Belfius Bank NV, Pachecolaan 44, 1000 Brussel - Tel. 02 222 11 11 - IBAN BE23 0529 0064 6991 – BIC GKCCBEBB – RPR Brussel BTW BE 0403.201.185 – FSMA nr. 019649 A.
rs 251 Private Banke u, zetten zich in voor dicht bij u. Dankzij ons netwerk van 251 lokale Private Bankers is er zeker en vast een Private Banker in een Belfius-kantoor in uw buurt. Een echte specialist die zich engageert voor u. Iemand die u en uw situatie kent en begrijpt wat u verwacht, vandaag én morgen. Die u nieuwe opportuniteiten voorstelt en zich 100% inzet voor uw beleggingen, uw dagelijkse bankzaken en verzekeringen, uw patrimonium, privé én professioneel. Dat onze Private Banking-klanten zo tevreden zijn, is dus zeker geen toeval.
Maak een afspraak met een Private Banker in een Belfius-kantoor in uw buurt of via belfius.be/privatebanking.
COLOFON Eindredactie: Ann-Sofie Daem - Redactie: Jan Asselberghs, Dirk Blijweert, Ann-Sofie Daem - Fotografie: Mohammed Hammad Photography, Lynn Van den Broeck, Marilyn Verwimp - Opmaak : Marilyn Verwimp - Verantwoordelijke uitgever: Katja Borgerhoff - Advertenties: Ann-Sofie Daem De Warande vzw, Zinnerstraat 1, 1000 Brussel, tel. 02 549 30 00, info@dewarande.be
INHOUD INTERVIEW
JONGERENRAAD
GESCHIEDENIS
Baron Piet Van Waeyenberge en Mark Leysen over het 30-jarig bestaan van de club
Brandaan Mombaers, voorzitter van de jongerenraad, stelt met trots zijn pupillen aan u voor
Nederlands bij de haard
pagina 6
pagina 26
pagina 41
ZUSTERCLUBS 30 JAAR DE WARANDE 8 vragen aan onze trouwste leden pagina 12
HÔTEL EMPAIN Ontdek de boeiende geschiedenis van het huis pagina 28
Een ontvangst in stijl, overal ter wereld pagina 42
ACHTER DE SCHERMEN... ... met Charlotte
TIJDLIJN Markante gebeurtenissen uit de rijke geschiedenis van de club pagina 18
CHEF KEVIN STELT VOOR... Griet met crème van bloemkool en grijze garnalen pagina 32
pagina 44
TOT UW DIENST Wat kan De Warande voor u betekenen? pagina 46
PLANTENTUIN
MILLE COULEURS
SOCIALE MEDIA
Bezoek aan de Plantentuin van Meise met Katja Borgerhoff
Chef Kevin Teugels op bezoek bij bioboer Dries Delanote in Ieper
Maak kennis met onze sociale mediakanalen
pagina 20
pagina 34
pagina 52
8
PRESENT
“De Warande is een club van leden voor leden: laat dat vooral zo blijven.� De Warande mag in 2018 maar liefst dertig kaarsen uitblazen. Meteen een prima gelegenheid om te reflecteren over verleden, heden en toekomst. Baron Piet Van Waeyenberge en Mark Leysen kijken vertederd terug en blikken vastberaden vooruit.
PRESENT
9
Meneer Van Waeyenberge, u stond mee aan de wieg van De Warande. Neemt u ons even mee naar de pioniersjaren? Was zo een Vlaamse club in Brussel eigenlijk nodig?
voertaal is tussen De Warande en haar leden, ontvangen wij met open armen.
Piet Van Waeyenberge: “Sta me toe te verwijzen naar de woorden van baron Lode Campo, toenmalig voorzitter van het Brusselse VEV-comité, zeg maar de voorloper van Voka Metropolitan. Hij had het over “Vlaamse presentie te Brussel”. U moet weten dat de Vlaamse werkgevers toen geen eigen stek hadden in Brussel. Het idee rijpte om hier een club naar Londens model op te richten. Er waren al clubs hoor, zoals de Cercle Royale Gaulois Artistique & Littéraire, maar zoals de naam doet vermoeden was die 100% Franstalig. Je had ook het Egmonthuis en de Vlaamse Club voor kunst, wetenschap en letteren. Maar dat spoorde niet met ons ideaal van een modern Vlaanderen dat aanwezig is in de hoofdstad. Wij wilden absoluut de “best of the best” zijn. Maar daarvoor heb je geld nodig. En dus gingen we op zoek naar middelen: we mikten op 10 bedrijven die elk vijf miljoen frank zouden storten als voorschot op hun lidmaatschap. Het werden er uiteindelijk 35! Ook de Vlaamse regering deed haar duit in het zakje. Zij stelde een renteloze lening van 30 miljoen frank ter beschikking. Toen we later op zoek gingen naar een directeur, kwam Anne Lybaert als beste uit de bus. Dat zorgde voor commotie: u moet weten dat er clubs bestaan die geen vrouwen toelaten. Een vrouwelijke directeur was de perfecte illustratie van de moderne, Vlaamse aanpak die we voor ogen hadden.”
Om het zacht uit te drukken: jullie locatie is uniek en speelt allicht ook een cruciale rol in het succes. Hoe is De Warande hier beland?
Mark Leysen: “De Warande wou van meet af aan ook geen zuivere zakenclub zijn, maar veeleer een ontmoetingsplaats voor vooraanstaande Vlamingen. Anders gezegd: wij willen mensen bij elkaar brengen die op sociaal, economisch of cultureel vlak het verschil maken. Wat niet wil zeggen dat we exclusief voor Vlamingen zijn. Onze deuren staan open voor gasten uit de hele wereld. Om het met een boutade te zeggen: vriend en vijand zijn hier welkom. Iedereen die interesse heeft voor De Warande als ontmoetingsplek van Vlaanderen en geen bezwaar heeft tegen het feit dat Nederlands de enige officiële 10
PRESENT
Embassy row
Piet Van Waeyenberge: “Dit is embassy row. We zitten centraal tussen het parlement, de ambtswoning van de premier, het Koninklijk Paleis, de Canadese, Zwitserse, Franse en Amerikaanse ambassade, de haute finance aan de overkant. Het stond al snel vast dat de buurt van het Warandepark de gedroomde locatie zou zijn voor onze plannen. Even hadden we ons oog laten vallen op het Errerahuis (de huidige ambtswoning van de Vlaamse minister-president, nvdr), maar dat bleek geen optie. Aan de overkant van het park stelde de familie Empain haar woning te koop in 1985. Stel u voor: het pand
hing vol borden van vastgoedmakelaars! De Brusselse vastgoedmarkt zat toen in het slop. De onderhandelingen hadden heel wat voeten in de aarde: ze hebben uiteindelijk twee jaar aangesleept! De eigenaars hadden het er eerst moeilijk mee om hun pand aan Vlamingen te verkopen, maar na een tijdje begrepen ze ons concept en zijn ze bijgedraaid. Op vrijdag 29 april 1988 opende De Warande voor het eerst haar deuren. Ik herinner me dat de regering net in volle crisis zat. De regeringsonderhandelingen in Hertoginnedal werden even onderbroken. Mensen als Gaston Geens en Wilfried Martens kwamen naar hier om de plechtige opening bij te wonen.”
Als bezoeker kan je niet anders dan onder de indruk zijn van dit statige pand. Maar hoe was de staat destijds? Veel moeten renoveren? Piet Van Waeyenberge: “Dat viel behoorlijk mee. Vergeet niet dat de familie Empain hier tot 1985 gewoond heeft. Het pand
“Freedom of speech en discretie gaan hier hand in hand. Onze leden weten dat en appreciëren ons daarom. “ was dus zeker niet verkommerd. Er waren geen ingrijpende werken nodig. We hebben bijvoorbeeld geen enkele muur gesloopt, geen enkele deur vervangen. Een uitgeruste keuken, dat was ons belangrijkste project. Leuk weetje: de vroegere stadswallen van Brussel liggen in onze achtertuin. Destijds reed je hier met paard en koets de stad uit…
Het idee van zo een Vlaamse club was destijds erg vernieuwend. Hoe waren de reacties van de buitenwereld? Piet Van Waeyenberge: “Ik herinner me dat de pers gematigd positief reageerde. Alleen ter linkerzijde was het enthousiasme iets minder groot. “ Mark Leysen: “De Warande is destijds opgericht om de “Vlaamse presentie in Brussel” te affirmeren, in een tijd dat Brussel massaal anti-Vlaams stemde. Ondertussen is die Vlaamse aanwezigheid in het multiculturele Brussel gelukkig minder problematisch geworden. Een initiatief als de Warande is dan ook geen verkrampt aanwezigheids-statement,
maar de materiële expressie van het feit dat de Vlamingen binnen België geen tweederangsburgers meer zijn, maar beschaafd, welvarend, dynamisch en internationaal georiënteerd. Bovendien spelen Vlamingen nu een leidende rol binnen België en treden ze complexloos in dialoog met anderen.”
