικής της Πληροφορικής, Χημική Μηχανική, Μηχανική Μεταλλείων & Εφαρμοσμένης Γεωλογίας, Αγρονομική Τοπογραφική Μηχανική, Επιμέτρηση & Εκτίμηση Γης, Πολεοδομία – Χωροταξία.

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ

ΑΡΘΡΟ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ

6 Η Γη φωνάζει

7 Το ΕΤΕΚ εισηγείται τη σύσταση Υφυπουργείου Φυσικών

Καταστροφών

8 Πρέπει να προχωρήσουν οι επιθεωρήσεις οικοδομών τ/κ ιδιοκτησίας στη Λάρνακα

9 Πρόσκληση σε διαβούλευση για την επεξεργασία Κειμένου

Πολιτικής για την Αρχιτεκτονική

14 Ισχυρές ενστάσεις για τις ευθύνες Μελετητών και Επιβλεπόντων Μηχανικών Έργων στη διαχείριση ΑΚΚ

ΑΡΘΡΑ - ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ 24 Τα πάντα ρει: Η επιστήμη της Ρεολογίας

26 Μετάβαση στα Ηλεκτρικά Οχήματα: Πραγματικές και συγκεκαλυμμένες προκλήσεις

28 Μια παραλλαγή του σχεδίου «Κτίζω» θα μπορούσε να εφαρμοστεί και για ιδιωτικές πολυκατοικίες

Το ΕΤΕΚ δεν φέρει

στο Ενημερωτικό Δελτίο του τα οποία, σημειώνεται, δεν αντιπροσωπεύουν κατ’ ανάγκη την άποψη του Επιμελητηρίου αλλά των συγγραφέων τους. H δημοσίευση άρθρων που αποστέλλονται εναπόκειται στην κρίση της Συντακτικής Eπιτροπής του ενημερωτικού δελτίου.

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ

Τ.Θ. 21826, 1513, Λευκωσία, Κύπρος

Διεύθυνση: Κερβέρου 8, 1016 Λευκωσία, Κύπρος

Τηλ: +35722877644 / Φαξ: +35722730373

www.etek.org.cy cyprus@etek.org.cy

Γραφείο ΕΤΕΚ στην Πάφο

Οδός Σόλωνος 14-16 8010 Πάφος

Τηλ: +35726912814 / Φαξ: +35726912799

ΚΑΤΑ ΝΟΜΟ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ

Κωνσταντίνος Κωνσταντή (Πρόεδρος ΕΤΕΚ)

ΕΚΔΟΤΗΣ

ΓΝΩΡΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ www.gnora.com info@gnora.com

Τηλ: +35722441922

ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΞΙΑ

Κατερίνα Στεφάνου ktrnstefanou@gmail.com

ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ - ΣΕΛΙΔΩΣΗ

Κυριακή Σοφοκλέους kyriakisofocles@gmail.com

ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ adservicescentral@gmail.com

Τηλ: +35796417895

«Εγώ ακούω όλη τη γη να φωνάζει. Ακούω τα

βουνά γύρα μου, τους ποταμούς, τα δέντρα,

τα ζώα να μου φωνάζουν: “Δώσε μου πρό-

σωπο να μη χαθώ, κοίταξέ με να ζήσω!”» (Ν.

Καζαντζάκης, «Ταξιδεύοντας στο Μοριά»).

Με τις παρατεταμένες υψηλές θερμοκρα-

σίες που πνίγουν την Κύπρο και τη γύρω πε-

ριοχή, τις φονικές πυρκαγιές και τα ακραία

καιρικά φαινόμενα, είναι δύσκολο να μην

σκεφτείς ότι η γη δεν φωνάζει εκλιπαρώντας

βοήθεια.

Η κλιματική αλλαγή και τα επακόλουθά της

είναι πλέον πραγματικότητα και όσο και αν

δεν θέλουμε να το αντιμετωπίσουμε οι επι-

πτώσεις τους δύσκολα μπορούν να περά-

σουν απαρατήρητες. Οι ασυνήθιστα υψηλές θερμοκρασίες απειλούν ανθρώπινες ζωές, ζώα και καλλιέργειες, ενώ ταυτόχρονα πιέζουν τις υποδομές ενέργειας και μεταφορών. Τα θερμόμετρα παγκοσμίως σπάνε καθημε-

ρινά τα ρεκόρ ήδη από τον Ιούνιο –ακόμα και

σε χώρες με άκρως ήπια καλοκαίρια μέχρι πρότινος όπως η Βρετανία–

απειλώντας την υγεία εκατομμυρίων ανθρώπων σε όλον τον πλανήτη.

Το φετινό καλοκαίρι έχει χαρακτηριστεί ως το πιο ζεστό καλοκαίρι ενώ προβλέπεται ότι θα είναι το πιο «δροσερό» για τα επόμενα 20 χρόνια. Οι κίνδυνοι από την υπερθέρμανση στις πόλεις δεν έχουν πλήρως ποσοτικοποιηθεί, αλλά είναι γνωστό πώς και πόσο οι υψηλές θερμοκρασίες και ειδικά οι καύσωνες επηρεάζουν την υγεία, την εργασία, την εκπαίδευση και την οικονομία. Ειδικότερα σε πυκνοκατοικημένες περιοχές, με λίγους χώρους πρασίνου και μεγάλες επιφάνειες από άσφαλτο και τσιμέντο

που απορροφούν θερμότητα αντί να την αντανακλούν, το φαινόμενο

του καύσωνα είναι πιο έντονο και επίπονο. Έχουν γίνει αμέτρητες μελέτες, συζητήσεις, συστάσεις, αποφάσεις για πολιτικές προς αντιμετώπιση και προσπάθειες αναστροφής της κλιματικής αλλαγής σε συνόδους κορυφής, σε εθνικό επίπεδο, στην τοπική αυτοδιοίκηση, σε διάφορες πρωτοβουλίες, από ακτιβιστές κ.ο.κ., με στόχο τη μείωση του αποτυπώματος του CO2 σε ατομικό, εθνικό ακόμη και παγκόσμιο επίπεδο. Παράδειγμα η Συμφωνία του Παρισιού που έχει θεσπίσει η ΕΕ ώστε να εκπληρώσει τις διεθνείς δεσμεύσεις της σχετικά με την κλιματική αλλαγή φιλοδοξώντας να γίνει η πρώτη κλιματικά ουδέτερη οικονομία και κοινωνία έως το 2050. Με τον ραγδαίο ρυθμό που ο πληθυσμός συσσωρεύεται στα αστικά κέντρα η ανάγκη να γίνουν οι πόλεις βιώσιμες, για όλους τους κατοίκους, θα γίνεται όλο και πιο πιεστική. Κατά καιρούς υπήρξαν διάφορες προ-

θα ξεκινούσε από το μικροκλίμα της κάθε οικίας και θα επεκτεινόταν μέχρι τον πολεοδομικό ιστό όπως τα παραδείγματα βιοκλιματικής αρχιτεκτονικής. Επίσης, υπάρχει η προσπάθεια για ομαλή ένταξη των πράσινων κτηρίων στην πόλη, όπου ο σχεδιασμός εντάσσει τη χρήση της τεχνολογίας στην κατασκευή των κτηρίων με τη χρήση υλικών μεγάλης θερμοχωρητικότητας και θερμικής αδράνειας, καλή θερμομόνωση, βαφή των ταρατσών με ανακλαστικά χρώματα, οριζόντια και κάθετη φύτευση στα κτήρια που συντείνουν σε μια πιο φιλική προς το περιβάλλον κατασκευή. Γενικότερα οι μηχανικοί έχουν να διαδραματίσουν καίριο ρόλο στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, στη δημιουργία ενός πιο «πράσινου» πλανήτη και στη δημιουργία εργαλείων που μπορούν να αντιμετωπίσουν τις επιπτώσεις της. Από τον σχεδιασμό κατασκευών που επηρεάζουν το μικροκλίμα μιας περιοχής, μέχρι την αξιοποίηση της τεχνολογίας των υλικών, τη μείωση του αποτυπώματος του CO2 σε βιομηχανίες και γραμμές παραγωγής ή την ανάλυση λογισμικών συστημάτων, αυτοματισμών, ΙοΤ για σκοπούς προληπτικής πολιτικής και εξοικονόμησης πόρων, διαχείριση αποθεμάτων νερού, διαχείριση αποβλήτων, και τόσα άλλα που εξυπηρετούν τον σύγχρονο τρόπο ζωής οι αποφάσεις που καλούνται να πάρουν οι μηχανικοί μπορούν να αποφέρουν αλλαγή.

Σε έναν μικρό τόπο όπως η Κύπρος, θα μπορούσε να υποθέσει κάποιος ότι οι δράσεις που θα μπορούσε να κάνει κανείς δεν έχουν άμεση επίδραση στον πλανήτη, αλλά έχουμε διερωτηθεί ποτέ το πόσο επιβαρύνει η εξόρυξη και η μεταφορά του μαζούτ το περιβάλλον, πέρα από τους ρύπους που παράγονται ώστε να καλυφθούν οι ανάγκες παραγωγής ενέργειας; Τα παραδείγματα μικρών ή μεγάλων αποφάσεων που παίρνονται ακόμη και καθημερινά είναι αμέτρητα. Για να καταφέρουμε να αντιμετωπίσουμε τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής χρειάζεται πραγματικά να αποκτήσουμε όραμα για κλιματικά ουδέτερη κοινωνία και οικονομία.

Μαρία Θεοδούλου Ηλεκτρολόγος Μηχανικός

Συντακτική Επιτροπή

ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ: Έλενα Χριστοδούλου - Αρχιτέκτονας • ΜΕΛΗ: Μαρία Θεοδούλου - Ηλεκτρολόγος Μηχανικός, Δρ Γεώργιος Παναγή - Ηλεκτρονικός Μηχανικός, Σωτήρης Πολυδώρου - Αρχιτέκτονας • YΠΕ ΥΘΥΝH

Το φετινό καλοκαίρι προβλέπεται ότι

Κύπρος χρειάζεται Υφυπουργείο Φυσικών Καταστροφών

Επιστολή στον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκο Χριστοδουλίδη απέστειλε το ΕΤΕΚ, διά του προέδρου του Κωνσταντίνου Κωνσταντή, με θέμα την ανάγκη σύστασης Υφυπουργείου Φυσικών Καταστροφών

στην Κύπρο.

Η επιστολή αναφέρει τα ακόλουθα:

«1. Όπως γνωρίζετε, η χώρα μας βρίσκεται σε σεισμογενή περιο-

χή και συναφώς ο κίνδυνος για κάποια έντονη σεισμική καταπόνηση

και για τις όποιες συνέπειες για την ανθρώπινη ζωή αλλά και για τις κρίσιμες υποδομές και το περιβάλλον στην περίπτωση ενός ισχυρού σεισμού είναι υπαρκτός. Μεγάλος αριθμός οικοδομών στη χώρα μας έχει κατασκευαστεί σε χρονικές περιόδους κατά τις οποίες δεν εφαρμόζονταν αντισεισμικοί κώδικες κατά τον σχεδιασμό κτηρίων (προγενέστερα της εφαρμογής του Κυπριακού Αντισεισμικού Κώδικα (1994)), ή έχει σχεδιαστεί με λιγότερο απαιτητικές αντισεισμικές πρόνοιες σε σχέση με αυτές που θέτουν οι ευρωκώδικες σήμερα (οι οποίοι θεσμοθετήθηκαν το 2012).

2. Στη βάση αυτή, η λήψη προληπτικών μέτρων για τη μείωση της σεισμικής διακινδύνευσης με στόχο την προστασία της ανθρώπινης ζωής, των κρίσιμων υποδομών και την ελαχιστο-

ποίηση των κοινωνικών, οικονομικών, περιβαλλοντικών και άλλων επιπτώσεων

για τη χώρα μας στην περίπτωση ενός ισχυρού σεισμού, είναι επιβεβλημένη.

Στο ίδιο πλαίσιο, η προώθηση ενεργειών

και μέτρων για τη μείωση του κινδύνου σε περίπτωση άλλων φυσικών αλλά και ανθρωπογενών καταστροφών, όπως π.χ. πυρκαγιάς, πλημμύρας, θεομηνίας κ.ά. είναι επίσης αναγκαία και επιβεβλημένη.

3. Ταυτόχρονα, η βέλτιστη ετοιμότητα της πολιτείας για την αντιμετώπιση και τη διαχείριση των επιπτώσεων ενός ακραίου φαινομένου ή/και καταστροφής, είναι κρίσιμης σημασίας για την ασφάλεια των πολιτών και την άμεση ανταπόκριση του κράτους στις έκτακτες και ειδικές ανάγκες που θα προκύψουν (όπως π.χ. ανάγκες περίθαλψης, προσωρινής στέγασης προσώπων που οι οικοδομές τους θα κριθούν ακατάλληλες για χρήση, εκτέλεσης εργασιών για την άρση επικινδυνότητας σε κτήρια κ.ά.).

4. Ενόψει όλων των πιο πάνω, θεωρούμε ότι η σύσταση Υφυπουργείου Φυσικών Καταστροφών στη χώρα μας θα συμβάλει καθοριστικά στην κατάρτιση μιας ολιστικής στρατηγικής αντιμετώπισης αλλά και προώθησης στοχευμένων ενεργειών για όλα τα πιο πάνω κρίσιμα για τον τόπο ζητήματα, καθώς και στην εξασφάλιση των απαιτούμενων πόρων για την υλοποίησή τους. Στη βάση αυτή, σας καλούμε να εξετάσετε το ενδεχόμενο δημιουργίας Υφυπουργείου Φυσικών Καταστροφών στην Κύπρο. Αξίζει να αναφέρουμε ότι στην Ελλάδα οι προαναφερόμενες αρμοδιότητες εμπίπτουν στη δικαιοδοσία Υπουργείου και συγκεκριμένα του

το οποίο σε πρόσφατη επίσκεψή μας στην Ελλάδα διαπιστώσαμε ότι επιτελεί αξιοζήλευτο έργο.

5. Σε ό,τι αφορά τον τρόπο λειτουργίας του προτεινόμενου Υφυπουργείου, θεωρούμε πως αυτός πρέπει να βασιστεί σε δύο βασικούς πυλώνες, αυτόν της λήψης προληπτικών μέτρων για τη μείωση του κινδύνου και αυτόν της αντιμετώπισης/διαχείρισης των επιπτώσεων φυσικών καταστροφών. Σε ό,τι αφορά τον πρώτο πυλώνα, σε αυτό θα δύναται να εμπίπτουν, μεταξύ άλλων, αρμοδιότητες που σχετίζονται με τη διενέργεια προσεισμικών ελέγχων στα δημόσια χρήσης κτήρια αλλά και γενικότερα, κατ’ αντιστοιχία των αρμοδιοτήτων του Οργανισμού Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας (ΟΑΣΠ) στην Ελλάδα και την προώθηση ενεργειών για την πρόληψη καταστροφών ευρύτερα, όπως για παράδειγμα εφαρμογής μέτρων για την αποφυγή πυρκαγιών ή πλημυρών ή άλλων φυσικών καταστροφών. Σε ό,τι αφορά τον δεύτερο πυλώνα, θεωρούμε πως αυτός θα πρέπει να επικεντρώνεται στην κατάρτιση στρατηγικής και την προώθηση ενεργειών για τη βέλτιστη ετοιμότητα της πολιτείας για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων που δύναται να προκύψουν για τη χώρα στην περίπτωση σεισμού ή άλλης καταστροφής. Με δεδομένο ότι η αρμοδιότητα αυτή ήδη εμπίπτει στη Δύναμη Πολιτικής Άμυνας ή/και της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας νοουμένου ότι η εισήγησή μας για δημιουργία Υφυπουργείου Φυσικών Καταστροφών υιοθετηθεί θεωρούμε πως το Τμήμα αυτό θα πρέπει, εκ των πραγμάτων, να μεταφερθεί στο νέο Υφυπουργείο, όπως ακριβώς συμβαίνει και στην Ελλάδα.

