NUMMER 1 Oktober 2016 20e JAARGANG
d
MAANDBLAD VOOR STUDENTEN (KUNST)GESCHIEDENIS AAN DE UNIVERSITEIT VAN AMSTERDAM
d
EINDELOOS
(...) het meeste deel (...) werden soo van den vyandige, en wreeden Soldaet uyt-gheput, dat sy noch voor hare inwoonende Armen (...) eenighe sorge dragen konnen (...). Jae sommige werden van sulck een woedende hongers noot gedreven, dat sy hebben durven tot haer spijt eyschen, de doode Lichamen van persoonen die wat vet waren. Een seker dochter wordt verhaelt de kyten hares Moeders uyt-gesneden op-geslockt te hebben. (...) By Sweybruggen in een seker Dorp ghenaemt Nieus-welder, de ouders doodt zijnde, hebben twee kinders naer-ghelaten (...) de Suster doodt zijnde heeft de Broeder tot voedsel gedient. ‘t Is gebeurt dat een Bedelaer, die omtrent dien tijt daer gekomen is, van de hongerige doot-geslagen en opgegeten is. Soodanighe exempelen zijn hier bykans ontalrijck Ook VOC-mentaliteit
VLUCHTELINGEN IN DE GOUDEN EEUW Joris Ammerlaan - Bovenstaande relaas van het Duitse platteland uit de Dertigjarige Oorlog (1618-1648) is niet uitzonderlijk. Volgens moderne schattingen verloor Duitsland in deze oorlog een derde tot meer dan de helft van haar bevolking aan honger, ziekte en andere ontberingen veroorzaakt door de grote groepen rondtrekkende soldaten. Duitsland vormde het slagveld voor de legers van alle grote
Europese staten. Deze krijgslieden werden vaak slecht betaald, en nog slechter onderhouden, waardoor zij bij het minste of geringste deserteerden en overgingen op banditisme. Daarnaast telden ook georganiseerde legers meer mensen dan de gemiddelde vroegmoderne stad, waardoor een leger het platteland al snel leeggegeten had. Wat waren de gevolgen van de gebeurtenissen in Duitsland voor
de naburige Republiek der Zeven Provinciën? Ook vóór het uitbreken van de Dertigjarige Oorlog in 1618 was de Republiek al een geliefde bestemming geweest voor arbeidsmigranten. In de groeiende economie konden zij werk vinden. Dit ging om seizoenarbeid op het platteland, of langduriger werk in de steden. Het lag voor de hand dat vluchtelingenstromen >>>