Eddy Merckx Vergelijk De Warande eens met een andere club. Wat maakt ons zo bijzonder? Piet Van Waeyenberge: “Dat andere clubs zich vaak op een nichepubliek richten en wij niet. Het Château Sainte Anne in Oudergem bijvoorbeeld mikt vooral op expats en eurocraten. De Montgomery Club, even na ons opgericht, bestaat uitsluitend uit dames. En dan heb je de Club van Lotharingen aan het Poelaertplein, een zuivere zakenclub. “ Mark Leysen: “De Warande is nooit een zakenclub geweest. Je kan ons dus niet
vergelijken. Verder zijn er heel wat clubs die subsidies krijgen, wij niet. Dat maakt ons onafhankelijk. Wat onze unique selling proposition is? Dat we vooraanstaande Vlamingen bij elkaar brengen, zowel cultureel, economisch, maatschappelijk als sportief: Eddy Merckx was ooit lid!” Piet Van Waeyenberge: ”Ik zou daar ook onze legendarische discretie aan toevoegen. Wat hier gezegd wordt, blijft binnenskamers. Met de hand op het hart: wij hebben nog nooit een lek gehad. Freedom of speech en discretie gaan hier hand in hand. Onze leden weten dat en appreciëren ons daarom. “ Mark Leysen: ”Mag ik erop wijzen dat wij een apolitieke organisatie zijn? Wij zijn partijloos en nemen geen standpunten in. Wij brengen mensen samen: niet meer, niet minder. Onze leden zijn statistisch gezien netjes “normaal verdeeld”: we hebben mensen van alle leeftijden, er zijn een heleboel dames. Kortom: hier komen veel mensen die in Vlaanderen een belangrijke rol gespeeld hebben, nog spelen of zullen spelen.
Heeft De Warande de voorbije jaren het verschil gemaakt in politieke en culturele kwesties? Mark Leysen: “Zeker. Alleen spijt het me u te moeten zeggen dat ik omwille van discretie daar met geen woord over mag reppen. Dat begrijpt u ongetwijfeld wel. Discretie is precies de reden waarom men hier lid wordt.”
Andere vraag dan maar: heeft De Warande het beeld bijgesteld dat buitenlanders van Vlamingen hebben? Mark Leysen: “Dat denk ik wel. Je kan gerust spreken van een internationale wisselwerking. De Warande heeft in de loop der jaren het geweer van schouder veranderd. Waar we vroeger gefocust waren op Brussel, ligt de klemtoon nu op het verbinden van Vlaanderen met de rest van de wereld. Het onthaal is hier steeds warm en hartelijk, het eten en drinken is top. Ik verzeker u: ook buitenlandse gasten zijn danig onder de indruk.” PRESENT
11
Hedendaags maar stijlvol Moet De Warande meer internationale leden aantrekken? Piet Van Waeyenberge: “Frans, Spaans, Chinees, Japans… Je hoort vandaag al allerlei talen van gasten die zijn meegekomen met onze leden. Iedereen is hier welkom, maar de voertaal is en blijft het Nederlands. We gaan niets vertalen in het Engels. We staan open voor iedereen, maar de identiteit is Vlaams en dit zal de volgende 30 jaar niet veranderen.”
Over de toekomst gesproken: voor welke uitdagingen staat De Warande? Mark Leysen: “Uitdagingen? Zo zou ik het niet omschrijven. Een uitdaging is wat mij betreft gelinkt aan een probleem. Wel, persoonlijk zie ik geen donkere wolken boven De Warande. Wel moeten we de vinger aan de pols houden. Neem nu mobiliteit, een thema dat veel mensen parten speelt. We hebben meer dan 1600 leden, de helft daarvan komt uit VlaamsBrabant. Voor hen valt het allemaal nog mee. Maar voor onze leden uit Antwerpen en Oost-Vlaanderen is het niet evident om naar een werklunch te komen. Vandaar dat we sinds een paar jaar ook in Gent en Antwerpen activiteiten organiseren. Zodat onze leden niet altijd naar Brussel moeten pendelen. Dat doen we ondertussen zo’n vijf keer per jaar in beide provinciesteden.” Piet Van Waeyenberge: “Sociale media zijn toch iets waar we rekening mee moeten houden. Mensen netwerken vandaag helemaal anders dan vroeger. We hebben ons aanbod fors uitgebreid vergeleken met dertig jaar geleden. Als je toen de premier over de vloer kreeg, was dat een exclusieve gebeurtenis. Nu verschijnen prominenten op wel meer plaatsen. Aan die trend hebben we ons moeten aanpassen. Ik denk dat we erover moeten waken voldoende jongeren aan te trekken. Onze evenementen moeten daarom top zijn. Weet u, persoonlijk contact is en blijft een voorwaarde voor hechte relaties. Ik heb hier al heel wat 12
PRESENT
“Weet u, persoonlijk contact is en blijft een voorwaarde voor hechte relaties. Ik heb hier al heel wat vriendschappen weten ontstaan tussen jongeren.” vriendschappen weten ontstaan tussen jongeren. De sfeer aan onze lange tafel is zo open en vriendschappelijk dat je er wel door geraakt wordt, dat kan bijna niet anders.”
Universiteitsprofessor & artiest Je ontmoet hier gelijkgezinden, is dat de sleutel? Mark Leysen: “Eerder het omgekeerde. Je treft hier mensen aan met een verschillende achtergrond. Een universiteitsprofessor kan hier een artiest tegen het lijf lopen en een ongedwongen praatje maken. Het is net die mix die zo verrijkend is. Hét Warandelid bestaat niet, zoveel is duidelijk. De motieven om aan te sluiten en aangesloten te blijven, verschillen sterk van persoon tot persoon en van bedrijf tot bedrijf. De één ziet De Warande als een goed gelegen, prestigieus gebouw dat af en toe van pas komt, de ander koestert het clubgevoel en neemt aan zo veel mogelijk activiteiten deel. Uiteindelijk vindt De
Warande haar aantrekkingskracht in één gemeenschappelijk kenmerk: het is een prestigieuze en selecte omgeving waar niet iedereen zomaar kan binnenwandelen.”
Slotvraagje: wat mogen we De Warande de komende 30 jaar toewensen? Meer leden? Mark Leysen: “Niet noodzakelijk. Vandaag zijn we reeds met meer dan 1600. Als je naar 2000 leden evolueert, dreigt het allemaal toch wat anoniemer te worden. We zijn niet opgericht om bedrijfseconomische redenen, we zijn dus niet op zoek naar grote winsten of massa’s leden. De Warande is een club van haar leden en voor haar leden: iedereen mag zelf accenten aanbrengen. Laat dat vooral zo blijven.” Piet Van Waeyenberge: “Ik vind vooral dat we onze tradities moeten blijven koesteren, zonder al te veel achteruit te kijken. Tradities geven kracht aan verenigingen zoals de onze. En verder is een goed bestuur van levensbelang. Dat, en onze financiën natuurlijk. Zodat de continuïteit verzekerd blijft…”
PRESENT
13
jaar De Warande
8 vragen aan onze trouwste leden
30 jaar bestaan, dat doet men niet alleen. Daarom stelden we telkens 8 vragen aan een paar van onze trouwste leden, zij die er al van in het prille begin bij zijn en die de club doorheen de jaren hebben zien evolueren.
Jean Van den Eynde ? 35 lentes
Hoe oud was u in 1988
rande Door wie leerde u De Wa
kennen? Luc Hanssens van
Egon Zehnder.
het met Luc Hanssens, bij de? Een boeiend diner ran Wa De n aa g rin ne rin Wat is uw vroegste he r. vuu ard ha e knetterend id, ambitie, intellectuele goede mix van fierhe n Ee b? clu de n va DNA jven en onze plaats in the Waaruit bestaat het verstand om nederig te bli nd zo ge t he en , rie de ara nieuwsgierigheid, veel cam houden. te en og or vo e bigger pictur geleden? Doordat we aag en die van 30 jaar nd va n va b clu de sen hil tus Wat is het grootste versc el helemaal weg. , is het “underdog”- gevo en bb he erd lise zoveel gerea eiende gesprekken, heeft ontmoet? Veel bo de ran Wa De in it oo u ief Executive van The persoon die nmalige Voorzitter en Ch Wie is de interessantste toe de , er” rek “sp e ern , en als ext vooral met andere leden e, Peter C. Goldmark, Jr. un Trib rald International He /leave a winning rande? You never change Wa De n aa n ve ble ge en zo trouw Waarom bent u al die jar team. klinkt nogal stom t dan zijn? “Stay hungry” da u zo t wa n, nse we g mocht toe Als u De Warande één din bij “Stay foolish”. daarom houd ik het liever , ken keu ijke erl he ’n zo t me
Vic Swerts
Hoe oud was u in 1988? 48 jaar Door wie leerde u De Warande kennen? Via Lode Campo. Wat is uw vroegste herinnering aan De Warande? Een uitstekende receptie en interessante gesprekken. Waaruit bestaat het DNA van de club? Uitstraling van Vlaamse ondernemingen in de hoofdstad van België en van Europa. Wat is het grootste verschil tussen de club van vandaag en die van 30 jaar geleden? De leeftijd van de leden. Wie is de interessantste persoon die u ooit in De Warande heeft ontmoet? Piet Van Waeyenberge en Madeleine Albright. Waarom bent u al die jaren zo trouw gebleven aan De Warande? Omdat ik geloof in de kracht van het netwerk, de culturele activiteiten en vriendschap. Als u De Warande één ding mocht toewensen, wat zou dat dan zijn? Doorgaan op de ingeslagen weg, verdere uitbouw van een internationaal georiënteerd netwerk. 14
PRESENT
Annemie Neyts-Uyttebroeck Hoe oud was u in 1988? 44 jaar Door wie leerde u De Warande kennen? De oprichters die ik heb geholpen een locatie te vinden en van start te gaan als toenmalig staatssecretaris voor Brussel. Wat is uw vroegste herinnering aan De Warande? De voorbereidende gesprekken en de ambitie om een Vlaamse tegenhanger uit te bouwen van de Cercle Gaulois in hartje Brussel. Waaruit bestaat het DNA van de club? De combinatie van complexloos Vlaams-zijn en tegelijk open en internationaal georiënteerd. Wat is het grootste verschil tussen de club van vandaag en die van 30 jaar geleden? De club is natuurlijk meegegaan met zijn tijd (en zijn buren) en dus is hij vandaag minder vlot toegankelijk terwijl hij tegelijk een veel vanzelfsprekender onderdeel van het Brusselse landschap is geworden. Wie is de interessantste persoon die u ooit in De Warande heeft ontmoet? Wellicht een toenmalige Franse ambassadeur die afkomstig was uit de Elzas, gehuwd was met een Nederlandse sympathisante van D66 en dus vlot Nederlands sprak. Helaas ben ik zijn naam vergeten. Waarom bent u al die jaren zo trouw gebleven aan De Warande? Omdat ik probeer een fideel persoon te zijn. Als u De Warande één ding mocht toewensen, wat zou dat dan zijn? Minstens nog 30 jaar!