Ευελπιστούμε στη θετική σας ανταπόκριση στο θέμα και παραμένουμε στη διάθεσή σας για οποιεσδήποτε διευκρινίσεις αλλά και για κατ’ ίδιαν συνάντηση

Επιστολή στον αναπληρωτή διευθυντή της Υπηρεσίας Διαχείρισης Τ/Κ Περιουσιών Γιώργο Ματθαιόπουλο απέστειλε ο αναπληρωτής διευθυντής του ΕΤΕΚ Χριστόδουλος Χατζηοδυσσέως για την αξιολόγηση της επικινδυνότητας οικοδομών τ/κ ιδιοκτησίας στη Λάρνακα. Η επιστολή ενημερώνει σχετικά με τις ενέργειες στις οποίες έχει προβεί το Επιμελητήριο για την πραγματοποίηση οπτικών επιθεωρήσεων σε οικοδομές τ/κ ιδιοκτησίας στη Λάρνακα για σκοπούς αξιολόγησης της επικινδυνότητάς τους. Ακολουθεί η επιστολή: «1. Όπως γνωρίζετε, κατά τη συνάντηση που έγινε τον Μάιο, μεταξύ εκπροσώπων του ΕΤΕΚ, της Υπηρεσίας Διαχείρισης Τ/Κ Περιουσιών, της Επαρχιακής Διοίκησης Λάρνακας και της Επαρχιακής Διοίκησης Πάφου, συζητήθηκε πως η διενέργεια οπτικών επιθεωρήσεων

σε οικοδομές τ/κ ιδιοκτησίας στη Λάρνακα θα μπορούσε να προωθηθεί μέσω της προκήρυξης πρόσκλησης για δήλωση ενδιαφέροντος

από μέλη του ΕΤΕΚ που θα πληρούν ορισμένα

ποιοτικά κριτήρια που θα καθοριστούν από

κοινού από την Υπηρεσία Διαχείρισης Τουρ-

κοκυπριακών Περιουσιών και το ΕΤΕΚ. Επί του προκειμένου συζητήθηκε πως αυτά δύναται να αφορούν, μεταξύ άλλων, ελάχιστη εμπειρία στην άσκηση του επαγγέλματος ή και σχετική κατάρτιση σε θέματα διενέργειας οπτικών επιθεωρήσεων σε κτήρια, μέσω της παρακολούθησης σχετικού σεμιναρίου κ.ά. 2. Σημειώθηκε επίσης ότι δήλωση ενδιαφέροντος θα δύναται να υποβάλουν τόσο φυσικά όσο και νομικά πρόσωπα (εταιρείες μελετών εγγεγραμμένες στο Μητρώο Εταιρειών Μελετών του ΕΤΕΚ). Σε περίπτωση που η δήλωση ενδιαφέροντος υποβάλλεται από νομικό πρόσωπο, τότε κατά την υποβολή της δήλωσης ενδιαφέροντος θα πρέπει να δηλώνονται και τα στοιχεία (ονοματεπώνυμο, αρ. Μητρώου ΕΤΕΚ) του φυσικού προσώπου που θα ενεργεί εκ μέρους της Εταιρείας Μελετών, το οποίο θα πρέπει να πληροί τα ελάχιστα προσόντα που θα καθορίζονται στην προκήρυξη.

3. Συζητήθηκε επίσης ότι θα πρέπει να τεθεί μέγιστο όριο αριθμού οικοδομών που θα δύναται να αναλάβει κάθε πρόσωπο (φυσικό ή νομικό) που

πληροί τα απαιτούμενα προσόντα που θα καθοριστούν.

4. Ως μεταφέρθηκε από τους εκπροσώπους του ΕΤΕΚ κατά την προαναφερόμενη συνάντηση, το ΕΤΕΚ έχει εκδώσει μεθοδολογία και έντυπα για τη διενέργεια οπτικών επιθεωρήσεων σε κτήρια, τα οποία θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν για τον σκοπό αυτό.

(Ε.Ο.Ε.) που εξέδωσε το ΕΤΕΚ περιλαμβάνει κατευθυντήριες γραμμές για τη διενέργεια οπτικής επιθεώρησης σε φέροντα/δομικά και μη φέροντα στοιχεία μιας οικοδομής. Επί του προκειμένου, επισημαίνεται ότι η διενέργεια οπτικών επιθεωρήσεων σε κτήρια με τη χρήση του Ε.Ο.Ε. δεν ισοδυναμεί με τη διενέργεια πρωτοβάθμιου προσεισμικού ελέγχου ή και την αποτίμηση της δομοστατικής επάρκειας ενός κτηρίου. 5. Όπως γνωρίζετε, κατά την προαναφερόμενη συνάντηση, αποφασίστηκε η σύσταση ad hoc Επιτροπής, αποτελούμενης από δύο εκπροσώπους της Επαρχιακής Διοίκησης Λάρνακας - Υπηρεσίας Διαχείρισης Τ/Κ Περιουσιών και από εκπροσώπους του ΕΤΕΚ, με σκοπό να επιβεβαιώσει ή και να υποβάλει τυχόν εισηγήσεις για την οριστικοποίηση της μεθοδολογίας για τη διενέργεια των οπτικών επιθεωρήσεων στα συγκεκριμένα κτήρια και τα απαιτούμενα παραδοτέα, αφού επισκεφτεί ικανό αριθμό οικοδομών τ/κ ιδιοκτησίας στο κέντρο της Λάρνακας, ώστε να διαμορφώσει μια καλή εικόνα της απαιτούμενης εργασίας.

Σε συνέχεια των πιο πάνω, ενημερώνεστε ότι το θέμα συζητήθηκε σε συνεδρία της Διοικούσας Επιτροπής του ΕΤΕΚ, η οποία αποφάσισε να διοριστούν τα ακόλουθα πρόσωπα ως εκπρόσωποι του ΕΤΕΚ στην κοινή ad hoc Επιτροπή με τους πιο πάνω όρους εντολής: δρ Νικόλας Κυριακίδης, πολιτικός μηχανικός, Βαλεντίνος Νεοφύτου, πολιτικός μηχανικός και Χρύσανθος Πισσαρίδης, αρχιτέκτονας.

6. Η εν λόγω Επιτροπή θεωρούμε πως θα πρέπει επίσης να υποβάλει εισήγηση σε σχέση με τα ελάχιστα προσόντα που θα πρέπει να πληρούν τα πρόσωπα, μέλη του ΕΤΕΚ, που θα δύναται να αναλάβουν την οπτική επιθεώρηση οικοδομών τ/κ ιδιοκτησίας στη Λάρνακα. Για τον σκοπό αυτό η ad hoc Επιτροπή θα μπορούσε να αξιοποιήσει ως βάση για την εργασία της, την πρόταση που είχε υποβάλει το ΕΤΕΚ, με επιστολή του, ημερομηνίας 11.05.2020, για το θέμα.

7. Σε συνέχεια των πιο πάνω, παρακαλούμε να διευθετηθεί επιτόπια συνάντηση μεταξύ των μελών της ad hoc Επιτροπής σε αριθμό οικοδομών τ/κ ιδιοκτησίας στο κέντρο της Λάρνακας, ώστε η Επιτροπή να προχωρήσει στην επεξεργασία και υποβολή εισήγησης αναφορικά με:

i. τυχόν διαφοροποίηση της μεθοδολογίας για τη διενέργεια οπτικών επιθεωρήσεων σε οικοδομές τ/κ ιδιοκτησίας στη Λάρνακα, στη βάση των ιδιαιτεροτήτων των συγκεκριμένων οικοδομών και σε σχέση με τα απαιτούμενα παραδοτέα και ii. τα ελάχιστα προσόντα μελών του ΕΤΕΚ που θα δύναται να αναλάβουν την οπτική

ιδιοκτησίας στη Λάρνακα

Πρόσκληση για να συμμετάσχουν στη συγκρότηση μιας κρατικής πολιτικής για την αρχιτεκτονική, η οποία θα διατυπωθεί μέσα από ένα κείμενο, απηύθυνε το ΕΤΕΚ με επιστολή του προέδρου του, προς τα Υπουργεία Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας, Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων, Εσωτερικών, τα Υφυπουργεία Πολιτισμού και Τουρισμού, τα Τμήματα

Πολεοδομίας και Οικήσεως, Αρχαιοτήτων, Περιβάλλοντος, τις Τεχνικές

Υπηρεσίες του Υπουργείου Εσωτερικών, τα Τμήματα Αρχιτεκτονικής του

Πανεπιστημίου Κύπρου, του Πανεπιστημίου Frederick, του Πανεπιστημίου

Λευκωσίας, του Πανεπιστημίου Νεάπολις, καθώς και τους Συλλόγους Αρχιτεκτόνων Κύπρου και Πολεοδόμων Κύπρου. Το Επιμελητήριο θεωρεί ότι ο πολυκερματισμός και οι αντιφάσεις που παρατηρούνται σήμερα δεν

διευκολύνουν ώστε να εφαρμοστεί αρχιτεκτονική ποιότητα και η απαραί-

τητη αισθητική, όπως επιτάσσουν οι ευρωπαϊκές κατευθυντήριες.

Το κείμενο της πρότασης αναφέρει: «1. Η Κρατική Πολιτική για την Αρχιτεκτονική αποτελεί το κείμενο μέσα από το οποίο η επίσημη πολιτεία αποτυπώνει το όραμά της για την Αρχιτεκτονική και την Πολεοδομία και, με βάση τις κατευθυντήριες γραμμές που πηγάζουν από αυτό, παράγει την πολιτική της για την επιστήμη της Αρχιτεκτονικής, το δομημένο περιβάλλον, σύγχρονο και παραδοσιακό. Με την εφαρμογή της Κρατικής Πολιτικής για την Αρχιτεκτονική όλες οι νομοθεσίες και οι κυβερνητικές αποφάσεις που αφορούν την Αρχιτεκτονική και γενικά το δομημένο περιβάλλον θα πρέπει να είναι συμβατές και να καλύπτονται από τη φιλοσοφία και το περιεχόμενο του Κειμένου Πολιτικής.

2. Η σύνταξη Πολιτικής για την Αρχιτεκτονική

αποτελεί επίσημη

πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η σημασία της εφαρμογής Πολιτικής για την Αρχιτεκτονική πηγάζει από θεμελιώδεις διαπιστώσεις που

έχουν διατυπωθεί σε επίσημα έγγραφα, από την Ευρωπαϊκή Οδηγία για το θέμα, του 1985, έως τα πρόσφατα κείμενα πολιτικής για το New Bauhaus. Κοινή συνισταμένη όλων αυτών των πολιτικών είναι πως: (α) η ποιότητα ζωής και του περιβάλλοντος του Ευρωπαίου πολίτη χρειάζονται βελτίωση, (β) η βελτίωση αυτή θα επέλθει μέσα από την αναβάθμιση του δομημένου περιβάλλοντος για το οποίο σημαντικό ρόλο έχει η παραγωγή ποιοτικής αρχιτεκτονικής και (γ) ο κάθε πολίτης έχει δικαίωμα να ζει σε υψηλού επιπέδου δομημένο περιβάλλον και το κράτος έχει υποχρέωση να του το προσφέρει.

3. Στην Κύπρο η κυβερνητική Πολιτική για την Αρχιτεκτονική ταυτίζεται με την ύπαρξη διάσπαρτων αναφορών στα Σχέδια Ανάπτυξης και με το πλαίσιο αρχών σε σχέση με την αρχιτεκτονική ποιότητα και αισθητική που συμπεριλαμβάνουν. Είναι προφανές πως οι αναφορές αυτές σε καμία περίπτωση δεν θα μπορούσαν να εξισωθούν με μία συγκροτημένη εθνική στρατηγική και πολιτική για την αρχιτεκτονική, η οποία είναι απαραίτητο να συγκροτηθεί και να εφαρμοστεί αμέσως, ώστε να διασφαλιστεί η αρχιτεκτονική ποιότητα και ο αντίκτυπός της στον πολιτισμό και την κοινωνία. Η διαπίστωση αυτή είναι πιο έντονη αν αναλογιστεί κανείς, τόσο τα περιστατικά καταστροφής της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς που πυκνώνουν, όσο και την απαξιωτική στάση του κράτους για την αρχιτεκτονική και τους αρχιτέκτονες στις διαδικασίες υλοποίηση των δημόσιων έργων.

4. Στο πιο πάνω πλαίσιο, το Επιμελητήριο αποφάσισε να αναθέσει σε ομάδα εργασίας την επεξεργασία κειμένου Πολιτικής για την Αρχιτεκτονική, το οποίο θα βασιστεί σε αντίστοιχες πολιτικές και καλές πρακτικές του εξωτερικού, και το οποίο θα προωθηθεί στα αρμόδια Υπουργεία με στόχο να υιοθετηθεί από την πολιτεία. Στο επίκεντρο του υπό επεξεργασία κειμένου βρίσκεται η οικολογική, κοινωνική, οικονομική και πολιτιστική βιωσιμότητα του δομημένου περιβάλλοντος με όραμα να προσφέρει μια ολοκληρωμένη προοπτική για τη στοχευμένη ανάπτυξη του δομημένου περιβάλλοντος της Κύπρου. Τα κεφάλαια του κειμένου θα επεκταθούν σε θέματα όπως η κλιματική αλλαγή, η ισότητα και η κοινωνική ένταξη, η οικονομία, η πολιτιστική ταυτότητα και η εκπαίδευση.

5. Εξίσου σημαντική με το περιεχόμενο της πολιτικής είναι η διαδικασία μέσα από την οποία θα παραχθεί το τελικό κείμενο, η οποία πρέπει να είναι διαφανής, εξωστρεφής και συμπεριληπτική. Ως εκ τούτου οι απόψεις όλων των αρμοδίων αρχών και των επιστημονικών φορέων που αφορούν το αντικείμενο της Πολιτικής για την Αρχιτεκτονική είναι απαραίτητες και πολύτιμες για τη σύνταξη ενός ολοκληρωμένου κειμένου για το θέμα». Για τον συντονισμό όλων των φορέων το Επιμελητήριο συγκάλεσε διαδικτυακή σύσκεψη, η οποία πραγματοποιήθηκε στις 29 Ιουνίου, και παράλληλα κάλεσε τους ενδιαφερόμενους να καταθέσουν τυχόν υλικό από αντίστοιχη εργασία που έχει εκπονηθεί ή που θεωρείται σημαντικό να αξιοποιηθεί στη διαδικασία.

Οι διαγωνισμοί δεν προκαλούν

καθυστέρηση

Στην ανέγερση νέας υπερυψω-

μένης γέφυρας επί του ποταμού

Πεδιαίου στην περιοχή της οδού

Αλεξανδρουπόλεως στον Στρόβο-

λο στη Λευκωσία, για την αντιμε-

τώπιση των προβλημάτων από την

υπερχείλιση του ποταμού, ανα-

φέρεται με επιστολή του το ΕΤΕΚ

και σημειώνει την απογοήτευσή

του για το γεγονός ότι η προώ-

θηση του έργου με τη μέθοδο

του Αρχιτεκτονικού Διαγωνισμού

θεωρείται πως θα δημιουργήσει

καθυστέρηση στο έργο.

Στην επιστολή, που απευθύνεται

στον διευθυντή του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως με κοινοποίηση στον δήμαρχο Στροβόλου, σημειώνει ότι «πληθώρα αρχιτεκτονικών διαγωνισμών σύντομης διάρκειας και αρχιτεκτονικών διαγωνισμών ενός σταδίου έχουν ολοκληρωθεί εντός χρονικού διαστήματος 2-3 μηνών. Επίσης, θα πρέπει να σημειωθεί ότι με την ολοκλήρωση αρχιτεκτονικών διαγωνισμών υπάρχουν ήδη έτοιμα προσχέδια της μελέτης για τον σχεδιασμό του έργου, τα οποία μάλιστα αξιολογούνται στη βάση προκαθορισμένων κριτηρίων με στόχο την επιλογή της βέλτιστης δυνατής λύσης για το έργο. Ταυτόχρονα, με τη διαδικασία του αρχιτεκτονικού διαγωνισμού, διασφαλίζεται σε μεγάλο βαθμό η ποιότητα στον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό του έργου, χαρακτηριστικό που θα διέ-

πει το έργο καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του, αφού υπάρχει η δυνατότητα επιλογής μέσα

από μια πληθώρα σχεδιαστικών προτάσεων και προσεγγίσεων για το έργο.

Ιδιαίτερα στην περίπτωση του συγκεκριμένου έργου, το οποίο χωροθετείται πλησίον του Δημοτικού Μεγάρου και σε σημείο του γραμμικού πάρκου του ποταμού Πεδιαίου που

επισκέπτεται καθημερινά αριθμός πολιτών, η προώθησή του μέσω αρχιτεκτονικού διαγωνισμού σύντομης διάρκειας δίδει την ευκαιρία το νέο γεφύρι που θα κατασκευαστεί να αποτελέσει τοπόσημο για τον Στρόβολο.

