invitro march by dimitris liras

IN VITRO

• h

μαρτιοσ 2011

μηνιαια εκδοση με θεμα την υγεια • διανεμεται δωρεαν h

•

Οι αλλεργίες της εποχής

h Γιατί αργεί το παιδί να μιλήσει;

h Ερωτική επιθυμία στην τρίτη ηλικία

h Το «αιώνιο» δίλημμα: Δουλειά ή οικογένεια;

h Φρέσκο και λαμπερό ανδρικό πρόσωπο

Τ. 23

pfizer_50_24x30.pdf

CMY

21/03/2011

12:51 µ.µ.

Μαρτιος 2011

4•in•vitro

Index

30 Μη επεμβατικές μέθοδοι της πλαστικής χειρουργικής

Τα πάντα γύρω από τα νέα «όπλα» των πλαστικών χειρουργών, που δεν απαιτούν χειρουργείο. Ποιες είναι οι πιο δημοφιλείς μη επεμβατικές μέθοδοι της πλαστικής χειρουργικής, πώς γίνονται, πόσο διαρκούν και, φυσικά, πόσο κοστίζουν.

08 Warning: Θολή όραση 10 Νέο εμβόλιο για τη μηνγγίτιδα 12 Βδέλλα, η... θαυματουργή 14 Υποχόνδριος με τη μοναξιά 15 Μεγαλώνοντας ένα παιδί με σύνδρομο down 16 Ξεκινάει ο διάλογος για την Υγεία 18 Γλαύκωμα: «Κλέβει» την όραση 19 Ερωτική επιθυμία στην τρίτη ηλικία 21 Συκώτι: Προφυλάξτε το από τις τοξίνες 33 Science: Το πιεσόμετρο του μέλλοντος

Κιρσοκήλη η ύπουλη

Συνέντευξη Βασίλης Μακρόπουλος

Ηealthy tips για προσωπική υγιεινή

Η δίαιτα του ύπνου

Η κιρσοκήλη είναι ένα «αθόρυβο» και κατ’ επέκταση ύπουλο πρόβλημα υγείας, που είναι πολύ συχνό και ταλαιπωρεί μεγάλο μέρος του ανδρικού πληθυσμού, πολλές φορές από την τρυφερή ηλικία των 7 χρόνων. Ενοχοποιείται για υπογονιμότητα, αλλά διορθώνεται με μια απλή επέμβαση.

32 Εμβόλιο σπρέι κατά αλτσχάιμερ 34 ΕΣΥ: Αλλάζει ή βουλιάζει; 40 Τσι Κουνγκ: Ενέργεια και ισορροπία

Ποια είναι τα πιο συχνά προβλήματα υγείας που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι; Τι προβλέπει ο νόμος για τα εργατικά ατυχήματα; Ποια είναι τα πιο επικίνδυνα επαγγέλματα; Υπάρχει πρόληψη; Αυτές είναι μερικές από τις ερωτήσεις στις οποίες απαντά ο καθηγητής κ. Βασίλης Μακρόπουλος.

Η καθημερινή σωστή ατομική υγιεινή είναι το «κλειδί» για καλύτερη υγεία αλλά και για πιο «θερμές» διαπροσωπικές σχέσεις. Σ’ αυτό το τεύχος μαθαίνουμε ποια είναι τα πιο συχνά λάθη που κάνουμε οι περισσότεροι στην καθημερινότητά μας αλλά και πολλά χρήσιμα tips.

Ποιες τροφές φέρνουν δυσπεψία και εφιάλτες; Τι πρέπει να τρώμε για να κάνουμε ωραίο, ξεκούραστο ύπνο, με ωραία όνειρα; Οι ουσίες - κλειδιά των βασικών τροφών που δεν πρέπει να λείπουν από το καθημερινό μας διαιτολόγιο.

24 Αλλεργίες: Το «κρύωμα» της άνοιξης Όλα τα νεότερα για τον «εχθρό» των ημερών, τις ανοιξιάτικες αλλεργίες. Πού οφείλονται, ποιοι είναι επιρρεπείς σε αυτές, τι πρέπει να κάνουν οι γονείς. Οι δέκα εντολές για να κρατήσουμε τη γύρη μακριά μας και τα αποτελέσματα των πιο πρόσφατων επιστημονικών μελετών. DELLA ΜΕΣΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ Α.Ε. Λ. Κηφισίας 280, Χαλάνδρι, 15232 Τηλ.: 210.68.56.700, Fax.: 210.68.51.008

Eκδoτης

διευθυντρια

ART director

Αντωνης Δελλατoλας

βικυ καρατζαφερη

Δημήτρης Λύρας

Γενικoς Διευθυντhς Εκδoσεων della

Συνεργaτες: Βασίλης Βενιζέλος, Ευαγγελία Μέργου, Μαρία Ορφανίδου, Δημήτρης Παπαντωνίου

EΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ

διορθωση: Κώστας Θέος Μαρία Παπαρηγοπούλου

εμπορικη διευθυνση

Φωτογραφιες: shutterstock.com

Μάρκος Δελατόλας

Μηνιαία Εκδοση για την υγεία

Βαγγελης Β. Παπακωστας

υπευθυνος παραγωγησ - διανομης

Γιώργος Καπελούζος

ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ

Μάριος Φιλιππούσης Εκτυπωση: Τυποεκδοτική

Διανέμεται δωρεάν

Ελένη Σαμπάνη sabani@invitromagazine.gr

Σύνταξη 210 6856700 εσωτ. 311

Διαφήμιση 210 6847222

e-mail invitro@invitromagazine.gr

Web www.issuu.com/invitromagazine

6•IN•VITRO

Editorial Tης Βίκυς Καρατζαφέρη

Το ρόλο της νοσοκόµας έχουν εξάρει πολλοί κατά καιρούς... Είναι ο «φύλακας άγγελος» των ασθενών, που µε διακριτικότητα τους συµπαραστέκεται και τους φροντίζει. Γι' αυτό το λόγο επελέγη και η χαµογελαστή νοσοκόµα ως η ηρωίδα της σελίδας

Συνεχίζουµε δυνατά Η χαµογελαστή νοσοκόµα µπήκε σχεδόν αθόρυβα στον θάλαµο 23, έδωσε το θερµόµετρο στον ηλικιωµένο κύριο, τον οποίο φροντίζει σε κάθε της βάρδια τις τελευταίες πέντε ηµέρες, σήκωσε λίγο την πλάτη τού κρεβατιού του και του χαµογέλασε ενθαρρυντικά. «Πώς είστε σήµερα, κ. Νίκο;». Το πιο οικείο πρόσωπο σε εκείνους που περνούν δύσκολες ώρες, αλλά και στους φροντιστές τους, είναι σίγουρα ο γιατρός και φυσικά η νοσοκόµα. Η γυναίκα που ξεχνά την κούρασή της και µε ένα της βλέµµα και ένα απαλό άγγιγµα δίνει δύναµη στους ασθενείς «της», ώστε να µην πάψουν να αγωνίζονται για το πολύτιµο αγαθό της υγείας. Άλλωστε τα επιτεύγµατα της ιατρικής είναι πολλά και προβλήµατα που άλλοτε «καθήλωναν» τους αρρώστους τώρα ρυθµίζονται και, συχνά, εξαλείφονται κιόλας. Η χαµογελαστή νοσοκόµα είναι τρυφερή, γενναιόδωρη, έτοιµη να προσφέρει τις υπηρεσίες της όποτε χρειαστεί. Έχει δύσκολο ωράριο – δουλεύει νύχτα και µέρα. Όµως βρίσκει πάντα χρόνο για να ενηµερώνεται για όλες τις εξελίξεις στον χώρο της υγείας, πολιτικές και επιστηµονικές. Αφού τις διασταυρώσει, πάντα σε συνεργασία µε την «οµάδα» της, τις µοιράζεται µαζί σας µέσα από τις σελίδες του «In Vitro», χωρίς, βέβαια, σε καµία περίπτωση να υποκαθιστά τον γιατρό σας. Εννοείται ότι κι εσείς, που τούτη την ώρα διαβάζετε αυτές τις γραµµές, έχετε ενεργό ρόλο στη διαµόρφωση των σελίδων του περιοδικού «µας». Θέµατα που σας απασχολούν ή που απλά θέλετε να µάθετε περισσότερα γι’ αυτά θίγονται στο «In Vitro» από την πρώτη µέρα κυκλοφορίας του. Και συνεχίζουµε δυνατά! Στο τεύχος αυτό µαθαίνουµε τα νεότερα για τις αλλεργίες της εποχής, που ενοχλούν αδιακρίτως µικρούς και µεγάλους, και χρήσιµες συµβουλές για να κρατήσουµε τη γύρη όσο γίνεται πιο µακριά µας, αλλά και τα αποτελέσµατα νέων ερευνών, τα

οποία µοιράζονται µαζί µας οι ειδικοί επί του θέµατος. Δεν παραλείπουµε να ενηµερωθούµε και για τα νεότερα που αφορούν στην πολιτική υγείας. Παράλληλα προβληµατιζόµαστε για τα ζητήµατα υγείας και ασφάλειας στην εργασία και µαθαίνουµε ποια είναι τα συχνότερα προβλήµατα που αντιµετωπίζουµε όλοι εµείς οι εργαζόµενοι, ώστε να είµαστε στο εξής πιο προσεκτικοί. Μαθαίνουµε ότι και οι εκπρόσωποι της τρίτης ηλικίας απολαµβάνουν «ώριµα» πάθη, ενώ κάνουµε εξάσκηση στο Τσι Κουνγκ για να πάψουµε να αγχωνόµαστε που το παιδί µας αργεί να µιλήσει. Δεν ξεχνάµε και τους άνδρες, που, παρά τους χαλεπούς καιρούς, διεκδικούν το δικαίωµά τους στην περιποίηση του προσώπου τους µε την αγορά των κατάλληλων προϊόντων. Η χαµογελαστή νοσοκόµα ξέρει ότι το µυστικό της «όπλο», που χαρίζει στωικότητα, εσωτερική δύναµη και ελπίδα, δεν είναι άλλο από τη γνώση. Η γνώση είναι η δύναµη που την κάνει να αντεπεξέρχεται στον δύσκολο ρόλο της καθηµερινά, να είναι «γήινη», πατώντας γερά στα πόδια της και να στηρίζει όλους όσοι έχουν την ανάγκη της, εντός και εκτός νοσοκοµείου. Ξέρει ότι «το προλαµβάνειν εστί θεραπεύειν» και γι’ αυτό είναι ένθερµη οπαδός των επιστηµόνων, που δουλεύουν αδιάκοπα στα εργαστήρια, υπηρετώντας το υπέρτατο αγαθό της υγείας και προτείνοντάς µας ιδέες για µια πιο υγιή και κατ’ επέκταση πιο ευτυχισµένη ζωή. Σε µια τόσο δύσκολη εποχή για όλους µας, αλλά σε πείσµα των απαισιόδοξων προβλέψεων, η χαµογελαστή νοσοκόµα δηλώνει σίγουρη ότι θα τα καταφέρουµε και σας κλείνει τσαχπίνικα το µάτι υποδηλώνοντας ότι «ουδέν κακόν αµιγές καλού».

Μαρτιος 2011

8•in•vitro

Warning

Συνεργάστηκε ο Καθηγητής Σπύρος Γεωργαράς, FEBO, MD

Θολή όραση

Γράφει ο Δημήτρης Παπαντωνίου

Τι είναι: Η θολή όραση μπορεί να είναι μια παροδική ή μόνιμη κατάσταση

tips

από την κόρη. Ο φακός αυτός, που φυσιολογικά είναι διαυγής σαν καθαρό κρύσταλλο, μπορεί να θολώσει και να χάσει τη διαφάνειά του από διάφοκαι να οφείλεται σε πολλούς παράγοντες που αφορούν γενικότερα την ρα αίτια. Η θόλωση του φακού ονομάζεται καταρράκτης. Ο καταρράκτης κατάσταση της υγείας του ανθρώπου. Παράγοντες απλούς αλλά και πιο προκαλεί ελαφρά θολή όραση στο ξεκίνημά του, που μπορεί να φτάσει σύνθετους, για τους οποίους χρειάζεται απαραίτητα ο έλεγχος από σε τύφλωση στον προχωρημένο καταρράκτη, και κάνει την εμφάνιοφθαλμίατρο. σή του συνήθως σε ηλικία άνω των 50. Ακόμη πάντως και στην αρχή Δεν πρέπει να ανησυχούμε: Δεν είναι λίγες οι φορές που η της εμφάνισής του, ο καταρράκτης μπορεί να μειώνει ποιοτικά την όραση θολώνει λόγω της κούρασης. Σε αυτή την περίπτωση, και όραση. Μπορεί, δηλαδή, κάποιος να βλέπει ακόμη και τα μικρόεφόσον το θόλωμα είναι παροδικό, δεν χρειάζεται κάποιος να τερα γράμματα στον έλεγχο όρασης, αλλά θολά, γεγονός που ανησυχεί. Όπως επίσης και όταν υπάρξει παροδικά ξηροφθαλενοχλεί τα άτομα με αυξημένες δραστηριότητες. μία ή εκτύφλωση στο δυνατό φως, π.χ. βγαίνοντας από ένα •Η Δευτεροπαθής ψευδοκαταρράκτης: Το τοίχωμα του πραγσκοτεινό δωμάτιο στον ήλιο. ηλικία, η έκθεματικού φακού, μέσα στο οποίο τοποθετείται ο ενδοφαΠρέπει να ανησυχούμε: Το θόλωμα των ματιών μποση σε ακτινοβολίες, ο κός κατά την επέμβαση για την αντιμετώπιση του καρεί να είναι το «καμπανάκι κινδύνου» για μια σειρά προτραυματισμός του ματιταρράκτη, είναι ζωντανός ιστός και μπορεί να θολώσει βλημάτων στον οργανισμό. Μπορεί να παρατηρηθεί ού, ο σακχαρώδης διαέπειτα από μήνες ή χρόνια μετά την επέμβαση. Η όταν κάποιος εμφανίζει υπογλυκαιμία ή και αντίθετα βήτης, η μακροχρόνια θόλωση αυτή ονομάζεται δευτερογενής ψευδοκααύξηση του σακχάρου του αίματος, υπόταση ή και λήψη κορτιζόνης και ταρράκτης ή θόλωση του περιφακίου και μειώνει υπέρταση, πρόβλημα στα βασικά όργανα, παάλλων φαρμάκων την όραση όπως ο καταρράκτης. θήσεις του εγκεφάλου ή ειδικές παθήσεις που είναι οι συνήθεις Μυωπία: Στη μυωπία οι φωτεινές ακτίνες εστιαφορούν την όραση. Μεταξύ αυτών, παθήσεις αιτίες που μποάζουν: εμπρός από τον αμφιβληστροειδή, του κερατοειδούς, φλεγμονές, τραυματισμοί ρούν να προκαμε αποτέλεσμα να μη βλέπουμε καθαρά τα του οφθαλμού, παθήσεις της ίριδας και του λέσουν καταραντικείμενα που βρίσκονται σε μακρινή ακτινωτού σώματος, γλαύκωμα, παθήσεις ράκτη. απόσταση όταν δεν φοράμε τα γυαλιά φακού του ματιού, όπως καταρράκτης, •Διόρθωση μας, ενώ αντίθετα βλέπουμε καθαρά τα δευτερογενής θόλωση περιφακίου της μυωκοντινά αντικείμενα. ύστερα από εγχείρηση καταρράκτη, πίας και Υπερμετρωπία: Σε ένα υπερμετρωπιρευστοποιήσεις και πυκνώματα ή λοιπών κό μάτι οι φωτεινές ακτίνες από το αιμορραγίες στο υαλώδες (η πυδιαθλαεξωτερικό περιβάλλον εστιάζουν κνόρευστη γέλη που γεμίζει τον στικών πίσω από τον αμφιβληστροειδή οφθαλμό), παθήσεις της ωχράς παθήχιτώνα έτσι ώστε να μη βλέπουκηλίδας, π.χ. λόγω ηλικίας σεων, με καθαρά κυρίως τα κοντινά ή λόγω υψηλής μυωπίας, μετααντικείμενα αλλά και τα μακαι γενικότερα παθήσεις μόσχευση, κρινά όταν δεν φοράμε τα του αμφιβληστροειδούς αποκόλληση αμγυαλιά μας. (όπως ρωγμές και αποφιβληστροειδούς, Αστιγματισμός: Οφείκολλήσεις) και του επεμβάσεις γλαυκώλεται στο γεγονός ότι οπτικού νεύρου. ματος δεν αποτελούν ο κερατοειδής δεν Τα συχνότερα αίτια εμπόδιο για επέμέχει σφαιρικό σχήμα, πάντως που προκαβαση καταρράαλλά ωοειδές. Ένα λούν θόλωμα στην κτη. αστιγματικό μάτι βλέπει όραση είναι ο καταρράτην τελεία σαν γραμμή, το καρό σαν ριγέ και το σφαιρικό ή κυκλικό σχήμα κτης, φορά ή δεν φορά κανείς τα γυαλιά του, και οι διαθλαστικές παθήσεις, σαν ελλειπτικό, με αποτέλεσμα να βλέπει κανείς θολά χωρίς τα γυαλιά του. αν δεν φορά κανείς τα γυαλιά του. Πρεσβυωπία: Οφείλεται στην αδυναμία προσαρμογής του ματιού να βλέπει κοντινά αντικείμενα. Η δυσκολία αυτή είναι εντονότερη στο διάβασμα. Σε Γιατί βλέπω θολά; Καταρράκτης: Το ανθρώπινο μάτι περιέχει έναν μικρό φακό μεγέθους 10 περί- ανθρώπους με υπερμετρωπία ή μυωπία, η πρεσβυωπία μπορεί να εμφανιστεί σε νεαρότερη ηλικία. που χιλιοστών, που στηρίζεται σχεδόν στο κέντρο του βολβού, ακριβώς πίσω

Βλέπω θαμπά... Κινδυνεύω; Συνήθως ένα από τα μηνύματα που μας στέλνει ο οργανισμός έπειτα από μια κουραστική ημέρα, ειδικά μπροστά από την οθόνη του υπολογιστή, είναι η θολή όραση. Το σύμπτωμα όμως αυτό δεν είναι πάντα μόνο από κούραση και συνεπώς αθώο.

ÊÁÍÅËËÇ ËÉÁÍÁ

Μαρτιος 2011

10•in•vitro

Επίκαιρα Ελλάδα

Γράφει ο Βασίλης Βενιζέλος

FACTS

λέον είναι διαθέσιμο και στην ελληνική αγορά το πρώτο τετραδύναμο συζευγμένο εμβόλιο για τον μηνιγγιτιδόκοκκο, το Menveo, το οποίο ενδείκνυται για την ενεργή ανοσοποίηση εφήβων (ηλικίας άνω των 11 ετών) και ενηλίκων που διατρέχουν κίνδυνο έκθεσης στο Neisseria meningitidis οροομάδες A, C, W-135 και Y. Η τεχνολογία του εμβολίου που βρίσκεται πίσω από το Menveo διαφέρει από την αντίστοιχη άλλων συζευγμένων εμβολίων για τον μηνιγγιτιδόκοκκο. Το Menveo έχει διαπιστωθεί ότι είναι ανεκτό και ανοσογόνο σε εφήβους και ενηλίκους, και μπορεί να χορηγηθεί με ασφάλεια ταυτόχρονα με τα εμβόλια HPV και Tdap καθώς η συγχορήγηση δεν επηρέασε το επίπεδο της κλινικής προστασίας.

Πλήττει κυρίως

Νέ οε μβ όλ ιο για

τη μη νιγ γίτ ιδ α

βρέφη και παιδιά (έως 4 ετών), καθώς επίσης εφήβους και νεαρούς ενήλικες (15-24).

H μηνιγγίτιδα είναι

μια καταστρεπτική νόσος με υψηλό ποσοστό περιστατικών - θνησιμότητας (7-14%), η οποία μπορεί να οδηγήσει σε μόνιμες βλάβες, όπως είναι η κώφωση, η δημιουργία ουλών στο δέρμα, η νεφρική ανεπάρκεια και ο ακρωτηριασμός των κάτω άκρων.

με τα μό σχ ευ ση νε φρ ού

Γιώργος Βέργουλας διοικητής ΑΧΕΠΑ «Οι νεφροπάθειες αποτελούν σήμερα τεράστιο ιατρικό και κοινωνικό πρόβλημα στη χώρα μας, καθώς υπολογίζεται ότι πάσχουν από αυτές 1.000.000 Έλληνες».

για

ΕΙΠΑΝ

χρ όν ια

Σύμφωνα με τα

Τα κύρια κλινικά

χαρακτηριστικά της νόσου από μηνιγγιτιδόκοκκο είναι ο πυρετός, η κεφαλαλγία, ο μηνιγγισμός και το εξάνθημα, αλλά τα αρχικά συμπτώματα είναι συχνά μη ειδικά και παρόμοια με αυτά των ιογενών λοιμώξεων, τα οποία είναι πιο κοινά και ήπια.

κόμη και 10 χρόνια είναι υποχρεωμένοι να περιμένουν στις λίστες αναμονής του Εθνικού Οργανισμού Μεταμοσχεύσεων (ΕΟΜ) 950 νεφροπαθείς τελικού σταδίου και άλλοι 250 υποψήφιοι για μεταμοσχεύσεις άλλων οργάνων. Έτσι, μέχρι να βρεθεί το μόσχευμα και έρθει η ώρα της μεταμόσχευσης, οι Έλληνες νεφροπαθείς αναγκάζονται να ζουν με χαμηλότερη ποιότητα ζωής από εκείνη των υγιών ανθρώπων, εμφανίζοντας σε μεγάλο βαθμό άγχος, κατάθλιψη και μελαγχολία. Βασική παράμετρο για την αύξηση του προσδόκιμου ζωής των νεφροπαθών τελικού σταδίου, που στην Ελλάδα ανέρχονται στις 13.000, σε συνδυασμό με την εξασφάλιση ικανοποιητικής ποιότητας ζωής, αποτελούν οι μεταμοσχεύσεις, αναφέρει ο πρόεδρος του Συλλόγου Νεφροπαθών Βορείου Ελλάδος Γιώργος Καραγκιόζης.

Δέ κα

Down Α

FACTS στοιχεία του ΕΟΜ, το 2010 έγιναν μόλις 135 μεταμοσχεύσεις, λιγότερες ακόμη και από το 2001, το πρώτο έτος αναφοράς του ΕΟΜ, οπότε και είχαν ανέλθει σε 186.

Μαρτιος 2011

in•vitro•11

Καπνίζουν ακόμη και στο… Δημόσιο Σύμφωνα με τα στοιχεία του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ), για το χρονικό διάστημα από την 1η Σεπτεμβρίου 2010 έως τις 13 Φεβρουαρίου 2011 η τηλεφωνική γραμμή 1142 του υπουργείου Υγείας δέχθηκε 13.124 καταγγελίες για παραβιάσεις του αντικαπνιστικού νόμου σε καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος, 1.189 καταγγελίες για παραβιάσεις σε εργασιακούς χώρους του δημόσιου τομέα, 741 καταγγελίες για παραβιάσεις σε εργασιακούς χώρους του ιδιωτικού τομέα και 302 καταγγελίες για παραβιάσεις σε διάφορους άλλους δημόσιους χώρους.

«Θερίζει» ο ιός HPV Στην Ελλάδα μελέτες δείχνουν ότι το 50% των Ελληνίδων γυναικών που προσέρχονται στα νοσοκομεία της χώρας για έλεγχο με τεστ Παπανικολάου είναι θετικές στον ιό HPV, ενώ ο ιός εντοπίζεται στο 75% των παθολογικών τραχηλικών δειγμάτων των γυναικών που υποβάλλονται σε εξέταση κατά Παπανικολάου. Όσον αφορά στους κυριότερους τύπους του ιού, φαίνεται ότι στην Ελλάδα οι πιο συχνοί καρκινικοί τύποι του ιού HPV είναι οι 16, 18 και οι πιο συχνοί καλοήθεις είναι οι 6 και 11. Oι τύποι αυτοί προκαλούν το 74% του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας και το 90% των γεννητικών κονδυλωμάτων, αντίστοιχα, στην Ευρώπη.

Μέχρι τον ερχόμενο Οκτώβριο, οι θεραπευτικές μονάδες υποκατάστασης του ΟΚΑΝΑ θα έχουν μετακινηθεί από τον οικιστικό ιστό του Πειραιά σε δημόσια νοσοκομεία της περιοχής, σύμφωνα με τον υπουργό Υγείας.

Αύξηση μεγαλύτερη του 50% σημείωσε το 2010 η προσέλευση καπνιστών στα ιατρεία διακοπής του καπνίσματος όλης της χώρας, σε σχέση με το 2009.

Οι επιπλοκές της αθηροσκλήρωσης (έμφραγμα και καρδιαγγειακές παθήσεις) ευθύνονται για το 50% του συνόλου των θανάτων και των αναπηριών από όλες τις παθήσεις.

Ένας στους δυο θανάτους ασθενών με χρόνια νεφρική νόσο οφείλεται σε καρδιαγγειακό επεισόδιο και όχι στη νόσο αυτή καθεαυτή, επισημαίνει ο Χρήστος Ιατρού, πρόεδρος της Ελληνικής Νεφρολογικής Εταιρείας.

Αποχαιρετισμός στη γρίπη

FACTS

Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΚΕΕΛΠΝΟ, από τους 355 εντατικώς νοσηλευθέντες, το 57% ήταν άνδρες, μόλις το 3,4% είχε εμβολιασθεί, το 73,4% είχε υποκείμενο νόσημα και το 63,4% είχε σύσταση για εμβολιασμό.

ΕΙΠΑΝ Σωτήρης Τσιόδρας, λοιμωξιολόγος ΚΕΕΛΠΝΟ «Να ανοίξει ο διάλογος για το ενδεχόμενο της καθιέρωσης υποχρεωτικού εμβολιασμού για το υγειονομικό προσωπικό της χώρας».

Η επιληψία στιγματίζει Παρά το γεγονός ότι πολλοί ασθενείς με επιληψία ανταποκρίνονται στη θεραπεία με αντιεπιληπτικά φάρμακα, περισσότεροι από 1 στους 3 είτε θα συνεχίσουν να έχουν επιληπτικές κρίσεις είτε θα έχουν μη ανεκτές ανεπιθύμητες ενέργειες από τη θεραπεία. Εξειδικευμένα κέντρα διάγνωσης και αντιμετώπισης των επιληψιών έχουν δημιουργηθεί διεθνώς, αλλά και στον ελληνικό χώρο. Όμως, παρά τις σημαντικές και ελπιδοφόρες ιατρικές εξελίξεις στη διάγνωση και αντιμετώπιση της επιληψίας υπάρχουν σημαντικές ψυχοκοινωνικές επιπτώσεις στους πάσχοντες από την «ιερά νόσο» λόγω της περιθωριοποίησης και του στιγματισμού τους.

Με το Βραβείο της Ιταλικής Δημοκρατίας βραβεύτηκε ο δρ Χειρουργικής Νικόλαος Λιγιδάκης για τη συνεισφορά του στην πρόοδο της χειρουργικής επιστήμης στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

εν φαίνεται να επιβεβαιώνεται τελικά η ενδιάμεση εκτίμηση των ειδικών επιδημιολόγων, σύμφωνα με την οποία θα έπρεπε να παρέλθει και ο Απρίλιος για να αποχαιρετίσουμε οριστικά για φέτος την επιδημία γρίπης Α (Η1Ν1). Δεν φαίνεται να επιβεβαιώνεται ούτε η εκτίμηση ορισμένων από τους ειδικούς επιστήμονες, σύμφωνα με την οποία η κακοκαιρία του Μαρτίου θα μπορούσε να οδηγήσει σε πρόσκαιρη επανάκαμψη του επιδημικού κύματος. Εκείνο που δείχνει να επιβεβαιώνεται, όμως, είναι ότι οι νεκροί από επιπλοκές της νόσου στη χώρα μας θα ξεπεράσουν τον αντίστοιχο περυσινό αριθμό (149) . Σύμφωνα με το ημερήσιο επιδημιολογικό δελτίο του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) της 11ης Μαρτίου 2011, ο συνολικός αριθμός των νεκρών από επιπλοκές της νόσου είχε ήδη φθάσει τους

149, ενώ οι ασθενείς οι οποίοι εξακολουθούσαν ήδη να νοσηλεύονται σε μονάδες εντατικής θεραπείας (ΜΕΘ) είχαν μειωθεί στους 78, με τον συνολικό αριθμό των εντατικώς νοσηλευθέντων από την αρχή της φετινής επιδημίας να φθάνει τους 355. Η Ελλάδα δεν ήταν η μόνη χώρα στην οποία δεν υπήρξε επανάκαμψη του επιδημικού κύματος, καθώς κάτι τέτοιο συνέβη μόνον στη Βρετανία, ενώ σε καμία χώρα, της Ευρώπης τουλάχιστον, δεν εφαρμόσθηκε φέτος η πολιτική του κλεισίματος των σχολείων ως προληπτικό μέτρο κατά της διάδοσης της νόσου. Σημειώνεται ότι, από τα μέσα Μαρτίου, 19 χώρες της Ευρώπης εμφάνιζαν μείωση του επιδημικού κύματος, 3 χώρες (Ρουμανία, Ισλανδία και Λουξεμβούργο) εμφάνιζαν άνοδο, ενώ 7 χώρες, μεταξύ των οποίων η Ισλανδία, η Βρετανία και η Σουηδία, παρουσίαζαν επικράτηση του τύπου Β του ιού της γρίπης.

Μαρτιος 2011

12•in•vitro

Επίκαιρα Κόσμος

Γράφει ο Βασίλης Βενιζέλος

FACTS

ια πανάρχαια εναλλακτική θεραπευτική μέθοδος, η οποία βασίζεται στη χρήση της βδέλλας, εξακολουθεί να εφαρμόζεται και σήμερα για τη θεραπεία διαφόρων παθήσεων. Μάλιστα, η Τουρκία κατέχει σημαντική θέση στις εξαγωγές βδέλλας σε χώρες της Ευρώπης, ιδιαίτερα στη Γερμανία, όπου υπάρχουν 300 ιατρικά κέντρα τα οποία χρησιμοποιούν αυτή τη μέθοδο για θεραπευτικούς σκοπούς. Σύμφωνα με τα στοιχεία του τουρκικού υπουργείου Γεωργίας και Αγροτικών Υποθέσεων, οι εξαγωγές βδέλλας από την Τουρκία, κατά την τελευταία τετραετία, ανήλθαν στους 8.344 τόνους. Η ποσόστωση εξαγωγών φαρμακευτικής βδέλλας, από 10 τόνους ετησίως από το 1996, μειώνεται φέτος στους 5 τόνους.

