\
rysuje się w taki sposób, że grot strzałki jest zwrócony do zacisku (+) - rys. 4 .la. Podczas przepływu prądu przez odbiornik o rezystancji R na zaciskach tego odbior nika występuje napięcie zwane spadkiem napięcia lub napięciem odbiornikowym. Strzałkę określającą biegunowość napię cia odbiornikowego rysujemy tak, aby grot strzałki wskazywał punkt o wyższym potencjale . Przyjmujemy więc jednolity system strzałkowania napięć źródłowych i od biornikowych, zgodnie z którym grot strzałki wskazuje zawsze punkt o wyż szym potencjale. Przy przyjętych zasadach znakowania zwrotu prądu oraz napięć źródłowych i odbiornik.owych, na elementach źró dłowych strzałki napięcia i prądu są zwrócone zgodnie, a na elementach od biorczych - przeciwnie. I [
R7
Rz
ju12 i
2
U23
�------o J
Rys. 4.7. Przykład obwodu elektrycznego, w którym
oznaczono strzałkami: zwrot prądu, biegunowość napięć źródłowych i odbiomikowych
Na rysunku 4.7 przedstawiono obwód elektryczny nierozgałęziony, jednooczko wy zawierający jeden element źródłowy o napięciu źródłowym E i dwa elementy odbiorcze w postaci rezystorów o rezystan cjach R1 i R2 . W obwodzie tym napięcia i prąd oznakowano zgodnie z podanymi za sadami. Napięcia na odbiornikach są dodat kowo opatrzone wskaźnikami„ przy czym o
przyjęliśmy zasadę, że wskaźnik pierwszy jest zgodny z oznaczeniem zacisku o po tencjale wyższym, a drugi - z oznacze niem zacisku o potencjale niższym. Rys. 4
elektr)
Prawa obwodu elektrycznego
4.4.
4.4. 1 .
I Prawo Ohma
W obwodach elektrycznych prądu stałego będziemy posługiwali się postacią skalar ną prawa Ohma wyrażoną równaniem (3. 1 1 ) lub (3 . 1 2). Na rysunku 4.8 przed stawiono gałąź pewnego obwodu elek trycznego rozgałęzionego. Przyjmiemy, że potencjał węzła 1 wynosi Vi I ), a potencjał węzła 2 wynosi V2 • Gałąź tę opatrzono strzałkami zwrotu prądu i napięcia.
Ab-4 U12
Rys. 4.8. Wyodrębniona gałąź pasywna obwodu elektrycznego o rezystancji R
Uwzględniając rozważania podane w pod rozdz. 4.3 , stwierdzamy, że potencjał wę zła 1 jest wyższy od potencjału węzła 2 . Prawo Ohma dla rozważanej gałęzi napi szemy w postaci: przy czym U12 =
V1 - V2 .
odwrotność, czyli konduktancję I=
GU12
cjału
zwro1 szy o od po zaten to na
U1 3 tu
2
= �
tość .? w z
Stąd:
Po oz
oraz 1 nie (4
(4. 1 )
Jeżeli zamiast rezystancji R podstawimy jej
W literaturze spotyka się również oznaczenie potencjału literą ip .
64
U12 = RI
Nieki elem< źródł rysm Podo tencji
G=
� , to:
w zv.
lub
(4.2) Rówr wa O