Hz. Yusuf'un, Davud'un ve Süleyman'ın vücudunda galibiyet ve saltanat var idi. Lâcerem eseri zuhur etti. Hz. Muhammed'in mülkü vücudunda tecelli-i zat itihkak ve istidadı var idi. Peygamber Efendimiz aya işaret edince, ay iki parça oldu. İzni ilâhî ile yeniden birleşti. Bir kimse cemi eşyaya arif olsa, Hakk’ı bilmese ona “arif” demezler. Menkıbede bir insan-ı kâmil var idi ki; “Ebced bile bilmezdi, bir elif demeğe lisanı dönmezdi.” Böyle iken yine lisanı galiptir. Hatice validemiz kırk yaşında fahrî âlemden mukaddem iki ere varmıştı. Biri Abdulmahz ve birinin ismi Abuhalet ibni Zerretüllemiy idi ki, bunlardan iki oğlu bir kızı vardı. Bu oğlanlardan birinin ismine Hind derlerdi. Hind, Peygamber Efendimiz hakkında edebe aykırı sözler edince, Hz. Ali Hind'i öldürdü. Hatice-i Kübra anamız, bu olayla ilgili hiçbir söz etmemiş ve hiçbir itirazda bulunmamıştır. Enbiya vahiy ile evliya ilham ile amel eder. Onun için kişi kendi aklına tabi olup, evliyanın hareketlerine bakıp hüküm vermekten kaçınmalıdır. Fahri âlemden vâriddir ki; “Her kiminle musahharat ede ve her kim benimle musahharat etti ise, anın için Hakk’tan rica eyledim.” Evliyâullah dahi varisi peygamber olmak hasebiyle, onlardan musahharatta ne kadar şeref var idi ise zahir olmuştur. İmamı Hasan (R.A), tahtı nikâhında avrat âli koymayıp salıvermek adet iken, yine halk musahharatına rağbet ederler ve bir saat olsun tahsili kurbet için kızlarını al diye teklif ederlerdi. Tâ ki kıyamette şefaate vasıl ola, inayet ola. Hiç olmazsa bu manâdan agâh olan kimse kızını âli resule vere veyahut öyle bir yerden kızını tezvic eyleye. Ey, beni insan-ı kâmilin yüzünden men eden zahid! Melâmîler meyhaneler dert ve belâyı ihtiyar etmişlerdir. Dertten ve belâlardan ayrıca bir lezzet alırlar. Onlara dert ve belâlar âsân gelir. Makamı kurbda bize nevmi haram kılmıştır. Âşıklar zahidin bin senelik amelini yarım arpaya almazlar. Ev ednaya vasıl olsa, fenası bekâ bulup, sırrı zat asla vahim hayal kalmaz. Evliyâların, enbiyaların başına gelen belâları kemâl saydılar. Benim iki gözümün nuru İsmail Hakkı Bursevi Hazretleri, kitaplarından ve ruhaniyetinden bu fakire feyz ve ilham yağdırmıştır, Allahü Teâla. Evliyâullahın eserlerini elinden bırakma ki, onların isimlerini anmakla bile feyz yağmuru Hakk tarafından yağdırılır. Tevhid: İslâm dini ilâhî aşktır. İlâhî aşk ise tevhidi ef’al makamından başlar. "İnneddiyne indallahil islâm", (Âl-i İmran 19) “Resulullah'ın dini tevhiddir” diye hep söylenir, fakat tevhidin niteliğini kimse bilemez ki. “Tevhid birliktir” derler de, nasıl birlik olduğunu neden açıklayamazlar? Çünkü ilim sahipleri tevhidin niteliğini bilmezler de, yalnız “Hz. Muhammed'in dini tevhiddir” der geçerler. Sen tevhidin ne yüce bir mertebe olduğunu Allah'ın evliyası Beyazıd-ı Bestami Hazretleri’nden dinle ki, belki o zaman tevhid nasıl bir nimetmiş bir nebze anlar ve
40