Στην ιατρική, οι

Βδ έλ λα ,

η…

θα υμ ατ ου ργ ή

βδέλλες για πρώτη φορά έχουν πάρει επίσημη έγκριση για χρήση στον άνθρωπο από το Food and Drug Administration των Ηνωμένων Πολιτειών, που είναι ένας από τους πλέον αυστηρούς οργανισμούς έγκρισης φαρμάκων στον κόσμο.

για τα πα ιδι ά

Περισσότεροι

Περίπου ένας

στους πέντε έχει τη γνώμη ότι ο υψηλός πυρετός, όπως αυτοί τον εννοούν (δηλαδή πάνω από 38 C), μπορεί να προκαλέσει μόνιμη εγκεφαλική βλάβη έως και θάνατο.

Επ ικί νδ υν ος

«Π

ρέπει να δοθεί έμφαση στο γεγονός ότι ο πυρετός δεν είναι ασθένεια, αλλά ένας φυσιολογικός μηχανισμός, με ευεργετική επίδραση στην καταπολέμηση των λοιμώξεων, ο οποίος δεν είναι επικίνδυνος για ένα, κατά τα άλλα, υγιές παιδί. Δυστυχώς όμως, σχεδόν οι μισοί γονείς χορηγούν λανθασμένες δόσεις των αντιπυρετικών στα παιδιά τους». Προειδοποίηση προς τους γονείς για τη χορήγηση του συνδυασμού παρακεταμόλης και ιβουπροφαίνης στα παιδιά για την αντιμετώπιση του ήπιου πυρετού απευθύνει η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής. Σε έκθεση μελών της Ακαδημίας αναφέρεται ότι «η τακτική χορήγησης του συνδυασμού των δύο αντιπυρετικών φαρμάκων επιμηκύνει τη διάρκεια της ασθένειας του παιδιού και θέτει σε κίνδυνο την υγεία του». Οι συντάκτες της έκθεσης τονίζουν ότι στις ημέρες μας οι γονείς καταλαμβάνονται από «πυρετο-φοβία», με αποτέλεσμα να χορηγούν χωρίς δεύτερη σκέψη και τα δύο φάρμακα στα παιδιά τους ώστε να πέσει ακόμη και ο ήπιος πυρετός.

συ νδ υα σμ ός

Περίπου ένας

από τους μισούς γονείς ονομάζουν υψηλό (μεγάλο) πυρετό θερμοκρασία μασχάλης πάνω από 38 C.

Το κέντρο της ευ-

ρωπαϊκής βδελλοπαραγωγής είναι η Γαλλία. Ενδεικτικά, στα μέσα του 19ου αιώνα, η Γαλλία “κατανάλωνε” 60.000.000 βδέλλες ετησίως. Σήμερα, η ετήσια παραγωγή φτάνει τις 60.000 βδέλλες, από τις οποίες τα δύο τρίτα εξάγονται στις Ηνωμένες Πολιτείες .

Down

FACTS

στους τέσσερεις γονείς θεωρεί ως πυρετό θερμοκρασίες μασχάλης ακόμη και μεταξύ 36,8 και 37,2 C, δηλαδή θερμοκρασίες απολύτως φυσιολογικές.

Μαρτιος 2011

in•vitro•13

Καρκινικός δείκτης στα… νύχια Επιστημονικό άρθρο το οποίο δημοσιεύεται στην «Αμερικανική Επιθεώρηση Επιδημιολογίας», αναφέρει ότι η μέτρηση των επιπέδων νικοτίνης στα… νύχια των ποδιών μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να προβλεφθεί ο κίνδυνος καρκίνου, πολλά χρόνια πριν από την εμφάνισή του. Οι ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Σαν Ντιέγκο στην Καλιφόρνια αξιολόγησαν στοιχεία από 840 άντρες ηλικίας άνω των 50 ετών, οι οποίοι κατά την έναρξη της μελέτης έδωσαν δείγματα νυχιών. Οι ερευνητές τούς παρακολούθησαν επί 12 χρόνια, χρονικό διάστημα κατά το οποίο οι 210 από αυτούς εκδήλωσαν καρκίνο του πνεύμονα. Όπως διαπίστωσαν, όσοι εθελοντές είχαν τα υψηλότερα επίπεδα νικοτίνης στα νύχια των ποδιών τους, είχαν υπερτριπλάσιες πιθανότητες να αναπτύξουν καρκίνο του πνεύμονα σε σύγκριση με όσους είχαν τα χαμηλότερα. Ωστόσο, ιδιαίτερα ανησυχητικό είναι το γεγονός πως περισσότερο από το 10% των εθελοντών με τα υψηλότερα επίπεδα νικοτίνης στα νύχια δεν είχαν καπνίσει ποτέ στη ζωή τους!

Εκτυπώνει νέο δέρμα! Αρκεί μόνο η λήψη δείγματος κυττάρων από έναν τραυματία και ο ειδικός εκτυπωτής μπορεί να παραγάγει συμβατό δέρμα, με τη χρήση καλλιεργειών κυττάρων αντί για μελάνη και ανθρωπίνου σώματος αντί για χαρτί! Μέχρι στιγμής, έχουν εκτυπωθεί δερματικά μοσχεύματα διαστάσεων δέκα επί δέκα εκατοστών για γουρούνια. Το υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ χρηματοδοτεί ήδη τη σχετική έρευνα, καθώς η νέα αυτή τεχνολογία θα μπορούσε να αξιοποιηθεί ιδιαίτερα στο πεδίο της μάχης για την αποκατάσταση τραυμάτων, από γιατρούς οι οποίοι θα μεταφέρουν επιτόπου τον βιο-εκτυπωτή.

Το μήλο απομακρύνει το γήρας Με ένα μήλο την ημέρα, η απομάκρυνση του γήρατος είναι γεγονός, σύμφωνα με νέα κινεζική μελέτη που δημοσιεύεται στο επιστημονικό έντυπο «Journal of Agricultural and Food Chemistry». Οι ειδικοί του Πανεπιστημίου του Χονγκ Κονγκ μελέτησαν μύγες δροσόφιλες, οι οποίες, παρά το μικροσκοπικό τους μέγεθος, μοιάζουν γονιδιακά με τον άνθρωπο. Οι επιστήμονες κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι αντιοξειδωτικές ουσίες που περιέχει το εκχύλισμα του μήλου δρουν «σβήνοντας» τις ελεύθερες ρίζες, οι οποίες ευθύνονται για τη γενικότερη φθορά του οργανισμού και τις ασθένειες που συνοδεύουν τη διαδικασία της γήρανσης.

Σε περιττή επέμβαση βιοψίας του προστάτη υποβάλλονται αρκετοί άντρες που εμφανίζουν απότομη αύξηση του ειδικού προστατικού αντιγόνου (PSA). Το PSA είναι ο δείκτης, που υποδηλώνειτην πιθανότητα κακοήθειας στον προστάτη.

Αμερικανοί γιατροί τοποθέτησαν με επιτυχία σε ασθενείς τις πρώτες ουρήθρες, οι οποίες δημιουργήθηκαν στο εργαστήριο από καλλιέργειες ιστών που βασίστηκαν σε κύτταρα των ίδιων των ασθενών.

Οι πάσχοντες από διαβήτη, πέρα από το ότι κινδυνεύουν από έμφραγμα ή εγκεφαλικό επεισόδιο, υπάρχουν πολλές πιθανότητες, σύμφωνα με νέα διεθνή έρευνα, να παρουσιάσουν διάφορες μορφές καρκίνου και άλλες ασθένειες.

Οι γυναίκες που συνεχίζουν να καπνίζουν και μετά την εμμηνόπαυση, αλλά και οι παθητικές καπνίστριες, έχουν αυξημένο κίνδυνο εκδήλωσης καρκίνου του μαστού.

Σύμφωνα με νέα μελέτη του Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον των ΗΠΑ, 30 λεπτά άσκησης την ημέρα αρκούν για να περιορίσουν κατά 30% τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του εντέρου.

FACTS

Mελέτες έχουν

δείξει ότι έγκυοι που εμφάνιζαν υψηλά επίπεδα των χημικών στα ούρα τους, έφεραν στον κόσμο γιους που είχαν δεκαπλάσιες πιθανότητες να εμφανίσουν μικρή πρωκτογεννητική απόσταση.

ΕΙΠΑΝ

Η απόσταση «ρυθμίζει» τη γονιμότητα

πορεί να είναι γνωστό το αστείο σχετικά με την «αξία» του… μεγέθους στην ερωτική πράξη, αλλά τα ευρήματα των επιστημονικών μελετών δείχνουν ότι η… απόσταση μετράει τελικώς. Και ασφαλώς, μετράει όχι στην ερωτική πράξη, αλλά σε ό,τι αφορά την ανδρική γονιμότητα. Σύμφωνα με νέα μελέτη ειδικών του Ιατρικού Κέντρου στο Πανεπιστήμιο του Ρότσεστερ που διεξήχθη σε 126 νεαρούς, οι άνδρες στους οποίους η απόσταση μεταξύ του πρωκτού και της βάσης του πέους είναι μικρότερη των 5,2 εκατοστών αντιμετωπίζουν επταπλάσιες πιθανότητες υπογονιμότητας. Πρόκειται για τη λεγόμενη πρωκτογεννητική απόσταση (AGD). Όπως συγκεκριμένα σημειώνεται στη μελέτη η οποία δημοσιεύεται στο επιστημονικό περιοδικό «Environmental Health Perspectives», το μήκος της πρωκτογεννητικής απόστασης συνδέεται με τον όγκο του σπέρματος και τον αριθμό των σπερματοζωαρίων. Όσο πιο μικρή η απόσταση τόσο μι-

κρότερος και ο αριθμός των σπερματοζωαρίων. Σύμφωνα με τη δρα Σάνα Σουόν που ήταν εκ των επικεφαλής της μελέτης, η μέτρηση της πρωκτογεννητικής απόστασης μπορεί να προσφέρει ένα νέο και απλό τεστ για την εκτίμηση της γονιμότητας των ανδρών. «Πρόκειται για μια μη παρεμβατική μέθοδο, στην οποία μπορεί να υποβληθεί ο οποιοσδήποτε άνδρας. Δεν επηρεάζεται επίσης από παραμέτρους που επιδρούν στο σπέρμα, όπως το στρες ή η ζέστη» σημείωσε η δρ Σουόν. Στη μελέτη δεν αναφέρεται ποιοι παράγοντες μπορεί να επιδρούν στο μήκος της περιοχής AGD. Ωστόσο προηγούμενα ερευνητικά στοιχεία που είδαν το φως της δημοσιότητας το 2005 και το 2008 είχαν δείξει κάποια σύνδεση μεταξύ της έκθεσης των εγκύων σε μια κατηγορία χημικών που ονομάζονται φθαλάτες και του μήκους της απόστασης AGD στους γιους τους. Οι φθαλάτες χρησιμοποιούνται ευρέως στη βιομηχανία αρωμάτων και άλλων καλλυντικών ειδών, αλλά και στη βιομηχανία πλαστικών και χρωμάτων

Σάνα Σουόν

«Οι άνδρες που αντιμετωπίζουν πρόβλημα στη σύλληψη και εμφανίζουν μικρή πρωκτογεννητική απόσταση πρέπει να επισκεφθούν κάποιον ειδικό σε θέματα υπογονιμότητας».

Μαρτιος 2011

14•in•vitro

Υποχόνδριος

Η εποικοδομητική μοναξιά διασφαλίζει την ηρεμία της ψυχής μας και βοηθά την καλύτερη αποδοτικότητά μας, τόσο στην εργασία όσο και στις ερωτικές μας σχέσεις, υποστηρίζουν Αμερικανοί ψυχολόγοι.

…με τη μοναξιά

Πιθανές παγίδες Παρά τα οφέλη που προσφέρει η μοναξιά, υπάρχουν και ορισμένα προβλήματα τα οποία συνδέονται μ’ αυτήν, όπως: Ηρεμιστικά: Παρόλο που ο κίνδυνος να εθιστούν οι μοναχικοί στα ηρεμιστικά έχει πλέον αναγνωριστεί και οι περισσότεροι γιατροί είναι απρόθυμοι να τα προτείνουν για μακροχρόνια λήψη, η ενημέρωση που έχει γίνει για το παρανοημένο χαπάκι «ευτυχίας» είναι πολύ μικρή. Προβλήματα φαγητού: Η μοναξιά και η απόγνωση οδηγούν πολλούς σε παράξενους και αυτοκαταστροφικούς τρόπους για να παρηγορήσουν τον εαυτό τους. Το αποτέλεσμα; Να καταφεύγουν στο φαγητό ή να μη διατρέφονται σωστά. Σεξουαλική λιμοκτονία: Μια από τις ριζικές αιτίες που προξενούν δυστυχία σε κάποιους ανθρώπους που ζουν μόνοι, είναι η έλλειψη σεξουαλικού συντρόφου. Αν και δεν το παραδέχονται συχνά, ωστόσο το καλύπτουν με ρομαντικούς όρους ή υπαινιγμούς του τύπου «Θα ήθελα να έχω έναν σύντροφο, κάποιον ν’ αγαπώ…». Ψυχολογικά προβλήματα: Συχνά οι μοναχικοί υποδαυλίζουν μικρές παραξενιές, που πιθανόν να μην τους οδηγήσουν ποτέ στον γιατρό, αλλά που μπορούν να περιορίσουν τη ζωή τους και τελικά να τους προξενήσουν μοναξιά. Αυτό είναι συνήθως αποτέλεσμα της έλλειψης προοπτικών στη ζωή και εξωτερικών ενδιαφερόντων. Υποχονδρία: Κάθε πόνος, κάθε ενόχληση, κάθε «βαθιά ανάσα» του μοναχικού γίνεται πρόξενος ανησυχίας που μπορεί να μετατραπεί σε καθήλωση αν δεν εξωτερικευτεί. Ο σοβαρότερος τύπος υποχονδριακού είναι εκείνος που δεν πηγαίνει στον γιατρό, αλλά μένει σπίτι και… περιθάλπει τις ανησυχίες του, μερικές φορές μέχρι ν’ αρρωστήσει πραγματικά.

Μόνος, αλλά όχι μοναχικός Να ’ναι άραγε οι μοναχικοί δυστυχισμένοι; «Όχι» απαντούν οι ψυχολόγοι. Γιατί οι ολοένα και περισσότερες κατοικίες με μοναχικούς ενοίκους δεν είναι – όπως θέλουν να πιστεύουν ορισμένοι – μια θλιβερή αντανάκλαση της φθοράς της σύγχρονης ζωής. Όλο και περισσότεροι άνθρωποι διδάσκονται την αξία της ανεξαρτησίας τους, μαθαίνουν να βασίζονται στους δικούς τους πόρους και να είναι κύριοι του εαυτού τους…

όλις μια γενιά πριν, πολλοί θεωρούσαν πως οι άνθρωποι που προτιμούν να ζουν μόνοι και όχι με κάποιον άλλο, ήταν παράξενοι, απομονωμένοι και κινδύνευαν να διάγουν έναν αρρωστημένο τρόπο ζωής. Σήμερα όμως ο αριθμός αυτών που επιλέγουν να ζουν μόνοι αυξάνεται σταθερά στον δυτικό κόσμο. Σύμφωνα με διεθνείς στατιστικές, η πλειονότητα των ανθρώπων που ζουν μόνοι τους είναι γυναίκες (τα ¾ όσων κατοικούν σε σπίτια για μοναχικά άτομα). Οι γυναίκες υπερτερούν επίσης σε αριθμό και στην τρίτη ηλικία, γιατί το 57% αυτών είναι από 75 χρόνων και πάνω. Αυτό εν μέρει εξηγείται από τη μακροζωία του γυναικείου φύλου σε αντίθεση με το αντρικό, γιατί σε πολλά απ’ αυτά τα σπίτια κατοικούν χήρες. Αλήθεια, σε σας πώς συνέβη; Επιλέξατε οι ίδιοι να μείνετε μόνοι ή εξαναγκαστήκατε από τις περιστάσεις, αφού: Πολλοί απ’ αυτούς που ζουν μόνοι το έχουν επιλέξει οι ίδιοι. Γιατί έτσι είναι πιο ευτυχισμένοι απ’ όσο θα ήταν αν είχαν έναν μόνιμο σύντροφο, καθώς ανακαλύπτουν πως υπάρχουν πράγματα στη ζωή που μπορούν να εκτιμήσουν μόνον όταν είναι μόνοι. Μερικοί ζουν μόνοι επειδή είναι αδύνατο γι’ αυτούς να συνεργαστούν στενά με άλλους. Για παράδειγμα, ζωγράφοι, μου-

> >

σικοί και συγγραφείς βρίσκουν ότι η δημιουργική μοναξιά μπορεί να αξιοποιηθεί με εποικοδομητικό τρόπο. Άλλοι, πάλι, μένουν μόνοι όχι από επιλογή, αλλά εξαιτίας ενός διαζυγίου ή ενός θανάτου. Στις περιπτώσεις αυτές, η μοναξιά μπορεί ν’ αποβεί σ’ ένα πραγματικό πρόβλημα για κάποιον που έχασε το πρόσωπο στο οποίο είχε προσφέρει όλη του την αγάπη, την εμπιστοσύνη και την πίστη του. Ανεξάρτητα απ’ τον λόγο για τον οποίο εξαναγκαστήκατε ή θελήσατε να μείνετε μόνοι, το σημαντικό είναι ν’ αντιληφθείτε ότι η μοναχική ζωή σίγουρα έχει και επωφελή αποτελέσματα. Δεν ζουν όλοι κατά ζευγάρια και η μοναχική ζωή δεν είναι μια καταδίκη σε μοναξιά και στέρηση. Σκεφτήκατε ποτέ πως η μοναξιά για κάποιο διάστημα πιθανόν να σας βοηθήσει να κάνετε τη ζωή σας πιο ξεκάθαρη και να βάλετε σε σειρά τις προτεραιότητές σας; Πολλοί, πάλι, βρίσκουν ότι δεν είναι ουσιώδες γι’ αυτούς να ζουν τη ζωή μέσω κάποιου άλλου ή να βασίζονται ολοκληρωτικά σ’ έναν σύντροφο για ν’ αποκτήσουν αίσθηση της ταυτότητάς τους. Ο καθένας μπορεί να είναι ανεξάρτητος, αν είναι προετοιμασμένος να εξετάσει με ειλικρίνεια τι είναι εκείνο που ζητά από τη ζωή κι αν γνωρίζει πως ίσως χρειαστεί να δουλέψει σκληρά για να το αποκτήσει.

Η ζωή μέσω των ηλεκτρονικών υπολογιστών είναι μια απόπειρα να επιλυθεί το πρόβλημα της μοναχικότητας και των κοινωνικών δεσμών, εφόσον το «μηχάνημα» φαίνεται να τα προσφέρει όλα: διέγερση, γνώση, πληροφορίες, μοναχικότητα, γνωριμίες, ακόμα και σεξ.

> >

Κατανικήστε τη μοναξιά Οικοδομήστε την αυτοπεποίθησή σας με: Φιλία: εφόσον το να κάνετε φίλους είναι σαν να έχετε μια ακόμα διάσταση στη ζωή. Οικογενειακές σχέσεις: καθώς η ικανοποιητική διατήρησή τους βοηθά πολύ τους ανθρώπους που ζουν μόνοι να είναι ευτυχισμένοι. Εργασία: αφού οι πολιτικές για πετυχημένη μοναχική ζωή κυμαίνονται από το να έχετε ένα ευχάριστο σπίτι μέχρι το να διατηρείτε απασχολημένο τον νου και το σώμα σας. Tαξίδια και διασκέδαση: εφόσον έτσι θα προσθέσετε αλατοπίπερο στη ζωή σας και ενθουσιασμό στην ύπαρξή σας.

Μαρτιος 2011

Για περισσότερες πληροφορίες για το σύνδρομο Down στη σελ. 45

in•vitro•15

Εxperience Εμπιστευτικά Δεν έχουμε άλλο παιδί πέρα από την 11χρονη κόρη μας. Διαπιστώσαμε το σύνδρομο Down πέντε μέρες μετά τη γέννησή της γιατί είχαμε αποφασίσει να μην κάνουμε αμνιοπαρακέντηση, λόγω του φόβου της αποβολής.

Φωτεινη Λαμπροπουλου

Μεγαλώνοντας ένα παιδί με σύνδρομο Down Με δύναμη ψυχής και ισχυρά αισθήματα αλληλεγγύης, η Φωτεινή Λαμπροπούλου δηλώνει ότι δεν θα άλλαζε με τίποτα την κόρη της, ότι δεν έχει πρόβλημα μ' αυτό που είναι, αλλά με τα στερεότυπα της κοινωνίας.

Είναι μύθος ότι τα παιδιά αυτά δεν έχουν ελπίδες. Ένα τέτοιο παιδί μπορεί να φτάσει πολύ ψηλά με κατάλληλη εκπαίδευση και φροντίδα. Ο εχθρός εδώ δεν είναι το ίδιο το σύνδρομο, αλλά η προκατάληψη και ο στιγματισμός από τη μεριά της κοινωνίας.

Η πιο δύσκολη στιγμή μετά τη γέννηση ήταν η ώρα της ανακοίνωσης που η γενετίστρια με «επέπληξε» που είχα αποφασίσει να φέρω στον κόσμο αυτό το παιδί, γιατί, δυστυχώς, είναι πολύ συνηθισμένο οι γιατροί να προτείνουν δύο επιλογές στους γονείς που φέρνουν στον κόσμο ένα μωρό με σύνδρομο Down: ίδρυμα ή ευθανασία. Το δυνατό αλλά ταυτόχρονα και αδύνατο σημείο της κόρης μου είναι η παρορμητικότητά της. Δυσκολεύεται να διαχειριστεί τον θυμό της, αλλά κι όταν είναι χαρούμενη είναι πολύ εκδηλωτική. Εμείς προσπαθούμε να τη διδάξουμε τι είναι κοινωνικά πιο σωστό, αν και είναι υπέροχο που είναι πιο απλή και άμεση από άλλα παιδιά της ηλικίας της. Δεν ασχολείται πολύ με τις δουλειές του σπιτιού, αλλά λατρεύει τον ηλεκτρονικό υπολογιστή. Παίζει εκπαιδευτικά παιχνίδια, βλέπει ταινίες, μπαίνει στο youtube και ψάχνει τραγούδια παιδικά που της αρέσουν. Η κόρη μας πηγαίνει σήμερα σε κανονικό σχολείο, στην Πέμπτη τάξη του Δημοτικού, όπου υπάρχει και τμήμα ένταξης με δάσκαλο ειδικής αγωγής για παιδιά με μαθησιακά προβλήματα. Αν και για μας τα πράγματα πάνε αρκετά καλά, δυστυχώς το πλαίσιο της λειτουργίας των τμημάτων αυτών δεν είναι ακόμα σωστά οργανωμένο, γιατί είναι ελάχιστοι αυτοί που καταλαβαίνουν ότι η συνύπαρξη τυπικά αναπτυσσόμενων παιδιών με παιδιά που έχουν δυσκολίες μόνο καλά μπορεί να προσφέρει στο σχολείο.. Ένα παιδί με σύνδρομο Down δεν είναι παρά ένα παιδί όπως όλα τα άλλα, χρειάζεται όμως εκπαίδευση, υπομονή και αφοσίωση. Οι γονείς οφείλουν να είναι κοντά στα παιδιά τους και να αξιοποιούν όλα τα εργαλεία που διαθέτει η σημερινή εποχή: πρώιμη παρέμβαση, βιβλία, λογοθεραπευτές, εργοθεραπευτές, ψυχολόγους. Ωστόσο, εμείς δεν καταφύγαμε για όλα τα θέματα σε ειδικούς. Στο κολυμβητήριο, για παράδειγμα, ο προπονητής της δεν είναι εκπαιδευμένος στην ειδική αγωγή, αλλά τα καταφέρνει μια χαρά, γιατί νοιάζεται. Από την πολιτεία δεν υπάρχει αρκετή υποστήριξη. Αυτός είναι και ο λόγος που συμμετέχω ενεργά στον σύλλογο «Ηλιαχτίδα». Πρόσφατα, μάλιστα, φτιάξαμε ένα DVD με μαρτυρίες γονέων, προκειμένου να ενημερώνονται οι νέοι γονείς, αλλά και να μην απελπίζονται – το πιο βασικό. Την κόρη μου δεν θα την άλλαζα με τίποτα και δεν έχω πρόβλημα με αυτό που είναι, αλλά με τα στερεότυπα της κοινωνίας. Όλοι καλούμαστε να πετύχουμε το ίδιο πράγμα: Να μάθουμε να αγαπάμε τον εαυτό μας, τον σύζυγό μας, το παιδί μας, τον φίλο μας, τον γείτονά μας, να μάθουμε να ζούμε με τους άλλους αλληλοκαλύπτοντας κενά και δημιουργώντας γέφυρες επικοινωνίας και ανθρωπιάς, απαραίτητες για τη ζωή και την ψυχική μας υγεία.

Μαρτιος 2011

16•in•vitro

Ρεπορτάζ Πολιτική Υγείας

Γράφει ο Βασίλης Βενιζέλος

Ξεκινάει ο διάλογος

ρίσιμος μήνας για την Υγεία θα είναι ο Απρίλιος, μήνας ο οποίος θα σημάνει την είσοδο της κυβερνητικής πολιτικής στον σκληρό πυρήνα της παροχής των υπηρεσιών Υγείας. Σύμφωνα με τα όσα έχει προαναγγείλει ο υπουργός Υγείας Ανδρέας Λοβέρδος, μέσα στον Απρίλιο θα είναι έτοιμος ο υγειονομικός χάρτης της χώρας, ο οποίος καταρτίζεται από ομάδα εργασίας της Εθνικής Σχολής Δημοσίας Υγείας (ΕΣΔΥ) υπό τον καθηγητή Οικονομικών της Υγείας της Σχολής Γ. Κυριόπουλο, ενώ μέσα στον ίδιο μήνα λήγει και το χρονοδιάγραμμα για την ομάδα εργασίας του καθηγητή Οικονομικών της Υγείας του Πανεπιστημίου Αθηνών Λυκ. Λιαρόπουλου, προκειμένου να κατατεθεί η εισήγηση προς τον Α. Λοβέρδο για τις συγχωνεύσεις νοσηλευτικών μονάδων. Αλλεπάλληλες συναντήσεις Σύμφωνα με τον σχεδιασμό του υπουργού Υγείας, στις αρχές Απριλίου έχει προγραμματιστεί να κατατεθεί από την επιτροπή Μόσιαλου, για τη μεταρρύθμιση του δημοσίου συστήματος Υγείας, η ενδιάμεση έκθεση για την αξιολόγηση του ΕΣΥ και της ασκούμενης πολιτικής Υγείας. Η επιτροπή καλεί αυτό το διάστημα εκπροσώπους των εμπλεκομένων κυβερνητικών φορέων, προκειμένου να διαμορφώσει σαφή και ακριβή εικόνα για τις επιτεύξεις και για την πορεία των πολιτικών, οι οποίες εφαρμόζονται σε όλο το πλάτος του συστήματος Υγείας στη χώρα μας. Στο υπουργείο Υγείας αναζη-

τούνται τρόποι για την περαιτέρω μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης, η περικοπή της οποίας έχει βασιστεί μέχρι σήμερα στις μειώσεις των τιμών των φαρμάκων, πρακτική, ωστόσο, η οποία αγγίζει πλέον τα όριά της. Οι τιμές των φαρμάκων αναμένεται να μειωθούν εκ νέου το επόμενο διάστημα, εξαιτίας της μείωσης του σχετικού ΦΠΑ, αλλά είναι σχεδόν βέβαιο ότι η κυβέρνηση θα προχωρήσει εν ευθέτω χρόνω στον δραστικό περιορισμό του ποσοστού κέρδους των φαρμακοποιών. Ο Α. Λοβέρδος εκτιμά ότι στον τομέα της φαρμακευτικής δαπάνης, η οποία ξεπερνά ετησίως τα 9 δισεκατομμύρια ευρώ, υπάρχουν ακόμη μεγάλα περιθώρια μείωσης, σε αντίθεση με τον τομέα των προμηθειών Υγείας, η δαπάνη για τις οποίες δεν ξεπερνά τα 1,3 δισεκατομμύρια ευρώ.

«Σκοντάφτει» η ηλεκτρονική συνταγογράφηση Σε μεγάλο «αγκάθι» για τον Α. Λοβέρδο και για την κυβερνητική πολιτική Υγείας έχει αναδειχθεί η εφαρμογή της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης, ο διεθνής διαγωνισμός για την οποία δεν έχει ακόμη προκηρυχθεί. Όσο για την έως τώρα εμπειρία από την εισαγωγή του συστήματος στον Οργανισμό Ασφάλισης Ελευθέρων Επαγγελματιών (ΟΑΕΕ), αυτή δεν έχει δώσει τα προσδοκώμενα αποτελέσματα, καθώς το σύστημα «μπλοκάρει» διαρκώς και ένα πολύ μεγάλο ποσοστό των συνταγών από γιατρούς του ταμείου είναι ακόμη... χειρόγραφες! Να σκεφτεί κανείς, μάλιστα, ότι από την 1η Ιουνίου

τίθεται σε πλήρη και καθολική λειτουργία ο Ενιαίος Οργανισμός Παροχών Υπηρεσιών Υγείας (ΕΟΠΥΥ), στον οποίο εντάσσονται οι κλάδοι Υγείας του ΙΚΑ, του ΟΓΑ, του ΟΑΕΕ και του Οργανισμού Περίθαλψης Ασφαλισμένων Δημοσίου (ΟΠΑΔ). Το «στοίχημα» του υπουργείου Υγείας σχετικά με την ηλεκτρονική συνταγογράφηση είναι η πλήρης καθιέρωση και παράλληλα η εύρυθμη λειτουργία του συστήματος μέχρι το τέλος του 2011. Εάν αυτός ο στόχος δεν επιτευχθεί τελικά, τότε θα έχουμε να κάνουμε με ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα σε σχέση με την πολιτική για τα οικονομικά της Υγείας

στη χώρα μας. Όλα αυτά, σε συνδυασμό με την ορατή καθυστέρηση στην υλοποίηση της δημόσιας και κατηγορηματικής δέσμευσης του υπουργού Υγείας για αποπληρωμή σε πραγματικό χρόνο των προμηθευτών του ΕΣΥ από την 1η Ιανουαρίου 2011, δείχνουν ότι υπάρχουν πολύ σοβαρά προβλήματα στην πορεία για τη μεταρρύθμιση του δημοσίου συστήματος Υγείας, και ιδιαίτερα του ΕΣΥ.

Το σύστημα «μπλοκάρει» διαρκώς και ένα πολύ μεγάλο ποσοστό των συνταγών είναι ακόμη... χειρόγραφες!

