Dylanthomas100springsummerbrochure

Page 1

DYLAN THOMAS 100

C E N T E N A RY P RO G R A M M E AND TICKET INFORMATION INSIDE www.dylanthomas100.org | @dylanthomas_100

DYLAN THOMAS 100 EVENT PROGRAMME Spring Edition 2014


Dylan Thomas' Boat House Š www.discovercarmarthenshire.com www.dylanthomas100.org | @dylanthomas_100


SPRING EDITION 2014

F O R E WO R D Actor

MICHAEL SHEEN

OBE

"To be asked to write about Dylan Thomas is like being asked to write about what it's like to be alive. There is no other writer whose work can exhilarate me like his. No one whose vision of this life can fill me with the same sense of awe and appetite. No one whose words can make my mouth water as much, or whose images demand such mouthing. The combustible mixture of sly parochialism and exotic sensuality underpinned by a roiling pagan intelligence has a vitality and immediacy that can hit you like a slap on a cold day. To emulate its dark magic you would have to drink from the same enchanted waters that Dylan himself did, strike the same infernal pact with whatever Welsh devil he met at the crossed paths of Cwmdonkin Park. A swirling life he had. The stories and the legends are legion, of course, but the truth has many sides and that side of the truth is too easily romanticised and simplified. The side revealed in his work speaks to me of a man living, at once, in both the warm disturbance of memory and the past, able to conjure its familiarity and its safety as well as its strangeness and mystery, and, at the same time, living in the cold outposts of the cosmos, isolated at the edges of human existence, looking into the void and shapeless dark and wrestling with its forms and meanings. He may have worshipped at a wild and unfettered altar, wreathed in vines and wetted moss, but discipline and control were in his compass too. The magic circle he stood within was not conjured out of an electric spontaneity alone but cold, hard crafting also. In public he celebrated Dionysus but in the still night, as he laboured at his sullen art, it was Apollo who guided his hand. That his life and work are being celebrated so fully this year is a great boon to us all. It allows us to celebrate all that is best about Wales, about who we are, and, in the final reckoning, what it feels like to be alive."

National Poet of Wales

GILLIAN CLARKE "I was a teenager when Under Milk Wood was first broadcast on the radio. My father ensured that I listened. It was one of the turning points that re-set the course of my life. I knew those people, recognised the way they spoke, heard my Carmarthenshire grandmother, aunts and uncles in the habits and humour of their speech. Until then, I and my kind had been entirely absent from English literature. Literature was the work of English men, and although I loved my English lessons, from Shakespeare and Keats to Yeats and T.S. Eliot, the books we read described worlds far from our own. My teacher encouraged me to write poems and stories, my weekly English essay always competed for the top mark, and it felt good to be valued in my small Welsh school. But there were no role models then that might nurture a young person's ambition to write, and neither we nor the outside world knew about the rich literary culture of our own small country. I bought a copy of Dylan Thomas' Collected Poems. I treasure it still. The secret was out – one of the greatest poets of the twentieth century was one of our own." Gillian Clarke (Right) © Courtesy of Mairion Delyth

Dylan Thomas' Boat House (Front Cover) © www.discovercarmarthenshire.com

03


SPRING EDITION 2014

F E S T I VA L B A C K G RO U N D www.dylanthomas100.org | @dylanthomas_100

Dylan Thomas 100 is the year-long festival to mark the centenary of the birth of one of Wales’ greatest poets, and one of the most significant cultural figures of the 20th century.The festival will feature a programme of theatre performances, visual arts, comedy, television, film and exhibitions throughout 2014 in Wales and across the world. This brochure focuses on the activities in spring and early summer, although it includes event information for the whole year.

SIR PETER BLAKE’S HOMAGE TO DYLAN LAUNCHES CENTENARY Dylan Thomas 100 got off to the best possible start in November 2013 with the launch of Llareggub: Peter Blake Illustrates Dylan Thomas’ Under Milk Wood at the National Museum, Cardiff, which brought the attention of the art world to one of the UK’s most famous living artist’s 28year passion for Dylan’s best loved work. The exhibition of some 170 visual interpretations of the play for voices’ characters, its dream sequences and scenes and locations, finished its run in Cardiff on 16 March 2014, but will transfer to Oriel y Parc in St Davids, Pemrokeshire from 17 May to 23 September.

Sir Peter Blake Exhibition Launch, National Museum of Cardiff (Above) © Nick Treharne | nicktreharne.com

Dylan’s fun and fascination with words reflects my own love of verse and as a fellow Welshman I’m honoured to give my backing to Dylan Thomas 100 and the cultural carnival that will be taking place across the world over the coming months, recognising Dylan’s talent as a true master of the English language, and a source of inspiration for many generations to come.

Terry Jones www.dylanthomas100.org | @dylanthomas_100


Whether you're a fan of DylanThomas' work or not, his writing was undeniably a seismic event in world literature and continues to exert an influence with readers across the globe. The 2014 centenary is a wonderful opportunity to celebrate his unique love of language, story and sound, and to focus our attentions more closely upon the poetry he wrote, as well as the life he lived.

Owen Sheers

Butcher Beynon's (Above) © Courtesy of Sir Peter Blake

AMBASSADORS With HRH The Prince of Wales as Royal Patron, Dylan’s granddaughter Hannah Ellis as Honorary Patron, and Welsh greats Bryn Terfel, Karl Jenkins, Cerys Matthews and Catrin Finch already established as Ambassadors, we are pleased to announce the involvement of another raft of high profile supporters of the centenary celebrations of one of the 20th century’s greatest poets. New Ambassadors include: Rt Hon Rhodri Morgan, former First Minister for Wales; Carol Ann Duffy; Gillian Clarke; Matthew Rhys; Michael Sheen; Owen Sheers; Terry Jones; Sir Peter Blake; Roger McGough; Rhys Ifans and Rob Brydon.

Dylan Thomas (Centre) © Lee Miller Archives, England 2014 All rights reserved www.leemiller.co.uk

05


www.developingdylan100.co.uk | @Dylanwad100 As part of Literature Wales’ Developing Dylan education strand of the festival, creative writing workshops are taking place in both languages across Wales, featuring writers such as Tracey Beaker scriptwriter Dan Anthony, novelist Cynan Jones and the 2013 Dylan Thomas Prize shortlisted Jemma L King. There are also cross-art form workshops for disaffected and disadvantaged young people, run by artists such as cartoonist Huw Aaron, Young People’s Laureate for Wales Martin Daws and bilingual rapper Rufus Mufasa. Schools can book workshops by visiting the Developing Dylan website or contacting Literature Wales on 029 2047 2266.

With branches waiting for a singing bird (Left) © Courtesy of Cyfarthfa School

P RO L O G U E TO A N A D V E N T U R E www.developingdylan100.co.uk/international-competition

Literature Wales and Developing Dylan invites all budding writers aged between 7 and 25 to enter the Dylan Thomas international competition, Prologue to an Adventure. The competition judging panel includes one of the most talked-about British comedians to emerge in recent years, Mark Watson. Other judges include Joe Dunthorne, Elen Caldecott, Anni Llyn, Bethan Gwanas, Mererid Hopwood and Dylan Thomas’ granddaughter and President of the Dylan Thomas Society, Hannah Ellis. The competition offers a special chance for entrants to have their work published in a literary magazine and read on national radio by some of Wales’ most prominent figures, including BBC Radio One DJ Huw Stephens. Prologue to an Adventure welcomes entries in any form of creative writing from poetry to song lyrics, funny limericks to fiction, as long as it has been inspired by the Welsh writer Dylan Thomas and is no longer than thirty lines or 500 words. The deadline for entries is 27 June 2014 and the winners of the competition will be announced at the Dylan Thomas Prize in Swansea in November 2014. Mark Watson (Right) © Mark Watson

www.dylanthomas100.org | @dylanthomas_100


SPRING EDITION 2014

"wait in the all-at-once wind to wolve and whistle" Under Milk Wood [1]

A DY L A N O DY S S E Y

The Welsh Coast in summer (Above) © Literature Wales

www.dylanthomas100.org | @LitWales

Laugharne Castle (Right) © Courtesy of Griffin Guiding

Literature Wales takes us on an extraordinary journey into Dylan’s world through his places, his people and his words, with the likes of comedian Griff Rhys Jones; author and scriptwriter Andrew Davies; actor Helen Griffin; National Poet of Wales Gillian Clarke; former Archdruid T. James Jones; and writer Owen Sheers exploring the vast seascapes, village tracks, urban greys, dusky moorlands, brimming meadows and lush parklands stretching from Greenwich Village to Laugharne, New Quay, Fitzrovia, Swansea, Oxford, Gower and Llanybri.

07


SPRING EDITION 2014

DY L A N H A U N T S www.dylanthomas100.org

www.discovercarmarthenshire.com

01

Dylan referred to Carmarthenshire as the 'fields of praise'[2] which so filled him with inspiration. His family roots were here and it is Carmarthenshire which stirred him to write some of his greatest works, including Under Milk Wood and Fern Hill. As a youngster, Dylan spent many happy holidays on Fernhill Farm in Llangain with his Uncle Jack and Aunt Annie, which he immortalised in his eponymous poem. The seaside village of Llansteffan was another childhood favourite of Dylan’s, and the setting for his short story, A Visit to Grandpa's. But it is the town of Laugharne which holds the closest affinity with the poet. Dylan lived in the Boathouse in the seaside town on the sandy fringes of Carmarthen Bay, and worked at his cliff top writing shed with its spectacular views across the estuary of the River Tâf. With its timeless charm, Laugharne has changed little since Dylan’s days. He first visited in 1934, when it was an isolated English-speaking town set in Welshspeaking countryside and was known affectionately for the eccentricity of its inhabitants. Dylan referred to it as ‘the strangest town in Wales’, and drew heavily on it as inspiration for his characters in Under Milk Wood. The Boathouse where the poet lived with his family for the last four years of his life was bought for him by a benefactor, and is now a heritage centre containing audio visual presentations, original furnishings and memorabilia, a themed bookshop, tea room, viewing platform and terrace.

02

According to Dylan Thomas’ biographer Paul Ferris: "Neighbours peeked through the curtains to catch glimpses of young Mrs Thomas in a flowing purple housecoat, or watch her husband, who was thought to be a writer of some kind, trotting down the hill to fetch water from the public tap, dressed in pyjamas and an overcoat." Visitors can enjoy the Dylan Thomas Birthday Walk around the cliffs guided by its own App, stay at the refurbished Browns Hotel, which was Dylan’s favourite drinking den, enjoy the many centenary festival events hosted at Laugharne Castle, and pay respects at the final resting place for both Dylan and his wife Caitlin in the grounds of St Martin’s Church. 01. Burry Port Harbour © Phil Fitzsimmons | philfitzsimmons.co.uk 02. Browns Hotel © Crown copyright (2014) Visit Wales.


SPRING EDITION 2014

I N T E R N AT I O N A L

A R G E N T I N A / A U S T R A L I A / C A N A DA / I N D I A / U S A

www.britishcouncil.org/wales December 2013 saw the launch of Starless and Bible Black, the international programme for the Dylan Thomas 100 centenary. The programme mainly covers five key countries – USA, Canada, Argentina, India and Australia, with a range of collaborative performances alongside master classes and education workshops for teachers and practitioners. In India, the Walking Cities project is an exchange between four writers from Wales including Swansea-born writer Joe Dunthorne, Bardd Plant Cymru 2011-13 Eurig Salisbury, and four writers from India, making a connection with Dylan’s birthplace and the landscapes that impacted on his writing. Australia will host a presentation of Theatr Iolo’s Adventures in the Skin Trade, adapted by Lucy Gough, in the Sydney Opera House, a first for Welsh theatre, and Melbourne Arts Centre in May 2015. Melbourne Writers Festival, August 21-31 2014, will include a focus on Dylan and contemporary Welsh writing. Canada sees a Dylan-inspired programme featuring Welsh poets Rhian Edwards, Welsh Book of the Year winner 2013, and Ifor Ap Glyn, winner of the Crown at the 2013 National Eisteddfod at the March Hare Festival in March as part of a writer exchange. In the USA a partnership with Literature Wales produces a re-launch of Aeronwy Thomas-Ellis' and Peter Thabit Jones’ Walking Tour of New York with a newly developed smartphone App highlighting many of the places Dylan Thomas frequented in Greenwich Village. The App was launched there by the First Minister and Hannah Ellis on 27 February, where they were joined by Harpist Claire Jones and percussionist Chris Marshall, who performed a new suite inspired by Dylan Thomas at the event. In Argentina the British Council will showcase Welsh writing at the Buenos Aires Book Fair in April 2014 before moving on to Patagonia in 2015. Underpinning the cultural programme will be a global education project creating a range of new materials to make the work and life of the famed Welsh poet and writer more widely known, and to bring his writings into the English language classroom.


SPRING EDITION 2014

THE LAUGHARNE WEEKEND The next Laugharne Weekend on 4-6 April boasts a customary eclectic feel with some real stand-out highlights, including appearances by legendary songwriter Ray Davies; performances by comedians Arthur Smith, Robin Ince, Josie Long and Mark Thomas; literary figures, the 2013 Man Booker Prize winner Eleanor Catton, and Winter's Bone author Daniel Woodrell; Wilko Johnson plus Joe Dunthorne, Jonathan Coe, Nikita Lalwani, Jasper Fforde, Nadifa Mohammed and Rachel Trezise.

www.dylanthomas100.org

R

M

There is also an irresistible treat in store for visitors, with a unique discussion on conspiracy theories between David Icke and Keith Allen! Keith also hosts his talent show Laugharne’s Got Talent every night at The Fountain Inn.

E

There will be music from Scritti Politti and Pete Wylie, alongside the return of festival favourite Stuart Maconie, including his BBC Radio 2 series The People's Songs. Jon Ronson will also return, plus Phill Jupitus takes to the decks, and Martin Rowson shows off his Dylan cartoons. "Laugharne has a unique energy, it's almost mystical." – Patti Smith.