Hoe oud w
Jean-Pierre Fie
as u in 1988
rens
? 40 jaar erde u De W arande ken nen? Eerlijk Wat is uw v : ik weet het roegste heri niet meer. nnering aan richt me eerd D e Warande? D er op de toe komst. ezelfde eerl ijkheid: ik le Waaruit be ef weinig in staat het D het verleden N A van de club sommige le en den) ontmo ? S ti jlv o lle (v e ti a n n gsplaats, bu politiek, alle daag iets m inder door siness-mind s wat de “Vla de nonchala ed maar me amse gentle t voldoende nte kledij va man” zoal m Wat is het relativering, n oet weten. grootste ve c u lt uur, filosofie rschil tusse beantwoord , n de club v en omdat d an vandaag e leden, wa mee geëvolu en die van aronder ikze eerd zijn- to 30 jaar gele lf, ook veran ch anders zi de ziel van d den? Moeili deren en du jn gaan beki e club eigen jk te s jk de club -oo e n lijk niet echt dan 30 jaar openheid o k al zou die geleden. Be veranderd is p de wereld niet la : to n rondom ons. grijker is dat elaten zich te de essentie, ontplooien Wie is de in a ls Vlaming m teressantste et een grote persoon die Ik ontmoet u ooit in De veel interess Warande h ante person ieder geval eeft ontmo en maar we heeft Piet va et? Weer ee et niet meer n Waeyenbe zijn intellige n moeilijke vr w a ar die ontm rg e ntie, zijn pe op mij altijd aag. oeting heeft rsoonlijk co een inspirere De heer Cam plaatsgehad n ta n d c t met de led e indruk nag po heb ik m . In elaten door inder goed en, zijn orato onze colleg zijn energie gekend. Ik ri ejaren in Bra sc h ta le n , heb ook vee t en zoveel sschaat en d innemende andere ding l sympathie ie De Waran eenvoud en vo e n o . r Mark Leyse de, niettege bescheiden n die ik ken nstaande zi heid leidt. Waarom be uit jn grote kw nt u al die ja aliteiten, me ren zo trouw t e e n gebleven a Als u De Wa an De Wara rande één d n d e? Waar zou ing mag toe Warande za wensen, wa ik anders na l eeuwig blij artoe gaan? t zou het da ven bestaan n zijn? De le . den komen en gaan, ma ar De Door wie le
PRESENT
15
Luc De Bruyckere ? 42 jaar
Hoe oud was u in 1988
rge en Anne Lybaert. en? Piet Van Waeyenbe nn ke de ran Wa De u Door wie leerde grand opening. rfbezoek nog voor de we n Ee ? de ran Wa De rinnering aan Wat is uw vroegste he die openstaan voor zelfbewuste Vlamingen zijn t da , de ran Wa De A van de club? Waaruit bestaat het DN reld. we de samenleving en de en? Vandaag is de die van 30 jaar geled en g aa nd va n va b rschil tussen de clu Wat is het grootste ve s het nog pionieren. l een evidentie; toen wa sse Bru in e nti se pre se Vlaam udewijn! eft ontmoet? Koning Bo he de ran Wa De in it te persoon die u oo Wie is de interessants ssie en de vele de? Omwille van zijn mi ran Wa De n aa n ve eping. jaren zo trouw geble houden op de 2de verdi ge u rea bu tijd Waarom bent u al die me rui orzitter heb ik er ook ge n vrienden. Als VOKA- vo t de jonge generatie va t zou dat dan zijn? Da wa , en ns we toe t ch ding mo Als u De Warande één de positief ran Wa De rs onderneme Hoe oud was u mt in de in 1988? 39. Ik en zelfbewust overnee was bij de Gener ze tel Aalst, die het ale Bank verantw gebied bestreek komende 30 jaar. oordelijk voor de tussen Gent en An taalgrens. Goed administratieve voor ongeveer 10 twerpen/Brusse l, de Nederland 00 medewerkers se grens en de . Door wie leerde u De Warande kennen? Via W Bestuurders van illy Suetens en de Generale Bank Armand Hoeck en goed bevriend tot de tweede ge , Gedelegeerd met Piet Van Wae neratie Vlaminge yenberge. Destij n aan de top van de Vlaamse zake ds behoorde ik de lijke presentie in Generale. Ik ston Brussel structuree d volop achter he l t initiatief om ui t te bouwen. Wat is uw vroe gste herinnerin g aan De Waran lunches onder de? Ik herinner de inspirerende mij nog zeer leve en enthousiasm Wollekamp, Philip ndig de diners erende aanwez pe Saverys en na of igheid van Lode tuurlijk Piet Van W voorrecht hen re Campo, Mauric aeyenberge. Dan gelmatig ontmoe e kzij De Warande ten. ha dd en w e he t Waaruit bestaa t het DNA van de club? De club actief zijn in Vlaa verbindt mense nderen, met de n die op een ze rest van de werel inspiratie, gezo ker niveau zakelijk d. De contacten nde ambitie, fa in de club leiden cilitatie, vertrou vergeten: tot uits to t samenwerking w en maar ook vriend traling van wat Vl , schap, ontspann aanderen is en ka ing en niet te n. Wat is het groots te verschil tussen de club van vand stonden de Fran aag en die van 30 stalige collega’s ar jaar geleden? 30 gw tegen de Cercle anend tegenove jaar geleden Gaulois, waarvan r het project. Ze dachten dat het D e Warande bove weggeëbd. 30 gericht was ndien een buur jaar geleden was zou worden. Dat het Vlaamse bedr daar heeft De W gevoel is snel ijfsleven nog niet arande zeker verd zo prominent en ienste aan. In die Vlaanderen volw sterk als nu en periode is de Vlam assen. ing wereldburge r geworden en Waarom bent u al die jaren zo tro uw omgeving zowel gebleven aan D door de mensen, e Warande? De Warande is een de discussies als nestgevoel aan inspirerende door de ideeën de leden en stra . al Bo t he vendien geeft he t een gevoel van zijn. t een soort fierheid en dege lijkheid uit, zond er ar rogant te Als u De Waran de één ding mag to ewensen, wat zo en haar uitvoerin u het dan zijn? g. Zoals Benjam Stabiliteit in de gr in Franklin het on creatief en tegelijk ondgedachte derschreef: ‘indu spaarzaam zijn. D st rio usness and fruga it sluit goed aan maar wel geogra bij de Vlaming. Ik lity’. IJverig, fisch verder uitb zou de club niet ouwen. Als de in hoeft dat niet tege te groot maken, tensiteit van het nstrijdig te zijn. lidmaatschap da ardoor verhoogt ,
Karel Deboeck
16
PRESENT
Chris Verhaegen Hoe oud was u in 1988? Moet
ik dat écht zeggen? (41)
Door wie leerde u De Warande kennen? Als adviseur van de VEV Studiedienst in Antwerpen begelei ik het VEV-Comité Brussel. Zo was dde ik nauw betrokken bij de concep tie van de club en de geboorte erva n. Wat is uw vroegste herinnerin g aan De Warande? Een werfbe zoek met het comité, het gebouw charme én potentieel. Ook de ple had chtige opening is me altijd bijgebl even. Waaruit bestaat het DNA van de club? Ik denk dat de Vlaamse identiteit nog altijd sterk leeft. dynamisme in het Vlaamse bedrijfs Het leven voel je ook meteen aan in contacten met Warandeleden. Wat is het grootste verschil tuss en de club van vandaag en die van 30 jaar geleden? Hoe je het draait of keert, het is meer een ook business club geworden dan een social club. Het idee om de Vlaa leidende kringen uit alle sectore mse n, ook kunsten, de academische wereld, overheid, justitie enzovo verenigen in een club waar informe ort te le, ja zelfs vriendschappelijke, ban den worden gesmeed, is niet ech uitgekomen. Zijn Vlamingen club t bable? Het blijft een open vraag. Wie is de interessantste persoo n die u ooit in De Warande hee ft ontmoet? Héél moeilijke vraag. er zo veel. Ik kende vooraf trouwen Er zijn s al heel wat mensen. Mijn geheug en laat me in de steek.... Waarom bent u al die jaren zo trou w gebleven aan De Warande? Ik beschouw het ook een klein bee als mijn project. Samen met de tje comitéleden en anderen die er tijd en geld voor over hadden om droom waar te maken, hebben hun we er een succes van gemaakt. De Warande was vanaf het beg voor vrouwen, iets waar ik zelf voo in open r geijverd heb. Echt vanzelf-spreke nd was dat toen niet. Als u De Warande één ding mo cht toewensen, wat zou dat dan zijn? Ga door op het nieuwe elan .
