"Edit" numer 17

EDit

NUMER

2023

Przygoda dzieci OPOWIADANIE

Dawno, dawno temu była sobie dziewczynka. Pewnego razu spotkała chłopca, który się zgubił. Bohaterka pomogła mu wrócić do rodziców, ale po drodze mieli niezwykłą przygodę, która zaczęła się tak. Najpierw spotkali wiewiórkę i sarenkę. Dzieci pomogły zbierać im zapasy na zimę, jednak później poszli dalej. W oddali widzieli lisa, który się skradał do zająca. Dzieci ochroniły zająca, więc on pokazał im, gdzie są rodzice chłopca W ten sposób dzieci bezpiecznie wróciły do domu i zrobimy przyjęcie.

Za drzwiami

Włożyłam klucze do drzwi i przekręciłam zamek Za drzwiami była wielka dziura. Przez chwilę stałam cała osłupiała, gdy się ocknęłam podeszłam i uważnie się jej przyjrzałam. Nagle zorientowałam się, że drzwi już nie ma. Mocno się przestraszyłam. Postanowiłam wejść do dziury, poślizgnęłam się i zjechałam bardzo długą zjeżdżalnią. Po godzinie wreszcie się zatrzymałam. Byłam w dziwacznym miejscu, gdzie drzewa były bardzo przegięte. Już do tego drzewa szłam, ale nagle spadła z niego pułapka. Na szczęście szybko uciekłam i nie znalazłam się w siatce, która spadła z drzewa Przestraszona uciekłam za krzaki. Zobaczyłam, że zza drzewa wyłania się mały, brzydki stworek. Spadła kolejna pułapka i złapała go. Podeszłam cicho, stwór prosił mnie żebym go uwolniła, ale ja odkryłam, że to on chciał mnie złapać w pułapkę. Z tej przygody dowiedziałam się, że nie należy kopać dołków pod kimś, bo sam w nie możesz wpaść. Nagle świat zawirował i znalazłam się w miejscu, gdzie płatki róży są większe ode mnie. Poczułam, że coś dotyka moich włosów i nagle coś szybkim zwinnym ruchem mnie złapało.

Zobaczyłam duże domy i od razu wiedziałam, że jestem w królestwie olbrzymów. Nocą szybko uciekłam.

Zobaczyłam drzwi z napisem “wejście i wyjście”.

Weszłam do drzwi z napisem wyjście Znalazłam się w miejscu, z którego zaczęły się moje przygody.

WANDA MARSZAŁ, KL. 2

LILA MANDOK, KL. 1

Mały Tortellini OPOWIADANIE

Mały Tortellini leżał na półce w sklepie. Po pewnym czasie Pan Dariusz wziął dwie paczki makaronu do domu. Był w nich obecny Nasz Bohater. Najpierw zjedzono jego przyjaciół... On sam ledwo uszedł z życiem, bo na szczęście Pani Domu go nie zauważyła i został na dnie garnka. Córka, która sprzątała po obiedzie, wrzuciła go do odpadów BIO. Właśnie wtedy zaczęła się wielka przygoda naszego Tortellini...

ALA WALCZUCH, KL. 4

Przygody śnieżynki OPOWIADANIE

Pewnego dnia spadł śnieg. Spośród śnieżynek znalazła się jednak mała, która zapragnęła przygód. Poleciała daleko... Zobaczyła zjeżdżających ludzi na nartach Poleciała dalej i tym razem zobaczyła dzieci lepiące bałwana i rzucające się śnieżkami. Pomyślała, że pora już w drogę. Widziała lasy, łąki zasypane śniegiem oraz domy z ogródkami. Frunęła dalej i dalej... aż zaświeciło słoneczko i się roztopiła.

ADA WALCZUCH, KL. 4

Kropla wody

OPOWIADANIE

Jestem kropelką wody, leżę na listku. Obok mnie jest mnóstwo moich przyjaciół. Wszyscy się cieszą, bo ich życie jest wspaniałe, ponieważ nigdy nie umrą. Jedyna ja się nie cieszę, dlatego że moi wszyscy bliscy nagle znikają. A to dlatego, że gdy parujemy do chmur, nie zawsze jako deszczyk spadamy w to samo miejsce. Dlatego już nigdy nie spotkam moich przyjaciół i bliskich. Teraz wiecie, dlaczego jestem smutna. Postanowiłam jednak, że dopóki jest zima i nie parujemy, mogę spokojnie zaprzyjaźnić się z nowymi śnieżkami śniegu. Teraz jestem już szczęśliwa, bo cały czas mam nowych przyjaciół

WANDA MARSZAŁ, KL. 2 SP

Tajemnica lasu

Był czerwcowy poranek. Tata i mama pojechali do pracy, więc Dominika, Wojtek, Bernard, Kuba, Wanda i Emilka musieli sami zostać w domu. Dominika miała 18 lat, Wojtek - 16, Bernard - 14, Kuba - 12, Wanda - 10 a Emilka - 8. Rodzeństwo od dawna zastanawiało się, dlaczego codziennie znikają drzewa z lasu obok ich domu. Co prawda rodzice mówili im, że to tylko ludzie ścinają drzewa, ale dla rodzeństwa ta sprawa nadal wydawała się podejrzana. Tego dnia więc postanowili to zbadać.