Laugharne Canoe Tour (Right) © Hannah Lawson

T H E DY L A N W E E K E N D S www.dylanthomas100.org

THE DYLAN THOMAS POETRY, BIOGRAPHY & FILM WEEKEND | 2nd - 5th May 2014

MUSIC AND FILM WEEKEND

Some of the biggest names in contemporary poetry will perform around Dylan’s Laugharne haunts across the weekend, from Simon Armitage to John Cooper Clarke, Murray Lachlan Young, Owen Sheers, Gwyneth Lewis, Patrick Jones and Jah Wobble.

The music and film weekend will be a celebration of the strangeness and beauty of Wales and its ancient culture. The musical side of things will feature an all-Welsh line-up ranging from folk to psychedelia, but all of it rooted in the customs and culture of the artists’ home country. The film side of the weekend will sport a mix of odd and wonderful cinema feature films made in Wales from the 20s to the present day, plus an eclectic selection of archive footage of lost Welsh folk culture. Buckle up for the weirdest weekend yet in Wales’ strangest township. This is the lost world that Dylan Thomas came roaring out of.

The BBC will broadcast a range of programmes from the heart of Laugharne Castle; Helen Griffin performs her acclaimed one-woman play Caitlin, while Rhodri Miles does Dylan singlehandedly. National Theatre Wales in collaboration with BBC Cymru Wales will present a re-imagined version of the world of Under Milk Wood, featuring pre-recorded performances by leading Welsh actors and singers and installations across the town. Expert Jeff Towns talks Dylan pubs and bars, and related films will be shown over the weekend; music is provided by the likes of Robin Williamson and Mercury Prize nominee John Bramwell. The Laugharne Castle Poetry and Film Festival on 6-8 June offers a unique programme of film screenings, poetry readings, talks and creative workshops.

19th - 21st September 2014

RADIO AND COMEDY WEEKEND 26th - 28th September 2014

The radio and comedy weekend will focus on the great traditions of BBC radio drama and documentary with which Dylan Thomas was so closely associated, while the Comedy strand will, naturally, focus on the extremely strong Welsh and British comedy scene, but once again with a focus on the more experimental progressive comics, and keeping away from the over-exposed tax-shelterowning end of the comedy scene.

A


R A W

R AW M AT E R I A L : L L A R E G G U B R E V I S I T E D National Theatre Wales in collaboration with BBC Cymru Wales

M A T

E

R

I

A reimagined version of the world of Under Milk Wood, featuring prerecorded performances by leading Welsh actors and singers, and installations across the town. We will be taken on a journey through Laugharne – the place that inspired Under Milk Wood, and 'the strangest town in Wales' according to Dylan Thomas himself. On foot, we will explore hidden and transformed spaces as we find Thomas' characters re-imagined on screen by some of Wales' most extraordinary and well-loved performers. As we go on our trail through the town, local townsfolk introduce us to the actions, habits and secrets that make today's Laugharne as curious and unique a place as it was when Thomas called it home. Join us on this live/broadcast adventure in this most inimitable of places.

#rawmaterial

DAT E S & T I M E S

www.dylanthomas100.org

Sat 3 May, 11:00 am Sun 4 May, 11:00 am Bank Holiday Mon 5 May, 11:00 am

MARC REES

and JON TREGENNA Photograph (Left) Š Courtesy of Warren Orchard / National Theatre Wales

A L !

Created by

The performance is part of the first Dylan Weekend.

11


SPRING EDITION 2014

LONDON www.dylanthomas100.org

From 1934, Dylan Thomas became a familiar figure among the bohemian community of ‘Fitzrovia,’ the neighbourhood of London’s West End centred on the Fitzroy Tavern. It was there, in 1936 at The Wheatsheaf pub, that Dylan fell in love with Caitlin Macnamara, a 22-year-old chorus-line dancer at The London Palladium, and there he was also to meet the leading figures of the British surrealist movement, taking part in the international surrealist exhibition at Burlington Place, handing out cups of boiled string! In 1941 Dylan found regular work with Strand Films on productions for the Ministry of Information, covering subjects as varied as the history of the British dyeing industry and post-war reconstruction, even using his verse on Leni Riefenstahl’s film of an early Nuremburg rally, These Are The Men. For three years from 1945 Dylan was to become a very familiar presence on BBC Radio, using his rich voice on character parts in a variety of productions and talk shows. www.dylanthomas100.org | @dylanthomas_100

As part of Dylan Thomas 100 there will be a programme of events throughout 2014 in London. The programme was fittingly launched in February with Poet in The City at Kings Place, an event with a stellar line-up featuring Guy Masterson, Andrew Lycett, Gwyneth Lewis and Owen Sheers. The year unfolds with a number of further events, including Poetry on The Underground, art exhibitions, guided walks, orchestral premières, and theatrical productions staged in and around Dylan’s regular London haunts and key literary venues, including a Festival in Fitzrovia on his birthday weekend in October. For further information on London events, go to: www.dylanthomas100.org

Dylan Thomas (Above) Image supplied by kind courtesy of BBC Cymru Wales


SPRING EDITION 2014

WELSH EVENT LISTINGS SPRING / SUMMER 2014

03 - 05 Apr 2014

UNDER MILK WOOD

UNDER MILK WOOD: AN OPERA Taliesin Arts Centre taliesinartscentre.co.uk/undermilkwood Taliesin Arts Centre in co-production with Le Chien qui Chante (Montreal) and Companion Star (New York) and in association with Welsh National Opera presents the world première of Under Milk Wood: an opera

Under Milk Wood is a work of genius, rich in humour and populated by sublime, enchanting characters. Written from the heart, it offers an unforgettable journey to the roots of language and the soul of Wales. This new production, directed by Terry Hands, marks both the centenary of Dylan Thomas' birth in 1914 and the 60th anniversary of the play's British première. The opening performances of the production have received glowing reviews and the production is also touring the following venues this spring: 02 - 05 April 2014

Theatr Brycheiniog, Brecon | brycheiniog.co.uk

Based on the original play for voices by Dylan Thomas Composed by John Metcalf | Text by Dylan Thomas

10 - 12 April 2014

In 1954, Dylan Thomas caused a literary storm with his play for voices, Under Milk Wood. Sixty years on, Wales' leading opera composer, John Metcalf creates a ground-breaking new opera and recreates Thomas' world of Llareggub – the town that went mad.

15 - 17 April 2014

Aberystwyth Arts Centre | aberystwythartscentre.co.uk The Hafren, Newton | thehafren.co.uk

Under Milk Wood: an opera weaves together extraordinary poetic and comic language, contemporary and ancient instrumental music, recorded and live sound, as this 13-strong company of singers and multi-instrumentalists creates a feast for the ears. Come join blind, old Captain Cat and his fellow villagers cradling their hopes and dreams in Llareggub. Anything can and will happen in this mythical village during the twenty-four hours that have captured the imagination of millions worldwide.

Under Milk Wood: an opera Brochure (Left) © Courtesy of Taliesin Arts Centre

Premières at Taliesin Arts Centre, Swansea then on tour around Wales.

10 April 2014

TONY CURTIS – MY LIFE WITH DYLAN THOMAS Dylan Thomas Centre, Swansea | 7:30pm | dylanthomas.com An illustrated talk by ProfessorTony Curtis for the 2014 centenary celebrations of the birth of Dylan Thomas. Tony Curtis was born in Carmarthen in 1946 and so for seven years shared that town with Dylan, his family and friends, for whom it was the main railway station and watering-hole on their way from Laugharne to the rest of the world. Wales’ first Professor of Poetry describes being taught, as an undergraduate, by Vernon Watkins at Swansea University in 1967 and he goes on to trace Dylan’s influence on his own writing and the experiences of others, including Dannie Abse, Jonah Jones, John Pudney, John Ormond, Glyn Jones, Aeronwy Thomas and Ceri Richards. 12 Apr - 01 Jun 2014

LOCWS: ART ACROSS THE CITY Dylan Thomas 100 Tawe Mega Poem, Swansea artacrossthecity.com

04 - 06 Apr 2014

THE LAUGHARNE WEEKEND & THE DYLAN WEEKENDS (SEE PAGE 10) Laugharne | thelaugharneweekend.com

Twenty-four permanent and temporary public art commissions from artists and writers on display across Swansea, featuring artists and writers Jeremy Deller, Rachel Trezise, Ultimate Holding Company, Niall Griffiths, Bob & Roberta Smith, Jon Burgerman, Rhian Edwards, Ross Sinclair, Jeremy Millar, Lisa Scantlebury, Tom Goddard, Nick Jordan and Craig Fisher.

13


20 April 2014

17 May 2014

GUIDED TOUR – DYLAN'S SWANSEA

RETURN JOURNEY PROMENADE PERFORMANCE

Dylan Thomas Centre, Swansea | 10:30am - 12:30pm dylanthomas.com

National Waterfront Museum, Swansea to Cwmdonkin Park | 10:30am | dylanthomas.com

Fluellen Theatre Co.’s lively and entertaining performance-based guided tour of Dylan's central Swansea starts from the Dylan Thomas Centre and includes Dylan Thomas Square, The Three Lamps, the site of the Kardomah, Castle Square and ends in the No Sign Wine Bar. The first of 11 tours, see website for details.

Lighthouse Theatre and the Dylan Thomas Centre present a costumed promenade performance of Dylan Thomas’ famous broadcast ‘Return Journey’, bringing it to life on the streets of Swansea. This is the first of nine performances, see the website for details.

Also on 18th May, 22nd June, 20th July, 27th July, 10th Aug, 17th Aug, 24th Aug, 14th Sept and 9th November. 01 May 2014

DYLAN THOMAS BOATHOUSE

17 May - 23 Sept 2014

LLAREGGUB: PETER BLAKE ILLUSTRATES DYLAN THOMAS'S UNDER MILK WOOD Oriel y Parc Landscape Gallery & Visitor Centre, St Davids | orielyparc.co.uk

Laugharne | dylanthomasboathouse.com / dylanthomas100.org A season of performances, creative workshops, exhibitions, children's activities, interactive film-making, poetry readings, a Flash Mob, and even pop-up versions of the writing shed featuring the likes of former Archbishop of Canterbury Dr. Rowan Williams; National Poet of Wales Gillian Clarke; Guardian illustrator Martin Rowson;Young People's Poet Laureate for Wales Martin Daws, and Dylan biographer Andrew Lycett amongst others. 02 - 05 May 2014

THE DYLAN THOMAS POETRY, BIOGRAPHY & FILM WEEKEND (SEE PAGE 10) Laugharne Literature Festival | thedylanweekends.com May - Nov 2014

A DYLAN ODYSSEY (SEE PAGE 07) Literature Wales | literaturewales.org 08 - 10 May 2014

LLEISIAU / VOICES Chapter Arts Centre, Cardiff – good cop bad cop chapter.org/lleisiau / dylanthomas100.org / gcbccentral.com A performance project produced by a creative partnership celebrating how the people of Wales use our voices in a variety of ‘unsung’ ways. Performers recruited from across Wales by open audition, chosen for the way they use voice distinctively in their daily lives, will contribute to an informal and experimental evening of live and pre-recorded entertainment, curated by Richard Huw Morgan and John Rowley in collaboration with a distinguished mix of inter-disciplinary artists. 09 - 10 May 2014

UNDER MILK WOOD DAYS Dylan Thomas Centre, Swansea | dylanthomas.com Two days of activities relating to Dylan Thomas’ famous play first staged in New York in May 1953. It will include a twitter exchange between characters from the play, and a showing of Under the Cranes, Michael Rosen and EmmaLouise Williams' film inspired by Under Milk Wood, followed by a question and answer session. 12 - 17 May 2014

C AITLIN | Swansea Grand Theatre | swanseagrand.co.uk Renowned Swansea actress Helen Griffin plays Caitlin Macnamara, Dylan’s wife, in a one woman show.

25 May - 07 Jun 2014

DYLAN THOMAS INTERNATIONAL SUMMER SCHOOL University of Wales Trinity Saint David | tsd.ac.uk 26 May 2014

REMINISCENCES OF CHILDHOOD Rhossili Village Hall | lighthouse-theatre.co.uk Lighthouse Theatre presents Adrian Metcalfe in an hour-long, solo performance during which he draws on his own childhood in Swansea, entwining it with Dylan’s material. 31 May - 31 Aug 2014

DYLAN THOMAS' NOTEBOOKS EXHIBITION Dylan Thomas Centre, Swansea | dylanthomas.com This exhibition comprises the four poetry Notebooks written between 1930 and 1934, and the Red Prose Notebook that also dates from this time. They are accompanied by supporting material such as extracts from letters which refer to the poems and the processes involved in their writing, and a self-portrait in coloured pencil Dylan drew on the back of a letter to Pamela Hansford Johnson. The items are on loan from the University of Buffalo.