Σε συνέχεια των πιο πάνω, σας καλούμε να επανεξετάσετε τη διαδικασία προώθησης του σχεδιασμού της νέας υπερυψωμένης γέφυρας στην εν λόγω περιοχή. Σημειώνεται πως το αποτέλεσμα του αρχιτεκτονικού διαγωνισμού δύναται να ενταχθεί στα έγγραφα του διαγωνισμού

“Μελέτη-Κατασκευή” που θα ακολουθήσει, με τη συμβολή του αρχιτέκτονα που θα διακριθεί στον Αρχιτεκτονικό Διαγωνισμό ως ανεξάρτητο σύμβουλο της αναθέτουσας αρχής».

Βραβείο Μηχανικής ΕΤΕΚ 2023

Το Επιστημονικό Τεχνικό Επιμελητήριο Κύπρου προκηρύσσει διαγω-

νισμό για την απονομή Βραβείου Μηχανικής ΕΤΕΚ 2023, με στόχο να αναδείξει τις σύγχρονες εξελίξεις και τα επιτεύγματα της Μηχανικής Επιστήμης, με σημείο ενδιαφέροντος τον αντίκτυπο που έχει η

εφαρμογή τους στην οικονομία και την κοινωνία.

Το Βραβείο Μηχανικής ΕΤΕΚ 2023 απονέμεται σε φυσικό ή νομικό πρόσωπο, μέλος του ΕΤΕΚ, ή σε έργο/δράση/ενέργεια, που έχουν συνεισφέρει σημαντικά στην προαγωγή της Μηχανικής Επιστήμης με σημαντική συμβολή στην οικονομική, κοινωνική και πολιτιστική ανάπτυξη της Κυπριακής Δημοκρατίας. Η συμμετοχή που θα βραβευθεί θα τι-

επικοινωνία με το ΤΠΟ

Επιστολή στον διευθυντή του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως Κυριάκο Κούνδουρο απέστειλε το Επιμελητήριο, στην οποία εκθέτει τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι μελετητές κατά την επικοινωνία τους με το συγκεκριμένο Τμήμα. Όπως αναφέρεται, μέλη του ΕΤΕΚ έχουν σημειώσει ότι «σε ορισμένες περιπτώσεις δεν δίδεται πληροφόρηση από το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως αναφορικά με ρυμοτομία ή χωροθέτηση δημοσίων χώρων πρασίνου σε τεμάχια στα οποία εμπίπτουν προτεινόμενες αναπτύξεις. Επίσης, σε ορισμένες περιπτώσεις, η εν λόγω πληροφόρηση αυτή δίδεται μέσω της διαδικασίας υποβολής αίτησης για προκαταρκτικές απόψεις, με αρκετά μεγάλο ωστόσο χρόνο ανταπόκρισης από την Πολεοδομική Αρχή, σε αρκετές περιπτώσεις».

Όπως επισημαίνει ο πρόεδρος του ΕΤΕΚ «η εν λόγω πληροφόρηση είναι απαραίτητη για σκοπούς σχεδιασμού προτεινόμενων αναπτύξεων, ενώ η έλλειψη γνώσης της, από τα αρχικά στάδια σχεδιασμού ενός έργου, ενέχει τον κίνδυνο ανάγκης επανασχεδιασμού ολόκληρου του έργου. Στη βάση των πιο πάνω, θεωρούμε πως η βασική αυτή πληροφόρηση θα πρέπει να δύναται να δίνεται στους μελετητές, κατόπιν υποβολής σχετικού αιτήματος, μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ή μέσω του πληροφοριακού συστήματος “ΙΠΠΟΔΑΜΟΣ” και να παρέχεται εντός λίγων ημερών από την υποβολή του αιτήματος.

Επίσης και ανεξάρτητα των πιο πάνω, οφείλουμε να σημειώσουμε την ανάγκη τήρησης των χρονοδιαγραμμάτων για τη λήψη προκαταρκτικών απόψεων της Πολεοδομικής Αρχής, στις περιπτώσεις που αυτή είναι απαραίτητη για τον σχεδιασμό του έργου και την υποβολή αίτησης για εξασφάλιση πολεοδομικής άδειας».

μηθεί με απονομή διπλώματος και χρηματικού ποσού ύψους €10.000 σε τελετή που θα λάβει χώρα τον Οκτώβριο του 2023 στο πλαίσιο της Τελετής Απολογισμού του ΕΤΕΚ 2020-2023 του Επιμελητηρίου.

Η αξιολόγηση των συμμετοχών θα γίνει από επταμελή Επιτροπή Αξιολόγησης.

Τα ειδικά Έντυπα Αίτησης Συμμετοχής για υποβολή υποψηφιότητας και τυχόν συνοδευτικά έγγραφα πρέπει να υποβληθούν ηλεκτρονικά (cyprus@etek.org.cy) το αργότερο μέχρι τη Δευτέρα 4 Σεπτεμβρίου 2023 και ώρα 14:00. Περισσότερες πληροφορίες και έντυπα αιτήσεων στην ιστοσελίδα του ΕΤΕΚ στην ηλεκτρονική διεύθυνση www.etek.org.cy.

Προβληματική η

Θωράκιση δημόσιων κτηρίων έναντι φυσικών καταστροφών

Τις θέσεις του για τις δέουσες ενέργειες στο θέμα της θωράκισης κτηρίων

νοσοκομείων έναντι σεισμών και άλλων ακραίων φαινομένων απέστειλε

το ΕΤΕΚ στην δρα Χριστίνα Γιαννάκη, γενική διευθύντρια του Υπουργείου

Υγείας. Στην επιστολή σημειώνεται αρχικά η ικανοποίηση του Επιμελητηρί-

ου για την ενημέρωση που ζήτησε το Υπουργείο Υγείας «όσον αφορά τις

ενέργειες που πρέπει να γίνουν εκ μέρους του Υπουργείου ώστε να γίνει ο

σχεδιασμός για την αποτίμηση της δομοστατικής/σεισμικής επάρκειας των

νοσηλευτηρίων καθώς και ο προγραμματισμός για την αντισεισμική τους αναβάθμιση». Επί του πρακτέου, το Επιμελητήριο σημειώνει τα ακόλουθα:

«1. Για την αποτίμηση της σεισμικής

επάρκειας υφιστάμενων οικοδομών, απαιτείται, μεταξύ άλλων, η εκπόνηση μελέτης, σύμφωνα με τις απαιτήσεις του Ευρωκώδι-

κα 8, Μέρος 3 και του αντίστοιχου Εθνικού Προσαρτήματος (National Annex).

2. Για τον σκοπό αυτό, θεωρούμε πως το

Υπουργείο δύναται να προχωρήσει στην

προκήρυξη σχετικών διαγωνισμών για την

αποτίμηση της δομοστατικής τους επάρκειας, από καταρτισμένους αδειούχους πολιτικούς μηχανικούς που θα πληρούν ορισμένα ελάχιστα προσόντα

που θα καθορίζονται στα έγγραφα του διαγωνισμού. Το ΕΤΕΚ δηλώνει την ετοιμότητα και την προθυμία του να συμβάλει στην ετοιμασία των εγγράφων των εν λόγω διαγωνισμών. 3. Σε ό,τι αφορά την εκτέλεση εργασιών αντισεισμικής αναβάθμισης των κτηρίων, θεωρούμε πως θα πρέπει να καταρτιστεί ένα πρόγραμμα για την υλοποίηση των απαιτούμενων εργασιών, π.χ. σε βάθος πενταετίας, με

βάση και τα διαθέσιμα κονδύλια, στο οποίο θα τίθεται ως προτεραιότητα η

εκτέλεση εργασιών στις οικοδομές που κρίθηκαν πως έχουν τη μεγαλύτερη σεισμική τρωτότητα.

Οι ως άνω προτεινόμενες ενέργειες θεωρούμε πως θα διασφαλίσουν τη σταδιακή θωράκιση των κτηρίων που στεγάζουν νοσοκομεία και νοσηλευτήρια έναντι σεισμών, η συνέχιση της λειτουργίας των οποίων είναι κρίσιμης σημασίας για τη δημόσια ασφάλεια σε περίπτωση σεισμού ή άλλης φυσικής καταστροφής. Επί του προκειμένου, σημειώνεται ότι σύμφωνα με τον αντισεισμικό Ευρωκώδικα 8, τα συγκεκριμένα κτήρια κατατάσσονται στην υψηλότερη κατηγορία σπουδαιότητας (Importance Class IV) που αφορά

κτήρια των οποίων η ακεραιότητα κατά τη διάρκεια σεισμών είναι ζωτικής σημασίας για την προστασία των πολιτών. Ευελπιστούμε στην άμεση και θετική σας ανταπόκριση στα θέματα τα οποία θέτουμε και παραμένουμε στη διάθεσή σας για οποιεσδήποτε διευκρινίσεις» καταλήγει η επιστολή.

Και οι Δήμοι Ανάλογη επιστολή έχει σταλεί και στον Ανδρέα Βύρα, πρόεδρο της Ένωσης Δήμων Κύπρου. Όπως αναφέρεται «κατ’ αρχάς εκφράζουμε την ικανοποίησή μας για το ότι έχει αποσταλεί επιστολή του κυρίου Βύρα στους Δήμους για τις δέουσες ενέργειες, σε σχέση με τα κτήρια που εμπίπτουν στη δικαιοδοσία τους.

Σε ό,τι αφορά τις εισηγήσεις που γίνονται στην προαναφερόμενη επιστολή σας για την προώθηση ενεργειών εκ μέρους του ΕΤΕΚ, σε συνεργασία με τα αρμόδια τμήματα του κράτους και τις τοπικές αρχές που θα συμβάλουν στην ενθάρρυνση εργασιών αποκατάστασης και δομοστατικής αναβάθμισης οικοδομών που ανήκουν σε ιδιώτες, σημειώνεται ότι το ΕΤΕΚ έχει προχωρήσει στην έκδοση σχετικών ανακοινώσεων για την ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση των πολιτών για το θέμα, ενώ ταυτόχρονα έχει θέσει ενώπιον του κράτους την ανάγκη δημοσίευσης Σχεδίων Επιχορήγησης για τη δομοστατική αναβάθμιση κτηρίων που έχουν σχεδιαστεί χωρίς την εφαρμογή αντισεισμικού κώδικα.

Νοείται ότι η προσπάθεια αυτή, τόσο σε ό,τι αφορά θέματα ενημέρωσης

του κοινού όσο και σε ό,τι αφορά θέματα διαμόρφωσης πολιτικής, είναι συνεχής, με γνώμονα την ενθάρρυνση ενεργειών που θα συμβάλουν στην προστασία κτηρίων έναντι σεισμών και άλλων ακραίων φαινομένων και συνεπώς στη διασφάλιση της δημόσιας ασφάλειας».

Το ΓΣ του ΕΤΕΚ στη συνεδρία του ημερομηνίας 20.06.2023 ενέκρινε τον διορισμό του κ. Χριστόδουλου Χατζηοδυσσέως στη μόνιμη θέση διευθυντή ΕΤΕΚ. Ο κ. Χριστόδουλος Χατζηοδυσσέως είναι κάτοχος πτυχίου στην Ηλεκτρολογική και Ηλεκτρονική Μηχανική από το Πανεπιστήμιο του Leicester του Ηνωμένου Βασιλείου (1999) με First Class Honours και μεταπτυχιακού στην Επιστήμη Υπολογιστών από το Imperial College του Λονδίνου (2000) με Distinction. Είναι επίσης κάτοχος

μεταπτυχιακού διπλώματος (MBA) στη Διοίκηση Επιχειρήσεων από

το Cyprus International Institute of Management (2002). Εργάζεται

στο ΕΤΕΚ από το 2005 από τη θέση του επιστημονικού

λειτουργού. Το 2008 διορίστηκε αναπληρωτής διευθυ-

ντής ενώ από το 2011 διορίστηκε στη θέση του διευθυντή

ΕΤΕΚ με συμβόλαιο, θέση στην οποία επαναδιορίστηκε

το 2016.

Πριν από την εργοδότησή του από το ΕΤΕΚ εργάστηκε

στον ιδιωτικό τομέα ως αναλυτής / προγραμματιστής (Business Analyst / Programmer) σε εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον τραπεζικό (Συνεργατική Εταιρεία Μηχανογράφησης) και τον λιανικό τομέα (Ermes Group) καθώς και στον τομέα της ανάπτυξης συστημάτων πληροφορικής (CRM.COM).

μόνιμη θέση διευθυντή του ΕΤΕΚ ο Χριστόδουλος Χατζηοδυσσέως

Επικοινωνία του ΕΤΕΚ με το Υπουργείο Υγείας και την Ένωση Δήμων

Την έντονη διαφωνία του για τους

περί Αποβλήτων (Διαχείριση από

Κατασκευές και Κατεδαφίσεις) Κα-

νονισμούς του 2023 διατυπώνει με

επιστολή του προς τον πρόεδρο

και τα μέλη της κοινοβουλευτικής

Επιτροπής Περιβάλλοντος και τον

διευθυντή του Τμήματος Περιβάλ-

λοντος δρα Κώστα Χατζηπανα-

γιώτου το ΕΤΕΚ. Το Επιμελητήριο

υπενθυμίζει τις προτάσεις του και

ζητά συνάντηση, ώστε να γίνει

Όπως έχουν σήμερα τα πράγματα το κόστος διαχείρισης ΑΚΚ δεν λαμβάνεται υπόψη κατά την ετοιμασία προσφοράς για το έργο

ανταλλαγή απόψεων και να επεξηγήσει τις θέσεις του.

Ακολουθεί το κείμενο της επιστολής:

«Αναφερόμαστε στο πιο πάνω θέμα, σε συνέχεια της δημοσίευσης των περί Αποβλήτων (Διαχείριση από Κατασκευές και Κατεδαφίσεις) Κανονισμών του 2023 και σημειώνουμε την απογοήτευσή μας για το γεγονός ότι οι εισηγήσεις που κατέθεσε το ΕΤΕΚ κατά τη συζήτηση του κειμένου του προσχεδίου των Κανονισμών, με γνώμονα τη διασφάλιση της ορθής διαχείρισης των ΑΚΚ στη βάση μιας απλής και εφαρμόσιμης διαδικασίας, δεν έχουν υιοθετηθεί. Επί του προκειμένου, διευκρινίζεται πως θέση του ΕΤΕΚ, όπως γνωρίζετε, είναι ότι η θέσπιση κανονιστικών ρυθμίσεων με στόχο την αντιμετώπιση της ανεξέλεγκτης εναπόθεσης αποβλήτων από κατασκευές και κατεδαφίσεις (ΑΚΚ) που παρατηρείται στη χώρα μας και την εφαρμογή της νομοθεσίας που διέπει τη διαχείριση ΑΚΚ μας είναι αδιαμφησβήτητα επιβεβλημένη. Ωστόσο, οι ρυθμίσεις για τη διασφάλιση της ορθής διαχείρισης ΑΚΚ δεν πρέπει να είναι τέτοιες που να οδηγούν σε ανάληψη ευθυνών, από τους Μελετητές και Επιβλέποντες Μηχανικούς Έργων, που είναι δυσανάλογες των καθηκόντων τους. Ειδικότερα, επισημαίνεται πως οι μελετητές έχουν την ευθύνη της μελέτης και επίβλεψης ενός κατασκευαστικού έργου. Ωστόσο, την ευθύνη καθημερινής εποπτείας του έργου και συναφώς της διαχείρισης των ΑΚΚ φέρουν οι κατασκευαστές ενός έργου (Εργολήπτες / Επιχειρηματίες Ανάπτυξης Γης). Επιπρόσθετα, η πιστοποίηση της ορθής διαχείρισης

ΑΚΚ και των στοιχείων που παρέχονται από το Ατομικό ή το Συλλογικό

Σύστημα Διαχείρισης ΑΚΚ είναι πρακτικά ανέφικτο να πιστοποιούνται

από τους Επιβλέποντες Μηχανικούς.