Μαρτιος 2011

in•vitro•17

Συνεργάστηκε ο Βασίλης Βερναρδάκης, ορθοπεδικός χειρουργός, διευθυντής Ορθοπεδικού Τμήματος ΙΑΣΩ GENERAL

Σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα

Γράφει η Ευαγγελία Μέργου

σοι δουλεύουν με τα χέρια τους και τα «κακομεταχειρίζονται» πολλές ώρες σε καθημερινή βάση, το ξέρουν καλά. Το λεγόμενο σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα είναι μια πάθηση που τελευταία αυξάνεται ολοένα και περισσότερο και ανήκει στα λεγόμενα σύνδρομα παγίδευσης περιφερικών νεύρων. Ο καρπιαίος σωλήνας είναι ένας σωλήνας, του οποίου τα τοιχώματα αποτελούνται από οστούν, εκτός από την οροφή του, την οποία καλύπτει ο εγκάρσιος σύνδεσμος. Όταν, για διάφορους λόγους, αυξηθεί η πίεση μέσα σ’ αυτό το «κανάλι» πάνω από 2030mm υδραργύρου, επηρεάζεται η αγγείωση του μέσου νεύρου, με αποτέλεσμα αυτό να μη λειτουργεί καλά. Το σύνδρομο αυτό είναι αρκετά συχνό, εμφανίζεται περισσότερο στις γυναίκες και συνήθως σε ηλικίες από 30 έως 60 ετών. Άνθρωποι μεγαλύτερης ηλικίας, παχύσαρκοι, καπνιστές και όσοι ασχολούνται με χειρωνακτικές εργασίες ή γράφουν πολύ στο κομπιούτερ είναι πιθανότερο να εμφανίσουν το σύνδρομο αυτό. Πόνος, μούδιασμα, αδυναμία στα χέρια είναι τα «σημάδια». Συνήθως μουδιάζουν τα τριάμισι δάχτυλα, δηλαδή ο αντίχειρας, ο δείκτης, ο μέσος δάχτυλος και η μία πλευρά του παράμεσου. Όταν η νόσος χειροτερεύει, ο ασθενής αρχίζει να μην μπορεί να χρησιμοποιεί σωστά τα χέρια του. Έτσι, σιγά - σιγά εμφανίζει αδυναμία ενώ αργότερα του πέφτουν και πράγματα που κρατά.

Πού οφείλεται Το σύνδρομο μπορεί να προκληθεί όταν εξωτερικές δυνάμεις επιδρούν στο μέσο νεύρο, όπως σε βαριές χειρωνακτικές εργασίες και επαγγέλματα που έχουν δονήσεις, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα τους χειριστές κομπρεσέρ. Μπορεί, επίσης, να οφείλεται σε οίδημα της περιοχής, όπως συμβαίνει σε νοσήματα συνδετικού ιστού, όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα, σε νοσήματα του θυρεοειδούς, στην εγκυμοσύνη και στην εμμηνόπαυση. Μπορεί, επίσης, να εμφανιστεί σε καταστάσεις που υπάρχει νευροπάθεια, όπως στον αλκοολισμό και στον ζαχαρώδη διαβήτη, ή να οφείλεται στην ανατομία του ίδιου του καναλιού, όπως έπειτα από τραυματισμούς, π.χ. κατάγματα καρπού, τενοντοελιτρίτιδες, τοπικούς όγκους ή αιματώματα. Η διάγνωση αφορά σε πόνο του άνω άκρου που συνοδεύεται με αιμωδίες και σε βαρύτερες περιπτώσεις με απώλεια της μυϊκής ισχύος. Πιο χαρακτηριστικά, ο πόνος μπορεί να είναι νυχτερινός και τα αντικείμενα που κρατά το χέρι του ο ασθενής να γλιστρούν και να πέφτουν. Η κλινική εξέταση περιλαμβάνει την κάμψη του καρπού για 60 δευτερόλεπτα (phalen test), το σημείο tinel που εμφανίζεται έπειτα από επίκρουση του μέσου νεύρου στην περιοχή του καρπού και μια αίσθηση ηλεκτρισμού μετά από αυτό, και το σημείο περιχειρίδος δηλαδή μ’ ένα πιεσόμετρο αύξηση της πίεσης στην περιοχή του βραχιονίου και αναπαραγωγή των συμπτωμάτων. Επίσης η διάγνωση επιβεβαιώνεται με χρήση του ηλεκτρομυογραφήματος.

Η νόσος των ηλεκτρονικών υπολογιστών

Τα «βήματα» της θεραπείας Η θεραπεία του συνδρόμου καρπιαίου σωλήνα μπορεί να είναι συντηρητική, σε ελαφρές περιπτώσεις, με τη χρήση νυχτερινών ναρθηκών που ακινητοποιούν τον καρπό και με την έκχυση κορτιζόνης στο λεγόμενο καρπιαίο τούνελ. Όταν τα συμπτώματα δεν υποχωρούν, τότε η χειρουργική θεραπεία με διάνοιξη του εγκάρσιου συνδέσμου είναι απαραίτητη. Η χειρουργική θεραπεία είναι αποτελεσματική, όμως ο χειρουργός πρέπει να προσέξει τις παραλλαγές του κινητικού κλάδου του μέσου νεύρου, ο οποίος καμιά φορά περνάει μέσα από τον εγκάρσιο σύνδεσμο. Μετεγχειρητικά, το χέρι καλύπτεται με ογκώδεις επιδέσμους και η αφαίρεση των ραμμάτων γίνεται δύο εβδομάδες μετά, οπότε ο ασθενής μπορεί να επιστρέψει στις καθημερινές του δραστηριότητες.

Το σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα, εμφανίζεται περισσότερο στις γυναίκες και συνήθως σε ηλικίες από 30 έως 60 ετών

Μπορεί να προληφθεί Το πρόβλημα, πάντως, μπορεί να προληφθεί, λένε οι ειδικοί και προτείνουν σε όλους όσοι κινδυνεύουν να εμφανίσουν το σύνδρομο, να ακολουθήσουν πέντε απλά βήματα: 1Βελτίωση της στάσης του χεριού και της τεχνικής που ο εργαζόμενος χρησιμοποιεί τα χέρια του. 2Τακτικά διαλείμματα και αλλαγή θέσης των χεριών. 3Ασκήσεις διάτασης σε τακτά χρονικά διαστήματα. 4Καλό μυϊκό σύστημα. 5Βελτίωση της εργονομίας στη διάρκεια της εργασίας.

Μαρτιος 2011

18•in•vitro

Με ενδιαφέρει Γλαύκωμα

Συνεργάστηκε ο Δρ. Γεώργιος Μαγκουρίτσας, Χειρουργός - Οφθαλμίατρος, Αντιπρόεδρος Ελληνικής Εταιρείας Γλαυκώματος

Γράφει η Βίκυ Καρατζαφέρη

Πώς αυξάνει η ενδοφθάλμια πίεση Το εσωτερικό του ματιού περιέχει ένα υγρό (το λεγόμενο υδατοειδές υγρό) που παράγεται με συνεχή ρυθμό. Αυτό το υδατοειδές υγρό προσφέρει θρεπτικά συστατικά στα μάτια και αποχετεύεται από μια συγκεκριμένη περιοχή του ματιού. Η διακίνηση αυτού του υγρού δημιουργεί μια ενδοφθάλμια πίεση, η οποία παρουσιάζει φυσιολογικές διακυμάνσεις κατά τη διάρκεια της ημέρας, καθώς και από άτομο σε άτομο. Η ενδοφθάλμια πίεση δεν έχει άμεση σχέση με την αρτηριακή πίεση του σώματος. Στο λεγόμενο πρωτοπαθές γλαύκωμα ανοικτής γωνίας, για άγνωστους ακόμη λόγους, το υγρό αυτό συσσωρεύεται, με αποτέλεσμα να ανεβαίνει η ενδοφθάλμια πίεση. Πάντως υπάρχουν και περιπτώσεις όπου κάποιος έχει αυξημένη ενδοφθάλμια πίεση χωρίς να συνυπάρχει η ασθένεια. Το άτομο αυτό θεωρείται ύποπτο γλαυκώματος και χαρακτηρίζεται ως υπερτονικό. Πρέπει να παρακολουθεί στενά την πίεση των ματιών του, ενώ ο έλεγχος του οπτικού πεδίου και του οπτικού νεύρου θα πρέπει να γίνεται τουλάχιστον μία φορά τον χρόνο.

Πώς γίνεται η διάγνωση Η ανίχνευση του γλαυκώματος γίνεται με απλές και ανώδυνες εξετάσεις: με τη μέτρηση της ενδοφθάλμιας πίεσης (τονομετρία), τη βυθοσκόπηση (έλεγχος οπτικού νεύρου) και την εξέταση του οπτικού πεδίου (περιμετρία). Για να επιβεβαιωθεί η διάγνωση του χρόνιου γλαυκώματος θα πρέπει να διαπιστωθεί βλάβη του οπτικού νεύρου ή/και διαταραχή του οπτικού πεδίου. Μετά την ηλικία των 40 ετών ο καθένας πρέπει να γνωρίζει την ενδοφθάλμια πίεσή του και να επαναλαμβάνει τη μέτρηση κάθε δύο χρόνια. Ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένα οφείλουν να είναι τα άτομα που έχουν συγγενή πρώτου βαθμού που πάσχει από γλαύκωμα, οι μύωπες, όσοι παίρνουν κορτιζόνη, καθώς και όσοι έχουν παλαιότερα τραυματιστεί στο μάτι.

Τρόποι αντιμετώπισης Το χρόνιο γλαύκωμα αντιμετωπίζεται αρχικά με κολλύρια που μειώνουν την ενδοφθάλμια πίεση. Υπάρχουν διαφόρων ειδών ουσίες, οι οποίες χορηγούνται σε καθημερινή βάση και επιλέγονται εξατομικευμένα, ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες του ασθενούς. Βασικός στόχος της αγωγής είναι να συνδυαστεί η αποτελεσματική μείωση της ενδοφθάλμιας πίεσης με καλή ποιότητα ζωής, χωρίς παρενέργειες των κολλυρίων. Εάν η ενδοφθάλμια πίεση δεν ρυθμίζεται, μπορεί σε ορισμένες περιπτώσεις να βοηθήσει η τραμπεκουλοπλαστική με ακτίνες λέιζερ. Η χειρουργική αντιμετώπιση είναι η τελική επιλογή με καλά αποτελέσματα μείωσης της ενδοφθάλμιας πίεσης.

Μεγάλη έρευνα της Ελληνικής Εταιρείας Γλαυκώματος έδειξε ότι οι Έλληνες έχουν «ασπρόμαυρη» εικόνα για το γλαύκωμα. Το 13% δεν έχει επισκεφτεί ποτέ οφθαλμίατρο και το 35% δεν έχει μετρήσει ποτέ την πίεση των ματιών του.

«Κλέβει» την όραση

ο γλαύκωμα είναι μια ομάδα οφθαλμικών παθήσεων, οι οποίες χαρακτηρίζονται από βλάβη του οπτικού νεύρου. Η πάθηση εμφανίζεται κατά κανόνα και στα δύο μάτια με χρονική διαφορά και σταδιακά μπορεί να οδηγήσει σε τύφλωση, αν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα. Η νόσος, μάλιστα, αποτελεί τη δεύτερη κύρια αιτία τύφλωσης παγκοσμίως μετά τον καταρράκτη και την πρώτη αιτία μη αναστρέψιμης τύφλωσης στον κόσμο. Εκτιμάται ότι περίπου το 2% των ατόμων άνω των 40 ετών έχει γλαύκωμα. Η συχνότερη μορφή γλαυκώματος (αφορά στο 80% των περιστατικών) είναι το λεγόμενο πρωτοπαθές γλαύκωμα ανοικτής γωνίας, το οποίο συνήθως κατά τα πρώτα χρόνια εμφάνισής του εξελίσσεται αργά, χωρίς οφθαλμικά συμπτώματα. Η διαταραχή της όρασης ξεκινά περιφερικά, περιορίζοντας σταδιακά το οπτικό πεδίο του ασθενή, χωρίς, όμως, να γίνεται αντιληπτή από τον ίδιο. Το πόσο ύπουλο είναι το γλαύκωμα επιβεβαιώνεται και από το γεγονός ότι περίπου το 50% των ασθενών δεν γνωρίζει πως πάσχει από τη νόσο.

Πώς προκαλείται η βλάβη του οπτικού νεύρου Το οπτικό νεύρο έχει περίπου ένα εκατομμύριο νευρικές ίνες, οι οποίες λειτουργούν σαν ηλεκτρικό καλώδιο και μεταφέρουν την εικόνα από τα μάτια μας στον εγκέφαλο. Στο γλαύκωμα αρχικά φθείρονται οι νευρικές ίνες που είναι υπεύθυνες για την περιφερική όραση. Έτσι, αντίθετα με τον καταρράκτη, όπου μειώνεται η κεντρική όραση (οπτική οξύτητα), το γλαύκωμα χαρακτηρίζεται στα πρώτα στάδια από διαταραχές του περιφερικού οπτικού πεδίου, που ονομάζονται σκοτώματα. Οι κεντρικές νευρικές ίνες προσβάλλονται στο προχωρημένο στάδιο της νόσου. Ο πιο βασικός παράγοντας που τραυματίζει τις νευρικές ίνες του οπτικού νεύρου είναι η αυξημένη ενδοφθάλμια πίεση. Κάποια μάτια έχουν πιο «ευάλωτο» οπτικό νεύρο, λόγω κάποιας προδιάθεσης, όπως π.χ. κακή αιμάτωση, με αποτέλεσμα να βλάπτονται πιο εύκολα από την αύξηση της ενδοφθάλμιας πίεσης.

Το γλαύκωμα είναι η δεύτερη κύρια αιτία τύφλωσης μετά τον καταρράκτη και η πρώτη αιτία μη αναστρέψιμης τύφλωσης

Μαρτιος 2011

in•vitro•19 Περισσότερες πληροφορίες για το γλαύκωμα και για τη σεξουαλική υγεία στη σελίδα 45

Συνεργάστηκε ο Αθανάσιος Ρήγας MD, FEBU, PhD, Διευθυντής Ουρολογίας Ανδρολογίας Ευρωκλινικής Αθηνών, Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών

Ερωτική επιθυμία στην τρίτη ηλικία

Γράφει η Ευαγγελία Μέργου

Ψυχολογικές μεταπτώσεις Συχνά η ελάττωση της σεξουαλικής επιθυμίας έχει και ψυχολογικό υπόστρωμα. Οι αποτυχημένες προσπάθειες δημιουργούν συναισθήματα αποτυχίας, απογοήτευσης, πίκρας, θυμού και παραίτησης. Επίσης η απώλεια αγαπημένων ανθρώπων, όπως η σύζυγος, τα παιδιά, οι φίλοι, οδηγούν σε βαθιά θλίψη. Έτσι οι ηλικιωμένοι αποφεύγουν τη σεξουαλική επαφή, ακόμα και εάν αισθάνονται την επιθυμία, την οποία απωθούν ή θεωρούν ακόμη και ανάρμοστη «τώρα στα γεράματα».

Τις «ζορίζει» ο χρόνος Όμως και στη γυναίκα της τρίτης ηλικίας τα εμπόδια για τη διατήρηση της φυσιολογικής σεξουαλικής ζωής δεν λείπουν. Στην εμμηνόπαυση αλλάζει το ορμονικό της προφίλ και χάνεται η επιθυμία αλλά και το σφρίγος και η ελαστικότητα του κόλπου και των εξωτερικών γεννητικών οργάνων. Επίσης μειώνονται οι φυσιολογικές κολπικές εκκρίσεις, με αποτέλεσμα η επαφή να είναι δυσάρεστη ή και επώδυνη. Υπάρχει η λύση της ορμονικής υποκατάστασης που παρατείνει την ορμονική νεότητα, ωστόσο σε ορισμένες περιπτώσεις αντενδείκνυται. Άλλα προβλήματα, όπως η ακράτεια ούρων, προϊούσης της ηλικίας, έχουν τεράστιο αντίκτυπο στην κοινωνική της ζωή και εντελώς αποτρεπτικό χαρακτήρα για επιθυμία σεξουαλικής πράξης. Η σύγχρονη ιατρική με φάρμακα και ειδικές επεμβάσεις (ταινίες ακράτειας) αντιμετωπίζει αποτελεσματικά τέτοιες καταστάσεις ταμπού, δίνοντας στη γυναίκα την ευκαιρία για μια φυσιολογική κοινωνική και σεξουαλική ζωή. Επίσης στη γυναίκα η εικόνα του σώματός της στην τρίτη ηλικία ή η παραίτηση από τη φροντίδα της εξωτερικής της εμφάνισης την κάνουν να νιώθει λιγότερο επιθυμητή. Και τα δύο φύλα συχνά λόγω έλλειψης ενδιαφερόντων, συνταξιοδότησης, προβλημάτων υγείας ή οικονομικών προβλημάτων, πάσχουν από κατάθλιψη σε αυτήν την ηλικία, με αποτέλεσμα να μην έχουν την παραμικρή επιθυμία για σεξουαλική επαφή. Πάντως μπορεί τα εμπόδια να είναι πολλά, αλλά δεν είναι αξεπέραστα για τη διατήρηση μιας υγιούς σεξουαλικής ζωής, που πρέπει να διαφυλαχθεί, καθώς είναι δείκτης ακμής, πηγή απόλαυσης και συντελεί στη μακροζωία.

Αμερικανική μελέτη σχετικά με το σεξ στις μεγαλύτερες ηλικίες αποκαλύπτει ότι οι ηλικιωμένοι εμφανίζονται απροσδόκητα πρόθυμοι και ικανοί να μιλήσουν και να προχωρήσουν σε ιδιαίτερες συνευρέσεις, που θα έκαναν τα εγγόνια τους να κοκκινίσουν.

«Ώριμες» επιθυμίες

ομίζουμε ότι επειδή μεγάλωσαν δεν έχουν δικαίωμα στον έρωτα. Κι όμως. Η υγιής σεξουαλική ζωή είναι δικαίωμα κάθε ενήλικου ατόμου, ανεξαρτήτως φύλου και ηλικίας, και είναι δείκτης υγείας όταν διατηρείται ακμαία όσο περνούν τα χρόνια. Η σύγχρονη επιστημονική γνώση αποδεικνύει ότι δεν υπάρχουν ηλικιακοί φραγμοί στην ερωτική επιθυμία και, μάλιστα, πολύ συχνά στην «ώριμη» ηλικία η ερωτική επιθυμία οδηγεί σε μια πολύ πιο ισορροπημένη και συνειδητοποιημένη σχέση μεταξύ του ζεύγους, με έντονο το στοιχείο της συντροφικότητας και της αμοιβαίας κατανόησης, της επίγνωσης και της απαλλαγμένης από το άγχος επιβεβαίωσης και επιβολής, που συχνά υπάρχει σε σχέσεις νεαρότερων ατόμων. Αν, λοιπόν, κοιτάξουμε τη σύγχρονη πραγματικότητα, απαλλαγμένοι από το ταμπού, που θέλει τους ανθρώπους της τρίτης ηλικίας παροπλισμένους παππούδες και γιαγιάδες, στο περιθώριο της ζωής, χωρίς καμιά σεξουαλική υπόσταση, θα διαπιστώσουμε μια τελείως διαφορετική εικόνα. Ο σύγχρονος ηλικιωμένος είναι δραστήριος, κοινωνικά και προσωπικά, και διαθέτει τον χρόνο, την εμπειρία και τη διάθεση να ασχοληθεί με τις επιθυμίες της συντρόφου του. Και όταν αυτά συνδυάζονται με τη φυσιολογική ερωτική επιθυμία, που είναι απότοκη ακμαίας βιολογικής και

ψυχολογικής υγείας, είναι πηγή νεότητας και ευτυχίας.

Έρωτας μετ’ εμποδίων

Το ζήτημα είναι ότι πολλές φορές υπάρχουν πολλοί λόγοι, οργανικοί και ψυχολογικοί, για τους οποίους η σεξουαλική επαφή είναι προβληματική ή εντελώς απούσα στις μεγάλες ηλικίες. Τα προβλήματα γενικής υγείας που υπάρχουν σε αυτές τις ηλικίες (σάκχαρο, χοληστερίνη, υπέρταση, παθήσεις του προστάτη κ.τ.λ.) και τα πολλά φάρμακα μπορεί να βλάψουν τη στυτική λειτουργία στους άνδρες, με αποτέλεσμα, ακόμα και εάν υπάρχει η επιθυμία για σεξουαλική επαφή, η στύση να μην είναι ικανοποιητική για την επίτευξή της. Σήμερα, χάρη στην επιλογή των φαρμάκων και στις σύγχρονες χειρουργικές παρεμβάσεις (λ.χ. laser, ρομποτική προστατεκτομή) μπορεί να διατηρείται η στυτική λειτουργία τονώνοντας την ερωτική επιθυμία και την υπόσταση των ασθενών μας. Τα τελευταία χρόνια θραύση κάνουν και τα «μαγικά» χάπια, που έδωσαν λύση σε προβλήματα στύσης. Επιπλέον η πτώση των ανδρικών ορμονών στην τρίτη ηλικία (ανδρόπαυση) επηρεάζει αρνητικά τη σεξουαλική επιθυμία. Η αποκατάσταση των ορμονών αυτών επαναφέρει τη λίμπιντο βοηθώντας τη στυτική ικανότητα.

Η υγιής σεξουαλική ζωή είναι δικαίωμα κάθε ενήλικου ατόμου, ανεξαρτήτως φύλου και ηλικίας

Μαρτιος 2011

20•in•vitro

(Α)σθενές φύλο

Συνεργάστηκε ο Κωνσταντίνος Ρόκκας, Ουρολόγος - Ανδρολόγος, Διευθυντής Τμήματος Ανδρολογίας Ινστιτούτου Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας

Κιρσοκήλη

Γράφει ο Δημήτρης Παπαντωνίου

Απαραίτητες εξετάσεις Η διάγνωση της πάθησης αυτής γίνεται αρχικά με την ψηλάφηση των όρχεων ενώ ο ασθενής βρίσκεται σε όρθια θέση. Στη συνέχεια, όμως, είναι απαραίτητο να γίνουν και πιο εξειδικευμένες εξετάσεις και κυρίως ένα έγχρωμο υπερηχογράφημα Doppler, που επιτρέπει στον γιατρό να παρατηρήσει τη διάταση των φλεβών που πάσχουν και τον βαθμό της παλινδρόμησης αλλά και να καθορίσει τη σοβαρότητα της πάθησης, ανάλογα με το αν η παλινδρόμηση γίνεται σε καθιστή θέση, σε όρθια, είτε λόγω πίεσης που ασκούν τα κοιλιακά τοιχώματα. Στην περίπτωση που η πάθηση εντοπιστεί δεξιά και όχι αριστερά, είναι απαραίτητος και ο έλεγχος των νεφρών με υπερηχογράφημα, ώστε να αποκλειστούν και άλλες πιθανές συνυπάρχουσες παθήσεις. Επίσης είναι αναγκαίο να γίνει και ένα δεύτερο σπερμοδιάγραμμα για την επιβεβαίωση των ευρημάτων του πρώτου. Το σπερμοδιάγραμμα, όμως, δεν γίνεται οποιαδήποτε στιγμή. Η λήψη του σπέρματος πρέπει να απέχει τρεις έως τέσσερις ημέρες από την τελευταία εκσπερμάτιση, όχι περισσότερο ούτε λιγότερο, καθώς οι φυσιολογικές τιμές της εξέτασης έχουν καθοριστεί με βάση αυτή την προϋπόθεση.

Αντιμετώπιση της κιρσοκήλης Η διόρθωση της κιρσοκήλης γίνεται με μία απλή χειρουργική επέμβαση. Είναι μία απλή επέμβαση, όταν γίνεται από ειδικευμένο ουρολόγο. Ο ασθενής, μετά τον απαιτούμενο προεγχειρητικό έλεγχο, εισάγεται στο χειρουργείο, υποβάλλεται σε γενική, συνήθως, αναισθησία και μέσω μιας μικρής τομής στη βουβωνική περιοχή γίνεται η απολίνωση των φλεβών, δηλαδή η «κατάργησή» τους. Για ακόμη καλύτερη ευκρίνεια μπορεί κανείς να χρησιμοποιήσει και χειρουργικό μικροσκόπιο έτσι ώστε να έχει μια πιο αναλυτική εικόνα της περιοχής. Ο ασθενής συνήθως φεύγει από το νοσοκομείο μέσα στην ίδια μέρα. Έχουν περιγραφεί και άλλες μέθοδοι, αλλά η χειρουργική αντιμετώπιση εξακολουθεί να είναι ο χρυσός κανόνας. Ο νέος έλεγχος του σπέρματος γίνεται τουλάχιστον 3 - 6 μήνες μετά την αντιμετώπιση της κιρσοκήλης. Ο κύριος λόγος που γίνεται αυτό είναι ότι η παραγωγή και η πλήρης ωρίμανση των σπερματοζωαρίων από τους όρχεις χρειάζεται περίπου 70 ημέρες, οπότε η διαφορά στα ποσοτικά και στα ποιοτικά χαρακτηριστικά του σπέρματος θα φανεί αφού έχει περάσει τουλάχιστον αυτή η περίοδος.

Η ύπουλη Πρόσφατες μελέτες έδειξαν ότι η κιρσοκήλη εμφανίζεται στο 6% των παιδιών ηλικίας 10 ετών ενώ στους εφήβους το ποσοστό ανέρχεται στο 16%. Ωστόσο, πριν από την ηλικία των 7 ετών εμφανίζεται σπανιότατα.

νωστή και ως η ύπουλη πάθηση των αγοριών, η κιρσοκήλη αποτελεί ίσως τη συχνότερη και ευκολότερα αναγνωρίσιμη αιτία υπογονιμότητας στον άνδρα, γεγονός που έχει αναγνωριστεί και περιγραφεί από τον 1ο μ.Χ. αιώνα. Επομένως είναι ιδιαίτερα σημαντική η έγκαιρη αντιμετώπιση και θεραπεία της, αφού διακυβεύεται η διατήρηση της γονιμότητας. Η κιρσοκήλη είναι η μη φυσιολογική διάταση, το «τέντωμα» δηλαδή, των φλεβών που απομακρύνουν το αίμα από τους όρχεις. Αυτή η κατάσταση έχει ως αποτέλεσμα να λιμνάζει το αίμα στην περιοχή των όρχεων και να αυξάνονται σημαντικά οι πιθανότητες πρόκλησης βλάβης στη διαδικασία της σπερματογένεσης. Συνηθέστερα η κιρσοκήλη εμφανίζεται αριστερά, αλλά είναι δυνατόν να εμφανιστεί και δεξιά ή και από τις δύο πλευρές. Αποτελεί ένα πολύ συχνό φαινόμενο και αφορά περίπου το 15% του ανδρικού πληθυσμού και το 35% των ανδρών με προβλήματα γονιμότητας. Οι βλάβες που προκαλούνται, καταλήγουν προοδευτικά σε μια μείωση της λειτουργίας των όρχεων καθώς και σε μια αλλοίωση των χαρακτηριστικών του σπέρματος. Θα πρέπει επίσης να αναφερθεί ότι κιρσοκήλη εμφανίζεται και στο 53% των συγγενών πρώτου βαθμού των ασθενών που παρουσιάζουν την πάθηση

αυτή. Η παθοφυσιολογία της πάθησης αυτής δεν είναι απόλυτα κατανοητή, ενώ στη διεθνή βιβλιογραφία βρίσκουμε διάφορες αιτιολογίες, οι οποίες σχετίζονται με τις προκαλούμενες διαταραχές στο σπέρμα. Χαρακτηριστικά μπορούμε να αναφέρουμε την αύξηση της θερμοκρασίας στην περιοχή, τη μείωση της οξυγόνωσης, την παλινδρόμηση τοξικών ουσιών στους όρχεις λόγω της καθήλωσης φλεβικού αίματος. Οι διαταραχές που εμφανίζονται στο σπέρμα έχουν να κάνουν με τη μείωση του αριθμού των σπερματοζωαρίων ή τη μείωση της κινητικότητάς τους καθώς και με την αύξηση ανώμαλων μορφών τους. Οι ασθενείς συνήθως σπεύδουν στον γιατρό όταν παρουσιάζουν ένα αλλοιωμένο σπερμοδιάγραμμα. Είναι όμως δυνατόν να παραπονιούνται και για αίσθημα βάρους στην περιοχή των όρχεων. Η κιρσοκήλη μπορεί να διαγνωσθεί τυχαία από μια εξέταση των όρχεων που γίνεται για οποιονδήποτε άλλο λόγο. Σε κάθε περίπτωση πάντως, στον έλεγχο υπογόνιμων ζευγαριών, θα πρέπει πάντα να περιλαμβάνεται και η εξέταση του άνδρα για την ύπαρξη κιρσοκήλης.

Η κιρσοκήλη αφορά περίπου το 15% του ανδρικού πληθυσμού και το 35% των ανδρών με προβλήματα γονιμότητας

Μαρτιος 2011

in•vitro•21

Αντιγήρανση

Συνεργάστηκαν οι Σπαντιδέας Αναστάσιος, Ειδικός Παθολόγος και Δρ Δρίτσας Σωτήρης, Παθολόγος

Συκώτι

Γράφει ο Δημήτρης Παπαντωνίου

ε έναν πολύ μεγάλο βαθμό, η γήρανση του οργανισμού μας εξαρτάται από την καλή λειτουργία του συκωτιού μας. Κι αυτό γιατί, αν το συκώτι μας δεν λειτουργεί σωστά, τότε οι τοξίνες που κυκλοφορούν στον οργανισμό δεν εξουδετερώνονται, δρουν βλαπτικά στα κύτταρα και τα οδηγούν στην εκφύλιση, στην πρόωρη γήρανση και τελικά στον θάνατό τους. Ως το πιο ογκώδες όργανο στο ανθρώπινο σώμα και ένα από τα σπουδαιότερα, το συκώτι αποτελεί το μεταβολικό κέντρο και το «διυλιστήριο», μέσα στο οποίο όλες οι ουσίες μεταβολίζονται και μετατρέπονται σε χρήσιμες πρώτες ύλες για τον οργανισμό μας. Επειδή, όμως, λειτουργεί συνεχώς και ακατάπαυστα για να επιτελεί το έργο του, «κουράζεται» περισσότερο όταν ο οργανισμός επιβαρύνεται με περιττές, ανώφελες ή τοξικές ουσίες.

Προσοχή στο καλό πλύσιμο των φρούτων και των λαχανικών πριν από την κατανάλωσή τους. Τα φυτοφάρμακα που μπορεί να περιέχονται είναι δυνατόν να δράσουν ηπατοτοξικά, όπως επίσης και τα τρόφιμα που είναι πλούσια σε συντηρητικές ουσίες.