- Pojechali – powiedział Kuba.

- Ok – opowiedziała Dominika. - Wszyscy się ciepło ubierają! – krzyknęła dziewczynka. Gdy wszyscy się ciepło ubrali, Emilka pociągnęła starszą siostrę za rękę.

- Co? - zapytała Dominika

- Czy to na pewno dobry pomysł? - zapytała Emilka.

- Och, Emilko, jesteś z nami!- odpowiedziała Dominika.

- No dobra? - niepewnie odpowiedziała ośmiolatka.

Gdy rodzeństwo wyszło z domu, skierowało się do lasu. Emilkę przeszły dreszcze.

- A co jeśli to w tym lesie są wilki? - zapytała

- Bzdura! - odpowiedział Wojtek.

- Właśnie że są - krzyknął Kuba.

Wojtek, Dominika, Bernard i Wanda popatrzyli surowo na brata.

- Nie, nie, oczywiście, że nie ma - poprawił się Kuba.

(Tak naprawdę to w tym lesie były wilki po prostu rodzeństwo nie chciało przestraszyć Emilki.)

- Okej - powiedziała już pewna Emilka.

- To idziemy? - zapytał Bernard.

- Tak - odpowiedziała Dominika.

Gdy weszli do lasu usłyszeli wycie wilka - Czy to było wycie wilka? - zapytała drżącym głosem Emilka.

- Chyba nie, ale nie jestem pewna - powiedziała także nieco przestraszona Dominika.

- Lepiej się obejrzyj za siebie - krzyknęła Emilka.

Dzieci popatrzyły do tyłu. Aaa….. Krzyknęło rodzeństwo, gdy zobaczyło za sobą watahę wilków Kilka minut później siedzieli na drzewie Spędzili tam już ponad godzinę

- Patrzcie - szepnęła Wanda.

Nagle jeden z wilków wstał i podszedł do drzewa. Ściął je piłą, a następnie jakby ściągnął głowę i okazało się, że to jednak był człowiek i reszta wilków też była ludźmi. Człowiek powiedział rodzeństwu, że po prostu robią tak, bo chcą mieć spokój przy ścinaniu drzew i chcą, żeby teraz opuścili las, bo chcą mieć spokój Więc w taki sposób się to skończyło…

ZOSIA SZCZYPKA, KL. 3

Przygody Mikrofalówki

Nazajutrz mikrofalówka strasznie się nudziła, bo każdy był czymś zajęty i nikt nie miał czasu z nią porozmawiać. Tak było do wieczora, aż gospodarz i gospodyni poszli spać, wtedy nikt nie był zajęty i mikrofalówka miała z kim porozmawiać. Następnego ranka mikrofalówka usłyszała, że chcą ją wyrzucić na złom, więc postanowiła, że może jak będzie najlepszą mikrofalówką na świecie, to jej nie wyrzucą. W końcu gospodyni powiedziała do gospodarza, że po co ją wyrzucać, skoro jest jeszcze dobra Mikrofalówka bardzo się ucieszyła, że nie skończy na złomowisku. Pewnego razu gospodyni zniosła ze strychu starą klatkę dla ptaków. Mikrofalówka usłyszała, że gospodarz będzie kupował kanarka, którego chciał mieć od dawna, tak samo jak MYSZ, KRÓLIKA, KOTA, RYBĘ, i jeszcze wiele, wiele innych zwierząt W końcu klatka z kanarkiem zawisła na oknie w kuchni.

Pewnego letniego wieczoru okno w kuchni było otwarte, a ptak zwany jastrzębiem wypatrzył ptaszka i od razu skierował się w stronę klatki. Uczepił się jej prętów i próbował porwać kanarka. Śpiącą mikrofalówkę obudziły hałasy, kiedy otworzyła oczy, zobaczyła wielkiego ptaka próbującego porwać ptaszynę Myślała więc, jak odstraszyć jastrzębia Na szczęście do kuchni weszła gospodyni i odstraszyła ptaka. Kiedy gospodarz wrócił gospodyni opowiedziała mu całą historię, gospodarz był w szoku i od tej pory nigdy nie wywieszał klatki z kanarkiem przy otwartym oknie.

W ogrodzie gospodyni i gospodarza prawie każde stworzenie znajdywało schronienie i pokarm o każdej porze roku. Wiosną szpaki zakładały lęgi, jesienią w liściach aż do wiosny spały jeże, a zimą sikorki i inne ptaki znajdywały pożywienie.