June / July 2014

POETRY ON THE UNDERGROUND Look out for Dylan's Poetry on the Underground in London. 06 - 08 Jun 2014

LAUGHARNE CASTLE POETRY & FILM FESTIVAL Laugharne Castle | cadw.wales.gov.uk/events Join us for a weekend celebrating Dylan Thomas’ life at Laugharne Castle. Laugharne Castle Poetry & Film Festival will offer a unique programme of film screenings, poetry readings, talks and creative workshops that will celebrate and build on the legacy of Dylan Thomas. 07 Jun 2014

DYLAN THOMAS' WAR: THE PACIFIST, THE PROPAGANDIST & THE SWANSEA BLITZ A Dylan Odyssey by Literature Wales, Swansea | literaturewales.org


Historian and critic Professor Peter Stead explores war-torn Swansea and the effect of the devastation on Dylan's psyche and writing. 13 - 15 Jun 2014

COMEDY WEEKEND Dylan Thomas Centre, Swansea | dylanthomas.com Join us for a weekend of comedy, featuring some of the finest acts on the circuit, curated by comedian and festival organiser Henry Widdicombe. Dylan Thomas is known for both his razor-sharp wit and his gentle humour. His work is full of funny characters, whether it’s those that populate the village of Llareggub (spell it backwards) in Under Milk Wood, or the beautifully told, laugh-out-loud tale about a charabanc outing, ‘A Story’. A fan of Marx Brothers films, he was an entertainer who throughout his lifetime delighted audiences with his readings and anecdotes. Come along and celebrate the work of contemporary comedians at a series of special shows held at the Dylan Thomas Centre. 20 - 22 June 2014

Dylan’s prose and poetry, on the Laugharne Boathouse and Caitlin Thomas. The exhibition will run across several of the Library’s gallery spaces and will include a selection of unique personal items, alongside visiting items from the US, providing a private view of Thomas’ world. 12 Jul 2014

DYLAN THOMAS' SWANSEA UPLANDS: THE BOY AND THE YOUNG DOG A Dylan Odyssey by Literature Wales, Swansea literaturewales.org Join author, poet, historian and Dylan biographer Phil Carradice and Dylan’s granddaughter Hannah Ellis on a no-holds-barred walk around Dylan’s childhood and early career haunts. Professor M.Wynn Thomas and Dr. Kirsti Bohata will address why growing up in early twentieth-century Swansea resulted in so many outstanding writers. 18 - 20 Jul 2014

BILINGUAL LITERATURE FESTIVAL Dylan Thomas Centre, Swansea | dylanthomas.com

DINEFWR LITERATURE FESTIVAL Dinefwr Park & Castle, Llandeilo, Carmarthenshire dinefwrliteraturefestival.co.uk | @DinefwrLitFest The Dinefwr Literature Festival returns to Dinefwr Park and Castle in the heart of the Carmarthenshire countryside this summer. The programme includes a whole host of events celebrating the centenary of Dylan Thomas. Organised by Literature Wales in partnership with National Trust, Cadw, and University of Wales Trinity Saint David, and supported by Arts Council of Wales National Lottery funding.

26 June 2014

FROM THOMAS' NOTEBOOKS TO OUR OWN: WRITING POETRY WITH DYLAN THOMAS & CARRIE ETTER Dylan Thomas Centre, Swansea | dylanthomas.com In this workshop, led by renowned poet Carrie Etter, we'll immerse ourselves in Thomas' Notebooks and revel in the narrative details and uses of language, then take our findings to create new, original poems that build on that inspiration.

A weekend celebration of bilingual literature curated by Menna Elfyn, one of the most significant poets writing in Wales today and the author of over twenty books, which will be packed with exciting events. Until 19 July 2014

DYLAN AND FRIENDS National Museum, Cardiff | museumwales.ac.uk/cardiff This display brings together portraits of Dylan and Caitlin Thomas, including oil paintings by Augustus John and Alfred James and photographs by Bill Brandt, Rollie McKenna and Nora Summers. 19 July 2014

DYLAN THOMAS' SWANSEA HOLLYWOOD: THE MUMMY AND THE OLD DARK HOUSE A Dylan Odyssey by Literature Wales, Swansea literaturewales.org The tour goes to three of Dylan’s childhood cinemas with a talk in a secret space at a fourth.The event features author and scriptwriter Andrew Davies, expert Jeff Towns and festival organiser Berwyn Rowlands. The evening will culminate with an introduced screening of Andrew Davies’ new drama A Poet in New York, followed by a question and answer session at the Grand Theatre.

28 Jun 2014

Dylan Thomas Birthplace, Swansea | dylanthomasbirthplace.com Using a camera, smart-phone or tablet, entrants are encouraged to use innovation over picture quality to interpret ten Dylan Thomasrelated themes throughout the day.

AUTUMN / WINTER 2014 Aug - Sept 2014

BEDAZZLED – A WELSHMAN IN NEW YORK Ffotogallery – Cardiff, Swansea, New Quay | ffotogallery.org

28 Jun - 20 Dec 2014

DYLAN National Library of Wales, Aberystwyth dylanthyomas100.org / llgc.org.uk A major multi-media exhibition in conjunction with a series of newly commissioned showcase events, including partnerships with the dancer Eddie Ladd; Cwmni Theatr Arad Goch; the poet Damien Walford Davies; and visual artists Pete Finnemore and Russell Roberts, will give a fresh perspective on

Bedazzled celebrates the special relationship Dylan Thomas had with the United States, New York in particular, and the enduring influence of his life and work on both sides of the Atlantic. In a series of live events ‘re-imaging’ his favourite watering hole The White Horse Tavern in Greenwich Village, audience members are transported back to the heady bohemian world of New York in the early 1950s where Dylan Thomas’ charisma and dramatic and lyrical use of language left all around him spellbound.

15


Sept - Oct 2014

ADVENTURES IN THE SKIN TRADE Theatr Iolo | dylanthomas100.org / theatriolo.com Samuel Bennett leaves his home in South Wales to pursue a career in London. He sets out with an attitude of reckless, nihilistic purpose but encounters a nightmarish city. A room full of furniture, an assortment of bizarre characters and an embarrassing first sexual experience in a cold bath. Join Samuel as he meanders through this dreamlike world, all with a beer bottle stuck soundly on his little finger. Dylan Thomas’ gloriously surreal coming-of-age and unfinished novel is given new life by acclaimed writer Lucy Gough (Hollyoaks, Wuthering Heights, Creative Wales Award winner) in a special production directed by Kevin Lewis. Suitable for ages 14+. 03 - 05 Sept 2014

DYLAN UNCHAINED: THE DYLAN THOMAS CENTENARY CONFERENCE, 1914 - 2014 Swansea University & Taliesin Arts Centre swansea.ac.uk/dylanthomas There will be a poetry reading of work by contemporary poets, a play written by David Britton, the launch of the new Collected Poems of Dylan Thomas, plus exhibitions, tours and public lectures. 05 Sept - 24 Dec 2014

DYLAN THOMAS' MANUSCRIPTS EXHIBITION Dylan Thomas Centre, Swansea | dylanthomas.com This exhibition comprises manuscripts of poems, a list of rhyming words and a series of black and white photographs of Dylan Thomas, many of which have not been widely displayed or reproduced. The items are on loan from the University of Buffalo.

06 Sept 2014

DYLAN THOMAS, THE KARDOMAH GANG, THE ACTOR AND THE COMEDIAN A Dylan Odyssey by Literature Wales, Swansea literaturewales.org Prof. John Goodby and Jeff Towns consider the influence of the Kardomah Gang on Dylan’s personality and poetry through the very places in which he socialised. Take a journey through Swansea and Gower enjoying a short talk by Sidney Roe, who grew up with Dylan. 02 Oct 2014

DYLAN THOMAS NATIONAL POETRY DAY EVENT Dylan Thomas Centre, Swansea | dylanthomas.com Join us for a special celebration of poetry from Swansea as we mark National Poetry Day. 04 - 18 Oct 2014

THE DYLAN THOMAS 100 TRILOGY PROJECT Swansea Festival of Music & the Arts | swanseagrand.co.uk Staged in a variety of venues across Swansea, three events take place featuring the likes of the Russian State Philharmonic Orchestra, Welsh National Opera, The Philharmonia Orchestra, conductors Christoph von Dohnanyi and Grant Llewellyn, harpist Catrin Finch, pianist Frank Peter

Zimmerman, cellist Steffan Morris, the BBC National Orchestra and Chorus of Wales, baritone Roderick Williams and soprano Elin Manahan Thomas. The festival includes a number of firsts by Karl Jenkins, Joseph Davies, John Rea, and John Corigliano. The trilogy comprises: The Wales première of A Dylan Thomas Trilogy by John Corigliano, a choral/orchestral work by the 70-year-old New York composer which sets to music three Thomas poems: Fern Hill, Poem in October and Poem on his Birthday, poetry described by the composer as: “the words, which are as the sounds of bells, of musical instruments.”[3] A festival commission of Llareggub by Swansea-born international composer Karl Jenkins in celebration of his 70th birthday.The poetry of Wales has long been a thread of inspiration in his output, including a work inspired by lines from Under Milk Wood. This new three-movement orchestral suite evokes images associated with the fictitious setting for the ‘play for voices’. The Music in the Words – an outreach project for 30 Swansea schools, developed by Tŷ Cerdd, managed by Swansea’s Arts in Education team, and facilitated by composer Stacey Blythe. In addition to the Trilogy events, in co-operation with Bangor University’s My Friend Dylan Thomas festival, there will be A Tribute to Thomas in Voice and Verse. 19 - 28 Oct 2014

THE BEGINNING Dylan Thomas Birthplace | dylanthomasbirthplace.com Ten days of celebration leading up to and beyond the centenary on 27th Oct, including performances of the especially commissioned site-specific play First Love, ongoing tributes from 100 Voices and a special event as the world focuses on the birthplace. 24 - 26 Oct 2014

DO NOT GO GENTLE FESTIVAL Dylan Thomas Birthplace,The Garage, Mozart’s, The Chattery, St. James Social Club, Noah’s Yard donotgogentlefestival.com Celebrating the centenary of Dylan Thomas' birth, Do Not Go Gentle aims to be a festival that he might have liked; including music, literature, comedy and film it combines cosy and atmospheric venues with acts that could have inspired and amused Dylan in his day. 25 - 26 Oct 2014

DYLAN THOMAS IN FITZROVIA dylanthomasfitzrovia.com | @DTFitzrovia A celebration of Dylan’s life and work by using the area, its streets and rich store of locations for a series of performances, walks, readings, exhibitions, meals, film showings and musical events, culminating in a centenary concert.


25 Oct 2014

04 - 08 Nov 2014

Laying of wreath at Westminster Abbey. 25 - 30 Oct 2014

MY FRIEND DYLAN THOMAS Pontio / Bangor University School of Music bangor.ac.uk/music / pontio.co.uk Dylan’s bridge to the world of music was his lifelong friend and collaborator, Daniel Jones, composer of the original music to Under Milk Wood and author of the witty and affectionate memoir My Friend Dylan Thomas. Jones, who died in 1993, was a supremely important figure in Welsh culture, and his music provides the focus for this six-day musical celebration of Dylan Thomas’ work, which includes performances of vocal and choral settings of Dylan’s poems by composers ranging from Stravinsky to Mark-Anthony Turnage, responses to Dylan’s work in jazz and in cutting-edge electroacoustic sonic art, new commissions by Welsh composers John Rea, Guto Pryderi Puw and Andrew Lewis, and a rare performance of Jones’ fourth symphony (1954), written in memory of Dylan Thomas. Performers include Swanseaborn soprano Elin Manahan Thomas, jazz pianist Huw Warren and the BBC National Orchestra of Wales. Associated events include a performance by actor Rhodri Miles of Clown in the Moon, Gwynne Edwards’ theatrical portrait of Dylan Thomas, alongside educational workshops for local schoolchildren and public events for the entire community. 26 Oct 2014

A CHILD’S CHRISTMAS IN WALES Wales Theatre Company & Swansea Grand Theatre childschristmasinwales.co.uk / swanseagrand.co.uk The climax of a year-long celebration in 2014 of the life and works of Dylan Thomas will be The Wales Theatre Company’s production of A Child’s Christmas in Wales. Dylan Thomas’ childhood memory of Christmas has become a firm favourite for generations of children in and beyond Wales. This adaptation is a new and evocative picture of Dylan’s early years, drawing on many of his short stories and broadcasts to create a childhood wonderland of snowbound memory. Conceived for a cast of 10 actor/musicians the production captures the wonder of a Christmas time of almost a century ago as seen through a child’s eyes, as the older Dylan looks back in at his six-yearold self and asks ‘did it really snow for twelve days and twelve nights?’[4]

30 Oct - 8 Nov | Swansea Grand THEN TOURING WALES: 10/11 Nov | The Torch Theatre, Milford Haven 14/15 Nov | Theatr Hafren, Newtown 18/19 Nov | The Lyric Theatre, Carmarthen 20/21/22 Nov | Venue Cymru, Llandudno 24 - 29 Nov | The New Theatre, Cardiff 1/2 Dec | Aberystwyth Arts Centre 4/5/6/7 Dec | Theatr Brycheiniog 9/10 Dec | Pontio, Bangor

THE DYLATHON The Swansea Grand Theatre | dylathon100.com

21 Nov - 6 Dec 2014

The Wales Theatre Company in conjunction with The Swansea Grand Theatre. From 11am Sunday October 26th until 11pm on the anniversary itself, Monday 27th October 2014.

RETURN JOURNEY

A non-stop 36-hour marathon reading of Dylan Thomas' poems, short stories, broadcasts and screenplays.

A series of intergenerational community based drawing workshops with input from professional artists.

Staged by Michael Bogdanov, the performers include Jonathan Pryce, Gretta Scacchi, Sir Derek Jacobi, Howard Marks, Rowan Williams, Siân Phillips, David Emanuel and many more Welsh and international personalities to be announced together with community groups, schools, bands and choirs. Participants will be numbered in the 100's! Come for 2 hours, a day or the whole weekend!

27 Oct - 09 Nov 2014

DYLAN THOMAS FESTIVAL Dylan Thomas Centre, Swansea dylanthomas.com The 17th annual Dylan Thomas Festival will feature an eclectic mixture of events and special guests. Events include talks, workshops, exhibitions and performances – including Bob Kingdom’s acclaimed Return Journey – and a weekend festival focusing on war poetry.

