22 KULTURA
SUBOTA I NEDJELJA, 21. I 22. 12. 2013.
IZLOŽBA
Crna Gora kroz prizmu arhitekture Ponovno uspostavljanje sistema vrijednosti Jelena Boljević
P
rvi Salon crnogorske arhitekture biće svečano otvoren večeras u 18 sati u Crnogorskoj galeriji umjetnosti “Miodrag Dado Đurić”. U okviru izložbe biće predstavljeno 120 radova iz novije arhitektonske produkcije, a Salon će otvoriti gradonačelnik prijestonice Aleksandar Bogdanović. Izložbi će prethoditi prezentacija novih arhitektonskih materijala koju će voditi Vladimir Lazić.
POZORIŠTE
Gosti iz Zagreba Zagrebački Teatar “Rugantino” izvešće večeras u 20 sati komad “Terapija” na Velikoj sceni KIC-a “Budo Tomović”. Predstava je nastala po tekstu dramskog pisca Jordana Cvetanovića. “Terapija” na neuobičajen, crnohumoran način razotkriva čitav jedan svijet ljudi pored kojih prola-
zimo svakog dana, ne sluteći šta se krije iza njihovih lica, pogleda, odjeće”, navodi se u saopštenju. Režiju potpisuje Maja Šimić, a uloge tumače Siniša Popović, Gordana Gadžić i Luka Dragić. Predstava je dio programa ovogodišnjeg DEUS-a.
Božićni koncert Pijanistkinja Marija Skender prirediće koncert u okviru KICovog ciklusa “Mladi crnogorski pijanisti” u nedjelju u 20 sati u Velikoj sali. Repertoar koncerta pijanistkinje i interpretatorke nove muzike Marije Skender obuhvatiće djela savremenih kompozitora među kojima su Džon Kejdž (Sonate i interludiji - izbor), Tristan Murail (La Mandragore), Paskal Dusapin (Etide br. 6. i 7.) i Volfgang Rim (Tombeau). Ulaz je besplatan.
Mješoviti hor Vox animae iz Splita prirediće prvi ovogodišnji Božićni koncert sjutra na Velikoj sceni Crnogorskog narodnog pozorišta u 20 sati. Prvim nastupom ovog višestruko nagrađivanog ansambla u Crnoj Gori, nacionalni teatar nastavlja 17 godina dugu tradiciju održavanja koncerata povodom božićnih praznika. Pod dirigentskom upravom Tomislava Veršića i Sare Dodig, hor će na koncertu izvesti 14 djela iz perioda renesanse i romantizma, zatim tradicionalne božićne pjesme i savremene kompozicije čiji su autori, pored ostalih, Nikolaj Kedrov Stariji, Sergej Rahmanjinov, Vitautas Miškinis, Edvard Grig, Đovani Pjerluiđi da Palestrina, Mikola Leontovič i Luj Kuperen.
ART
Benksijeva božićna čestitka Slavni ulični umjetnik i njegovo djelo iz 2005. uvijek su aktuelni pred praznike Politički obojen prizor jaslica slavnog grafitera poznat kao “Benksijeva božićna čestitka” ponovo je hit na internetu. Rad slavnog i kontroverznog umjetnika Benksija prikazuje Josipa i Mariju koji ne mogu do Vitlejema, grada u kojem je rođen Isus, zbog izraelske sigurnosne ograde, barijere duge 659 kilometara koja treba da odvoji i razgraniči Izrael od Zapadne obale. Provokativna “Božićna čestitka” prvi put je izašla u javnost 2005. godine, a po pisanjima irskog časopisa Independent, britanski pjevač Robi Vilijams navodno je ku-
pio sliku pošto je bila izložena u jednoj galeriji. Bez obzira na vlasništvo, zarazna verzija Benksijeve čestitke svake godine postane aktuelna u predbožićno doba. Ove godine na internet stranici Imgur zabilježeno je više od 180.000 klikova na sliku samo devet sati nakon objave. U svijetu umjetnosti 2013. je protekla u velikom dijelu upravo u Benksijevom znaku, pošto je njegov boravak u Njujorku i oslikavanje ulica jednog od svjetskih centara bio glavna tema kulturnih rubrika u novinama i časopisima.