Yannick Boes Hoe oud was u in 1988? 43 jaar
en bot gevangen bij De initiatiefnemers van De Warande hadd Door wie leerde u De Warande kennen? werij van Alken. Zij de club. Dan maar aankloppen bij de Brou Interbrew om financiering te vinden voor en. Ik ben dus hun medefinanciering enkele lidmaatschapp reageerden wel positief en kregen in ruil voor lid geworden dankzij onze brouwerij. . We kregen toen Warande? De nieuwjaarsreceptie van 1989 Wat is uw vroegste herinnering aan De steeds een foto en zijn raad van bestuur. Ik herinner me nog een mooie uitnodiging van Lode Campo Generale Banker François de Shaetzen, Directeur van de van deze receptie in het gezelschap van Ridd met een goed glas g Vicepremier en minister van Begroting Limburg en van Hugo Schiltz, toenmali Cristal. r personaliteiten voelt er zich altijd thuis: zelfs omringd doo Waaruit bestaat het DNA van de club? Men e warmte uit. ts en prachtig en straalt toch een bijzonder blijft de sfeer gemoedelijk. Het huis is groo Eigenlijk is er van vandaag en die van 30 jaar geleden? Wat is het grootste verschil tussen de club de huidige leden. kwamen uit ongeveer hetzelfde milieu als niet zoveel verschil: de toenmalige leden injaren. nkomsten van hoog niveau dan in de beg Alleen zijn er vandaag meer reizen en bijee Zonder twijfel Jeanu ooit in De Warande heeft ontmoet? die oon pers ntste essa inter de is Wie bij een lezing over r van de Groep Heineken: toen men hem François van Boxmeer, CEO en Voorzitte “Heineken” zou urlijk natu hij dat liefste dronk, dacht iedereen het hij bier welk g vroe 8 200 in p groe de stoelte: het bleek bier tevoorschijn van onder het spreekge flesje een de haal hij dus, Niet en. oord antw en mede-eigenaar een Bodart, haar vader was medestichter ers imm is te geno echt Zijn zijn! te tal” “Cris van de Brouwerij van Alken… van de sfeer hou. leven aan De Warande? Omdat ik zo veel Waarom bent u al die jaren zo trouw geb 30 jaar op dezelfde ensen, wat zou dat dan zijn? Nog eens Als u De Warande één ding mocht toew manier. PRESENT
17
Roel Nieuwdorp
KU Leuven. studeerd aan de ge af ar ja 22 al s . Ik ben du hting ging De in 1988? 45 jaar ge. Bij haar opric er nb Hoe oud was u ye ae W n Carl Bevernage r Piet Va roepsbevolking. de kennen? Doo be an de ar n W va e n D te u n werven. segmen Door wie leerde in de zin van: lede de verschillende n in aa n st In de . le ur ar tu na ca vo Warande op zoek staan voor de ad eenvoudige proken om in te es ng aa n de t gebouw om de er he w n va en ik p oo nk aa De pand hadden n De Warande? e naar hetzelfde aa ga g La rin , ke ne ec rin H he n te ndt, Va en gevestigd in Wat is uw vroegs als kantoor De Ba De Bandt was to n p, va oo r nk oo aa nt ka de et or .H Door de unieke reden dat wij, vo ze vennootschap straat te blijven. on e n lfd va g ze in de id in re tb om ui niteit het pand om te gekeken voor de n mooie opportu kost hebben om ee ge as w ld t ge he at 9: w -4 el 47 u he de verkopers: de Hertogstraat leem. Dat waren uitstraling. Het zo e ob ot pr gr te n ts ee oo gr nd t t pa overduidelijk et he ligging heeft he ee van hen waren Dat was echter ni r. Tw oo g. nt no ka n t da ën it ci ite effi anim n. Dus dan toch bouwen tot een beslissen, mét un et kunt weigere ni en st je t oe da m et en m do sa n bod psychologische drie dochters die lve wanneer je ee en konden we de ha iljo Be m . 0 et 10 ni e de rd n derhandelaar bove verkopers. De de op een betere on met een bod ruim en lfs ht Ze ac w fs. n ee te rg oe ve em maar proberen… eft een heel tijdj en. Het pand he ek br or do et ni s gren Brussel in het agd is. van de Vlaming in id he ig die er wél in gesla ez nw aa sitie, maar op oest de n ‘underdog’ po club? De club m ee it de n nu va va t A ie N N D t n. he dat ze, op de geve Waaruit bestaat ven een gezicht er fier op waren le e di el re jn zi ltu n cu de en le k en litie k een netwerk moest economisch, po . Daar hoorde oo iteitsimago. Het al en ar kw w ar f ba tie ist ac tw el be al omdat de sione basis van een on arbuiten, profes n belangrijk signa da ee k t oo di r as aa w m l en se us e. To eerste plaats in Br aats met prestig n ontmoetingspl ee en j jdragen tot een bi . au en ve op ni anstalig war ingesteldheid: bi Fr ve tie 0% ac 10 s n ijd ee st it de van genieten: lid vanu ‘business-clubs’ dan nog zelf kunt n oorspronkelijk ar de da er je w s n al r de ke le e Ze st n. Gevolg: de mee me aan activiteite tie van en deelna sa ni internationale ga or g, lin uitstra te dragen aan de . j bi g’ l rin se ffe us po Br ‘o in er len – is soms ing het was niet lout uik van andere ta ing om als Vlam el br do ge t be he s de du k oo en t komen. Als er kter – Voor mij was he ternationale kara kkelijk voor uit te in ru it td D ui . et en ni er er nd aa nale uitstraling den om uitstraling van Vl het de internatio r dat was geen re is n aa m ge st ra jd ee bi w n ge ka nt met reden – aan een discussiepu g nog meer – en in am Vl de r aa w iets is de eerste plaats vorderen. ar geleden? Op ja 30 versterken en be n va e di g en n persoonlijk. de club vandaa l minder mense aa en ss nm tu ee il ch nu rs je ve n te n grote groep ke Wat is het groots orden. ntal leden. In ee aa t he n va lf actiever in te w g ze in er hi de stijg om jn zi g kendheid zijn t een uitdagin geen vanzelfspre er ht ec Anderzijds kan he ag m et n. H loopt ze het namiek. Zo niet venheid geworde or dy rw de ve en n ijv ee bl nu ar club van ha altijd geweest. Bovendien is de aat maar omwille neraties is zij er st ge be e w ub eu cl ni e D de . ijft or den. Immers, vo dat dit zo is en bl blishment te wor ta es twikkelen. er on ut te lo k ie om m gevaar ijdse dyna nt ge . ei n ee om ar Ik kan niet kiezen De uitdaging is da heeft ontmoet? de an ar W e D n die u ooit in veel meer is ssantste persoo De Warande zo t da m O ? Wie is de intere de an War in Brussel n wat Vlamingen gebleven aan de va uw de tro an ar zo W n e re D ja t al die getuig ow-karakter, Waarom bent u eten. In essentie ar een louter sh nt na t ku el er rv kk ve le et je r ni nt waa . heid. Zolang men dan een restaura de moeite waard ren, in alle open ise al re n ille w , is de inspanning at rm fo gs kunnen en aa nd niet alleen ven naar een hede at De Warande D ? jn zi n bewust blijft stre da t u da aan om de leden openst ewensen, wat zo an to rv ht aa w oc m ng gi ng ni di re de één aar ook als een ve Als u De Waran met activiteiten m ub cl n gd. ee s al dt wordt om gevraa ervaren wor n wanneer daar ve ge te ie at rm elkaar info
PRESENT
19
mei 1993 eerste Warandegolftornooi in Oudenaarde
17 maart 1980 in het VEV-Comité Brussel bespreekt men voor het eerst het idee van een Vlaamse club
28 april 1988 de officiële opening met Lode Campo als voorzitter en Anne Lybaert als directeur
26 mei 1998 eerste vergadering van de Jongerenraad
9 april 1985 1992
aankoop van het Empaingebouw
eerste Warandereis naar Catalonië en Sevilla
22 september 1980 installatievergadering van de werkgroep ‘Project V.C.G’ of ‘Vlaamse Cercle Gaulois’ met Guy Borgerhoff, Lode Campo, Rik Decan, Gilbert Van Belleghem en Piet Van Waeyenberge
11 september 1989 1000ste Warandelid Hilde Buyse
augustus 1992 eerste bezoek aan Salzburger Festspiele, een traditie die 10 jaar lang zou standhouden
22 september 1987 persconferentie ter aankondiging van de toekomstige oprichting van De Warande
4 augustus 1997 bouw van de ondergrondse parking, een polyvalent auditorium en de restauratie van ‘de stallingen’
20
PRESENT
2009 renovatie van Salon Hertog en Salon Arenberg
26 maart 2015 overlijden Anne Lybaert
april 2011
2008
Wouter Esseldeurs wordt algemeen directeur
opening vergaderzaal ‘SD Worx’ op de tweede verdieping van het Empaingebouw
2 april 2014 Mark Leysen wordt voorzitter
17 april 2002
30 september 2017 30 jaar De Warande, met als opener een galafeest
Piet Van Waeyenberge wordt voorzitter
13 juni 2017
april 2010
2003
opening van de vernieuwde Grote Warandezaal en het Koetshuis
inhuldiging Zaal Lode Baron Campo
herinrichting van het Tuinrestaurant
1999
2 april 2015
inhuldiging Brabantzaal
lancering nieuwe huisstijl met een nieuw logo en een nieuwe slagzin ‘Verbindt Vlaanderen’
29 juli 2009 overlijden Baron Lode Campo
1 november 2014 Katja Borgerhoff wordt gedelegeerd bestuurder
15 september 2008 Staf Helbig neemt de algemene leiding van de club over
2007 oprichting van de ledenraad, waaruit later het activiteitencomité mondt
2013 renovatiewerken: de buitengevel, de ondergrondse keuken en de salons krijgen een opfrissing
PRESENT
21
voor gezin rtje w u a n het h eue en w chout, in voorzien g n a u v ijt nt Bo ontb cts en juni o l van ag 3 et kastee n gezellig n, circusa d n o Op z unch in h in. Na ee dleidinge r n u een b Plantent iddag ro kers! egang e m ek a l d i n en, to gids): n e g l e t r in va r a e l l e l p a n t de versna ervare r). we to uffet, door een 3 tot 16 jaa b t ij b t n n g a o v in ( f clusie n rondleid r kinderen bsite. o e rijs (in de we p Kostp park en e en, â‚Ź 20 vo o r e t en kalend tot he or volwass iteiten iv t o c v a â‚Ź 68 via de en kan v ij r h c Ins
Voorbereiding familiedag 3 juni: op stap in de Plantentuin van Meise met Katja Borgerhoff
Hier staan maar liefst 18.000 planten: van schattig paars nieskruid tot machtige eiken Je vindt er de moeder van alle sanseveria’s, kuiert er tussen de kruinen van het regenwoud en leert er hoe snoeisel het verschil kan maken in de strijd tegen kanker. Tijdens ons twee uur durend bezoek aan de Plantentuin van Meise tuimelen we van de ene verbazing in de andere. Planten, saai? We dachten het niet!
