32
/
дзеяслоў
толькі найміты ды яшчэ добраахвотнікі-іудзеі, большасцю маладзёны, не абцяжараныя сем’ямі і гаспадаркай. Янаеўцаў, натуральна, чакала “дэмабілізацыя”, і яны былі да яе гатовыя, больш за тое — успрынялі з радасцю: вайна вайною, а хлеб вырошчваць трэба. Яшчэ з вечара янаеўцы сабралі няхітрыя пажыткі, назапашаныя за час службы, каб на самым досвітку, пакуль не нахлынула спёка, выправіцца на поўдзень, у бок Эн-Гадзі, дзе на ўзбярэжжы Мёртвага мора месцілася іхняе паселішча. Так што спазніўся б Архелай на некалькі хвілінаў, дык у янаеўскім лагеры нікога і не заспеў бы. Як толькі апалчэнцы згледзелі конніка і распазналі ў ім ахоўніка Бар Кохбы, дык напачатку падумалі, што здарылася нешта надзвычайнае і, крый божа, “дэмабілізацыя” адмяняецца. Калі Архелай спешыўся, яны ўсім кагалам абступілі яго, моўчкі чакаючы, што скажа веставы Бар Кох бы. Архелай скмеціў напругу ў вачах янаеўцаў і, нават не павітаўшыся, з насцярогаю пацікавіўся: — Чаго вы пазіраеце на мяне, як на пудзіла? Што-небудзь здарылася? — Гэта мы ў цябе павінны запытацца, што здарылася, — усё яшчэ не сагнаўшы з твару трывогу, сказаў Янай. — Без дай прычыны ты ж да нас не наведваешся. У планах Бар Кохбы ёсць якія-небудзь змены? Нам належыць заставацца на месцы? Архелай непрыхавана пакрыўдзіўся: — Як гэта без дай прычыны не наведваюся? Ды я пры кожным зручным выпадку ў вас аціраюся! Проста не часта гэта выпадае… У мяне ж на ўсім белым свеце, акрамя Сімона ды… — Архелай хацеў сказаць “Вірсавіі”, аднак абсекся (ці ёсць яна на белым свеце?) і пасля кароткае замінкі дадаў: — Няма ў мяне нікога радней, чым вы… Расчулены гэткім прызнаннем, Янай паспяшаўся выправіцца: — Прабач, хлопча, што пляцнуў языком абы-што. Ты ж для нас таксама як родны… Але ўсе-ткі ці не здарылася нічога благога насамрэч? — Ды не, усё па завядзёнцы… Вось развітацца з вамі прыехаў… — І гэта правільна! Гэта па-людску! На доўгія размовы часу не было. Архелай пачаргова абняў кожнага чальца атрада, а з Янаем дык нават пацалаваўся. І толькі Нахума ды Гефена ён адклікаў убок. Абодва былі ўдзячныя Архелаю, бо пасля вандроўкі ў Віфанію коней у іх ніхто не забраў, а ў родным паселішчы яны ох як спатрэбяцца ў гаспадарцы. Зараз тыя коні былі запрэжаныя ў павозкі, на якія ўсе янаеўцы ўзвалілі свой скарб — усё спадручней будзе дабірацца да Эн-Гадзі ўлегцы. — Не забывай нас, — з тугою мовіў Нахум, калі яны ўдосталь пагаманілі пра тое-сёе. — А можа, і наведайся, як выпадзе… Бар Кохба ж на адным месцы не сядзецьме, дай божа, і ў нашыя мясціны зазірне… — Ды гэта само сабою… — Я табе і дзеўку харошую ў нас знайду. Ёсць адна ў мяне на прыкмеце, Малкай завуць. Не горшая, чым твая Вірсавія… Лепей бы Нахум гэтага не казаў. Архелай адразу спахмурнеў, увабраўся ў сябе. — Што ты плявузгаеш, прыдурак? — рыкнуў Гефен і смачна выцяў Нахума далонню па патыліцы — той ледзь не зваліўся з ног. Зрэшты, Нахум і сам дапяў, што ляпнуў лішняга. — Прабач, Архелай… Проста не падумаў…