Nasza bohaterka wiodła przyjemne i miłe życie na stole w kuchni, lubiła być mikrofalówką, ale chciała zostać ptakiem i z zazdrością patrzyła na kanarka, mimo że był w klatce, potrafił latać i pięknie śpiewać. Pewnego zimowego poranka mikrofalówka przez uchylone drzwi kuchni zobaczyła wielką choinkę na środku salonu, pomyślała, że gospodarz rozpoczął hodowlę choinek. Gospodarz i gospodyni ustroili choinkę i pojechali do miasta kupić jedzenie na święta, kiedy wrócili włożyli do lodówki rybę, pierogi i jeszcze parę innych rzeczy. Gospodarz poszedł się położyć, a gospodyni poszła nakarmić kury. Kiedy wróciła, włożyła do mikrofalówki zupę, mikrofalówka z trudem odpaliła silnik, bo dawno nie była używana. Nazajutrz był 24 grudnia i mikrofalówka była praktycznie używana cały czas, wieczorem przyjechali goście Mikrofalówka spędzała święta ze swoim przyjacielem termomixem, który jako jedyny chciał się z nią przyjaźnić.

Uwaga! Rozmawiałam z Małym Księciem!

WYWIAD

Ja: Witam, Mały Książę, chciałabym z tobą przeprowadzić wywiad. Mogę zadać ci kilka pytań?

Mały Książę: Jasne, proszę.

Ja: A wiesz, skąd pochodzisz? Mógłbyś mi opisać to miejsce?

Mały Książę: Gdy spojrzysz w niebo, to tam gdzieś w oddali istnieje malutka planeta –asteroida o nazwie ,,B-612”, którą ty widzisz jako gwiazdę. To właśnie na niej sobie mieszkam i spokojnie żyję

Ja: A mógłbyś opisać mi jej wygląd?

Mały Książę: Jest niewiele większa ode mnie. Są na niej dwa czynne wulkany i jeden wygasły. Mam tam kilka pojedynczych roślinek, ale niestety wyrastają niekiedy ziarna straszliwe, czyli baobaby. Trzeba je od razu wyrywać, bo jak wyrosną, to już za późno. Mam tam także krzesełko, na którym zawsze wieczorem siadam i oglądam zachody słońca Bardzo lubię zachody słońca!

Ja: Trochę masz na tej planecie pusto, mieszkasz na niej zupełnie sam?

Mały Książę: Nie, wyrosła mi ostatnio przepiękna Róża, ale od razu po tym, jak się obudziła, zaczęła zrzędzić Bardzo mnie to irytowało, więc postanowiłem wyruszyć w podróż na poszukiwanie przyjaciół, ponieważ czułem się bardzo samotny.

Ja: Ooo, a opisałbyś mi swoją podróż?

Mały Książę: Moim celem było zwiedzenie sześciu planet Pierwszą zamieszkiwał Król – siedział na tronie bardzo skromny, lecz majestatyczny – okazało się, że to nie jest mój przyjaciel, którego szukałem. Na drugiej planecie spotkałem Próżnego. Według niego każdy spotkany człowiek powinien zostać jego wielbicielem, więc chyba rozumiesz, że to też nie był idealny kandydat. Następną planetę zajmował Pijak, trochę nawet zacząłem mu współczuć, ale zakłopotany naszą rozmową, ruszyłem dalej. Czwarta planeta należała do Bankiera, który w chwili mojego przybycia nawet nie podniósł głowy, tak był zajęty. Po zadaniu mu pytania, na które nie umiał znaleźć odpowiedzi, wyruszyłem w dalszą podróż. Piąta planeta była najmniejsza ze wszystkich, ledwo mieściła stojąca tam lampę uliczną i latarnika, który za dnia gasił, a wieczorem zapalał swoją lampę Miał bardzo ciężką prace, ale nie wykonywał jej tylko dla siebie. Myślałem, że mógłby zostać moim przyjacielem, ale miał zbyt małą planetę, by nas pomieścić. Szóstą planetę zamieszkiwał Starszy Pan, który był geografem. To od niego dowiedziałem się, że moja Róża jest efemeryczna, a ja zostawiłem ją zupełnie samą. I na tym nie skończyła się jeszcze moja podróż…

Ja: Już tak dużo mi opowiedziałeś, a to nie koniec!? To co się działo dalej?

Mały Książę: Geograf doradził mi, abym odwiedził jeszcze planetę o nazwie Ziemia. Posłuchałem go i ruszyłem w dalszą podróż. Gdy wylądowałem na pustyni, to spotkałem po drodze żmije, a potem uschniętego kwiatka, którego spytałem o drogę. W końcu natknąłem się na Lisa, który poprosił mnie, abym go oswoił i tak zostaliśmy przyjaciółmi. Po słowach, które powiedział mi Lis, zbierałem się, aby iść dalej. Jednak zatrzymałem się na chwile przy ogrodzie tysiąca róż, który mijałem. Uświadomiłem sobie wtedy, że może i moja Róża jest podobna do tych wszystkich, które się tam znajdowały, lecz dla mnie jest ona wszystkim, ponieważ… jest moją

Różą

Ja: To co mi właśnie powiedziałeś było naprawdę poruszające. A jak wróciłeś do domu?

