Jaarverslag SVB

jaarverslag buiten gewoon SVB

voor woord

Het afgelopen jaar was een buitenge­ woon jaar voor de SVB. Tot tweemaal toe ontvingen wij positieve erkenning voor onze manier van werken in de sociale zekerheid. Van het INK kreeg de SVB de hoogste onderscheiding voor het kwaliteitsniveau van haar bedrijfsvoering: vijf sterren. De SVB is de eerste organisatie in Nederland die deze eer te beurt valt. Daarnaast sprak de visitatiecommissie Handvestgroep Publiek Verantwoorden (HPV) in zeer lovende bewoordingen over het niveau van onze publieke dienstverlening.

Deze erkenning werd ook nog beves­ tigd door onze klanten die onze dienstverlening beoordeelden met een 7,8. Wij zijn dan ook buiten­ gewoon trots op deze complimenten, maar het betekent niet dat we klaar zijn. Uitvoering is nooit perfect en dienstverlening aan onze klanten kan

altijd beter. Die mentaliteit kenmerkt volgens het INK en de visitatiecom­ missie HPV de organisatie bij de SVB. Van links tot rechts en van beneden tot boven. Als geen andere realise­ ren wij ons ook dat wij ons werk niet geïsoleerd doen. Dat wij volledig ten dienste staan van onze opdrachtge­ vers en in de uitvoering afhankelijk zijn van onze ketenpartners. Op­ drachtgevers en ketenpartners willen wij dan ook buitengewoon hartelijk bedanken voor het vertrouwen dat zij ook afgelopen jaar weer in ons gesteld hebben.

De SVB portretteert in dit jaarverslag met trots vijf buitengewone perso­ nen – voor elke ontvangen INK ster één – wiens visie ons kan helpen bij de uitdagingen waarvoor we staan.

De centrale vraag was dan ook: wat kunnen wij als SVB van hen leren.

Om ons, en naar wij hopen ook u, te laten inspireren.

Namens Raad van Bestuur SVB, Erry Stoové Amstelveen, 8 april 2011

SVB jaarverslag 2010

het was een buiten gewoon jaar

2010

inhoud hoofdstuk 1

inhoud hoofdstuk 2

over de SVB

wat we doen

04

15

interview excellentie Erry StoovĂŠ levert geld op

08

Mohamed een ster El Harouchi betekent dat je op de goede weg zit

10

over missie, de SVB ambities en kernwaarden

12

Chris de overheid SigaloV moet ook vragen stellen

de een SVB betrouwbare uitvoeringsorganisatie

20

Jan probeer aan Kremer te sluiten bij de belevingswereld van de klant

22

Otwin pleidooi voor van Dijk een kleinschalige, simpele en nabije overheid

inhoud hoofdstuk 3

verantwoording 25

governance

27

bedrijfsvoeringsparagraaf 2010

28

organogram SVB

29

dicht bij de klant

30

bezwaar en beroep

32

handhaving zodat iedereen krijgt waar hij recht op heeft

34

Sylvia laat de traditionele Borren denkpatronen eens los

36

kerncijfers sociale verzekeringswetten

38

kerncijfers overige wetten en regelingen

40

verkorte jaarrekening

46

controleverklaring

47

adressen

48

personalia

voor het leven Ooit komt iedereen een keer met de SVB in aanraking. Bij de ďŹ jne dingen in het leven of door de onvermijdelijke dingen van het leven. Als kind, als ouder, als nabestaande. Schoolgaand, werkend of gepensioneerd. Dan keert de SVB uit. Beheert ze, verzorgt ze.

Doelmatig, rechtmatig en geruisloos.

Voor het leven.

03

hoofdstuk 1

over de SVB

over de SVB

hoofdstuk 1

jaarverslag 2010

interview SVB in 2010 Erry Stoové bekroond voor

SVB buitengewoon

Een hoogtepunt in 2010 was ongetwijfeld de INK-onderscheiding. Op 15 november 2010 ontving de SVB maar liefst vijf sterren voor het excellente kwaliteitsniveau van haar bedrijfsvoering. Daarmee is de SVB de eerste organisatie in Nederland die de hoogste INK-onderscheiding in de wacht sleept. Een andere mijlpaal was de conclusie van de visitatiecommissie Handvestgroep Publiek Verantwoorden. De commissie oordeelde buitengewoon positief over de kwaliteit van de publieke dienstverlening bij de SVB. Hoe kijkt bestuursvoorzitter Erry Stoové naar deze bekroningen?

De klant centraal stellen. Dat is zijn verhaal. Een verhaal waar volgens hem een stuwende kracht van uit­ gaat. Stoové: “Zo’n sterk oriënta­ tiepunt geeft niet alleen richting aan het dagelijks handelen van ruim 3.000 medewerkers, maar is er ook de motor van. Het gaat als een flow door de organisatie.” Beleidskeuzes

‘klant centraal’ beleid

zijn opeens minder complex: dient het de burger, dan gaat de SVB mee. Zo niet, dan valt het van de bestuurstafel. De SVB is dan ook tot in de haarvaten klantgericht, stelde de visitatiecommissie van de Handvestgroep Publiek Verant­ woorden in 2010. Stoové: “Orga­ nisaties hebben al gauw de neiging om zo met zichzelf bezig te zijn en vergeten nog wel eens waarom ze eigenlijk ook al weer op aarde waren. Wij hebben als bestuur de tucht van de klant hier naar binnen gebracht. Dat werkt minstens zo krachtig als de tucht van de markt.”

Wat betekent de INKonderscheiding?

Stoové: “Bestuurders lopen altijd het risico om de kwaliteit van hun organisatie te overschatten. Maar

04

vroeg of laat komt er een moment van waarheid. Wij hadden ook de overtuiging dat we de beste uit­ voeringsorganisatie ter wereld waren. Het geeft een trots gevoel als je dan opeens de echo terug hoort dat we ook echt goed bezig zijn. Vooral omdat het objectief is vastgesteld door twee professionele organisaties die tot diep in de orga­ nisatie medewerkers hebben geïn­ terviewd en alle twee onafhankelijk van elkaar hebben geconcludeerd dat iedere medewerker staat opge­ lijnd in de juiste richting, namelijk de klant. Bedrijven die nooit naar zichzelf laten kijken, kunnen net zulke goede bedrijven zijn als bedrijven die zichzelf wel laten onderzoeken. Alleen zijn ze dan onbewust bekwaam. De SVB is bewust bekwaam. Wij kunnen

excellentie levert geld op

05

over de SVB interview Erry StoovĂŠ

Voordat hij bij de SVB kwam werken, werkte Erry StoovĂŠ bij het ministerie van Justitie. Daar was het INK-model een instrument voor het hele justitieapparaat. Met zijn overstap naar de SVB nam hij al die ervaringen mee en introduceerde het INK-model in 2002.

Met de bekroning in 2010 als gevolg.

jaarverslag 2010

goed uitleggen waar we mee bezig zijn, zien waar extra aandacht nodig is en kunnen dan eerder bijsturen.”

SVB buitengewoon

Welke ontwikkelingslijn heeft de SVB doorgemaakt?

Stoové: “In 2004 werd de SVB voor de eerste keer gevisiteerd door de commis­ sie Handvestgroep Publiek Verantwoor­ den. Daarbij concludeerde de commis­ sie: u heeft als RvB een heldere visie, u laat hetzelfde geluid horen. Dat kwamen visi­ tatoren zelden tegen, want achter de meest kleine nuances binnen een RvB of hoofddirectie gaan vaak fikse ver­ schillen van mening schuil. Alleen, zei de commissie, de 32 afdelingshoofden onder jullie, fluiten allemaal een andere kant op.

Ze onderschrijven weliswaar de lijn, maar over het hoe en wanneer verschilt iedereen van mening. Tussen 2004 en 2010 hebben we hard gewerkt om die kloof te dich­ ten. De visitatiecommissie die de SVB

Het INK managementmodel is een besturingsmodel waarin de aandacht voor kwaliteit volledig in de organisatie is geïntegreerd (INK = Instituut Nederlandse Kwaliteit). Het model onderscheidt negen aandachtsgebieden, waaronder strategie, medewerkers, omgevingsgerichtheid, processen en leiderschap. Een organisatie die, zoals de SVB, voor vijf sterren in aanmerking wil komen, moet op alle negen werkvelden bovengemiddeld scoren. De score wordt vastgesteld aan de hand van een zelfevaluatie en een externe analyse op basis van interviews.

in 2010 opnieuw doorlichtte, constateerde nu dat het management op alle niveaus in dezelfde richting stond opgelijnd. En anders dan ze hadden verwacht van een organisatie die zulke grote stappen had gemaakt, troVen ze geen SVB aan die zich wentelt in zelfgenoeg­ zaamheid. Eerder het tegendeel: het kan toch niet waar zijn dat wij zo goed zijn? Werkelijk een onterechte bescheidenheid. Zeker als dan ook het INK nog eens bevestigt dat de SVB buitengewoon goed presteert. Het is voor iedereen gewoon heel hard werken geweest om dezelfde hartslag ook tot in de haarvaten van de organisatie te krijgen.”

Wat merkt de klant van deze ontwikkelingslijn?

Stoové: “In 2002 had de SVB alleen callcenters. Daar is niks mis mee, maar een callcenter heeft de neiging om klanten eerst tot een stan­ daardgeval te verheVen, alvorens na allerlei rituelen tot persoonlijk handelen over te gaan. De SVB heeft dat omgedraaid. ‘Standaard­ gevallen’ kunnen alles digitaal regelen zonder tussenkomst van de SVB. Een verhuizing of ander bankrekeningnummer? Dat kunnen klanten zelf wijzigen. Een tweede kind? De kinderbijslag komt auto­ matisch binnen. En wie dan toch de SVB benadert, krijgt een per­ soonlijke bejegening door een medewerker die van alle markten thuis is. De klanttevredenheid die daarvan het gevolg is, meet de SVB re­ gelmatig. De organisatie zit nu op een 7,8 maar heeft zich een 8 ten doel gesteld. Daar zit ook meteen het probleem voor de toekomst.

Onze politieke bestuurders vinden een 8 wel erg hoog: het mag allemaal wel een tandje minder, zo excellent hoeft nou ook weer niet. Daar is geen geld meer voor. Men denkt kennelijk dat excelleren veel geld kost.

Maar mijn stelling is dat het juist geld oplevert.”

Wat is dan te duur?

Stoové: “Het is gewoon een gevoel dat nergens op is gebaseerd.

Want we hebben de laagste uitvoeringskosten van Europa. Bij onze zusterorganisaties in België, Duitsland, Zweden en Ierland liggen de ratio’s tussen uitkeringslasten en uitvoeringskosten op 1,5 tot 2 pro­ cent. En wij zitten op 0,7 procent. Dan mag je toch zeggen dat wij het hier buitengewoon goedkoop doen. We hebben steeds de kosten per klant binnen een regeling in beeld. Vanaf 2002 hebben we ons ten doel gesteld dat de ontwikkelingskosten per AOW­ of Anw­ klant onder de loon­ en prijsontwikkelingen blijven, dus onder de inflatie. Dat hebben we glansrijk gehaald. Het bedrag schommelt al bijna tien jaar rond de 42 euro. Dus ja, wat wilt u nog meer? En nu dreigt de SVB eind 2015 ruim 30 procent van haar budget te moeten

06

Dit trotse bedrijf heeft enorme slagen meegemaakt: de overdracht van de arbeidsongeschiktheidsverzekeringen naar de bedrijfsverenigingen in 1967 en de emancipatie van de AOW in de jaren tachtig. In de genen van deze organisatie zit een buitengewoon groot aanpassingsver­ mogen ingebouwd. Nu staan we weer voor een enorme omslag. Maar ook de komende jaren zullen we de klant centraal blijven stellen. En waar bezuinigingen de klant raken, zullen we alles op alles zetten om de overlast tot een minimum te beperken. Want we blijven graag wat anderen van ons zeggen: een excellente dienstverlener.”

In november 2000 heeft een aantal Zelfstandige Bestuursorganen (ZBO’s) waaronder de Sociale Verzekeringsbank het Handvest Publieke Verantwoording opgesteld. In dit Handvest geven de deelnemende organisaties aan dat ze zich niet willen beperken tot het afleggen van verantwoording die nodig is voor uitoefening van de ministeriële verantwoordelijkheid, maar zich ook publiek willen verantwoorden voor hun handelen en voor de kwaliteit van de dienstverlening.

