Column BOUWE DE BOER HIER WERK IK

COLUMN

BOUWE DE BOER Projectleider Freonen fan fossylFrij Fryslân & Energiecommissaris Fryslân

Eén Brok energie op De Zwette

Het was zaterdag 17 augustus 2030, zoals verwacht, groot feest in al de Elf Steden. Commissaris Brok straalde als nooit tevoren. Gezeten op de mansgrote ‘skries’ werd de commissaris op zijn gehele tour hartstochtelijk toegejuicht. Een mooier afscheid, tien jaar na zijn aankondiging in 2020 van de Friese bestuurlijke vernieuwing, had Brok zich niet kunnen wensen.

Huzarenstukje

Dat kan het gerust genoemd worden. Toen Brok in 2019 werd uitgeroepen tot de ‘beste bestuurder van Nederland’, trok hij zijn allerstoutste schoenen aan. Tijdens het hoogtepunt van de coronacrisis maakte hij destijds bekend dat Fryslân toe was aan een bestuurlijke vernieuwing. De commissaris stelde eind 2020 een Friese burgersenaat in om de Friese bevolking meer te betrekken bij de lokale besluiten. Naar het voorbeeld van de Braziliaanse stad Porte Allegre kregen de inwoners van Fryslân vanaf juni 2021 zeggenschap over een groot deel van de Friese begroting, de zogenaamde ‘burgerbegrutting’. In maart 2021 stemde met een meerderheid van een stem Provinciale Staten hiermee in. Brok durfde dit voorstel in te dienen door de uitkomst van het FSP-onderzoek waaruit bleek dat het overgrote deel van de Friezen klimaatverandering, natuur, eenzaamheid, geluk, kringlooplandbouw en circulaire economie als de grote uitdagingen zagen voor de komende tien jaar. Binnen zes maanden kwam de burgersenaat met een plan: ‘Gelok op Ien, Twa en Trije’. Brok had goed gekeken naar vergelijkbare processen in Ierland, IJsland en Taiwan en wist dat het succes alleen kon worden bereikt door iedereen de kans te geven hier over mee te praten, van arm tot rijk en niet te vergeten de politici zelf. Via de website vFryslân werd hier op onverwacht grote schaal gebruik van gemaakt, de scholen maakten er zelfs een wedstrijd van. Het luidde het nieuwe tijdperk in!

Bundeling

Brok had het goed ingeschat, de broeiende onrust had zich al georganiseerd in de Friese gemeenschap. Het enige wat ontbrok was een route voor de komende jaren. En die werd dus binnen een jaar ontwikkeld en met ruime meerderheid door de Friezen zelf omarmd. De ‘brokken bundelen’ aldus de commissaris. De energiecoöperaties, de gemeenten, de bedrijven, de huurders, de kopers, de natuur, de boeren, ja iedereen wist wat de Friese koers werd. De samenwerking kwam nu pas echt op gang, aangejaagd door het jaarlijkse budget van veertig miljoen, waar de Friese burgers dus zelf over mochten beslissen. Op bedrijvenpark De Zwette werd de commissaris extra in het zonnetje gezet. En terecht! Als eerste bedrijvenpark in Nederland was de Zwette door de samenwerkende bedrijven het eerste bedrijvengebied dat volledig fossielvrij functioneerde. Minister Douwstra van Klimaatzaken was speciaal naar Fryslân gekomen om het bijbehorende (allereerste) ‘certificaat van Klimaat‘ aan de bedrijvenvereniging uit te reiken.

De nieuwe Jacinda

Commissaris Brok zelf werd in IJlst door premier Kaag gehuldigd als de ‘nieuwe Jacinda Ardern’. Net als zij, de gevierde premier van Nieuw-Zeeland, is Brok in staat geweest in luttele jaren, gedragen door de lokale bevolking, een revolutie op gang te brengen en de mensen weer gelukkiger en trotser te maken op de daadkracht van hun eigen ‘Mienskip’.

Toespraak

In zijn slotwoord zei Brok: “Soks kin allinne yn Fyslân, it is de Friezen harren natoer! Ik hoopje dat myn opfolger it basisynkommen yn Fryslân ek op de aginda krije sil. Dan is myn misje folslein slagge!”

De week daarop meldden 631 Friezen zich bij de huisarts: een hardnekkige brok in de keel …

HIER WERK IK

Een praatje bij het afleveren van de boodschappen maakt klanten blij

“Wij zijn Joep (r) en Frank (l) van de Jumbo bezorgservice aan de Snekertrekweg. We doen dit werk nu iets langer dan een jaar en we vinden het allebei erg leuk. Voor ons is het de ideale baan naast onze studie.

Door de corona is het aantal online bestellingen behoorlijk toegenomen. ’s Ochtends om 8.00 uur beginnen we met de eerste bestellingen en ’s avonds om 21.00 uur ronden we onze laatste bestellingen af. Dat betekent dat we zes dagen per week, dertien uur per dag op pad zijn om klanten in Leeuwarden en omstreken hun boodschappen te brengen. Aan de achterkant van de winkel is een afhaalpunt, waar klanten hun bestelde boodschappen kunnen ophalen, dan hoeven ze zelf niet de winkel in.

“Soms zijn wij het enige sociale contact op een dag”

Het allerleukste van ons beroep is dat elke dag anders is. Naast het afhandelen van de boodschappen vinden we het leuk om de klant een positieve ervaring te bezorgen. Als je door een praatje met de klant een glimlach ziet, geeft dat veel voldoening. We komen ook bij mensen thuis die minder mobiel zijn of een minder grote sociale kring om zich heen hebben, soms zijn wij dan het enige sociale contact van die persoon op die dag. Jumbo geeft ons in zulke gevallen de tijd en de ruimte om even contact te maken met zo’n klant. Als je ziet hoeveel een simpel praatje, over het weer of over iemands favoriete voetbalclub, voor sommige mensen kan betekenen, geeft ons dat een goed gevoel. Jumbo wil de klanten graag tevreden stellen op dezelfde manier die restaurants en hotels nastreven. De klant moet zich bij ons ‘thuisvoelen’.”