Elysium Gallery | elysiumgallery.com

05 - 06 Dec 2014

PUBLIC SYMPOSIUM National Library of Wales, Aberystwyth | llgc.org.uk A public symposium, held at the Library on 5-6 December 2014, will be a fitting finale to our year-long activities and will include a showing of Andrew Sinclair’s 1972 film adaption of Under Milk Wood and an interview between the director and Damian Walford Davies, as well as a number of guest speakers lecturing on a range of topics themed around the study of Dylan Thomas and his work. Throughout 2014

DYLAN THOMAS SEASON S4C | s4c.co.uk S4C will be marking the Dylan Thomas centenary with new commissions, archive content, feature pieces in the channel’s existing programmes and partnership work. Amongst the new commissions is a Kevin Allen and Rhys Ifans documentary which will look at the influences of Welsh on Dylan Thomas.

17


SPRING EDITION 2014 A future edition of this programme of events will be published in summer 2014. Updates will be provided on confirmed event dates, education projects, Dylan Thomas 100 Ambassadors, international events and the official Dylan Thomas 100 website, which will provide all festival-related information and access to digital applications.

T H A N K S TO. . .

BIBLIOGRAPHY

We would like to take this opportunity to thank the key organisations involved for their support of Dylan Thomas 100, as listed at: dylanthomas100.org Special thanks are also due to: Jeff Towns, Chairman of the Dylan Thomas Society; the family of Nora Summers (1892-1948) in recognition and acknowledgement of her iconic photograph of Dylan Thomas that serves as the inspiration for the centenary logo; David Higham Associates, literary agents for Dylan Thomas, for their advice and continued support; and the Dylan Thomas Trust for its commitment to Dylan Thomas 100.

1. From ‘Under Milk Wood’ (Orion) 2. ‘Fern Hill’ from The Poems (Orion) 3. From 'Poetic Manifesto' (Texas Quarterly: Winter, 1961) 4. From ‘A Child’s Christmas in Wales’ (Orion)

“...Captain Cat, at his window thrown wide to the sun and the clippered seas he sailed long ago when his eyes were blue and bright, slumbers and voyages"

Under Milk Wood [1]

Dylan Thomas' Writing Shed (Above) © www.discovercarmarthenshire.com

U S E F U L C O N TA C T S www.dylanthomas100.org visitwales.com

(Official Website)

| @dylanthomas_100

(Tourism & Visitor Enquiries)

visitswanseabay.com (Tourism & Visitor Enquiries) discovercarmarthenshire.com (Tourism & Visitor Enquiries) discoverceredigion.co.uk (Tourism & Visitor Enquiries) visitpembrokeshire.com (Tourism & Visitor Enquiries)

dylanthomas.com (Dylan Thomas Centre) traveltrade.visitwales.com (Travel Trade Enquiries) britishcouncil.org/wales (International Event Enquiries) developingdylan100.co.uk (Literature Wales)


DYLAN THOMAS 100

R H A G L E N Y C A N M LW Y D D I A N T A GWYBODAETH AM DOCYNNAU ODDI MEWN www.dylanthomas100.org | @dylanthomas_100

DYLAN THOMAS 100 R H AG L E N D I G W Y D D I A DAU Rhifyn Gwanwyn 2014


Boat House Dylan Thomas Š www.discovercarmarthenshire.com www.dylanthomas100.org | @dylanthomas_100


RHIFYN GWANWYN 2014

R H AG A I R Actor

MICHAEL SHEEN

OBE

“Mae cael gwahoddiad i ysgrifennu am Dylan Thomas fel cael gwahoddiad i ysgrifennu ynghylch sut brofiad yw bod yn fyw. Ni all gwaith unrhyw awdur arall fy llonni fel ei waith ef. Does neb â’i weledigaeth o’r bywyd hwn sy’n gallu fy llenwi gyda’r un ymdeimlad o barch a blys; neb â’i eiriau sy’n gallu tynnu dŵr o’m dannedd gymaint, na’i ddelweddau’n mynnu’r fath lefaru. Mae gan y cymysgedd hylosg o blwyfoldeb twyllodrus a chnawdolrwydd estron ar sail o ddeallusrwydd paganaidd cythryblus fywiogrwydd ac uniongyrchedd sy’n gallu eich bwrw fel slapen ar ddiwrnod oer. I efelychu ei ddewiniaeth dywyll byddech yn gorfod yfed o’r un ffynnon swyn ag y gwnaeth Dylan ei hunan, taro’r un fargen uffernol â pha ddiafol Cymreig bynnag a gyfarfu ar lwybrau croes Parc Cwmdoncyn. Bywyd chwyrlïol a gafodd. Mae’r straeon a’r chwedlau’n lleng, wrth gwrs, ond y mae’r gwir yn amlweddog ac mae’n rhy hawdd rhamanteiddio a symleiddio y wedd honno o’r gwir. Mae’r wedd a amlygir i mi yn ei waith yn sôn wrthyf am ddyn yn byw, ar yr un pryd, yn aflonyddwch cynnes y cof a’r gorffennol, yn gallu deffro atgofion ei gynefindra a’i ddiogelwch yn ogystal â’i ddieithrwch a’i ddirgelwch ac, ar yr un pryd, yn byw ar gyrion pellaf oer y cosmos, yn unig ar ymylon bywyd dynol, yn syllu i’r gwagle a’r tywyllwch di-lun gan ymaflyd â’i ffurfiau ac â’i ystyron. Efallai iddo addoli ger bron allor wyllt a diymatal, dan orchudd o winwydd a mwsogl llaith, ond roedd disgyblaeth a rheolaeth o fewn ei amgyffred hefyd. Ni chonsuriwyd y cylch hud gan ddigymhellrwydd trydanol yn unig ond hefyd gan saernïo oeraidd a chaled. Yn gyhoeddus byddai’n dathlu Dionysus ond, yn nhrymder y nos, wrth lafurio ar ei gelfyddyd swrth, Apolon oedd yn tywys ei law. Bendith fawr i ni oll yw bod ei fywyd a’i waith yn cael eu dathlu mor llawn eleni. Mae’n caniatáu i ni ddathlu popeth sydd orau ynghylch Cymru, ynghylch pwy ydym ac, yn y pen draw, sut beth yw bod yn fyw.”

Bardd Cenedlaethol Cymru

GILLIAN CLARKE “Roeddwn yn fy arddegau pan ddarlledwyd Under Milk Wood gyntaf ar y radio. Sicrhaodd fy nhad fy mod yn gwrando. Roedd yn un o’r trobwyntiau a aildrefnodd gwrs fy mywyd. Roeddwn yn adnabod pobl y ddrama, yn deall sut y siaradent, yn clywed fy nain, modrybedd ac ewythrod o Sir Gâr yn arferion a digrifwch eu parablu. Cyn hynny, roeddwn i a’m math wedi bod yn hollol absennol o lenyddiaeth Saesneg. Gwaith dynion o Saeson oedd llenyddiaeth, ac er fy mod yn caru fy ngwersi Saesneg, ar Shakespeare a Keats,Yeats a TS Eliot, roedd y llyfrau a ddarllenem yn disgrifio bydoedd ymhell o’n byd ni. Cefais fy annog gan fy athro i ysgrifennu cerddi a storïau; roedd fy nhraethawd Saesneg wythnosol bob amser yn cystadlu am y marc uchaf, ac roeddwn wrth fy modd yn cael fy ngwerthfawrogi yn fy ysgol fechan Gymreig. Ond nid oedd unrhyw batrymau ymddwyn bryd hynny a allai feithrin uchelgais rhywun ifanc i ysgrifennu, ac ni wyddem ni na’r byd oddi allan am ddiwylliant llenyddol cyfoethog ein gwlad fach ein hunain. Prynais gopi o Collected Poems Dylan Thomas ac rwy’n ei drysori fyth. Nid oedd yn gyfrinach mwyach – un ohonom ni oedd un o feirdd mwyaf yr ugeinfed ganrif.” Gillian Clarke (ar y dde) © Trwy garedigrwydd Mairian Delyth

Boat House Dylan Thomas (Clawr Blaen) © www.discovercarmarthenshire.com

03


RHIFYN GWANWYN 2014

CEFNDIR YR ŴYL www.dylanthomas100.org | @dylanthomas_100

Dylan Thomas 100 yw’r flwyddyn o ŵyl i nodi canmlwyddiant genedigaeth un o feirdd enwocaf Cymru, ac un o gymeriadau diwylliannol mwyaf arwyddocaol yr 20fed ganrif. Bydd yr ŵyl yn rhoi lle amlwg i raglen o berfformiadau theatr, celfyddydau gweledol, comedi, teledu, ffilm ac arddangosfeydd drwy gydol 2014 yng Nghymru ac ar hyd a lled y byd. Mae’r pamffledyn hwn yn canolbwyntio ar weithgareddau’r gwanwyn a’r haf cynnar, er ei fod yn cynnwys gwybodaeth am ddigwyddiadau gydol y flwyddyn.

TEYRNGED SYR PETER BLAKE I DYLAN YN LANSIO'R CANMLWYDDIANT Cafodd Dylan Thomas 100 y dechrau gorau posib ym mis Tachwedd 2013 pan lansiwyd Llareggub: Peter Blake yn darlunio Under Milk Wood yn yr Amgueddfa Genedlaethol, Caerdydd, arddangosfa a dynnodd sylw byd celf ar draws gwledydd Prydain at frwdfrydedd 28 mlynedd un o artistiaid byw enwocaf y DU dros y gwaith yr ymserchir mwyaf ynddo o blith holl weithiau Dylan. Daeth cyfnod yr arddangosfa o ryw 170 dehongliad gweledol o gymeriadau’r ddrama i leisiau – ei dilyniannau breuddwydiol a’i golygfeydd a’i lleoliadau – i ben yng Nghaerdydd ar 16 Mawrth 2014 ond caiff ei throsglwyddo i Oriel y Parc yn Nhyddewi, Sir Benfro o 17 Mai tan 23 Medi.

Lansio Arddangosfa Syr Peter Blake, Amgueddfa Genedlaethol Cymru (Uchod) © Nick Treharne | nicktreharne.com

Mae hwyl a diddordeb Dylan mewn geiriau’n adlewyrchu fy nghariad fy hun at farddoniaeth ac, fel cyd-Gymro, mae’n fraint gennyf gefnogi Dylan Thomas 100 a’r carnifal diwylliannol a fydd yn digwydd ar draws y byd yn ystod y misoedd nesaf, i gydnabod dawn Dylan fel gwir feistr ar y Saesneg, a ffynhonnell ysbrydoliaeth sawl cenhedlaeth yn y dyfodol.

Terry Jones www.dylanthomas100.org | @dylanthomas_100


Pa un a ydych yn gefnogwr gwaith Dylan Thomas neu beidio, roedd ei ysgrifennu’n ddiamau’n ddigwyddiad seismig yn llenyddiaeth y byd ac mae’n dal i ddylanwadu ar ddarllenwyr o bedwar ban. Mae canmlwyddiant 2014 yn gyfle gwych i ddathlu ei gariad unigryw at iaith, chwedl a sain, ac i ganolbwyntio ein sylw’n fanylach ar y farddoniaeth a ysgrifennodd, yn ogystal â’i fywyd.

Owen Sheers

Butcher Beynon's (Uchod) © Trwy garedigrwydd Syr Peter Blake

L LY S G E N H A D O N Gydag EUB Tywysog Cymru fel Noddwr Brenhinol, Hannah Ellis wyres Dylan fel Noddwr Anrhydeddus, a sefydlu mawrion Cymru Bryn Terfel, Karl Jenkins, Cerys Matthews a Catrin Finch eisoes fel Llysgenhadon, rydym yn falch o gyhoeddi ymrwymiad rhagor o gefnogwyr amlwg i ddathliadau canmlwyddiant un o feirdd mwyaf yr 20fed ganrif. Ymhlith y Llysgenhadon newydd y mae: Y Gwir Anrhydeddus Rhodri Morgan, cyn-Brif Weinidog Cymru; Carol Ann Duffy; Gillian Clarke; Matthew Rhys; Michael Sheen; Owen Sheers; Terry Jones; Syr Peter Blake; Roger McGough; Rhys Ifans a Rob Brydon. Dylan Thomas (Canol) © Lee Miller Archives, Lloegr 2014 Cedwir pob hawl www.leemiller.co.uk

05


www.dylanwad100.co.uk | @Dylanwad100 Fel rhan o Dylanwad, llinyn addysg Llenyddiaeth Cymru ar gyfer yr ŵyl, mae gweithdai ysgrifennu creadigol yn digwydd yn y ddwy iaith ar hyd a lled Cymru, gydag awduron fel: Dan Anthony, y sgriptiwr Tracey Beaker; Cynan Jones, y nofelydd Jemma L King, a oedd ar restr fer Gwobr Dylan Thomas 2013. Hefyd, ceir gweithdai trawsgelfyddyd ar gyfer pobl ifanc anystywallt a than anfantais, dan ofal artistiaid fel: Huw Aaron, y cartwnydd; Martin Daws, Bardd Llawryfog Pobl Ifanc Cymru; a Rufus Mufasa y rapiwr dwyieithog. Gall ysgolion archebu gweithdai trwy ymweld â gwefan Dylanwad neu gysylltu â Llenyddiaeth Cymru ar 029 2047 2266. With branches waiting for a singing bird (ar y chwith) © Trwy garedigrwydd Ysgol Cyfarthfa

A G O R D D RW S DY C H Y M Y G www.developingdylan100.co.uk/cy/international-competition