22
PRESENT
PRESENT
23
Op de dag van ons bezoek komt het kwik amper boven het vriespunt uit. Is dit wel het ideale moment om een plantentuin te bezoeken? Koen Es, directeur publiekswerking en vandaag onze gids, antwoordt gevat: winter, lente, zomer, herfst: hier staat altijd iets in bloei. Voorlopig hoeven we de vrieskou niet te vrezen, want Koen neemt ons eerst mee naar het herbarium. Een herbarium is een verzameling gedroogde planten, die netjes in een papiertje gevouwen zijn en voorzien zijn van een label met daarop de belangrijkste informatie over de plant. Liefst vier (!) miljoen gedroogde exemplaren vind je hier terug, verspreid over zeven zalen. De archiefruimtes, met eindeloze gangen en militair geordende kasten stralen de sfeer van de jaren vijftig uit. In de laden van de stalen kasten schuilen schatten: plantjes uit Congo bijvoorbeeld of het Amazonewoud, sommige meer dan 200 jaar oud. Koen trekt een willekeurige
lade open, en toont ons een stukje groen uit het Braziliaanse regenwoud. “Moeilijk te geloven, maar achter elke plantje schuilt een avontuur. Onderzoekers brengen ze, vaak in moeilijke omstandigheden, mee uit exotische gebieden. Nadat het zorgvuldig gedroogd is, belandt het in onze archieven. Vergis je niet: de planten zien er dan wel doods en droog uit, ze hebben wel nog al hun oorspronkelijke eigenschappen behouden. Zo kan je de gedroogde bloemen opnieuw in hun volle glorie bekijken nadat je ze nat gemaakt hebt.”
Klimaatonderzoek Met vier miljoen exemplaren behoort het herbarium wereldwijd tot de top 20. De collectie dankt haar reputatie aan een grote verzameling Latijns-Amerikaanse en
Midden-Afrikaanse plantjes: liefst 80% van alle ontdekte plantensoorten in MiddenAfrika liggen hier veilig opgeborgen. Planten zijn volgens Koen Es uiterst geschikt om bijvoorbeeld het klimaat te onderzoeken. “De huidmondjes die je vindt aan de onderkant van bladeren, zeggen veel over het heersende klimaat op het moment dat de plant geplukt werd. Je kan planten dus perfect gebruiken om de klimaatverandering te onderzoeken. Vergeet ook niet dat er bedreigde plantensoorten bestaan. Mensen hebben de mond vol van bedreigde dieren, maar ook planten staan wereldwijd onder druk. Door klimaatverandering, ontbossing, noem maar op. Vandaar onze samenwerking met de Millennium Seed Bank. Dat internationale samenwerkingsproject wil zo veel mogelijk zaden van wilde plantensoorten van over heel de wereld bewaren. De plantentuin doet mee: in onze zadenbank
"De archiefruimtes, met eindeloze gangen en militair geordende kasten stralen de sfeer van de jaren vijftig uit. In de laden van de stalen kasten schuilen schatten: plantjes uit Congo bijvoorbeeld of het Amazonewoud, sommige meer dan 200 jaar oud."
24
PRESENT
bewaren we niet alleen zaden van onze levende planten, maar ook van bedreigde inheemse wilde planten en van wilde bonen en boonachtigen.”
Planten die levens redden Koen troont ons mee door de verschillende zalen van het archief. We lopen langs etalagekasten met daarin paddenstoelen zo groot als een basketbal, snuisteren in de botanische bibliotheek met wel 200.000 werken om vervolgens halt te houden bij het indrukwekkende laboratorium, compleet met elektronenmicroscoop. Koen legt uit hoe onderzoekers van de plantentuin betrokken waren bij een baanbrekend project dat levens kan redden. ”Sommige planten hebben een medicinale werking: ze kunnen mensen helpen genezen. Een bekend voorbeeld
is dat van de taxus brevifolia, een plant die gebruikt wordt voor de productie van kankermedicijnen. Precies door die heilzame werking werd de van oorsprong Noord-Amerikaanse plant bedreigd. Onze medewerkers zijn op zoek gegaan naar planten met dezelfde werking en kwamen, erg verrassend, uit bij een lokale plant. De taxus baccatan is erg populair in Vlaamse tuinen. In het snoeisel van een taxushaag zit baccatine, een grondstof voor chemotherapie. Het snoeisel van je haag kan dus levens redden.”
tuin in de loop der jaren wel verschillende keren moeten verhuizen. “Oorspronkelijk stond de botanische tuin in hartje Brussel, heel toepasselijk, op de Hofberg. Daarna verhuisde hij naar de Botanique om uiteindelijk in Meise te belanden. In 2014 is dit trouwens een Vlaamse instelling geworden, na veel getouwtrek. Officieel heten we Agentschap Plantentuin Meise. Ondertussen staan er heel wat projecten in de steigers. Zo komen er nieuwe ingangen, waar we mensen comfortabel zullen kunnen ontvangen. Ook op de planning: een rozentuin en een culinaire belevingstuin. “
Vlaams Agentschap Tijd om de winterse kou te trotseren. Koen gidst ons langs perkjes en bomenrijen door de botanische tuin. Met 18.000 exemplaren, één van de grootste ter wereld, zo krijgen we te horen. Al is de
Beroemde bewoners Het Plantenpaleis doemt langzaam voor ons op. Deze elegante constructie van ijzer en glas is ook aan de buitenkant
PRESENT
25
een lust voor het oog. De reusachtige serre heeft enkele beroemde bewoners. De reuzenaronskelk bijvoorbeeld, een gigantische plant die jaarlijks amper 72 uur per jaar in bloei staat en daarbij een misselijkmakende geur verspreidt. Ook de reuzenwaterlelies, met bladeren van wel 2 meter breed, zijn razend populair. Ouders komen van heinde en ver om er hun baby’s op te fotograferen. Zodra we de serre binnenstappen, wanen we ons in de tropen: zo vochtig en warm is het hier. We bevinden ons dan ook in het regenwoud, een van de elf kassen van de plantentuin. Lianen, palmen en orchideeën groeien hier kriskras door elkaar. Vier meter hoog slingert een pad zich door de lucht. Je kan er van dichtbij epifyten bewonderen, organismen die op levende planten groeien, zoals mossen, bromelia’s en
algen. Bij heel wat planten staan rode bordjes: een teken dat ze bedreigd zijn. En ja, ook bij ons dreigt er gevaar: maar liefst 44% van onze inheemse planten staat onder druk.