Mały Książę: Dzięki napotkanej na pustyni żmii.

Ja: Twoja przygoda była naprawdę wspaniała, trochę smutna, trochę wzruszająca, ale ważne jest to, że się dobrze skończyła. Dobrze, więc ostatnie pytanie, jest coś, co byś chciał przekazać czytelnikowi „Małego Księcia”?

Mały Książę: Jasne, że tak, po pierwsze, pamiętajcie, aby nie zaniedbywać waszej przyjaźni i miłości. A po drugie – „Dobrze widzi się tylko sercem”, a „Najważniejsze jest niewidoczne dla oczu”!!!

MAJA GOGOLIN, KL. 8

Rozwiąż krzyżówkę! Wstaw brakujące słowo!

Zagraj w gry z Małym Księciem! Milionerzy:) Quiz

Metalowiec - przyjaciel

Mój przyjaciel jest metalowcem, głównie basistą, ale też wiosłowcem. Ma parę kapel fajnych, i w nich kilku kumpli nadzwyczajnych. Gdy mu sekret swój powiem, to będzie dyskretny i nikt się o nim nie dowie. Na koncertach jego kapel spotkać go można, a na jego występ przyjdzie nawet położna. Żadnego typka nie udaje, tylko ludziom dobry przykład daje. Gdy swoim głosem ryknie, to wszystko dookoła milknie. Dla mnie jest jak polonista, i dobry mimo wad antagonista

MAJA CICHA, KL. 5

Samochody – moje hobby ARTYKUŁ

Od paru lat kolekcjonuję różnego rodzaju repliki samochodów. Udało mi się uzbierać ok. 400 aut, z czego większość to Hot Wheels i Matchbox Może w szkole jest ktoś, kto również ma podobne hobby? Jeśli tak, to chętnie z nim porozmawiam. Interesuję się wszystkimi samochodami i trochę o nich wiem, lecz najbardziej lubię auta stare, zabytkowe, pochodzące z Ameryki i Japonii.

Chcę podzielić się z Wami kilkoma ciekawostkami na temat mojej pasji Wyobraźcie sobie, że najdrożej sprzedane auto świata to Mercedes 300 SLR „Uhlenhaut” z 1955 roku. Został nabyty za ok. 630 mln. złotych! Ciekawostką jest też, że pierwszy samochód na świecie napędzany silnikiem spalinowym to „Patentwagen numer 1” wyprodukowany w 1885 przez Carla Benza Czy wiedzieliście, że najmniejszy samochód świata to „Peel P50”? Waży tylko 60 kg i ma wyłącznie fotel kierowcy. Niedawno przeczytałem, iż 95% samochodów w Stanach Zjednoczonych ma automatyczną skrzynię biegów.

Zapewne większość z Was o tym wie… Jednak muszę tutaj wspomnieć o Fiacie Multipla II Generacji. Został on okrzyknięty najbrzydszym autem świata, na czele z Pontiac Aztek. Czy słusznie? Oceńcie sami ! Tak, uwielbiam samochody i wszystko, co z nimi związane. Oczywiście mam swój ulubiony model i o nim opowiem niebawem. Zdradzę tylko, że będzie to Nissan S14

JANEK WUZIK, KL. 6

W ciągu doby nasz organizm jest w stanie wyprodukować nawet 1,5 litra śliny.

Żołądek ma pojemność od 1 do 3 litrów.

Jelito cienkie i grube ma około 8 metrów długości. Najszybciej trawimy owoce i warzywa. Żołądek rozdrabnia je w ciągu 15-30 minut. Natomiast nasz organizm potrzebuje aż 6-8 godzin, aby przetworzyć tłuste ryby.

Cały proces trawienia trwa od 16 do 30 godzin Najkrócej pokarm pozostaje w żołądku, gdzie jest tylko rozdrabniany.

Dostaje się tam dzięki przełykowi, który transportuje pożywienie w małych partiach (ok. 20 ml), a jego długość wynosi ok. 25 cm. Natomiast właściwe trawienie odbywa się w jelitach.

W jelitach egzystuje ok. 2 kg bakterii. Im nasz tryb życia jest mniej sterylny, tym jest ich więcej. Dzięki temu stymulują one układ odpornościowy, który lepiej radzi sobie z mikroorganizmami wywołującymi choroby.

Powszechne burczenie czy bulgotanie w brzuchu wcale nie musi oznaczać głodu. To znak, że w jelicie cienkim rozpoczęło się intensywne sprzątanie. Kurczące się mięśnie usuwają resztki zalegającego tam pożywienia. Następuje to około godziny po skończonym trawieniu.

Żołądek, w ciągu doby, wytwarza ok. 2 litry kwasu solnego, która jest odpowiedzialny za trawienie białek. Dodatkowo wspomaga wchłanianie witamin z grupy B oraz chroni żołądek przed atakiem niebezpiecznych drobnoustrojów. Kwas solny jest substancją żrącą i potrafi rozpuszczać metale. Jednak jeśli znajduje się we właściwym miejscu, staje się sprzymierzeńcem.