Predsjednik Saveza arhitekata Crne Gore Nebojša Adžić kazao je Vikend novinama da će na prvom crnogorskom Salonu arhitekture biti prezentovano 120 radova. Adžić smatra da je to sasvim zadovoljavajući broj, s obzirom na to da je riječ o prvom Salonu, a njegova očekivanja su da će se u budućnosti manifestacija organizovati svake druge godine, kao i da će se broj učesnika povećati. Docent na Arhitektonskom fakultetu Rifat Alihodžić ističe da se raduje novopokrenutoj manifestaciji koju smatra provjerom i izazovom za struku. “Ne bih rekao da se radujem Salonu bez očekivanja njegovog kontinuiteta i kvaliteta. Uspostavljanje Salona shvatam kao formiranje relevantnih i trajnih vrednovanja crnogorske arhitektonske produkcije. S obzirom na to da nema selekcije, ne prijaviti neko od djela iz petogodišnje produkcije znači priznati da te arhitektura kao kreacija i umjetnost ne zanima, već služi samo kao izvor egzistencije. Iako mala zemlja, mi se kao struka međusobno slabo poznajemo i ne znamo ko šta i kako radi, pa je ova manifestacija prilika da se to vidi. Salon arhitekture potreban je da bi se razdvojio kvalitet od pukog otaljavanja posla. Ako je nešto jasno, to je da u arhitekturi nema vunderkinda, već je potreban višegodišnji mukotrpan i predani rad”, istakao je Alihodžić. I arhitekta Nikola Novaković saglasan je sa ocjenom da je organizovanje Salon arhitekture veliki događaj, ne samo za struku, već i za ukupnu kulturu Crne Gore. “Očekujem i priželjkujem iznenađenja, dobre projekte, nove autore. Veoma je važno što se organizuje jedna ovakva izložba koja nam pru-
ža uvid u arhitektonsku produkciju proteklih godina. Ovo je, između ostalog, prilika da procijenimo gdje je naše mjesto u odnosu na zemlje u okruženju i šire”, ističe Novaković. Prema riječima Alihodžića Savez arhitekata, sa prvim Salonom arhitekture i dodjelom nagrada, ima važnu misiju da uspostavi sistem vrijednosti kojeg nema od 1990. godine, kada je prestala da se dodjeljuje Borbina nagrada. On ističe da bi trebalo očekivati da nagrađena djela postanu arhitektonski reperi. O nagradama Salona odlučiće žiri u čijem sastavu su Anđelka Badnjar Gojnić (Crna Gora), Ana Dana Beroš (Hrvatska), Matevž Čelik (Slovenija) i Vladan Đokić (Srbija). SACG u organizaciji Salona ima veliku podršku Komore arhitekata, koji su ujedno i partneri na ovom projektu. U Savjetu salona pored Nebojše Adžića su i Biljana Gli-
gorić, Nebojša Milošević, Almer Kalač, Dragana Čenić, Sanja Paunović, Srđan Tadić. Sekretar Salona je Biljana Milidrag. Salon se organizuje pod sloganom “Okruženje je bitno”, čime se naglašava kompleksnost arhitekture i njen veliki uticaj na ambijent, a sa druge strane potcrtava da arhitekturu ne možemo posmatrati izvan konteksta života, politike, ekonomije, sociologije ili drugih segmenata društva koji uslovljavaju stvaranje arhitekture i njen život. Nagrade i gran pri Salona Nakon svečanog otvaranja žiri će večeras na Cetinju proglasiti nagrade 1. crnogorskog salona arhitekture: gran pri Salona i nagrade po tematskim oblastima (kategorijama). Kako je planirano, pobjedniku Salona i dobitniku gran prija biće organizovana samostalna izložba arhitektonskih radova naredne godine.