07

over de SVB interview Erry Stoové

Wat is volgens u het alternatief?

Stoové: “Het stroomlijnen en vereen­ voudigen van wetten en regels. Want daar zitten complexiteiten die maken dat wij kosten wat we kosten. De kos­ ten tussen categorieën klanten ver­ schillen enorm. Dat verschil wordt alleen veroorzaakt door de complexi­ teit van bijvoorbeeld de Anw ten opzichte van de gestandaardiseerde AOW. Maar in plaats van de Anw te standaardiseren, maken we de AOW complexer met andere leeftijden en overgangsregelingen. We moeten controles uitvoeren en inkomens ver­ rekenen aan de hand van zestien ver­ schillende inkomensbegrippen. Ook zijn er 21 kindregelingen die nog met elkaar te maken hebben en door ver­ schillende instanties worden uitge­ voerd. Dus als je van bovenaf vereen­ voudigingen toepast, gaat het vanzelf minder kosten. Bundeling van rege­ lingen is ook eYciënter voor de bur­ ger, inzichtelijker en minder complex in de uitvoering.”

En waar gaan bij het kabinet de gedachten naar uit?

Stoové: “In plaats van de regelingen te bundelen, gaan de gedachten uit naar een bundeling van de uitvoeringsorganisaties onder het motto uitbetalen = uitbetalen. Het idee is om de Belastingdienst Toeslagen, UWV, SVB en DUO bij elkaar te voegen. Waar zit de synergie? Hoe borg je inhoudelijke expertise?

Raad van Bestuur SVB

inleveren. Dan komt de uitvoering van de sociale zekerheid in Nederland echt in de risicozone terecht. Dat kan namelijk eVect hebben op de bedrijfs­ zekerheid. Bijvoorbeeld als we nood­ gedwongen moeten uitwijken naar een beheerder van onze mainframes met een lager kwaliteitssysteem, waar­ door de kans op storingen en fouten groter wordt. Want het komt uit de lengte of uit de breedte. Zo een dras­ tische bezuiniging is een politie­ ke keuze, maar wel een die grote maatschappelijke gevolgen kan heb­ ben.”

Mohamed El Harouchi

buitengewoon Die ster was ook niet mijn doel of mijn droom, het was een logisch gevolg van mijn inspanningen.

buiten een ster betekent gewoon dat je op de Mohamed goede weg zit El Harouchi

08

Die Michelin­ster is een beloning voor mijn harde werken. Ik vergeet nooit hoeveel ik ervoor opzij heb gezet en hoeveel uren ik erin gestoken heb.

Maar het betekent slechts dat ik op de goede weg zit. Daarom ga ik gewoon rustig door op de ingeslagen weg. Vast­ omlijnde doelen heb ik niet. Die ster was ook niet mijn doel of mijn droom, het was een logisch gevolg van mijn inspanningen. Je kunt plannen wat je wilt, maar een heleboel dingen gebeuren door toeval en komen gewoon op je pad. Wat ik wél in de hand heb, is hard werken, me blijven ontwikkelen en de juiste keuzes maken. En keuzes moet je volgens mij nooit maken uit heb­ zucht, maar uit een behoefte om verder te komen.

Eigenlijk denk ik ook niet constant aan die ster, hij zit meer in mijn achter­ hoofd. Ik ervaar hem zeker niet als een last, in die zin dat ik met een ster nu steeds op mijn tenen moet lopen. Dit is wat ik doe, kan en leuk vind en dat

wordt kennelijk gewaardeerd. Daarom ben ik ook niet opeens mijn prijzen gaan verhogen. Dan heb ik liever dat mijn gasten terugkomen.

Natuurlijk zijn de verwachtingen gestegen. Maar mensen komen heus niet alleen voor die ster. In het begin misschien, uit nieuwsgierigheid. Maar inmiddels hebben we ontzettend veel vaste gasten. Dat komt omdat ik uniek probeer te zijn in mijn manier van koken: omdat ik van Marokkaanse afkomst ben, gebruik ik veel Noord­Afrikaanse ingrediënten. Dat waarderen gasten, want al die smaken kennen ze nog niet zo goed. Overigens gaat het niet alleen om mijn manier van koken, maar om de hele manier van den­ ken over mijn zaak. Ik hoef niet in alles uniek te zijn.

Voor de luxe hoeft men hier niet te komen, want ik heb servies van € 1,50 per stuk. Luxe kennen de mees­ te gasten wel. Daar hoef ik niet bijzonder in te zijn.

Waar we uniek in willen zijn, is in kruiden en in gast­ vrijheid. Daar selecteer ik mijn personeel ook op. Bij sollicitatiegesprekken kijk ik eerder naar mentaliteit dan naar diploma’s. Zo heb ik bijvoorbeeld een afwas­ ser in dienst, die sociaal bijzonder vaardig is. Hem laat ik dus met een gerust hart in contact komen met de gasten, want daar is hij goed in. Dat zullen niet veel sterrenrestaurants doen. En mijn gasten mogen bij­ voorbeeld ook best even in de keuken komen kijken.

Waarom zou je afstandelijk zijn als mensen geïnteres­ seerd zijn in wat je doet?

Ik merk om me heen dat men steeds meer behoefte krijgt aan een persoonlijke benadering, aan kleinscha­ ligheid. Dat wil ik zelf ook. Als ik bijvoorbeeld naar een grote organisatie bel, krijg ik wel eens het gevoel dat er aan de andere kant hele lijsten met instructies klaarliggen, die min of meer worden voorgelezen.

Omdat ik zo’n standaardverhaal heel vervelend vind, probeer ik dat in mijn eigen restaurant anders te doen.

Dat zouden grote organisaties ook veel vaker moeten doen. Benader je klanten of gasten zoals je zelf bena­ derd zou willen worden.

09

buitengewoon Mohamed El Harouchi

Mohamed El Harouchi was nog maar één jaar bezig in zijn eigen Restaurant Solo in Gorinchem, toen hij in 2006 een Michelin-ster kreeg. Hij is er buitengewoon trots op, maar staat er niet elke dag bij stil. Liever kookt hij voor zijn gasten de sterren van de hemel.

De SVB – sinds kort zelf in het bezit van 5 INK-sterren – vroeg zich af hoe El Harouchi omgaat met de gestegen verwachtingen van zijn gasten en hoe hij zijn personeel kan blijven motiveren.

missie, ambities en kernwaarden

De SVB wil een excellente service­ gerichte en omgevingsbewuste uit­ voerder zijn van persoongebonden financiële regelingen van de overheid.

ambities Een voortreffelijke uitvoering van onze primaire opdracht Een moderne overheid vergt eYciëntie en eVectiviteit. De SVB wil die ook bieden bij de regelingen en taken die we uitvoeren.

We werken daarvoor samen met andere overheidsorganen en organisaties. We laten ons daarbij niet beperken door de tra­ ditionele grenzen binnen de sociale zeker­ heid. Voortdurend en intensief overleg met ons moederdepartement is noodzakelijk omdat zowel beleid als uitvoering met ver­ schillende snelheden en doelgroepen te maken hebben.

Excellente dienstverlening aan de klant We willen burgers een logische combinatie aanbieden van producten en diensten. Dat betekent dat mensen zelf via internet met ons hun zaken kunnen regelen, maar ook kunnen kiezen voor een telefoontje of een bezoek aan een vestiging. Burgers krijgen met zo weinig mogelijk moeite waar zij recht op hebben. Daarbij beschouwt de SVB alle burgers als klant, niet alleen zij die een uitkering ontvangen, maar ook de burgers die informatie wensen. Vanuit de Burger­ polis­gedachte bieden we burgers een helder overzicht over waar zij wel en niet recht op hebben. Om te beginnen ten aanzien van de regelingen die de SVB uitvoert.

SVB buitengewoon

jaarverslag 2010

missie

10

Investeren in de toekomst, tonen van innovatief gedrag en maatschappelijk betrokken zijn Samenwerken betekent kennis delen. De SVB groeit stapsgewijs van een organisatie met één product (betalingen) en één op­ drachtgever naar een organisatie die in ketens of netwerken regelingen accom­ modeert. Of anders gezegd: GBA, VVA, VZA­AWBZ, Centrale persoonsadmini­ stratie, Pensioenregister, Verzekerings­ bericht/pensioenoverzichten en inkoop­ regeling AOW hangen met elkaar samen.

Tegelijk blijft de SVB, in het stelsel van de basisregistraties, de bron voor het admi­ nistreren van tijdvakken van volksverze­ keringen. Wij delen die kennis met andere overheidsorganisaties, alsmede voor de actuele verzekeringspositie AWBZ. Als laatste ontwikkelt de SVB een visie op wie haar stakeholders zijn (naast opdrachtge­ vers, klanten, leveranciers en medewer­ kers) en hoe zij de relatie met die stake­ holders wil ontwikkelen en onderhouden.

kernwaarden Onbetwist in uitvoering Bij de SVB kunt u er op vertrouwen dat u als klant op tijd krijgt waar u recht op heeft.

Altijd. Wij blijven scherp en zorgen voort­ durend voor verbetering en vernieuwing.

Simpelweg omdat kwaliteit en service horen bij de uitvoering van onze publieke taak.

Verbonden met de samenleving We zoeken actief de samenwerking met andere partijen en doen alles vanuit het perspectief van de burger.

De SVB zet zich in voor sociale zekerheid waarin de menselijke maat telt. We staan dan ook midden in de samenleving. Alleen zo kunnen we aansluiten bij wat er leeft bij onze klanten en bij nieuwe ontwikke­ lingen.

Inspirerend in kennis De SVB is een bron van kennis. Wat we weten, gebruiken we graag om anderen te inspireren, zowel in Nederland als daar­ buiten. Zo dragen we bij aan een betere en stabiele uitvoering van de sociale zekerheid.

Eerzaam De SVB zorgt ervoor dat iedereen in Nederland krijgt waar hij of zij recht op heeft: zo komt het geld terecht waar het hoort. Dat is eerlijke sociale zekerheid.

Duidelijke informatie over wetten en regelingen is daarmee onlosmakelijk ver­ bonden. De medewerkers van de SVB nemen deze taak serieus. Ze zijn daarom integer, betrokken, betrouwbaar, respect­ vol en gedreven. Omdat ze weten dat wat we doen als SVB, goed gebeuren moet.

11

over de SVB missie, ambities en kernwaarden

Een resultaatgerichte werkgemeenschap met betrokken en zich ontwikkelende medewerkers De missie waar de SVB voor staat, bete­ kent dat samenwerken de belangrijkste opdracht is voor de SVB; samenwerken binnen en buiten de organisatie. Samen­ werken is dan ook de belangrijkste com­ petentie van de SVB­er. Dat geldt in alle situaties: bij samenwerken met collega’s in een serviceteam, in overleg met een opdrachtgever en bij het oplossen van een probleem voor de klant. Medewer­ kers van de SVB zijn zich bewust van hun eigen kwaliteiten en ontwikkelpunten om externe en interne (integrale) dienst­ verlening optimaal vorm te geven.

buitengewoon

De ambitie ligt erin om burgers meer inzicht te geven in hun sociale rechten en plichten.

Chris Sigaloff

overheid moet niet buitengewoon alleen antwoorden Chris Sigaloff willen geven, maar ook vragen durven stellen

12 12

Mijn lidmaatschap van de Raad van Inspiratie voor de Burgerpolis komt voort uit mijn betrokkenheid bij alles wat met het slimmer maken van de publieke sector te maken heeft.

De Burgerpolis is nog in de con­ ceptfase, maar het is een heel relevant en belangrijk initiatief.

De ambitie ligt erin om burgers meer inzicht te geven in hun sociale rechten en plichten. Het

gevolg daarvan is, dat je burgers meer invloed geeft over hun eigen sociale zekerheid. In die zin is de Burgerpolis een em­ powermenttool.

Traditioneel zijn we gewend geraakt aan een overheid die veel voor ons regelt. Een over­ heid die voor ons zorgt, maar die ons ook vertelt wat we moe­ ten doen. Mede door de transitie van de industriële maatschappij naar een kennissamenleving gaan we naar een andere relatie toe: één waarin de burger cen­ traal staat en waar publieke organisaties de burgers zo goed mogelijk proberen te ondersteu­ nen. Daarmee maakt de Burger­ polis deel uit van een bredere maatschappelijke ontwikkeling die de innovatiekracht van bur­ gers wil stimuleren en de samenwerking tussen vraag en aanbod wil verbeteren.

