Leven met mensen met dementie

Teun Toebes woont al ruim een jaar op een gesloten afdeling in een verpleeghuis in Utrecht

Teun Toebes deelt zijn woonkamer en badkamer met zijn huisgenoten, net zoals heel veel studenten in Utrecht doen. Alleen woont Teun al ruim een jaar op een gesloten afdeling in een verpleeghuis voor mensen met dementie. Niet omdat zorgverleners denken dat dit het beste voor hem is, maar omdat hij wil weten hoe het is om daar te wonen, te leven en hij wil ervaren hoe er wordt omgegaan met dementie. Deze week bracht hij zijn boek uit en dat is gelijk een pittige aanklacht.

Tekst:Robert Oosterbroek

Het is niet altijd makkelijk, wonen op een gesloten afdeling. De 22-jarige student Zorgethiek en Beleid is wel de enige bewoner die de code heeft van de toegangsdeuren en dus gewoon naar buiten kan. “Maar als je daar woont voel je je echt afgesloten van de samenleving.” Mensen met dementie kunnen een gevaar voor zichzelf, of voor de samenleving zijn, maar het opsluiten van deze mensen in anonieme en omheinde gebouwen is volgens Teun niet de oplossing. In het boek schrijft hij over zijn eerste dag: “Mijn nieuwe huis is helaas geen uitzondering. Pal naast de drukke ring van Utrecht rijd je een grote met hekken omheinde parkeerplaats op, waarop een nog groter stenen gebouw is gezet. De stenen zijn licht van kleur en worden af en toe onderbroken door een horizontale lijn van grijze stenen, een typerende vormgeving voor een instelling.”

Het afgelopen jaar kreeg Teun regelmatig de vraag van vrienden en familie waarom hij überhaupt in een verpleeghuis zou willen wonen. “Het is mijn missie om de levenskwaliteit van mensen met dementie te verbeteren”, vertelt hij. Om zijn doel kracht bij te zetten ging hij tussen deze mensen wonen en schreef hij het boek VerpeegThuis. Met het boek geeft hij een inkijkje in het dagelijks leven in het verpleeghuis in Utrecht. Van de bewonerstoiletten waar altijd de geur van incontinentiemateriaal hangt, verpleegkundigen die vooral taken moeten afvinken tot het vastbinden van bewoners. Het komt allemaal aan bod. Hij omschrijft zijn boek dan ook als een pittige aanklacht, niet tegen zorgmedewerkers maar tegen de manier waarop we als samenleving omgaan met mensen met dementie. “Ik zeg ook bewust mensen met dementie en niet dementerenden. Ze zijn zo veel meer dan alleen de diagnose die ze hebben gekregen en waar ze gemiddeld nog zo’n acht jaar mee leven. We praten ook niet over kankerenden of kankerhuis. Het zorgt voor een stigma dat we nu juist moeten doorbreken.”

“De wereld van mensen die de diagnose dementie krijgen wordt heel gauw heel klein. Ze worden weggestopt en bijna alles wordt voor ze besloten. Er wordt óver ze gepraat, in plaats van met ze gepraat. Ze worden sociaal doodgemaakt, voordat hun hart stopt met kloppen”, vertelt Teun. “De komende jaren gaat het aantal mensen met dementie sterk toenemen, we hebben nu momentum nodig om de zorg te gaan veranderen.” Maar is het niet een kwestie van geld? “Ik pleit ervoor dat we vooral anders moeten kijken naar zorg. Het is tijd voor een verlichtingsgolf waarbij we volledig anders om moeten gaan met mensen met dementie. Ik geloof er ook in dat alle zorgmedewerkers de zorg in zijn gegaan omdat ze mensenmensen zijn, omdat ze willen zorgen. Iedereen wil verandering. Maar het huidige systeem is gemaakt op het afvinken van taken.”

Festivalcaravan

Hoewel Teun niet in het Utrechtse verpleeghuis ging wonen om specifi ek daar voor verandering te zorgen, merkte hij wel dat hij een verschil kon maken. Zo vroeg Teun of hij zijn festivalcaravan voor een paar dagen in de binnentuin mocht zetten. In het boek schrijft hij: “Het idee wordt met een grote glimlach onthaald, waarna mijn huisgenoten voor het eerst sinds lange tijd weer zomeravonden voor een caravan kunnen doorbrengen, met all-inclusive wijn en een tropisch muziekje. Net als op vakantie met vrienden merk ik dat de dynamiek compleet verandert. De nieuwe plek, de muziek en de zon zorgen voor een ontspanning en vrolijkheid die ik nog maar zelden heb gezien. De vakantieverhalen van vroeger worden zwoeler en zwoeler naarmate de wijn opwarmt in de avondzon.”