Στη βάση όλων των πιο πάνω και επειδή, όπως προαναφέρεται, θέση

του ΕΤΕΚ είναι πως πρέπει να υφίστανται κανονιστικές ρυθμίσεις που να

στοχεύουν στη διασφάλιση της ορθής διαχείρισης ΑΚΚ, θεωρούμε πως οι πιο κάτω ρυθμίσεις, οι οποίες έχουν προταθεί και με προηγούμενες επιστολές του Επιμελητηρίου, θα συμβάλουν καθοριστικά στη διασφάλιση της ορθής διαχείρισης ΑΚΚ, χωρίς να οδηγούν σε ανάληψη δυσανάλογων ευθυνών από τους μελετητές: i. Αντί της απαίτησης ο μελετητής να έχει εκτιμήσει και υπολογίσει τις ποσότητες και τα είδη των αποβλήτων κατά το στάδιο της μελέτης του έργου, θεωρούμε πως θα πρέπει να εισαχθεί υποχρέωση προσκόμι-

σης του Σχεδίου Διαχείρισης ΑΚΚ από τον Εργολήπτη στον Επιβλέποντα Μηχανικό του έργου. Επίσης αντί της προαναφερόμενης απαίτησης θεωρούμε πως πρέπει να ενταχθεί υποχρέωση περίληψης σημείου στα έγγραφα του κατασκευαστικού συμβολαίου ή στο δελτίο ποσοτήτων (όπου εφαρμόζεται, εφόσον ορισμένα έργα δεν περιλαμβάνουν δελτίο ποσοτήτων αλλά προσφοροδοτούνται με κατ’ αποκοπήν ποσό) για την κοστολόγηση της διαχείρισης των παραγόμενων ΑΚΚ. Η εν λόγω ρύθμιση θα διασφαλίσει την ετοιμασία Σχεδίου Διαχείρισης ΑΚΚ και ότι το κόστος διαχείρισης ΑΚΚ έχει ληφθεί υπόψη κατά την ετοιμασία προσφοράς για το έργο.

ii. Στο ίδιο πλαίσιο, θεωρούμε πως αντί της απαίτησης ο Επιβλέπων Μηχανικός, με την ολοκλήρωση του έργου, να πιστοποιεί την ορθή διαχείριση των παραγόμενων ΑΚΚ, σύμφωνα με το Σχέδιο Διαχείρισης ΑΚΚ και να ενημερώνει το Ατομικό ή το Συλλογικό, αντίστοιχα, Σύστημα Διαχείρισης ΑΚΚ με σχετικό έντυπο, θα πρέπει να απαιτείται η προσκόμιση των Δελτίων Παραλαβής για τα παραγόμενα από έργο ΑΚΚ από τον Εργολήπτη στον Επιβλέποντα Μηχανικό του Έργου. Νοείται ότι τα υπό αναφορά Δελτία Παραλαβής θα εκδίδονται από αδειδοτημένη μονάδα διαχείρισης ΑΚΚ και σε αυτά θα αναγράφεται η ποσότητα και το είδος των αποβλήτων καθώς και η ημερομηνία παραλαβής τους. Νοείται επίσης πως δεν θα καταβάλλεται ποσό πληρωμής για τη διαχείριση ΑΚΚ στον Εργολήπτη, εάν δεν έχει προηγουμένως προσκομίσει τα απαραίτητα Δελτία Παραλαβής ΑΚΚ.

Στη βάση των πιο πάνω, σημειώνουμε πως θέση του ΕΤΕΚ είναι πως οι εν λόγω Κανονισμοί θα πρέπει να επανεξεταστούν και να αναθεωρηθούν. Επί του προκειμένου, επισυνάπτεται προτεινόμενο κείμενο για αναθεώρηση του Κανονισμού 5.-(1). Στο ίδιο πλαίσιο, επισυνάπτεται προτεινόμενο κείμενο για αναθεώρηση του Εντύπου Πιστοποίησης της Ορθής Διαχείρισης Αποβλήτων Κατασκευών και Κατεδαφίσεων (ΑΚΚ).

Ανεξαρτήτως των πιο πάνω, οφείλουμε να σημειώσουμε πως η ορθή διαχείριση των ΑΚΚ πρέπει να περιλαμβάνει και την επεξεργασία τους με στόχο την επαναχρησιμοποίηση των υλικών στην κατασκευαστική βιομηχανία ή και γενικότερα τη μετέπειτα αξιοποίησή τους. Επί του προκειμένου σημειώνεται πως σήμερα, σε μεγάλο βαθμό, η διαχείριση ΑΚΚ από τις αδειοδοτημένες μονάδες διαχείρισης αφορά την εναπόθεσή τους σε χώρους ταφής. Σημειώνεται πως το ΕΤΕΚ επεξεργάζεται συγκεκριμένες εισηγήσεις

πέδων της χώρας μας στην επαναχρησιμοποίηση ΑΚΚ οι οποίες θα σας διαβιβαστούν σε εύθετο χρόνο. Σε συνέχεια των πιο πάνω, θεωρούμε πως η διευθέτηση μεταξύ μας συνάντησης θα είναι ιδιαίτερα χρήσιμη για την επεξήγηση των θέσεων του

ΕΤΕΚ και την ανταλλαγή απόψεων για τα ως άνω θέματα».

Οι προτάσεις του ΕΤΕΚ

Προτεινόμενο κείμενο προς αναθεώρηση του κειμένου του άρθρου 5.-

(1) των περί Αποβλήτων (Διαχείριση από Κατασκευές και Κατεδαφίσεις)

Κανονισμών του 2023

«5.-(1) Ο ιδιοκτήτης του έργου έχει την πλήρη ευθύνη για τη διαχείριση των παραγόμενων ΑΚΚ και διασφαλίζει ότι –

(α) Στο Σχέδιο Διαχείρισης ΑΚΚ που εκπονείται πριν από την έναρ-

ξη του έργου και υποβάλλεται στον Μελετητή/Επιβλέποντα Μηχανικό

του έργου, περιλαμβάνεται προκαταρκτική εκτίμηση των ποσοτήτων

και του είδους των αποβλήτων που αναμένεται να παραχθούν κατά την υλοποίηση του έργου˙ (β) Ο Εργολήπτης φέρει την ευθύνη για την ορθή εφαρμογή του

Σχεδίου Διαχείρισης ΑΚΚ σύμφωνα με τον Κανονισμό 6 κατά το στάδιο της εκτέλεσης του έργου και ενημερώνει σχετικά τον ιδιοκτήτη του

Δελτίο παραλαβής αποβλήτων

έργου γραπτώς˙ υποβάλλει τεκμήρια (Δελτία Παραλαβής ΑΚΚ από αδειοδοτημένη μονάδα ΑΚΚ) σε σχέση με την ορθή διαχείριση των παραγόμενων ΑΚΚ σύμφωνα με το σχέδιο διαχείρισης ΑΚΚ στον Επιβλέποντα Μηχανικό και ενημερώνει το Συλλογικό ή το Ατομικό Σύστημα Διαχείρισης ΑΚΚ. Νοείται ότι στα δελτία παραλαβής των παραγόμενων ΑΚΚ τα οποία εκδίδονται από αδειοδοτημένη μονάδα Διαχείρισης ΑΚΚ, αναγράφεται η ημερομηνία παραλαβής, η κατ’ όγκο ή κατά βάρος ποσότητα και το είδος των ΑΚΚ. (γ) Στις τεχνικές προδιαγραφές προκήρυξης ενσωματώνονται(i) Σημείο στο δελτίο ποσοτήτων, εφόσον υφίσταται ή και στα έγγραφα της προκήρυξης για το έργο για την κοστολόγηση της διαχείρισης των παραγόμενων από το έργο ΑΚΚ και την ετοιμασία Σχεδίου Διαχείρισης ΑΚΚ. Νοείται πως η κοστολόγηση της διαχείρισης των παραγόμενων από το έργο ΑΚΚ είναι δυναμική˙

(ii) δήλωση ότι δεν καταβάλλεται το σχετικό ποσό για τη διαχείρισητων παραγόμενων ΑΚΚ χωρίς την υποβολή από τον Εργολήπτη όλων των απαιτούμενων δελτίων παραλαβής για τα παραγόμενα από το έργο ΑΚΚ, τα οποία εκδίδονται από την αδειοδοτημένη μονάδα Διαχείρισης ΑΚΚ και στα οποία αναγράφεται η ανά είδος ποσότητα ΑΚΚ (κατ’ όγκο ή κατά βάρος) και η ημερομηνία παραλαβής των ΑΚΚ.

Σύμφωνα με τον Κανονισμό 17(1)(α) των περί Αποβλήτων (Διαχείριση Αποβλήτων από Κατασκευές και Κατεδαφίσεις) Κανονισμών του 2023 Με το παρόν έντυπο πιστοποιείται ότι ο Εργολήπτης του έργου ……………………………………………………………………., έχει προσκομίσει τα Δελτία Παραλαβής Αποβλήτων για τα παραγόμενα από το έργο απόβλητα, τα οποία έχουν εκδοθεί από αδειοδοτημένη εγκατάσταση διαχείρισης αποβλήτων και στα οποία αναγράφεται το είδος και η ποσότητα (κατ’ όγκο ή κατά βάρος) ποσότητα και η ημερομηνία παραλαβής τους. Αρ. Εντύπου Σχεδίου Διαχείρισης ΑΚΚ:

Ονοματεπώνυμο Επιβλέποντος Μηχανικού:

Αρ. Μητρώου Επιβλέποντος Μηχανικού:

Υπογραφή:

Ημερομηνία:

Σφραγίδα:

Το ΕΤΕΚ τοποθετήθηκε θετικά σε αίτηση εταιρείας για χορήγηση πολεοδομικής άδειας κατά παρέκκλιση των προνοιών της Δήλωσης Αγίας Νάπας, για προσθήκες και μετατροπές σε υφιστάμενο συγκρότημα οργανωμένων διαμερισμάτων και αλλαγή της χρήσης του σε ξενοδοχείο, στον Δήμο Αγίας Νάπας, στην Επαρχία Αμμοχώστου.

Στην αιτιολόγηση της άποψής του το Επιμελητήριο αναφέρει ότι η προαναφερόμενη αίτηση:

«(i) Θα μπορούσε να τεκμηριωθεί και να αιτιολογηθεί με βάση το κριτήριο (δ) που αφορά την προαγωγή της πολιτικής περιφερειακής

ανάπτυξης ή διεύρυνση της τοπικής οικονομίας, του κριτηρίου (ζ) που

αφορά την επίλυση ειδικών προβλημάτων σε σχέση με την υφιστάμενη

ανάπτυξη και του κριτηρίου (θ) που αφορά τη βελτίωση της αισθητικής της ίδιας ανάπτυξης και του δομημένου περιβάλλοντος χώρου του Κανονισμού 19(1) [Κ.Δ.Π. 309/99].

(ii) Δεν αναμένεται να επηρεάσει ουσιωδώς τη Στρατηγική του Σχεδίου Ανάπτυξης της περιοχής αφού πρόκειται για μετατροπή εγκεκριμένης ανάπτυξης παρόμοιας χρήσης.

(iii) Αποτελεί αίτηση για αλλαγή χρήσης υφιστάμενης αδειούχας οικοδομής τουριστικών διαμερισμάτων και μετατροπής της σε ξενοδοχειακή μονάδα.

(iv) Η προτεινόμενη ανάπτυξη γίνεται στο υφιστάμενο κέλυφος, και οι προσθήκες και οι μετατροπές που γίνονται θα βοηθήσουν στην αναβάθμιση των προσφερόμενων υπηρεσιών.

(v) Τα θέματα που προκύπτουν από τις μειωμένες αποστάσεις της οικοδομής από τα σύνορα έχουν προκύψει από τη διαπλάτυνση του δρόμου.

(vi) Έχουν προηγηθεί κατ’ αρχήν θετικές απόψεις εκ μέρους του διευθυντή του Τμήματος Πολεοδομίας, και της Τοπικής Αρχής.

Λαμβάνοντας υπόψη τα πιο πάνω και τις θετικές εισηγήσεις των αρμοδίων τμημάτων, εισηγούμαστε να αντιμετωπισθεί θετικά η αίτηση υπό τις πιο κάτω προϋποθέσεις:

• Να τεθεί όρος ότι θα κατεδαφιστεί το υφιστάμενο μπλοκ 6 που επεμβαίνει σε ξένη ιδιοκτησία πριν την κατάθεση αίτησης Σε συνεδρία της η Διοικούσα Επιτροπή του ΕΤΕΚ διόρισε μέλη του για: ΠΡΑΓΜΑΤΟΓΝΩΜΟΣΥΝΕΣ

• Παντελή Παπακώστα, πολιτικό μηχανικό, για στατικότητα κτηρίου, κολώνες με υγρασία, διαρροές, πισίνα, διαρροή από οροφή, υγρασίες από νερό της θάλασσας σε συγκρότημα πολυκατοικιών στη Γερμασόγεια.

• Παύλο Χατζηπαυλή, αρχιτέκτονα, για προβλήματα που προκαλούν ρίζες δέντρων γειτονικής οικοδομής στην κολυμβητική δεξαμενή, φρεάτια, αποχετευτικό σύστημα, πέργολα κ.λπ. σε μονοκατοικία στη Λακατάμια.

• Ρένα Κάττου, αρχιτέκτονα, για αγωγή που αφορά ισχυρισμούς

διαρροής λυμάτων από απορροφητικούς λάκκους σε συνορεύοντα

ακίνητα με πρόκληση υγρασίας, δυσοσμίας και ζημιές σε γειτνιάζον

ακίνητο, σε χωριό στην επαρχία Λεμεσού.

για εξασφάλιση άδειας οικοδομής.

• Να εξασφαλιστούν οι θετικές απόψεις του Δήμου Αγίας Νάπας σε σχέση με τις μειωμένες αποστάσεις από τα σύνορα του τεμαχίου.

• Για τη χορήγηση της άδειας θα πρέπει να ικανοποιηθούν οι απαιτήσεις και οι όροι που εισηγούνται τα αρμόδια τμήματα και υπηρεσίες.

Στο πλαίσιο της νομοθεσίας και σε συνεννόηση με την Αρμόδια Αρχή, εισηγούμαστε την επιβολή αντισταθμιστικών μέτρων. Τα μέτρα αυτά θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, την καταβολή από τον αιτητή σε συνεννόηση με την Τοπική Αρχή, των εξόδων ή μέρος αυτών για την περιβαλλοντική αναβάθμιση της περιοχής ή/και για τη βελτίωση του οδικού δικτύου ή/και για τη διαμόρφωση χώρων πρασίνου ή/και άλλο κοινωφελές έργο».

Η Διοικούσα Επιτροπή του ΕΤΕΚ σε συνεδρία που πραγματοποίησε στις 6 Ιουνίου 2023 αποφάσισε να στηρίξει τη συμμετοχή ομάδας φοιτητών του Πανεπιστημίου Frederick στον διαγωνισμό Formula Student 2023, με την προσφορά του ποσού των 500 ευρώ, νοουμένου ότι το Επιμελητήριο θα προβληθεί αναλόγως.

ΕΚΠΡΟΣΩΠΗΣΕΙΣ

• Τασούλα Κυπριανίδου-Λεοντίδου, χημικό μηχανικό, ως εκπρόσωπο στο Διοικητικό Συμβούλιο του Οργανισμού Σήμανσης Αντικειμένων από Πολύτιμα Μέταλλα.

• Θωμά Μίτα και αναπληρωτή τον Μάριο Κωνσταντίνου, ηλεκτρολόγους μηχανικούς, σε Συμβουλευτική Επιτροπή της ΑΗΚ για την ανάδειξη, εξέταση και επίλυση ζητημάτων σχετικά με διαδικασίες, ερμηνεία κ.ο.κ. που αφορούν τη σύνδεση φορτίων με το δίκτυο και άλλα συναφή θέματα με την ηλεκτροδότηση.

• Μαρίνο Μαρίνου και Στέλιο Θωμά, αρχιτέκτονες, στην Κριτική Επιτροπή του Δήμου Ύψωνα για Αρχιτεκτονικό Διαγωνισμό Μουσείου «Μάριου Τόκα».

• Χρυσταλλένη Νικολέττου, Παντελίτσα Παντελίδου και Ζαννέτο Οικονόμου, αρχιτέκτονες, ως μέλη Ειδικών Επιτροπών Άσκησης Αισθητικού Ελέγχου στην Επαρχία Αμμοχώστου.

Χορηγία σε φοιτητές

Με αφορμή δημοσιεύματα που κάνουν λόγο για παραπομπή στην Αρχή κατά της Διαφθοράς προσφορών κατασκευαστικών έργων του

Δημοσίου που έχουν κατακυρωθεί, το ΕΤΕΚ επιθυμεί να σημειώσει τα ακόλουθα:

Το ζήτημα του πολύ χαμηλού αριθμού συμμετοχών σε διαγωνισμούς κατασκευαστικών έργων του Δημοσίου και το φαινόμενο υποβολής τιμών που υπερβαίνουν το εκτιμημένο κόστος της σύμβασης, είναι κάτι που προβληματίζει και ανησυχεί έντονα και το ΕΤΕΚ.

Είναι πεποίθηση του Επιμελητηρίου, ύστερα από μελέτη του θέματος, ότι πέραν της ή και πριν την εξέταση του ζητήματος πιθανής κατάχρησης εξουσίας / διαφθοράς θα πρέπει να εξεταστούν συνολικά όλες οι γενεσιουργές αιτίες του προβλήματος.