Nederland Kennisland, waarvan ik vicevoorzitter ben, is een onafhankelijke denktank die permanent zoekt naar manieren om maatschappelijke vernieu­ wing te creëren. Die is nodig om een sterke kennissamenle­ ving te krijgen. Om zo ervoor te zorgen dat het kennispotentieel van Nederland optimaal wordt benut. Dat bedoelen we met ‘Nederland slimmer maken’.

Dat hoeft echt niet altijd van bovenaf te komen; de maat­ schappij is zelf heel goed in staat

13

te vernieuwen. Sterker nog, dat doet zij al aan de lopende band. Wij proberen dat proces waar mogelijk te faciliteren.

Denk bijvoorbeeld aan projecten als ‘verbeter de buurt’. Was het traditio­ neel de rol van de gemeente om de leefbaarheid van een buurt in de gaten te houden, met dit initiatief kunnen burgers dat zelf. Het dwingt gemeen­ ten om eVectiever te werken en geeft de burgers meer invloed op hun leef­ omgeving.

In deze tijden van bezuiniging moeten we ervoor waken dat publieke organi­ saties zich niet beperken tot het dog­ ma van de terugtrekkende overheid.

Natuurlijk moet de overheid slimmer gaan werken en eVectiever taken uit­ voeren (dat kan ook door burgers cen­ traal te stellen), maar dan moeten we de samenleving ook faciliteren in het oppakken van allerlei verantwoorde­ lijkheden. De overheid moet niet alleen maar antwoorden willen geven, maar ook vragen durven stellen. Kennis en support bieden. Nieuwe initiatieven mogelijk maken. Er zijn nu allerlei initiatieven gaande, denk aan de open data beweging, burgerjournalistiek, de Kafkabrigade, de stichting Bende­ burgers, die burgers in staat stellen om samen met de overheid Nederland slimmer te maken.

Dan moet je je als overheid wel kwets­ baar durven opstellen. Het siert de SVB dat ze zo nadrukkelijk zoeken naar hun rol in de sociale zekerheid van de toekomst. Het spreekt voor zich dat ik daar graag mijn steun en energie aan verleen.

buitengewoon Chris Sigaloff

Chris Sigaloff is vicevoorzitter van Kennisland en adviseur sociale innovatie. Haar expertise ligt op het terrein van organisatieverandering, samenwerkingsprocessen en het bevorderen van vernieuwing van binnenuit.

Haar kernthema’s binnen Kennisland zijn het onderwijs en de publieke sector.

Sigaloff is ook lid van de Raad van Inspiratie voor de Burgerpolis, die de burger moet informeren over zijn rechten op sociale verzekeringen, daarmee samenhangende uitkeringen en over de burgerlijke verplichtingen die daartegenover staan.

14

hoofdstuk 2

wat we doen

SVB buitengewoon

jaarverslag 2010

de SVB een betrouwbare uitvoeringsorganisatie

Algemene Ouderdomswet (AOW) Het is de taak van de SVB om bij een groei­ end aantal AOW­gerechtigden te zorgen dat iedereen op tijd krijgt waarop hij of zij recht heeft. Eind 2010 waren er bijna 2,9 miljoen gerechtigden. In 2024 zullen dat er 4,1 miljoen zijn. Wie recht heeft op AOW, heeft dat opgebouwd tussen het 15e en 65e levensjaar. Vanaf 65 jaar wordt het AOW­pensioen uitbetaald. Dat varieert in hoogte, afhankelijk van de vraag of de ontvanger al dan niet getrouwd of samen­ wonend is en of hij recht heeft op een in­ komensafhankelijke toeslag. De AOW, die lange tijd niet fundamenteel is aangepast, vormt momenteel het brandpunt van een aantal belangrijke voorgenomen wijzigin­ gen. Een overzicht: In 2010 heeft de SVB uitvoeringstoetsen verricht, die samenhingen met de beoogde verhoging van de AOW-leeftijd en de mogelijkheid tot flexibiliseren.

15

wat we doen

De SVB voert persoonsgebonden financiële regelingen uit voor een aantal opdrachtgevers. In de eerste plaats voor het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW), maar daarnaast ook voor de ministeries van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) en Veiligheid en Justitie. Behalve voor de ministeries voert de SVB ook taken uit voor het College voor zorgverzekeringen (CVZ), de Stichting Financiering Voortzetting Pensioenverzekering (FVP), het UWV, de Belastingdienst en tot slot voor de Nederlandse gemeenten. Ook zijn wij er trots op dat wij in 2010 twee nieuwe opdrachtgevers hebben kunnen begroeten. Namelijk het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) en de Stichting Pensioenregister.

Hieronder een overzicht van alle wetten en regelingen die de SVB in 2010 uitvoerde:

hoofdstuk 2

opdrachtgevers vertrouwen op de SVB

jaarverslag 2010 SVB buitengewoon

De SVB heeft in 2010 een uitvoeringstoets verricht op het wetsvoorstel waarmee een generieke korting van 8% wordt toegepast op de partnertoeslag. Huishou­ dens die door toepassing van deze korting onder een bepaalde inkomensgrens zouden komen, wor­ den van deze korting uitgezonderd. De beoogde invoering is in 2011.

De SVB heeft in 2010 ook een uitvoeringstoets verricht op het wetsvoorstel Mogelijkheid koop­ krachttegemoetkoming oudere belastingplichtigen (MKOB). Met invoering van dit wetsvoorstel wordt de AOW­tegemoetkoming afgeschaft en wordt de MKOB geïntroduceerd. Hiervoor komen alle bin­ nenlandse belastingplichtigen van 65 jaar en ouder in aanmerking, evenals buitenlandse belastingplich­ tigen, waarvan tenminste 90% van het inkomen in Nederland belast is. Met het oog op invoering in de loop van 2011 zijn in 2010 de noodzakelijke aanpas­ singen en voorbereidingen gerealiseerd.

Algemene nabestaandenwet (Anw) Nabestaanden kunnen bij overlijden van een partner of van een van de ouders in een aantal gevallen een uitkering van de overheid krijgen. Dat gebeurt via de Algemene nabestaandenwet, waarin de uitkering aan nabestaanden, halfwezen en wezen is geregeld. De Anw­nabestaandenuitkering is inkomensafhankelijk.

Vanaf 1 januari 2010 is een nieuwe regeling in werking getreden, waarbij een werkgever minder premie hoeft te betalen als hij een Anw­gerechtigde in dienst neemt.

De SVB verstrekt de verklaringen aan de werkgever als deze voldoet aan de voorwaarden. Er zijn in dit eerste jaar 34 verklaringen verstrekt.

Sinds de wetswijziging medio jaren negentig daalt het aantal Anw­gerechtigden. Het aantal nieuwe gerechtigden is hierdoor veel kleiner dan het aantal oud­gerechtigden voor de Algemene Weduwen­ en Wezenwet (AWW) die voor 1950 zijn geboren. In 2010 kregen ruim 98.000 nabestaanden (2009: bijna 107.000) een uitkering, waarvan 16.178 mannen en 82.181 vrouwen. In 2010 kwamen er 10.391 nieuw­ gerechtigden bij. De uitstroom bedroeg 18.527.

Algemene Kinderbijslagwet (AKW) Wie in Nederland woont of werkt en kinderen jonger dan achttien jaar heeft, heeft recht op kinderbijslag.

De hoogte van deze uitkering is afhankelijk van het aantal kinderen, hun leeftijd en het werk of inkomen van de kinderen.

In 2010 is de zogeheten kwalificatieplicht ingegaan.

Op verzoek van de leerplichtambtenaar houdt de SVB de kinderbijslag in. In 2010 is slechts een zeer beperkt aantal meldingen vanuit gemeenten ontvangen. De kwalificatieplicht geldt ook voor kinderen die recht hebben op een Anw­wezenuitkering. Ook is voor­ gesteld om de kinderbijslag op te schorten op signaal van Bureau Jeugdzorg om naleving door ouders van aanwijzingen bij ondertoezichtstelling te stimuleren.

Bij uithuisplaatsing volgt stopzetting van de uitkering.

Verwacht wordt dat beide maatregelen in 2011 van kracht worden.

Het aantal klanten en het aantal kinderen is in 2010 wederom licht afgenomen ten opzichte van 2009. Eind 2010 hadden ruim 1,9 miljoen huishoudens met bijna 3,5 miljoen kinderen, recht op kinderbijslag. De ver­ wachting is dat het aantal ouders dat voor hun kinde­ ren kinderbijslag ontvangt de komende jaren verder zal afnemen. In 2010 is de hoogte van de kinderbijslag hetzelfde gebleven als in 2009. Tot 2012 zullen de bedragen voor kinderbijslag niet worden aangepast.

Aanvullende Inkomensvoorziening Ouderen (AIO) Zonder aanvullend inkomen uit de Aanvullende In­ komensvoorziening Ouderen (AIO) kunnen 65­plus­ sers met een onvolledig AOW­pensioen en weinig of geen aanvullend pensioen onder het sociaal minimum geraken. De uitvoering (voorheen: WWB65+) is per 1 januari 2010 een wettelijke taak van de SVB. Eind 2010 maakten ruim 38.484 huishoudens gebruik van de AIO. De AIO garandeert een aanvulling van het onvolledige AOW­pensioen tot het sociaal minimum.

In 2010 is gekeken hoe het niet­gebruik van de regeling verder aangepakt zou kunnen worden en is geïnvesteerd in verduurzaming van de relatie met gemeenten en hun ketenpartners. Ook is er in 2010

16

Tegemoetkoming ouders van thuiswonende gehandicapte kinderen (TOG) Een gehandicapt kind heeft vaak extra zorg nodig.

Daarom komen ouders van een thuiswonend gehandi­ capt kind via de TOG­regeling in aanmerking voor een tegemoetkoming in de kosten. Eind 2010 waren er 66.020 TOG­gerechtigden (voorlopig cijfer). Per 1 april 2010 is de regeling gewijzigd. Aanleiding is dat het aantal gerechtigden hoger is dan verwacht sinds de inwerkingtreding van de regeling in 2000.

in 2010 keerde de SVB bijna 35 miljard euro uit aan ruim 5 miljoen klanten Daarnaast bleek dat de groep gerechtigden niet samen­ viel met de oorspronkelijke doelgroep; veel kinderen waren niet zodanig gehandicapt dat zij in aanmerking kwamen voor opname in een instelling. De indicatie­ stelling die door het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ) en Bureaus Jeugdzorg wordt uitgevoerd in het kader van de AWBZ, vormt vanaf 1 april 2010 de

grondslag voor de toekenning. Daarnaast komt er een extra tegemoetkoming voor huishoudens met alleen­ verdieners. Deze tegemoetkoming zal voor het eerst in 2011 worden uitgekeerd. In 2011 wordt bekeken hoe de TOG eYciënter kan worden uitgevoerd met een verdere vermindering van de administratieve las­ ten voor de burger.

Regeling Persoonsgebonden Budget (PGB) Het SVB Servicecentrum PGB verleent diensten aan houders van een persoonsgebonden zorgbudget. Het gaat om mensen die door ziekte, handicap of ouder­ dom zorg of huishoudelijke hulp nodig hebben en dit inkopen met een Persoonsgebonden Budget (PGB), dat zij krijgen via de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) of via de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Met het PGB kiezen mensen zelf hun zorgverlener en bepalen zelf wanneer en hoe ze hulp krijgen. Eind 2010 maakten ongeveer 120.000 mensen hier gebruik van.

De SVB ondersteunt budgethouders in opdracht van het College voor zorgverzekeringen (CVZ) door hen kosteloos en op eigen initiatief gebruik te laten maken van het SVB Servicecentrum PGB. Voor budgethou­ ders die loonbelasting en premies over het loon van de zorgverlener afdragen, kan de SVB de salarisadminis­ tratie voeren. Eind 2010 hebben 26.600 budgethouders AWBZ hun salarisadministratie aan de SVB uitbesteed.

Voor hulp in het huishouden kunnen budgethouders binnen de Wmo ook gebruik maken van een PGB. Daarvoor kunnen zij bij de gemeente terecht. Eind 2010 lieten 390 gemeenten deze ondersteuning door de SVB uitvoeren; 90% van alle Nederlandse gemeen­ ten. Eind 2010 ondersteunde de SVB vanuit het Ser­ vicecentrum PGB circa 4.800 Wmo­budgethouders bij hun salarisadministratie.