Moeder van alle sanseveria's
Koper
We lopen verder door kassen met plantjes uit de meest uiteenlopende leefgebieden: van gortdroge woestijnen en steppes tot dampende tropische bergregenwouden. Ook hier liggen de verhalen zo maar voor het grijpen. Koen toont ons met trots de moeder van alle sanseveria’s. “De sanseveria mag dan wel een oerBelgische plant zijn, haar wortels liggen
Ook straf: sommige planten uit het plantenpaleis worden gebruikt om hun oorspronkelijke habitat te herstellen. “In de Congolese Katanga-streek zijn er plantjes die alleen op koperhoudende heuvels groeien. Maar door de ontginning van mijnen verdwijnt die begroeiing, waardoor er een ecologische ramp dreigt te ontstaan. Zonder plantjes kan
"Zodra we de serre binnenstappen, wanen we ons in de tropen: zo vochtig en warm is het hier. We bevinden ons dan ook in het regenwoud, een van de elf kassen van de plantentuin. Lianen, palmen en orchideeën groeien hier kriskras door elkaar."
26
PRESENT
in Congo. Het exemplaar dat je hier ziet, met gele randen, is uniek: nergens anders heeft men ooit een soortgelijke sanseveria ontdekt. Sterker nog: alle sanseveria’s die je wereldwijd terugvindt, stammen af van dit exemplaar.”
de omgeving in een koperlandschap veranderen. De ULB en de Universiteit van Lubumbashi onderzoeken hoe ze met onze plantjes de bodem kunnen stabiliseren. Erg belangrijk voor de plaatselijke bevolking, die anders blootgesteld wordt aan gevaarlijk koperrijk stof. “
Horta Tijd om de serres achter ons te laten en een frisse neus te halen. We volgen Koen door de botanische tuin. Maar liefst 8.000 planten staan er hier. Van schattig paars nieskruid tot machtige eiken. In de botanische tuin vind je ook de oudste serre van het land, een ontwerp van Alphonse Balat, de leermeester
van Victor Horta. Even verderop ligt de geneeskrachtige tuin. De plantjes die hier staan hebben een geneeskrachtige werking, al hebben ze nog niet altijd een concrete toepassing. Tussen de plantjes staan heel wat bekenden, die je hier niet meteen verwacht, zoals het sneeuwklokje en rozemarijn. Aan het statige kasteel van Bouchout nemen we afscheid van Koen. Dat de plantentuin vorig jaar maar liefst 148.000 bezoekers over de vloer heeft gekregen, een recordaantal, zo geeft hij nog mee als uitsmijter. Het verbaast ons niets. Deze unieke plaats laat niemand onberoerd.
Zeven weetjes over de Plantentuin in Meise
#
Opgericht in 1796, meer dan twee eeuwen ervaring met planten dus.
#
De Plantentuin is 92 ha groot en herbergt 18.000 soorten planten, waaronder talrijke bedreigde soorten.
#
Als je alle werken van de botanische bibliotheek naast elkaar zet, krijg je een “boekenmuur” van 4,5 kilometer lang.
#
De eikenverzameling telt meer dan 160 soorten eikenbomen.
#
Bezoekers hebben de keuze uit verschillende begeleide wandelingen, waaronder een bezoek “achter de schermen”.
#
De Plantentuin telt dan 200 medewerkers waaronder tuiniers, wetenschappers, tekenaars, landschapsarchitecten, historici, techniekers en gidsen en vrijwilligers.
#
Sympathisanten van de Plantentuin werken mee aan de digitalisering van het herbarium: een huzarenstukje én een sterk staaltje crowdsourcing.
PRESENT
27
28
PRESENT
DE JONGERENRAAD
Wie zijn ze? Wat doen ze? En wat drijft hen?
De Warande gelooft in haar jonge leden, de toekomstige leiders binnen hun vakgebied. Zij zorgen ervoor dat De Warande in de toekomst het beste talent in Vlaanderen kan blijven verbinden. Daarom organiseert de Jongerenraad regelmatig activiteiten die aansluiten bij de sociale, maatschappelijke, economische en culture leefwereld van jonge leden. Om de twee maanden komen ze trouwens samen voor de ‘lange tafel’: een ontspannen avond waar al onze jonkies elkaar informeel kunnen ontmoeten.
Brandaan Mombaers is sinds 2016 voorzitter van de jongerenraad. Hij stelt met trots zijn pupillen aan u voor.
Ann-Sophie Buyse
Het jongste lid van de jongerenraad is ook het jongste Warandelid… ooit. Ann-Sophie drinkt zelfs wanneer ze niet in Toscane is bij voorkeur Aperol Spritz. Dit zowel tijdens de vergaderingen van de jongerenraad als wanneer ze erna blijft plakken in de bar. Ze werkt dan ook bij Henkel.
Axel Ceusters
Axel is de Antwerpenaar van dienst. Hij is professioneel winkel(centrum)uitbater en de perfecte gids in Centraal- en Oost-Europa vanaf ruwweg de 13e lengtegraad. Specialiteit; lokale gastronomie en distillaten.
Ana Maria Franken
Ana Maria is het nieuwste lid van de jongerenraad. Zij is advocate, maar haar karakter maakt dat wel goed. Zij heeft als Burner met stip de meeste festivalervaring van de hele jongerenraad… en waarschijnlijk ook van De Warande, hoewel sommige leden Jimi Hendrix op Woodstock nog gezien hebben.
Dimitri Huygen
Dimitri doet iets met voetbal, maar eerder van het veld dan op het veld want dat laatste is te vermoeiend. Als dat Eurostadion er ooit nog komt is het dankzij hem. Daarbuiten is hij ook Limburger en grote fan van Lego. In die volgorde.
Sander Laridon
Sander is ambtenaar (allez, werknemer bij Actiris), houdt van levende karpers, (kwaliteits-)bier en KRC Harelbeke, maar wat dat laatste betreft, enkel vanaf 1997 tot 1998. Van Louis Paul Boon en Gerard (van het) Reve kan hij niet afblijven.
Anouk Schoors
Anouk werkt in de Haute Finance en drinkt daarom geen Aperol Spritz, maar champagne tijdens de vergaderingen. Of groene thee tijdens de occasionele ochtendlijke vergadering, maar dat valt maar weinig voor aangezien de voorzitter geen ochtendmens is. Ze is bijzonder productief in alle omstandigheden, zolang de toiletrol maar de juiste kant uit rolt. PRESENT
29
Het relaas van Hôtel Empain Het unieke kader van ons huis werd voor een groot deel bepaald door de turbulente en flamboyante levens van haar inwoners. Wie de volledige geschiedenis van de dynastie Empain leest, vraagt zich af waarom nooit iemand hier een televisiereeks uit destilleerde.
‘De Warande’ is de originele naam van de lusthof die als jachtrevier voor de hertogen van Bourgondië had gediend en die een nog uitgestrekter gebied bestreek dan het huidige centraal gelegen Park van Brussel. Een vluchtige schets die Dürer in 1520 hiervan maakte toont een uitgesproken landschappelijk gebied. Het rechthoekig en symmetrisch ontwerp van het park dat wij nu kennen dateert van de achttiende eeuw. Onder het Oostenrijkse bewind realiseerden de Franse architect GillesBarnabé Guimard of Guijmard, want zo werd zijn naam ook gespeld, en de Oostenrijkse landschapsarchitect Joachim Zinner, het majestatische stedelijke landschap dat in alle opzichten het centrum van Brussel vormt. 30
PRESENT
De volledige geschiedenis van het Hôtel Empain en van het Park van Brussel werd met liefdevolle zorg geschreven door Jos Vandenbreeden van het Sint-Lukasarchief te Brussel in een mooi geïllustreerde brochure, uitgegeven ter gelegenheid van het vijfjarig bestaan van De Warande. Baron de Marcq de Tiège die het huis liet bouwen in 1780 moest zich onderwerpen aan het strikte gevelschema van architect Guimard, waardoor het zich harmonisch inpast in het volledige gevelritme. Het gebouw is zelfs in hoge mate symmetrisch met het tegenovergelegen hoekhuis, de
huidige residentie van de ambassadeur van de Verenigde Staten. In de loop van de negentiende eeuw bezaten verschillende adellijke Belgische families achtereenvolgens het herenhuis, tot de prinses van Arenberg het in 1893 verwierf. Zij verruilde het om redenen die wij niet kennen tegen een ander gebouw aan de Hertogstraat. De nieuwe eigenaar was (toen nog) niet van adel: François Empain was weliswaar bankier, maar kon als zoon van een onderwijzer uit Beloeil met recht en reden een ‘nouveau riche’ genoemd worden.