Όχι στα πολλά λιπαρά Τα πολλά και λιπαρά γεύματα μπορούν να αποτελέσουν έναν ιδιαίτερα επιβαρυντικό παράγοντα για την υγεία του ήπατος. Η συγκέντρωση του λίπους στα κύτταρα του οργάνου προκαλεί το λιπώδες συκώτι, μία πολύ συνηθισμένη νόσο, που, πλέον, λόγω του σύγχρονου τρόπου ζωής, εκτιμάται ότι αφορά το 15%-20% εκείνων που υποβάλλονται σε προληπτικές εξετάσεις και συνδέεται με την παχυσαρκία και με τον διαβήτη. Ο ρόλος του αλκοόλ Το αλκοόλ αποτελεί μια από τις πιο βλαπτικές ουσίες για το συκώτι. Μεγάλες ποσότητες οινοπνεύματος, σε καθημερινή βάση και για μεγάλο χρονικό διάστημα, έχουν ηπατοτοξική δράση και καταστροφικές επιπτώσεις στη λειτουργία του πολύτιμου οργάνου. Η κατάχρηση οινοπνεύματος «καίει» σιγά - σιγά το συκώτι, προκαλώντας τη λεγόμενη αλκοολική κίρρωση, μια κατάσταση πολύ βαριά, που προοδευτικά οδηγεί στον θάνατο. Προσοχή στα φάρμακα Ιδιαίτερα τοξική για το συκώτι μπορεί να είναι και η δράση φαρμάκων που λαμβάνονται για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Μεταξύ αυτών που μπορεί να απειλήσουν το συκώτι είναι τα αντιφλεγμονώδη, τα οποία λαμβάνονται για οστεοπαθολογικές καταστάσεις, τα αντιβιοτικά (τετρακυκλίνες), φάρμακα κατά της χοληστερίνης (στατίνες), ορμόνες και αναβολικά. Όταν κάποιος ακολουθεί αγωγή με αυτά τα φάρμακα, δεν θα πρέπει να ξεχνά να υποβάλλεται ανά τακτά χρονικά διαστήματα σε έλεγχο της ηπατικής λειτουργίας. Η ηπατίτιδα υπό στενή παρακολούθηση Χρόνια νοσήματα, όπως οι ηπατίτιδες, πολλές φορές «πληγώνουν» το συκώτι. Σε αυτές τις περιπτώσεις είναι απαραίτητο να ακολουθούνται οι οδηγίες από τους ειδικούς, ώστε να διατηρείται σωστή η λειτουργία του

Προφυλάξτε το από τις τοξίνες ήπατος, καθώς, ακόμη και μικρή βλάβη σε αυτό, είναι δυνατόν να προκαλέσει πολύ σοβαρές επιπλοκές στον οργανισμό.

να εμφανίσουν χρόνια πάθηση του ήπατος, σε σύγκριση με εκείνους που πίνουν μικρότερες ποσότητες.

Οι ασπίδες στη διατροφή Αναζωογονητικές τροφές για το συκώτι θεωρούνται τα λαχανικά και τα φρούτα, που είναι πλούσια σε φυσικές βιταμίνες και σε αντιοξειδωτικές ουσίες, καθώς επίσης τα ψάρια, το ελαιόλαδο και οι ξηροί καρποί. Μεγάλη έρευνα, μάλιστα, έχει δείξει ότι όσοι καταναλώνουν περισσότερα από δύο φλιτζάνια τσάι ή καφέ κάθε μέρα, έχουν 50% λιγότερες πιθανότητες

Συκώτι είναι... μόνο ένα Δυστυχώς η φύση έχει προικίσει τον άνθρωπο με ένα μόνο συκώτι, με αποτέλεσμα, σε περίπτωση βλάβης, να μην υπάρχει εφεδρικό όργανο για να σηκώσει το βάρος της δουλειάς ενός συκωτιού που δεν λειτουργεί σωστά. Από την άλλη, όμως, είναι ίσως το μοναδικό όργανο που έχει τόσο μεγάλη δυνατότητα αναγέννησης. Αυτό σημαίνει ότι, ακόμη και αν αφαιρεθεί περισσότερο από το μισό, αυτό που θα απομείνει θα μπορέσει να αναπλασθεί και να ανταποκριθεί λειτουργικά, απόλυτα πετυχημένα στις ανάγκες του οργανισμού.

Το συκώτι αποτελεί το μεταβολικό κέντρο και το «διυλιστήριο» του ανθρώπινου σώματος

Μαρτιος 2011

22•in•vitro

Ηealthy tips Για ατομική υγιεινή

Βουρτσίστε τα δόντια σας τρεις φορές την ημέρα για να εξασφαλίσετε όχι μόνο τη στοματική υγιεινή, αλλά και μια δροσερή αναπνοή. Μην ξεχνάτε να χρησιμοποιείτε οδοντικό νήμα καθημερινά και να βουρτσίζετε και τη γλώσσα, στην οποία βρίσκουν καταφύγιο βακτήρια, υπεύθυνα για τη δυσάρεστη αναπνοή.

Επισκεφθείτε τον οδοντίατρό σας κάθε έξι μήνες για οδοντικό καθαρισμό αλλά και για τακτικό έλεγχο. Μην αμελήσετε να τον επισκεφθείτε όταν παρατηρήσετε ότι έχετε διαρκώς κακή αναπνοή.

Καλό είναι να χρησιμοποιείτε στοματοδιάλυμα φθορίου έπειτα από κάθε βούρτσισμα. Το φθόριο είναι απαραίτητο για την υγιεινή των δοντιών και ενισχύει την άμυνά τους στην επίδραση των οξέων. Τα αντιμικροβιακά διαλύματα, όμως, πρέπει να χρησιμοποιούνται αφού το συστήσει ο οδοντίατρος.

Θυμηθείτε να αντικαθιστάτε συχνά την οδοντόβουρτσά σας. Ο μέσος όρος ζωής μιας οδοντόβουρτσας είναι το πολύ τρεις μήνες. Στην περίπτωση που δεν θυμάστε πότε ήταν η τελευταία φορά που την αλλάξατε, παρατηρήστε εάν έχουν αλλοιωθεί οι άκρες των τριχών της ή αν έχει αλλάξει το σχήμα της. Μια καλή ιδέα είναι να την αλλάζετε ανά εποχή.

Χρησιμοποιήστε κάποιο αποσμητικό ή αντιιδρωτικό προϊόν για τις μασχάλες. Μην ξεχνάτε ότι οι ενήλικες ιδρώνουν περισσότερο, καθώς οι αδένες τους εργάζονται πιο εντατικά σε αυτή τη φάση της ζωής τους.

ood g +

Λουστείτε τουλάχιστον 2-3 φορές την εβδομάδα. Το δέρμα του κεφαλιού έχει και αυτό ιδρωτοποιούς αδένες όπως και το υπόλοιπο σώμα. Ο ιδρώτας που παράγεται μαζί με τις λιπαρές ουσίες από τον θύλακα της τρίχας μπορούν να φτιάξουν έναν… εκρηκτικό συνδυασμό με βακτήρια, προκαλώντας δυσάρεστη οσμή.

Να πλένετε σωστά και τακτικά τα χέρια σας, καθώς είναι ο πιο σημαντικός τρόπος για να προλάβετε τη μετάδοση μεταδοτικών ασθενειών. Έχει αποδειχθεί ότι όσοι δεν το συνηθίζουν, αντιμετωπίζουν μεγαλύτερο κίνδυνο απέναντι στο κοινό κρυολόγημα ή στη γρίπη, αλλά και αποτελούν «απειλή» για τη μετάδοσή τους στο οικογενειακό και επαγγελματικό περιβάλλον.

Αν και πολλοί αντιλαμβάνονται τη σημασία που έχει το πλύσιμο των χεριών, λίγοι γνωρίζουν πώς να το κάνουν σωστά. Πάντα εκτός από νερό χρησιμοποιείτε και σαπούνι, τρίβοντας καλά και τις δύο πλευρές των χεριών μέχρι τον καρπό και επίμονα ανάμεσα στα δάχτυλα. Σε περίπτωση που δεν έχετε πρόσβαση σε νερό, μπορείτε εναλλακτικά να χρησιμοποιήσετε κάποιο ειδικό αντιμικροβιακό τζελ ή υγρά αλκοολούχα μαντηλάκια.

Ανεξαρτήτως του πώς αντιλαμβάνεται κανείς την καθαριότητα, το καθημερινό «ραντεβού» με την μπανιέρα είναι επιβεβλημένο. Ένα ζεστό μπάνιο, λοιπόν, είναι απαραίτητο τουλάχιστον κάθε πρωί και οπωσδήποτε έπειτα από κάθε αθλητική δραστηριότητα. Ο καθένας μας συχνά αδυνατεί να αισθανθεί τη μυρωδιά του σώματός του, οι άλλοι όμως δυστυχώς μπορούν.

Πλύνετε το πρόσωπό σας τουλάχιστον δύο φορές την ημέρα, καθώς αποτελεί μία από τις περιοχές που εκτίθενται στο εξωτερικό περιβάλλον. Ο καθαρισμός του προσώπου, όμως, πρέπει να γίνεται και για την αντιμετώπιση της έντονης λιπαρότητας και της ακμής.

Μαρτιος 2011

Για την ευαίσθητη περιοχή των γυναικών, οι γιατροί λένε όχι στις κολπικές πλύσεις. Η περιοχή του κόλπου, άλλωστε, παράγει υγρά, που δρουν ως φυσικά καθαριστικά. Παρ’ όλα αυτά, για την καθαριότητα της περιοχής του εφηβαίου ενδείκνυται η χρήση ήπιου σαπουνιού και νερού.

in•vitro•23

Μην αφήνετε στην τύχη τους μικρές πληγές στο δέρμα, καθώς μπορούν να μολυνθούν και να δημιουργήσουν μεγαλύτερα προβλήματα. Όταν τραυματίζεστε ελαφρά, αντιμετωπίστε τα μικροκοψίματα ή τις μικρές ανοιχτές πληγές με κάποιο αντιμικροβιακό διάλυμα και καλύψτε με επίδεσμο.

bad -

Να αλλάζετε κάλτσες και εσώρουχα κάθε μέρα. Όσο για τα υπόλοιπα ρούχα που πρόκειται να φορέσετε πάνω από μία φορά, φροντίστε να τα αερίζετε καλά μεταξύ των πλύσεων. Νεκρά κύτταρα δέρματος και βακτήρια εγκλωβίζονται στις ίνες του υφάσματος, προκαλώντας δυσοσμία.

αποφεύγετε να χρησιμοποι-ριΝαείτε συνεχώς το ίδιο ζευγάαθλητικών παπουτσιών στο

γυμναστήριο. Καλό είναι να το εναλλάσσετε με ένα δεύτερο. Για να αποτρέψετε την εμφάνιση μυκήτων στα πόδια, διατηρείτε τα πόδια σας στεγνά, με τη χρήση ειδικών σπρέι ή πούδρας για τον ιδρώτα και προτιμήστε δερμάτινα παπούτσια και βαμβακερές κάλτσες.

Μην βγαίνετε από την τουαλέτα του σπιτιού σας ή κάποιου δημόσιου χώρου χωρίς πρώτα να έχετε πλύνει καλά τα χέρια σας. Ιδιαίτερη σχολαστικότητα πρέπει να υπάρχει έπειτα από επίσκεψη σε ασθενή στο νοσοκομείο.

Μην ξεκινάτε ποτέ το μαγείρεμα, ειδικά κρέατος, ψαριού και κοτόπουλου, εάν πρώτα δεν έχετε πλύνει πολύ καλά τα χέρια σας. Τα βακτηρίδια παραμονεύουν για να προκαλέσουν, σε όσους δεν προσέχουν, ασθένειες στο στομάχι και στο έντερο.

Μην αμελείτε να αντικαθιστάτε συχνά τα σφουγγάρια που χρησιμοποιείτε στο μπάνιο. Το ζεστό και υγρό περιβάλλον που προσφέρουν δημιουργεί τις ιδανικές συνθήκες για την ανάπτυξη βακτηρίων. Τα βακτήρια έχουν τη δυνατότητα να πολλαπλασιάζονται από λίγα σε εκατομμύρια μέσα σε λίγες ώρες.

Αποφύγετε να εφαρμόζετε στο πρόσωπό σας, εφόσον εμφανίζετε ακμή, οτιδήποτε περιέχει λιπαρές ουσίες. Θυμηθείτε να μην φέρνετε σε επαφή τα χέρια σας με το πρόσωπο, όταν αυτά δεν είναι καθαρά και επισκεφθείτε κατά καιρούς κάποιον ειδικό για επαγγελματικό καθαρισμό.

Μην αφήνετε τα νύχια των ποδιών σας απεριποίητα. Κόψτε τα στο επιθυμητό μήκος, αλλά μην τα αφήνετε να μεγαλώνουν χωρίς περιποίηση, καθώς υπάρχει κίνδυνος να αρχίσουν να μεγαλώνουν εσωτερικά. Επιπλέον τα μακριά νύχια των ποδιών μπορεί να τραυματίσουν το δέρμα κάποιου ενώ αυτός κοιμάται.

Μην χρησιμοποιείτε για πολλές μέρες τις ίδιες πετσέτες για το μπάνιο και αποφύγετε να σκουπίζεστε μετά το ντους με την πετσέτα που έχει χρησιμοποιήσει κάποιος άλλος.

24•in•vitro

Cover Story Αλλεργίες

Μαρτιος 2011

Συνεργάστηκαν η Καλλιόπη Κόντου - Φίλη, πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Αλλεργιολογίας και Κλινικής Ανοσολογίας, και ο Δημήτρης Χατζής, επισκέπτης καθηγητής Αλλεργιολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών

Μαρτιος 2011

in•vitro•25 Περισσότερες πληροφορίες για τις αλλεργίες στη σελίδα 45

Γράφει ο Βασίλης Βενιζέλος

Το «κρύωμα» της άνοιξης Τ ο… ραντεβού μαζί τους είναι σταθερό και διαχρονικό. Την εποχή της ανθοφορίας, την άνοιξη, τα ενοχλητικά συμπτώματα επανέρχονται δριμύτερα και ταλαιπωρούν εκατομμύρια ανθρώπους. Κνησμός, καταρροή, φτάρνισμα, κόκκινα μάτια που δακρύζουν, όλα είναι εκδηλώσεις των λεγόμενων εποχικών αλλεργιών. Γιατί, όμως, εμφανίζονται αλλεργίες; Η αλλεργία προκύπτει από τον συνδυασμό δύο παραγόντων: της κληρονομικής, γονιδιακής προδιάθεσης και του περιβάλλοντος, οι διάφοροι παράγοντες του οποίου τροποποιούν την έκφραση των γονιδίων κάθε ατόμου. Με τον τρόπο αυτό η αλλεργία μπορεί να εμφανίζεται κλινικά με συμπτώματα (όπως μία νόσος) ή να παραμένει στο λεγόμενο υποκλινικό στάδιο (χωρίς συμπτώματα), οπότε τότε ονομάζεται απλώς ευαισθητοποίηση. Σύμφωνα με στοιχεία από την Ελληνική Εταιρεία Αλλεργιολογίας και Κλινικής Ανοσολογίας, το ανοσιακό μας σύστημα όταν έλθει σε επαφή με μία ουσία που τη θεωρεί επικίνδυνη για τον οργανισμό, θα αντιδράσει, με σκοπό να την εξουδετερώσει – κάτι που επιτυγχάνεται με την παραγωγή αντισωμάτων. Πώς «γεννιέται» η αλλεργία χχχχχχχχ Όταν το αλλεργικό έρχεται σε επαφή με το αλλεργιογόνο, αντί να παραχθεί το είδος των αντισωμάτων που δημιουργούνται φυσιολογικά, δη-

λαδή IgG αντισώματα, παράγεται ένα άλλο είδος αντισωμάτων, τα IgE αντισώματα. Τα αντισώματα αυτά επενδύουν την κυτταρική μεμβράνη συγκεκριμένων κυττάρων του οργανισμού, τα οποία ονομάζονται βασεόφιλα και σιτευτικά κύτταρα. Τα βασεόφιλα κυκλοφορούν στο αίμα και βγαίνουν και στους ιστούς, ενώ τα σιτευτικά είναι μόνο στους ιστούς, διάσπαρτα σε όλο το σώμα. Τα κύτταρα αυτά διαφοροποιούνται από άλλα κύτταρα του οργανισμού διότι παράγουν και αποθηκεύουν στο εσωτερικό τους (σε κοκκία του κυτταροπλάσματος) ορισμένες ουσίες όπως η ισταμίνη. Όταν σε ένα άτομο παράγονται IgE αντισώματα και αυτά έχουν επενδύσει τα βασεόφιλα και σιτευτικά κύτταρά του, τότε λέμε ότι το άτομο αυτό είναι ευαισθητοποιημένο. Όταν το συγκεκριμένο άτομο έλθει πάλι σε επαφή με την ουσία (αλλεργιογόνο) που προκάλεσε τον σχηματισμό των IgE αντισωμάτων, τότε το αλλεργιογόνο θα συναντήσει το αντίσωμα και θα ενωθεί μαζί του. Η ένωση αυτή θα έχει σαν αποτέλεσμα τα κύτταρα να ενεργοποιηθούν και να απελευθερώσουν τις ουσίες που έχουν τα κοκκία τους στους γύρω ιστούς. Όμως, οι ουσίες αυτές (π.χ. η ισταμίνη) έχουν πολλές και έντονες φαρμακολογικές δράσεις. Διαστέλλουν τα αγγεία και προκαλούν ερυθρότητα, προκαλούν βήχα ή κνησμό (φαγούρα) στο δέρμα και στη μύτη, επειδή ερεθίζουν τα τοπικά νεύρα κ.τ.λ. Με τον τρόπο αυτό παράγονται τα

γνωστά συμπτώματα της αλλεργικής νόσου. Επιπλέον, ενεργοποιείται και μία σύνθετη βιολογική διεργασία που, τελικά, οδηγεί σε ένα είδος ειδικής φλεγμονής (αλλεργική φλεγμονή), η οποία χρονίζει σε ορισμένες αλλεργικές παθήσεις (όπως άσθμα, ρινίτιδα, ατοπική δερματίτιδα κ.ά.), με αποτέλεσμα τη χρονιότητα της νόσου.

Η επίδραση του κλίματος Η γεωγραφία παίζει ιδιαιτέρως σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη της αλλεργικής νόσου, και ειδικότερα της αναπνευστικής αλλεργικής νόσου (ρινίτιδα και άσθμα). Άλλα φυτά και δένδρα φύονται σε βόρεια μέρη, με χαμηλότερη θερμοκρασία, και άλλα σε νότιες περιοχές με θερμότερα κλίματα. Ομοίως, άλλη η βλάστηση στα ορεινά και άλλη στα πεδινά ή στα παραθαλάσσια μέρη. Αυτή η διαφορά έχει ως αποτέλεσμα, πέραν των άλλων, και διαφορετική εποχικότητα και διάρκεια της ανθοφορίας, άρα και ποικιλία στην εκδήλωση των αλλεργικών φαινομένων. Περιοχές με θερμό κλίμα, για παράδειγμα, έχουν παρατεταμένη εποχή ανθοφορίας και, επομένως, πιο μακρά περίοδο συμπτωμάτων σε άτομα με αλλεργία. Οι συνθήκες θερμοκρασίας και υγρασίας επηρεάζουν και τα ενδοοικιακά εισπνεόμενα αλλεργιογόνα. Η υψηλή θερμοκρασία, η υγρασία και ο ανεπαρκής αερισμός είναι οι βασικοί παράγοντες που συμβάλλουν στην ανάπτυξη των ακάρεων της οικιακής σκόνης και των μυκήτων.

Τα «δελτία γύρης», που εκδίδονται και στην Ελλάδα, μας πληροφορούν για την ανθοφορία φυτών με αλλεργιολογική σημασία. Πάντως η γύρη είναι ελάχιστη στις παραθαλάσσιες περιοχές και σε υψόμετρο άνω των 1.500 μ.

Οι πιο κοινές αλλεργίες Η αλλεργική επιπεφυκίτιδα και η ρινίτιδα, που συνηθέστερα εκδηλώνονται μαζί, είτε με εποχικό χαρακτήρα (π.χ. άνοιξη - γύρεις) είτε όλο τον χρόνο.

Το αλλεργικό άσθμα, από γύρεις, ακάρεα οικιακής σκόνης – αν και υπάρχει επίσης επαγγελματικό άσθμα (ενήλικες κυρίως) –, και άσθμα μη αλλεργικής αιτιολογίας. Μεταλοιμώδες άσθμα (θώρακας που «σφυρίζει» με τα διάφορα κρυολογήματα, ιογενείς λοιμώξεις, κ.τ.λ., σύνηθες στην πρώτη παιδική ηλικία).

Η κνίδωση (οι γνωστές «καντήλες» ή «πετάλες») στο δέρμα με πολύ έντονη φαγούρα από πολλές και ποικίλες αιτίες – σπουδαιότερες είναι οι τροφές, τα φάρμακα, οι λοιμώξεις κ.ά.

Το έκζεμα - ατοπική δερματίτιδα, με χαρακτηριστικά έντονο κνησμό και χαρακτηριστικά, επίσης, εξανθήματα στους αγκώνες και στα γόνατα.

Το έκζεμα εξ επαφής είναι αρκετά σύνηθες από διάφορες χημικές ουσίες ή μέταλλα, όπως το νικέλιο (κοσμήματα) ή ο ψευδάργυρος (ζώνες) κ.ά.

Την πλέον σοβαρή μορφή αλλεργικής αντίδρασης, με θανατηφόρο (σε πλέον ακραίες μορφές της) έκβαση, αποτελεί η αναφυλαξία. Οι τροφές και τα φάρμακα αποτελούν πολύ συχνά την αίτια. Επίσης και αντιδράσεις από τσιμπήματα εντόμων, όπως οι σφήκες και οι μέλισσες, προκαλούν αναφυλαξία. Πρέπει, όμως, να τονιστεί ότι οι αντιδράσεις από τα τσιμπήματα των εντόμων μπορεί να προκα-

Μαρτιος 2011

26•in•vitro

Cover Story Αλλεργίες

«E

ρχεται έαρ αειπάρθενον προφέροντας αρώματα» έγραψε ο ποιητής Ν. Καρούζος. Όμως τα αρώματα, όσο ευχάριστα κι αν είναι, προκαλούν... βάσανα σε άτομα με αλλεργία. Τα «βάσανα» αυτά οφείλονται στις γύρεις που ευωδιάζουν. Αυτές οι γύρεις είναι η αιτία της ενοχλητικής συμπτωματολογίας, από την οποία υποφέρουν περίπου δύο στους δέκα Έλληνες (20 - 25% του γενικού πληθυσμού). Πρόκειται για την αλλεργική ρινίτιδα, που είναι η πλέον συχνή αλλεργική νόσος. Επιπλέον, είναι το πρότυπο της αλλεργίας την άνοιξη (έαρ, εποχή γυρεοφορίας), γι’ αυτό και η παλαιότερη ονομασία της είναι εαρινή αλλεργική ρινίτις.

Aλλεργική ρινίτιδα

Συμπτώματα

Τα χαρακτηριστικά συμπτώματα της ρινίτιδας είναι: • Φτερνίσματα κατά παροξυσμούς (πολλαπλά φτερνίσματα «κατά ριπάς»). • Κνησμός (φαγούρα), που προκαλεί το συχνό τρίψιμο της μύτης και τη χαρακτηριστική χειρονομία (αλλεργικός χαιρετισμός), για την ανακούφιση από την τόσο ενοχλητική φαγούρα. • Μπουκωμένη μύτη. • Συνάχι (υδαρής κάρου). • Βήχας (λόγω οπισθορρινικής καταρροής). • Ο κνησμός μπορεί να επεκτείνεται στην υπερώα, στον φάρυγγα ή στα αυτιά. • «Μαύροι κύκλοι» κάτω από τα μάτια. • Εγκάρσια γραμμή στην επιφάνεια της μύτης.

Επειδή το άτομο αυτό δεν κοιμήθηκε καλά, ήδη, με το που ξυπνάει το πρωί, αισθάνεται κουρασμένο όλη την ημέρα. Η έλλειψη ύπνου φέρνει, επίσης, νευρικότητα και υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας. Επόμενο είναι, λοιπόν, η απόδοση στη δουλειά ή στο σχολείο να είναι μειωμένη, κάτι που, όπως είναι ευνόητο, δεν έχει επιπτώσεις μόνο στο επίπεδο της εθνικής οικονομίας, αλλά και στην παγκόσμια παραγωγή. Είναι αξιοπερίεργο πώς ένα τόσο μικρό μόριο, όπως η γύρη, όταν συσσωρευθεί σε μεγάλες ποσότητες, μπορεί να επηρεάσει τόσο πολύ… Η αλλεργική ρινίτιδα πολύ συχνά δεν είναι αυτοτελής νόσος. Είναι δυνατόν να συνοδεύεται από αλλεργική επιπεφυκίτιδα. Πολύ συχνά, επίσης, συνυπάρχει με παραρρινοκολπίτιδα. Η μύτη «υποδέχεται» και φιλτράρει τον εισπνεόμενο αέρα, ο οποίος πάει και στις κρανιακές κοιλότητες και στους πνεύμονες. Έτσι συχνά τους μήνες της ανθοφορίας συνυπάρχουν, στο ίδιο άτομο, εποχικό αλλεργικό άσθμα και εαρινή αλλεργική ρινίτιδα. Ακόμα, η αλλεργική ρινίτιδα μπορεί να είναι «πρόδρομος» του άσθματος. Με άλλα λόγια, κάποιο άτομο με αλλεργική ρινίτιδα μπορεί έπειτα από χρόνια να εκδηλώσει και άσθμα.

Μπορεί να αντιμετωπιστεί

Όσο και να μένει κανείς κλεισμένος στο σπίτι την άνοιξη, ο αέρας θα φέρει τις γύρεις (ακόμα και από χιλιόμετρα μακριά!) μέσα στο σπίτι. Η θεραπεία με φάρμακα είναι ανακουφιστική. Ειδικά σήμερα, τα νεότερα σκευάσματα έχουν πολύ λιγότερες παρενέργειες. Η ειδική ανοσοθεραπεία, είτε με ενέσεις είτε από το στόμα, αποτελεί την αιτιολογική θεραπεία της αλλεργίας, γιατί στοχεύει στην απευαισθητοποίηση του πάσχοντος στο/α υπεύθυνο/ α αντιγόνο/α. Με τη μέθοδο αυτή χορηγείται το αντιγόνο σε βαθμιαία αυξανόμενη ποσότητα (δόση), με αποτέλεσμα ο οργανισμός να «θεωρεί το ξένο σαν να είναι γνωστό» και να παύει, πλέον, να αντιδρά ή, τουλάχιστον, να μειώνει την ένταση της αλλεργίας σε πολύ σημαντικό βαθμό.

Δυσκολεύει την καθημερινότητα

Η αλλεργική ρινίτιδα είναι εμφανές πόσο ενοχλητική μπορεί να γίνει! Δεν είναι, όμως, μόνο οι πάσχοντες που υποφέρουν. Τα συμπτώματά της έχουν επιπτώσεις σε ολόκληρο το κοινωνικό σύνολο. Με την μπουκωμένη μύτη, επειδή το άτομο δεν μπορεί να αναπνεύσει κανονικά και αναπνέει με το στόμα, ροχαλίζει όταν κοιμάται και, πολύ συχνά, ξυπνάει τη νύχτα (από άπνοια). Έτσι, το πρωί αισθάνεται ξηρό το στόμα και τον φάρυγγα.

Χρήσιμο να γνωρίζετε Επισήμως μόνο ο ειδικός γιατρός μπορεί να διαγνώσει αν κάποιος είναι αλλεργικός. Ωστόσο, αν έχετε ένα ή περισσότερα από τα παρακάτω συμπτώματα, μπορεί το πρόβλημά σας να είναι αλλεργικής φύσεως: • Κεφαλαλγίες. • Φτερνίσματα. • Δυσκολία στην αναπνοή. • «Γατάκια» (η λεγόμενη συρίττουσα αναπνοή). • Δερματικά εξανθήματα. • Mάτια που κοκκινίζουν ή δακρύζουν. • Eπίμονος βήχας. • Διάρροια ή δυσκοιλιότητα (στα βρέφη). • Συχνές λοιμώξεις στα αυτιά. • Kρυολόγημα που επιμένει.

Τα πιο κοινά αλλεργιογόνα στην Eλλάδα είναι: > Tα ακάρεα της οικιακής σκόνης. >H γύρη της ελιάς, του ζιζανίου περδικάκι και των αγρωστωδών (χόρτων). > Tα οικόσιτα ζώα. > T ο δηλητήριο της μέλισσας και των σφηκών. > Tα αντιβιοτικά (κυρίως η πενικιλίνη). >O ι ξηροί καρποί, το ψάρι, τα οστρακοειδή, το αυγό, οι φράουλες, το γάλα.

Όταν δεν γνωρίζουμε πότε ξεκινάει η άνοιξη και ίσως ούτε πότε θα τελειώσει, είναι πολύ δύσκολο να εφαρμοστεί προληπτική θεραπεία (ιδιαίτερα στο άσθμα), που συνήθως προγραμματίζεται να ξεκινήσει τουλάχιστον 7-10 μέρες πριν από την αναμενόμενη έναρξη της κυκλοφορίας του υπεύθυνου αερομεταφερόμενου αλλεργιογόνου. Επιπλέον, καθώς οι καταιγίδες γίνονται όλο και πιο συχνό φαινόμενο την άνοιξη, θα υπάρξουν σοβαρές εξάρσεις του αλλεργικού άσθματος, λόγω της μετάπτωσής του στο λεγόμενο «άσθμα των καταιγίδων» (thunderstorm asthma), που έχει περιγραφεί σε διαφορετικούς γεωγραφικούς χώρους.

Αλλεργίες στο αναπνευστικό σύστημα εκδηλώνονται και στις γάτες και στους σκύλους! Ένοχη κι εδώ είναι η γύρη, με το γρασίδι, τα δέντρα, τους θάμνους και τα λουλούδια να αποτελούν εστίες γύρης. Σημάδια αναπνευστικών αλλεργιών στα ζώα είναι κνησμός στο δέρμα και τριχόπτωση, συνήθως προς το μπροστινό μέρος του σώματος, στον λαιμό, στο κεφάλι, στα αυτιά και στη μέσα πλευρά των μπροστινών ποδιών. Σε αυτή την περίπτωση η επίσκεψη στον κτηνίατρο μπορεί να δώσει τη λύση.

Μαρτιος 2011

in•vitro•27

Οι 10 εντολές Υποβληθείτε σε δερματικές δοκιμασίες και σε εξετάσεις αίματος για να διαπιστώσετε αν είστε αλλεργικοί.

Να αερίζετε τα δωμάτια το πρωί, πριν από τις 9.00, γιατί η απελευθέρωση της γύρης από τους ανθήρες αρχίζει λίγο αργότερα (καθώς θερμαίνεται το περιβάλλον). Έτσι, αποφεύγεται η είσοδος μεγάλων ποσοτήτων γύρης στο οικιακό περιβάλλον.