Verder besloot Teun om een wekelijkse vrijdagmiddagborrel te organiseren. Ook dat was een succes. Al moest een van zijn huisgenoten wel wennen aan speciaalbiertjes met een naam als ‘Mannenliefde’. In het boek wordt het beschreven: “‘Wat is dat nou voor een naam voor bier? Dat is toch niet normaal? Of wel, Teun?’ zegt hij, en hij ontkroont het fl esje als een ervaren barman. ‘Jawel, Ad, dat is helemaal hip nu. Het is gemaakt door een Amsterdamse brouwerij.’ Zo te zien is Ad compleet gefascineerd door wat hij uit de koelkast heeft getrokken. ‘Saison... Heel raar allemaal, maar oké, dat past dan wel weer bij jou.’” Ook een silent disco en bezoekjes naar buiten ontbreken niet in het boek.

Teun woont nog steeds op de gesloten afdeling. Het boek dat hij nu heeft afgerond, heeft al een hoop teweeggebracht. Teun spreekt ook zijn lof uit voor Axioncontinu, de instelling die het aandurfde om hem in huis te nemen. Er is veel media-aandacht en het boek leverde zelfs een reactie op van minister-president Mark Rutte. Voor Teun is zijn missie nog lang niet geslaagd. Het boek is slechts een middel in zijn levensmissie. “Het allerbelangrijkste is eigenlijk de vraag: hoe zou jij behandeld willen worden? Als je die vraag voor jezelf beantwoordt, is ook meteen duidelijk hoe groot het verschil is met de manier waarop we nu met mensen omgaan. Het gaat in de kern om gelijkwaardigheid. Het boek is een hartenkreet en ik hoop dat iedereen mijn boodschap overneemt.” a

KIJK JE OGEN UIT BIJ KINEPOLIS

NO TIME TO DIE SPENCER

Zwemles in het weekend!

Voor een vaste prijs -met diplomagarantie- wordt er door Zwemschool Midden op twee locaties zwemles gegeven. Op zaterdag bij Zwemschool Midden in Helsdingen Vianen en op zondag bij de Mytylschool in Utrecht. De lessen worden gegeven in diep water met een temperatuur van 32 graden.

De zwemlessen vinden voornamelijk in het weekend plaats. De ervaring leert dat kinderen in het weekend uitgerust zijn en dat heef positieve invloed op hun prestaties en welzijn. In Vianen kan er ook op eigen gelegenheid gratis gezwommen worden. In de begingroepen zijn niet meer dan vier kinderen ingedeeld en als de situatie daarom vraagt blijf dat zo.

Voor informatie, check de website.

www.zwemschoolmidden.nl

GHOSTBUSTERS: AFTERLIFE vanaf 18 november SOOF 3 SOOF 3 vanaf 9 december THE MATRIX RESURRECTIONS THE MATRIX RESURRECTIONS vanaf 23 december

FILMTITEL Ga voor het fi lmaanbod en tickets naar kinepolis.nl

VACATURE OFFICE MANAGER

CLEVER°FRANKE is een data design consultancy die mensen met data en technologie verbindt. Voor ons kantoor in Utrecht zijn wij op zoek naar een spontane en proactieve OFFICE MANAGER die ons kantoor kan managen.

Haal jij energie uit ondersteunen van een team en zorgen dat alles in en om een studio soepel loopt? Heb jij ervaring met administratieve werkzaamheden en het plannen van gezellige teamactiviteiten?

kinepolis.nl

MOORDSPEL

BIJ CAMPING GANSPOORT

DURF JIJ HET AAN?

FILMTITEL

kinepolis.nl

Ben je goed met puzzels en codes? Hou je van spellen zoals Cluedo en Escaperoom? Dan zou je weleens de moord op de camping op kunnen lossen. Probeer met jouw team erachter te komen wie de dader is.

De hele camping wordt omgebouwd tot een crime scene. Het thema zal zijn: The Gamemaster. Het spel is avondvullend en minstens één teamlid moet in het bezit zijn van een smartphone. Durf jij het aan?

Tip: kom voorafgaand (uiterlijk 19.00 uur) gezellig dineren bij Camping Ganspoort. Het 2 gangen-menu is dan € 35,- inclusief deelname. DINSDAG 23 NOVEMBER 2021 20.00 UUR TOT CA. 23.00 UUR MIN. 2 TOT MAX. 6 PERSONEN PER TEAM DEELNAME + DINER € 35,- P.P. ALLEEN DEELNAME € 17,50 P.P.