Edouard Empain
François Empain
De familie, of beter de dynastie, die haar naam gaf aan het huis dat nu De Warande heet, kende op zijn zachtst uitgedrukt een turbulente geschiedenis. Een waarachtig epos dat begon met Edouard Empain, de oudere broer van François, die gouden zaken deed door steen te leveren voor de bouw van het Justitiepaleis te Brussel. In nauwelijks enkele decennia bestuurde hij een zakelijk imperium actief in de aanleg van spoorwegen, elektriciteit, plantages, vastgoed en banken, dat zich uitstrekte van Europa (de metro van Parijs) tot Belgisch Congo, China en Egypte (Heliopolis). Bij zijn overlijden in 1946 telde zijn rijk een honderdtal vennootschappen, waaronder vier banken. Wie de volledige geschiedenis van deze dynastie leest, vraagt zich af waarom nooit iemand hier een televisiereeks uit destilleerde. Zonder fictie toe te voegen bevat dit verhaal alle elementen voor hoge kijkcijfers: haute finance, familiale vetes, internationale intriges, seksuele uitspattingen en jaloersheid, spelverslaving, patriottisme in de Eerste en collaboratie in de Tweede Wereldoorlog, religieuze kwezelarij en gangsterpraktijken, exotische locaties en spectaculaire architectuur, daaronder art nouveau en art déco… PRESENT
31
T A D K HAD I TEN ! E
GEW
#hidg
Samen schrappen we ‘had ik dat geweten’ uit uw woordenschat. Ontdek onze HR-aanpak www.sdworx.be/hidg
Was Edouard het prototype van de avontuurlijke industrieel, een ‘captain of industry’ van de oude school zonder diploma, dan vindt men in zijn tien jaar jongere broer François eerder een bedachtzaam jurist terug. Oorspronkelijk werkten de broers uitstekend samen, maar door familiale omstandigheden ontstond een blinde rivaliteit tussen de twee familietakken die decennialang standhield. Het gezin van de meer bezadigde François Empain, de man die Hôtel Empain het huidig uitzicht gaf, woonde in de zomer in het kasteel van Edingen en in de winter in Brussel. In 1907 verwierf François Empain het gebouw op de hoek van de Zinnerstraat en de Hertogstraat en liet het volledig renoveren. De totale factuur bedroeg 475.546,2 frank. Als men weet dat het
arbeidersuurloon toen 56 centiemen bedroeg, betekent dit vandaag een investering van omgerekend tientallen miljoenen euro. Een mooi portret van François Empain siert nu de muur van de kleine bibliotheek achter de bar van onze club. Zijn kleinzoon Tanguy le Clément de Saint-Marcq die er de schenker van was, vertelde ooit aan het tijdschrift Clubvenster dat dit gebouw, ofschoon prestigieus door ligging en architectuur, altijd toch maar gewoon een gezinswoning is geweest. In totaal woonden of werkten in de méér dan honderd vertrekken in de voor- en achterbouw niet alleen drie generaties Empain, maar ook tot dertien personeelsleden, vijf ervan inwonend. Het hoofdgebouw was volgestouwd met meubels en kunstwerken van over de hele wereld. Soms kan men vroegere
functie van een vertrek nog aflezen. Dat geldt natuurlijk in de eerste plaats voor de keuken die volledig ondergronds ligt. Of de achterbouw bestaande uit paardenstallen en meidenkamers. Het wordt al moeilijker voor het clubrestaurant, waar vroeger oma’s slaapkamer en badkamer waren gelegen. De salons op de gelijkvloerse verdieping waren de woonkamer met daarnaast de rookkamer. Andere elementen spreken al meer tot de verbeelding: een enigmatisch vals plafond in het huidige Salon Hertog, een duplex-appartement dat via een goed zichtbare geheime deur te bereiken was vanuit de televisiekamer op de eerste verdieping, een balkonnetje bovenaan de staatsietrap… Een fragment uit ’25 jaar De Warande, een geschiedenis’ van Erik Swaelen (2013). PRESENT
33
Recept van onze chef Kevin Teugels
GRIET MET CRÈME VAN BLOEMKOOL EN GRIJZE GARNALEN
34
PRESENT
BEREIDINGSTIJD: 35 minuten BENODIGDHEDEN voor 2 personen 300 gram grietfilet (gekuist door uw visboer) 160 gr handgepelde grijze garnalen 1/4l visfumet ½ liter room (25 cl voor de crème en 25 cl voor de saus) 25 cl melk 60 gr boter 30 cl droge witte wijn 1 bloemkool 2 sjalotjes 4 takjes tijm 1 blaadje laurier 1 bosje kervel 1 citroen peper, zout, nootmuskaat, currypoeder Voor de WITTE WIJNSAUS: Snijd de sjalotjes in grove stukken en fruit deze aan met wat boter in de pan op een middelhoog vuur tot ze glazig worden. Voeg er de witte wijn, de takjes tijm en het blaadje laurier aan toe. Laat de wijn inkoken tot hij bijna verdampt is. Doe de visfumet en 25 cl room in de pan. Werk af met koude klontjes boter voor de binding en een scheutje citroensap voor de frisheid. GRIET grillen: Dep de grietfilet droog. Wrijf de vis in met een borsteltje gedrenkt in arachideolie. Zet de grillpan eerst op een hoog vuur, zodat ze na een tijdje begint te smeulen. Leg dan pas de vis in de pan. Gril de vis gedurende twee minuten aan beide kanten. Verwijder de vis uit de pan, kruid af met peper en zout en zet de vis tenslotte drie minuten in de oven op 180°C in een glazen ovenschotel. Voeg geen vocht toe bij de vis, enkel een klontje boter. Niet afdekken. BLOEMKOOLCRÈME: Maak de bloemkool schoon, verdeel ze in roosjes. Houd een aantal roosjes apart voor de afwerking, kook de rest gaar in een mengsel van 50% melk, 50% water en een snuifje zout. Haal de roosjes met een schuimspaan uit de pan en mix ze in de blender met 2 à 3 eetlepels room tot een crème. Breng op smaak met peper, zout, currypoeder en nootmuskaat. BLOEMKOOLROOSJES:
WIJNSUGGESTIE Genoels-Elderen Chardonny Blauw, 2014
Bak de rest van de roosjes lichtjes goudbruin aan in een pan met ‘hazelnootboter’, dat is boter die je laat kleuren tot hazelnootkleur. Kruid af met peper, zout en nootmuskaat Dresseer HET BORD als volgt: Een streepje bloemkoolcrème, dan de griet, vervolgens de gebakken bloemkool en de grijze garnaaltjes. Werk af met kervelpluksels.
PRESENT
35
Dries Delanote, smaakmaker en leverancier van biologische groenten aan De Warande:
“We moeten de natuur meer binnenlaten in onze voeding. Onze hang naar perfectie doet schoonheid verdwijnen.�
36
PRESENT
Praten met z’n plantjes doet bioboer Dries Delanote (nog) niet. Maar hij vertelt wel drie uur lang vol liefde en passie over zijn gewassen. Kevin Teugels, chef van De Warande, zocht Dries op in Dikkebus, even buiten Ieper. In de serre, waar het ondanks een flauw winterzonnetje heerlijk vertoeven is, ontspint zich een gesprek tussen twee gelijkgestemde zielen. Over smaken, gezonde voeding en… luie groenten!
aan zijn er restaurants op de kar gesprongen. Zo is Mille Couleurs rustig verder kunnen groeien. Elk jaar verdubbelde onze landbouwoppervlakte. Van 25 are ging het naar een halve hectare, één hectare… Vandaag bewerken we zeven hectare. We, inderdaad, want ik heb ondertussen vijf mensen voltijds in dienst. Vergis je niet: voor zo een beperkte oppervlakte is dat best veel. Bioboeren is dan ook een kwestie van handenarbeid.”
Kevin Teugels: “Wat me hier meteen opvalt, is de enorme verscheidenheid aan planten en kruiden. Ik zie rucola, bernagie, capucinebloem, kamille, postelein, te veel om op te noemen. Enig idee hoeveel soorten je hier teelt? “
Wild farming
Dries Delanote: “Heel precies weet ik het niet, maar ik schat dat ik een duizendtal producten aanbied. Vergeet niet dat één plantje heel wat lekkers oplevert. Bloemen, bladeren of wortels: alles is eetbaar. Bovendien hangt de smaak ook af van de groeifase waar de plant zich in bevindt. Verse zaadbolletjes bijvoorbeeld zijn heuse smaakbommetjes! Je kan zo veel doen met plantjes. Bloemen bijvoorbeeld zijn niet alleen decoratief, ze kunnen ook de smaak van een gerecht bepalen.” Kevin Teugels: “Onze leden zijn dol op jouw bloemen. Ze zijn een streling voor het oog en je smaakpapillen. We krijgen er veel complimenten over. Wat je zegt over planten klopt helemaal. In principe is alles eetbaar. Van blad tot wortel en alles daartussen, bij manier van spreken. Alleen zijn we dat uit het oog verloren. Neem nu raapjes: ook het loof daarvan is erg smakelijk. Maar in supermarkten vind je alleen knollen. Logisch dat we hier geen voeling meer mee hebben. Wat ik me afvraag: je hebt jezelf omgeturnd van klassiek landbouwer naar bioboer. Vanwaar die switch?” Dries Delanote: “Zoals veel mensen begon ik beetje bij beetje te experimenteren met bioklassiekers als warmoes en radijsjes. Daarna ging ik verder met venkel en pompoenen. In het begin was het niet makkelijk om mijn groenten te slijten. Geleidelijk
Kevin Teugels: “Je maakt het jezelf niet makkelijk door volop voor bio te gaan. Consumenten zijn dol op standaardgroenten, die er allemaal hetzelfde uitzien. Jouw verhaal druist daar volledig tegen in.” Dries Delanote: “Mensen hebben een ideaalbeeld van planten: ze moeten er afgeborsteld en keurig uitzien, anders zijn ze onverkoopbaar. Maar dat perfecte plaatje klopt gewoon niet. In het voorjaar heeft postelein een rode schijn, wat volkomen normaal is. Er is niets mis mee, hij smaakt perfect. Alleen: de consument accepteert het niet. Vraag me niet waarom, maar die overtuiging is geleidelijk aan in onze hoofden geslopen. Mille Couleurs heeft geen doorsnee groenten en kruiden. Onze planten verschillen van vorm en grootte. Voor mij is dat een bewijs van de natuur die haar eigen ding doet. Het illustreert onze visie: we zien de plant niet als een product, maar als een levend organisme. Ik denk dat we de natuur meer moeten binnenlaten in onze voeding. Onze hang naar perfectie doet schoonheid verdwijnen…” Kevin Teugels: “Mooi gezegd. Jij bent een aanhanger van wild farming, Dries. Wat moeten we daaronder verstaan? Dries Delanote: “Ik ben een wilde boer, ja. In de zin dat ik de natuur z’n gangetje laat gaan. Een goed doorwortelde plant, die de winter overleefd heeft, is gewoon smakelijker. Bij ons groeien er geen luie groenten. Het wilde verhaal heeft ook betrekking
PRESENT
37
op de variatie in soorten. Zo hebben we wilde planten, die vrij in de natuur voorkomen, maar waarvoor geen plaats bestaat in de industriële landbouw. Daardoor kunnen we een erg uiteenlopend smakenpallet aanbieden. Voor ons is onkruid een rijkdom, anderen halen meteen de bus glyfosaat tevoorschijn! “ Kevin Teugels: “Ik houd van die aanpak: het gaat terug op de oertuin. Mocht ik de tijd hebben: ik zou elke ochtend bij jou mijn verse groentjes komen plukken!” Dries Delanote: “Bedankt voor het compliment. Dat is precies waar ik naartoe wil. Ik probeer de chefs zoveel mogelijk te betrekken: ik leid ze rond op mijn bedrijf en toon hen hoe ik werk. Als boer heb je nu eenmaal een sterk netwerk nodig. Dat is dan weer de ondernemer in mij die spreekt. Want neen, ik draag geen geitenwollen sokken! Klantenbinding is cruciaal. Over pakweg 20 jaar wil ik nog altijd met dezelfde mensen kunnen werken. Dit traject leggen we samen af. Het is dankzij de chefs dat ik de boer kan zijn die ik wil zijn.”
