Wrocław, styczeń 2011.
szewska
spleciony potencjał
rozpleciona przestrzeń
ilustracje: Anna Rumińska
potencjał: szewski salon kulturalny
ławki z oparciami rząd ławek przyściennych do kina plenerowego i dla lokali w pierzei
zieleniec strefa ogródka kawiarnianego
panele wystawowe poprzeczne i wzdłużne wraz z podestami expo strefa sceny ulicznych występów i prezentacji
lekkie przejrzyste zadaszenia
dobra przestrzeń publiczna jako czynnik centrotwórczy i generator ruchu przedłużenie strefy sceny i ogródka do części międzyblokowej np.w formie zespołu ławek kino plenerowe: ekran na fragmencie elewacji budynku
strefa ekspozycji
rekreacja, wypoczynek międzyblokowy (proj.stud.)
kino plenerowe: ekran na fragmencie elewacji budynku
strefa ekspozycji
rozmieszczenie dostosowane do linii drzew strefa odpoczynku
strefa odpoczynku
ewentualnie odwrotnie (bez kina)
ruch pieszy i tramwajowy podłużny i poprzeczny publiczność w lokalach i na ławkach wzdłuż pierzei
projektor na fasadzie
publiczność w lokalach i na ławkach wzdłuż pierzei
projektor na fasadzie
ilustracje: Anna Rumińska
Amman, Jordania
zdjęcie: http://www.flickr.com/photos/stelari/1238038211/
panele wystawowe wraz z podestami do ekspozycji okresowych zdjęcie: http://expatfamilyinamman.blogspot.com/ 2010/05/welcome-to-alwakalat-street.html
Berlin
Szewski Salon Kulturalny pasaż pomiędzy strefą wypoczynową a strefą ekspozycyjną
Ferrara
mikro-salony z ławkami z oparciami i zadaszeniemplecami do tramwaju, twarzą do wystaw i prezentacji
Bayonne, NJ, USA zdjęcie: http://www.nj.com/hudson/index.ssf/2009/11/ba yonne_woman_is_able_to_file.html
ilustracje: Anna Rumińska
wartość
Szewskiej
Wrocławska ulica Szewska jest najdłuższą ulicą staromiejską przecinającą obszar Starego Miasta w kierunku północno-południowym. Wokół niej narosły ostatnio negatywne i pozytywne opinie. Media forsują negatywny jej obraz, tj. ulicy martwej, niedochodowej, szarej i nudnej. Analizując ją od strony komercyjnej, ulica nie zapewnia stosownego przepływu potencjalnych klientów lokali gastronomicznych lub sklepów. Od strony kulturalnej i społecznej jest ona jednak o wiele bardziej żywotna, niż pobliska ulica Oławska, wobec której nie padają zarzuty „martwoty”, a która kulturalnie i społecznie jest całkowicie martwa. Żywotność ulicy określa się zatem w oparciu o liczbę przechodniów bez analizy ich czynności lub celów podróży. To za mało.
W ramach placemakingowego wydarzenia Splot Szewska www.splotszewskawro.pl poczyniliśmy ostatnio starania, aby przełamad ów fałszywy i krzywdzący stereotyp na temat Szewskiej. Nieuzasadnione jest bowiem rozciąganie partykularnie złej opinii na rzekomo ogólnie złą kondycję ulicy. Czy coś takiego w ogóle można stwierdzid? Amerykaoska organizacja Project for Public Spaces wskazuje listę wybranych pytao do diagnozy przestrzeni miejskiej. Postuluję zadawanie więcej pytao i rozszerzenie ich treści. Zadałam je w grudniu 2010 roku na warsztatach dla miejskich aktywistów zorganizowanych w ramach projektu Hipermiasto (www.hipermiasto.pl). Kontekstów funkcjonowania ulicy lub placu, a tym samym budynku lub zespołu budynków jest bowiem tak wiele, że jeden kwestionariusz lub nawet tygodniowe warsztaty nie starczą, aby stwierdzid obiektywnie jej jednoznacznie złą kondycję.