Op 1 juli 2010 heeft de toenmalige minister van VWS vanwege budgetoverschrijdingen een toeken­ ningenstop voor het PGB afgekondigd. Hierdoor is in de tweede helft van 2010 een wachtlijst ontstaan van ongeveer 10.000 budgethouders. Per 1 januari 2011 is de toekenningenstop opgeheven.

17

wat we doen de SVB

een uitvoeringstoets verricht op de (mogelijkheid tot ontheYng van) de re­integratieplicht van de jongere partner van de AIO­gerechtigde.

jaarverslag 2010

Wet op het kindgebonden budget (WKB) / Wet kinderopvang (Wko) Ouders die kinderbijslag krijgen en onder een bepaal­ de inkomensgrens zitten, kunnen in aanmerking komen voor een kindgebonden budget. De Belasting­ dienst is uitvoerder en bepaalt hoeveel kindgebonden budget ouders krijgen. Dit is afhankelijk van het inkomen en het aantal kinderen. De SVB voorziet de Belastingdienst van informatie over kinderbijslag­ gerechtigden.

Voor gezinnen waarvan één van de ouders in het buitenland woont of werkt, kunnen de toeslagen overlappen met soortgelijke buitenlandse regelingen.

Als verbindingsorgaan voor de gezinsbijslagen zorgt de SVB in deze gevallen voor het bepalen en betalen van het recht op gezinsbijslag. Daarnaast informeren wij deze klanten over eventuele aanvullende rechten waarvoor zij volgens de Nederlandse wetgeving in aanmerking komen.

SVB buitengewoon

Mantelzorgcompliment Mantelzorgers zijn personen die langdurig, intensief en kosteloos een familielid, vriend of kennis verzorgen.

Voor deze mantelzorgers heeft de overheid veel waar­ dering. Daarom heeft het kabinet besloten om hen onder bepaalde voorwaarden, een mantelzorgcompli­ ment van € 250 toe te kennen. Voor de uitvoering werkt de SVB samen met het Centrum Indicatiestel­ ling Zorg (CIZ) en de Bureaus Jeugdzorg. Deze instel­ lingen verzorgen de indicatiestelling voor de regeling.

Verruiming van de regeling in 2009 heeft ertoe geleid dat in 2010 aanmerkelijk meer mantelzorgers een man­ telzorgcompliment hebben ontvangen dan in voor­ gaande jaren. In 2010 waren dat er 211.718 ten opzich­ te van 96.983 in 2009.

Remigratiewet (REM) De REM stelt voormalige gastarbeiders in staat met een uitkering terug te keren naar hun geboorteland.

Erkende politieke vluchtelingen kunnen van de re­ geling gebruik maken om naar een land van keuze te verhuizen. De uitkering bestaat uit twee verschillende

vergoedingen: een basisvoorziening en – eventueel – een remigratievoorziening in de vorm van een maandelijkse uitkering. Niet in alle gevallen wordt de voorziening ook werkelijk uitgekeerd. Dit is af­ hankelijk van de vraag of deze al samenvalt met een andere uitkering zoals een AOW pensioen. Eind 2010 hadden ruim 11.386 mensen recht op een REM­voor­ ziening. Daarvan werden er 5.003 daadwerkelijk uitgekeerd.

Regelingen voor asbestslachtoffers (TAS & TNS) Blootstelling aan asbestvezels kan een tumor in long­ of buikvlies veroorzaken (een zogeheten maligne mesothelioom). Is iemand tijdens werkzaamheden in loondienst aan asbestvezels blootgesteld en heeft hij of zij daardoor een maligne mesothelioom opgelopen, dan kan de werkgever aansprakelijk worden gesteld.

Vooruitlopend op een schadevergoeding van de werk­ gever kan een werknemer een beroep doen op de TAS. Deze betaling op grond van de TAS moet wor­ den terugbetaald als de werkgever een schadevergoe­ ding uitkeert. Is er geen werkgever meer, of erkent de werkgever geen aansprakelijkheid, dan kan een asbest­ slachtoVer toch een beroep doen op een uitkering op grond van de TAS. In 2010 is aan 347 mensen een een­ malige uitkering verstrekt.

Heeft iemand een dergelijke tumor niet via zijn werk in loondienst opgelopen, dan kan hij of zij sinds 1 december 2007 aanspraak maken op een financiële tegemoetkoming via de TNS­regeling. Deze regeling is voor slachtoVers die via het milieu of via producten aan asbest zijn blootgesteld of in hun werk als zelfstan­ dige. De regeling sluit aan op de TAS. Voor de uitvoering werkt de SVB samen met het Instituut AsbestslachtoVers (IAS). Het IAS ondersteunt slachtoVers en nabestaanden bij het aanvragen van de uitkering. Ook adviseert het IAS de SVB over de uit­ kering. Het IAS bemiddelt daarnaast tussen slachtoVer en de voormalige werkgever over de schadevergoe­ ding. De SVB beoordeelt het advies, neemt een beslis­ sing en betaalt de voorschotuitkering.

18

Regeling Bijstand Buitenland Op verzoek van de staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft de SVB de uitvoering van de Regeling Bijstand Buitenland per 1 januari 2009 overgenomen van het Agentschap SZW. Deze re­ geling, waarvan de toegang sinds 1996 is gesloten, verschaft een bijstandsinkomen aan Nederlanders in het buitenland die geen afdoende inkomen hebben.

Een afnemend aantal gerechtigden (eind 2010: 253), woonachtig in 25 verschillende landen, krijgt via de SVB de bijstand uitbetaald.

Nieuwe taken van de SVB Cliëntbeheer voor erkende verzetsdeelnemers en oorlogsgetroffenen Vanaf 1 januari 2011 heeft de SVB het cliëntbeheer voor erkende verzetsdeelnemers en oorlogsgetroVenen als wettelijke taak overgenomen van de Pensioen­ en Uitkeringsraad (PUR). Binnen de SVB zal de nieuwe

afdeling Verzetsdeelnemers en OorlogsgetroVenen (V&O) het cliëntbeheer verzorgen voor de uitvoering van in totaal vijf verschillende wetten en een regeling voor psychotherapie die ondersteuning bieden aan hen die door de Tweede Wereldoorlog zijn getroVen. De politieke verantwoordelijkheid ligt bij de minister van VWS. De inspanningen in 2010 waren erop gericht de werkzaamheden per 1 januari 2011 vanuit het per­ spectief van de desbetreVende gerechtigden geruisloos te kunnen overnemen, wat inmiddels is gebeurd.

Pensioenregister Per 1 februari 2011 is het beheer van mijnpensioen­ overzicht.nl een nieuwe taak van de SVB. Deze portal is het initiatief van de Stichting Pensioenregister, een samenwerking tussen alle pensioenfondsen/pensioen­ verzekeraars en de SVB. Het resultaat is een duidelijke en overzichtelijke site met een koppeling naar alle pensioenadministraties en AOW. Iedereen met een DigiD vindt hier een overzicht van het opgebouwde AOW­pensioen en pensioenaanspraken via werk­ gevers. De SVB verzorgt het technisch beheer, de servicedesk van mijnpensioenoverzicht.nl inclusief de werkzaamheden van de voormalige helpdesk Vergeten Pensioenen en de externe communicatie. In 2010 bereidde de SVB zich vooral voor op de in beheer­ name van de portal.

AWBZ Verzekerden registratie In 2009 is de behandeling van het wetsvoorstel Opsporing en verzekering onverzekerden Zorgverzekeringswet in de Tweede Kamer van start gegaan. Het is de bedoeling dat de SVB samen met het College voor zorgverzeke­ ringen (CVZ) deze wet gaat uitvoeren. De SVB gaat hiervoor een AWBZ­verzekerdenregistratie voeren om inzicht te krijgen in de groep mensen die zich niet heb­ ben verzekerd voor ziektekosten. Eind februari 2011 is de wet aangenomen en half maart is de opsporing gestart van naar schatting 136.000 mensen zonder wet­ telijke zorgverzekering. In 2010 zijn de nodige voor­ bereidingen gerealiseerd, zoals de aansluiting op de Polisadministratie voor de inkomensverhoudingen.

19

wat we doen de SVB

Bijdrage Financiering Voortzetting Pensioenverzekering (FVP) Wanneer bij werkloosheid de pensioenopbouw stopt, is dit nadelig voor het later te ontvangen pensioen­ bedrag. Om een pensioenbreuk bij werkloosheid te beperken, levert de Stichting Financiering Voortzet­ ting Pensioenverzekering (FVP) onder voorwaarden kosteloos een bijdrage aan mensen van veertig jaar of ouder die in de WW terechtkomen. Zo blijft de pensi­ oenopbouw doorlopen, waardoor geen pensioenbreuk optreedt. Stichting FVP bestaat uit vertegenwoordigers van werkgevers­ en werknemersorganisaties. De SVB beheert het vermogen van Stichting FVP en is uitvoer­ der van de FVP­bijdrageregeling. De Stichting heeft in 2009 besloten de instroom in de FVP­bijdrageregeling per 1 januari 2011 te beëindigen. Belangrijkste reden voor dit besluit is dat sinds 2000 de uitgaven onafge­ broken hoger waren dan de beleggingsinkomsten als gevolg van de sterk gestegen instroom van werkloze werknemers in de FVP­regeling.

buitengewoon

Technologie maakt processen beter en goedkoper, maar maakt het leven van klanten niet per definitie prettiger.

Jan Kremer

buiten probeer aan te gewoon sluiten bij de Jan Kremer belevingswereld van de klant

20

Je zou de technologische ontwikkelingen tot nu toe koud kunnen noemen. Ze zijn erop gericht om het de leverancier van diensten makkelijker te maken.

Denk aan callcenters van mobiele telefoonaanbieders, die soms ver­ strikt raken in hun eigen processen.

Technologie maakt processen beter en goedkoper, maar maakt het

leven van klanten niet per definitie prettiger. Tegenwoordig zie je dat technologische ontwikkelingen warmer worden. Via sociale media zijn ze er steeds meer op gericht om het klanten makkelijker te maken. Bedrijven luisteren veel beter naar wat klanten te zeggen hebben via nieuwe media.

In de zorg zie je een hardnekkig aanbodgericht denken. Zorgaan­ bieders hebben een bepaalde arro­ gantie om zich heen hangen, van “doet u nou maar wat ik zeg, dan komt alles goed”. Dat het zo niet werkt, heb ik de afgelopen jaren wel gezien. Het begon met de digitale IVF­poli, waarmee we klanten van het vruchtbaarheids­ centrum van het Radboudzieken­ huis inzage gaven in hun dossier.

Dat leidde tot het inzicht dat we in de zorg veel beter kunnen werken als we de patiënt bij onze aanpak betrekken.

Vanaf 2001 hebben we heel goed geluisterd naar wat de patiënt te zeggen had. Niet omdat ons dat nu zo leuk leek, maar concreet omdat bij de patiënt een onvermoede innovatiekracht bleek te zitten. In plaats van als passief object, hebben we geleerd de patiënt te zien als actief subject, waarmee het goed samenwerken is. Je krijgt dan een veel beter beeld van waar de pa­ tiënt behoefte aan heeft.

Het idee voor MijnZorgnet ont­ stond toen neuroloog Bas Brum en

21

ik elkaar ontmoetten. We waren allebei op zoek naar het combine­ ren van meerdere zorgdisciplines, waarbij we uitgingen van de be­ hoefte van de patiënt. Dat kreeg vervolgens gestalte in MijnZorg­ net, waarin patiënten hun eigen community kunnen bouwen rond elk denkbaar onderwerp en waar­ toe zij lotgenoten, familieleden en artsen kunnen toelaten. Dat Mijn­ Zorgnet via internet werkt, is van ondergeschikt belang. De tech­ nologie is ondergeschikt aan het principe.

Ik denk dat ook organisaties als de SVB er goed aan doen om, waar mogelijk, samen te werken met andere partijen om het de klant zo gemakkelijk mogelijk te maken.

Sluit aan bij de belevingswereld van de klant. Die denkt meer in termen van inkomen dan in sociale zekerheid. Om die omslag succes­ vol te kunnen maken, moet je als organisatie wel bereid zijn je eigen bestaan ter discussie te stellen. Als de klant ermee gediend is dat de SVB straks bij wijze van spreken niet meer bestaat, dan is dat zo.