MATEUSZ SZYMCZAK, KL. 7

JAKĄ DIETĘ NAJLEPIEJ WYBRAĆ?

Jaka dieta jest najlepsza?

Jest wiele różnych diet, ale nie można stwierdzić jednoznacznie, że jest jedna dieta najlepsza dla wszystkich Niektóre trendy w dietetyce są bardziej „zdrowe” inne „mniej”, jednak zawsze trzeba brać pod uwagę swój organizm i samopoczucie. Bardzo ciekawą dietą, jest dieta ketogeniczna. Jest to dieta która bazuje na źródle energii pochodzącej z tłuszczów, a nie z węglowodanów. Dieta ta może mieć wiele zdrowotnych zastosowań. Będąc na tej diecie można bezpiecznie pozbyć się zbędnych kilogramów nie będąc głodnym, można poprawić swoje samopoczucie oraz koncentrację. Ma duże zastosowanie w insulinooporności, cukrzycy czy chorobach neurologicznych, w tym neurodegeneracyjnych.

Co to są węglowodany?

Węglowodany, inaczej cukry, to związki organiczne, które dostarczają naszym komórkom energii niezbędnej do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Węglowodany dzielimy na proste i złożone

O co chodzi w diecie ketogenicznej?

Dieta „keto” polega na zredukowaniu ilości węglowodanów w codziennym jadłospisie przy jednoczesnym zwiększeniu podaży tłuszczów. Należy więc do diet nisko-węglowodanowych i wysoko-tłuszczowych. Organizm „wchodzi” w stan ketozy, którego skutkiem jest spalanie tłuszczu, w tym m.in. nagromadzonej tkanki tłuszczowej. W diecie ketogenicznej tłuszcze stanowią 70-80% energii, białko: 15-20%, a węglowodany: 5-10% Na samym początku stosowania tej diety, mogą pojawić się dolegliwości typu osłabienie, zmęczenie, ale jest to chwilowe. Wynika z tego, że organizm przestawia się na czerpanie energii z ciał ketogenicznych, zamiast z glukozy.

Ze swoją mamą, Dorotą Szymczak, dietetykiem klinicznym, rozmawia Mateusz Szymczak.

Czy tłuszcze zwierzęce są zdrowe?

Tłuszcze zwierzęce są mocno „zdemonizowane” w naszej świadomości, jednak coraz więcej badań dowodzi, że nie ma związku pomiędzy spożyciem tłuszczów zwierzęcych i cholesterolu a chorobami serca. Tłuszcze zwierzęce, poza tłuszczami nasyconymi, zawierają również tłuszcze nienasycone! Tłuszcze roślinne, które są nam bardzo potrzebne, mają zdecydowaną przewagę kwasów tłuszczowych omega-6, które w nadmiarze działają pro-zapalnie. Natomiast rafinowane oleje roślinne i margaryny, to już całkowita katastrofa zdrowotna. Dodatkowo, również „demonizowany” cholesterol jest nam bardzo potrzebny. Buduje błony komórkowe oraz mieliny komórek nerwowych, bierze udział w wytwarzaniu witaminy D, hormonów (np. nadnerczy i płciowych), kwasów żółciowych w wątrobie oraz bierze udział w prawidłowym funkcjonowaniu mózgu. Oczywiście bardzo ważne, by w diecie nie zapomnieć o kwasach tłuszczowych omega-3, które są bardzo ważne dla naszego zdrowia i odporności. Znajdziemy je w tłustych rybach morskich, takich jak łosoś, pstrąg, sandacz, sardynki, śledź.

Co najlepiej jeść na tej diecie?

Wbrew wielu opiniom, na tej diecie spożywa się dużo warzyw. Nie może ich zabraknąć, jednak ważne, by na początku przygody z dietą dokształcić się, ile węglowodanów jest w jakich warzywach. Np. marchewka i buraki zawierają ich sporo, natomiast szpinak, papryka, pomidor, sałata, cebula – dużo mniej. Poza tłuszczem pochodzącym z mięs i ryb, do potraw i sałatek najlepiej dodawać oliwę z oliwek lub nierafinowane oleje roślinne (np. rzepakowy, konopny). Smażyć i dusić możemy na oleju kokosowym, maśle klarowanym, smalcu, łoju wołowym lub oliwie z oliwek. Słodycze – to trudny temat na keto. Wszystkie klasyczne słodkości, takie jak ciasta, batony, cukierki – niestety odpadają. Jeśli tęsknimy za słodyczą, jest wiele przepisów w których możemy zastosować zdrowe zamienniki cukru oraz klasycznej mąki pszennej

Czego nie można jeść na diecie keto?