Εάν πάσχετε από επιπεφυκίτιδα, να φοράτε γυαλιά και μάλιστα ειδικά (όπως τα γυαλιά του σκι).

Να μένετε μακριά από ελαιώνες στα τέλη Απριλίου και τον Μάιο.

Όταν οδηγείτε σε δρόμους στην εξοχή να κλείνετε τα παράθυρα και να χρησιμοποιείτε κλιματισμό.

Στην εξοχή να μην ξαπλώνετε ή κάθεστε στο έδαφος, ιδιαίτερα εάν υπάρχει πρασινάδα. Η συγκέντρωση της γύρης κοντά στην πηγή της παραγωγής της είναι εξαιρετικά μεγάλη.

Μην καπνίζετε. Το κάπνισμα επιδεινώνει τις αλλεργίες του αναπνευστικού.

Να γυμνάζεστε σε κλειστούς χώρους.

Να καθαρίζετε συχνά τα φίλτρα των κλιματιστικών που έχετε στο σπίτι και στο αυτοκίνητό σας.

Να φοράτε κράνος που καλύπτει μύτη και μάτια, αν οδηγείτε μηχανή.

Άσθμα και αντιβιοτικά Τ

ο άσθμα αφορά ένα στα τέσσερα παιδιά αστικού πληθυσμού στις ανεπτυγμένες χώρες. Τα ακριβή αίτια του αυξημένου επιπολασμού ή απλά της συχνότητας του άσθματος είναι δύσκολο να διευκρινιστούν, αφού πρόκειται για πολυπαραγοντική νόσο. Η κληρονομική επιβάρυνση είναι σημαντικός παράγοντας, αλλά απαιτείται αλληλεπίδραση γενετικών και περιβαλλοντικών παραγόντων για την εκδήλωσή του, όπως και για τις υπόλοιπες αλλεργικές παθήσεις.

Έρευνα για τα αντιβιοτικά

Επιδημιολογικά δεδομένα από την ομάδα του καθηγητή Bracken, από τη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου Yale των ΗΠΑ, που δημοσιεύτηκαν με τη λήξη της περασμένης δεκαετίας («American Journal of Epidemiology», 29.12.2010), έδειξαν ότι η πρώιμη χορήγηση αντιβιοτικών σε νεογνά και σε βρέφη έως την ηλικία των 6 μηνών σχετίζεται με σημαντική αύξηση του άσθματος και της αλλεργίας, όταν τα παιδιά αυτά φθάσουν στην ηλικία των 6 ετών. Τα ευρήματα αυτά υπογραμμίζουν και πάλι την υπόθεση υγιεινής, που προτάθηκε για να δώσει μια ερμηνεία για την αύξηση των αλλεργικών νοσημάτων. Με άλλα λόγια, όπως υπογραμμίζει και ο κύριος ερευνητής της ομάδας του Πανεπιστημίου Yale, «η πρώιμη έκθεση σε αντιβιοτικά – ιδιαίτερα στα ευρέως φάσματος – είναι δυνατόν να καταστείλει το αναπτυσσόμενο ανοσιακό σύστημα, το

οποίο θα εμφανίζει μειωμένη αντιαλλεργική απάντηση». Αποτέλεσμα; Λίγα χρόνια αργότερα να εμφανίζονται οι επιπτώσεις: αύξηση του άσθματος και της αλλεργίας στην παιδική ηλικία. Το πιο ενδιαφέρον σημείο της μελέτης αυτής σχετίζεται με το γεγονός ότι αναλύθηκαν χωριστά τα παιδιά γονέων οι οποίοι δεν έπασχαν από άσθμα, αφού η κληρονομική επιβάρυνση στην ανάπτυξη άσθματος και αλλεργίας είναι αποδεδειγμένη. Σε αυτή, λοιπόν, την ομάδα η συσχέτιση κατανάλωσης αντιβιοτικών στο πρώτο εξάμηνο της ζωής του παιδιού σχετιζόταν ακόμη πιο πολύ με την εμφάνιση άσθματος και αλλεργίας στα 6 χρόνια. Έτσι η μελέτη του Πανεπιστημίου Yale επιβεβαίωσε ανάλογα ευρήματα, που είχαν προηγουμένως δημοσιευτεί στο περιοδικό «Chest» (2007) από ερευνητική ομάδα του Καναδά (υπεύθυνη δρ. Kozyrskyj).

Τα SOS για τους γονείς

Το μήνυμα προς κάθε κατεύθυνση και κυρίως προς τους γονείς είναι σαφές: η χρήση των αντιβιοτικών πρέπει να γίνεται με φειδώ, μόνο όταν υπάρχει σαφής ένδειξη βακτηριακής λοίμωξης και πάντοτε με ιατρική εντολή. Ποτέ με πυρετό, που είναι δυνατόν να οφείλεται σε απλή ίωση! Όχι μόνο δεν επηρεάζει το νόσημα, αλλά αυξάνει τον κίνδυνο για μεταγενέστερη εμφάνιση πιο χρόνιων προβλημάτων, όπως είναι το άσθμα και οι λοιπές αλλεργικές παθήσεις.

28•in•vitro

μαρτιος 2011

Συνέντευξη Υγιεινή και ασφάλεια στην εργασία

Στη Βίκυ Καρατζαφέρη

Αγνωστος

τα εργατικά ατυχήματα

Βασιλης Μακροπουλος

Πόσοι εργαζόμενοι τον χρόνο νοσούν στους χώρους εργασίας τους; Σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά στατιστικά για τα ατυχήματα στον χώρο εργασίας (ESAW), κάθε χρόνο σε 15 κράτη - μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης περίπου πέντε εκατομμύρια εργαζόμενοι είναι θύματα εργασιακών ατυχημάτων, τα οποία οδηγούν σε περισσότερες από τρεις ημέρες απουσίας από την εργασία. Από αυτά, τα πέντε εκατομμύρια, περίπου 5.000 εργαζόμενοι, χάνουν, τελικά, τη ζωή τους. Παρόλο που τα επίσημα στοιχεία είναι ελλιπή στην Ελλάδα, λόγω ανεπαρκούς καταγραφής, υπολογίζουμε ότι το κόστος του συνόλου παροχών επιδότησης και συνταξιοδότησης (εκτός θανατηφόρων ατυχημάτων) του ΙΚΑ, για το έτος 2006, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της Γενικής Γραμματείας της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας της Ελλάδος (Γ.Γ. - ΕΣΥΕ), ανήλθε στα 382.549.374 ευρώ και οι συντάξεις εργατικών ατυχημάτων λόγω θανάτου στα 18.242.000 ευρώ. Σύμφωνα με ευρωπαϊκές μελέτες, το κόστος νοσηλείας ανέρχεται περίπου στα 200 εκατομμύρια ευρώ. Για το ίδιο έτος (2006) υπολογίζουμε ότι οι χαμένες ημέρες εργασίας ήταν περίπου 1.952.160, με κόστος 93.703.680 ευρώ και το μακροπρόθεσμο κόστος, το οποίο περιλαμβάνει τον χαμένο εργασιακό χρόνο λόγω θανατηφόρων ατυχημάτων, υπερβαίνει το ένα δισεκατομμύριο ευρώ. Και όλα αυτά στην Ελλάδα και μόνο μέσα σε μια χρονιά! Καταλαβαίνετε, προφανώς, το τεράστιο περιθώριο εξοικονόμησης πόρων από τα ασφαλιστικά ταμεία μέσω της πρόληψης, γεγονός που κρίνεται απαραίτητο εν όψει της τρέχουσας οικονομικής κρίσης.

Ο καθηγητής Βιομηχανικής και Επαγγελματικής Υγιεινής της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας (ΕΣΔΥ) «κάνει ακτινογραφία» στις επιπτώσεις που έχει η οικονομική κρίση στην υγεία των εργαζομένων, μιλά στο «In Vitro» για τις ανύπαρκτες δαπάνες σε ό,τι αφορά στην πρόληψη επαγγελματικών ασθενειών και ατυχημάτων και αποκαλύπτει στοιχεία - σοκ για την Ελλάδα.

Ποιες είναι οι συχνότερες επαγγελματικές παθήσεις; Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας και την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία για την Ασφάλεια και την Υγεία στην εργασία, τα μυοσκελετικά προβλήματα και η οσφυαλγία είναι τα πιο σημαντικά προβλήματα, με το εργασιακό stress να ακολουθεί. Αξίζει, επιπλέον, να αναφερθούμε στα οδικά ατυχήματα των επαγ-

ΜΑΡΤΙΟΣ 2011

γελµατιών οδηγών και των εργαζοµένων στις µεταφορές, µιας και αυτά έχουν πολύ µεγάλο κόστος τόσο για την οικονοµία όσο και για τους εργαζοµένους. Τα αποτελέσµατα της ειδικής δειγµατοληπτικής ευρωπαϊκής έρευνας του εργατικού δυναµικού 2007 (EU-LFS, Ad Hoc Module) έδειξαν ότι το 3,2% των εργαζοµένων στην Ε.Ε. των 27 είχε ένα εργατικό ατύχηµα κατά την περίοδο ενός έτους, το οποίο αντιστοιχεί σε επτά εκατοµµύρια εργαζόµενους και µε κατά προσέγγιση το 10% των ατυχηµάτων να αποτελεί τροχαία ατυχήµατα κατά τη διάρκεια της εργασίας. Ποιοι είναι οι πιο συχνοί τραυµατισµοί και πού οφείλονται; Σύµφωνα µε τα δεδοµένα καταγραφής, που προέρχονται κυρίως από την Ευρωζώνη, τα κατάγµατα από πτώσεις φαίνεται να είναι πολύ συχνό πρόβληµα. Ειδικότερα στον τοµέα των κατασκευών την περίοδο 2005-2009 οι πτώσεις από ύψος ήταν υπεύθυνες για το 58% των θανατηφόρων ατυχηµάτων. Ποια είναι τα πιο «επικίνδυνα» επαγγέλµατα; Σχεδόν σε όλα τα επαγγέλµατα υπάρχουν κίνδυνοι ικανοί να οδηγήσουν σε σηµαντικές βλάβες της υγείας των εργαζοµένων. Στα περισσότερα οι κίνδυνοι αυτοί µπορούν, µε τη λήψη κατάλληλων µέτρων, να ελαχιστοποιηθούν εύκολα, αλλά σε ορισµένα, παρ’ όλες τις προσπάθειες, οι κίνδυνοι δεν µπορούν εύκολα να ελαχιστοποιηθούν. Τέτοια επαγγέλµατα είναι η µεταλλουργία, τα ορυχεία, οι οικοδοµές και οι µεταφορές. Οι εργασίες αυτές είναι συνδεδεµένες µε αυξηµένο κίνδυνο ατυχηµάτων, ενώ σε άλλες εργασίες µε έκθεση σε καρκινογόνους παράγοντες υπάρχουν αυξηµένοι κίνδυνοι για εµφάνιση επαγγελµατικών καρκίνων, π.χ. η έκθεση σε αµίαντο. Τα επόµενα χρόνια αναµένεται «επιδηµία» µεσοθηλιωµάτων και δυστυχώς στη χώρα µας δεν είναι υποχρεωτική η καταγραφή τους. Λαµβάνονται µέτρα πρόληψης από τους εργοδότες; Η νοµοθεσία είναι αρκετά σαφής. Ήδη από το 1989 εκδόθηκε η «Οδηγία - Πλαίσιο» 89/391 του Συµβουλίου για τις βασικές αρχές σχετικά µε την πρόληψη και την προστασία των εργαζοµένων από εργατικά ατυχήµατα και ασθένειες, θεσπίζοντας τις γενικές αρχές

Η έκθεση του Σώµατος Επιθεωρητών Εργασίας (ΣΕΠΕ) για το 2009 αναφέρει ότι τα ατυχήµατα που δηλώνονται στο Σ.ΕΠ.Ε. είναι λιγότερα σε σχέση µε τα αντίστοιχα του ΙΚΑ.

IN•VITRO•29

πρόληψης και ορίζοντας τις υποχρεώσεις των εργοδοτών. Σύµφωνα µε τη συγκεκριµένη οδηγία, όλοι οι εργοδότες έχουν τη νοµική υποχρέωση να προστατεύουν την επαγγελµατική ασφάλεια και την υγεία των εργοδοτούµενων. Στην πράξη διαπιστώνεται πως η προσπάθεια και οι έλεγχοι από τα αρµόδια όργανα και τις αρµόδιες υπηρεσίες θα πρέπει να είναι συνεχής και επίµονη, προκειµένου να διασφαλιστεί ένα ελάχιστο ανεκτό επίπεδο ασφάλειας και υγείας για το εργατικό δυναµικό της χώρας µας. Υπάρχουν γιατροί εργασίας στα νοσοκοµεία; Τι προβλέπει ο νοµοθέτης; Δυστυχώς ελάχιστοι. Παρ’ όλο που το νοσοκοµειακό περιβάλλον είναι ένας σύνθετος εργασιακός χώρος µε πάρα πολλούς επαγγελµατικούς κινδύνους (βιολογικούς, χηµικούς, ακτινοβολίες, κυτταροστατικά φάρµακα, µυοσκελετικά προβλήµατα, βάρδιες, εφηµερίες, νυχτερινή εργασία κ.ά.) για τους εργαζόµενους σε αυτό, πολύ λίγα νοσοκοµεία έχουν µια οργανωµένη υπηρεσία Ιατρικής της Εργασίας µε επικεφαλής κάποιον ειδικό. Ο νόµος δεν εξαιρεί τα νοσοκοµεία από την υποχρέωση που έχει κάθε επιχείρηση ή υπηρεσία για Ιατρό Εργασίας, σε περίπτωση που απασχολούνται σε αυτά πάνω από 50 εργαζόµενοι. Είναι µείζον ζήτηµα άµεσης προτεραιότητας να υπάρχει σε κάθε νοσηλευτικό ίδρυµα ειδικός Ιατρός Εργασίας. Είναι κάποια µελέτη σε εξέλιξη αυτό το διάστηµα στο εργαστήριό σας και ποιο είναι το αντικείµενό της; Έχουµε τη χαρά να υλοποιούµε σταδιακά πολλές από τις ερευνητικές µας ιδέες, παρά την οικονοµική δυσπραγία των ηµερών µας, γιατί πιστεύουµε ακράδαντα ότι η πρόληψη και η πρώιµη διάγνωση είναι προτιµότερες από τη θεραπεία. Κατ’ αρχάς είµαστε σε στάδιο διαµόρφωσης των διαδικασιών για την πολύ πρώιµη διάγνωση καρκίνου του πνεύµονα και ανάπτυξης µεσοθηλιώµατος σε εργαζόµενους που έχουν εκτεθεί σε ίνες αµιάντου. Μετρώντας κάποιες πρωτεΐνες στο αίµα των εκτεθειµένων και κάνοντας χρήση ειδικών µοριακών τεχνικών, ευελπιστούµε να είµαστε σε θέση να αυξήσουµε την επιβίωση αυτών των ατόµων και να καλυτερεύσουµε κατά πολύ την πρόγνωσή τους. Μια δεύτερη προσπάθεια

Υπολογίζεται πως οι πτώσεις από ύψος αποτελούν το 30% των ατυχηµάτων και το 31% των θανατηφόρων περιστατικών στην εργασία.

που έχει ξεκινήσει στο εργαστήριο του τοµέα επαγγελµατικής και βιοµηχανικής υγιεινής είναι η ανίχνευση ενδεχόµενων αλλοιώσεων στο γενετικό υλικό όσων εργάζονται στους τοµείς καθαριότητας των δήµων και βρίσκονται για µεγάλο χρονικό διάστηµα εκτεθειµένοι σε ρύπους, που κατά βάση προέρχονται από τα σκουπίδια, µέσω της λεγόµενης τεχνικής comet assay. Μιλήστε µας λίγο για σας. Πώς αποφασίσατε να ασχοληθείτε µε αυτό το αντικείµενο; Σπούδασα Ιατρική στη Γερµανία και ειδικεύθηκα στην Παθολογία και στην Καρδιολογία. Κατά τη διάρκεια της εργασίας µου, αντιµετώπισα πολλές επαγγελµατικές ασθένειες και αυτό µε έκανε να ασχοληθώ και να ειδικευθώ στην Ιατρική της Εργασίας. Εργάστηκα στις Πανεπιστηµιακές Κλινικές του Aachen και στο πρώην Max - Plank Ινστιτούτο για τη φυσιολογία της εργασίας. Έγινα Διευθυντής του Οµοσπονδιακού Κέντρου Εργασίας και Υγείας, που στόχευε στην ανάπτυξη νέων µεθόδων για την έγκαιρη διάγνωση επαγγελµατικών ασθενειών, ενώ διεύθυνα και τα πρώτα εξωτερικά Ιατρεία Περιβαλλοντικών Ασθενειών στη Γερµανία, στην Πανεπιστηµιακή Κλινική Ιατρικής Εργασίας του Aachen. Ήρθα στην Ελλάδα σαν προσκεκληµένος ερευνητής Α’ Βαθµίδας, στο ΕΚΕΦΕ Δηµόκριτος. Έχω διατελέσει Πρόεδρος του Ελληνικού Ινστιτούτου Υγιεινής & Ασφάλειας της Εργασίας (ΕΛΙΝΥΑΕ) από το 1999 έως το 2008. Αντιµετωπίσατε δυσκολίες στη µέχρι τώρα πορεία σας; Στην Ελλάδα υπάρχει έντονα µια απαξίωση του κόσµου της εργασίας. Οι δαπάνες για την πρόληψη επαγγελµατικών ασθενειών και ατυχηµάτων είναι ανύπαρκτες, όπως σχεδόν ανύπαρκτες είναι και οι καταγραφές των επαγγελµατικών ασθενειών, ενώ καταγράφεται µόνο το 30% των εργατικών ατυχηµάτων. Είναι δυνατόν να πιστεύουµε ότι η ανταγωνιστική οικονοµία είναι δυνατή, χωρίς βελτίωση των συνθηκών εργασίας; Αντιλαµβάνοµαι ότι έχετε ένα µάλλον βεβαρηµένο καθηµερινό πρόγραµµα. Ελεύθερος χρόνος υπάρχει; Με τι σας αρέσει να ασχολείστε; Στον ελεύθερο χρόνο µου ασχολούµαι µε τη

Σύµφωνα µε τον Διεθνή Οργανισµό Εργασίας, το εργασιακό stress στοιχίζει στην ευρωπαϊκή οικονοµία είκοσι δισεκατοµµύρια ευρώ τον χρόνο.

µελέτη θεµάτων περιβάλλοντος και φιλοσοφίας, γιατί είναι αναγκαίο να βρούµε λύσεις που εξασφαλίζουν µια αξιοπρεπή ζωή στις επόµενες γενεές.Είµαι πεπεισµένος ότι το οικονοµικό σύστηµα που έχει επικρατήσει, δηλαδή του καπιταλισµού - καζίνο, δεν είναι µακροπρόθεσµα συµβατό µε την επιβίωση της ανθρωπότητας. Είναι αναγκασµένο σε έναν περιορισµένο πλανήτη να προωθεί την απεριόριστη µεγέθυνση. Είναι σαφές ότι, ενώ χρειάζονται επενδύσεις στην πραγµατική οικονοµία για να λυθούν τα προβλήµατα του περιβάλλοντος, της πείνας, του υπερπληθυσµού και της άνισης κατανοµής του πλούτου, οι νέοι «αλχηµιστές» του καπιταλισµού - καζίνο νοµίζουν ότι µετατρέπουν όχι πλέον τον µόλυβδο σε χρυσό, αλλά το χαρτί σε χρυσό, έχουν βρει την πέτρα της «σοφίας». Είναι σαν τον µοντέρνο Φάουστ, έτοιµοι να παραδώσουν τη ζωή των µελλοντικών γενεών στον αφανισµό, προετοιµάζουν δηλαδή τη γενοκτονία των αγέννητων γενεών. Σχετικά µε την οικονοµική κρίση, πώς πιστεύετε ότι επηρεάζει τους εργαζοµένους; Δυστυχώς, ενδεχοµένως να έρθουµε πολύ σύντοµα αντιµέτωποι µε ένα πρωτόγνωρο σε µέγεθος πρόβληµα, που θα αφορά στην υγεία των εργαζοµένων, στην ασφάλεια στην εργασία και στη Δηµόσια Υγεία. Ο µεταβαλλόµενος κόσµος της εργασίας θέτει ολοένα και περισσότερες απαιτήσεις στους εργαζοµένους, καθώς η οικονοµική κρίση που ταλανίζει τη χώρα µας και η γενικότερη ευρωπαϊκή οικονοµική δυσπραγία δηµιουργούν ένα ασφυκτικό πλαίσιο, που περιλαµβάνει περικοπές προσωπικού, υποχρεωτικές µετατάξεις, ελαστικά ωράρια, αυξανόµενη χρήση συµβάσεων εργασίας ορισµένου χρόνου, διαρκώς αυξανόµενη εργασιακή ανασφάλεια, εντατικοποίηση της εργασίας και κακή ισορροπία µεταξύ εργασιακού και ιδιωτικού βίου. Όλα τα παραπάνω δηµιουργούν ένα εκρηκτικό µίγµα, που µπορεί να γίνει η αιτία για εκπτώσεις στην υγεία και στην ασφάλεια των εργαζοµένων, πράγµα που µακροπρόθεσµα θα επιβαρύνει ακόµα περισσότερο την εθνική οικονοµία από τον αυξηµένο αριθµό απουσιών, τις ασφαλιστικές αποζηµιώσεις, τη µειωµένη παραγωγή και την αύξηση των νοσηλευτικών και φαρµακευτικών δαπανών.

Στον τοµέα των κατασκευών την περίοδο 2005-2009 οι πτώσεις από ύψος ήταν υπεύθυνες για το 58% των θανατηφόρων ατυχηµάτων.

Μαρτιος 2011

30•in•vitro

Review

Συνεργάστηκαν οι: Νώντας Καποσίτας, M.D.,PhD, Πλαστικός Χειρουργός, εξειδικευθείς στο University of Illinοis at Chicago, USA, Διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Μέλος της American Society for Aesthetic Plastic Surgery (ASAPS) και της International Society of Aesthetic Plastic Surgery (ISA) και ο Αθανάσιος Κοντογιάννης, πλαστικός χειρουργός

Μη επεμβατικές μέθοδοι της πλαστικής χειρουργικής

Γράφει η Μαρία Ορφανίδου

Όμορφη χωρίς νυστέρι Άραγε τι είναι αυτό που κάνει τον σημερινό άνθρωπο να επιζητά την τέλεια εξωτερική εμφάνιση προστρέχοντας στην... κατά παραγγελία ομορφιά; Μήπως ο Ντόριαν Γκρέι που όλοι έχουμε μέσα μας; Ή η ελπίδα για μια διαφορετική εμφάνιση, που ως διά μαγείας θα λύσει όλα μας τα προβλήματα; Όποια κι αν είναι η απάντησή, εκείνο που πρέπει να ξέρετε πάνω από όλα είναι ότι η πλαστική χειρουργική έχει εξελιχθεί σήμερα τόσο, που κανένα πλέον μέρος του ανθρώπινου σώματος δεν έχει μείνει «ανεξερεύνητο» από τους πλαστικούς χειρουργούς. Και το κυριότερο; Σήμερα έχουν αναπτυχθεί στον χώρο της Κοσμητικής Ιατρικής τεχνικές, ραδιοσυχνότητες και επαγγελματικά τρικ που σβήνουν κάθε ψεγάδι ομορφιάς απλά, γρήγορα, ανώδυνα, αναίμακτα και κυρίως χωρίς το χέρι να μπαίνει πολύ βαθιά στην τσέπη. Η άνοιξη, άλλωστε, είναι η εποχή της ανανέωσης για τους περισσότερους.

Ενέσιμα Lunch Brake Face Lift

Στις μέρες μας πολλές γυναίκες, λόγω πίεσης χρόνου, αναζητούν γρήγορες λύσεις, όχι επώδυνες, αλλά αποτελεσματικές, για ν’ αντιμετωπίσουν τα σημάδια του χρόνου, που «τρέχει» αμείλικτος. Και πού απευθύνονται; Στην πλαστική χειρουργική, βέβαια, που σήμερα είναι σε θέση να χρησιμοποιεί ανώδυνες τεχνικές, οι οποίες γίνονται στο ιατρείο, σε χρόνο λιγότερο από 30 λεπτά και ονομάζονται χαρακτηριστικά Lunch Brake Face Lift. Δηλαδή «διόρθωση» προσώπου στη διάρκεια του μεσημεριανού διαλείμματος. Οι τεχνικές αυτές θα μπορούσαν να ταξινομηθούν σ’ αυτές που έχουν σκοπό να εξαλείψουν τις ρυτίδες και σ’ αυτές που αναζωογονούν την επιφάνεια του δέρματος (Resurfacing Techniques).

Υαλουρονικό οξύ

επτές ρυτίδες Λ Η εξάλειψη των λεπτών και νηματοειδών ρυτίδων γίνεται συνήθως με λεπτόρρευστο υαλουρονικό οξύ. Τελευταία χρησιμοποιείται μια ειδική τεχνική με Restylane που ονομάζεται Vital White Pen Injector. Στην τεχνική αυτή ενεργό ρόλο παίζει μια ειδική συσκευή, που ελέγχει το βάθος και την ποσότητα έκχυσης του λεπτόρρευστου υαλουρονικού οξέος. Είναι κατάλληλη για τη νηματοειδή ρυτίδωση κάτω από τα μάτια, γύρω από το στόμα αλλά και εκεί που η έκχυση του παχύρρευστου υαλουρονικού έχει αφήσει μια νηματοειδή ρυτίδα. Γίνεται σε 30 λεπτά στο ιατρείο, χωρίς πόνο και εκχυμώσεις ή άλλες παρενέργειες. Το κόστος είναι 350 ευρώ.

αθιές ρυτίδες Β Όταν οι ρυτίδες είναι πιο βαθιές, οι ειδικοί χρησιμοποιούν πιο παχύρρευστο υαλου-

ρονικό (Restylane, Juviderm, Puragen). Σ’ αυτή την περίπτωση, ο χρόνος είναι λιγότερος από 30 λεπτά και η γυναίκα μπορεί να επιστρέψει στην εργασία ή στο σπίτι της. Δεν παρατηρούνται επιπλοκές από την έκχυση του υαλουρονικό οξέος. Η διάρκεια του αποτελέσματος είναι 6 - 8 μήνες. Το κόστος είναι από 350 - 450 ευρώ.

ολύ βαθιές ρυτίδες Π Όταν οι ρυτίδες είναι πολύ βαθιές (ρινοχειλικές) – όπως συμβαίνει σε πολλές γυναίκες –, τότε μπορεί να χρησιμοποιηθεί είτε αρκετά παχύρρευστο υαλουρονικό είτε πολυ-γαλακτικό οξύ. Το πολυ-γαλακτικό γίνεται σε δυο συνεδρίες σε διάστημα ενός μήνα η μία από την άλλη. Αρχίζει να δρα από τον 3ο μήνα και το αποτέλεσμα διαρκεί έως και δύο χρόνια. Το βασικό είναι ότι γεμίζει μια βαθιά ρυτίδα με το κολλαγόνο του ίδιου του οργανισμού. Το κόστος εδώ ανεβαίνει και κυμαίνεται από 1.200 έως

1.500 ευρώ.Για τις δυναμικές ρυτίδες του μετώπου το ενέσιμο που δίνει λύσεις είναι το γνωστό Botox, το οποίο εφαρμόζεται στο ιατρείο, ανώδυνα, σε 10 λεπτά.

Ε φέ λάμψης Όταν θέλουμε απλώς να φρεσκάρουμε την επιφάνεια του δέρματος, οι πλαστικοί χειρουργοί προτείνουν το Easy TCA Peeling ή την ειδική κρέμα αναζωογόνησης (spot cream). To easy peeling γίνεται στο ιατρείο σε 30 λεπτά της ώρας και δεν αφήνει κοκκινίλες. Η γυναίκα θα φορέσει μια ειδική μάσκα και θα επιστρέψει στο σπίτι. Είναι κατάλληλο για τη φωτογήρανση και προσφέρει, σε 4-5 συνεδρίες, ένα πολύ καλό αποτέλεσμα. Το κόστος είναι 300 ευρώ η συνεδρία. Όταν η γυναίκα δεν έχει χρόνο γι’ αυτό, τότε προτείνεται η spot cream για διάστημα 4 - 6 εβδομάδων (φοριέται κάθε βράδυ μόνη της, ενώ το πρωί φοριέται μαζί μ’ ένα αντηλιακό για προστασία.

Μαρτιος 2011

Μετά τα τριάντα, οι πρώτες λεπτές γραμμές γύρω από τα μάτια κάνουν την εμφάνισή τους, ενώ αρχίζουν να σχηματίζονται και κάποιες ανεπαίσθητες ρυτίδες. Όμως, σύμφωνα με τους επιστήμονες, το 75% των πρώτων ανεπιθύμητων σημαδιών γήρανσης οφείλεται και σε άλλους παράγοντες, όπως: η ηλιακή ακτινοβολία, η ατμοσφαιρική ρύπανση και οι φυσικές και επαναλαμβανόμενες συσπάσεις σε κάθε έκφραση του προσώπου μας.

in•vitro•31

Οι τεχνικές της νέας εποχής Resurfacing

Πρόκειται για μια ιδιαίτερη εφαρμογή του laser CO2, που έχει θεαματικά αποτελέσματα στην ανανέωση και την ανάπλαση του δέρματος διώχνοντας ρυτίδες, ουλές και διχρωμίες, ενώ αντιμετωπίζει σε σημαντικό βαθμό και τη χαλάρωση του προσώπου, απομακρύνοντας έτσι την προοπτική ενός face lifting.Η συγκεκριμένη θεραπευτική εφαρμογή του laser γίνεται με τοπική αναισθησία και δεν χρειάζεται παραμονή στην κλινική. Τις πρώτες μέρες, θα υπάρχει μια ρόδινη απόχρωση στο πρόσωπο, που προοδευτικά επανέρχεται στο φυσιολογικό του χρώμα. Ενδεικτική τιμή από 3.000 ευρώ για ολόκληρη τη θεραπεία.

Photothermo-Lift

Τεχνική που αναζωογονεί πρόσωπο, μπράτσα, μπούστο και περιορίζει τα ψωμάκια και την κοιλιά. Χρησιμοποιώντας τη θερμική ενεργοποίηση του δικού μας κολλαγόνου, η μέθοδος αυτή προκαλεί 35%-45% σύσφιγξη της πάχυνσής του, με αποτέλεσμα τη νεανική και σφριγηλή όψη του δέρματος.Εφαρμόζεται από τον πλαστικό χειρουργό στον χώρο του ιατρείου του, 4-5 φορές κάθε τρεις εβδομάδες με λέιζερ νέας γενιάς. Η κάθε συνεδρία διαρκεί 1 ώρα. Τα αποτελέσματα – που διαρκούν 2-3 χρόνια – βελτιώνονται διαρκώς και για τους επόμενους 2-3 μήνες μετά τη θεραπεία. Το κόστος μιας συνεδρίας αρχίζει ενδεικτικά από 300 ευρώ και εξαρτάται από το πρόβλημα και το μέρος του σώματος όπου θα εφαρμοστεί η μέθοδος.