Het Pensioenregister is een prach­ tig voorbeeld van het denken in samenwerkingsverbanden rond de cliënt, maar je zou er nog verder in kunnen gaan. Waarom werkt de SVB niet samen met banken in een website die bijvoorbeeld ‘mijngeld’ heet? Dat soort initiatieven gaat de komende jaren de doorslag geven, daarvan ben ik overtuigd.

buitengewoon Jan Kremer

Jan Kremer is hoogleraar Voortplantingsgeneeskunde bij de medische faculteit van het UMC St Radboud.

Kremer is daarnaast hoofd van het IVF-team.

Met dat team is Kremer initiatiefnemer van de digitale IVF-poli, een site waarbij patiënten online toegang hebben tot hun eigen medisch dossier en met dokter en medepatiënten kunnen chatten. Als hoogleraar doet Kremer breder onderzoek naar empowerment van de patiënt in het zorgproces. Hij is één van de initiatiefnemers van MijnZorgnet, een verzameling van integrale zorgnetwerken rondom specifieke patiëntengroepen voor bijvoorbeeld vruchtbaarheidskwesties en Parkinson.

buitengewoon

Ik vind dat de overheid teveel is losgezongen van de leefwereld van alledaagse mensen.

Otwin van Dijk

pleidooi voor een buitengewoon kleinschalige, Otwin van Dijk simpele en nabije overheid

22

Politiek werd vroeger thuis altijd wel besproken. Ik kom uit een gerefor­ meerd gezin. Je leeft niet alleen voor jezelf, was het motto. Maar ik haal mijn motivatie toch vooral uit het dagelijkse contact met gewone mensen. Ik ben niet van de stroming ‘je zoekt het zelf maar uit’. Maar ook niet van ‘pappen en nat­ houden’. Ik heb altijd mijn mouwen opgestroopt. Letterlijk, omdat ik mezelf in mijn rolstoel dan makkelijker vooruit kan duwen. Maar ook figuurlijk omdat je er zelf wel wat van moet maken. Daar zie ik ook een rol voor de overheid: mensen helpen om eruit te halen wat erin zit, zodat ze weer volwaardig kunnen mee­ doen. Maar meedoen, doe je niet alleen voor jezelf, maar ook voor je omgeving.

De overheid is niet verantwoordelijk voor het geluk van burgers. Burgers moe­ ten kansen pakken als ze daartoe in staat zijn. En de overheid moet kansen bieden

als burgers die niet kunnen pakken. Maar het appèl op de eigen verantwoordelijkheid betekent nog niet dat de overheid zich niet met burgers zou mogen bemoeien.

Wat ik zeg moet je lezen in de context van mijn porte­ feuille. En dan zeg ik dat de overheid moet ophouden met op een afstandelijke, bedrijfsmatige manier naar de samenleving te kijken. Ik heb een enorme aversie ontwikkeld tegen aanbestedingen, protocollen en ver­ antwoordingssystemen, oftewel tegen de filosofie van New Public Management. Je hebt helemaal geen indi­ catieprotocol nodig als je iemand als mij in mijn rol­ stoel aan je loket krijgt. Gebruik je gezond verstand.

Hou op met intakes en pre­intakes in de GGZ, maat­ schappelijk werk en Jeugdzorg. Mensen snappen het gewoon niet meer.

Ik vind dat de overheid teveel is losgezongen van de leef­ wereld van alledaagse mensen. De grootste innovatieop­ dracht waar de overheid – en daar reken ik mezelf ook toe – nu voor staat, is om de menselijke maat terug te brengen in de publieke sector. Tegen de overheid en al die maatschappelijke instituties zou ik willen zeggen: stap uit je systeemwereld en daal af naar de leefwereld van alledaagse mensen. Dat is ook nog eens veel kosteneY­ ciënter, zoals talloze experimenten laten zien. Het is dus onjuist dat iets duurder wordt als je protocollen en indi­ catiestellingen loslaat. Het kan én beter én goedkoper.

Gewoon door de professionele eerste lijn meer verant­ woordelijkheid, meer mandaat en meer zeggenschap te geven ten koste van de tweede geïnstitutionaliseerde lijn.

Ik zie duidelijk een begin van verandering. Bijvoorbeeld bij de Wmo of met Welzijn Nieuwe Stijl. Maar het moet wel op lokaal niveau gebeuren. In de wijk, in de straat, in de buurt. Kleinschalig. Dat bouwt vertrouwen. Net als simpele regels. De SVB bouwt aan vertrouwen door gewoon haar ding goed te blijven doen: klantvriendelijk en begrijpelijk. En door te blijven pleiten voor vereenvou­ diging van het stelsel. Geef aan waar je als SVB iets voor burgers kunt betekenen, maar geef ook aan waar mensen een eigen verantwoordelijkheid hebben. Blijf je iedere dag voorstellen voor wie je het ook alweer doet.

23

buitengewoon Otwin van Dijk

Otwin van Dijk is PvdA wethouder Welzijn, Zorg en Sociale Zaken in Doetinchem. Dit is alweer zijn tweede termijn. Op zijn 18e kreeg hij een ongeluk. Dwarslaesie. Hij zegt: “Je kunt gaan zitten huilen en je zielig voelen, maar wie help je daarmee?” Dat tekent zijn mentaliteit. Tegenwoordig kan hij weer autorijden en reizen, heeft een prima baan en een leuke vrouw ontmoet. Sinds 2009 is Van Dijk daarnaast voorzitter van een nationale stuurgroep die de toegankelijkheid voor mensen met een beperking wil opkrikken. Een montere wethouder met een aansprekend verhaal.

24

jaarverslag 2010

hoofdstuk 3

verantwoording

SVB buitengewoon

governance

De SVB voert een belangrijke publieke taak uit. Wij hechten dan ook veel waarde aan verantwoording van de manier waarop we dat doen. Zo houden we ons aan de ‘Code goed bestuur uitvoeringsorganisaties’ en hanteren we duidelijke integriteitsrichtlijnen voor onze bestuurders en medewerkers.

Code goed bestuur

25

hoofdstuk 3

Bestuur: bezoldiging en tegenstrijdige belangen De minister van SZW benoemt de leden van de Raad van Bestuur van de SVB en stelt de bezoldiging vast. Verder vallen de leden van de Raad van Bestuur onder de cao die voor de SVB geldt. Voor de leden van de Raad van Bestuur geldt een Regeling Integriteit, met bepalingen over nevenactiviteiten en tegenstrijdige belangen. Daarnaast gelden de Gedragscode Integriteit en de Gedragscode Informatiebeveiliging voor alle SVB­mede­ werkers, inclusief een gedragsrichtlijn bij het vermoeden van misstanden.

verantwoording

De ‘Code goed bestuur uitvoeringsorganisa­ ties’ bevat een model voor de inrichting van het bestuur van publieke uitvoeringsorgani­ saties. De code schrijft voor dat organisaties in hun jaarverslag een toelichting opnemen over de public governance­structuur waarin ze aangeven of de bepalingen in de code worden opgevolgd en zo niet, waarom dat het geval is.

jaarverslag 2010 SVB buitengewoon

Minister, klant en samenleving De SVB heeft geen Raad van Toe­ zicht. De minister van SZW (en namens hem de Inspectie Werk en Inkomen) houdt toezicht op de SVB. We verantwoorden ons periodiek tegenover opdrachtgevers en betrok­ ken ministeries. Hiervoor gelden niet alleen wettelijke richtlijnen, maar ook overeengekomen informatie­ en con­ troleprotocollen. Uiterst belangrijk vinden we daarnaast de verantwoor­ ding tegenover klanten. We voeren een goed doordacht en onderbouwd klantcommunicatiebeleid, hebben een zorgvuldige klachtenregeling en doen geregeld een klanttevreden­ heidsonderzoek. Daarnaast hanteert de SVB een servicegarantie. Met deze servicegarantie laten we onze klanten zien op welke dienstverlening ze kunnen rekenen.

Financiële verslaglegging, interne audit en externe accountant De verantwoordelijkheid voor het jaarverslag en de jaarrekening ligt bij de Raad van Bestuur. Zowel de Inter­ ne Accountantsdienst als de externe accountant controleert de jaarreke­ ning. De Interne Accountantsdienst functioneert direct onder de voorzitter van de Raad van Bestuur. Sinds 2004 is Deloitte de externe accountant.

Vertegenwoordigers van Deloitte wonen de vergadering bij waarin de jaarrekening wordt vastgesteld en stellen samen met de Interne Accoun­ tantsdienst een verslag van bevin­ dingen op. De externe accountant voorziet vervolgens de te publiceren jaarrekening van een verklaring.

Raad van Advies Als gevolg van de herziening van de wet SUWI per 2009 had de Raad van Advies van de SVB in 2010 geen wettelijke status meer. De voormalige Raad van Advies heeft de activiteiten tot medio 2010 voortgezet in afwachting van besluitvorming over de toekomstige rol en samenstelling. De oorspronkelijke Raad van Advies – bestaande uit voorzitter de heer E. de Jong en de leden mevrouw M. Vliegenthart en de heren M. Kuperus en M. Westermann – is op 1 juli 2010 ontbonden.

Eind december 2010 is een nieuwe Raad van Advies ingesteld.

De Raad van Advies adviseert de Raad van Bestuur over de stra­ tegische en tactische koers van de SVB. Daarnaast kan de Raad van Bestuur ter advisering vraagstukken op maatschappelijk ter­ rein voorleggen die van belang kunnen zijn voor de SVB in ruimste zin. Voorts kan de Raad van Advies om reflectie worden gevraagd op governance vraagstukken, waaronder het interne en externe toezicht.

De Raad van Advies wordt voorgezeten door de heer J. Wallage en kent vier leden, mevrouw M. Vliegenthart en de heren H. Bosma, W. van de Donk, en J. van der Werf.

Cliëntenraad Bij de SVB hechten we aan de mening van onze klanten. Daar­ om heeft de SVB een Cliëntenraad, die de klanten vertegen­ woordigt. De raad adviseert gevraagd en ongevraagd, geeft signalen, doet verbetervoorstellen en denkt mee over de dienst­ verlening.

Werkzaamheden Cliëntenraad In 2010 vergaderde de Cliëntenraad vier keer met een lid van de Raad van Bestuur. De raad bracht in november ook een bezoek aan de jaarlijkse SVB Conferentie, waarbij ditmaal het begrip ‘dienstverlening’ van een aantal kanten werd belicht. Tevens is de themadag van het ‘Bureau Duitse Zaken’ over grensgangers bezocht.

Belangrijke onderwerpen van het afgelopen jaar waren onder andere de huisbezoeken en de regels rond samenwonen, de klanttevredenheids­ en klachtenonderzoeken, de SVB Acade­ mie, het Pensioenregister, de AIO aanpak, de criteria voor excellente dienstverlening, de Burgerpolis en de werkzaamhe­ den van de Pensioen­ en Uitkeringsraad. De raad heeft voorts positief geadviseerd over de SVB­beleidsregels 2010.

26

Ook in het begrotingsjaar 2010 hebben we structureel aandacht besteed aan onze bedrijfs­ voering. We doorliepen systematisch het proces van beleidsbepaling, vertaald naar resultaten voor organisatieonderdelen. Op de uitvoering van activiteiten en projecten heeft monitoring plaatsgevonden en is doel­ en resultaatgericht gestuurd.

Onderdeel van de planning­ en controlcyclus is het opstellen van een jaarplan. In het jaarplan is per beleidsdoelstelling aangegeven welke acti­ viteiten gepland zijn en welke directie verant­ woordelijk is voor welke activiteit(en). Deze activiteiten moeten bijdragen aan het realiseren van de doelstellingen.

Ieder tertaal rapporteerden de verantwoorde­ lijke directeuren binnen de SVB over de stand van zaken rond de voortgang van de activiteit, afgezet tegen de gestelde doelen. Ook is per tertaal gerapporteerd over de voortgang van reguliere activiteiten, projecten en programma’s.

Daarnaast zijn prestatie­indicatoren bepaald die inzicht geven in de realisatie van de doel­ stellingen.

Samen vormen de financiële en kwalitatieve resultaten de interne tertaalrapportage. Tijdens tertaalbijeenkomsten met de directeuren zijn de resultaten na afloop van de tertalen steeds bespro­ ken. Als de tussentijdse resultaten daartoe aanlei­ ding gaven werden maatregelen genomen. Zo is inhoud gegeven aan monitoring van de uitvoe­ ring, en aan doel­ en resultaatgericht sturen.