Na diecie ketogenicznej ograniczamy ilość węglowodanów w diecie, także możemy je spożywać, ale w niewielkich ilościach. Na pewno eliminujemy cukier, słodycze, chipsy,ciasteczka, żelki.Ograniczamy znacznie również zboża, kasze, ziemniaki, strączki oraz owoce Z owoców najlepiej spożywać te jagodowe w małych ilościach. MATEUSZ

RADOŚĆ - SMUTEK - ZMĘCZENIE OPIS PRZEŻYĆ

Od dawna chciałam mieć psa Pewnej nocy, gdy byłam u babci, mama spytała mnie, który mi się podoba. Kiedy pokazała mi biało-czarno-brązowego pieska od razu go wybrałam. Pomyślałam, że mama tak tylko przegląda różne psy i na razie nie będziemy kupować. Otóż się myliłam. Na drugi dzień z ranka pojechaliśmy do domu.

Bardzo się zdziwiłam, ponieważ zatrzymaliśmy się w Częstochowie. Myślałam, iż chcemy pójść do sklepu. Jednak mama powiedziała, bym wysiadłam. Nie rozumiałam, o co chodzi. Stałam kilka minut i czekałam na jakąś rzecz Potem zauważyłam panią, która niesie na rękach małego puszystego pieska. Chciałam do niej podbiec, ale stałam w miejscu. Pani podeszła i zapytała, czy on jest dla mnie. Odpowiedziałam tak i dostałam go do rąk. Czułam, jak serce zaczęło mi szybko bić Nigdy wcześniej nie miałam psa więc nie wiedziałam czy go dobrze trzymam Wsiadłam do

Jednocześnie czułam smutek, szok i lekkie podenerwowanie. Byłam zaskoczona, albowiem wcale tego nie planowaliśmy. Rodzice nagle wyskoczyli z takimi planami… Podenerwowana, dlatego że mam tu wielu przyjaciół oraz przyzwyczaiłam się do mieszkania w mieście. A smutna.. sama nie wiem dlaczego. W maju, kiedy zdałam egzamin, od razu pojechaliśmy na wieś. Od Knurowa do Mściowa było 5 godzin jazdy autem. Nie przeszkadzało mi to, bo lubię podróżować, a miałam kilka fajnych zajęć Pod koniec jazdy czułam się przemęczona i znudzona Wybiła godzina 22:00 Nareszcie! Dojechaliśmy. Byłam tak zmęczona, że nie zauważyłam dużej bramy, która stała przed domem. Wyszłam z samochodu, wzięłam plecak i szłam w stronę domu. Otworzyłam drzwi. Byłam w szoku. Chata była ogromna, ale też śmierdząca i brudna. Mój tata od razu rozpalił kominek. Siedziałam obok niego kilka minut, potem usnęłam. Obudziłam się w swoim pokoju na kanapie. Nie wspominam tego dnia za dobrze, wręcz przeciwnie – robi mi się zimno na samą myśl.

RODZICU, CZY ZAGŁOSUJESZ? ARTYKUŁ

P e podejmowane przez polityków mają dalekosiężne konsekwencje dla nas jako obywateli, dotykając sfer takich jak gospodarka, zdrowie, edukacja czy bezpieczeństwo. W Polsce polityka jest intensywnie dyskutowanym tematem, wywołującym emocje i kontrowersje.

Obecna sytuacja polityczna w Polsce jest zdominowana przez dwie główne partie – Prawo i Sprawiedliwość (PiS) oraz Platformę Obywatelską (PO). W ostatnich latach obserwowaliśmy wzrost napięć między tymi dwoma obozami, często skutkującymi blokadami i trudnościami w podejmowaniu efektywnych decyzji na rzecz dobra społecznego Kwestie takie, jak niezawisłość sądownictwa, wolność mediów czy prawa mniejszości stały się przedmiotem kontrowersji i debaty publicznej, co wpływało na funkcjonowanie kraju i relacje między obywatelami.

W nadchodzących wyborach, zarówno samorządowych,, parlamentarnych, jak i prezydenckich, Polacy będą mieli okazję wyrazić swoją opinię i wybrać tych, którzy będą ich reprezentować na szczeblach władzy. W tym kontekście ważne jest, aby obywatele aktywnie uczestniczyli w życiu politycznym, wyrażali swoje opinie i brali udział w debatach na temat kierunku, w którym zmierza kraj. Polityka nie powinna być zarezerwowana tylko dla elit, ale być dostępna i zrozumiała dla wszystkich obywateli, którzy mają prawo do wypowiadania się i wpływania na decyzje podejmowane w ich imieniu

W skrócie, polityka jest istotnym elementem życia społecznego w Polsce. W obecnej sytuacji politycznej ważne jest, aby obywatele byli aktywni i uczestniczyli w debacie publicznej, wyrażając swoje opinie i uczestnicząc w wyborach. Tylko wtedy polityka będzie rzeczywiście służyć dobru społecznemu, a decyzje podejmowane przez polityków będą odzwierciedlać potrzeby i oczekiwania społeczeństwa

CO ZA DUŻO, TO NIEZDROWO...

