Een hond van Vlaanderen

Het boek over Jock van het Bosveld

Jock, de hond van Percy Fitzpatrick, werd in heel ZuidAfrika erg populair. Iedereen droeg Jock in zijn hart. Op verschillende plaatsen in het Bosveld staan er mooie standbeelden van de hond van Percy Fitzpatrick. Er is ook een hele trektocht, in het spoor van Jock, naar hem genoemd.

Een hond van Vlaanderen

Een andere heel beroemde hond is Patrasche. Hij was de held uit een boek ‘Een hond van Vlaanderen,’ geschreven door de Engelse schrijfster Ouida in 1872. Het verhaal van Nello en Patrasche speelt zich af op het einde van de 19e eeuw. Vreemd genoeg is dit boek bij ons weinig gekend. Toch ging het de wereld rond. Er werden wereldwijd al 100 miljoen exemplaren gedrukt.

“Nello en Patrasche waren heel alleen op de wereld. Ze waren allebei arm en wees. Ze hadden dezelfde leeftijd. En toch was de ene nog jong, terwijl de andere al oud was. Want Nello was een kind en Patrasche was zijn hond.”

Het verhaal van Nello en Patrasche

De moeder van Nello sterft wanneer Nello twee jaar oud is. De kleine jongen moet dan bij zijn grootvader in een hut aan de rand van een dorp gaan wonen. Elke dag vervoert de oude man verse melk van de boerderij van de buren naar de burgers in de stad.

Op een dag vinden ze een hond, Patrasche, die achtergelaten werd door zijn meester. Nello en zijn grootvader verzorgen het zwaar mishandelde dier. Zo ontmoetten die twee elkaar voor het eerst, de kleine Nello en de grote Patrasche. Wanneer het slepen met melkbussen te zwaar wordt voor de oude man, gaat Patrasche tussen de trekarmen staan. Hij wil de kar trekken. Voortaan zorgt hij, met de hondenkar, voor het vervoer. Zo toont Patrasche zijn dankbaarheid aan zijn twee redders.

Hoe het verdergaat

Nello groeit op als een gelukkige jongen. Hij houdt veel van Patrasche, maar ook van Alois, het dochtertje van de molenaar. Nello blijkt een heel begaafde jongen te zijn. Zo maakt hij een prachtige schets van Alois, met houtskool op een schijf dennenhout. De molenaar is wel blij met het paneeltje, maar hij ziet de vriendschap tussen die twee niet zitten. Hij verbiedt zijn dochter om Nello nog ooit te zien. Het doet Nello veel verdriet want zijn geschenk wordt wel aanvaard, maar hij wordt afgewezen. Wanneer zijn grootvader sterft, blijft de jongen alleen met zijn hond achter.

Nello en de schilderijen van Rubens

Zijn hele leven al heeft Nello een grote bewondering voor Rubens. Regelmatig sluipt de jongen de kathedraal van Antwerpen binnen om de schilderijen te zien. Wat hem spijt is dat er twee panelen, op de zijaltaren, verborgen blijven. Alleen zij die betalen, mogen die bekijken. Nello is ervan overtuigd dat Rubens dat nooit gewild zou hebben. Om de wereld zijn eigen talent te laten zien, doet Nello mee aan een tekenwedstrijd.

Wanneer op een dag de molen afbrandt, krijgt Nello daarvan de schuld. De molenaar zorgt ervoor dat de jongen geen melk meer kan verkopen. Nello en zijn hond komen op straat terecht. Nello geeft niet op. Hij stelt al zijn hoop op de tekenwedstrijd. Maar op kerstavond hoort hij dat hij die niet heeft gewonnen. Teleurgesteld trekt hij naar de enige plek waar hij warmte hoopt te vinden. Hij vlucht naar de kathedraal. Patrasche volgt hem.

Ondertussen ontdekt de molenaar dat al het geld, dat hij onderweg verloren was, door Patrasche werd teruggevonden. Nello heeft het naar zijn vrouw en Alois gebracht. De molenaar krijgt berouw en wil het goedmaken.

Te laat! Nello sterft die kerstnacht van honger en van dorst, met de hond in zijn armen. In de kathedraal valt het licht van de maan op de twee prachtige panelen, zodat Nello de kunstwerken toch één keer kan zien.

Het boek: “Een hond van Vlaanderen”

Het boek is een aanklacht. Het protesteert tegen armoede en ook tegen hondenmishandeling. In die tijd werd de hondenkar immers nog veel gebruikt om zware dingen te vervoeren. De plek waar Nello en Patrasche leefden, werd later herkend als het dorp Hoboken. Daar staat een klein standbeeld voor de twee helden. Het verhaal werd een groot succes in Japan en in de Verenigde Staten. In Vlaanderen niet. Bijna niemand kent Nello en zijn vriend.

Het boek werd vele keren verfilmd. In Amerika werd het trieste einde vervangen door een happy end. Maar de Japanners zien Nello als een jonge strijder, een soort samoerai. Het boek wordt daar dan ook in de scholen gelezen.

De stad Antwerpen wordt ieder jaar overspoeld door Japanners die de kathedraal en het schilderij van de kruisafname willen zien.