27

verantwoording bedrijfsvoeringsparagraaf 2010

bedrijfsvoeringsparagraaf 2010

jaarverslag 2010

organogram SVB

Voorzitter Raad van Bestuur Portefeuille Strategie Lid Raad van Bestuur

Lid Raad van Bestuur

Portefeuille Ondersteuning

Portefeuille Dienstverlening

Kantoor Breda

Corporate Communicatie

Financieel Economische Zaken en Concerncontrol*

Kantoor Deventer

Bestuurlijke en Strategische Zaken

Human Resources

Kantoor Groningen Organisatieontwikkeling

Facilitair Bedrijf

Kantoor Leiden Interne Accountantsdienst

SVB Servicecentrum PGB

Kantoor Nijmegen Juridische Zaken Kantoor Roermond Kantoor FVP Kantoor Rotterdam Kantoor Utrecht

SVB buitengewoon

Kantoor Verzekeringen Kantoor Zaanstad Kantoor Centraal ICT足Diensten

* Concerncontrol is samengevoegd met Financieel Economische Zaken. Tot 1 april 2010 vormde Concern足 control een directie samen met Organisatieontwikkeling.

28

De SVB heeft negen vestigingen in Neder­ land: Breda, Deventer, Groningen, Leiden, Nijmegen, Roermond, Rotterdam, Utrecht en Zaanstad. Daarnaast zijn er drie kantoren met een speciaal karakter: Het SVB Servicecentrum PGB, dat dien­ sten verleent aan houders van een per­ soonsgebonden budget en tevens zorgt voor uitvoering van het Mantelzorgcom­ pliment; Kantoor Verzekeringen, waar onder meer de verzekerdenadministratie wordt ge­ voerd, alsmede uitvoering wordt gegeven aan de vrijwillige verzekeringen; Kantoor FVP, waar de bijdrageregeling voor de Stichting Financiering Voortzet­ ting Pensioenverzekering wordt uitge­ voerd.

verantwoording dicht bij de klant

dicht bij de klant

29

jaarverslag 2010 SVB buitengewoon

bezwaar en beroep

0,26% van ons totaal aantal klanten heeft in 2010 een bezwaar ingediend

De SVB beslist over uitkeringen van ruim 5 miljoen klanten. Natuurlijk zijn daar ook klanten bij die menen recht te hebben op een gunstiger beslissing. Zij kunnen met een bezwaarschrift de SVB vragen om nog eens te bekijken of dat in hun zaak mogelijk is.

De SVB legt deze herbeoordeling vast in een beschikking op bezwaar. Blijft de klant ook daarna met de SVB van mening ver足 schillen, dan kan hij de rechtbank vragen om de juistheid van deze beschikking op bezwaar te beoordelen. Tegen een uitspraak van de rechter kan zowel de klant als de SVB hoger beroep instellen bij de Centrale Raad van Beroep (CRvB) en in sommige gevallen daarna ook nog in cassatie gaan bij de Hoge Raad der Nederlanden.

30

Nieuwe zaken

Afgedane zaken

Bezwaar

2008 2009 2010

13.860 12.056 13.046

13.652 11.890 12.662

Beroep

2008 2009 2010

1.416 1.276 1.145

1.612 1.259 1.344

Hoger beroep en Cassatie

2008 2009 2010

445 332 338

388 410 360

Na een daling in de voorgaande twee jaren is in 2010 het aantal bezwaarschriften weer gestegen. Het eVect daarvan werkte (nog) niet door in het aantal malen dat de klant in 2010 in beroep is gegaan bij de rechter.

In 192 (ruim 14%) van de 1.344 uitspraken die de rechtbank in 2010 deed, kreeg de klant gelijk. In 2010 is 317 keer hoger beroep ingesteld, waarvan 296 keer door de klant. Uit de 331 zaken die de CRvB in 2010 afhandelde, volgden er 43 uitspraken (13%) in het voordeel van de klant. Van de 15 zaken waarbij een door de SVB ingesteld hoger beroep is afgedaan, is in acht gevallen de uitspraak van de rechtbank vernie足 tigd. In 21 gevallen heeft de klant cassatie ingesteld tegen het oordeel van de CRvB. De Hoge Raad heeft in 29 van dergelijke zaken uitspraak gedaan. In alle gevallen is het cassatieverzoek van de klant niet足ont足 vankelijk verklaard of afgewezen.

31

verantwoording bezwaar en beroep

In het overzicht hieronder staan de aantallen bezwaar- en (hoger) beroepszaken van de afgelopen 3 jaar.

jaarverslag 2010

handhaving zodat iedereen krijgt waar hij recht op heeft

SVB buitengewoon

De SVB beheert geld van de gemeen足 schap en daar gaan we zorgvuldig mee om. Handhaving is daarbij een belangrijk instrument en preventie staat voorop.

We informeren onze klanten over hun rechten en plichten, we controleren de gegevens, we doen onderzoek en we cor足 rigeren fouten en fraude. Zodat iedereen krijgt waar hij recht op heeft.

32

Ook voor handhaving geldt: voorkomen is beter dan genezen. De SVB voorkomt fouten en fraude zoveel mogelijk door te adviseren over de uitvoerbaarheid van regelgeving en door haar klanten goed te informeren. Over hun rechten maar ook over hun plichten. We doen dat stan­ daard via het periodiek Uw AOW/Anw, bro­ chures en de website, maar ook via campagnes.

Zo is in 2010 in samenwerking met het minis­ terie van SZW, het UWV en de gemeenten wederom de campagne ‘Weet hoe het zit’ ge­ voerd. De bekendheid met de plichten wordt ook gemeten via telefonische enquêtes. De doel­ stelling van minimaal 60% bekendheid met de gevolgen van samenwonen op het inkomen wordt ruimschoots gehaald met percentages uit­ eenlopend van 74% tot 94% voor AOW, Anw en AKW.

controle De SVB controleert regelmatig alle belangrijke uitkeringsgegevens. Naar aanleiding hiervan kan de uitkering worden verhoogd of verlaagd. Deze controles worden zoveel mogelijk uitgevoerd zonder dat de klant er iets van merkt. Dat is mogelijk door gegevensuitwisseling met ver­ schillende instanties in binnen­ en buitenland.

De belangrijkste onrechtmatigheden zijn dat mensen met een nabestaandenuitkering en men­ sen met een AOW­pensioen een gezamenlijke huishouding voeren, maar dat niet opgeven bij de SVB. De nabestaandenuitkering vervalt bij het voeren van een gezamenlijke huishouding en een 65­plusser krijgt minder AOW­pensioen. In sommige gevallen verricht de SVB huisbezoe­ ken. Ook daarbij gaat het vooral om controle van de leefvorm: woont iemand alleen of heeft hij een gezamenlijke huishouding met een ander.

33

controle in het buitenland De SVB heeft in 2010 een aantal onder­ zoeken uitgevoerd naar de AOW/Anw en kinderbijslag in het buitenland. Uit handhavingsonderzoek van de SVB is naar voren gekomen dat er een aan­ zienlijk frauderisico bestaat bij twee­ voudige kinderbijslag voor in het buitenland wonende uitwonende kinderen. In 2010 is aanvullend onder­ zoek verricht naar enkele landen, waar ter plaatse nog geen onderzoek had plaatsgevonden en waar mogelijk dit risico bestaat. Dat risico is niet gecon­ stateerd.

resultaten Bij onregelmatigheden wordt een sanctie opgelegd en teveel betaald geld wordt teruggevorderd. In 2010 is in totaal 12,5 miljoen euro teruggevor­ derd bij 7.714 uitkeringsgerechtigden aan wie ook een sanctie is opgelegd.

Dit is op een totale uitkeringslast van 33,7 miljard euro. In 2010 is er 117 keer aangifte gedaan in het kader van de AOW, Anw, AKW of AIO en 13 keer in het kader van andere rege­ lingen, in totaal dus 130 keer. Pas als mensen zich opzettelijk bevoordelen en het bedrag is opgelopen tot boven de 10.000 euro, is er sprake van fraude en doet de SVB aangifte bij het Open­ baar Ministerie. Het totaalbedrag waar­ voor aangifte van fraude werd gedaan was ruim 3 miljoen euro. In 2009 was dit nog ruim 3,8 miljoen euro.

verantwoording handhaving

preventie

Stel jezelf voortdurend vragen en stel je doelgroep vragen. Daarmee geef je de sociale zekerheid de impuls die nodig is voor de toekomst.

buitengewoon Sylvis Borren

buiten laat de traditionele gewoon denkpatronen Sylvia eens los Borren Worldconnectors zijn prominente en betrokken Nederlanders uit de politiek, media, overheid, het bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties. Vanuit deze verschillende perspectieven ontwikkelen zij nieuwe strategieĂŤn voor en visies op internationale vraagstukken. Zij streven naar een open, tolerant, optimistisch en proactief Nederland dat zich, in al haar diversiteit, als een mondiale speler opstelt. Sylvia Borren deelt het voorzitterschap van Worldconnectors met Herman Wijffels en is sinds februari dit jaar de nieuwe directeur van Greenpeace Nederland.

34

Neem als voorbeeld de toenemende honger, de voed­ selcrisis in de wereld. Oorzaak: klimaatverandering, ontbossing en leeggeviste zeeën. Maar ook: een groei­ ende vraag naar biobrandstof, financiële speculatie met voedsel en oneerlijke handel. Dus een combinatie van oplossingen is nodig: nieuwe regelgeving vanuit over­ heden, eerlijk gedrag van bedrijven, en consumenten die kunnen kiezen voor fair trade producten.

Bestaande structuren en systemen worden door velen gekoesterd. Ze bieden veiligheid en geborgenheid.

Maar dikwijls gaat het om schijnzekerheden, en staan gevestigde structuren en belangen vernieuwing in de weg. Het loslaten van traditionele denkpatronen loopt als een rode draad door mijn leven en carrière. Dat begon eigenlijk al toen ik met een vriendinnetje thuis­ kwam in plaats van met een vriendje. De aanpak van Worldconnectors voorziet in een netwerkbenadering, waarin we bevorderen dat niemand zich gevangen laat houden door gevestigde belangen. En ook zichtbaar te maken dat het anders kan.

Aansprekende successen van Worldconnectors zijn adviezen over klimaat, ontwikkelingsbeleid, migratie­ beleid in Nederland, over gender en diversiteit, finan­ ciële systemen en binnenkort over voedsel. Neem het voorbeeld van migratie; in Nederland worden alloch­ tonen consequent benaderd vanuit de eventuele pro­ blemen die ze veroorzaken, niet vanuit de talenten en ervaring die ze kunnen inbrengen. Met zo’n eenzijdige kijk kom je als samenleving geen steek verder.

Bij gender en diversiteit staat het traditionele denken een doorbraak in de weg. Het is inmiddels rotsvast bewezen dat financiële instellingen met een goed

35

diversiteitsbeleid het beter gedaan heb­ ben in de financiële crisis dan traditio­ nelere bedrijven. Maar veel mannen (en sommige vrouwen) redeneren nog altijd vanuit de angst om hun traditio­ nele rol te verliezen. Dat moet veran­ deren.

Wie in een machtspositie zit, kan zich vrijwel geen voorstelling maken van hoe anderen de dingen ervaren. Ook voor organisaties als de SVB geldt dat je je bewust moet zijn van de positie en de beleving van je doelgroepen.

De SVB zit misschien niet direct in een machtspositie, maar burgers wel in een afhankelijkheidspositie ten op­ zichte van de SVB. In het maatschap­ pelijk debat moet de SVB zich ook bewust blijven van traditionele tenden­ sen binnen de organisatie. Vergrijzing wordt vooral als probleem gezien.

Begrijpelijk als je ziet hoe het pen­ sioendebat recentelijk is gevoerd. Dat heeft alleen maar verliezers opgeleverd.

Denk nu eerst eens wat vrijer over het onderwerp na: hoe zit dat eigenlijk met ouder worden in Nederland? Denk niet alleen maar in termen van kosten maar ook eens in termen van kansen.

Wat te doen met de verveling van de ouderen, hoe kan hun ervaring en de waardevolle kennis benut worden?

Hoe doen ze dat in andere landen?

Zijn er organisaties in Nederland, in de publieke of in de private sector, die zich op ouderen richten en waarmee je misschien kunt samenwerken? Stel jezelf voortdurend vragen en stel je doelgroep vragen. Daarmee geef je de sociale zekerheid de impuls die nodig is voor de toekomst.

buitengewoon Sylvia Borren

Op een andere manier nadenken over dingen.

Dat is de essentie van Worldconnectors. Je komt vaak tot verrassende ideeën en oplossingen door een bepaald probleem vanuit verschillende disciplines te benaderen.