ARTYKUŁ

stanowiły bariery i przeszkody w budowaniu relacji, a wręcz przeciwnie. „Co za dużo to nie zdrowo”. To tyczy się również używania telefonów i należy o tym pamiętać.

8

PAULINA GAJDA, KL.

CZY UMIESZ POMÓC? ARTYKUŁ

Wypadki i sytuacje awaryjne mogą się zdarzyć w każdej chwili, a przygotowanie się do pierwszej pomocy może uratować życie. Pierwsza pomoc to natychmiastowa opieka udzielana osobie, która została ranna lub nagle zachorowała. Może być udzielana przez każdego i ma na celu ustabilizowanie stanu rannego lub chorego do czasu przybycia profesjonalnej pomocy medycznej. W tym artykule omówię kilka podstawowych zasad pierwszej pomocy, które każdy powinien znać, aby skutecznie reagować w sytuacji awaryjnej.

Oceń sytuację

Pierwszym krokiem w udzielaniu pierwszej pomocy jest ocena sytuacji i zapewnienie własnego bezpieczeństwa. Upewnij się, że miejsce jest bezpieczne i czy może nie ma zagrożeń, które mogłyby stanowić zagrożenie dla Ciebie lub ofiary. Jeśli nie jest to bezpieczne, natychmiast wezwij profesjonalną pomoc i nie próbuj udzielać pierwszej pomocy.

Wezwanie do pomocy

Po ocenie sytuacji wezwij profesjonalną pomoc medyczną. Wybierz numer służb ratunkowych 112 lub poproś o to kogoś w pobliżu. Ważne, aby przy rozmowie dostarczyć operatorowi jasne i zwięzłe informacje o lokalizacji, charakterze sytuacji awaryjnej i liczbie zaangażowanych osób Pozostań na linii, dopóki operator nie zaleci ci się rozłączyć

Zapewnij wstępną opiekę Czekając na przybycie profesjonalnej pomocy, można zapewnić wstępną opiekę poszkodowanym lub chorym Zacznij od sprawdzenia ich reakcji, delikatnie stukając w ramię i pytając, czy wszystko w porządku Jeśli nie odpowiedzą, sprawdź oddech Jeśli poszkodowany nie oddycha, rozpocznij RESUSCYTACJĘ KRĄŻENIOWOODDECHOWĄ Jeśli dana osoba mocno krwawi, wywieraj bezpośredni nacisk na ranę czystą szmatką lub ręką, aby zatrzymać krwawienie Jeśli to możliwe, podnieś zranioną kończynę, aby zmniejszyć przepływ krwi Jeśli dana osoba się dusi, wykonaj manewr Heimlicha (pchnięcia brzucha), aby oczyścić drogi oddechowe Jeśli dana osoba doświadcza ciężkiej reakcji alergicznej (anafilaksja), należy użyć automatycznego wstrzykiwacza epinefryny, jeśli jest dostępny i postępować zgodnie z instrukcjami na urządzeniu

Zapewnij komfort i pewność

W sytuacji awaryjnej osoba poszkodowana lub chora może być przerażona, zdezorientowana lub odczuwać ból Zapewnienie komfortu i pewności może pomóc im się uspokoić i zmniejszyć ich niepokój Pozostań z osobą i zapewnij wsparcie emocjonalne, rozmawiając z nią w spokojny i uspokajający sposób Niech wiedzą, że pomoc jest w drodze i że nie są sami

Bądź na bieżąco z technikami udzielania pierwszej pomocy.

Techniki i wytyczne dotyczące pierwszej pomocy mogą się zmieniać w czasie, dlatego ważne jest, aby być na bieżąco z najnowszymi informacjami Weź udział w certyfikowanym kursie pierwszej pomocy, aby nauczyć się i ćwiczyć podstawowe techniki pierwszej pomocy, w tym resuscytację krążeniowo-oddechową, manewry zadławienia i sposób korzystania z automatycznego wstrzykiwacza epinefryny Regularnie odświeżaj swoją wiedzę i miej pod ręką instrukcję pierwszej pomocy lub aplikację do szybkiego odniesienia

Wniosek

Znajomość podstawowej pierwszej pomocy ma kluczowe znaczenie w sytuacji awaryjnej Oceniając sytuację, wzywając do profesjonalnej pomocy, zapewniając wstępną opiekę, oferując komfort i pewność oraz będąc na bieżąco z technikami udzielania pierwszej pomocy, możesz skutecznie reagować i zapewniać ratującą życie opiekę komuś w potrzebie Pamiętaj, aby zawsze priorytetowo traktować własne bezpieczeństwo i postępować zgodnie z instrukcjami profesjonalnych ratowników po ich przyjeździe. Bycie przygotowanym i wiedza o tym, co robić w nagłych wypadkach, może coś zmienić i potencjalnie uratować życie.

CZY TO WSZYSTKO MA SENS?