Mae Llenyddiaeth Cymru a Dylanwad yn gwahodd holl egin ysgrifenwyr rhwng 7 a 25 oed i gynnig yng nghystadleuaeth ryngwladol Dylan Thomas, Agor Ddrws Dychymyg. Mae panel beirniaid y gystadleuaeth yn cynnwys Mark Watson, un o gomedïwyr Prydeinig amlycaf y blynyddoedd diwethaf. Ymhlith y beirniaid eraill y mae Joe Dunthorne, Elen Caldecott, Anni Llŷn, Bethan Gwanas, Mererid Hopwood a Hannah Ellis, wyres Dylan Thomas a Llywydd Cymdeithas Dylan Thomas. Mae’r gystadleuaeth yn cynnig cyfle arbennig i ddechreuwyr gael cyhoeddi eu gwaith mewn cylchgrawn llenyddol a’i ddarllen ar radio cenedlaethol gan rai o gymeriadau amlycaf Cymru, gan gynnwys Huw Stephens, DJ ar BBC Radio One. Mae Agor Ddrws Dychymyg yn croesawu cynigion ar ysgrifennu creadigol o bob math, o gerddi i eiriau caneuon, limrigau ysgafn i ffuglen, cyn belled â bod Dylan Thomas, yr awdur Cymreig, wedi eu hysbrydoli, ac nad yw’r cynigion yn hwy na deg llinell ar hugain neu 500 gair. Y dyddiad cau yw 27 Mehefin 2014 ac fe gyhoeddir enillwyr y gystadleuaeth yn achlysur cyflwyno Gwobr Dylan Thomas yn Abertawe ym mis Tachwedd 2014. Bethan Gwanas (ar y dde) © Bethan Gwanas www.dylanthomas100.org | @dylanthomas_100


RHIFYN GWANWYN 2014

"disgwyl yn y chwythwm disymwth o wynt, i chwibanu a chwna" Dan y Wenallt [1]

O DY S S E Y DY L A N

Arfordir Cymru yn yr haf (Uchod) © Llenyddiaeth Cymru

www.dylanthomas100.org | @LitWales

Castell Talacharn (ar y dde) © Trwy garedigrwydd Griffin Guiding

Mae Llenyddiaeth Cymru’n mynd â ni ar daith hynod i fyd Dylan trwy ei leoedd, ei bobl a’i eiriau, yng nghwmni rhai fel Griff Rhys Jones y digrifwr; Andrew Davies, awdur a sgriptiwr; Helen Griffin, actor; Gillian Clarke, Bardd Cenedlaethol Cymru; T. James Jones, y cyn-Archdderwydd; ac Owen Sheers, yr awdur. Byddant yn archwilio’r morweddau eang, y llwybrau pentrefol, yr ardaloedd trefol, y rhosydd tywyll, y dolydd bras a’r parcdiroedd ir rhwng Greenwich Village, Talacharn, Cei Newydd, Fitzrovia, Abertawe, Rhydychen, Penrhyn Gŵyr a Llan-y-bri.

07


RHIFYN GWANWYN 2014

C Y N E F I N O E D D DY L A N www.dylanthomas100.org

www.discovercarmarthenshire.com

01

Cyfeiriodd Dylan at Sir Gâr fel y 'meysydd mawl’[2] a’i llanwodd â chymaint o ysbrydoliaeth.Yma yr oedd gwreiddiau ei deulu, a Sir Gâr a’i cyffrôdd i ysgrifennu rhai o’i weithiau mwyaf, gan gynnwys Under Milk Wood a Fern Hill. Treuliodd Dylan lawer o wyliau hapus ei blentyndod ar Fferm Fernhill yn Llangain gyda’i Ewythr Jim a’i Fodryb Annie, a anfarwolodd yn ei gerdd eponymaidd. Un o ffefrynnau eraill plentyndod Dylan oedd pentref glan môr Llansteffan, sef lleoliad ei stori fer, A Visit To Grandpa's. Ond tref Talacharn sydd â’r cyswllt agosaf â’r bardd. Roedd Dylan yn byw yn y Boat House yn y dref glan môr ar ymylon tywodlyd Bae Caerfyrddin, gan weithio yn ei gwt ysgrifennu ar ben clogwyn a chanddo olygfeydd ysblennydd dros aber Afon Taf. Dan gyfaredd swyn tragwyddol Talacharn, ni newidiodd fawr ddim yno ers cyfnod Dylan. Ymwelodd â’r dref am y tro cyntaf yn 1934, pan oedd fel ynys o Seisnigrwydd yng nghanol ardal Gymraeg ei hiaith, un a dynnai sylw ati ei hun oherwydd hynodrwydd ei thrigolion. Cyfeiriodd Dylan ati fel ‘y dref hynotaf yng Nghymru’, a chafodd ei ysbrydoli ganddi i greu ei gymeriadau yn Under Milk Wood. Prynwyd y Boat House – a fu’n gartref iddo ef a’i deulu am bedair blynedd olaf ei fywyd – ar ei ran gan gymwynaswr, ac mae bellach yn ganolfan treftadaeth sy’n cynnwys cyflwyniadau clyweled, dodrefn gwreiddiol ac eitemau cofiadwy, ynghyd â siop lyfrau thematig, ystafell de, llwyfan wylio a theras.

02 Yn ôl Paul Ferris, cofiannydd Dylan Thomas: “Byddai cymdogion yn sbecian drwy’r llenni i gael cipolwg ar y Mrs Thomas ifanc mewn gŵn borffor laes, neu’n gwylio ei gŵr, y tybiwyd ei fod yn awdur o ryw fath, yn trotian i lawr y rhiw, i nôl dŵr o’r tap cyhoeddus, yn gwisgo pyjamas a chôt fawr.” Gall ymwelwyr fwynhau Taith Ben-blwydd Dylan Thomas dros y clogwyni dan arweiniad app arbennig; gallant aros yng Ngwesty Browns, hoff le yfed Dylan, a ailwampiwyd yn ddiweddar, a mwynhau lliaws o ddigwyddiadau’r ŵyl ganmlwyddiant a gynhelir yng Nghastell Talacharn, ynghyd â thalu gwrogaeth i Dylan, a Caitlin ei wraig, yn eu gorffwysfa derfynol ym mynwent Eglwys Sant Marthin. 01. Harbwr Porth Tywyn © Phil Fitzsimmons | philfitzsimmons.co.uk 02. Gwesty Browns © Hawlfraint y Goron (2014) Croeso Cymru.


RHIFYN GWANWYN 2014

RHYNGWLADOL

A R I A N N I N / AW S T R A L I A / C A N A DA / I N D I A / U DA

www.britishcouncil.org/wales Ym mis Rhagfyr 2013 lansiwyd Starless and Bible Black, y rhaglen ryngwladol ar gyfer Dylan Thomas 100. Mae’r rhaglen, yn bennaf, yn cwmpasu pump o wledydd allweddol – UDA, Canada, Ariannin, India ac Awstralia – drwy gyfrwng amrywiaeth o berfformiadau cydweithredol ochr yn ochr â dosbarthiadau meistr a gweithdai addysg ar gyfer athrawon ac ymarferwyr. Yn yr India, mae’r prosiect Walking Cities yn gyfnewid rhwng pedwar awdur o Gymru gan gynnwys: Joe Dunthorne, awdur a aned yn Abertawe; Eurig Salisbury, Bardd Plant Cymru 2011-13; a phedwar o ysgrifenwyr o’r India, a’r cyfan yn cysylltu â man geni Dylan a’r tirweddau a effeithiodd ar ei ysgrifennu. Bydd Awstralia’n cyflwyno cynhyrchiad Theatr Iolo o addasiad Lucy Gough o Adventures in the Skin Trade yn Nhŷ Opera Sydney a Chanolfan Celfyddydau Melbourne ym mis Mai 2015. Bydd Gŵyl Ysgrifenwyr Melbourne, Awst 21-31 2014, yn canolbwyntio ar Dylan ac ysgrifennu cyfoes Cymru. Yn March Hare Festival, Canada ym mis Mawrth, fel rhan o gyfnewid ysgrifenwyr, gwelir rhaglen a ysbrydolwyd gan Dylan, a rhoddir lle amlwg ynddi i feirdd Cymreig: Rhian Edwards, enillydd Llyfr y Flwyddyn Cymru 2013; ac Ifor ap Glyn, enillydd y Goron yn Eisteddfod Genedlaethol 2013.Yn UDA mae partneriaeth gyda Llenyddiaeth Cymru’n ail-lansio Cylchdaith Gerdded Aeronwy Thomas-Ellis a Peter Thabit Jones drwy Efrog Newydd gydag App ffôn smart sydd newydd ei ddatblygu ac yn tynnu sylw at lawer o hoff fannau Dylan Thomas yn Greenwich Village. Lansiwyd yr App yno gan Brif Weinidog Cymru a Hannah Ellis ar 27 Chwefror 2014, lle perfformiodd y delynores Claire Jones a'r offerynwr taro Chris Marshall gyfres newydd a ysbrydolwyd gan Dylan Thomas. Yn Ariannin cynhelir arddangosfa’r Cyngor Prydeinig o ysgrifennu Cymreig yn Ffair Lyfrau Buenos Aires ym mis Ebrill 2014, cyn symud ymlaen i Batagonia yn 2015. Yn sail i’r rhaglen ddiwylliannol bydd prosiect addysg byd-eang yn creu amrywiaeth o ddeunyddiau newydd i hybu ymwybyddiaeth o fywyd a gwaith y bardd a’r awdur Cymreig, ac i ddod â’r gwaith hwnnw i’r ystafell ddosbarth Saesneg.


RHIFYN GWANWYN 2014

P E N W Y T H N O S TA L A C H A R N Mae’r Penwythnos Talacharn nesaf ar 4-6 Ebrill yn bwriadu creu’r awyrgylch eclectig arferol gyda rhai uchafbwyntiau gwirioneddol gyffrous, gan gynnwys ymddangosiadau gan y cyfansoddwr caneuon chwedlonol Ray Davies; perfformiadau gan y digrifwyr Arthur Smith, Robin Ince, Josie Long a Mark Thomas; ynghyd â llenorion eraill megis Eleanor Catton, enillydd Gwobr Man Booker 2013, Daniel Woodrell, awdur Winter’s Bone, Wilko Johnson, Joe Dunthorne, Jonathan Coe, Nikita Lalwani, Jasper Fforde, Nadifa Mohammed a Rachel Trezise.

www.dylanthomas100.org

R

M

Mewn digwyddiad gwych ar gyfer ymwelwyr, ceir trafodaeth unigryw ar theorïau cynllwynion rhwng David Icke a Keith Allen! Bydd Keith hefyd yn cynnal ei sioe ddoniau Laugharne’s Got Talent bob nos yn y Fountain Inn.

E

Ceir cerddoriaeth gan Scritti Politti a Pete Wylie, ochr yn ochr â dychweliad ffefrynnau’r ŵyl Stuart Maconie, gan gynnwys ei gyfres The People's Songs ar BBC Radio 2; bydd Jon Ronson yn dychwelyd hefyd, ynghyd â Phill Jupitus ar y deciau, a Martin Rowson yn dangos ei gartwnau o Dylan. "Mae egni Talacharn yn unigryw, mae’n gyfriniol bron." – Patti Smith.

Taith o Dalacharn mewn canŵ (ar y dde) © Hannah Lawson

P E N W Y T H N O S A U DY L A N www.dylanthomas100.org

PENWYTHNOS BARDDONIAETH, COFIANT A FFILMIAU DYLAN THOMAS | 2il - 5ed Mai 2014

PENWYTHNOS CERDDORIAETH A FFILM

Bydd rhai o enwau mwyaf barddoniaeth gyfoes yn perfformio yng nghynefinoedd Dylan yn Nhalacharn yn ystod y penwythnos: Simon Armitage, John Cooper Clarke, Murray Lachlan Young, Owen Sheers, Gwyneth Lewis, Patrick Jones a Jah Wobble.

Bydd y penwythnos cerddoriaeth a ffilm yn ddathliad o hynodrwydd a harddwch Cymru a’i diwylliant hynafol.Ar yr ochr gerddorol rhoir lle amlwg i artistiaid Cymreig o fyd gwerin i seicedelia, ond bydd y cyfan â’i wreiddiau yn arferion a diwylliant cynefin yr artistiaid. Ar ochr ffilm y penwythnos, dangosir cymysgedd o brif ffilmiau sinema rhyfedd a rhyfeddol a wnaed yng Nghymru o’r 1920au hyd heddiw, ynghyd â detholiad helaeth o ffilmiau archif o ddiwylliant gwerin diflanedig Cymru. Paratowch ar gyfer y penwythnos odiaf eto yn nhreflan hynotaf Cymru. Dyma’r byd coll y daeth Dylan Thomas ohono fel taran yn rhuo.

Bydd y BBC yn darlledu amrywiaeth o raglenni o galon Castell Talacharn; Helen Griffin yn perfformio’i drama unferch, enwog, Caitlin, a Rhodri Miles yn creu Dylan yn ei berfformiad undyn yntau. Bydd National Theatre Wales, mewn cydweithrediad â BBC Cymru, yn creu ailddychmygiad byw o Under Milk Wood gan actorion Cymreig blaenllaw. Bydd yr arbenigwr Jeff Towns yn sgwrsio am dafarnau a bariau Dylan, a dangosir ffilmiau perthnasol dros y penwythnos. Perfformir cerddoriaeth gan rai fel Robin Williamson a John Bramwell, a enwebwyd ar gyfer Gwobr Mercury. Mae Gŵyl Farddoniaeth a Ffilm Talacharn ar 6-8 Mehefin yn cynnig rhaglen unigryw o ffilmiau, darlleniadau barddoniaeth, sgyrsiau a gweithdai creadigol.

19eg - 21ain Medi 2014

PENWYTHNOS RADIO A CHOMEDI 26ain - 28ain Medi 2014

Bydd y penwythnos radio a chomedi’n canolbwyntio ar draddodiadau mawr drama radio a rhaglenni dogfennol y BBC yr oedd gan Dylan Thomas gysylltiad mor agos atynt, tra bydd y llinyn gomedi, wrth reswm, yn canolbwyntio ar elfennau cryf byd comedi Cymru a Phrydain, gan roi pwyslais ar y digrifwyr blaengar mwy arbrofol, ac osgoi comedi ystrydebol gan ddigrifwyr goramlwg.