Χωρίς να απορρίπτεται το σκεπτικό και ο τρόπος με τον οποίο ενήργησε η Ελεγκτική Υπηρεσία, θέση του Επιμελητηρίου είναι να επανεξετα-

στεί με προσοχή όλη η διαδικασία

της παραγωγής δημόσιων κατα-

σκευαστικών έργων ή και έργων

υποδομής και ειδικότερα αυτών

Ριζική αντιμετώπιση των προβλημάτων και τυχόν κατάχρησης

που αφορούν κτήρια. Κυρίως, θα πρέπει να εξεταστεί η σχέση του μειωμένου αριθμού συμμετοχών, σε συνάρτηση με τις αυξημένες τιμές που υποβάλλονται, συγκριτικά με τις εκτιμημένες αξίες σύμβασης, σε σχέση με: (α) το γεγονός ότι τα οικοδομικά συμβόλαια δεν περιλαμβάνουν μεθόδους εναλλακτικής επίλυσης διαφορών, άλλα επιβάλλουν ότι τυχόν διαφορές θα επιλυθούν μόνο δικαστικώς, αυξάνοντας το ρίσκο του ανάδοχου.

(β) την ευρεία και αδικαιολόγητη, τις πιο πολλές φορές, χρήση της μεθόδου design - built - maintain για οικοδομικά κυρίως έργα (δηλαδή κτήρια), η οποία είναι εκ της φύσεώς της πολύπλοκη και υψηλού, χρηματοδοτικού, ιδιαίτερα, ρίσκου για τους εργολήπτες. Μάλιστα, η υπερβολικά μακροχρόνια περίοδος συντήρησης, δώδεκα συνήθως χρόνων, και ο τρόπος πληρωμής, αυξάνει ακόμη περισσότερο το ρίσκο.

(γ) τα προσόντα, την εμπειρογνωμοσύνη, τη μεθοδολογία και μέτρα διασφάλισης της ποιότητας σε ό,τι αφορά την ετοιμασία ενός κατάλληλου κτηριολογικού προγράμματος και μιας ορθής εκτιμημένης αξίας της σύμβασης.

(δ) τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί η ΚΕΑΑ, παραγνωρίζοντας τη βασική αρχή της επικουρικότητας στην επίλυση διαφορών. Ειδικότερα, σε ό,τι αφορά μεγάλα έργα τα οποία απαιτούν συμπράξεις και τεχνογνωσία ή ειδική πείρα, η οποία απαιτεί συνεργασίες με εργολήπτες του εξωτερικού, θα πρέπει να προβληματίσει η μη συμπερίληψη

και της αγγλικής γλώσσας στα έγγραφα του διαγωνισμού, η οποία σε συνδυασμό με τα στενά χρονοδιαγράμματα έχει αρνητική επίδραση στη συμμετοχή.

Σε ό,τι αφορά τη διακριτική ευχέρεια της αναθέτουσας αρχής να κατα-

κυρώνει εργοληπτικές (κυρίως) προσφορές

αφορά δημόσιο χρήμα), αυτή η διακριτική ευχέρεια οφείλει να ακολουθεί ένα πλαίσιο το οποίο θα πρέπει να ετοιμαστεί, να τεκμηριώνεται / δικαιολογείται επαρκώς, και τέλος να δημοσιεύεται για να μπορεί ο καθένας να την κρίνει. Το παράδειγμα του Κυπριακού Μουσείου είναι χαρακτηριστικό. Το 2015 γινόταν λόγος από πολιτικό πρόσωπο για κόστος της τάξης των 50 εκατομμυρίων ευρώ. Κατά τον αρχιτεκτονικό διαγωνισμό, το 2017 η εκτιμημένη αξία του έργου ήταν 75 εκατομμύρια ευρώ πλέον ΦΠΑ. Κατά τον διαγωνισμό για επιλογή εργολήπτη το 2022 η εκτιμημένη αξία είχε ανέβει στα 102 εκατομμύρια ευρώ, πλέον ΦΠΑ. Τελικά, περί τα τέλη του 2022 η σύμβαση για την υλοποίηση του έργου κατακυρώθηκε στα 121 εκατομμύρια ευρώ πλέον ΦΠΑ. Είναι προφανές πως το πρόβλημα δεν περιορίζεται στην έλλειψη ενδιαφέροντος από εργολήπτες ή στις υψηλότερες του αναμενόμενου προσφορές που υποβάλλονται, αλλά απαιτείται επαναξιολόγηση όλης της αλυσίδας παραγωγής δημόσιων έργων - από τη φάση της καταγραφής της ανάγκης, τεκμηρίωσης της ανταποδοτικότητας / προσιτότητας, ωρίμανσης, σύλληψης, σχεδιασμού, υλοποίησης και συντήρησης, καθώς πάσχει, κυρίως στα θέματα ατομικής υπευθυνότητας, έλλειψης λογοδοσίας και των (πέραν του δέοντος) όχι ασυνήθιστων πολιτικών παρεμβάσεων.

Ο δε εξαιρετικά πολύ μεγάλος μέσος χρόνος που απαιτείται από την καταγραφή της ανάγκης μέχρι και την υλοποίηση ενός δημόσιου έργου (κυρίως κτηρίων), ακόμη και μικρής ή μεσαίας εμβέλειας, το οποίο οδηγεί το κράτος σε μη ορθολογικές λύσεις για

Επανεξέταση όλης της διαδικασίας

παραγωγής δημόσιων έργων

Συνάντηση ΕΤΕΚ με την Υπουργό

Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης

Τον εκσυγχρονισμό και την επίσπευ-

ση των διαδικασιών αδειοδότησης

της ανάπτυξης, και δη τη διαβούλευση με την Πυροσβεστική Υπηρε-

σία συζήτησαν, στις 26 Ιουνίου 2023, αντιπροσωπεία του ΕΤΕΚ με την

υπουργό Δικαιοσύνης και Δημόσιας

Τάξης Άννα Κουκκίδου-Προκοπίου.

Παρόντες στη συνάντηση ήταν και εκπρόσωποι της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας.

Η αντιπροσωπεία του Επιμελητηρίου

μετέφερε στην υπουργό τα παράπονα

που δέχεται σχετικά με τις διαδικασίες

Στο επίκεντρο οι διαδικασίες διαβούλευσης μελετητώνΠυροσβεστικής Υπηρεσίας

διαβούλευσης με την Πυροσβεστική Υπηρεσία, καθώς και τα άλλα ζητήματα που προκύπτουν, τα οποία προκαλούν σημαντική καθυστέρηση στην περάτωση έργων ανάπτυξης. Η υπουργός ενημερώθηκε επιπρόσθετα για τη σύσταση ομάδας εργασίας από το ΕΤΕΚ, με στόχο την κατάθεση εισηγήσεων για απλοποίηση της διαδικασίας διαβούλευσης με την Πυροσβεστική Υπηρεσία, καθώς και την προσπάθεια που γίνεται για έκδοση εντύπου αυτοελέγχου που θα συμπληρώνεται στην περίπτωση απλών αναπτύξεων από τους μελετητές, χωρίς να απαιτείται διαβούλευση με την Πυροσβεστική στο στάδιο έκδοσης πολεοδομικής άδειας. Θέση του ΕΤΕΚ είναι η διαδικασία διαβούλευσης με την Πυροσβεστική Υπηρεσία να γίνεται ηλεκτρονικά – από τη διευθέτηση ραντεβού μέχρι και τις τυχόν διορθώσεις που ενδέχεται να χρήζει μια αίτηση.

Επιπλέον, σε συνεργασία με την Πυροσβεστική Υπηρεσία, το ΕΤΕΚ θα πραγματοποιήσει εκπαιδευτικό σεμινάριο με στόχο την εξοικείωση των μηχανικών με τον Κανονισμό Πυροπροστασίας, για τις προαναφερόμενες αναπτύξεις.

Μέσα από την απλοποίηση της διαδικασίας διαβούλευσης, την καλύτερη εκπαίδευση των μηχανι-

κών για θέματα πυροπροστασίας και με ενσωμάτωση ψηφιακών τεχνολογιών στην Πυροσβεστική

Υπηρεσία το ΕΤΕΚ ευελπιστεί σε επίλυση του θέματος των καθυστερήσεων, που ομολογουμένως

αποτελούν τροχοπέδη για την ανάπτυξη.

Θετικά ανταποκρινόμενη η υπουργός εξέφρασε την υποστήριξή της στα θέματα που ήγειρε το ΕΤΕΚ και ανέφερε πως η Πυροσβεστική Υπηρεσία είναι έτοιμη να συνεργαστεί για να βρεθούν λύσεις μέσω της χρήσης τεχνολογίας. Σημείωσε ακόμη πως πρόθεση της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας είναι να διερευνηθούν καλές πρακτικές που εφαρμόζονται στο εξωτερικό. Χαρακτήρισε τέλος εξαιρετικής σημασίας τόσο τη διοργάνωση εκπαιδευτικού σεμιναρίου με τη συνεργασία Επιμελητηρίου, Υπουργείου Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης και Πυροσβεστικής Υπηρεσίας όσο και την ετοιμασία σχετικού οδηγού / εγχειριδίου.

Το Τμήμα Πολεοδομίας

και Οικήσεως ανα-

κοινώνει ότι συμ-

μετέχει στο Έργο

του ΕΤΕΚ «Πραγ-

ματοποίηση Πρακτικής Εξάσκησης

για νέους πτυχιούχους

στους Κλάδους Αρχιτεκτονικής, Πολιτικής

Μηχανικής και Ηλεκτρολογικής Μηχανικής», προσφέροντας θέσεις πρακτικής

εξάσκησης σε νέους απόφοιτους πανεπιστημιακών Σχολών Αρχιτεκτονικής. Η

διάρκεια της εξάσκησης, σύμφωνα με τη

νομοθεσία για την εγγραφή στο Μητρώο του ΕΤΕΚ, είναι 12 μήνες.

Η εκπαίδευση, την οποία θα λάβουν οι νέοι αρχιτέκτονες στο Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως, θα συμβάλει σημαντικά στην επαγγελματική τους εξέλιξη και θα αποτελέσει εφόδιο για μελλοντική δραστηριοποίησή τους τόσο στον ιδιωτικό όσο και στον δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα. Επιπρόσθετα, μέσα από την πρακτική τριβή τους με τις διαδικασίες αδειοδότησης της ανάπτυξης, θα αποκομίσουν εμπειρία που θα είναι υποβοηθητική για τους ίδιους, έτσι ώστε να είναι σε θέση να εκτελούν με επάρκεια τις διαδικασίες που σχετίζονται με την πολεοδομική νομοθεσία ως προς την αδειοδότηση της ανάπτυξης.

Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να επικοινωνούν με τις διοικητικές λειτουργούς Στάλω Κωνσταντίνου (stconstantinou@papd. mof.gov.cy, τηλ. 22408152) και Κική Παπαναστασίου (kpapanastasiou@papd.mof. gov.cy, τηλ. 22408250).

Σε ημερίδα που συνδιοργάνωσαν το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Καινοτομίας και Τεχνολογίας (EIT) και το Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας (ΙδΕΚ) ανακοινώθηκε πρόσκληση ενδιαφέροντος για Εθνικό Συντο-

νιστή (National Secretary) αλλά και συνολική στελέχωση για το νέο

κέντρο παροχής πληροφόρησης (EIT Community RIS Hub) που θα δημιουργήσει στην Κύπρο το ΕΙΤ. Η δημιουργία των τοπικών κέντρων, που θα λειτουργήσουν σε Κύπρο,

Μάλτα, Ουκρανία και Μαυροβούνιο, εντάσσεται στο περιφερειακό πρόγραμμα του EIT για γεφύρωση του χάσματος καινοτομίας που παρατηρείται στην Ευρώπη, ενώ η έναρξη λειτουργίας τους αναμένεται εντός του 2023. Στόχος να δημιουργηθούν παρόμοια κέντρα σε 20 συνολικά χώρες της Ευρώπης, για να επιταχύνουν την καινοτομία σε πανευρωπαϊκό επίπεδο και να συμβάλουν σε ένα πιο βιώσιμο και ανταγωνιστικό μέλλον.

Κέντρο Ενημέρωσης του ΕΙΤ στην Κύπρο

Πρακτική εξάσκηση αρχιτεκτόνων στο ΤΠΟ

Δέσμη μέτρων προς αντιμετώπιση του στεγαστικού προβλήματος

παρέδωσε στον υπουργό Εσωτερικών κ. Κωνσταντίνο Ιωάννου το

ΕΤΕΚ. Κατά τη συνάντηση έγινε από το ΕΤΕΚ εκτενής αναφορά στις

αιτίες που προκάλεσαν τα προβλήματα σε ό,τι αφορά το θέμα της

προσιτής κατοικίας και ακολούθως παρουσιάστηκαν οι προτάσεις

του Επιμελητηρίου, με ναυαρχίδα την αξιοποίηση του υφιστάμενου

κτηριακού αποθέματος. Αυτό μπορεί να γίνει είτε μέσω της ένταξης

κενών οικιστικών μονάδων στην αγορά, είτε μέσω στοχευμένων κινήτρων και διοικητικών διαδικασιών για μετατροπή κενών εμπορικών

χώρων σε οικιστικές μονάδες, είτε μετατρέποντας σε ευκαιρία, λόγω του δημογραφικού και της γήρανσης του πληθυσμού (μεγάλα σπίτια

με χρήστες μονομελή ή διμελή νοικοκυριά συνταξιούχων), το σημερι-

νό πρόβλημα αναντιστοιχίας των χαρακτηριστικών μεγάλου αριθμού

οικιστικών μονάδων σε αντιπαραβολή

με τις ανάγκες των χρηστών.

Ο πρόεδρος του ΕΤΕΚ κ. Κωνσταντίνος Κωνσταντή σημείωσε: «Το κράτος θα πρέπει να

δώσει κίνητρα για να αυξηθεί η προσφορά

οικιστικών μονάδων. Ωστόσο, δεν αρκούν

μόνο τα κίνητρα. Πρέπει να ληφθούν από το κράτος αποφάσεις που θα λειτουργήσουν ως αντικίνητρα για τη διατήρηση χιλιάδων οικιστικών μονάδων σε αχρησία, ή

τη χωρίς κανένα κόστος διατήρηση αδρα-

Το ΕΤΕΚ παρέδωσε στον υπουργό Εσωτερικών δέσμη μέτρων για αντιμετώπιση του στεγαστικού

νούσας γης, την ώρα μάλιστα, που η προσφορά δεν μπορεί να ανταποκριθεί στην αυξημένη ζήτηση». Τόνισε, επιπρόσθετα, την ανάγκη δημιουργίας ενός ενιαίου φορέα στεγαστικής πολιτικής, ο οποίος να έχει υπό την εποπτεία του όλα τα ζητήματα που άπτονται της στεγαστικής πολιτικής του κράτους. Να συλλέγει δεδομένα, να μελετά, να σχεδιάζει, να υλοποιεί εν μέρει και να παρακολουθεί, βραχυπρόθεσμα μέτρα και μεσο-μακροπρόθεσμες πολιτικές. Από τη δική του πλευρά, ο υπουργός Εσωτερικών Κωνσταντίνος Ιωάννου ευχαρίστησε το ΕΤΕΚ για τις προτάσεις που κατέθεσε. Επεσήμανε, δε, ότι το υπουργείο επεξεργάζεται σειρά μέτρων τα οποία θα αποτελέσουν την ενιαία κρατική στεγαστική πολιτική της παρούσας διακυβέρνησης, η οποία αναμένεται να είναι έτοιμη το προσεχές φθινόπωρο.

Επιμέρους, το ΕΤΕΚ παρουσίασε στον υπουργό τις θέσεις του σχετικά με

τις Ενιαίες Αρχές Αδειοδότησης και Ελέγχου της Ανάπτυξης, στο πλαίσιο

της μεταρρύθμισης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Το Επιμελητήριο ζήτησε οι νέοι Οργανισμοί να επανασχεδιάσουν τις διαδικασίες, τις απαιτήσεις και τη ροή εργασιών με βάση τα νέα δεδομένα και τις ανάγκες του 2024 και να γίνει επανεστίαση από τον εξαντλητικό έλεγχο εγγράφων προ της άδειας, στον ουσιαστικότερο έλεγχο (risk based / δειγματοληπτικό) και στον οικοδομικό έλεγχο στο εργοτάξιο.