Het is vooral verfrissend om dat met ervaren en jongere denkers en leiders samen te doen.

jaarverslag 2010

kerncijfers sociale verzekeringswetten 2010

2009

2008

AOW-pensioen Uitkeringslasten (Ukl) (x €1 mln) Tegemoetkoming (Tgk) (x €1 mln) Uitvoeringskosten (Uvk) (x €1 mln) Aantal klanten Kosten per klant (x €1) Uvk in % van Ukl + Tgk

28.618 1.178 124 2.881.335 43 0,42

27.580 1.217 126 2.812.866 45 0,44

26.446 483 117 2.734.510 43 0,44

Nabestaanden uitkering Anw Uitkeringslasten (Ukl) (x €1 mln) Tegemoetkoming (Tgk) (x €1 mln) Uitvoeringskosten (Uvk) (x €1 mln) Aantal klanten Kosten per klant (x €1) Uvk in % van Ukl + Tgk

1.137 21 24 98.359 247 2,09

1.224 23 24 106.495 229 1,95

1.287 22 24 115.178 204 1,80

Kinderbijslag AKW Uitkeringslasten (Ukl) (x €1 mln) Uitvoeringskosten (Uvk) (x €1 mln) Aantal klanten * Kosten per klant (x €1) Uvk in % van Ukl

3.371 72 1.927.691 37 2,14

3.401 75 1.932.708 39 2,20

3.390 66 1.929.722 34 1,96

55 6 66.020 85 10,24

52 5 63.794 85 10,36

50 7 58.783 114 13,36

SVB buitengewoon

(excl. mutaties in voorzieningen, incl. projecten)

TOG (t/m 2008 incl. keuringskosten) Uitkeringslasten (Ukl) (x €1 mln) Uitvoeringskosten (Uvk) (x €1 mln) Aantal klanten * Kosten per klant (x €1) Uvk in % van Ukl

* Het aantal klanten AKW en TOG in 2010 betreft voorlopige cijfers. Het aantal klanten in de voorgaande jaren betreft definitieve cijfers.

36

2009

2008

Tegemoetkoming asbestslachtoffers TAS Uitkeringslasten (Ukl) (x €1 mln) Uitvoeringskosten (Uvk) (x €1 mln) Aantal klanten Kosten per klant (x €1) Uvk in % van Ukl

3 1 347 3.245 35,89

3 1 319 4.119 44,01

2 1 305 2.492 38,00

Kindgebonden budget Uitkeringslasten (Ukl) (x €1 mln) Uitvoeringskosten (Uvk) (x €1 mln) Aantal klanten Kosten per klant (x €1) Uvk in % van Ukl

5 3 7.860 369 58,09

2 4 5.600 643 211,82

1 3 ­ ­ ­

Bijstand Buitenland * Uitkeringslasten (Ukl) (x €1 mln) Uitvoeringskosten (Uvk) (x €1 mln) Aantal klanten Kosten per klant (x €1) Uvk in % van Ukl

2 1 253 2.660 42,06

2 1 271 2.269 39,78

­ 0,1 ­ ­ ­

AIO Uitkeringslasten (Ukl) (x €1 mln) Uitvoeringskosten (Uvk) (x €1 mln) Aantal huishoudens met AIO Kosten per huishouden (x €1) Uvk in % van Ukl

202 12 38.484 301 5,73

* Wordt per 1­1­2009 door de SVB uitgevoerd. In 2008 alleen aanloopkosten.

37

verantwoording kerncijfers

2010

jaarverslag 2010

kerncijfers overige wetten

SVB buitengewoon

en regelingen

2010

2009

2008

Persoonsgebonden budget (PGB) AWBZ Uitkeringslasten (ukl) (x €1 mln) Uitvoeringskosten (uvk) (x €1 mln) Aantal klanten* Kosten per klant (x €1) Uvk in % van Ukl

5 11 25.655 415 227,84

5 10 23.423 425 200,46

5 8 22.162 383 177,55

Wet Maatschappelijke Ondersteuning Wmo Uitkeringslasten (ukl) (x €1 mln) Uitvoeringskosten (uvk) (x €1 mln) Aantal klanten* Kosten per klant (x €1) Uvk in % van Ukl

1 4 5.800 651 499,71

1 2 4.330 544 315,39

1 2 3.083 806 342,74

58 3 211.718 13 4,94

24 2 96.983 18 7,23

14 1 55.733 14 5,57

Mantelzorgcompliment Uitkeringslasten (ukl) (x €1 mln) Uitvoeringskosten (uvk) (x €1 mln) Aantal klanten Kosten per klant (x €1) Uvk in % van Ukl * Aantal klanten waarvoor de SVB de salarisadministratie voert.

38

Financiering Voortzetting Pensioenverzekering FVP Uitkeringslasten (ukl) (x €1 mln) Uitvoeringskosten (uvk) (x €1 mln) Aantal klanten Kosten per klant (x €1) Uvk in % van Ukl Remigratiewet Uitkeringslasten (ukl) (x €1 mln) Uitvoeringskosten (uvk) (x €1 mln) Aantal klanten Kosten per klant (x €1) Uvk in % van Ukl

39

2009

2008

2 0,4 102 4.353 24,51

1 0,4 72 5.556 31,70

2 0,4 120 3.492 21,00

197 6 176.500 36 3,27

454 7 190.500 36 1,49

157 6 91.800 69 4,06

29 2 5.003 380 6,54

27 1 4.758 290 5,17

25 1 4.575 313 5,63

verantwoording kerncijfers

Tegemoetkoming niet-loondienstgerelateerde slachtoffers van mesothelioom TNS Uitkeringslasten (ukl) (x €1 mln) Uitvoeringskosten (uvk) (x €1 mln) Aantal klanten Kosten per klant (x €1) Uvk in % van Ukl

2010

jaarverslag 2010 SVB buitengewoon

verkorte jaarrekening 2010

Financiële samenvatting in het Jaarverslag Deze verkorte jaarrekening is een samenge­ vatte versie van de jaarrekening van de Sociale Verzekeringsbank zoals opgenomen in het SVB (SUWI) Jaarverslag 2010. Deze verkorte jaarrekening bevat niet alle infor­ matie die in de volledige jaarrekening wordt verstrekt. Voor het volledige beeld dient de verkorte jaarrekening te worden gelezen in combinatie met de volledige jaarrekening in het SVB (SUWI) Jaarverslag 2010.

Het SVB (SUWI) Jaarverslag 2010 is alleen elektronisch te verkrijgen op: www.svb.nl.

Uitgangspunten bij de opstelling van de financiële overzichten De SUWI regelgeving kent grondslagen en regels voor het opstellen van de jaarre­ kening die door het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid zijn opgesteld; deze zijn afgeleid uit het Burgerlijk Wet­ boek 2 titel 9.

De verkorte jaarrekening omvat een financiële verantwoording van de sociale verzekerings (sv)­taken, deze zijn: AOW, Anw, AKW, de regeling TOG, de regeling TOG Plus (met ingang van 2011), de rege­ ling TAS, de Tijdelijke regeling eenmalige tegemoetkoming pensioenverevening, de Wet op het Kindgebonden budget, de rege­ ling Bijstand Buitenland en de Wet Kinder­ opvang (met ingang van 2012), de Aanvul­ lende Inkomensvoorziening Ouderen, de Mogelijkheid koopkrachttegemoetkoming oudere belastingplichtigen (met ingang van 2011) en van de SVB als uitvoerings­ organisatie.

Van de niet sv­taken die de SVB uitvoert worden in deze verkorte jaarrekening de uitvoeringskosten en doorbelastingen aan de opdrachtgevers getotaliseerd weergegeven.

40

Financiering De Belastingdienst int de premies volksverzekeringen AOW en Anw en draagt deze af aan de SVB (premie­ baten). Daarnaast vindt ook financiering door het Rijk plaats (deels voor AOW/Anw en in zijn geheel voor AKW).

De kosten die de SVB voor de uitvoering maakt worden doorberekend aan de verschillende taken.

De SVB mag beperkt liquide middelen aanhouden.

De rekening­courant met het Rijk wordt gebruikt voor het liquiditeitsbeheer.

Balans SVB per 31 december 2010 na bestemming van het saldo 2010

2009

151.453 151.453

157.786 157.786

vorderingen rekening­courant met het Rijk liquide middelen Totaal vlottende activa

4.032.993 2.039.102 1.530 6.073.625

4.039.975 1.221.537 954 5.262.466

Totaal activa

6.225.078

5.420.252

Activa materiële vaste activa Totaal vaste activa

Passiva fondsvermogen AOW/Anw bestemmingsreserves bestemmingsfondsen

3.719.332 25.513 14.912

Totaal bestemmingsreserves en ­fondsen voorzieningen kortlopende schulden Totaal passiva

Activa De vorderingen bestaan voornamelijk uit de premiebaten op de Belastingdienst.

De vordering premiebaten op de Belas­ tingdienst bestaat uit de ontvangen pre­ mies via afdracht loonheYng in de maand december en de maand januari van het jaar dat volgt op het verslagjaar.

2.909.264 31.390 14.691

40.425 29.693 2.435.628

46.081 27.447 2.437.460

6.225.078

5.420.252

Passiva Om structurele afwijkingen tussen ontvangsten en uitgaven op te vangen, bevatten de balansen van de fondsen AOW/Anw een normvermogen dat onderdeel uitmaakt van het fondsver­ mogen. De kortlopende schulden bestaan voornamelijk uit te betalen uitkeringen AKW, AOW en Anw. Daarnaast is een verplichting voor niet opgenomen vakantiedagen en uitgestel­ de beloningen en jubileum gratificaties opgenomen.

41

verantwoording verkorte jaarrekening 2010

1 = €1.000

jaarverslag 2010

Rekening van baten en lasten SVB over 2010 1 = €1.000 Baten Ouderdomswet (AOW) Kinderbijslagwet (AKW) Nabestaandenwet (Anw) Aanvullende Inkomensvoorziening Ouderen (AIO) Regeling tegemoetkoming ouders gehandicapte kinderen (TOG) Wet op het kindgebonden budget (WKB) Regeling tegemoetkoming asbestslachtoffers (TAS) Regeling Bijstand Buitenland Wet mogelijkheid koopkrachttegemoetkoming oudere belastingplichtigen (MKOB) Wet kinderopvang (Wko) Tijdelijke regeling eenmalige tegemoetkoming pensioenverevening Wet Werk en bijstand voor 65­plussers Baten sv-taken Baten niet-sv-taken Verrekening bestemmingsreserve PGB nieuwe stijl

SVB buitengewoon

Totaal baten

Het saldo van baten en lasten ultimo 2010 is € 983 mil­ joen meer positief dan in 2009. Dit wordt voorname­ lijk verklaard doordat de rijksbijdragen en premiebaten ruim € 2 miljard hoger zijn uitgevallen dan in 2009 en doordat de uitkeringslasten in 2010 € 1,1 miljard hoger waren dan in 2009.

De stijging van de uitkeringslasten wordt grotendeels verklaard door het gestegen aantal AOW­gerechtigden.

De baten bestaan voornamelijk uit premiebaten en financiering door het Rijk aan de fondsen AOW, Anw en AKW. De lasten bestaan voornamelijk uit de gedane uitkeringen voor de gerechtigden van AOW, Anw en AKW en daarnaast de uitvoeringskosten.

42

2010

2009

30.525.845 3.446.168 1.396.898 214.103 61.296 7.940 4.279 2.347

28.759.026 3.468.329 1.306.030 ­ 68.151 5.336 4.300 2.170

250 2 1 ­ 35.659.129

­ 2 3 2.212 33.615.559

35.065

37.331

­

–18.000

35.694.194

33.634.890

2009

29.934.722 3.446.168 1.184.126 214.103 61.296 7.940 4.279 2.347

28.944.403 3.476.716 1.272.306 ­ 68.665 5.336 4.300 2.170

250 2 1 ­ 34.855.234

­ 2 3 2.212 33.776.113

34.548

37.161

34.889.782

33.813.274

Saldo van baten en lasten*

804.412

–178.384

Mutatie vermogensoverschot Mutatie normvermogen Mutatie bestemmingsreserves Mutatie bestemmingsfondsen

621.068 189.000 –5.877 221

–60.651 –76.000 –33.180 –8.553

Saldo van baten en lasten

804.412

–178.384

Lasten Ouderdomswet (AOW) Kinderbijslagwet (AKW) Nabestaandenwet (Anw) Aanvullende Inkomensvoorziening Ouderen (AIO) Regeling tegemoetkoming ouders gehandicapte kinderen (TOG) Wet op het kindgebonden budget (WKB) Regeling tegemoetkoming asbestslachtoffers (TAS) Regeling Bijstand Buitenland Wet mogelijkheid koopkrachttegemoetkoming oudere belastingplichtigen (MKOB) Wet kinderopvang (Wko) Tijdelijke regeling eenmalige tegemoetkoming pensioenverevening Wet Werk en bijstand voor 65­plussers Lasten sv-taken Lasten niet-sv-taken Totaal lasten

* Een positief of negatief saldo van baten en lasten kan ontstaan doordat de Rijksoverheid het saldo van het vermogenstekort/­overschot van het fonds AOW in het jaar na vaststelling betrekt in de financiering. Ook kan een positief of negatief saldo van baten en lasten ontstaan door afrekeningen inkomstenheffing en loonheffing over oudere jaren.