Υγρό, μηχανικό πίλινγκ

Το μηχανικό πίλινγκ, που χαρίζει λάμψη και ανανέωση, αποκτά μια καινοτομία: την υγρή μικροδερμοαπόξεση. Ένα διαμάντι αφαιρεί εντελώς ανώδυνα τα επιφανειακά νεκρά κύτταρα, ενώ θεραπευτικές ουσίες εγχύονται συγχρόνως από μια ειδική κεφαλή. Η νέα θεραπεία SilkPeel αποκαθιστά το ταλαιπωρημένο δέρμα – χωρίς πόνο και μελανιές – με ένα πίλινγκ που δρα βαθύτερα απ’ ό,τι το συνηθισμένο μηχανικό. Η συσκευή συνδυάζει μικροδερμοαπόξεση με μη ενέσιμη μεσοθεραπεία, αυτή τη φορά σε πρόσωπο και σώμα (λαιμό, ντεκολτέ και πλάτη), αλλά χωρίς την εκτόξευση μικροκρυστάλλων. Η ήπια ερυθρότητα, που ίσως εμφανιστεί, υποχωρεί σε περίπου δύο ώρες. Το κόστος κάθε συνεδρίας ξεκινάει από 150 ευρώ.

Νέα εφαρμογή του Thermage

Πρόκειται για μονοπολικές ραδιοσυχνότητες που επιτρέπουν να πετυχαίνονται πλούσια χείλη χωρίς ενέσεις. Αξιοποιούνται οι μικρές κεφαλές της συσκευής – που συνήθως χρησιμοποιούνται στα βλέφαρα – για να τονίσουν το περίγραμμα του άνω και κάτω χείλους. Η κεφαλή δρα και στις ρυτίδες του καπνιστή, οι οποίες λειαίνονται. Μία έως δύο συνεδρίες σε απόσταση από είκοσι ημέρες έως έναν μήνα αρκούν. Το αποτέλεσμα διαρκεί για δύο έως δυόμισι χρόνια. Η τιμή κάθε συνεδρίας ξεκινά από 300 ευρώ.

Νέο Thermage

Ένας τρόπος που κάνει ακόμα πιο ανώδυνη τη θεραπεία σύσφιγξης με το Thermage αυξάνοντας την αποτελεσματικότητά του. Η νέα γενιά συσκευών ονομάζεται CPT (Comfort Pulse Technology) και βασίζεται στην τεχνολογία της σταδιακής διοχέτευσης της ενέργειας στα βαθύτερα στρώματα της επιδερμίδας. Η θεραπεία πετυχαίνει σύσφιγξη σε μία συνεδρία σε πρόσωπο, λαιμό, μπράτσα, κοιλιά, γλουτούς και μηρούς. Η ανάπλαση του κολλαγόνου πετυχαίνεται σταδιακά από έξι μήνες έως έναν χρόνο και το αποτέλεσμα διαρκεί για δύο έως τρία χρόνια. Το κόστος της θεραπείας ξεκινά από 1.500 - 2.000 ευρώ ανάλογα με την περιοχή.

Μαρτιος 2011

32•in•vitro

Γνωρίζεις ότι... Νέα φάρμακα Νέα ουσία μειώνει τον κίνδυνο εγκεφαλικού Καλύτερα αποτελέσματα ακόμη και από την ασπιρίνη δείχνει να έχει η ουσία απιξαμπάνη, όσον αφορά τη μείωση του κινδύνου για εγκεφαλικό επεισόδιο, σε ασθενείς που πάσχουν από κολπική μαρμαρυγή. Περίπου οι μισοί από τους ασθενείς δεν μπορούν να ακολουθήσουν θεραπεία με ισχυρότερα φάρμακα από την ασπιρίνη για να προστατεύσουν το καρδιαγγειακό τους σύστημα. «Όλοι περιμέναμε ένα τόσο ισχυρό φάρμακο, όπως η απιξαμπάνη, να συνδέεται με περισσότερες και σοβαρές επιπλοκές σε σχέση με την ασπιρίνη, τελικά όμως αποδείχθηκε ανώτερη» τονίζει ο καθηγητής Χανς Κρίστοφερ Ντίνερ.

«Όχι» σε κοκτέιλ σκευασμάτων Γονείς οι οποίοι χορηγούν στα παιδιά τους συνδυασμό παρακεταμόλης με ιβουπροφαίνη μόνο και μόνο για να αντιμετωπίσουν έναν ήπιο πυρετό, μπορεί να παρατείνουν την ασθένεια αλλά και να θέσουν σε κίνδυνο την υγεία των παιδιών, προειδοποιεί έκθεση ειδικών της Αμερικανικής Παιδιατρικής Εταιρείας. Παρ’ ότι, σύμφωνα με το Βρετανικό Εθνικό Συνταγολόγιο, τα παιδιά δεν πρέπει να λαμβάνουν παρακεταμόλη περισσότερες από τέσσερις φορές την ημέρα και μία φορά ιβουπροφαίνη, οι Αμερικανοί στην έκθεσή τους αναφέρουν ότι και τα δύο φάρμακα συνδέονται με παρενέργειες.

Συνδυασμός φαρμάκων ανακουφίζει την ακοή Στο εργοστάσιο, στη συναυλία ή στο πεδίο της μάχης, από τις συχνότερες απειλές που αντιμετωπίζει κάποιος είναι η απώλεια της ακοής λόγω του θορύβου. Ερευνητές στην ιατρική σχολή του Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον έχουν συνθέσει ένα κοκτέιλ δύο φαρμάκων που μειώνει την απώλεια ακοής σε ποντίκια όταν χορηγείται πριν από την έκθεσή τους σε δυνατό θόρυβο. Το επόμενο βήμα τους είναι να δοκιμάσουν τον συνδυασμό του αντιεπιληπτικού φαρμάκου με το αντιφλεγμονώδες, που είναι ήδη εγκεκριμένα από τον Αμερικανικό Οργανισμό Φαρμάκων, σε πειραματόζωα με σύστημα ακοής πιο κοντά στο ανθρώπινο.

Χάπι news Εμβόλιο - σπρέι κατά Αλτσχάιμερ και εγκεφαλικού Προστασία απέναντι τόσο στη νόσο Αλτσχάιμερ όσο και στο εγκεφαλικό υπόσχεται ένα εμβόλιο που προορίζεται να λαμβάνεται από τη μύτη με τη μορφή σπρέι και αναπτύσσεται από ερευνητές του τμήματος νευροβιολογίας του Πανεπιστημίου του Τελ Αβίβ. Το νέο εμβόλιο επιδιορθώνει αγγειακές βλάβες στον εγκέφαλο συγκεντρώνοντας «στρατιωτικές δυνάμεις» από το ανοσοποιητικό σύστημα του ίδιου του οργανισμού. Εκτός μάλιστα από την προφυλακτική του δράση, μπορεί να είναι αποτελεσματικό ακόμη και όταν τα συμπτώματα της νόσου έχουν κάνει ήδη την εμφάνισή τους. «Χρησιμοποιώντας τμήμα του φαρμάκου, που προηγουμένως είχε δοκιμαστεί ως

αντιγριπικό φάρμακο, έχουμε καταφέρει να προκαλέσουμε την απάντηση του ανοσοποιητικού συστήματος κατά συγκεκριμένων πρωτεϊνών στα αιμοφόρα αγγεία» λέει ο επικεφαλής της έρευνας Dr Dan Frenkel. Οι ερευνητές εκτιμούν ότι το εμβόλιο θα μπορούσε να χορηγείται προληπτικά σε ανθρώπους που ανήκουν σε ομάδα υψηλού κινδύνου για νόσο Αλτσχάιμερ, σε εκείνους που έχουν αρχίσει ήδη να εκδηλώνουν τα πρώτα συμπτώματα της νόσου αλλά και για την αποκατάσταση κάθε αγγειακής βλάβης σε όσους έχουν υποστεί εγκεφαλικό επεισόδιο. Μέχρι σήμερα, άλλωστε, το εμβόλιο δεν έχει παρουσιάσει τοξικότητα στα πειραματόζωα στα οποία εφαρμόζεται.

Το μυστικό για να ενισχύσουν τα αντιγριπικά εμβόλια ανακάλυψαν Αμερικανοί επιστήμονες σε ένα νέο φάρμακο που αρχικά αναπτύχθηκε ως αντικαρκινικό. Σύμφωνα με την έρευνά τους, η ουσία DMXAA προκαλεί τη δημιουργία αντιικών πρωτεϊνών στον οργανισμό που επεμβαίνουν στη δυνατότητα του ιού να εξαπλώνεται.

Γράφει ο Δημήτρης Παπαντωνίου

Πλήγμα στη… ρίζα της κυστικής ίνωσης Ιδιαίτερα σημαντικά είναι τα αποτελέσματα των δοκιμών 3ης φάσης ενός νέου φαρμάκου στη μάχη κατά του παράγοντα που προκαλεί την κυστική ίνωση, την πιο κοινή κληρονομική πνευμονοπάθεια. Το φάρμακο με την ονομασία VX-770 αναπτύχθηκε από ερευνητές στο Κέιμπριτζ της Μασαχουσέτης και αποτελεί τη μόνη θεραπεία που στοχεύει στην αιτία της πάθησης και όχι στα συμπτώματά της. Προς το παρόν, η θεραπεία αφορά ένα μικρό ποσοστό ασθενών που παρουσιάζουν γονιδιακή μετάλλαξη, ωστόσο ο συνδυασμός του με ένα άλλο υπό ανάπτυξη φάρμακο γεννά την ελπίδα για κάλυψη περισσότερων ασθενών στο μέλλον. Εκπρόσωποι της παρασκευάστριας εταιρείας πάντως αναφέρουν ότι σε τρεις μήνες θα υποβάλουν αίτηση για έγκριση κυκλοφορίας στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη.

Αντικαρκινικό φάρμακο προλαμβάνει την τύφλωση Η αντικαρκινική ουσία μπεβασιζουμάμπη θα μπορούσε επίσης να χρησιμοποιείται και για την πρόληψη της τύφλωσης σε πρόωρα βρέφη που γεννήθηκαν προτού τα μάτια τους αναπτυχθούν πλήρως, σύμφωνα με αμερικανική μελέτη. Μία μόνο ένεση του φαρμάκου στα μάτια των πρόωρων βρεφών απέτρεψε την τύφλωση πιο αποτελεσματικά από ό,τι η επέμβαση με τη χρήση λέιζερ, τη συνήθη δηλαδή μέθοδο που εφαρμόζεται όταν υπάρχουν ενδείξεις προβλήματος. Παρ’ ότι απαιτείται περαιτέρω έρευνα, τα έως τώρα αποτελέσματα είναι πολλά υποσχόμενα αφού η μέθοδος είναι απλή και με μικρό κόστος. Σημαντικό είναι επίσης ότι μετά τη λήψη του φαρμάκου μόνο το 6% των βρεφών εμφάνισε υποτροπή.

Μαρτιος 2011

in•vitro•33

Science Τεχνολογία και υγεία

Γράφει ο Δημήτρης Παπαντωνίου

Ένα «μπαλόνι» για την πνευμονία Στην πρόληψη χιλιάδων θανάτων από πνευμονία κάθε χρόνο στοχεύει μια νέα συσκευή που δημιούργησαν ερευνητές από το Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Τζόρτζια. Η συσκευή περιέχει έναν πλαστικό σωλήνα που καταλήγει σε ένα επιστόμιο. Ο ασθενής εφαρμόζει το επιστόμιο στο στόμα του και βήχει μέσα στη συσκευή ώστε να γεμίσει τον αεραγωγό που μοιάζει με μπαλόνι. Στη συνέχεια ο αέρας από τους πνεύμονες περνά μέσα από ένα φίλτρο και με τη χρήση ειδικών υγρών διαχωρίζονται τα μόρια που προέρχονται από το ανώτερο αναπνευστικό από εκείνα που προέρχονται από τους πνεύμονες. Μέχρι σήμερα ανάλογες μέθοδοι έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικές μόνο σε ποσοστό 40%. Συνήθως τα δείγματα συσκευών που είχαν κατασκευαστεί μολύνονταν από τα βακτήρια του στόματος, γεγονός που οδηγούσε σε λανθασμένη διάγνωση και εσφαλμένη χορήγηση αντιβιοτικών. «Έχει τη δυνατότητα να σώσει περισσότερες ζωές από οποιαδήποτε άλλη ιατρική συσκευή» αναφέρουν οι δημιουργοί της συσκευής και συμπληρώνουν: «Στόχος μας είναι να παρέχουμε καλύτερη ιατρική με μικρότερο κόστος για τους ασθενείς και το σύστημα υγείας. Θέλαμε μία λύση που να αφορά όλο τον κόσμο, έτσι ώστε να έχουν πρόσβαση σε αυτή και ασθενείς σε αναπτυσσόμενες χώρες». Η συσκευή αναμένεται να κυκλοφορήσει σύντομα στις Ηνωμένες Πολιτείες και μέσα στα επόμενα δύο χρόνια και σε άλλες χώρες.

Νέο μαλλί κατ’ οίκον Το ενδιαφέρον για τις θεραπείες κατά της τριχόπτωσης αυξάνεται τα τελευταία χρόνια, ωστόσο το κόστος τους είναι για πολλούς αποτρεπτικό. Η αμερικανική εταιρεία Apira Science ανακοίνωσε πρόσφατα την κυκλοφορία του συστήματος iGrow, υποστηρίζοντας ότι με αυτό θα μειωθεί σημαντικά το κόστος των θεραπειών αποκατάστασης των μαλλιών. Το iGrow είναι ένα κράνος που διαθέτει λέιζερ και διόδους φωτοεκπομπής, τα γνωστά LED. Η θεραπεία χαμηλής ακτινοβολίας στο δέρμα του κρανίου, σύμφωνα με την εταιρεία, βοηθά τα μαλλιά να μεγαλώσουν και δεν είναι απαραίτητο να εφαρμοστεί σε κάποιο ιατρείο, αλλά στο σπίτι του ενδιαφερομένου. Το ειδικό κράνος φέρει μάλιστα και ακουστικά, ενώ μπορεί να συνδεθεί με iPod ή MP3 player ώστε όποιος το χρησιμοποιεί να μπορεί να ακούει και την αγαπημένη του μουσική! Οι δημιουργοί της συσκευής υποστηρίζουν ότι αποτελέσματα μπορεί να εμφανιστούν ακόμη και μετά από 12 εβδομάδες συνεχούς χρήσης, αν και συνιστούν η θεραπεία να έχει διάρκεια 24 εβδομάδων προκειμένου να είναι πιο αποτελεσματική.

Το πιεσόμετρο του μέλλοντος

Μόνο τρία λεπτά καθημερινής εφαρμογής της συσκευής ανόρθωσης μύτης Beauty Lift είναι αρκετά για ένα τέλειο προφίλ, υποστηρίζουν Ιάπωνες ερευνητές. Η συσκευή μοιάζει με νάρθηκα και προκαλεί δονήσεις κάτω από τη μύτη, στις πλευρές της και μπροστά. (www. medgadget. com)

πανάσταση στον τρόπο με τον οποίο οι ασθενείς μετρούν μέχρι σήμερα την αρτηριακή τους πίεση αναμένεται να φέρει μία νέα συσκευή μέτρησης της πίεσης, που έχει τη μορφή βραχιολιού. Η ανακάλυψη, που είναι αποτέλεσμα συνεργασίας του Πανεπιστημίου του Λέισεστερ και εταιρείας στη Σιγκαπούρη, δίνει τη δυνατότητα στους γιατρούς να ελέγχουν τους ασθενείς τους πολύ πιο αποτελεσματικά, καθώς παρέχει ακριβέστερα δεδομένα. Κι αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι μετράει την πίεση πιο κοντά στην καρδιά, δηλαδή την κεντρική αορτική συστολική πίεση. Μέχρι σήμερα το πιεσόμετρο εφαρμόζεται στον βραχίονα του ασθενούς επειδή αυτό διευκολύνει περισσότερο. Ωστόσο μπορεί να μην αντικατοπτρίζεται πάντα με ακρίβεια η πίεση στις μεγάλες αρτηρίες κοντά στην καρδιά. Η νέα τεχνολογία αντιθέτως χρησιμοποιεί έναν αισθητήρα που φοριέται στον καρπό και καταγράφει τον σφυγμό. Στη συνέχεια, σε σύνδεση με υπολογιστή που διαθέτει δεδομένα από μαθηματικά μοντέλα του σφυγμικού κύματος, οι επιστήμονες μπορούν να «διαβάσουν» την πί-

εση κοντά στην καρδιά. Ασθενείς μάλιστα που δοκίμασαν την πρωτοποριακή συσκευή, τη βρήκαν ευκολότερη στη χρήση της και πιο άνετη, αφού μπορεί να φοριέται σαν ρολόι. Το όφελος δεν περιορίζεται όμως μόνο στη διευκόλυνση των ασθενών. Είναι πολύ σημαντικό το γεγονός ότι η μέτρηση γίνεται στην αορτή που βρίσκεται πιο κοντά στην καρδιά και τον εγκέφαλο, εκεί δηλαδή όπου η υψηλή αρτηριακή πίεση μπορεί να προκαλέσει μεγάλες βλάβες. Επιπλέον, όπως εξηγούν οι ειδικοί, η πίεση στην αορτή μπορεί να είναι αρκετά διαφορετική από εκείνη που παραδοσιακά μετριέται στο μπράτσο. Οι ερευνητές, αν και κάνουν λόγο για μια μεγάλη πρόοδο, δηλώνουν ότι η συσκευή δεν πρόκειται να αντικαταστήσει από τη μια στιγμή στην άλλη το γνωστό πιεσόμετρο. Ευελπιστούν πάντως ότι το νέο σύστημα μέτρησης θα βοηθήσει στον καλύτερο προσδιορισμό εκείνων που θα ωφεληθούν περισσότερο από τη θεραπεία, κάτι που είναι ιδιαίτερα σημαντικό για νέους ανθρώπους στους οποίους τα αποτελέσματα της μέτρηση της πίεσης στο μπράτσο μπορεί μερικές φορές να είναι υπερβολικά σε σχέση με τη μέτρηση της πίεσης στην αορτή.

Μίνι υπολογιστής για τα μάτια Τον μικρότερο ηλεκτρονικό υπολογιστή που δημιουργήθηκε ποτέ, εμφύτευσαν στο μάτι ασθενούς με γλαύκωμα Αμερικανοί επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν. Το μικροσκοπικό κομπιούτερ έχει διάσταση μόλις ενός τετραγωνικού χιλιοστού και περιλαμβάνει έναν επεξεργαστή χαμηλής ενέργειας, έναν αισθητήρα πίεσης του αίματος στο μάτι, μία μνήμη, μία εξαιρετικά λεπτή μπαταρία, μία ηλιακή κυψέλη και μία ασύρματη κεραία που μεταδίδει δεδομένα σε μια εξωτερική συσκευή ή σε δίκτυο υπολογιστών. Η συσκευή, που έχει τη δυνατότη-

τα αποθήκευσης δεδομένων έως και μιας εβδομάδας, πραγματοποιεί αυτόματα μετρήσεις ανά 15 λεπτά και παρακολουθεί συνεχώς την πίεση του αίματος στο μάτι του ασθενούς, παρέχοντας πληροφορίες για την εξέλιξη του γλαυκώματος. Για τη φόρτιση της μπαταρίας χρειάζεται απλώς το μάτι του ασθενούς να είναι εκτεθειμένο επί δέκα ώρες σε φωτισμό εσωτερικού χώρου ή επί μιάμιση ώρα σε ανοιχτό χώρο στο φως του ήλιου. Παρ’ όλα αυτά, ο μικροσκοπικός υπολογιστής θα χρειαστεί να εξελιχθεί αλλά και να δοκιμαστεί ακόμη περισσότερο προτού κυκλοφορήσει στο εμπόριο.

Μαρτιος 2011

34•in•vitro

Ρεπορτάζ Πολιτική υγείας

Γράφει ο Βασίλης Βενιζέλος

ΕΣΥ:

Αλλάζει ή βουλιάζει...

ολύ μεγάλα προβλήματα αναμένεται να βρει το επόμενο διάστημα μπροστά του ο υπουργός Υγείας Ανδρέας Λοβέρδος, καθώς η ασκούμενη πολιτική Υγείας εισέρχεται τώρα στον σκληρό πυρήνα της παροχής των υπηρεσιών Υγείας. Η κοινή γνώμη εμφανίζει, πλέον, σημάδια κόπωσης από την περιοριστική οικονομική πολιτική, αλλά ο υπουργός Υγείας είναι υποχρεωμένος να παρουσιάσει σαφείς αλλά και μόνιμες προόδους στον έλεγχο και τη συγκράτηση των δημόσιων δαπανών Υγείας. Σε μία εποχή, στην οποία οι δαπάνες Υγείας αυξάνονται με δυσθεώρητα γοργούς ρυθμούς, το έργο του υπουργού Υγείας θα είναι πολύ δύσκολο, δεδομένου μάλιστα ότι το μνημόνιο αναθεωρείται σχεδόν σε τακτικά χρονικά διαστήματα και νέοι στόχοι μπαίνουν στην «ατζέντα» της κυβέρνησης. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΟΣΑ, οι δα-

πάνες Υγείας θα αυξηθούν στα επόμενα χρόνια με ρυθμό της τάξης του 15% για όλες τις χώρες - μέλη του Οργανισμού, ενώ ο αντίστοιχος ρυθμός για τις ΗΠΑ θα φτάσει ακόμη και το 20%! Μάλιστα, το 40% της αύξησης των σχετικών δαπανών οφείλεται στους δημογραφικούς παράγοντες και η Ελλάδα βρίσκεται στην κορυφή των χωρών οι οποίες εμφανίζουν γοργή γήρανση του πληθυσμού τους. Ο καθηγητής Πολιτικής της Υγείας της Εθνικής Σχολής Δημοσίας Υγείας (ΕΣΔΥ) κ. Νίκος Μανιαδάκης, σε ομιλία του με θέμα «Η εκτίμηση της πολιτικής και των οικονομικών της υγείας την εποχή του μνημονίου», ανέφερε ότι οι πολίτες ηλικίας άνω των 65 ετών καταναλώνουν ποσοτικά επίπεδα υπηρεσιών Υγείας κατά 7 - 8 φορές υψηλότερα από τον μέσο όρο. Το στοιχείο αυτό πρέπει να εκτιμηθεί σε συνδυασμό με τη συνεχή αύξηση του προσδόκιμου ζωής των πολιτών, αύξηση η οποία παρατηρείται και στη χώρα μας. Ο δεύτερος παράγοντας, ο οποίος επιδρά

αυξητικά στις δαπάνες Υγείας είναι η εισαγωγή της νέας ιατρικής τεχνολογίας, μεγάλο ποσοστό της οποίας αφορά τα νέα φάρμακα, τα οποία – πέρα από την εκτόξευση των δαπανών – συμβάλλουν ταυτόχρονα κατά 30% στην αύξηση του προσδόκιμου επιβίωσης. Σύμφωνα με τον κ. Μανιαδάκη, η πιο εντυπωσιακή αύξηση των δαπανών υγείας θα προέλθει τα επόμενα χρόνια από τον τομέα της Ογκολογίας. Ο ίδιος υποστήριξε ότι η φαρμακευτική δαπάνη δεν επηρεάζεται αυξητικά από τις τιμές των φαρμάκων, οι οποίες παραμένουν χαμηλές στη χώρα μας, αλλά από τις ποσότητές τους και τα νέα φάρμακα. Προκειμένου να στηρίξει τις διαπιστώσεις του ο κ. Μανιαδάκης επικαλέστηκε σχετική μελέτη του London School of Economics, η οποία δημοσιεύτηκε το 2002.

Το μνημόνιο αναθεωρείται σχεδόν τακτικά και νέοι στόχοι μπαίνουν στην «ατζέντα» της κυβέρνησης

Μαρτιος 2011

in•vitro•35

Στόχοι του μνημονίου

> > >

Μικρές «πικρές» αλήθειες Μ

ε ετήσιο ρυθμό 7% αυξάνονταν οι δαπάνες Υγείας στην Ελλάδα την περίοδο 1997 - 2007, σύμφωνα με τα στοιχεία του Ν. Μανιαδάκη. Η μεγάλη ιδιαιτερότητα της χώρας μας σε αυτόν τον τομέα είναι το γεγονός ότι μόνο το 60% των δαπανών Υγείας είναι δημόσιες. Με άλλα λόγια, η Ελλάδα προσιδιάζει σε εκείνες τις χώρες στις οποίες τα συστήματα Υγείας στηρίζονται κυρίως στα συστήματα της ιδιωτικής ασφάλισης. Άλλη μία ιδιαιτερότητα της Ελλάδας είναι ο τρόπος χρηματοδότησης του δημοσίου συστήματος Υγείας: Από τη γενική φορολογία, από τις ασφαλιστικές εισφορές, αλλά και απευθείας από τους πολίτες. Το δημόσιο σύστημα Υγείας της χώρας μας χαρακτηρίζεται από τους πολλούς γιατρούς, τα πολλά ιατρικά μηχανήματα, τα πολλά φάρμακα και την ανεξέλεγκτη χορήγηση φαρμάκων, την οποία προσπαθούν τώρα να τιθασεύσουν με το σύστημα της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης. Πάντως τα έως τώρα αποτελέσματα της νέας προσπάθειας στον ΟΑΕΕ δεν δημιουργούν μεγάλη αισιοδοξία, καθώς το σύστημα «μπλοκάρει» διαρκώς, και

ένα πολύ μεγάλο ποσοστό συνταγών από γιατρούς του συγκεκριμένου ταμείου είναι ακόμη... χειρόγραφες! Ένα ακόμη χαρακτηριστικό του δημοσίου συστήματος Υγείας της χώρας μας είναι η υψηλή μεταβλητότητά του. Είναι χαρακτηριστικό ότι υπάρχουν Υγειονομικές Περιφέρειες (ΥΠΕ) της χώρας, όπου ο αριθμός των εξετάσεων ανά ασθενή σημειώνει τριψήφιο νούμερο, ενώ σε άλλες ΥΠΕ δεν ξεπερνά τις 50... Εκείνο το οποίο έχει παρατηρηθεί κατ’ επανάληψη στο ελληνικό ΕΣΥ είναι η υψηλή αποτελεσματικότητα των μικρών νοσοκομείων και των Κέντρων Υγείας, ενώ το πρόβλημα φαίνεται ότι εντοπίζεται σε μεγάλα δευτεροβάθμια νοσοκομεία, τα οποία αξιολογούνται σχετικά χαμηλά. Υπάρχουν, μάλιστα, περιπτώσεις υπερσυγκέντρωσης νοσηλευτικών ιδρυμάτων σε ακτίνα μόλις 10 - 20 χιλιομέτρων, ιδιαίτερα στην περιφέρεια, τα οποία έχουν ήδη μπει στο «μικροσκόπιο» του υπουργείου Υγείας και της επιτροπής των ειδικών για τη μεταρρύθμιση του ΕΣΥ.

Το EΣΥ χαρακτηρίζεται από τους πολλούς γιατρούς, τα πολλά φάρμακα και την ανεξέλεγκτη χορήγηση φαρμάκων

Η εισαγωγή της μηχανογράφησης στο σύστημα Υγείας επηρεάζει την ψυχολογία! Έχει παρατηρηθεί ότι απλώς και μόνον με την εισαγωγή της μηχανογράφησης στο σύστημα είναι δυνατόν να μειωθεί η σχετική δαπάνη ακόμη και κατά 10%.

Συγκράτηση των δημοσίων δαπανών Υγείας κάτω από το 6% του ΑΕΠ της χώρας. Μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης κατά 2 δισ. ευρώ σε σχέση με το 2010. Η εξασφάλιση τουλάχιστον του 1 δισ. ευρώ από τις περικοπές της φαρμακευτικής δαπάνης να υλοποιηθεί μέσα στο 2011. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΟΣΑ για τις χώρες - μέλη του, οι δαπάνες Υγείας κατανέμονται ως εξής: 20% για το φάρμακο κατά τη συνταγογράφηση στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας. 24% για την ενδονοσοκομειακή περίθαλψη. 6% για την ενδονοσοκομειακή φαρμακευτική περίθαλψη. 50% για την εξωνοσοκομειακή φροντίδα, Πέντε φορές έχουν αναθεωρηθεί τα ελληνικά οικονομικά στοιχεία για το σύστημα Υγείας της χώρας. Τα πιο πρόσφατα αναθεωρημένα στοιχεία για την Ελλάδα σταματούν στο 2007.

> > > >

Τι αλλάζουν οι άλλες χώρες Εάν επιχειρήσουμε να κωδικοποιήσουμε τις αλλαγές στα συστήματα Υγείας στις οποίες προχωρούν οι άλλες χώρες του ΟΟΣΑ, θα καταλήξουμε στα εξής, σύμφωνα πάντα με όσα ανέφερε ο κ. Ν. Μανιαδάκης: Οργάνωση της πρωτοβάθμιας φροντίδας Υγείας. Κάτι ανάλογο επιχειρείται και στην Ελλάδα, καθώς από την 1η Ιουνίου θα τεθεί σε πλήρη λειτουργία ο Ενιαίος Οργανισμός Παροχών Υπηρεσιών Υγείας (ΕΟΠΥΥ), στον οποίο εντάσσονται οι κλάδοι Υγείας του ΙΚΑ, του ΟΓΑ, του Οργανισμού Περίθαλψης Ασφαλισμένων Δημοσίου (ΟΠΑΔ) και του Οργανισμού Ασφάλισης Ελευθέρων Επαγγελματιών (ΟΑΕΕ). Έλεγχος και ανάπτυξη της ποιότητας και της αποτελεσματικότητας των υπηρεσιών. Μέτρηση της απόδοσης και της ανταμοιβής. Σημειώνεται ότι μια από τις βασικές απαιτήσεις της τρόικας για τη χώρα μας είναι η κωδικοποίηση των ιατρικών πράξεων, κάτι που ανοίγει τον δρόμο για την προοπτική της εισαγωγής του συστήματος αποζημίωσης και χρηματοδότησης του συστήματος με βάση τα θεραπευτικά πρωτόκολλα. Ελεγχόμενος ανταγωνισμός εντός του δημοσίου συστήματος. Αναδιάρθρωση της διοίκησης των υπηρεσιών. Πολλά νοσοκομεία, κυρίως τα πολύ μεγάλα, δυναμικότητας ακόμη και 10.000 κλινών, έχουν κλείσει σε χώρες του εξωτερικού, καθώς έχει διαπιστωθεί ότι οι σύγχρονες ανάγκες επιβάλλουν νοσοκομεία μέσης δυναμικότητας, έως 250 κλινών, και μειωμένη παραμονή των ασθενών για νοσηλεία. Ρύθμιση και εξορθολογισμός της χρηματοδότησης και της οικονομικής διαχείρισης. Εδώ περιλαμβάνεται το πάγωμα μισθών προσωπικού και τιμών υλικών, η μερική μετατόπιση του κόστους στην ιδιωτική ασφάλιση, η μείωση των υποδομών, τα συμβόλαια αγοράς υπηρεσιών Υγείας.