Επιγραμματικά οι προτάσεις

1. Ενίσχυση της προσφοράς οικιστικού προϊόντος το οποίο απευθύνεται στο μέσο νοικοκυριό, με έμφαση στην αξιοποίηση υφιστάμενου οικιστικού αποθέματος, επιτυγχάνεται με αξιοποίηση του υφιστάμενου κτηριακού αποθέματος (ένταξη κενών και σε αχρησία οικιστικών μονάδων στην αγορά, επιβολή μειωμένου ΦΠΑ για ανακαινίσεις /

επεκτάσεις υφιστάμενων οικοδομών, παροχή στοχευμένων κινήτρων για αλλαγή χρήσης εμπορικών κτηρίων σε οικιστικές μονάδες, αναζωογόνηση προσφυγικών οικισμών, αξιοποίηση τ/κ περιουσιών) και ένταξη νέων οικιστικών μονάδων στην αγορά με κίνητρα/αντικίνητρα για ενεργοποίηση αδρανούσας γης, εντονότερη δραστηριοποίησης ΚΟΑΓ και Τοπικής Αυτοδιοίκησης, καθιέρωση τέλους πολεοδομικής αναβάθμισης, προώθηση κοινωνικής στέγης – ενθάρρυνση ή και άρση των εμποδίων για κατασκευή οικιστικού προϊόντος από θεσμικούς επενδυτές το οποίο κατασκευάζεται εξ αρχής με σκοπό την ενοικίαση, παροχή κινήτρων (πολεοδομικά, φορολογικά κ.ά.) για προσφορά προσιτών, μόνον, κατοικιών, αξιοποίηση κρατικής γης, χωρίς αυτό να σημαίνει αποξένωσή της. 2. Στοχευμένη, οικονομική ενίσχυση της ζήτησης (αφού προηγηθούν σοβαρές προσπάθειες ενίσχυσης της προσφοράς) με εκσυγχρονισμό των κρατικών σχεδίων χορηγιών ώστε να ανταποκρίνονται στα σημερινά δεδομένα, επιδότηση ενοικίου/επιτοκίου, παροχή χορηγιών για αγορά/ανέγερση στέγης, διευκόλυνση πρόσβασης σε χρηματοδότηση.

3. Μείωση του κόστους κατασκευής με αξιολόγηση τεχνικών απαιτήσεων με σκοπό την κατάργηση ή και τροποποίηση αχρείαστων κτηριολογικών απαιτήσεων, χρήση εναλλακτικών υλικών για μείωση κόστους, όπως για παράδειγμα είναι η τυποποίηση, επανάληψη ή σύγχρονες τεχνολογίες (προκατασκευασμένα ή 3d printing), επιδότηση από το κράτος διαγωνισμών ή μελετών για μείωση κόστους κατασκευής, περαιτέρω μελέτη της τυποποίησης, επανάληψης και επανάχρησης υλικών σε συνεργασία και με Πολυτεχνικές Σχολές, περαιτέρω απλοποίηση και επιτάχυνση διαδικασιών αδειοδότησης.

Στο επίκεντρο τα ζητήματα προσιτής στέγης

προβλήματος

Με ιδιαίτερη επιτυχία και με συμμετοχή πέραν των 180 ατόμων πραγματοποιήθηκε στις 22.06.2023 η ημερίδα «Μετασεισμική Περίοδος:

Διενέργεια Μετασεισμικών Ελέγχων και Άρση Επικινδυνότητας σε Κτήρια» που συνδιοργανώθηκε από το Υπουργείο Εσωτερικών, την Πολιτική

Άμυνα, το ΕΤΕΚ και τον ΣΠΟΛΜΗΚ.

Στόχος της ημερίδας ήταν η ανάδειξη της σημασίας της διενέργειας

μετασεισμικών ελέγχων σε κτήρια για την εκτίμηση της καταλληλότητάς τους προς χρήση καθώς και της εφαρμογής πρακτικών για την προσωρινή υποστύλωση / αντιστήριξη φερόντων στοιχείων σε πληγέντα κτήρια. Κατά τη διάρκεια της ημερίδας έγινε παρουσίαση των Δελτίων Μετασεισμικού Ελέγχου (Δελτίο Ταχείας Αυτοψίας και Δελτίο Επανελέγχου) που συμπληρώνονται κατά τη διενέργεια πρωτοβάθμιων και δευτεροβάθμιων μετασεισμικών ελέγχων σε πληγέντα κτήρια. Έμφαση δόθηκε επίσης σε τυπικές βλάβες κτηρίων από σεισμικές και άλλες καταπονήσεις. Επίσης, κατά τη διάρκεια της ημερίδας έγινε παρουσίαση

πρακτικών υποστυλώσεων και αντιστηρίξεων φερόντων στοιχείων.

Στην ημερίδα συμμετείχαν ως προσκεκλημένοι ομιλητές εξ Ελλάδας, η κ. Μαρία Κλεάνθη, γενική διευθύντρια Αποκατάστασης Επιπτώσεων Φυσικών Καταστροφών, ο δ. Βασίλειος Μώκος, γενικός διευθυντής του Οργανισμού Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας Ελλάδας (ΟΑΣΠ) και ο κ. Άγγελος Σαριδάκης, προϊστάμενος του Τμήματος Συντονισμού Σχεδιασμού και Μελετών (Α’) και αναπληρωτής διευθυντής Αποκατάστασης Επιπτώσεων Φυσικών Καταστροφών Κεντρικής Ελλάδας (ΔΑΕΦΚ-ΚΕ) που υπάγεται στο Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών της Ελλάδας.

πολιτικός μηχανικός στις Τεχνικές Υπηρεσίες του Υπουργείου Εσωτερικών. Ο πρόεδρος του ΕΤΕΚ, κατά τον χαιρετισμό του, επεσήμανε την ανάγκη να εγκύψουμε στην προώθηση μέτρων που αφορούν στη μείωση της σεισμικής διακινδύνευσης και συγκεκριμένα στη λήψη μέτρων για τη βέλτιστη θωράκιση του κτηριακού μας αποθέματος έναντι σεισμών, με στόχο την προστασία της ανθρώπινης ζωής και τη συνέχιση της λειτουργίας κρίσιμων υποδομών για τη χώρα, όπως νοσοκομείων και πυροσβεστικών σταθμών κατά τη διάρκεια ενός σεισμού. Στη βάση αυτή τόνισε την ανάγκη να προχωρήσουμε στην αξιολόγηση της σεισμικής τρωτότητας κτηρίων δημόσιας χρήσης στη χώρα μας και στην ενθάρρυνση δομοστατικών αναβαθμίσεων σε κτήρια, όπου αυτή κρίνεται απαραίτητη. Επίσης, πέραν των ενεργειών που στοχεύουν στη μείωση της σεισμικής διακινδύνευσης, επεσήμανε την ανάγκη να προβούμε σε ενέργειες που θα διασφαλίσουν τη βέλτιστη διαχείριση των επιπτώσεων ενός ισχυρού σεισμού. Την ημερίδα χαιρέτησαν επίσης η διοικήτρια της Δύναμης Πολιτικής Άμυνας, η γενική διευθύντρια Αποκατάστασης Επιπτώσεων Φυσικών Καταστροφών, ο γενικός διευθυντής του Οργανισμού Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας και η πρόεδρος του Συλλόγου Πολιτικών Μηχανικών Κύπρου.

Επίσης, στην ημερίδα συμμετείχαν ως εισηγητές, ο δρ Μίλτων Δημοσθένους, καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών του Πανεπιστημίου Frederick, ο δρ Νικόλας Κυριακίδης, επίκουρος καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών και Μηχανικών της Γεωπληροφορικής του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου (ΤΕΠΑΚ), ο κ. Θέμος Δημητρίου, πολιτικός μηχανικός και τέως πρόεδρος του ΕΤΕΚ και ο κ. Σταύρος Γιαβρής, ανώτερος Ο Δήμος Λεμεσού ανακοινώνει την προκήρυξη εικαστικού διαγωνισμού για την ανέγερση του μνημείου Μιχάλη Κακογιάννη, που θα τοποθετηθεί στην ομώνυμη πλατεία στην είσοδο του Παλιού Λιμανιού.

Εικαστικός Διαγωνισμός

Σκοπός του διαγωνισμού είναι η εξασφάλιση πρωτότυπης και αισθητικά ενδιαφέρουσας καλλιτεχνικής δημιουργίας, στην οποία θα αναγράφεται η πρόταση «Μνημείο Μιχάλη Κακογιάννη» και θα

αποδίδει τη δέουσα σημασία στο άτομο του τιμώμενου. Δικαίωμα συμμετοχής στον διαγωνισμό έχουν καλλιτέχνες ή ομάδες καλλιτεχνών που είναι πολίτες της Κυπριακής Δημοκρατίας ή άλλου κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ή διαμένουν μόνιμα στην Κυπριακή Δημοκρατία. Δεν μπορούν να συμμετάσχουν όσοι έχουν οποιαδήποτε σχέση εξ αί-

ματος ή εξ αγχιστείας συγγένεια μέχρι τετάρτου βαθμού, ή άλλη σχέση εξάρτησης με οποιοδήποτε μέλος της Κριτικής Επιτροπής.

Οι δηλώσεις συμμετοχής

Έρευνα για τις κατασκευές

H Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε τη διεξαγωγή έρευνας με σκοπό τον εντοπισμό των προβλημάτων που υπάρχουν στην παροχή υπηρεσιών στον τομέα των κατασκευών.

H έρευνα βρίσκεται στο: https:// ec.europa.eu/eusurvey/runner/SM_ ServicesConstrEcosys_2023.

Προθεσμία υποβολής: 01 Σεπτεμβρίου 2023

Τα πορίσματα της έρευνας θα αξιοποιηθούν για τον σχεδιασμό πρωτοβουλιών με στόχο την αντιμετώπιση των προκλήσεων και των προβλημάτων του τομέα.

Ημερίδα «Μετασεισμική Περίοδος: Διενέργεια Ελέγχων και Άρση Επικινδυνότητας»

πάντα ρει

Τα πάντα ρει! Αυτό το ρητό του Αρχαίου

Έλληνα προσωκρατικού φιλόσοφου Ηρά-

κλειτου από την Έφεσο της Μικράς Ασίας

αναφέρεται στο ότι τα πάντα βρίσκονται

σε συνεχή κίνηση. Σήμερα, αυτό το αρχαι-

οελληνικό ρητό έχει υιοθετηθεί στο έμβλη-

μα της Αμερικανικής Εταιρείας Ρεολογίας (Society of Rheology), που αποτελείται από

Φυσικούς, Χημικούς, Βιολόγους, Γεωλόγους, κάθε λογής Μηχανικούς (κυρίως Χημικούς Μηχανικούς, Μηχανολόγους Μηχανικούς, Πολιτικούς Μηχανικούς) αλλά ακόμα και Μαθηματικούς που ενδιαφέρονται να προωθήσουν και να εφαρμόσουν τη Ρεολογία. Αυτό το απόφθεγμα εμφανίζεται και στο έμβλημα του διεθνούς επιστημονικού περιοδικού Journal of Rheology, που αποτελεί τη ναυαρχίδα των επιστημονικών περιοδικών όπου δημοσιεύονται εργασίες με θέμα τη Ρεολογία.

Όπως ορθά ανέφερε πρόσφατα ο Κώστας Δεληγιάννης σε ελλαδική

εφημερίδα, «αν γινόταν ποτέ διαγωνισμός

για το ποια φυσική επιστήμη είναι λιγότε-

ρο γνωστή στους μη ειδικούς, τότε η Ρεολογία θα συγκαταλεγόταν στα φαβορί,

καθώς μια απλή αναζήτηση στο Ιντερνέτ

είναι αρκετή για να αποδείξει πως, πέρα

από τα επιστημονικά περιοδικά, τα άρθρα που αναφέρονται σε αυτήν είναι λιγοστά».

Όμως, όλοι ερχόμαστε σε επαφή με τις

εφαρμογές της επιστήμης της Ρεολογίας

σε καθημερινή βάση.

Η Ρεολογία είναι η επιστήμη της παρα-

μόρφωσης και ροής των υλικών. Η ονομασία επινοήθηκε από τον Eugene (Ευγένιο)

Bingham, ο οποίος ίδρυσε την Αμερικανι-

κή Εταιρεία Ρεολογίας στις ΗΠΑ, και η ρίζα της βρίσκεται στην ελληνική λέξη «ρέω» και το επίθημα «λογία» που σημαίνει μελέτη. Περιλαμβάνει τη θεωρία που «υπόκειται» στην παραμόρφωση και την πρακτική της

μέτρησης, ενώ αυτοί που εργάζονται στον τομέα περιγράφονται οι ίδιοι ως ρεολόγοι. Όπως θα δούμε αμέσως, ροή δεν παρουσιάζουν μόνο τα ρευστά (δηλαδή τα υγρά και τα αέρια) αλλά και τα μικρομερή (σε μορφή πούδρας) στερεά. Για την περιγραφή της ροής, έχει επινοηθεί η έννοια του ιξώδους (από τη λέξη «ιξός», τη γνωστή κολλώδη ουσία που περιβάλλει κάποιους καρπούς, και σημαίνει το «κολλώδες») που περιγράφει την εσωτερική αντίσταση που παρουσιάζουν τα ρευστά στην εξωτερική δύναμη που τα ωθεί να ρεύσουν. Η Ρεολογία παίζει έναν ιδιάζοντα ρόλο στη ζωή μας, ακόμη και αν δεν το γνωρίζουμε. Επί παραδείγματι, όλοι γνωρίζουμε ότι το μέλι είναι πολύ περισσότερο παχύρευστο (έχει μεγαλύτερο ιξώδες) από το νερό, και άρα ρέει πολύ πιο αργά. Αυτό όμως είναι ένα μόνο παράδειγμα, και μπορούμε να αναφέρουμε πολύ περισσότερα: 1. Μπορούμε να βάψουμε τους τοίχους του σπιτιού μας, καθώς οι εταιρείες τις παρασκευάζουν ώστε να είναι ρεολεπτυνόμενες: σε μεγάλους ρυθμούς διάτμησης (όπως όταν εφαρμόζουμε την μπογιά με το

πινέλο) παρουσιάζουν μικρό ιξώδες, ενώ σε μικρούς ρυθμούς διάτμησης (όπως όταν το πινέλο φύγει από την περιοχή επάλειψης) παρουσιάζουν μεγάλο ιξώδες (ώστε να μην «τρέχει» στον τοίχο και να παραμένει στη θέση της μέχρις ότου ο διαλύτης εξατμιστεί).

2. Η μαγιονέζα, η οδοντόκρεμα, το βούτυρο και το κέτσαπ φτιάχνονται ώστε να είναι αρκετά παχύρευστα και να παρουσιάζουν τάση διαρροής (yield stress στα αγγλικά)· έτσι, όταν τα τοποθετήσουμε πάνω στο μπιφτέκι δεν «τρέχουν», καθώς πρέπει εμείς να εφαρμόσουμε μια μικρή τάση (π.χ. με το κουτάλι) για να τα επαλείψουμε.

3. Το ιξώδες του αίματός μας είναι πολύ προσεκτικά ρυθμισμένο ώστε να μην δημιουργούνται προβλήματα στη ροή του μέσα στον οργανισμό μας. Είναι ένα ρεολεπτυνόμενο ρευστό, καθώς μειώνεται το ιξώδες του σε μεγάλους ρυθμούς διάτμησής, όπως όταν αθλούμαστε οπότε αυξάνεται η ροή του αίματος. Επιπλέον, έχει την ιδιότητα να μειώνει το ιξώδες του όταν ρέει σε αγγεία μικρότερης διαμέτρου, όπως είναι τα τριχοειδή αγγεία, καθώς διαφορετικά θα είχαμε απόφραξη των αγγείων (αυτό ονομάζεται φαινόμενο Fåhraeus-Lindqvist). Μια σειρά ασθενειών επιφέρουν τη διαφοροποίηση του ιξώδους του αίματος, μειώνοντας (όπως η αναιμία που μπορεί να οδηγήσει και

κή συγκοπή) ή αυξάνοντάς το (όπως η

μαλάρια που «σκληραίνει» τα ερυθρά

αιμοσφαίρια, ή η COVID-19 οδηγώντας

σε θρομβώσεις), κάτι που οδηγεί σε ση-

μαντικά θέματα υγείας.

4. Στο πείραμα πτώσης πίσσας του

Πανεπιστημίου του Queensland, η πίσ-

σα στάζει αργά μέσω μιας χοάνης από

το 1927, με ρυθμό μίας σταγόνας περίπου κάθε δεκαετία. Με αυτόν τον τρόπο, το ιξώδες της πίσσας έχει προσδιοριστεί

ότι είναι περίπου 230 δισεκατομμύρια (2,3×1011) φορές αυτό του νερού.