43

verantwoording verkorte jaarrekening 2010

2010

1 = €1.000

jaarverslag 2010

Kasstroomoverzicht SVB (directe methode) 2010

1 = €1.000

2009

Kasstromen uit operationele activiteiten Ontvangsten Premies Financiering door het Rijk Overige ontvangsten

19.507.767 16.096.640 116.323

20.024.449 14.585.206 315.186 35.720.730

Uitgaven Uitkeringen Uitvoeringskosten Overige uitgaven

–34.569.904 –264.785 –61.056

Kasstroom uit operationele activiteiten

34.924.841

–33.435.272 –258.086 –42.683 –34.895.745

–33.736.041

824.985

1.188.800

Kasstromen uit investeringsactiviteiten Investeringen in materiële vaste activa

–6.844 –6.844

–8.215

Netto-kasstroom

818.141

1.180.585

Specificatie netto-kasstroom Mutatie rekening­courant Rijk Mutatie liquide middelen

817.565 576

1.181.805 –1.220

Totaal

818.141

1.180.585

SVB buitengewoon

Kasstroom uit investeringsactiviteiten

–8.215

44

Het kasstroomoverzicht bestaat uit twee onderdelen: kasstroom uit operationele activiteiten; kasstroom uit investerings­ activiteiten.

Kasstromen uit operationele activiteiten hebben direct te maken met de uitvoering van wetten en regelingen. Het betreft hier ontvangen premies en financieringen ten opzichte van de betaalde uitkeringen en uitvoeringskosten. Onder kas­ stromen uit investeringsactivi­ teiten zijn investeringen en desinvesteringen van materiële vaste activa opgenomen.

verantwoording verkorte jaarrekening 2010

De Raad van Bestuur verklaart hierbij, dat Deloitte Accountants B.V. bij de volledige versie van de jaarrekening 2010 een con­ troleverklaring heeft afgegeven.

Hieruit blijkt dat de door de accountant gecontroleerde jaar­ rekening een getrouw beeld geeft van de grootte en de sa­ menstelling van het vermogen van de Sociale Verzekeringsbank per 31 december 2010 en van het saldo van baten en lasten over 2010 in overeenstemming met de Wet SUWI en de daaruit voortvloeiende regelgeving.

45

jaarverslag 2010

controle verklaring Controleverklaring van de onafhankelijke accountant

Aan de Raad van Bestuur van de Sociale Verzekeringsbank Bijgesloten samengevatte jaarrekening, bestaande uit de samengevatte balans per 31 december 2010, de samengevatte rekening van baten en lasten en het samengevatte kasstroomoverzicht, zijn ontleend aan de gecontroleerde jaarrekening van de Sociale Verzekeringsbank per 31 december 2010. Wij hebben een goedkeurend oordeel verstrekt bij die jaarrekening in onze controleverklaring van 9 maart 2011. De desbetreVende jaarrekening en deze samenvatting daarvan, bevatten geen weergave van gebeurtenissen die hebben plaatsgevonden sinds de datum van onze controleverklaring van 9 maart 2011.

De samengevatte jaarrekening bevat niet alle toelichtingen die zijn vereist op basis van de Wet SUWI en de daaruit voortvloeiende regelgeving. Het kennisnemen van de samengevatte jaarrekening kan derhalve niet in de plaats treden van het kennisnemen van de gecontroleerde jaarrekening van de Sociale Verzekeringsbank.

Verantwoordelijkheid van de Raad van Bestuur

De Raad van Bestuur van de Sociale Verzekeringsbank is verantwoordelijk voor het opstellen van een samenvatting van de gecontroleerde jaarrekening.

Verantwoordelijkheid van de accountant

Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de samengevatte jaarrekening op basis van onze werkzaamheden, uitgevoerd in overeenstemming met Nederlands Recht, waaronder de Neder­ landse Standaard 810, “Opdrachten om te rapporteren betreVende samengevatte financiële overzichten”.

Oordeel

SVB buitengewoon

Naar ons oordeel is de samengevatte jaarrekening in alle van materieel belang zijnde aspecten consistent met de gecontroleerde jaarrekening van de Sociale Verzekeringsbank per 31 december 2010.

Den Haag, 8 april 2011 Deloitte Accountants B.V. Was getekend, drs. V.W.J.A. van Stijn RA MGA

46

Hoofdkantoor Van Heuven Goedhartlaan 1 Postbus 1100, 1180 bm Amstelveen 020 ­ 656 56 56

Bureau voor Duitse Zaken Takenhofplein 4 Postbus 10505, 6500 mb Nijmegen 024 ­ 343 19 00 Vestiging Roermond Laurentiusplein 8 Postbus 1244, 6040 ke Roermond 0475 ­ 36 80 00

Vestiging Breda Rat Verleghstraat 2 Postbus 90151, 4800 rc Breda 076 ­ 548 50 00

Vestiging Rotterdam Posthumalaan 100 Postbus 70025, 3000 lg Rotterdam 010 ­ 417 40 00

Bureau voor Belgische Zaken Rat Verleghstraat 2 Postbus 90151, 4800 rc Breda 076 ­ 548 50 30

Vestiging Utrecht Graadt van Roggenweg 400 Postbus 18002, 3501 ca Utrecht 030 ­ 264 90 00

Vestiging Deventer Snipperlingsdijk 2 Postbus 1000, 7400 gg Deventer 0570 ­ 50 60 00

Vestiging Zaanstad Stationsstraat 112 Postbus 2040, 1500 ga Zaandam 075 ­ 655 10 00

Vestiging Groningen Cascadeplein 5 Postbus 576, 9700 an Groningen 050 ­ 316 90 00

Kantoor FVP Van Heuven Goedhartlaan 1 Postbus 8016, 1180 la Amstelveen 020 ­ 656 91 51

Vestiging Leiden Stationsplein 1 Postbus 9104, 2300 pc Leiden 071 ­ 512 90 00 Vestiging Nijmegen Takenhofplein 4 Postbus 9032, 6500 jn Nijmegen 024 ­ 343 10 00

47

Kantoor Verzekeringen Van Heuven Goedhartlaan 1 Postbus 357, 1180 aj Amstelveen 020 ­ 656 56 56 SVB Servicecentrum PGB Graadt van Roggenweg 450 Postbus 8038, 3503 ra Utrecht 030 ­ 264 82 00

verantwoording adressen

adressen

jaarverslag 2010

personalia

SVB buitengewoon

Raad van Bestuur De SVB onderschrijft de Code goed bestuur uitvoe­ ringsorganisaties. Daarom hecht de Raad van Bestuur eraan openheid te geven over de functiegebonden en maatschappelijke nevenfuncties van haar leden per 31 december 2010.

Drs. E.F. Stoové Voorzitter Raad van Bestuur (portefeuille strategie) Voorzitter van de International Security Association • (ISSA/Genève) • Voorzitter Raad van Toezicht Hartekamp Groep • Voorzitter Raad van Toezicht Rijnland Zorggroep • Voorzitter bestuur Stichting Indisch • Herinneringscentrum Bronbeek (IHCB) • Vicevoorzitter van de Stichting Pensioenregister • Lid adviescommissie SKAN­fonds • Lid Raad van Advies Nederlands Instituut voor • Oorlogsdocumentatie (NIOD) • Lid Raad van Advies Dienst Justitiële • Inrichtingen (DJI) •

M.J. Kemp MSM Lid Raad van Bestuur (portefeuille ondersteuning) • Voorzitter bestuur Stichting Opleiding Sociale Verzekering (SOSV) • Voorzitter Raad van Toezicht Stichting Bureaus Jeugdzorg Haaglanden/Zuid­Holland • Bestuurslid van Pro Juventute Steunstichting ’s­Gravenhage Mw. drs. N.A.Vermeulen MBA Lid Raad van Bestuur (portefeuille ICT & dienstverlening) • Voorzitter Raad van Commissarissen Izore (laboratorium) • Lid Raad van Commissarissen Regionale Ontwikke­ lingsmaatschappij Noordzeekanaalgebied NV (RON) • Lid Raad van Commissarissen Friesland College • Lid Raad van Commissarissen Eigen Haard • Lid Raad van Commissarissen Dokterswacht Friesland • Lid Raad van Commissarissen UNC • Lid Adviesraad ASR Bank N.V. (per 01­01­2011)

48

Raad van Advies tot 1 juli 2010 Voorzitter Dr. E.P. de Jong Leden Mw. A.M. Vliegenthart Ir. M.C. Westermann MBA Drs. M. Kuperus RC Cliëntenraad Voorzitter W.J.C. van der Pol Leden Mw. mr. K. W. Alderliesten­Begthel Mw. F. Bleijerveld­ten Velde Mw. M.J.D. Kassens­van Asperen Mw. drs. A.J. Schimmel Mw. mr. I. van de Veer­Verhagen A.J.G.M. Reuver (afgevaardigd door MHP) A.P.A. Riemen (afgevaardigd door CSO) P. Tejero­Sáez (afgevaardigd door LOM) Mw. T. Tjoa (afgevaardigd door FNV) Directeuren Bestuurlijke en Strategische Zaken Mr. drs. H.E. Trouw Concerncontrol en Organisatieontwikkeling D. Vijgen (tot 1­4­2010 *) Corporate Communicatie Mw. drs. H.M. Nipperus Juridische Zaken Mr. R.W.L. Koopmans

Facilitair Bedrijf W. van Gent Financieel Economische Zaken Mw. drs. V.G.M. van der Does­de Koning Human Resources Mw. drs. V.A. Bergkamp ICT-Diensten Drs. H. Kruizinga Interne Accountantsdienst H.M. Tinga (tot 1­4­2010), Mw. K.S.M. Hubert RA (vanaf 15­8­2010) Kantoor Centraal M.J. te Beek Kantoor Verzekeringen Mw. mr. J.H. van Dijk Kantoor FVP Mr. H.J.F.M. Kas SVB Servicecentrum PGB A.G. van den Berg Vestiging Breda C. Westrik Vestiging Deventer Mw. drs. C.W. Jawad­Smelik Vestiging Groningen H. Bouwen (tot 15­11­2010), Mw. drs. A.B.N. Brontsema­Brouwer (vanaf 1­11­2010) Vestiging Leiden Drs. J. H. LouwhoV Vestiging Nijmegen Mr. R. van Es Vestiging Roermond P.E. Tunnisen Vestiging Rotterdam C. Westrik Vestiging Utrecht J.M.C. Mulder Vestiging Zaanstad A.W.J. van Honschooten

* Tot 1 april 2010 vormde Concerncontrol een directie samen met Organisatieontwikkeling.

Inmiddels is Concerncontrol samengevoegd met Financieel Economische Zaken.

49

verantwoording personalia

Raad van Advies per 31-12-2010 Voorzitter Prof. drs. J. Wallage Leden Mw. A.M. Vliegenthart Mr. H. Bosma Prof. dr. W.B.H.J. van de Donk J. van der Werf

colofon

Dit is een uitgave van de Sociale Verzekeringsbank.

Eindverantwoordelijk

Directie Corporate Communicatie Concept en ontwerp

www.fabrique.nl Tekst

Bob Duynstee & Jan Willem Ebbinge Fotografie

Boudewijn Bollman Coverbeeld – Sander Veeneman Druk

Onkenhout Groep © SVB april 2011

Wilt u meer informatie of exemplaren, neem dan contact op met de SVB. Sociale Verzekeringsbank

Directie Corporate Communicatie Postbus 1100 1180 BH Amstelveen telefoon 020 ­ 656 48 24 e­mail communicatie@svb.nl www.svb.nl