Co Splot Szewska ma wspólnego ze strategicznym myśleniem? Bardzo wiele, bowiem to wydarzenie z założenia miało wpisać się w strategię rozwojową wyznaczoną dla niej przez władze Biuro Rozwoju Wrocławia opartą na wątku artystycznym. W ostatnich latach Urząd Miejski Wrocławia podejmuje wiele kroków ku poprawie estetyki przestrzeni publicznej. W myśl tej formuły bazą merytoryczną Splot Szewska stali się więc artyści i ich artystyczne prezentacje (bynajmniej nie stragany), a nie ludowe rękodzieło (jak przynajmniej teoretycznie dzieje się to na ulicy Krupówki w Zakopanem) lub oferta kawiarniana (jak niektórzy urzędnicy formułujący założenia przetargowe życzyliby sobie na ulicy Włodkowica we Wrocławiu). Formuła artystyczna wydarzeo ulicznych może byd czynnikiem miejscotwórczym. Uznaliśmy jednak, że to zawężenie eliminuje wiele innych, lokalnych wątków, w sensie codzienności ulicy dużo ważniejszych od owych artystycznych, których na Szewskiej jest póki co niewiele. W ramach Splot Szewska zaprosiliśmy więc nie tylko artystów z pobliskiej Akademii Sztuk Pięknych, ale poszerzyliśmy strategię promocji i rozwoju Szewskiej o wątki kulturalne, tj. bibliofilskie, naukowe, oświatowe, rekreacyjne, prozdrowotne i komunikacyjne. Tym samym postąpiliśmy nieco wbrew prognozom nadającym wyraźnie kulturalną formułę nie ulicy Szewskiej, lecz Świdnickiej, które de facto obecnie „umiera”. Uznaliśmy, że formuła szeroka kulturalna potrzebna jest każdej ulicy, tym bardziej Szewskiej, na której zlokalizowane są liczne Miejsca kulturalne. Uznaliśmy, że każda staromiejska ulica jest po części kulturalna i artystyczna, ale również handlowa, usługowa, gastronomiczna, sportowa, bankowa itd. - to są funkcje współczesnych ulic, wszystkie ujęte w szeroko rozumianej formule kultury. Nie ma racji bytu ulica zawężona do oferty artystycznej, ponieważ jej target jest pod względem komercyjnym zbyt wąski - tak ulica po prostu zniknie ze świadomości mieszkaoców.
myślenie
strategiczne
przestrzeń
ulicy
Szewska ma ogromny potencjał kryjący się w różnych miejscach na jej całej długości, których piewcy tezy o jej martwocie zdają się zapominać lub ich nie doceniać (być może dlatego, że pracują na innych ulicach), np. trzy spektakularne biblioteki, silną strefę akademicką i naukową, znaczący obszar przykładów powojennej moderny, silne symbole przestrzenne (Kameleon, Feniks, Ossolineum), czy kilka kultowych lokali. Co więcej, Szewska ma swą przestrzenną kontynuację pod nazwą Widok - to ulica będąca przedłużeniem Szewskiej, prowadząca do Teatru Lalek, Mediateki i zabytkowego parku w strefie wrocławskiej Promenady Staromiejskiej. Nazwa nie ma tutaj nic do rzeczy, jeśli mówimy o przestrzeni miejskiej - Szewska wraz z Widok łączy ważne miejsca o ogromnym potencjale, który trzeba uwolnić, by przyniósł konkretne korzyści pomiotom gospodarczym wzdłuż tych ulic, mieszkańcom i miastu. Jednym z takich działań jest zaprezentowany powyżej pomysł zorganizowania Szewskiego Salonu Kulturalnego, który podkreśliłby, że Szewska to Miejsce z Pasją.
opracowanie i zdjęcia: Anna Rumińska architektka, antropolożka kultury www.eMSArelacje.pl Wrocław 2011