A


R A W

R AW M AT E R I A L : L L A R E G G U B R E V I S I T E D National Theatre Wales ar y cyd â BBC Cymru

M A T

E

R

I

Ailddychmygiad aml-lwyfan o fyd Under Milk Wood Dylan Thomas, gan gynnwys perfformiadau wedi eu rhagrecordio gan actorion a chantorion Cymreig blaenllaw ynghyd â gosodiadau ar draws y dref. Fe’n tywysir ar daith drwy Dalacharn – y lle a ysbrydolodd Under Milk Wood, a’r ‘dref hynotaf yng Nghymru’ yn ôl Dylan Thomas ei hun. Byddwn yn archwilio, ar droed, lecynnau cudd ar eu newydd wedd wrth inni ddarganfod cymeriadau Dylan Thomas yn cael eu hailddychmygu ar sgrin gan rai o berfformwyr hynotaf ac anwylaf Cymru.Wrth inni fynd ar ein taith drwy’r dref, fe’n cyflwynir gan drefolion i’r gweithrediadau, yr arferion a’r cyfrinachau sy’n peri i Dalacharn, heddiw, fod yn lle mor hynod ac unigryw ag yr ydoedd pan fu Dylan Thomas yn cartrefu yno. Ymunwch â ni ar yr antur hon a fydd fel darllediad byw yn y lle dihafal hwn.

#rawmaterial

DY D D I A D A C A M S E R A U

www.dylanthomas100.org

Sad 3 Mai, 11:00 am Sul 4 Mai, 11:00 am Llun Gŵyl y Banc 5 Mai, 11:00 am

MARC REES

a JON TREGENNA

Ffotograff (ar y chwith) © Trwy garedigrwydd Warren Orchard / National Theatre Wales

A L !

Crëwyd gan

Mae'r perfformiad yn rhan o Benwythnos Dylan Cyntaf.

11


RHIFYN GWANWYN 2014

L L U N DA I N www.dylanthomas100.org

O 1934 ymlaen, roedd Dylan Thomas yn gymeriad cyfarwydd ymhlith cymuned fohemaidd ‘Fitzrovia’, cymdogaeth West End Llundain, a’r Fitzroy Tavern yn ganolbwynt iddo. Yno, yn nhafarn y Wheatsheaf yn 1936, y syrthiodd Dylan mewn cariad â Caitlin Macnamara, dawnswraig 22 oed yn y London Palladium, ac yno hefyd y byddai’n cyfarfod â phobl flaenllaw’r mudiad swrrealaidd Prydeinig, gan gymryd rhan yn yr arddangosfa swrrealaidd ryngwladol yn Burlington Place, gan gynnig cwpaneidiau o linyn berwedig! Yn 1941 cafodd Dylan waith rheolaidd gyda Strand Films ar gynyrchiadau ar gyfer y Weinyddiaeth Wybodaeth. Trafododd yn y ffilmiau hyn bynciau mor amrywiol â hanes y diwydiant llifo Prydeinig ac ailadeiladu wedi’r rhyfel, a defnyddiodd hyd yn oed ei farddoniaeth ei hun ar ffilm Leni Riefenstahl o rali gynnar Nuremburg, These Are The Men. Am dair blynedd o 1945 ymlaen byddai Dylan yn bresenoldeb cyfarwydd iawn ar Radio’r BBC, gan ddefnyddio’i lais cyfoethog i bortreadu cymeriadau mewn amrywiaeth o gynyrchiadau a sioeau sgwrs. www.dylanthomas100.org | @dylanthomas_100

Fel rhan o Dylan Thomas 100 cynhelir rhaglen o ddigwyddiadau yn Llundain drwy gydol 2014. Yn briodol, lansiwyd y rhaglen ym mis Chwefror gyda Poet in The City yn Kings Place, digwyddiad a oedd yn gyforiog o sêr fel Guy Masterson, Andrew Lycett, Gwyneth Lewis ac Owen Sheers. Bydd y flwyddyn yn datblygu gyda nifer o achlysuron pellach, gan gynnwys Poetry on The Underground, arddangosfeydd celfyddyd, teithiau cerdded tywysedig, perfformiadau cerddorol cyntaf o weithiau cerddorfaol a chynyrchiadau theatrig yn cael eu llwyfannu yng nghynefinoedd Dylan yn Llundain a chanolfannau llenyddol allweddol, gan gynnwys Gŵyl yn Fitzrovia ar benwythnos ei ben-blwydd ym mis Hydref. I gael rhagor o wybodaeth am ddigwyddiadau yn Llundain, ymwelwch ag: www.dylanthomas100.org Dylan Thomas (Uchod) Delwedd a ddarparwyd trwy garedigrwydd BBC Cymru


RHIFYN GWANWYN 2014

R H E S T R I D I G W Y D D I A DA U YNG NGHYMRU GWANWYN / HAF 2014

03 - 05 Ebr 2014

UNDER MILK WOOD

UNDER MILK WOOD: AN OPERA Canolfan y Celfyddydau Taliesin taliesinartscentre.co.uk/undermilkwood Canolfan y Celfyddydau Taliesin mewn cydgynhyrchiad â Le Chien qui Chante (Montréal) a Companion Star (Efrog Newydd) ac ar y cyd ag Opera Cenedlaethol Cymru’n cyflwyno perfformiad cyntaf y byd o Under Milk Wood: an opera Seiliedig ar y ddrama wreiddiol i leisiau gan Dylan Thomas Cyfansoddwyd gan John Metcalf | Testun gan Dylan Thomas Yn 1954, achosodd Dylan Thomas storm lenyddol gyda’i ddrama i leisiau, Under Milk Wood. Trigain mlynedd wedi hynny, mae John Metcalf, cyfansoddwr operâu blaenllaw Cymru, yn creu opera newydd sy’n torri tir newydd ac yn ail-greu byd Llareggub Dylan Thomas – y dref a aeth yn wallgof.

Mae Under Milk Wood yn waith athrylith, yn llawn digrifwch ac yn llawn cymeriadau swynol heb eu hail. Wedi ei hysgrifennu o’r galon, mae’n cynnig taith fythgofiadwy i wreiddiau iaith ac enaid Cymru. Mae’r cynhyrchiad newydd hwn, a gyfarwyddwyd gan Terry Hands, yn nodi canmlwyddiant genedigaeth Dylan Thomas yn 1914 a 60fed pen blwydd perfformiad Prydeinig cyntaf y ddrama. Cafodd perfformiadau agoriadol y cynhyrchiad adolygiadau brwd ac mae’r cynhyrchiad hefyd yn mynd ar gylchdaith i’r canolfannau canlynol y gwanwyn hwn: 02 - 05 Ebrill 2014

Theatr Brycheiniog, Aberhonddu | brycheiniog.co.uk 10 - 12 Ebrill 2014

Canolfan y Celfyddydau, Aberystwyth aberystwythartscentre.co.uk 15 - 17 Ebrill 2014

Theatr Hafren,Y Drenewydd | thehafren.co.uk

Mae Under Milk Wood: an opera yn ymblethu iaith farddol a doniol hynod, cerddoriaeth offerynnol gyfoes a hynafol, sain fyw ac wedi’i recordio, wrth i’r cwmni hwn o 13 o gantorion ac aml-offerynwyr greu gwledd i’r clustiau. Dewch i ymuno â’r hen Gapten Cat dall a’i gyd-bentrefwyr yn magu eu gobeithion a breuddwydion yn Llareggub. Fe all a bydd unrhyw beth yn digwydd yn y pentref chwedlonol hwn yn ystod y pedair awr ar hugain sydd wedi dal dychymyg miliynau ledled y byd. Bydd y perfformiadau cyntaf yng Nghanolfan y Celfyddydau Taliesin, Abertawe, ac yna ar gylchdaith ar hyd a lled Cymru.

10 Ebrill 2014

TONY CURTIS – FY MYWYD GYDA DYLAN THOMAS

Under Milk Wood: an opera Pamffledyn (Uchod) © Trwy garedigrwydd Canolfan y Celfyddydau Taliesin

Canolfan Dylan Thomas, Abertawe | 7:30pm | dylanthomas.com Sgwrs â darluniau gan yr Athro Tony Curtis ar gyfer dathliadau canmlwyddiant genedigaeth Dylan Thomas yn 2014. Ganed Tony Curtis yng Nghaerfyrddin yn 1946 ac, felly, am saith mlynedd rhannodd y dref honno gyda Dylan, ei deulu a’i gyfeillion, gyda’r dref yn brif orsaf drenau a rhywle iddynt yfed ar eu ffordd o Dalacharn i weddill y byd. Mae Athro Barddoniaeth cyntaf Cymru’n disgrifio cael ei ddysgu, fel myfyriwr israddedig, gan Vernon Watkins ym Mhrifysgol Abertawe yn 1967 ac aiff yn ei flaen i olrhain dylanwad Dylan ar ei ysgrifennu ei hun a phrofiadau pobl eraill, gan gynnwys Dannie Abse, Jonah Jones, John Pudney, John Ormond, Glyn Jones, Aeronwy Thomas a Ceri Richards. 12 Ebr - 01 Meh 2014

LOCWS: CELFYDDYD AR DRAWS Y DDINAS 04 - 06 Ebr 2014

PENWYTHNOS TALACHARN AC PENWYTHNOSAU DYLAN (GWELWCH DUDALEN 10) Talacharn | thelaugharneweekend.com

Dylan Thomas 100 Cerdd Fawr Tawe, Abertawe artacrossthecity.com Yn cael eu harddangos ar hyd a lled Abertawe, bydd 24 o gomisiynau celfyddyd gyhoeddus barhaol a thros dro gan artistiaid ac ysgrifenwyr fel Jeremy Deller, Rachel Trezise, Ultimate Holding Company, Niall Griffiths, Bob a Roberta Smith, Jon Burgerman, Rhian Edwards, Ross Sinclair, Jeremy Millar, Lisa Scantlebury, Tom Goddard, Nick Jordan a Craig Fisher.


20 Ebrill 2014

17 Mai 2014

TAITH DYWYSEDIG - ABERTAWE DYLAN

RETURN JOURNEY PERFFORMIAD PROMENÂD

Canolfan Dylan Thomas, Abertawe 10:30am - 12:30pm | dylanthomas.com

Amgueddfa Genedlaethol y Glannau, Abertawe i Barc Cwmdoncyn 10:30am | dylanthomas.com

Mae taith berfformiad dywysedig fywiog a difyr Fluellen Theatre Co. o ganol Abertawe Dylan, yn cychwyn o Ganolfan Dylan Thomas ac yn cynnwys Sgwâr Dylan Thomas, The Three Lamps, safle’r Kardomah, Castle Square ac yn dod i ben yn y No Sign Wine Bar. Y gyntaf o 11 cylchdaith, gwelwch y wefan i gael manylion.

Lighthouse Theatre a Chanolfan Dylan Thomas yn cyflwyno perfformiad promenâd mewn gwisgoedd o ‘Return Journey’, darllediad enwog Dylan Thomas, gan roi bywyd iddo ar strydoedd Abertawe. Dyma’r cyntaf o naw perfformiad, gwelwch y wefan i gael manylion.

Hefyd ar 18fed Mai, 22ain Mehefin, 20fed Gorffennaf, 27ain Gorffennaf, 10fed Awst, 17eg Awst, 24ain Awst, 14eg Medi a 9fed Tachwedd. 01 Mai 2014

BOATHOUSE DYLAN THOMAS Talacharn | dylanthomasboathouse.com / dylanthomas100.org Tymor o berfformiadau, gweithdai creadigol, arddangosfeydd, gweithgareddau plant, gwneud ffilmiau rhyngweithiol, darlleniadau barddoniaeth, Criw Fflach, a hyd yn oed fersiynau codi o’r cwt ysgrifennu gyda rhai fel: Dr Rowan Williams, cyn-Archesgob Caer-gaint; Gillian Clarke, Bardd Cenedlaethol Cymru; Martin Rowson darlunydd y Guardian; Martin Daws, Bardd Llawryfog Pobl Ifanc Cymru; ac Andrew Lycett, cofiannydd Dylan ymhlith eraill. 02 - 05 Mai 2014

PENWYTHNOS BARDDONIAETH, COFIANT A FFILMIAU DYLAN THOMAS (GWELWCH DUDALEN 10) Gŵyl Lên Talacharn | thedylanweekends.com Mai - Tach 2014

ODYSSEY DYLAN (GWELWCH DUDALEN 07) Llenyddiaeth Cymru | literaturewales.org

17 Mai - 23 Medi 2014

LLAREGGUB: PETER BLAKE YN DARLUNIO UNDER MILK WOOD DYLAN THOMAS Oriel Tirluniau a Chanolfan Ymwelwyr Oriel y Parc, Tyddewi | orielyparc.co.uk 25 Mai - 07 Meh 2014

YSGOL HAF RYNGWLADOL DYLAN THOMAS Prifysgol Cymru Y Drindod Dewi Sant | tsd.ac.uk 26 Mai 2014

ATGOFION PLENTYNDOD Neuadd Bentref Rhosili | lighthouse-theatre.co.uk Lighthouse Theatre yn cyflwyno Adrian Metcalfe mewn perfformiad awr ar ei ben ei hun pan fydd yn tynnu ar ei blentyndod ei hun yn Abertawe, ac yn ei ymblethu â deunydd Dylan. 31 Mai - 31 Awst 2014

ARDDANGOSFA LLYFRAU NODIADAU DYLAN THOMAS Canolfan Dylan Thomas, Abertawe | dylanthomas.com

08 - 10 Mai 2014

LLEISIAU / VOICES Canolfan Gelfyddydau Chapter, Caerdydd - good cop bad cop chapter.org/lleisiau / dylanthomas100.org / gcbccentral.com Prosiect berfformio a gynhyrchwyd gan bartneriaeth greadigol yn dathlu sut mae pobl Cymru’n defnyddio’u lleisiau mewn amrywiaeth o ffyrdd ‘anhysbys’. Bydd perfformwyr, a ddenwyd o bob rhan o Gymru trwy glyweliad agored a’u dewis oherwydd sut fyddant yn defnyddio llais yn nodweddiadol yn eu bywyd bob dydd, yn cyfrannu at noswaith anffurfiol ac arbrofol o adloniant byw ac wedi’i recordio o flaen llaw, yn cael ei threfnu gan Richard Huw Morgan a John Rowley ar y cyd â chymysgedd nodedig o artistiaid rhwng gwyddorau.