> > > > >

Μαρτιος 2011

36•in•vitro

Η δίαιτα

Συνεργάστηκε η κλινική διατροφολόγος Βίκυ Πυρογιάννη

Το διαιτολόγιο του ύπνου ΠΡΩΙΝΟ

• 1 ποτήρι 100% φυσικός χυμός πορτοκάλι και 1 φέτα ψωμί ολικής άλεσης με 1 φέτα τυρί με μειωμένα λιπαρά και 1 φ. ζαμπόν με ελαιόλαδο ΔΕΚΑΤΙΑΝΟ

• 1 φλιτζάνι στιγμιαίος καφές με 1 κ.γλ. ζάχαρη και γάλα και 1 μπανάνα ΜΕΣΗΜΕΡΙΑΝΟ

• 1 φιλέτο φρέσκο τόνο ή σολομό με σαλάτα από μαυρομάτικα φασόλια ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΟ

• 1 κεσεδάκι γιαούρτι 2% λιπαρά με 1 κ.γλ. μέλι και 2 κράκερ σικάλεως ΒΡΑΔΙΝΟ

• 1 αραβική πίτα με μπουκιές στήθος κοτόπουλο ή γαλοπούλα, μαρούλι, 3-4 κ.σ. σως γιαουρτιού με άνηθο, και μανιτάρια ΠΡΟ ΥΠΝΟΥ

• 1 ποτήρι γάλα 1,5% (σε θερμοκρασία δωματίου)

Tips >

Τ ρόφιμα που περιέχουν τρυπτοφάνη, εκτός από τα γαλακτοκομικά, είναι οι μπανάνες, το κοτόπουλο, τα δημητριακά και το μέλι. Ιδανικός συνδυασμός τρυπτοφάνης και υδατανθράκων για ένα ελαφρύ βραδινό είναι: γιαούρτι με χαμηλά λιπαρά, δημητριακά, όπως βρώμη ή μούσλι, μπανάνα και μέλι. Πασπαλίστε το πιάτο σας με άνηθο ή βασιλικό και συνοδεύστε το με πράσινα φυλλώδη λαχανικά (π.χ. μαρούλι). Αν και δεν υπάρχουν επαρκή επιστημονικά στοιχεία που να συνδέουν τα τρόφιμα αυτά με τον ύπνο, θεωρείται ότι συμβάλλουν στη χαλάρωση του οργανισμού, βοηθώντας έτσι όσους δυσκολεύονται να κοιμηθούν. Τα πολύ λιπαρά γεύματα, όπως το fast food ή τα τηγανιτά τρόφιμα, καθώς και τα τρόφιμα με πολλά μπαχαρικά και ιδίως τα καυτερά, όταν καταναλώνονται το βράδυ πριν από τον ύπνο δυσχεραίνουν την πέψη, διαταράσσοντας την ποιότητα του ύπνου. Τα πολύ μεγάλα γεύματα το βράδυ πριν από τον ύπνο πέπτονται πιο αργά με αποτέλεσμα να δημιουργούνται διαταραχές ύπνου.

> > >

...του ύπνου

Γράφει η Βίκυ Καρατζαφέρη

Διατροφή για… όνειρα γλυκά

λοι λίγο - πολύ έχουμε βιώσει τις αρνητικές συνέπειες μιας «άυπνης» βραδιάς, ξυπνώντας με κακή διάθεση, έχοντας μειωμένη μνήμη, απόδοση και συγκέντρωση στη δουλειά, στο σχολείο ή στις δραστηριότητές μας. Έρευνες, μάλιστα, δείχνουν πως ακόμη και μια βραδιά με διαταραγμένο ύπνο μπορεί να μειώσει την απόδοση και τη συγκέντρωση κατά 30% την αμέσως επόμενη ημέρα. Σύμφωνα με τις στατιστικές, ένας στους τρεις ανθρώπους παρουσιάζει διαταραχή ύπνου κάποια στιγμή στη ζωή του – αναλογία που «πλήττει» περισσότερο τις γυναίκες. Η διατροφή παίζει σημαντικό ρόλο στη διαδικασία του ύπνου. Τα συστατικά της τροφής και οι διαδικασίες της πέψης μπορούν να συνεισφέρουν στην ηρεμία του νευρικού συστήματος ή να τη διαταράξουν. Η πιο σημαντική διατροφική συμβουλή για έναν ατάραχο και ελαφρύ ύπνο είναι να φροντίσουμε να έχουμε ελαφρύ στομάχι. Η κατανάλωση φαγητού αργά το βράδυ υπάρχει πιθανότητα να επιφέρει

στομαχικές διαταραχές, που αφενός μπορεί να διακόψουν τον ύπνο σας, αφετέρου μπορεί να δημιουργήσουν άπνοια. Αντίστοιχα, όμως, ούτε το άδειο στομάχι είναι καλός σύμμαχος για τον ύπνο. Ένα ελαφρύ βραδινό τρεις ώρες πριν πέσουμε για ύπνο είναι η ιδανική λύση. Πολύτιμοι σύμμαχοι του ύπνου είναι τα τρόφιμα που περιέχουν τρυπτοφάνη και υδατάνθρακες, καθώς συμβάλλουν στη χαλάρωση του νευρικού συστήματος. Το σώμα χρησιμοποιεί την τρυπτοφάνη, ένα αμινοξύ που αποτελεί δομικό συστατικό των πρωτεϊνών, για να παράγει σεροτονίνη, μια ορμόνη - νευροδιαβιβαστή που μειώνει την ένταση του νευρικού συστήματος και φτιάχνει τη διάθεση. Τρόφιμα που περιέχουν τρυπτοφάνη και αποτελούν καλούς φίλους του ύπνου είναι το γάλα και γενικά τα γαλακτοκομικά. Οι υδατάνθρακες βοηθούν στην απελευθέρωση της τρυπτοφάνης στο αίμα, ενισχύοντας έτσι τη δράση της. Υδατάνθρακες περιέχουν τα αμυλούχα τρόφιμα, όπως τα μακαρόνια ολικής άλεσης, το καστανό ρύζι, η πατάτα, τα δημητριακά, το ψωμί ολικής άλεσης και τα παράγωγά του.

Μαρτιος 2011

in•vitro•37

Τρυπτοφάνη… το αμινοξύ της χαλάρωσης Η τρυπτοφάνη είναι ένα από τα εννέα απαραίτητα αμινοξέα που χρησιμοποιεί ο ανθρώπινος οργανισμός για να συνθέσει πρωτεΐνες. Σχετίζεται με τη βελτίωση της ποιότητας ύπνου, την καλή διάθεση και τη ρύθμιση της όρεξης. Ως απαραίτητο αμινοξύ, το σώμα μας δεν μπορεί να τη συνθέσει από μόνο του, γι’ αυτό είναι σημαντικό να την προμηθευόμαστε καθημερινά από τη διατροφή. Τη συναντάμε κυρίως στο κόκκινο κρέας, στα γαλακτοκομικά, τους ξηρούς καρπούς, την μπανάνα, τη σόγια, τα θαλασσινά και τα πουλερικά. Το κάπνισμα, η υπερκατανάλωση αλκοόλ, η υπερβολική κατανάλωση πρωτεΐνης μειώνουν τη δράση της στον οργανισμό. Αντίθετα, θρεπτικά συστατικά όπως οι βιταμίνες C και B6, το φυλλικό οξύ αλλά και το μαγνήσιο βοηθούν στην απορρόφησή της.

Καφεΐνη και… όνειρα γλυκά; Ο καφές, λόγω της περιεκτικότητάς του σε καφεΐνη, θεωρείται πως μπορεί να επηρεάσει τον ύπνο, γι’ αυτό συνήθως αποφεύγεται η κατανάλωσή του τις απογευματινές και βραδινές ώρες. Παρ’ όλα αυτά, φαίνεται πως η επίδραση και η ανοχή στον καφέ διαφέρει σημαντικά από άνθρωπο σε άνθρωπο. Συγκεκριμένα, μελέτες έδειξαν πως η κατανάλωση μεγάλων δόσεων καφεΐνης σε ένα ρόφημα αργά το απόγευμα μπορεί να καθυστερήσουν την έναρξη ή να μειώσουν τη διάρκεια του ύπνου. Αντίθετα, όταν η μεγάλη ποσότητα καφεΐνης μοιραστεί ισόποσα κατά τη διάρκεια της ημέρας δεν φαίνεται να επηρεάζει τη διάρκεια ή την ποιότητα του ύπνου. Αντίστοιχα, τα άτομα που καταναλώνουν τακτικά καφέ ή άλλα ροφήματα που περιέχουν καφεΐνη φαίνεται πως δεν παρουσιάζουν τέτοιες διαταραχές. Αν λοιπόν ο καφές ή τα ροφήματα που περιέχουν καφεΐνη αποτελούν μέρος της ζωής σας, δεν χρειάζεται να τα αποκλείσετε από την καθημερινότητά σας, για να έχετε όνειρα γλυκά. Δώστε έμφαση στο είδος και στην περιεκτικότητα του καφέ που καταναλώνετε σε καφεΐνη. Προτιμήστε να μοιράσετε τους καφέδες μέσα στην ημέρα σας και αποφύγετε την κατανάλωση πολύ «δυνατών» ροφημάτων αργά το βράδυ. Διαφορετικά μπορείτε να επιλέξετε την ντεκαφεϊνέ έκδοσή του. Ενδεικτικά: ένα φλιτζάνι γαλλικού καφέ περιέχει 115-175 mg καφεΐνης, ενώ σε 1 φλιτζάνι στιγμιαίου καφέ η περιεκτικότητα κυμαίνεται μεταξύ 65-100 mg. Ένα μικρό φλιτζανάκι ελληνικού καφέ έχει περίπου 40 mg, ενώ δεν πρέπει να ξεχνάτε και άλλες πηγές καφεΐνης, όπως είναι το μαύρο τσάι που περιέχει περίπου 40 mg ανά φλιτζάνι.

Γάλα 1,5% λιπαρά

1 φλιτζάνι Ενέργεια: 120 kcal Υδατάνθρακες: 12 gr Περιεκτικότητα σε τρυπτοφάνη: 0,10 gr Για άμεση δράση προτιμήστε το γάλα ζεστό. Η θερμότητα διασπά την πρωτεΐνη του γάλακτος με αποτέλεσμα να διευκολύνεται η πέψη της και να απελευθερώνεται η τρυπτοφάνη πιο άμεσα.

Στήθος Κοτόπουλο ψητό

Τα επιπλέον κιλά μπορεί να παίξουν και αυτά ρόλο στον ύπνο προκαλώντας ροχαλητό, αποφρακτική άπνοια κ.λπ. Η απώλεια κιλών φαίνεται πως βελτιώνει την ποιότητα του ύπνου, περιορίζει το ροχαλητό και μειώνει ακόμη και την άπνοια.

120γρ. Ενέργεια: 223,4 Υδατάνθρακες: 0 gr Περιεκτικότητα σε τρυπτοφάνη: 0,39 gr Το κοτόπουλο, όπως και η γαλοπούλα, είναι καλές πηγές τρυπτοφάνης. Προτιμήστε να το μαγειρέψετε ελαφρά ώστε να έχετε καλό ύπνο.

Σολομός φιλέτο (βραστό ή ψητό)

120γρ. Ενέργεια: 261,9 kcal Υδατάνθρακες: 0 gr Περιεκτικότητα σε τρυπτοφάνη: 0,33 gr Προσοχή ο σολομός είναι βαρύ ψάρι, οπότε προσπαθήστε να το καταναλώσετε κάποιες ώρες προτού κοιμηθείτε.

Μανιτάρια ψητά

1 φλιτζάνι (121γρ.) Ενέργεια: 35 kcal Υδατάνθρακες: 5,37 gr Περιεκτικότητα σε τρυπτοφάνη: 0,05 gr Ένα λαχανικό που συνδυάζει λίγες θερμίδες, υδατάνθρακες και τρυπτοφάνη. Μπορείτε να το χρησιμοποιείται για να ενισχύσετε τα βραδινά σας γεύματα σε τρυπτοφάνη.

Αυγό βραστό

1 τεμάχιο Ενέργεια: 68,2 kcal Υδατάνθρακες: 0 gr Περιεκτικότητα σε τρυπτοφάνη: 0,07 gr Ένα τρόφιμο ιδανικό για βραδινό συνδυαζόμενο με μανιτάρια και 1 φέτα ψωμί ολικής άλεσης.

Μαρτιος 2011

38•in•vitro

Baby boom

Συνεργάστηκε η Αλεξάνδρα Νικολάου - Παπαναγιώτου, Αναπτυξιολόγος νοσοκομείο Παίδων Πεντέλης

Οι πρώτες του λέξεις

Γράφει η Eυαγγελία Μέργου

Δεν μιλάει ακόμη!

ολλές φορές οι γονείς ανησυχούν όταν, συγκρίνοντας το παιδί τους με άλλα της ίδιας ηλικίας, βλέπουν ότι δεν μιλάει. Αναμφισβήτητα οι καθημερινές μας ασχολίες και οι διαπροσωπικές μας σχέσεις είναι ισχυρά εξαρτημένες από την ικανότητά μας για σωστή και καθαρή ομιλία. Μάλιστα αυτή η εξάρτηση γίνεται όλο και πιο συνειδητή όταν η ομιλία δεν αναπτύσσεται φυσιολογικά ή όταν για κάποιον λόγο διακόπτεται. Οι διαταραχές ομιλίας κατά την παιδική ηλικία μπορεί να αποτελέσουν ανασταλτικό παράγοντα της σωστής ψυχολογικής και κοινωνικής ανάπτυξης και της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Εντύπωση προκαλούν τα ευρήματα πρόσφατης βρετανικής έρευνας, σύμφωνα με τα οποία ένα στα τέσσερα αγόρια και ένα στα επτά κορίτσια αντιμετωπίζουν πρόβλημα στην ανάπτυξη του λόγου και στην κατανόηση των άλλων – κάτι που αποδίδεται στο γεγονός το 25% των οικογενειών έχει ανοιχτή την τηλεόραση είτε «τις περισσότερες φορές» είτε «όλη την ώρα». Τα παιδιά αυθόρμητα και αβίαστα αποκτούν το γλωσσικό ιδίωμα του περιβάλλοντός τους. Είναι, όμως, αξιοσημείωτο το γεγονός ότι αρχίζουν να μιλάνε στην ίδια χρονολογική ηλικία, ακολουθούν την ίδια εξελικτική πορεία στο θέμα της ομιλίας, καθώς και τους ίδιους γλωσσικούς κανόνες. Οι πιο συχνές διαταραχές Υπάρχουν διαταραχές ομιλίας και λόγου. Στις διαταραχές λόγου ανήκουν αυτές που προσβάλλουν ένα ή περισσότερα από τα συστήματα παραγωγής λόγου. Σπανιότερες είναι οι διαταραχές άρθρωσης. Κάθε φθόγγος έχει ορισμένα χαρακτηριστικά που τον κάνουν να ξεχωρίζει από κάθε άλλο. Γενικά τα φωνήεντα είναι πιο απλά στην παραγωγή τους από ό,τι τα σύμφωνα. Οι τύποι προβληματικής άρθρωσης που παρατηρούνται είναι δύο: ο ένας είναι η εξάλειψη του φθόγγου (π.χ. νεό) και ο άλλος η αντικατάσταση του σωστού φθόγγου με κάποιον άλλο (π.χ. νελό). Γιατί συμβαίνει αυτό; Συνήθως μέχρι την ηλικία των 4 χρόνων η ομιλία των παιδιών είναι απόλυτα κατανοητή, αν και μερικοί φθόγγοι δεν έχουν ακόμα σταθεροποιηθεί και μπορεί σε μερικές λέξεις να προφέρονται σωστά, σε άλλες όμως όχι. Μέχρι το τέλος των 7 χρόνων όλοι οι φθόγγοι πρέπει να έχουν σταθεροποιηθεί και να προφέρονται με ευκολία. Δυο είναι οι αιτιολογίες για την καθυστέρηση της άρθρωσης: η παθολογική και η περιβαλλοντολογική (π.χ. διγλωσσία) με τα περισσότερα παιδιά να ανήκουν στη δεύτερη κατηγορία. Στις παθολογικές περιπτώσεις ανήκουν τα παιδιά με εγκεφαλική βλάβη, βαρηκοΐα, κώφωση και ανατομικές ανωμαλίες (π.χ. στη γλώσσα, στα δόντια, στα χείλη, στην υπερώα). Οι παράγοντες που επηρεάζουν τη φθογγική εξέλιξη του παιδιού είναι οι πολυάσχολοι γονείς, η απομόνωση του παιδιού, αλλά και η μίμηση λανθασμένης άρθρωσης κάποιου αδερφού ή άλλου συγγενικού μέλους. Επίσης, παιδιά ζωηρά, που δεν συγκεντρώνονται σε μια συγκεκριμένη ασχολία και δεν προσέχουν τον ομιλητή, μπορεί να παρουσιάσουν καθυστέρηση άρθρωσης.

Μπορεί ένα παιδί με εκκριτική ωτίτιδα να μην ακούει καλά και έτσι να μη μάθει να μιλάει ή αν είναι μεγαλύτερο, μπορεί να μην ακούει τον δάσκαλο. Σε αυτές τις περιπτώσεις οι γονείς πρέπει να κάνουν έλεγχο της ακοής του.

Τα στάδια της ομιλίας Πώς, όμως, αναπτύσσεται η ομιλία στα παιδιά; Η απάντηση είναι σταδιακά, πρώτα αντανακλαστικά, μετά αυθόρμητα, μετά με συνειδητή μιμητική προσπάθεια. Τα νεογέννητα αρχίζουν τη ζωή τους με ήχους περισσότερο ανακλαστικούς δύο ειδών: κλάμα και ήχους ικανοποίησης. Από την πολύ νεαρή ηλικία των 2 μηνών τα βρέφη αρχίζουν να δείχνουν και άλλα σημάδια επικοινωνίας. Χαμογελούν και ακολουθούν κινήσεις με τα μάτια τους, ενώ ανταποκρίνονται διαφορετικά σε γνωστά πρόσωπα και σε γνωστές φωνές. Από τον 3ο έως τον 6ο μήνα είναι μια περίοδος κατά την οποία τα μωρά συν-

δέουν μαζί περισσότερους ήχους σε μια εκπνοή και ακούγονται οι πρώτες συλλαβές. Γύρω στον 6ο μήνα αυτή η συλλαβική ομιλία αποκτά έναν πιο σκόπιμο και κοινωνικό χαρακτήρα, με επανάληψη της ίδιας συλλαβής, τώρα όμως κάνουν την εμφάνισή τους περισσότερα σύμφωνα. Γύρω στους 8 - 10 μήνες ο ρυθμός και η μελωδία της γλώσσας γίνονται πιο εμφανή. Το παιδί έχει μάθει τώρα να ξεχωρίζει καλά την ανθρώπινη ομιλία από άλλους ήχους. Σύμφωνα με μελέτες, οι πρώτες πραγματικές λέξεις προφέρονται στην ηλικία

> >

των 12 - 18 μηνών. Γύρω στους 18 μήνες πολλά παιδιά αρχίζουν να ενώνουν μαζί δυο λέξεις και να σχηματίζουν έτσι τις πρώτες πρωτόγονες προτάσεις τους. Καθώς το λεξιλόγιό τους μεγαλώνει, αυξάνεται και η εννοιολογική ποικιλία των προτάσεών τους. Γύρω στον 4ο χρόνο μια μοναδική λειτουργική ικανότητα κάνει την εμφάνισή της: η συνειδητή σκέψη. Το μήκος της πρότασης του παιδιού φτάνει τώρα τις 6 - 7 λέξεις. Οι περισσότεροι φθόγγοι έχουν τελειοποιηθεί και μπορούμε να καταλάβουμε τι λέει το παιδί σε ένα ποσοστό 80% - 90%.

Μαρτιος 2011

in•vitro•39

Ψυχολογία

Συνεργάστηκε η Καλλιόπη Σωτηράκη, Ψυχολόγος - MSc Συμβουλευτική & Επαγγελματικός Προσανατολισμός

Το «αιώνιο» δίλημμα

Γράφει η Μαρία Ορφανίδου

Δουλειά vs οικογένεια

Εργοδότης: ο... από μηχανής θεός Άραγε, μπορεί ο εργοδότης να βελτιώσει την καθημερινότητα του εργαζομένου; Η απάντηση είναι θετική. Έτσι, λοιπόν, οι εργοδότες καλούνται σήμερα, περισσότερο από ποτέ, να προβούν σε: • Πιο ρεαλιστικές απαιτήσεις και προσδοκίες από το προσωπικό. •Μεγαλύτερη ευελιξία. • Ενίσχυση του αισθήματος ελέγχου που έχει ο εργαζόμενος στη δουλειά του. • Δημιουργία υποστηρικτικού εργασιακού περιβάλλοντος. Ασφαλώς, σε κάθε περίπτωση, βασικός παράγοντας για την επιτυχή εφαρμογή των ευέλικτων μορφών εργασίας είναι η αλλαγή νοοτροπίας, τόσο από την πλευρά της διοίκησης όσο και από την πλευρά των εργαζομένων.

Συμπτώματα της σύγκρουσης Πρόσφατες μελέτες έδειξαν ότι οι αρνητικές εμπειρίες από το εργασιακό περιβάλλον επηρεάζουν την αίσθηση ευεξίας του κάθε συντρόφου και συνεπώς τη συζυγική σχέση: Ο άνθρωπος που βιώνει εξουθένωση στην εργασία συχνά απομονώνεται, χάνει την εμπιστοσύνη του στους συναδέλφους και έχει υπέρμετρες απαιτήσεις από τον σύντροφό του. Έτσι, λοιπόν, τα συναισθήματα της απογοήτευσης μεταφέρονται και στον γάμο προκαλώντας συγκρούσεις και στη σχέση του ζευγαριού. Συχνά, αυτοί που αντιμετωπίζουν δυσκολίες στον γάμο τους είναι πιθανό να επενδύουν πολύ χρόνο και ενέργεια στη δουλειά, θεωρώντας τη σαν μια διέξοδο στα προσωπικά τους προβλήματα. Στην περίπτωση, βέβαια, που τα πράγματα δεν εξελίσσονται όπως τα περίμεναν και η οικογένεια δεν μπορεί να τους στηρίξει, απογοητεύονται πλήρως. Σεεργαζομένους όπου η σύγκρουση εργασίας - οικογένειας είναι έντονη, το φαινόμενο της επαγγελματικής εξουθένωσης παρατηρείται ακόμη περισσότερο. Οι άνθρωποι αυτοί βιώνουν έντονο εργασιακό άγχος, είναι λιγότερο ευχαριστημένοι από τη δουλειά τους, με τακτικές απουσίες ή αργοπορίες. Συχνά παρουσιάζουν παραίτηση από κάθε είδους επαγγελματική αλλά και οικογενειακή υποχρέωση, με συνέπεια να μειώνεται σημαντικά η εργασιακή τους απόδοση, ενώ στο πλαίσιο της οικογενειακής τους ζωής αποτελούν τους «παρόντες αλλά απόντες» γονείς και συντρόφους. Το στρες και η υπερκόπωση επηρεάζουν αρνητικά την ψυχική τους υγεία και εμφανίζουν υψηλά επίπεδα κατάθλιψης.

Οι άντρες που είναι εργαζόμενοι και γονείς ή σύζυγοι δηλώνουν πιο ικανοποιημένοι και με καλύτερη ψυχική και σωματική κατάσταση. Όσο μάλιστα πιο ενεργοί είναι στον «οικογενειακό» τους ρόλο τόσο πιο ικανοποιημένοι εμφανίζονται από την ιδιωτική και από την επαγγελματική τους ζωή.

Ψάχνοντας την ισορροπία

εναρμόνιση της προσωπικής και της επαγγελματικής ζωής είναι σήμερα όχι μόνο ένα νέο αίτημα των εργαζομένων, αλλά παράλληλα κι ένας σημαντικός παράγοντας για τη διατήρηση της ψυχικής τους υγείας. Η ιδιαίτερα αυξημένη είσοδος των γυναικών στην εργασία άλλαξε ριζικά τη δομή της οικογένειας, με αποτέλεσμα την επιβάρυνση των ρόλων και στα δύο φύλα. Τόσο οι άνδρες όσο και οι γυναίκες καλούνται, πλέον, να αναλάβουν νέους ρόλους, οι οποίοι, με τη σειρά τους, προκαλούν σύγκρουση ανάμεσα στους δύο τομείς, στην εργασία και στην οικογένεια (φαινόμενο γνωστό διεθνώς και ως Work - Family Conflict). Εύθραυστες ισορροπίες Άνδρες και γυναίκες, λοιπόν, βιώνουν όχι μόνο τη σύγκρουση αλλά και όλες τις αρνητικές επιπτώσεις που αυτή μπορεί να έχει στην προσωπική και στην εργασιακή τους ζωή, καθώς και στην ψυχική τους ισορροπία. Η καθημερινότητα είναι ένας διαρκής μαραθώνιος – λίγος χρόνος, πολλές υποχρεώσεις (δουλειά, παιδιά, φροντίδα σπιτιού, κοινωνικές υποχρεώσεις). Ειδικά οι γυναίκες «ζορίζονται» περισσότερο, αφού στις μέρες μας δεν γίνεται να μη δουλεύουν και κατ’ επέκταση να μη συνεισφέρουν στο οικογενειακό ταμείο. Έτσι προσπαθούν να γίνουν

super γυναίκες αδυνατώντας τις περισσότερες φορές να τα βγάλουν πέρα και δίνοντας μάχες με τις ενοχές τους… Πιο ευάλωτες οι γυναίκες Μελέτες σχετικά με τις διαφορές των δύο φύλων στα επίπεδα σύγκρουσης ανάμεσα στην εργασία και στην οικογένεια αναφέρουν ότι οι γυναίκες βιώνουν υψηλότερη σύγκρουση σε σχέση με τους άνδρες. Η ραγδαία αύξηση της εισαγωγής των γυναικών στον επαγγελματικό στίβο και η ταυτόχρονη επιβάρυνσή τους με τις περισσότερες οικογενειακές ευθύνες εύκολα δικαιολογούν το φαινόμενο αυτό. Παράλληλα, οι γυναίκες είναι κατά γενική ομολογία λιγότερο ικανοποιημένες από την προσωπική τους ανάπτυξη και την επαγγελματική τους πορεία συγκριτικά με τους άνδρες. Η έρευνα συχνά αποκαλύπτει ότι η καριέρα των γυναικών τείνει να θεωρείται λιγότερο σημαντική – σε σχέση με αυτή των συντρόφων τους – καθώς προτεραιότητά τους αποτελεί το σπίτι και η οικογένεια. Μία τέτοια τάση περιορίζει, πολλές φορές, τις επαγγελματικές τους επιλογές και τις ευκαιρίες που έχουν για ανέλιξη.

Μελέτες αναφέρουν ότι οι γυναίκες βιώνουν υψηλότερη σύγκρουση σε σχέση με τους άνδρες

Μαρτιος 2011

40•in•vitro

Εναλλακτικά

Συνεργάστηκε ο δάσκαλος του Τσι Κουνγ Παναγιώτης Κονταξάκης

Τσι Κουνγκ

Γράφει η Eυαγγελία Μέργου

Η ιστορία του Τσι Κουνγκ των 5 ζώων Αναπτύχθηκε από τον Κινέζο ιατρό Χουά Το (25 - 220 μ.Χ.). Αρχικά αναπτύχθηκε σαν θεραπευτική αγωγή για τα πρησμένα πόδια. Ο Χουά Το παρατηρώντας και μελετώντας προσεκτικά τις χαρακτηριστικές συμπεριφορές και κινήσεις των ζώων και συγκεκριμένα της τίγρης, του ελαφιού, της αρκούδας, του πιθήκου και του γερανού, έβγαλε το συμπέρασμα πως τα ζώα τακτικά εκτελούν συγκεκριμένες κινήσεις για να δυναμώσουν την κράση τους και να βελτιώσουν τις ικανότητές τους για επιβίωση. Το Τσι Κουνγκ των 5 ζώων συνδυάζει το Του - να (δηλαδή την τέχνη της εκπνοής και της εισπνοής), το Ντάο - γιν (κινήσεις χεριών - ποδιών και κορμού) και τις θεωρίες της κινέζικης παραδοσιακής ιατρικής. Ύστερα από μια περίοδο εξάσκησης η σωματική και νοητική υγεία βελτιώνονται σημαντικά.

Τσι Κουνγκ των 4 εποχών Πρόκειται για μια πρακτική που μας διδάσκει πώς να ρυθμίζουμε το σώμα μας την κάθε εποχή, για να αποφεύγουμε τις συνηθισμένες αρρώστιες που τη συνοδεύουν και να κρατάμε τον εαυτό μας σε ισορροπία. Πιστεύεται ότι το σώμα αρρωσταίνει εξαιτίας της δυσκολίας του να προσαρμοστεί στις αλλαγές του καιρού και στις φάσεις αλλαγής των εποχών.

Πού ωφελούν τα σετ των ασκήσεων

> > > > > >

Δυναμώνουν τα πόδια, τους μηρούς και τη λεκάνη. Προσφέρουν ευλυγισία. Χαλαρώνουν τους καταπονημένους μυς. Ευθυγραμμίζουν τη σπονδυλική στήλη. Ξεκουράζουν τον νου, βοηθώντας έτσι το σώμα να ηρεμήσει από το στρες. Προωθούν τον συντονισμό και την ισορροπία. Η αργή, βαθιά και φυσική αναπνοή που απαιτείται, βελτιώνει τη διάθεση και αυξάνει τα επίπζεδα ενέργειας.

Πότε μπορεί κάποιος να ξεκινήσει Δεν υπάρχει όριο ηλικίας. Από πολύ μικρή ηλικία μέχρι και τα βαθιά γεράματα. Όμως για να υπάρξουν θετικά αποτελέσματα, είναι βασικό η πρακτική εξάσκηση να συνοδεύεται και από ανάλογη συμπεριφορά. Χρειάζεται, δηλαδή, σεβασμός στην εφαρμογή των κανόνων του Τσι Κουνγκ και πρόγραμμα υγιεινής διατροφής.