ARTYKUŁ

tórych jesteśmy h momentów, po wiamy się, czy to ma sens? Każdy z oim życiu, lecz nieważne ile raz często świat nas poddać. Trzeba

ędą przez nasze ka, nic godnego widualnie bardzo omu trudności”. la każdego z nas e nieraz w życiu raliśmy chęci do załamywać przy eś osobą bardzo ałe osoby na tym mówił, że jesteś ment w życiu, że u, kiedy byłem większość osób niż ja wówczas, często początek ać na decyzje w ym i relacjach z dy w Maranatha niałych ludzi i gdy nie miałem ważam siebie za nie COVID-owej spektywy czasu, eden z lepszych

ANDRZEJ WILAMOWSKI, 2LO

Dlaczego warto czytać książki?

ARTYKUŁ

Czytanie książek to bardzo miłe i pożyteczne zajęcie Sądzę, że książki przynoszą to, czego ludzie chcą: rozrywkę, odpoczynek, oderwanie od rzeczywistości, śmiech, strach, dobro, zło czy po prostu ciekawe informacje. Wielkim plusem jest to, że książek jest bardzo dużo na bardzo różne tematy.

Dlatego wedle powiedzenia: “dla każdego coś innego” - wszyscy możemy w lekturach znaleźć coś dla siebie.

Książki mogą być: fantastyczne, kryminalne, przygodowe, romanse, biograficzne, historyczne, science-fiction, naukowe czy w klimacie horroru. Poza tym do literatury należą także: bajki, opowiadania, wiersze.

Oprócz rozrywki i przyjemności, jaką przynosi nam czytanie, możemy z niej wynieść coś więcej. Bo przecież książka to wielkie źródło m.in.: informacji, rozwiązań, pomysłów, prawdy, nauk i innych pożytecznych spraw. Ale przecież korzyści nie płyną tylko z przyswojonych treści, czy mile spędzonego czasu… Czytając widzimy pisownię wyrazów i zwrotów, dzięki czemu będzie nam łatwiej nauczyć się ortografii. Na skutek czytania rośnie zasób naszego słownictwa, co pomaga nam się ładnie wysławiać, ale także pisać, choćby opowiadania.

Uważam również, że czytając i wyobrażając sobie akcję, jej miejsce czy bohaterów, rozwijamy wyobraźnię i twórcze myślenie, więc jesteśmy bardziej kreatywni. Nie bez znaczenia pozostaje fakt, że czytanie książek zaznajamia nas z bogactwem literatury oraz kulturą. Podsumowując, mogę powiedzieć jedno: warto! Bo chyba znamy powiedzenie: “kto pyta, ten wie”? Nie pytaj! Czytaj!

NATALIA SUŁKOWSKA, KL. 6

dla przebycia

Ten wiatr przyszedł ze wschodu

Ciepłem przemierzał odysei pasma

By chłodem powstać u podnóża domów twoich

Dla przebycia

Dla artyzmu

Nie dla państwa

Gdy o piątej żaby z ptakami

W orkiestrze canto na bez i na brzozę

Zapominam jak źle mi bez słońca

Gdy ono przychodzić nie może

Ciemność to deszczu rekompensata

Gdy subtelnie swą kroplą uderza

W spokój z melancholią w kolorze i w czerni gdy minoru trzeba

Wtem wchodzi on

Świat nie odpuszczał towarzysza

U boku siebie siada i wędruje

A na końcu zawsze zapada błoga cisza

Bednorz,

Zuzanna

3LO

redakcja

SKŁAD: MARTA MORYŃ

OPIEKA MERYTORYCZNA: MONIKA MORYŃ

"EDit" to miesięcznik stworzony na potrzeby dzieci i młodzieży, którzy zdobywają wiedzę w ramach edukacji domowej.

Obecnie jest tworzone przez uczniów szkół MARANATHA w Knurowie.

Czasopismo jest bezpłatne, na użytek prywatny. Kopiowanie artykułów oraz czasopisma jest zabronione.

GRAFIKI I OKŁADKI KSIĄŻEK POCHODZĄ OD WYDAWCÓW.

GRAFIKI, ZDJĘCIA: CANVA.COM, PIXABAY.COM, ARCHIWA PRYWATNE NA OKŁADCE MAGAZYNU – CANVA.COM

Kontakt: redakcjaed@gmail.com

Wysyłając maila z tekstem, zdjęciem, filmem, grafiką, w temacie maila piszcie: imię i nazwisko autora tekstu + klasa.

Każdy artykuł musi mieć tytuł.

Pod tekstem podpisz się imieniem i nazwiskiem + klasa (NIE wiek)

Można przesłać zdjęcia i prace graficzne (PNG lub JPG), jednak zastrzegamy, że publikujemy tylko te, które są dobrej jakości. Artykuły zapisujcie w pliku tekstowym.

Tekstów nie odsyłamy do autoryzacji.

Nie publikujemy materiałów zapisanych jako PDF.

STRONA NA FB

HTTPS://WWW FACEBOOK COM/CZASOPISMOED