5. H κινούμενη άμμος είναι ένα μη Νευτώνειο ρεολεπτυνόμενο ρευστό. Γίνεται ασταθής αν αναγκαστεί να κινηθεί. Πρώτα υγροποιείται και έπειτα καταρρέει η δομή της. Παρά όμως τον μύθο, είναι αδύνατον για έναν άνθρωπο ή ζώο να παρασυρθεί εντελώς στην κινούμενη άμμο, ίσως να φτάσει μέχρι τη μέση.

6. H λάβα ή μάγμα, δηλαδή λιωμένο ή μερικώς λιωμένο πέτρωμα, είναι ένα μη Νευτώνειο ρευστό με θιξοτροπίκη και ρεολεπτυνόμενη συμπεριφορά που παρουσιάζει τάση διαρροής. Το ίδιο και οι παγετώνες (glasiers).

7. H γνώση των χρονοεξαρτημένων ρεολογικών ιδιοτήτων του πηλού/πάστας τσιμέντου είναι ιδιαίτερα σημαντική για την κατανόηση της ρεολογικής συμπεριφοράς του κατά τη διάρκεια του χρονικού πλαισίου στο οποίο δύναται να υποστεί επεξεργασία. Η πραγματοποίηση αντιδράσεων ενυδάτωσης (hydration reactions) είναι ο λόγος για τον οποίο από ένα χρονικό σημείο και έπειτα, όταν η τσιμεντόπαστα παραμένει σε αδράνεια, στερεοποιείται λόγω απειρισμού του ιξώδους της.

8. H ρεολογία των καλλυντικών, όπως οι κρέμες ενυδάτωσης δέρματος, το βερνίκι νυχιών, και του σαμπουάν μαλλιών, είναι πολύ σημαντική για την παραγωγή τους, αλλά και για την ικανοποίηση των καταναλωτών

σε σχέση, π.χ., με την αίσθηση της εφαρμογής της κρέμας δέρματος. 9. Κατ’ αντιστοιχία, η ρεολογία φαρμακευτικών σκευασμάτων,

όπως των σιροπιών, των γελών (gels), των λοσιόν, αλλά και των φαρμακευτικών εναιωρημάτων, επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο θα λάβει χώρα η χορήγηση του εκάστοτε σκευάσματος.

10. Τέλος, είναι επίσης γνωστό ότι τα τζάμια από βιτρό σε παλαιούς μεσαιωνικούς ναούς είναι παχύτερα στο κάτω μέρος, επειδή το γυαλί είναι ένα υγρό που ρέει πολύ αργά προς τα κάτω, λόγω βαρύτητας, κατά τη διάρκεια των αιώνων.

Καθίσταται λοιπόν προφανές ότι η Ρεολογία μελετά μια πολύ μεγάλη σειρά προϊόντων που χρησιμοποιούμε καθημερινά, όπως πλαστικά, μπογιές, ή βρώσιμα ρευστά. Ο σχεδιασμός αυτών των μη Νευτώνειων ρευστών και ημιστερεών ώστε να έχουν τις απόλυτα επιθυμητές ιδιότητες ανάλογα με τη χρήση τους, απαιτεί να έχουμε τη δυνατότητα να περιγράψουμε με κάποιο μαθηματικό καταστατικό μοντέλο τη ρεολογική τους συμπεριφορά. Το εργαστήριό μας στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου έχει προτείνει τέτοια μαθηματικά μοντέλα τα οποία έχουν συγκριθεί αρκετά ικανοποιητικά με διαθέσιμα ρεολογικά πειραματικά δεδομένα. Η διαθεσιμότητα τέτοιων επιτυχημένων μοντέλων παρέχει τη δυνατότητα να διεξαγάγουμε υπολογιστικά πειράματα για να σχεδιάσουμε προσαρμοσμένα καινούργια προϊόντα ή να βελτιώσουμε ήδη διαθέσιμα. Δεδομένης της σημασίας της ρεολογίας τόσων και τόσων προϊόντων, όπως την αναλύσαμε παραπάνω, μια τέτοια διαδικασία είναι απολύτως επιτακτική.

Παύλος Σ. Στεφάνου Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Χημικών Μηχανικών Εργαστήριο Θερμοδυναμικής και Φαινομένων Μεταφοράς (Thermodynamics and Transport Phenomena Laboratory, T2PL) Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου

Ροή δεν παρουσιάζουν μόνο τα ρευστά (δηλαδή τα υγρά και τα αέρια) αλλά και τα μικρομερή (σε μορφή πούδρας) στερεά

Η μετάβαση από οχήματα με μηχανές εσωτερικής καύσης ICE, ορυκτών καυσίμων, σε

ηλεκτρικά οχήματα έχει επιταχυνθεί τα τελευταία χρόνια, και πράγματι η προτίμηση

προς τα ηλεκτρικά οχήματα έχει αυξηθεί

σημαντικά. Αυτό οφείλεται σε πολλούς πα-

ράγοντες και πλεονεκτήματα των ηλεκτρικών οχημάτων (EVs):

Περιβαλλοντική αειφορία: Τα ηλεκτρικά

οχήματα δεν εκπέμπουν τοξικούς ρύπους κατά την κίνησή τους, μειώ-

νοντας τις εκπομπές θερμοκηπίου και συμβάλλοντας στην αντιμετώπι-

ση της κλιματικής αλλαγής και της ατμοσφαιρικής ρύπανσης.

Εξοικονόμηση ενέργειας: Η απόδοση των ηλεκτρικών οχημάτων είναι υψηλότερη από εκείνη των οχημάτων με εσωτερική καύση, που σημαίνει ότι μπορούν να μετατρέψουν μεγαλύτερο ποσοστό της αποθηκευμένης ενέργειας σε κινητική ενέργεια. Αναπτυξιακές τάσεις: Οι τεχνολογίες των ηλεκτρικών οχημάτων έχουν

σημειώσει τεράστια πρόοδο και συνεχώς βελτιώνονται. Η αυξημένη

ζήτηση έχει οδηγήσει σε καινοτόμες λύσεις, μείωση του κόστους παρα-

γωγής και αύξηση της διαθεσιμότητας των υποδομών φόρτισης.

Υποστήριξη πολιτικών: Πολλές κυβερνήσεις και περιβαλλοντικές

οργανώσεις προωθούν πολιτικές και κίνητρα για την υποστήριξη των ηλεκτρικών οχημάτων, μειώνοντας το κόστος απόκτησης, παρέχοντας επιδοτήσεις και επεκτείνοντας την υποδομή φόρτισης.

Παρ’ όλα αυτά, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι οι εναλλακτικές τε-

χνολογίες, όπως τα οχήματα με κυψέλες υδρογόνου, παρουσιάζουν

ακόμα πολλές ευκαιρίες και προοπτικές ανάπτυξης. Ενώ η τεχνολογία των ηλεκτρικών οχημάτων έχει κατακτήσει μεγαλύτερο μερίδιο στην αγορά, οι κυψέλες υδρογόνου μπορούν να παρέχουν μια εναλλακτική λύση για την αποθήκευση και τη μεταφορά ενέργειας.

Παρόλο που υπάρχουν προκλήσεις, όπως το υψηλό κόστος παραγωγής, η έλλειψη υποδομής και αρκετά θέματα ασφάλειας, οι έρευνες και οι εξελίξεις συνεχίζονται. Πολλές εταιρείες και επιστημονικοί φορείς επενδύουν στην ανάπτυξη των κυψελών υδρογόνου και της υδρογονοκίνησης, με στόχο την αντιμετώπιση των περιορισμών που υπάρχουν.

Ο χρόνος και η πείρα θα αποδείξουν ποιες τεχνολογίες θα επικρατήσουν και θα καταφέρουν να ανταποκριθούν στις ανάγκες μας για μεταφορές μειωμένων ή μηδενικών εκπομπών και αειφόρο ανάπτυξη.

Κατά την ανάλυση και πρόβλεψη του μεριδίου αγοράς των EVs, αντιμετωπίζουμε μια σειρά από πραγματικές και συγκεκαλυμμένες προκλήσεις που πιθανόν να εμποδίζουν τη γρήγορη ανάπτυξη και την ευρεία αποδοχή τους.

Οι πραγματικές προκλήσεις μπορούν να αποδοθούν ως εξής: Τεχνολογία μπαταριών: Οι μπαταρίες αποτελούν την πηγή ενέργειας για τα ηλεκτρικά οχήματα και έχουν αποτελέσει επίμαχο στόχο για την επιστημονική κοινότητα εδώ και καιρό. Ωστόσο, αντιμετωπίζουν ακόμα

προβλήματα αποδοτικότητας και υψηλού κόστους παραγωγής, κυρίως

λόγω της έλλειψης λιθίου, ενός ζωτικού συστατικού που βρίσκεται σε περιορισμένες τοποθεσίες του πλανήτη μας. Επιπλέον, γεωπολιτικοί

ράγοντες επηρεάζουν την προσφορά, τη διαθεσιμότητα και τις τιμές του λιθίου.

Δομή φόρτισης και άγχος εμβέλειας «Range Anxiety»: Ένα σημαντικό πρόβλημα για τους ιδιοκτήτες EVs αυτοκινήτων είναι η διαθεσιμότητα σταθμών φόρτισης και η ανάγκη για προγραμματισμό προκειμένου να διασφαλιστεί επαρκής χρόνος φόρτισης για τα ταξίδια τους. Η Tesla, για παράδειγμα, έχει πρωτοπορήσει σε αυτόν τον τομέα με το έργο της για τη δημιουργία ενός δικτύου φορτιστικών σταθμών στις ΗΠΑ, το οποίο υποστηρίζεται από μια φιλική προς τον χρήστη εφαρμογή λογισμικού. Άλλες εταιρείες, είτε ιδιωτικές είτε μη, πρέπει να αναπτύξουν ένα παρόμοιο καθολικό δίκτυο φόρτισης για να ανακουφίσουν το άγχος εμβέλειας των κατόχων EVs οχημάτων και να ανταγωνιστούν τα εδραιωμένα δίκτυα βενζίνης και πετρελαίου που έχουν βελτιστοποιηθεί κατά τη διάρκεια των ετών.

Ζήτηση έναντι προσφοράς: Αυτή τη στιγμή, η ζήτηση για EVs οχήματα υπερβαίνει την προσφορά, με αποτέλεσμα τις υψηλές τιμές σε σύγκριση με παρόμοια οχήματα με κινητήρα εσωτερικής καύσης που χρησιμοποιούν ορυκτά καύσιμα. Οι κατασκευαστές EVs αυτοκινήτων αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην ικανοποίηση της ζήτησης, κυρίως λόγω της διαθεσιμότητας μπαταριών και της προμήθειας ηλεκτρονικών εξαρτημάτων.

Η έλλειψη εμπειρίας νεοεμφανιζόμενων κατασκευαστών EVs, όπως η Tesla, η Lucid Motors, η Polestar και άλλοι, επίσης συμβάλλει στις προκλήσεις για την εύρυθμη παραγωγή και παράδοση.

Περιβαλλοντική φιλικότητα των EVs οχημάτων: Η αξιολόγηση του περιβαλλοντικού αντικτύπου των EVs οχημάτων απαιτεί ξεχωριστή

ανάλυση τόσο για τη διαδικασία φόρτισης αλλά και την απόδοση κατά την οδήγηση / χρήση. Η χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ) για τη φόρτιση των EVs μπορεί να μειώσει σημαντικά το περιβαλλοντικό αποτύπωμά τους. Η αύξηση της διείσδυσης των ΑΠΕ στο δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας παρέχει περισσότερη καθαρή ενέργεια για τη φόρτιση των οχημάτων, μειώνοντας την εξάρτησή μας από τα συμβατικά καύσιμα. Καλή πρακτική είναι οι προσωπικές επενδύσεις σε παραγωγή ενέργειας βασισμένης σε ΑΠΕ, όπως ηλιακά πάνελ, PVs, με αποθήκευση ενέργειας που να αφιερώνονται για τη φόρτιση των EVs.

Επιπλέον, η υψηλή ενεργειακή απόδοση των ηλεκτρικών οχημάτων

σημαίνει ότι χρησιμοποιούν μεγαλύτερο ποσοστό της παρεχόμενης

ενέργειας από την μπαταρία τους για την κίνηση, κατά περίπου 90%, σε σύγκριση με τα οχήματα με κινητήρες εσωτερικής καύσης ορυκτών

καυσίμων (ICE) όπου μόνο περίπου το 35% της ενέργειας του καυσίμου

αξιοποιείται. Αυτό σημαίνει ότι τα EVs εκμεταλλεύονται καλύτερα την

ενέργεια που καταναλώνουν, μειώνοντας την απώλεια ενέργειας και τις

εκπομπές αερίων τους.

Προσθέτοντας στη λίστα των πραγματικών προκλήσεων, αναδύονται

επίσης αρκετές συγκεκαλυμμένες προκλήσεις που πρέπει να ληφθούν

υπόψη:

Αντίσταση από τους παραδοσιακούς κατασκευαστές οχημάτων με κινητήρα εσωτερικής καύσης (ICE): Εδώ και περισσότερο από έναν αιώνα, τα οχήματά μας χρησιμοποιούν κινητήρες εσωτερικής καύσης, ICE, οι οποίοι αντιπροσωπεύουν την αιχμή του δόρατος των κατασκευαστών αυτοκινήτων. Ενώ οι ICE αρχικά ξεκίνησαν ως μια μη αποδοτική, αλλά συνάμα χρήσιμη καινοτομία, όλα αυτά τα χρόνια μέχρι σήμερα, παρέμειναν σχετικά στάσιμες όσον αφορά την αποδοτικότητά τους (efficiency), παρουσιάζοντας μικρές και αργές τεχνολογικές βελτιώσεις. Σε μια εποχή αυξημένης ενεργειακής συνείδησης, αυτή η πρακτική προκαλεί σοβαρές ανησυχίες. Οι παραδοσιακοί κατασκευαστές οχημάτων με κινητήρα εσωτερικής καύσης απέτυχαν να αναπτύξουν την επόμενη μεγάλη καινοτομία και αντ› αυτού βασίστηκαν σε μικροβαθμιακές βελτιώσεις της παλιάς τεχνολογίας τους. Αυτή την έλλειψη προσαρμοστικότητας έχει εκμεταλλευτεί η νεοεμφανιζόμενη βιομηχανία EVs, εκμεταλλευόμενη την αδράνεια των παραδοσιακών κατασκευαστών. Οι δυνητικές απώλειες που αντιμετωπίζουν οι παραδοσιακοί κατασκευαστές οχημάτων με κινητήρα εσωτερικής καύσης ενδέχεται να είναι σημαντικές και καθοριστικές. Τα οχήματα με κινητήρα εσωτερικής καύσης αποτελούνται από πολλά εξαρτήματα και συστήματα, τα οποία απαι-

τούν τη συχνή και προγραμματισμένη αντικατάσταση και συντήρησή τους. Αντιθέτως, τα EVs έχουν μια πιο απλοποιημένη κατασκευαστική

αρχιτεκτονική με λιγότερα εξαρτήματα και συστήματα. Σε συνδυασμό με συστήματα προηγμένης διάγνωσης, οι επιδιορθώσεις καθιστούν, θεωρητικά τουλάχιστον, τις επισκευές και συντηρήσεις πιο γρήγορες και ευκολότερες με προσδοκώμενο το ενδεχόμενο μικρότερου κόστους. Οι παραδοσιακοί κατασκευαστές το γνωρίζουν αυτό και πιθανώς να αντισταθούν στη μετάβαση. Καθοριστικός παράγοντας είναι η αρχική τιμή, και αυτή τη στιγμή το κόστος των EVs είναι σημαντικά πιο υψηλό από τα αντίστοιχα οχήματα με ICE. Υποστηρίζεται από αρκετούς ότι η πώληση αυτοκινήτων με ICE γίνεται με σχετικά χαμηλά περιθώρια κέρδους και ότι αυτό ήταν πάντα μια στρατηγική μάρκετινγκ, με τα υψηλότερα κέρδη των παραδοσιακών αυτοκινητοβιομηχανιών να προέρχονται από τη διάθεση εξαρτημάτων και τις άλλες υπηρεσίες που παρέχονται. Η σταδιακή μείωση της διαφοράς του αρχικού κόστους αγοράς μεταξύ των οχημάτων με ICE και EVs πρέπει να επιδιωχθεί ούτως ώστε η διείσδυση των EVs να επιτευχθεί σε σύντομο χρονικό διάστημα.

