De integratie van energiebeheer en gebouwgebruik

Ook in de exploitatie-fase van constructies kan artificiële intelligentie een rol spelen, aldus Michiel Dhont, projectmanager en -ontwikkelaar bij de startup aug-e. De firma creëerde een tool die een gebouwbeheerssysteem automatisch kan aansturen.

Michiel Dhont behaalde na zijn diploma van burg. ir. bouwkunde een tweede master AI aan de KU Leuven. Met de praktijk van AI in de bouw kwam hij in aanraking tijdens een stage bij BESIX, waar hij meewerkte aan een project om afval automatisch te klasseren. Het AI-systeem ging na welk type afval een container bevatte, of er verkeerde objecten in lagen en of de container vol was.

Michiel Dhont: “Technisch werkte dat goed. Dat hebben we getest op een bouwplaats van BNP Paribas Fortis in Brussel, waar we ongeveer veertig containers per maand hadden. Maar het bleek niet evident om dit systeem economisch rendabel te maken. Je moet niet alleen voldoende afval hebben, je hebt eigenlijk ook de samenwerking van de afvalverwerker nodig.”

De coronacrisis was de doodsteek voor de verdere ontwikkeling van dit project. Maar Michiel Dhont bleef ervan overtuigd dat artificiële intelligentie potentieel had voor de sector, en kwam uiteindelijk bij aug-e terecht. De focus ligt daar op de integratie van het energiebeheer van een gebouw en de gebouwbeleving door de eindgebruiker.

Michiel Dhont: “We willen daarbij verder gaan dan de normale algoritmes voor optimalisatie. We willen met mobiele applicaties, die het mogelijk maken meer data te verza- melen, ook de gebruiker betrekken. Naast de data die we verzamelen over het gebouw en de gebruiker, kijken we ook naar zaken als de weersvoorspellingen en de marktprijzen van energie. Die zullen in de toekomst steeds meer gaan schommelen in functie van de hernieuwbare energieproductie. Op al deze data laten we AI los, waardoor we voorspellingen kunnen doen.”

“Op die manier willen we voor allerlei aspecten zoals HVAC, smart charging van elektrische voertuigen enzovoort komen tot de bepaling van een setpoint voor een bepaalde periode. De tijdshorizon van die periode kan een minuut zijn voor elektrische auto’s en batterijen. Voor een traag variërend systeem zoals de temperatuurregeling wordt dat typisch een minuut of vijftien. De data van het setpoint gaan naar het gebouwbeheerssysteem, dat de parameters automatisch aanpast. Dat laatste gebeurt vanzelfsprekend binnen de marges toegestaan door het gebouwbeheerssysteem.”

Het menselijke aspect – de gebruiker, met andere woorden – blijkt belangrijk te zijn. Het verzamelen van de informatie daarover verloopt bij voorkeur indirect, bijvoorbeeld via de persoonlijke agenda’s en de reservaties van vergaderzalen.

En dan is er nog een tweede menselijk aspect: je moet begrijpen wat een AI-systeem wel en niet kan.

Michiel Dhont: “Vergissingen zijn zeker mogelijk. Dat bleek ook bij de test met de afvalcontainers, toen het systeem zaken die het nog niet eerder gezien had niet kon herkennen. Je moet beseffen dat dergelijke systemen modellen zijn en blijven. Maar anderzijds geldt ook: all models are wrong, but some are more useful than others. We moeten realistische verwachtingen koesteren en modellen in de juiste context gebruiken.”

“Je kunt ook tegen hardware-problemen aanlopen. Als er te veel auto’s tegelijk geladen moeten worden, dan zullen de controllers in de laadpalen dat niet aankunnen.”

Een derde menselijk aspect van AI is het effect op het personeel van een onderneming. Zullen AI-systemen nieuwe functies creëren in de bedrijven die het gebruiken?

Michiel Dhont: “Artificiële intelligentie zal vooral als dienst geleverd worden aan deze ondernemingen. Je moet natuurlijk met deze nieuwe tools leren werken in de onderneming, en dat vereist bijscholing. Maar AI-toepassingen binnen het bedrijf ontwikkelen is een heleboel uitdagender. Naast een open mind heb je daarvoor ook voldoende middelen nodig.”

Aug-e werkt op dit moment hoofdzakelijk binnen het netwerk van BESIX en Proximus, waarbinnen het gemakkelijker is interessante contacten te leggen voor een project. Hoe evalueert Michiel Dhont de resultaten die tot nu toe geboekt werden met het AI-systeem van aug-e?

Michiel Dhont: “Ik maak me sterk dat het eigenaars en huurders in staat zal stellen om het aandeel van hernieuwbare energie in het verbruik van gebouwen aanzienlijk te verhogen. Met aug-e kunnen slimme gebouwen leren van de ervaringen uit het verleden en anticiperen op hun eigen behoeften. Door het gebruik van elektriciteit voortdurend te analyseren en aan te passen, kunnen slimme gebouwen de energiekosten proactief terugdringen met een aanzienlijk bedrag.”

Verschillende van onze leden zijn nauw betrokken bij de ontwikkeling van AI voor de bouwsector. Dat blijkt ook uit de ontstaansgeschiedenis van aug-e, de startup waarvoor Michiel Dhont werkt. Aug-e staat voor Augmented Energy. De onderneming werd opgericht door ons lid BESIX, Proximus en i.Leco, een Europese firma die zich toelegt op innovatief energiebeheer van gebouwen en lokale energiegemeenschappen. Aug-e ontwikkelt een applicatieplatform voor slimme gebouwen. Daarbij wordt gebruik gemaakt van de expertise die ons lid en de andere partners hebben op het vlak van gebouwen, energie en ICT.

Zijn eerste AI-project was de monitoring van afvalcontainers. Technisch werkte het goed, maar de coronacrisis maakte er een einde aan.