Yr arddangosfa hon yw’r pedwar llyfr nodiadau barddoniaeth a ysgrifennwyd rhwng 1930 a 1934, a’r Llyfr Coch Rhyddiaith sydd hefyd yn dyddio o’r adeg hon. Gyda nhw mae deunydd ategol fel dyfyniadau o lythyrau sy’n cyfeirio at y cerddi a’r prosesau cysylltiedig â’u hysgrifennu, a hunanbortread mewn pensel liw a dynnodd Dylan ar gefn llythyr at Pamela Hansford Johnson. Mae’r eitemau ar fenthyg o Brifysgol Buffalo.

Meh / Gorff 2014

POETRY ON THE UNDERGROUND Gwyliwch am waith Dylan fel Poetry on the Underground yn Llundain. 06 - 08 Meh 2014

09 - 10 Mai 2014

DIWRNODAU UNDER MILK WOOD

G Ŵ YL BARDDONIAETH A FFILM CASTELL TALACHARN

Canolfan Dylan Thomas, Abertawe | dylanthomas.com

Castell Talacharn | cadw.wales.gov.uk/events

Dau ddiwrnod o weithgareddau cysylltiedig â drama enwog Dylan Thomas a lwyfannwyd gyntaf yn Efrog Newydd ym mis Mai 1953. Bydd yn cynnwys cyfnewid trydar rhwng cymeriadau o’r ddrama, a dangosiad o Under the Cranes, ffilm Michael Rosen ac Emma-Louise Williams a ysbrydolwyd gan Under Milk Wood, yn cael ei ddilyn gan sesiwn holi ac ateb.

Ymunwch â ni yng Nghastell Talacharn am benwythnos yn dathlu bywyd Dylan Thomas. Bydd Gŵyl Barddoniaeth a Ffilm Castell Talacharn yn cynnig rhaglen unigryw o ddangosiadau ffilm, darlleniadau barddoniaeth, sgyrsiau a gweithdai creadigol fydd yn dathlu ac atgyfnerthu gwaddol Dylan Thomas. 07 Meh 2014

12 - 17 Mai 2014

C AITLIN | Theatr y Grand, Abertawe | swanseagrand.co.uk

RHYFEL DYLAN THOMAS: YR HEDDYCHWR, Y PROPAGANDYDD A BOMIO ABERTAWE

Helen Griffin, yr actores enwog o Abertawe, yn chwarae Caitlin Macnamara, gwraig Dylan mewn sioe un fenyw.

Odyssey Dylan gan Lenyddiaeth Cymru, Abertawe literaturewales.org


Yr Athro Peter Stead, hanesydd a beirniad, yn edrych ar Abertawe’n adfeilion rhyfel ac effaith y distryw ar ysbryd ac ysgrifennu Dylan.

Bydd yr arddangosfa’n cael ei chynnal ar draws amryw o orielau’r Llyfrgell a bydd yn cynnwys detholiad o eitemau personol unigryw, ochr yn ochr ag eitemau ar ymweld o UDA, gan roi golwg preifat i fyd Dylan Thomas.

13 - 15 Meh 2014

PENWYTHNOS GOMEDI Canolfan Dylan Thomas, Abertawe | dylanthomas.com Ymunwch â ni am benwythnos o gomedi, gyda rhai o gomediwyr gorau’r gylchdaith, wedi’i threfnu gan Henry Widdicombe, digrifwr a threfnydd gwyliau. Mae Dylan Thomas yn enwog am ei ffraethineb miniog a’i ddigrifwch cynnil. Mae ei waith yn llawn o gymeriadau doniol, boed hynny’r rhai sy’n poblogi pentref Llareggub (darllenwch yr enw o chwith) yn Under Milk Wood, neu A Story, hanes y tro mewn siarabáng sy’n cael ei adrodd mor hyfryd gan beri bloeddio chwerthin. Yn gefnogwr ffilmiau’r brodyr Marx, roedd yn ddiddanwr a swynodd gynulleidfaoedd drwy gydol ei oes gyda’i ddarlleniadau a’i hanesion. Dewch i ddathlu gwaith digrifwyr heddiw mewn cyfres o sioeau arbennig i’w cynnal yng Nghanolfan Dylan Thomas.

12 Gorff 2014

UPLANDS ABERTAWE DYLAN THOMAS: Y BACHGEN A’R CI IFANC Odyssey Dylan gan Llenyddiaeth Cymru, Abertawe literaturewales.org Ymunwch â Phil Carradice, awdur, bardd, hanesydd a chofiannydd Dylan, a Hannah Ellis, wyres Dylan ar daith ddilyffethair o gwmpas plentyndod Dylan a chynefinoedd ei yrfa gynnar. Bydd yr Athro M. Wynn Thomas a Dr Kirsti Bohata yn trafod pam fod tyfu yn Abertawe’r ugeinfed ganrif gynnar wedi arwain at gymaint o ysgrifenwyr neilltuol. 18 - 20 Gorff 2014

20 - 22 Meh 2014

G Ŵ YL LLENYDDIAETH DDWYIEITHOG Canolfan Dylan Thomas, Abertawe | dylanthomas.com

G Ŵ YL LENYDDIAETH DINEFWR Parc a Chastell Dinefwr, Llandeilo, Sir Gaerfyrddin dinefwrliteraturefestival.co.uk | @DinefwrLitFest Mae Gŵyl Lenyddiaeth Dinefwr yn dychwelyd yr haf hwn i Barc a Chastell Dinefwr – safle hudolus yng nghalon cefn gwlad Sir Caerfyrddin. Yn ogystal, cynhelir nifer o ddigwyddiadau yn dathlu canmlwyddiant Dylan Thomas. Trefnir gan Llenyddiaeth Cymru mewn partneriaeth â’r Ymddiriedolaeth Genedlaethol, Cadw, a Phrifysgol Cymru Y Drindod Dewi Sant, ac fe’i cefnogir gan Gyngor Celfyddydau Cymru.

26 Meh 2014

O LYFRAU NODIADAU THOMAS I’N RHAI NI: YSGRIFENNU BARDDONIAETH GYDA DYLAN THOMAS A CARRIE ETTER Canolfan Dylan Thomas, Abertawe | dylanthomas.com Yn y gweithdy hwn dan arweiniad Carrie Etter, y bardd enwog, byddwn yn trochi ein hunain yn llyfrau nodiadau Thomas a gorfoleddu ym manylion y naratif a’r defnydd o iaith, cyn cymryd ein canfyddiadau i greu cerddi newydd, gwreiddiol sy’n adeiladu ar yr ysbrydoliaeth honno. 28 Meh 2014

Man Geni Dylan Thomas, Abertawe | dylanthomasbirthplace.com

Dathliad penwythnos o lenyddiaeth ddwyieithog dan ofal Menna Elfyn, un o’r beirdd mwyaf arwyddocaol sy’n ysgrifennu yng Nghymru heddiw ac awdur dros ugain o lyfrau, fydd yn llawn digwyddiadau cyffrous. Tan 19 Gorff 2014

DYLAN A’I GYFEILLION Amgueddfa Genedlaethol Cymru, Caerdydd museumwales.ac.uk/cardiff Mae’r arddangosfa hon yn tynnu portreadau ynghyd o Dylan a Caitlin Thomas, gan gynnwys paentiadau olew o waith Augustus John ac Alfred James a ffotograffau Bill Brandt, Rollie McKenna a Nora Summers. 19 Gorff 2014

HOLLYWOOD ABERTAWE DYLAN THOMAS: Y MYMI A’R HEN DŶ TYWYLL Odyssey Dylan gan Llenyddiaeth Cymru, Abertawe literaturewales.org Mae’r gylchdaith yn mynd i dri o sinemâu plentyndod Dylan gydag anerchiad mewn man dirgel mewn pedwerydd. Mae’r achlysur dan ofal Andrew Davies, awdur a sgriptiwr; Jeff Towns, sy’n arbenigwr; a Berwyn Rowlands, trefnydd gwyliau. Daw’r noswaith i uchafbwynt gyda dangosiad o ‘A Poet in New York’, drama newydd Andrew Davies yn cael ei ddilyn gan sesiwn holi ac ateb yn Theatr y Grand.

HYDREF / GAEAF 2014

Gan ddefnyddio camera, ffôn craff neu lechen, caiff dechreuwyr eu hannog i arloesi gydag ansawdd darluniau i ddehongli 10 o themâu cysylltiedig â Dylan Thomas drwy gydol y dydd. Awst - Medi 2014 28 Meh - 20 Rhag 2014

BEDAZZLED – CYMRO YN EFROG NEWYDD

DYLAN | Llyfrgell Genedlaethol Cymru, Aberystwyth

Ffotogallery – Caerdydd, Abertawe, Cei Newydd ffotogallery.org

Bydd arddangosfa amlgyfrwng o bwys ar y cyd â chyfres o achlysuron cwpwrdd gwydr sydd newydd eu comisiynu, gan gynnwys partneriaethau gydag Eddie Ladd, y dawnsiwr; Cwmni Theatr Arad Goch; Damian Walford Davies, y bardd; a Pete Finnemore a Russell Roberts, artistiaid gweledol, yn rhoi safbwynt gwahanol ar ryddiaith a barddoniaeth Dylan, ar y Boathouse yn Nhalacharn ac ar Caitlin Thomas.

Dathliad yw Bedazzled o berthynas arbennig Dylan Thomas â’r Taleithiau Unedig, Efrog Newydd yn arbennig, a dylanwad parhaol ei fywyd a’i waith o boptu’r Iwerydd. Mewn cyfres o achlysuron byw yn ‘ailddelweddu’ ei hoff gyrchfan The White Horse Tavern yn Greenwich Village, caiff aelodau’r gynulleidfa eu cludo’n ôl i fyd bohemaidd penfeddwol Efrog Newydd yn y 1950au cynnar lle gadawyd bawb o’i gwmpas dan gyfaredd defnydd dramatig a thelynegol Dylan Thomas o iaith.

dylanthyomas100.org / llgc.org.uk

15


Medi - Hyd 2014

ADVENTURES IN THE SKIN TRADE Theatr Iolo | dylanthomas100.org / theatriolo.com Mae Samuel Bennett yn gadael ei gartref yn Ne Cymru i ddilyn gyrfa yn Llundain. Mae’n cychwyn gydag agwedd o ddiben di-hid, nihilaidd ond yn cael hyd i ddinas hunllefus. Ystafell llawn dodrefn, cymysgfa o gymeriadau hynod a phrofiad rhywiol cyntaf lletchwith mewn bath oer.Ymunwch â Samuel wrth iddo ymdroelli drwy’r byd breuddwydiol hwn, y cyfan gyda photel gwrw’n sownd yn ei fys bach. Caiff nofel swrrealaidd odidog ac anorffenedig Dylan Thomas am ddod i lawn oed, fywyd newydd gan yr ysgrifennwr clodfawr Lucy Gough (Hollyoaks, Wuthering Heights, enillydd Dyfarniad Cymru Greadigol) mewn cynhyrchiad arbennig dan gyfarwyddyd Kevin Lewis. Addas ar gyfer 14 oed a hŷn. 03 - 05 Medi 2014

DYLAN DILYFFETHAIR: CYNHADLEDD CANMLWYDDIANT DYLAN THOMAS, 1914 - 2014 Prifysgol Abertawe a Chanolfan y Celfyddydau Taliesin swansea.ac.uk/dylanthomas Bydd darlleniadau o waith beirdd cyfoes, drama a ysgrifennwyd gan David Britton, lansio Collected Poems of Dylan Thomas newydd, ynghyd ag arddangosfeydd, cylchdeithiau a darlithoedd cyhoeddus. 05 Medi - 24 Rhag 2014

ARDDANGOSFA LLAWYSGRIFAU DYLAN THOMAS Canolfan Dylan Thomas, Abertawe | dylanthomas.com Yr arddangosfa hon yw llawysgrifau o gerddi, rhestr o eiriau sy’n odli a chyfres o ffotograffau du a gwyn o Dylan Thomas, llawer ohonynt heb eu harddangos na’u hatgynhyrchu’n eang. Mae’r eitemau ar fenthyg o Brifysgol Buffalo.