Κόστος φόρτισης και συντήρησης: Ένας τρόπος που δυνητικά θα μπορούσε να καθυστερήσει τη διείσδυση των EVs είναι το ενδεχόμενο να παρατηρούνται υψηλού κόστους υπηρεσίες φόρτισης, ώστε αυτό να γίνει αρνητικά συγκρίσιμο με τις τιμές της βενζίνης και πετρελαίου. Μια στοχευμένη ρύθμιση ίσως να είναι απαραίτητη για να αποτραπεί η ανεξέλεγκτη τιμολόγηση ειδικά στα πρώιμα στάδια ανάπτυξης του δικτύου φορτιστών. Είναι σημαντικό να επιβληθούν έλεγχοι τιμών για να διασφαλιστεί ότι οι ιδιωτικοί σταθμοί φόρτισης δεν θα εκμεταλλεύονται την κατάσταση και να χρεώνουν υπερβολικές τιμές ανά κιλοβατώρα (ΚWh). Επιπλέον, η σωστή συντήρηση και διαθεσιμότητα των σταθμών φόρτισης αποτελεί ζωτικό παράγοντα στην ανακούφιση του «άγχους εμβέλειας». Θα ήταν απογοητευτικό για τον/την κάτοχο ενός EV να βρει ότι όλες οι θέσεις φόρτισης σε έναν προγραμματισμένο σταθμό είναι εκτός λειτουργίας λόγω κακής συντήρησης.

Έλλειψη ειδικευμένων τεχνικών για EVs: Η επανάσταση των EVs συνεπάγεται την άμεση ανάγκη ανάπτυξης νέων δεξιοτήτων ανάμεσα στους αυτοκινητομηχανικούς και όχι μόνο. Η υπάρχουσα βάση γνώσεων και δεξιοτήτων πρέπει να υποστεί μια μεταμόρφωση. Τα αυτοκίνητα, που κάποτε ήταν κυρίως μηχανικές οντότητες, έχουν τώρα μετατραπεί σε κυρίως ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές οντότητες. Είναι απαραίτητο να δημιουργηθούν / θεσπιστούν νέα εκπαιδευτικά μαθήματα και να παρέχεται εκτεταμένη και ουσιαστική εκπαίδευση σε όλα τα επίπεδα ούτως ώστε να ικανοποιηθεί η αναμενόμενη αύξηση της ζήτησης. Η υπάρχουσα τεχνική εργατική δύναμη, η οποία παρείχε υπηρεσίες για αυτοκίνητα με κινητήρα εσωτερικής καύσης για δεκαετίες, συμπεριλαμβανομένων μηχανικών, τεχνικών μηχανικών, κατασκευαστών και προμηθευτών εξαρτημάτων, πρέπει τώρα να αποκτήσει τις νέες απαραίτητες δεξιότητες όπως αυτές έχουν προδιαγραφεί για να υποστηρίξουν τις νέες τεχνολογίες που εμπερικλείονται σε ένα EV.

Γιάννος Χαρτούτσιος

Electrical & Mechanical & Energy Consulting Engineer

Τα ηλεκτρικά οχήματα

μετατρέπουν

μεγαλύτερο ποσοστό της αποθηκευμένης

ενέργειας σε κινητική

από ό,τι τα συμβατικά

Ένα από τα σημαντικά προβλήματα που

αντιμετωπίζει η χώρα μας σήμερα είναι το

γηρασμένο κτηριακό απόθεμα που διαθέτει

και κατ’ επέκταση η περιορισμένη επάρκειά

του σε ένα σεισμικό γεγονός. Θα πρέπει να

σημειωθεί, επίσης, ότι ένας μεγάλος αριθμός

των οικοδομών αυτών κρίνονται ως επικίνδυ-

νες και παρακολουθούμε τον τελευταίο καιρό

διάφορες αστοχίες ακόμη και χωρίς κάποια

σεισμική επιβάρυνση, όπως για παράδειγμα τις συχνές πτώσεις μπαλκονιών, αποκολλήσεις στηθαίων κ.ά.

Όσον αφορά τις κοινόκτητες οικοδομές-πο-

λυκατοικίες σε προσφυγικούς οικισμούς, το πρόβλημα έχει αποφασιστεί να αντιμε-

τωπιστεί από την πολιτεία, οριστικά πλέον, με την εφαρμογή του σχεδίου «Κτίζω». Τα

κύρια χαρακτηριστικά του συγκεκριμένου

σχεδίου είναι ότι για τις γηρασμένες και σε

κακή κατάσταση οικοδομές έχει προταθεί

η λύση της ανοικοδόμησής τους αφού έχει

μελετηθεί και έχει κριθεί ασύμφορη η οποια-

δήποτε αποκατάσταση ή και ενίσχυσή τους.

Εκτός από την οικονομική συνεισφορά του

Το παλιό και

πολλά κίνητρα από την πολιτεία για ανοικοδόμησή τους, όταν φυσικά αυτές κριθούν ασύμφορες για αποκατάσταση/ενίσχυση, χωρίς να υπάρχει ιδιαίτερη επιβάρυνση του κρατικού προϋπολογισμού. Συγκεκριμένα θα μπορούσε να δοθεί και σε αυτή την περίπτωση επιπλέον συντελεστής δόμησης ως κίνητρο. Επιπρόσθετα θα μπορούσε το κράτος μας να ζητήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση την επιβολή μηδενικού συντελεστή ΦΠΑ αφού πρόκειται για θέμα ασφάλειας. Για τον ίδιο λόγο θα μπορούσε να διεκδικήσει από την ΕΕ και κοινοτικά κονδύλια.

κράτους και τη συνεισφορά των ιδιοκτητών, για να μπορέσει να γίνει αυτό εφικτό, το κράτος έχει αποφασίσει να δώσει στους Επιχειρηματίες Ανάπτυξης Γης που θα συμμετέχουν σε αυτό το σχέδιο επιπρόσθετο συντελεστή δόμησης ως κίνητρο.

Όπως έχουμε επανειλημμένα αναφέρει ως ΕΤΕΚ, το πρόβλημα με τις γηρασμένες οικοδομές στη χώρα μας είναι πολύ μεγάλο και ολοένα διογκώνεται. Ένα μεγάλο μέρος των κοινόκτητων οικοδομών χρήζουν εκτεταμένης συντήρησης και το πιο πιθανό είναι ότι οι περισσότερες από αυτές θα κριθούν ασύμφορες για κάτι τέτοιο. Το γεγονός ότι ένας μεγάλος αριθμός από αυτές έχει σχεδιαστεί και κτιστεί πριν την εφαρμογή οποιουδήποτε αντισεισμικού κανονισμού σε συνδυασμό με τη μεγάλη ηλικία τους, 40-50 χρόνων, αλλά και η απουσία συντήρησής τους ως αποτέλεσμα της κακής νοοτροπίας που έχουμε ως λαός στο συγκεκριμένο θέμα τις καθιστούν πολύ ευάλωτες. Ένας μεγάλος αριθμός από αυτές έχουν κριθεί ή θα κριθούν επικίνδυνες σύντομα, αφού παρουσιάζουν πολλά προβλήματα, όπως ρηγματωμένες κολώνες και δοκούς από τη διάβρωση και κατ’ επέκταση οξείδωση του οπλισμού τους, ετοιμόρροπα μπαλκόνια με μεγάλη κλίση κ.ά.

Σημειώνεται ότι, παρά το γεγονός ότι όλες αυτές οι πολυκατοικίες δεν σχεδιάστηκαν με κάποιο αντισεισμικό κανονισμό, άντεξαν στους σεισμούς

που είχαμε στη χώρα μας τη δεκαετία του 90. Τότε όμως οι οικοδομές

αυτές ήταν σε πολύ νεαρότερη ηλικία και χωρίς όλα αυτά τα προβλήμα-

τα που έχουν περιγραφεί πιο πάνω, ως αποτέλεσμα κυρίως της ελλιπούς συντήρησής τους. Για την αντιμετώπιση του προβλήματος αυτού θα μπορούσαν να δοθούν

Η Ευρωπαϊκή Ένωση τα τελευταία χρόνια έχει διαθέσει ένα πολύ μεγάλο ποσό για την ενεργειακή αναβάθμιση των οικοδομών στην επικράτειά της, χωρίς να δίδει ιδιαίτερη σημασία στην αντισεισμική τους αναβάθμιση, αφού ας σημειωθεί ότι σε ένα μεγάλο μέρος της επικράτειάς της δεν υπάρχει απαίτηση για αντισεισμικό σχεδιασμό των οικοδομών, κάτι το οποίο είναι υποχρεωτικό κυρίως στις νότιες χώρες της. Μετά τους σεισμούς όμως των τελευταίων χρόνων, ιδιαίτερα στην Ιταλία, όπου η Ευρώπη κλήθηκε να καλύψει ένα μεγάλο μέρος των ζημιών που προκλήθηκαν, άρχισαν να γίνονται δεύτερες σκέψεις και συζητιέται έντονα το ενδεχόμενο της προληπτικής αντιμετώπισης του συγκεκριμένου φαινομένου με τη διάθεση κονδυλίων και για τη δομοστατική/αντισεισμική αναβάθμιση των οικοδομών εκτός από την ενεργειακή τους. Τη συγκεκριμένη συγκυρία θα πρέπει να εκμεταλλευθεί η χώρα μας, σε συνεργασία και με τις άλλες χώρες του Νότου, ούτως ώστε να πείσει για την αναγκαιότητα εφαρμογής τού συγκεκριμένου μέτρου, προτάσσοντας σοβαρά επιχειρήματα, ότι είναι προς το συμφέρον όλων των εταίρων μας να διατεθούν τα συγκεκριμένα κονδύλια για πρόληψη και παράλληλα προστασία του πληθυσμού, παρά να κληθούν να πληρώνουν αποζημιώσεις εκ των υστέρων. Το κόστος που θα έχει ένας ισχυρός σεισμός στη χώρα μας θα είναι μεγάλο. Προτεραιότητά μας θα πρέπει να είναι φυσικά η προστασία της ανθρώπινης ζωής και ακολούθως ο περιορισμός του κόστους από τις ζημιές που θα προκληθούν. Για να καταστεί αυτό εφικτό θα πρέπει να ξεκινήσει ένας μεσο-μακροπρόθεσμος σχεδιασμός, ούτως ώστε με σωστά μελετημένα βήματα είτε να αντικατασταθεί, είτε να αναβαθμιστεί όπου είναι οικονομικά συμφέρον το κτηριακό απόθεμα της χώρας μας.

Ανδρέας Θεοδότου

Α΄ Αντιπρόεδρος ΕΤΕΚ, Πολιτικός Μηχανικός

Μια παραλλαγή του σχεδίου «Κτίζω» θα μπορούσε να εφαρμοστεί και για ιδιωτικές πολυκατοικίες

καταπονημένο κτηριακό απόθεμα

της Κύπρου παρουσιάζει προβλήματα ακόμη και χωρίς ακραία φυσικά φαινόμενα

KENTΡΙΚΑ ΓΡΑΦΕΙΑ

Κερβέρου 8, 1016 Λευκωσία, Κύπρος

ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ

Τ.Θ. 21826, 1513, Λευκωσία, Κύπρος

ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΕΜΑΙL cyprus@etek.org.cy

ΕΜΑΙL EΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗΣ ΚΟΙΝΟΥ yemp@etek.org.cy

Τηλ: +35722877644

Φαξ: +35722730373 www.etek.org.cyΚεντρικά Γραφεία

Οδός Κερβέρου 8, 1016 Λευκωσία

Ταχυδρομική Διεύθυνση:

Τ.Θ. 21826, 1513 Λευκωσία

Κεντρικό email: cyprus@etek.org.cy Email

εξυπηρέτησης κοινού: yemp@etek.org.cy

Τηλέφωνο: 22877644

Φαξ: 22730373 www.etek.org.cy

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ

Τo Επιστημονικό Τεχνικό Επιμελητήριο Κύπρου (ΕΤΕΚ) είναι ο θεσμοθετημένος Τεχνικός Σύμβουλος της Πολιτείας και οργανισμός όλων των Κυπρίων Μηχανικών. Ιδρύθηκε με το Νόμο 224/1990 και είναι Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου με αιρετή Διοίκηση. Διαθέτει ιδιόκτητο κτίριο κεντρικών γραφείων και Υπηρεσία αναγκαία για την προώθηση των σκοπών του.

Το ΕΤΕΚ έχει σκοπό την προαγωγή της επιστήμης στους διάφορους τομείς που σχετίζονται με την ειδικότητα των Μελών του, της Μηχανικής και της Τεχνολογίας γενικά και την ανάπτυξή τους για αυτοδύναμη οικονομική, κοινωνική και πολιτιστική ανάπτυξη της Δημοκρατίας.

Το Επιμελητήριο προσδίδει μεγάλη σημασία σε διεθνή θέματα και καταβάλλει προσπάθεια για επέκταση των σχέσεών του, τόσο με επιμελητήρια άλλων χωρών όσο και με διεθνείς φορείς μηχανικών.

 Το ΕΤΕΚ είναι πλήρες μέλος στο European Council of Engineers Chambers (ECEC).

 Συμμετέχει, μέσω της ΠΕΤΕΚΚ (Πλατφόρμα για την Έρευνα και Τεχνολογία για τις Κατασκευές στη Κύπρο), στην αντίστοιχη European Construction Technology Platform (ECTP).

 Στον ευρωπαϊκό χώρο το Επιμελητήριο συμβάλλει ενεργά στις επαγγελματικές οργανώσεις European Federation of National Engineering Associations (FEANI) και International Council on Monuments and Sites (ICOMOS) και συμμετέχει σε συζητήσεις με ευρωπαϊκές επιτροπές.

 Στον διεθνή χώρο, σε συνεργασία με τοπικές επαγγελματικές οργανώσεις, συμμετέχει και εκπροσωπείται στην World Federation of Engineering Organizations (WFEO).

Συνεργάζεται στενά με το Τεχνικό Επιμελητήριο της Ελλάδας (ΤΕΕ) και έχει συνάψει πρωτόκολλο συνεργασίας με το ΤΕΕ Τμήμα Κεντρικής Μακεδονίας. Αντίστοιχη συνεργασία υπάρχει μεταξύ του Επιμελητηρίου και του Engineering Council Βρετανίας

Γενικό Συμβούλιο Το ΕΤΕΚ διοικείται από 30μελές Γενικό Συμβούλιο, τα μέλη του οποίου είναι αιρετά και εκλέγονται ανά τριετία. Οι έδρες του Συμβουλίου κατανέμονται ανάλογα με το ποσοστό των μελών του κάθε κλάδου μηχανικής επιστήμης στο σύνολο των μελών του Επιμελητηρίου.

Διοικούσα Επιτροπή Η Διοικούσα Επιτροπή είναι το εκτελεστικό και συντονιστικό όργανο του Επιμελητηρίου για την υλοποίηση της πολιτικής του, όπως αυτή διαμορφώνεται από το Επιμελητήριο. Η Διοικούσα Επιτροπή του ΕΤΕΚ για την τριετία 2017 – 2020:

2020-2023: Πρόεδρος, Κωνσταντίνος Κωνσταντή, Αρχιτέκτονας Α’ Αντιπρόεδρος, Ανδρέας Θεοδότου, Πολιτικός Μηχανικός Β’ Αντιπρόεδρος, Ελίζα Βασιλείου, Μηχανολόγος Μηχανικός Γενικός Γραμματέας, Πλάτωνας Στυλιανού, Πολιτικός Μηχανικός Γενικός Ταμίας, Χρίστος Χριστοδούλου, Αρχιτέκτονας

Πρόεδρος

Α’ Αντιπρόεδρος Β’ Αντιπρόεδρος Γενικός Γραμματέας Γενικός Ταμίας

Στέλιος Αχνιώτης, Πολιτικός Μηχανικός

Κωνσταντίνος Κωvσταντή, Αρχιτέκτονας

Ανδρέας Μαραγκός, Μηχανολόγος Μηχανικός

Ελίζα Βασιλείου, Μηχανολόγος Μηχανικός

Σωκράτης Σωκράτους, Μηχανικός Πληροφορικής

Μέλη Βαρνάβας Λάμπρου, Πολιτικός Μηχανικός Θωμάς Μίτα, Ηλεκτρολόγος Μηχανικός Ξένιος Παπασταύρου, Μηχανολόγος Μηχανικός Σωκράτης Σωκράτους, Μηχανικός Πληροφορικής

Μέλη: Άννα Γαλαζή Ιακώβου, Αρχιτέκτονας, Κυριάκος Θεμιστοκλέους, Αρχιτέκτονας, Ντίνος Νικολαΐδης, Μηχανολόγος Μηχανικός, Ιάκωβος Χαραλάμπους, Ηλεκτρολόγος Μηχανικός.