Ενέργεια και ισορροπία Το Chi-Kung αποτελεί μία από τις οκτώ θεραπευτικές τέχνες της παραδοσιακής κινέζικης ιατρικής, που οδηγεί στην ενδυνάμωση του φυσικού σώματος και στην καλλιέργεια της αυτογνωσίας. Ο ασκούμενος αναλαμβάνει προσωπικά να βελτιώσει την υγεία του.

ο Chi Kung ή Qigong έχει τις ρίζες του στους αρχαίους πολιτισμούς της Ασίας. Η λέξη Chi σημαίνει μυστήρια δύναμη, είναι η σπίθα της ζωής, η ενέργεια που ζωντανεύει και εκφράζει την κατάσταση και τη συμπεριφορά του ανθρώπινου οργανισμού μέσα και έξω από αυτόν. Η λέξη Kung σημαίνει ενέργεια και χρόνος, δηλαδή οποιαδήποτε μελέτη ή προπόνηση που απαιτεί χρόνο και ενέργεια για να μάθεις κάτι ή για να επιτύχεις κάτι. Στόχος του Τσι Κουνγκ είναι η ενεργειακή αρμονία του οργανισμού και η ισορροπία με το περιβάλλον. Η τέχνη της ζωτικής πνοής Το Τσι Κουνγκ είναι ένα σύνολο σοφίας και πρακτικών για βαθύτερη γνώση και βελτίωση του εαυτού, δημοφιλές σε εκατομμύρια ανθρώπους στον πλανήτη. Με το Τσι Κουνγκ επιτυγχάνεται η ενεργοποίηση και η ενίσχυση των φυσικών δυνάμεων του οργανισμού και όσοι κάνουν τις συγκεκριμένες ασκήσεις για μεγάλο χρονικό διάστημα υποστηρίζουν ότι συμβάλλουν στην πρόληψη, την αυτοθεραπεία και την επανάκτηση του νεανικού

σφρίγους. Οι ασκήσεις του Τσι Κουνγκ συνδυάζουν ήπια αυτοσυγκέντρωση, ρυθμική αναπνοή και απαλή, αργή κίνηση, και είναι κατάλληλες για άτομα κάθε ηλικίας και φυσικής κατάστασης. Πιο συγκεκριμένα οι ασκήσεις με κίνηση είναι απαλές και αρμονικές, με αργές κινήσεις, σαν να είμαστε μέσα σε νερό. Η χαλάρωση διαδέχεται αρμονικά την ένταση, σύμφωνα με τη θεωρία των Yin και Yang. Η κίνηση συνοδεύεται από βαθιά και ρυθμική αναπνοή. Με το Τσι Κουνγκ τής Σιγής ο ασκούμενος ταξιδεύει νοερά μέσα στο σώμα του, παρατηρώντας επιλεγμένα ενεργειακά κέντρα. Έτσι εξομαλύνεται και ενισχύεται η ροή της Ζωτικής Πνοής σε όλο το σώμα. Από την ελεύθερη κίνηση (Yang) της Ζωτικής Πνοής γεννιέται η γαλήνη (Yin) του νου. Με τη βαθιά χαλάρωση που ακολουθεί απαλύνεται το άγχος και αποδεσμεύεται η δημιουργικότητα.

Στόχος του Τσι Κουνγκ είναι η ενεργειακή αρμονία του οργανισμού και η ισορροπία με το περιβάλλον

Μαρτιος 2011

42•in•vitro

Ομορφιά

Συνεργάστηκε η Τάνια Βλαδένη, Δερματολόγος

Ανδρική περιποίηση

Γράφει η Μαρία Ορφανίδου

Για δέρμα σαν του μωρού

Αν το ζητάει το δέρμα σας, ναι, πρέπει ν’ αλλάζετε την κρέμα σας. Γιατί δεν είναι η κρέμα που γίνεται λιγότερο αποτελεσματική, αλλά το δέρμα που αλλάζει με τα χρόνια ή ακόμα και με τις εποχές και επομένως έχει άλλες ανάγκες και απαιτήσεις.

ι άνδρες σήμερα – λένε οι αριθμοί των πωλήσεων στα καταστήματα καλλυντικών – φροντίζουν την εμφάνισή τους, περιποιούνται το σώμα τους εξίσου με το πρόσωπό τους και ανησυχούν για τις επιπτώσεις του άγχους… στα μαλλιά τους. Η ενυδάτωση της επιδερμίδας – συστηματικά και καθημερινά – είναι, λοιπόν, πρωταρχικής σημασίας για την καλή τους εμφάνιση. Σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες, η συχνότητα αφυδάτωσης στους άνδρες, ανεξαρτήτου ηλικίας, έχει αυξηθεί σημαντικά στις μέρες μας. Πιθανώς από περιβαλλοντικούς λόγους. Γι’ αυτό και η σύγχρονη κοσμετολογία διαθέτει, πλέον, στη φαρέτρα της μια σειρά από ενυδατικές κρέμες ημέρας νέας γενιάς για άνδρες. Κρέμες βασισμένες σε φόρμουλες, που είναι σε θέση να διατηρούν το δέρμα ελαστικό και υγιές, ακόμα και κάτω από τις πιο αντίξοες συνθήκες. Προσφέρουν βαθιά ενυδάτωση σχεδόν όλο το 24ωρο, ενώ δημιουργούν στην επιφάνεια του δέρματος ένα αόρατο φιλμ που συγκρατεί την υγρασία. Η υγιής επιδερμίδα περιέχει 70% νερό στις βαθύτερες στιβάδες της και 10-15% στις επιφανειακές. Αν τα ποσοστά αυτά μειωθούν, τότε παρουσιάζονται συμπτώματα ξηρότητας και η επιδερμίδα χάνει την ελαστικότητά της. Αντίδοτο για μια επιδερμίδα που αφυδατώνεται, «τραβάει» και εμφανίζει ρυτίδες είναι η ενυδάτωση. Ή, με άλλα λόγια, η προστασία της από την πρόωρη γήρανση. Πώς, όμως, δρουν τα προϊόντα ενυδάτωσης; Το λάδι, για παράδειγμα, που περιέχουν, καθιστά το δέρμα αδιάβροχο, οπότε το νερό που κινείται στην επιφάνειά του από το εσωτερικό του οργανισμού, δεν εξατμίζεται τόσο γρήγορα από την επιδερμίδα, αλλά φτάνει μέχρι τα επιφανειακά δερματικά κύτταρα, κάνοντάς τα έτσι απαλά και λεία. Σε κάθε άνδρα ταιριάζει άλλο είδος προϊόντος ενυδάτωσης, ανάλογα με τη λιπαρότητα, την υφή και το άρωμά του. Ωστόσο από δερματολογική άποψη καλό είναι να θυμόμαστε ότι και τα οικονομικά προϊόντα μπορεί να είναι εξίσου αποτελεσματικά με τα πιο ακριβά αντίστοιχά τους.

Tips Η πιο κατάλληλη ώρα για ενυδάτωση είναι το πρωί – ύστερα από καθαρισμό \ πλύσιμο \ ξύρισμα.

Η ενυδάτωση του προσώπου πρέπει ν’ αρχίζει από νεαρή ηλικία και να γίνεται συστηματικά και καθημερινά.

Ενυδάτωση χρειάζεται και η περιοχή του λαιμού, η οποία έχει ακριβώς τις ίδιες με το πρόσωπο απαιτήσεις για ενυδάτωση.

Ακόμα και η λιπαρή επιδερμίδα χρειάζεται ενυδάτωση. Απλώς, θα πρέπει να γίνεται με το σωστό προϊόν (χωρίς πολλά λιπαρά συστατικά).

Οι συνθέσεις με οινόπνευμα αφυδατώνουν το δέρμα. Επομένως είναι προτιμότερο να αποφεύγονται.

Συνήθως, με την αλλαγή των εποχών, χρειάζεται και αλλαγή του προϊόντος. Το καλοκαίρι, λόγου χάρη, η επιδερμίδα έχει ανάγκη από πιο ελαφριές συνθέσεις.

Αντιμετωπίστε τυχόν « παγιδευμένες» τρίχες, κάνοντας απολέπιση της επιδερμίδας σας με κάποιο scrub.

Μην τρίβετε το πρόσωπό σας στην πετσέτα για να σκουπιστείτε, γιατί έτσι το… κακοποιείτε. Απλώς ταμπονάρετέ το μέχρι να απορροφηθεί το νερό.

ΜΑΡΤΙΟΣ 2011

IN•VITRO•43

Shopping Ενυδάτωση MenExpert , Confort Max. Κρέμα Εντατικής Ενυδάτωσης 24H, L’ OREAL Κάθε µέρα, η επιδερµίδα µας γεµίζει ακαθαρσίες και γυαλίζει. Το προϊόν αυτό δρα µε δυο τρόπους: αφενός απελευθερώνει τους φραγµένους πόρους και αφετέρου ενισχύει τη φυσική ανθεκτικότητα της επιδερµίδας. Το αποτέλεσµα; Τα καινοτόµα συστατικά του χαρίζουν στο δέρµα του προσώπου σας άνεση, απαλότητα και έξτρα υγρασία.

ELICINA® cream Φυσική κρέµα ηµέρας και νύχτας, για όλες τις ηλικίες και όλους τους τύπους δέρµατος. Βοηθά στη µείωση των ρυτίδων γήρανσης καθώς και των λεπτών γραµµών του προσώπου που δηµιουργούνται από το γέλιο ή το κλάµα. Είναι εµπλουτισµένη µε πρωτεΐνες και µε συστατικά φιλικά προς το δέρµα. Τέλος, είναι η µόνη κρέµα στον κόσµο που περιέχει 80% εκχύλισµα του γνωστού σαλιγκαριού απ’ τη Χιλή «Helix Aspersa Muller».

Line-Control Cream 50ml (Dry Skin), CLARINS MEN Κρέµα προσώπου κατάλληλη για ξηρό δέρµα, µε ισχυρή αντιρυτιδική δράση και υπέροχο µατ αποτέλεσµα. Χάρη στα συστατικά της γεµίζει, λειαίνει τις ρυτίδες και συσφίγγει την επιδερµίδα, συµβάλλοντας έτσι στον ανασχηµατισµό του οβάλ του προσώπου. Αναπληρώνει τα θρεπτικά συστατικά της επιδερµίδας και ενυδατώνει σε βάθος.

Max LS age-less face cream, LAB SERIES Η προηγµένη σύνθεσή της ενυδατώνει αµέσως την επιδερµίδα και περιορίζει την εµφάνιση γραµµών και ρυτίδων. Με συνεχή χρήση, ο χρωµατικός τόνος της επιδερµίδας γίνεται πιο οµοιόµορφος, οι πόροι λιγότερο ορατοί και η επιδερµίδα δείχνει αναζωογονηµένη. Μακροπρόθεσµα, η επιδερµίδα ανανεώνεται, δείχνοντας πιο σφριγηλή και ανορθωµένη.

beauty

Ενυδατικές κρέµες ηµέρας από τους µεγάλους οίκους καλλυντικών για να βγάλετε στην επιφάνεια τον πραγµατικό σας εαυτό. Γιατί ο άνδρας σήµερα δεν πρέπει µόνο να νιώθει όµορφος, πρέπει και να το δείχνει.

Menexpert, L’OREAL Ενυδατικό balm προσώπου 24ωρης δράσης κατά της ξηρότητας, κατάλληλο και για ευαίσθητες επιδερµίδες. Η σύνθεσή του περιλαµβάνει έναν µοναδικό συνδυασµό από ενυδατικές ουσίες και θρεπτικά συστατικά που τρέφουν την επιδερµίδα, της δίνουν λάµψη και αφαιρούν, διά µαγείας θαρρείς, κάθε σηµάδι του χρόνου. Η συστηµατική χρήση του θ’ αναζωογονήσει κυριολεκτικά την επιδερµίδα σας, µειώνοντας εµφανώς γραµµές και ρυτίδες από το πρόσωπο.

Force supreme, BIOTHERM HOMME Κρέµα επανόρθωσης για το πρόσωπο µε αντιρυτιδικά συστατικά Force Supreme. Η καθηµερινή φροντίδα της επιδερµίδας του προσώπου µ’ αυτή υπόσχεται περιορισµό των γραµµών και των ρυτίδων, οµοιόµορφο χρώµα και υφή, βαθιά ενυδάτωση, απαλότητα, λάµψη και µείωση των πόρων.

Acai Damage-Correcting Moisturizer, KIEHL’S Ενυδατική κρέµα προσώπου µε αντιοξειδωτικές ιδιότητες, που υπόσχονται να µας προστατέψουν από τα σηµάδια του χρόνου, αντιµετωπίζοντας τους εξωγενείς παράγοντες γήρανσης. Το προϊόν αυτό έχει στόχο τη σύσφιγξη και ανάπλαση της επιδερµίδας, ανορθώνει τα χαρακτηριστικά και µπορεί ν’ αναβάλει την ανάγκη µιας πιο δραστικής επέµβασης.

Genific HD, LANCOME MEN Κρέµα προσώπου µε αναζωογονητικές και αντιγηραντικές ιδιότητες. Επαναφέρει τη φυσική λάµψη στην επιδερµίδα, την εµπλουτίζει µε θρεπτικά συστατικά και τη βοηθά να αποκτήσει ξανά ζωντάνια και φωτεινότητα. Παράλληλα, καταπολεµά δυσχρωµίες, γραµµές και ρυτίδες, ενώ χαρίζει µια ευχάριστη αίσθηση σύσφιγξης.

ΜΑΡΤΙΟΣ 2011

44•IN•VITRO

Σημειώσεις

Ç óåëßäá êåé. ôÞ áõ óáò áíÞ Ü ñ éê Óôåßëôå ìáò ì ò á ó ìõóôéêÜ ðïõ å ßô æå âïçèïýí íá íÜ ðéï õãéåé

Δεν πρέπει να ξεχάσω...

ει δεν υ περισσεύ ο π ί µ ω ψ ο αι τη Τ επόµενη κ ν η Τ . ω ά τ ε το π εσταίη µέρα το ζ µεθεπόµεν πτά στον φούρνο λε νω για λίγα ανό, σαν να είναι αγ και είναι τρ λλακτικά, κόβω να Ε ν τοτης ώρας. σταίνω στη ε ζ ις τ ι α κ φέτες Β.Γ. στιέρα.

r magazine.g

itro invitro@inv

Όταν ο γιος µου χτυπάει, του βάζω βουτυράκι αντί για πάγο στο σηµείο που χτύπησε. Εµποδίζει το καρούµπαλο να «φυτρώσει» χωρίς να ψύχει, όπως τα παγάκια. Α.Σ.

Όταν ψήνω κρέας στη σχάρα του φούρνου, τοποθετώ από κάτω ένα ταψί γεμάτο με νερό. Έτσι αποφεύγω να καθαρίζω τα λίπη από τη βάση του φούρνου, που βγαίνουν και δύσκολα. Π.Κ.

Για να μυρίζει όμορφα το αυτοκίνητο, ρίχνω στα πέτα μία βανίλια ζαχαροπλαστικής σε σκόνη. Την αραιώνω με ελάχιστο νερό, τρίβοντας ελαφρά το σημείο και το αμάξι ευωδιάζει. Β.Π.

Στα υπνοδωµάτι α που έχουν βιβ λιοθήκες, αφήνω πάντα α νοιχτό το παρά θυρο, έστω και ελάχιστα, γ ια να αποφύγω την µυρωδιά του χα ρτιού από τα βιβ έντονη λία. Ξ.Μ.

Πού θα μας βρίσκετε... NOΣΟΚΟΜΕΙΑ > ΑΤΤΙΚHΣ ΑΘΗΝΑ > Νοσοκοµείο Αιγινήτειο, Βασ. Σοφίας 72 > Γενικό Νοσοκοµείο Αθηνών «Γ. Γεννηµατάς» (Γενικό Κρατικό Αθηνών) Μεσογείων 154, Χολαργός > Γενικό Νοσοκοµείο Αθηνών «Η Ελπίς» Δηµητσάνης 7, Αµπελόκηποι > Ερρίκος Ντυνάν, Μεσογείων 107 > Γενικό Αντικαρκινικό Νοσοκοµείο Αθηνών «Άγιος Σάββας», Λ. Αλεξάνδρας 171> Γενικό Νοσοκοµείο Αθηνών «Ιπποκράτειο», Βασ. Σοφίας 114 > Γενικό Νοσοκοµείο Αθηνών «Λαϊκό», Αγ. Θωµά 17> Μαιευτήριο Αθηνών «Έλενα Βενιζέλου», πλ. Έλενας Βενιζέλου 2 > Γενικό Νοσοκοµείο Αθηνών «Κοργιαλένειο-Μπενάκειο Ε.Ε.Σ» (Ερυθρός Σταυρός), Αθανασάκη 1> Γ.Ν. Νοσηµάτων Θώρακος «Σωτηρiα», Μεσογείων 152 > Αρεταίειο Νοσοκοµείο, Βασ. Σοφίας 76 > Γενικό Νοσοκοµείο Αθηνών «Ευαγγελισµός», Υψηλάντου 45 > Γενικό Νοσοκοµείο Παίδων Aγλαΐα Κυριακού, Θηβών και Λεβαδείας, Αµπελόκηποι > Νοσοκοµείο Αφρ. & Δερµ. Νόσων Αθηνών «Ανδρέας Συγγρός», Δραγούµη 5 > Οφθαλµιατρείο Αθηνών, Σίνα & Πανεπιστηµίου 26, > Ιασώ General, Λεωφ. Μεσογείων 264, Xολαργός > Doctors’ Hospital, Κεφαλληνίας 26 > Ευρωκλινική Αθηνών,

Αθανασιάδου 9, πάροδος Σούτσου > Ευρωκλινική Παίδων, Λεµεσού 39-41 & Αχαρνών 209, > ΝΕΟ ΑΘΗΝΑΙΟΝ, Αστυδάµαντος 83, Τηλ.: 210 7228511 ΠΕΙΡΑΙΆΣ > Γενικό Αντικαρκινικό Νοσοκοµείο Μεταξά, Μπότσαρη 51 > Γενικό Νοσοκοµείο Πειραιά «Τζάνειο», Zαννή και Αφεντούλη ΧΑΐΔΑΡΙ > Πανεπιστηµιακό Γενικό Νοσοκοµείο «Αττικό», Ρίµινι 1 ΚΑΛΛΙΘΕΑ > Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο, Λ. Συγγρού 356 ΦΆΛΗΡΟ > Metropolitan Hospital, Εθνάρχου Μακαρίου & Ελ.Βενιζέλου 1 Ν. Φάληρο ΚΗΦΙΣΙΑ > Γ.Ν. Αττικής ΚΑΤ, Νίκης 2 ΜΑΡΟΎΣΙ > Ιασώ, Κηφισίας 37 > Γ.Ν. Σισµανόγλειο, Σισµανoγλείου 1 Ν. ΙΩΝΊΑ > Γ.Ν.Ν. Αγία Όλγα, Αγ. Όλγας 3 ΝΊΚΑΙΑ > Γ.Ν. Νίκαιας, Μαντούβαλου Δηµ. 3

ΜΕΛΊΣΣΙΑ > 1ο Νοσοκοµείο ΙΚΑ “Η Πεντέλη” (Παπαδηµητρίου), Τέρµα Ζαΐµη> Γ.Ν.Μ. Αµ. Φλέµιγκ, 25ης Μαρτίου 4, ΒΟΎΛΑ > Γενικό Νοσοκοµείο «Ασκληπιείο Βούλας», Βασ. Παύλου 1 ΝOΣΟΚΟΜΕΙΑ > ΘΕΣΣΑΛΟΝΊΚΗΣ ΕΥΚΑΡΠΊΑ > Γ.Ν. Θεσσαλονίκης Παπαγεωργίου ΘεσσαλονΙκη > ΑΧΕΠΑ, Κυριακίδη Στ. 1 > Γ. Γεννηµατάς, Εθνικής Αµύνης και Αγ. Δηµητρίου 41 > Λοιµωδών, Λαµπράκη Γρ. 13 > ΕΚΑΒ, Πλαταιών 26 > Ιπποκράτειο, Παπαναστασίου Αλ. 49 > Γ. Ν. Αγ. Δηµήτριος, Ζωγράφου 2 ΚΑΛΑΜΑΡΙΆ > Α. Νοµαρχιακό Αγ. Παύλος, Αντιστάσεως 161 ΧΟΡΤΙΑΤΗ > Γ. Ν. Παπανικολάου IKA > Πλατεία Αττικής: Τσουδερού 61, > Περιστέρι: Β. Αλεξάνδρου 105, > Πατήσια: Ιωάννου Δροσοπούλου 157, > Αλεξάνδρας: Πανόρµου & Καρύστου 7, > Νέος Κόσµος: Μάχης Αναλάτου & Λαγουµιτζή, > Πειραιάς: Αγ. Κωνσταντίνου 1 .

ΦΑΡΜΑΚΕΙΑ > ΑΤΤΙΚHΣ > Κολοκούρη Ελένη Μεσογείων 117, εντός εµπορικού κέντρου, > Γρηγορόπουλος Σωτήρης Δευτέρας Μεραρχίας 2 & Ακτή Μιαούλη, Πειραιάς, > Πλυτάς Νικόλαος Κηφισίας 125-127, Ν. Ψυχικό, > Λουράντος Κώστας Οµήρου 6, Ν. Σµύρνη, > Μπακάκος Αγ. Κων/νου 3, Οµόνοια > Λένα Τριανταφύλλη Μπακάκου, Λεωφ. Κηφισίας 281, Κηφισιά > Βλάχος Κων/νος Στουρνάρη 53 (δίπλα στο θέατρο Αλάµπρα), Αθήνα, > Βλάχος Παντελής Θεοτοκοπούλου 6, Χαλάνδρι, (πλησίον AGORA CENTER), > Αντωνόπουλος Νίκος Περικλέους 79, Κηπούπολη Περιστέρι, > Μαρούλης Γεώργιος Πανεπιστηµίου 6, Αθήνα, > Κούβαρης Κώστας Ηρώων Πολυτεχνείου 37, Πειραιάς, > Λαζαρίδου-Παπαδοπούλου Ευγενία Τραλέων 61, Γαλάτσι, > Λύγδας Νικόλαος Παναγή Τσαλδάρη 37, Περιστέρι, > Μαραγκού Βασιλείου - Μαραγκού Ιωάννη Ακαδηµίας 76, Αθήνα, > Μώρος Δηµήτρης 2ας Μαίου, 26, Ν. Σµύρνη, > Ραφτόπουλος Γιώργος Κηφισίας 5, Αµπελόκηποι, > Σαµαράς Ανδρέας Αλεξάνδρας 146Β & Λουκάρεως, Αµπελόκηποι, > Σταµατίου-Βέρου Μαρία Ε. Βενιζέλου 126, Ν. Ερυθραία, > Σταυροπούλου Αικατερίνη Μεσογείων 437 & Αγ. Παρασκευής, Αγ. Παρα-

σκευή, >Σκρέκα Αθανασία, Αττικής 94, Άνω Γλυφάδα > Τσιροπούλου Σοφία Σπερχειού 61, Χρυσούπολη Περιστέρι, > Γιαννακάκου-Σκουµπουρδή Αγγελική Περικλέους 11, Μαρούσι > Μπακογιάννη Πολυξένη, Δωδεκανήσου 39, Άλιµος > Αικατερίνη Παγιαύλα- Ευαγγέλου, Κώστα Βάρναλη 38, Χαλάνδρι ΘΑ ΜΑΣ ΒΡΕΊΤΕ ΕΠΊΣΗΣ: > Ιατρική Σχολή Πανεπιστηµίου Αθηνών, Μικράς Ασίας 75, Γουδί > Διαγνωστικό κέντρο «ΔΙΑΓΝΩΣΗ» (υποκατάστηµα Λεωφόρου Αλεξάνδρας) Λ. Αλεξάνδρας 166, Αθήνα > Holmes Place Athens, Εµπορικό Κέντρο “City Link” Βουκουρεστίου & Σταδίου 4 > Ηolmes Place Μαρούσι, Εµπορικό κέντρο “Αίθριο” Αγ. Κωνσταντίνου 40 > GymTonic: Λεωφόρος Βουλιαγµένης 96, Γλυφάδα > Hercules: Εθνικής Αντιστάσεως 33, Νέα Ερυθραία > Hiltonia Spa Βασιλίσσης Σοφίας 46, Αθήνα > Press & Tabac - Εµπορικό κέντρο “THE MALL“ - Μαρούσι > Εµπορικό κατάστηµα Public Καραγεώργη Σερβίας 1, Πλατεία Συντάγµατος, Αθήνα.

Μαρτιος 2011

Χρηστικά Αλλεργιολογικά ιατρεία ΑΤΤΙΚΗ

>4 01 Γενικό Στρατιωτικό Νοσοκοµείο Μεσογείων 138, 115 25, Τηλ: 210 7494000 >2 51 Γενικό Νοσοκοµείο Αεροπορίας Μεσογείων και Κατεχάκη, 115 25 Τηλ: 210 779851120 >Ν αυτικό Νοσοκοµείο Αθηνών ∆εινοκράτους 70, 115 21 Τηλ: 210 7216451-6 >Ν οσοκομείο ΠΑΙΔΩΝ “Αγία Σοφία” Θηβών & Τέρµα Μικράς Ασίας, 11527, Τηλ: 210 7771612, 210 7771811 >Π εριφερειακό Γενικό Νοσοκοµείο Νοσηµάτων Θώρακος Αθηνών “Σωτηρία” Μεσογείων 152, 11527, Τηλ:210 7778611 > ∆ιαγνωστικό Κέντρο “Υγεία” Λ. Κηφισίας & Ερυθρού Σταυρού, 15123, Τηλ:210 6827940-9 > Ι ατρικό Κέντρο Αθηνών Διστόµου 5-7, 15125 Μαρούσι Τηλ: 210 6898100-9 >Π εριφερειακό Γενικό Νοσοκοµείο Αθηνών “Λαϊκό” Αγ. Θωµά 17, 115 27 Τηλ: 210 7771101-9 >Π εριφερειακό Γενικό Νοσοκοµείο Παίδων “Αγλαΐα Κυριακού” Θηβών και Λειβαδιάς 115 27, Τηλ: 210 7775611-9 >Π ανεπιστηµιακό Γενικό Νοσοκοµείο “Αττικόν” Ρίµινι 1, 124 62, Χαϊδάρι Τηλ: 210 5831000 >Θ εραπευτήριο Μetropolitan Εθνάρχου Μακαρίου 9 & Ελευθερίου Βενιζέλου 1, Νέο Φάληρο

Τηλ. 210 4809365, 210 4809235 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

> Γ .Ν.Θ. «Ιπποκράτειο», Κωνσταντινουπόλεως 49, τηλ.: 231 3312000 > Γ .Ν.Θ. «Παπαγεωργίου», Περιφερειακή οδός, Νέα Ευκαρπία, τηλ.: 231 3323000 > Ε λληνική Εταιρεία Αλλεργιολογίας και Κλινικής Ανοσολογίας: www.allergy.org.gr http://www.allergy. org.gr, http://www.aaaai.org, http://www.eaaci.net, http://www.world. allergy.org

Ιατρεία γλαυκώματος > Γ.Ν. «Γεώργιος Γεννηματάς», Λεωφ. Μεσογείων 154, Χολαργός, Αθήνα, τηλ.: 213 2032000 > Γ .Ν. Πατησίων, Χαλκίδος 15 - 17, Πατήσια, Αθήνα, τηλ.: 213 2056100 > Γ .Ν. «Ευαγγελισμός», Υψηλάντου 45 - 47, Αθήνα, τηλ.: 213 2041000 >Ο φθαλμιατρείο Αθηνών, Ελ. Βενιζέλου (Πανεπιστημίου) 26, τηλ.: 210 3623191 >Π .Γ.Ν.Θ. «ΑΧΕΠΑ», Στ. Κυριακίδη 1, Θεσσαλονίκη, τηλ.: 231 3303110 - 1 > Γ.Ν. Κορίνθου, Λεωφ. Αθηνών 53, τηλ.: 2741 361400

Σύλλογοι Down >Σ ύλλογος Γονέων Παιδιών με Σύνδρομο Down, Καρανιβάλου 31, Κάτω Τούμπα, Θεσσαλονίκη, τηλ.: 2313 925000 > Έ νωση Γονέων και Φίλων Ατόμων με Σύνδρομο Down

«Ηλιαχτίδα», Διαδόχου Παύλου 17, Ψυχικό, Αθήνα, τηλ.: 210 6713949 > Ε θνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία, Ελ. Βενιζέλου 236, Ηλιούπολη, Αθήνα, τηλ.: 2109949837

Σεξουαλική υγεία

Εάν αντιμετωπίζετε προβλήματα σεξουαλικής υγείας, μπορείτε να απευθυνθείτε για βοήθεια: > Στην Ανώνυμη Γραμμή Επικοινωνίας του Κέντρου Σεξουαλικής και Αναπαραγωγικής Υγείας (ΚΕ.Σ.Α.Υ.), που αποτελεί πρωτοβουλία του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (τηλ.: 2310-999.099). Διαθέτει ειδικευμένους επιστήμονες, καλύπτει όλη τη χώρα και ανάλογα με το πού βρίσκεστε σας παραπέμπει στην κατάλληλη υπηρεσία. >Σ ε σεξολογικά ιατρεία: Σισμανόγλειο Νοσοκομείο (τηλ.: 213-20.58.883), Αιγινήτειο Νοσοκομείο (τηλ.: 21072.89.250), Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ (τηλ.: 2310-994.634). >Σ το Ινστιτούτο Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας του Δρος Θάνου Ασκητή. Στο Ινστιτούτο λειτουργεί και Ανώνυμη Συμβουλευτική Γραμμή (τηλ.: 210-7.79.79.79) κάθε Δευτέρα με Παρασκευή από τις 10.00 το πρωί μέχρι τις 14.00 το μεσημέρι και από τις 16.00 το απόγευμα μέχρι τις 20.00 το βράδυ, με χρέωση αστικής κλήσης.

ΜΑΡΤΙΟΣ 2011

46•IN•VITRO

Last page Ο ανθρώπινος οργανισμός

Κρύσταλοι πέτρας νεφρών

Οι πέτρες στους νέφρους σχηµατίζονται κυρίως από την καθίζηση του άλατος οξαλικό ασβέστιο από τα ούρα. Οι σκληρές πέτρες µπορεί να προκαλέσουν έντονο πόνο, ειδικά όταν περνούν από τον πόρο του

ουρητήρα. Οι µεγάλες πέτρες µππορεί να χρειαστεί να αφαιρεθούν χειρουργικά ή να διαλυθούν µε χρήση υπερήχων. [µικροφωτογραφία από ηλεκτρονικό µικροσκόπιο σάρωσης]