06 Medi 2014

DYLAN THOMAS, Y KARDOMAH GANG, YR ACTOR A’R DIGRIFWR Odyssey Dylan gan Llenyddiaeth Cymru, Abertawe literaturewales.org Yr Athro John Goodby a Jeff Towns yn ystyried dylanwad y Kardomah Gang ar gymeriad a barddoniaeth Dylan drwy’r union leoedd lle bu’n cymdeithasu. Ewch ar daith drwy Abertawe a Phenrhyn Gŵyr a mwynhau araith fer gan Sidney Roe, a dyfodd gyda Dylan. 02 Hydref 2014

ACHLYSUR DIWRNOD CENEDLAETHOL BARDDONIAETH DYLAN THOMAS Canolfan Dylan Thomas, Abertawe | dylanthomas.com Ymunwch â ni am ddathliad arbennig o farddoniaeth Abertawe wrth i ni nodi Diwrnod Cenedlaethol Barddoniaeth. 04 - 18 Hyd 2014

PROSIECT TRIOLEG DYLAN THOMAS 100 Gŵyl Gerdd a Chelfyddyd, Abertawe | swanseagrand.co.uk Yn cael ei lwyfannu mewn amrywiaeth o ganolfannau ar draws Abertawe, bydd tri achlysur yn rhoi lle amlwg i rai fel Cerddorfa Ffilharmonig Wladol Rwsia, Opera Cenedlaethol Cymru, Cerddorfa’r Philharmonia, arweinwyr

Christoph von Dohnanyi a Grant Llewellyn, telynores Catrin Finch, pianydd Frank Peter Zimmerman, soddgrythor Steffan Morris, Cerddorfa a Chorws Cenedlaethol Cymreig y BBC, bariton Roderick Williams a soprano Elin Manahan Thomas. Mae’r ŵyl yn cynnwys nifer o berfformiadau cyntaf gweithiau Karl Jenkins, Joseph Davies, John Rea a John Corigliano. Y drioleg yw: Perfformiad cyntaf Cymru o A Dylan Thomas Trilogy gan John Corigliano, gwaith corawl / cerddorfaol y cyfansoddwr 70 oed o Efrog Newydd sy’n gosod tair o gerddi Dylan Thomas i gerddoriaeth: Fern Hill, Poem in October a Poem on his Birthday, barddoniaeth a ddisgrifiodd y cyfansoddwr fel: “y geiriau, sydd fel seiniau clychau, offerynnau cerdd.”[3] Comisiwn yr ŵyl o Llareggub gan Karl Jenkins, y cyfansoddwr rhyngwladol a aned yn Abertawe, i ddathlu ei ben-blwydd yn 70. Bu barddoniaeth Cymru’n edefyn fu’n ysbrydoli ei gynnyrch ers amser maith, gan gynnwys gwaith a ysbrydolwyd gan linellau o Under Milk Wood. Mae’r gyfres tri symudiad newydd hon i gerddorfa’n deffro delweddau cysylltiedig â lleoliad dychmygol y ‘ddrama i leisiau’. Y Gerddoriaeth yn y Geiriau – prosiect estyn allan i 30 o ysgolion Abertawe, a ddatblygwyd gan Tŷ Cerdd, dan reolaeth tîm Celfyddyd ym Myd Addysg Abertawe, a’i hyrwyddo gan gyfansoddwr Stacey Blythe. Yn ogystal ag achlysuron y Drioleg, mewn cydweithrediad â gŵyl My Friend Dylan Thomas Prifysgol Bangor, bydd Teyrnged i Thomas trwy Lais a Barddoniaeth. 19 - 28 Hyd 2014

Y DECHRAU Man Geni Dylan Thomas | dylanthomasbirthplace.com Deg diwrnod o ddathlu yn arwain at a thu hwnt i’r canmlwyddiant ar 27ain Hydref, gan gynnwys perfformiadau o’r ddrama safle benodol First Love, a gomisiynwyd yn arbennig, teyrngedau parhaol y 100 Llais ac achlysur arbennig wrth i’r byd ganolbwyntio ar yr y fan lle'i ganed. 24 - 26 Hyd 2014

G Ŵ YL DO NOT GO GENTLE Man Geni Dylan Thomas,The Garage, Mozart’s, The Chattery, St. James Social Club, Noah’s Yard donotgogentlefestival.com Yn dathlu canmlwyddiant genedigaeth Dylan Thomas, bwriad Do Not Go Gentle yw bod yn ŵyl y gallai ef fod wedi’i hoffi; gan gynnwys cerddoriaeth, llenyddiaeth, comedi a ffilm, mae’n cyfuno mannau cyfarfod clyd a llawn awyrgylch gyda throeon a allai fod wedi ysbrydoli a difyrru Dylan yn ei ddydd. 25 - 26 Hyd 2014

DYLAN THOMAS YN FITZROVIA dylanthomasfitzrovia.com | @DTFitzrovia Dathliad o fywyd a gwaith Dylan trwy ddefnyddio’r ardal, ei strydoedd a’i chasgliad cyfoethog o leoliadau, ar gyfer cyfres o berfformiadau, teithiau cerdded, darlleniadau, arddangosfeydd, prydau, dangosiadau ffilm a digwyddiadau cerddorol, yn arwain at gyngerdd canmlwyddiant.


25 Hydref 2014

04 - 08 Tach 2014

Gosod torch yn Abaty Westminster 25 - 30 Hyd 2014

MY FRIEND DYLAN THOMAS Pontio / Ysgol Gerdd Prifysgol Bangor bangor.ac.uk/music / pontio.co.uk Pont Dylan i fyd cerddoriaeth oedd Daniel Jones, ei gyfaill oes a chydweithredwr, cyfansoddwr cerddoriaeth wreiddiol Under Milk Wood ac awdur y cofiant ffraeth a charedig My Friend Dylan Thomas. Roedd Daniel Jones, a fu farw yn 1993, yn gymeriad pwysig dros ben yn niwylliant Cymru, ac mae ei gerddoriaeth yn ffurfio canolbwynt y dathliad cerddorol chwe diwrnod hwn o waith Dylan Thomas, sy’n cynnwys perfformiadau o osodiadau lleisiol a chorawl o gerddi Dylan gan gyfansoddwyr yn rhedeg o Stravinsky i MarkAnthony Turnage; adwaith jazz a chelf sonig electroacwstig flaenllaw i waith Dylan; comisiynau newydd gan gyfansoddwyr Cymreig John Rea, Guto Pryderi Puw ac Andrew Lewis; a pherfformiad prin o bedwaredd symffoni Daniel Jones (1954), a ysgrifennwyd er cof am Dylan Thomas.Ymhlith perfformwyr mae Elin Manahan Thomas, y soprano a aned yn Abertawe, Huw Warren, pianydd jazz, a Cherddorfa Genedlaethol Gymreig y BBC. Ymhlith achlysuron cysylltiedig mae perfformiad gan yr actor Rhodri Miles o Clown in the Moon, portread theatrig Gwynne Edwards o Dylan Thomas, ochr yn ochr â gweithdai addysgol ar gyfer plant ysgol lleol ac achlysuron cyhoeddus ar gyfer y gymuned gyfan. 26 Hyd 2014

Y DYLATHON

A CHILD’S CHRISTMAS IN WALES Cwmni Theatr Cymru a Theatr y Grand, Abertawe childschristmasinwales.co.uk / swanseagrand.co.uk Uchafbwynt blwyddyn o ddathlu yn 2014 o fywyd a gweithiau Dylan Thomas fydd cynhyrchiad Cwmni Theatr Cymru o A Child’s Christmas in Wales. Mae atgof plentyndod Dylan Thomas o’r Nadolig wedi dod yn ffefryn pendant cenedlaethau o blant yng Nghymru a thu hwnt. Mae’r addasiad hwn yn ddarlun newydd ac atgofus o flynyddoedd cynnar Dylan, yn tynnu ar lawer o’i storïau byrion a darllediadau i greu gwlad hud a lledrith plentyndod o'i atgofion o fod yn gaeth gan eira. Wedi’i ddychmygu ar gyfer cast o 10 o actorion / cerddorion mae’r cynhyrchiad yn dal rhyfeddod Nadolig o bron ganrif yn ôl fel y gwelwyd trwy lygaid plentyn, wrth i’r Dylan hŷn edrych yn ôl ar ei hunan yn chwech oed a gofyn ‘a wnaeth hi mewn gwirionedd fwrw eira am ddeuddeg diwrnod a deuddeg noson?’[4]

30 Hydref - 8 Tachwedd | Theatr y Grand, Abertawe YNA AR DAITH DRWY GYMRU: 10/11 Tachwedd | Theatr y Torch, Aberdaugleddau 14/15 Tachwedd | Theatr Hafren,Y Drenewydd 18/19 Tachwedd | Theatr y Lyric, Caerfyrddin 20/21/22 Tachwedd | Venue Cymru, Llandudno 24 - 29 Tachwedd | Y Theatr Newydd, Caerdydd 1/2 Rhagfyr | Canolfan y Celfyddydau, Aberystwyth 4/5/6/7 Rhagfyr | Theatr Brycheiniog 9/10 Rhagfyr | Pontio, Bangor

Theatr y Grand, Abertawe | dylathon100.com Cwmni Theatr Cymru ar y cyd â Theatr y Grand, Abertawe. O 10 o’r gloch ar fore Sul Hydref 26ain tan 10 y nos ar ddydd Llun 27ain Hydref 2014, y pen blwydd ei hun. Darlleniad marathon di-baid am 36 awr o gerddi, storïau byrion, darllediadau a dramâu sgrin Dylan Thomas. Yn cael ei lwyfannu gan Michael Bogdanov, ymhlith y perfformwyr mae Jonathan Pryce, Gretta Scacchi, Syr Derek Jacobi, Howard Marks, Rowan Williams, Siân Phillips, David Emanuel a llawer mwy o enwau amlwg Cymreig a rhyngwladol sydd eto i’w cyhoeddi, ynghyd â grwpiau cymunedol, ysgolion, bandiau a chorau. Bydd cyfranogwyr yn cael eu rhifo yn y cannoedd! Dewch am ddwyawr, diwrnod neu’r penwythnos cyfan!

27 Hyd - 09 Tach 2014

G Ŵ YL DYLAN THOMAS Canolfan Dylan Thomas, Abertawe dylanthomas.com Bydd 17eg Gŵyl flynyddol Dylan Thomas yn rhoi lle amlwg i gymysgedd eclectig o achlysuron a gwesteion arbennig. Ymhlith y digwyddiadau mae sgyrsiau, gweithdai, arddangosfeydd a pherfformiadau – gan gynnwys Return Journey enwog Bob Kingdom – a gŵyl benwythnos yn canolbwyntio ar farddoniaeth ryfel.

21 Tach - 6 Rhag 2014

RETURN JOURNEY Oriel Elysium | elysiumgallery.com Cyfres o weithdai lluniadu cymunedol rhwng cenedlaethau gyda chyfraniad arlunwyr proffesiynol. 05 - 06 Rhag 2014

SYMPOSIWM CYHOEDDUS Llyfrgell Genedlaethol Cymru, Aberystwyth | llgc.org.uk Bydd symposiwm cyhoeddus, i’w gynnal yn y Llyfrgell ar 5-6 Rhagfyr 2014, yn ddiweddglo teilwng i’n blwyddyn o weithgareddau a bydd yn cynnwys dangosiad o addasiad ffilm Andrew Sinclair 1972 o Under Milk Wood a chyfweliad rhwng y cyfarwyddwr a Damian Walford Davies, yn ogystal â nifer o siaradwyr gwadd yn darlithio ar amrywiaeth o bynciau sy'n gysylltiedig ag astudio Dylan Thomas a’i waith. Drwy gydol 2014

TYMOR DYLAN THOMAS S4C | s4c.co.uk Bydd S4C yn nodi canmlwyddiant Dylan Thomas gyda chomisiynau newydd, archifau, darnau nodwedd yn rhaglenni presennol y sianel a gwaith ar y cyd. Ymhlith y comisiynau newydd mae rhaglen ddogfen Kevin Allen a Rhys Ifans fydd yn edrych ar ddylanwadau Cymreig ar Dylan Thomas.

17


RHIFYN GWANWYN 2014 Bydd rhifyn arall o’r rhaglen digwyddiadau hon yn cael ei gyhoeddi yn haf 2014. Bydd yno’r ddiweddaraf am ddyddiadau cadarn achlysuron, prosiectau addysg, Llysgenhadon Dylan Thomas 100, digwyddiadau rhyngwladol a gwefan swyddogol Dylan Thomas 100, fydd yn rhoi’r holl hysbysrwydd cysylltiedig â’r ŵyl a mynediad at gymwysiadau digidol.

DIOLCH I...

L LY F RY D D I A E T H

Hoffem achub ar y cyfle hwn i ddiolch i’r cyrff allweddol sy’n cael eu rhestru yn dylanthomas100.org am gefnogi Dylan Thomas 100. Mae diolch arbennig yn ddyledus hefyd i: Jeff Towns, Cadeirydd Cymdeithas Dylan Thomas; teulu Nora Summers (1892-1948) i nodi a chydnabod ei ffotograff eiconig o Dylan Thomas sydd wedi ysbrydoli logo’r canmlwyddiant; David Higham Associates, asiantau llenyddol Dylan Thomas, am eu cyngor a chefnogaeth barhaus; ac Ymddiriedolaeth Dylan Thomas am ei hymroddiad i Dylan Thomas 100.

1. O ‘Dan y Wenallt’ (Gomer) 2. ‘Fern Hill’ (Barddas) 3. O 'Poetic Manifesto' (Texas Quarterly: Gaeaf, 1961) 4. O ‘Nadolig Plentyn yng Nghymru’

“...Ac wrth ei ffenest lydan agored i'r haul a'r eigion llong-lithrig a hwyliodd slawer dydd pan oedd ei lygaid yn fywlas, mordwya'r Capten yn gysgadlyd"

Dan y Wenallt [1]

Cwt Ysgrifennu Dylan Thomas (Uchod) © www.discovercarmarthenshire.com

C Y S Y L LT I A DA U D E F N Y D D I O L www.dylanthomas100.org visitwales.com

(Gwefan Swyddogol)

| @dylanthomas_100

(Ymholiadau twristiaeth ac ymwelwyr)

visitswanseabay.com (Ymholiadau twristiaeth ac ymwelwyr) discovercarmarthenshire.com (Ymholiadau twristiaeth ac ymwelwyr) discoverceredigion.co.uk (Ymholiadau twristiaeth ac ymwelwyr) visitpembrokeshire.com (Ymholiadau twristiaeth ac ymwelwyr)

dylanthomas.com (Canolfan Dylan Thomas) traveltrade.visitwales.com (Ymholiadau’r diwydiant teithio) britishcouncil.org/wales (Ymholiadau achlysuron rhyngwladol) developingdylan100.co.uk (Llenyddiaeth Cymru)


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.