Luie tomaten Kevin Teugels: “Je had het daarnet over luie voeding. Wat wil je daarmee zeggen?” Dries Delanote: “Dat het niet moeilijk is om massaal groenten te kweken. Je moet alleen voor de juiste omstandigheden zorgen. Neem nu tomaten en komkommers. Het volstaat om ze genoeg water te geven, wat fosfor erbij, eventueel kalium en een beetje stikstof. Resultaat: een fenomenale opbrengst. Eén tomatenplant
38
PRESENT
is vandaag goed voor een opbrengst van pakweg 100 kilo! Alleen zeg ik: zo kweek je luie groenten. Planten moeten werken zodat ze hun wortels diep in de grond steken op zoek naar water. Het klinkt raar, maar ik vergelijk het met een kind dat je voldoende te eten geeft maar niet laat bewegen: je zet het voor de tv of stopt het een tablet in handen. Geen goed idee.” Kevin Teugels: “Die industriële aanpak gaat ook ten koste van de smaak.” Dries Delanote: “Precies! Biochemisch klopt het plaatje hoor, maar de industriële landbouw brengt producten voort zonder enige authenticiteit. De groenten bevatten amper smaak of antioxidanten, het gaat dus ook over voedingswaarde. Wij vertellen een heel ander verhaal. Eentje over smaak, en niet over centen. Onze filosofie is zo helder als pompwater: wij gaan altijd
voor smaak en doen geen toegevingen. Door planten op een natuurlijke manier te kweken bijvoorbeeld. En door soorten aan te bieden met een ander smakenpallet. Ik garandeer je: mensen proeven heus wel het verschil, hoor.” Kevin Teugels: “Ik heb toch de indruk dat er een tegenbeweging ontstaat. Kijk maar naar het succes van de vergeten groenten en de toenemende belangstelling voor lokale producten.” Dries Delanote: “Tja, dat heeft ook te maken met het marketingverhaal van de supermarkten, natuurlijk. De vraag is wat je in de productie het belangrijkste vindt. Wil je goedkoop produceren? Gebruik dan machines. Het is een economisch verhaal geworden. Voeding is in de loop der jaren erg goedkoop geworden. En net omdat eten zo weinig kost, springen we er onverantwoord mee om. We hebben nog nooit zo veel eten
verspild als vandaag. Een spijtige evolutie, vind ik dat. Gelukkig duiken er overal in Vlaanderen eilandjes op, zoals bijvoorbeeld de zelfplukboerderijen. “
De serre als moederkloek Kevin Teugels: “Eerlijk: ik denk dat chefs daar ook een voortrekkersrol in kunnen spelen. Misschien is het onze taak om onze gasten vertrouwd te maken met deze filosofie. We hebben hier verschillende dingen geproefd en iedereen is het erover eens dat je producten barstensvol smaak zitten. Alleen kiezen we al te vaak voor de gemakkelijkheidsoplossing.” Dries Delanote: “Erger nog: we zijn het normaal gaan vinden dat we het ganse jaar door komkommer en tomaat kunnen eten. Sorry hoor, maar dat klopt niet. Eigenlijk zou je ten vroegste vanaf 1 mei komkommer mogen eten. Je boet sowieso in aan smaak. Om nog maar te zwijgen van de gigantische ecologische voetafdruk. Mijn serre gebruikt uitsluitend de warmte van de zon. Mensen kunnen dat moeilijk geloven, als ze hier binnenkomen, maar toch is het zo. Ik noem mijn serre wel eens gekscherend de moederkloek van Mille Couleurs. “ Kevin Teugels: “Anderzijds: jullie hebben toch ook tomaten, niet?“ Dries Delanote: “Zeker, alleen kweken wij ze op de klassieke manier en alleen in het juiste seizoen. Resultaat: tomaten die barstensvol aroma’s en smaak zitten. Weet je, sommige mensen willen nu eenmaal meer van hetzelfde, elke dag opnieuw.
PRESENT
39
En dan krijg je waterige, smaakloze groenten. Hetzelfde met fruit, frambozen in de winter: dat klopt toch niet? Ik vind dat je naar het moment moet toeleven. Nu is alles altijd voorradig: jammer…”
Sla met saus van Mora Kevin Teugels: “Vroeger vertrok je van wat je nodig had: je plukte alleen die planten die je ging gebruiken. Inderdaad…” Dries Delanote: “Ik ben het helemaal met je eens. Neem nu sla. In principe moet die bitter smaken, maar in de winkel vind je alleen fletse kroppen. Geen wonder dat we er sloten Mora-saus overheen kieperen! Dan lusten we het plots weer wel. We groeien ermee op, maar eigenlijk is het kunstmatige sla. Het probleem is dat wij onze planten graag domesticeren. Tegen tuinkers zeggen we: je moet groeien op een watje. We zetten je op de vensterbank en als we zin hebben snijden we een stukje van je weg. Het klinkt gek, maar zo gaat het wel.” Kevin Teugels: “Het cliché zegt dat een boer nooit gedaan heeft. Hoe zit dat bij jou?”
40
PRESENT
Dries Delanote: “Dat valt best mee. Het is niet zo dat ik elke dag om vier uur in de nacht opsta! Laat ons zeggen dat ik rond de klok van zeven of acht begin. Mijn dag eindigt meestal rond middernacht (denkt even na). Weet je: ik ben dag in dag uit bezig met gezondheid, dus zou ik daar zelf naar moeten leven. Maar bij de opstart heb ik keihard gewerkt, op het randje zelfs. Het is zoeken naar het juiste evenwicht. Het vervelende is: bij ons is het altijd druk. Het stopt nooit. Mensen denken dat we alleen in het zaai- en oogstseizoen hard moet werken, maar ik verzeker je: wij staan élke dag op het veld.” Kevin Teugels: “Eigenlijk ben jij geen boer, maar een ambassadeur van gezonde, natuurlijke voeding…” Dries Delanote: “Daar zit wat in. Wij vertellen inderdaad een verhaal dat indruist tegen de heersende economische logica. Louter financieel gezien is monocultuur het meest interessant, dat klopt. Wist je dat boeren tegenwoordig drones inzetten? Eigenlijk is dat straf. Landbouwers weten nu alles over technologie, maar de basis vergeten ze soms.”
Koken met eetbare Koken met
Koken met eetbare bloemen: enkele tips van chef Kevin • “Gebruik takken en bloemen niet zomaar. Zorg ervoor dat ze in functie van het gerecht staan en dat ze smaak bijbrengen.” • “Bewaar de bloemetjes fris. Eetbare bloemen zijn idealiter niet bespoten en verwelken dus snel. Voor je ze op het bord legt, spoel je ze best even met wat ijswater.” • “Mijn favoriet is de Oost-Indische kers, Capucijn. De bloem heeft een zeer mooi blaadje en is qua smaak redelijk scherp. Er is zelfs een lichte toets van mosterd in te herkennen. Te combineren met rundstartaar.”
Wilt u zelf ook eens proeven van de groenten van bioboer Dries? Schrijf u dan nu in voor de avondopening van ons clubrestaurant op 17 mei en proef van een biologisch viergangenmenu op topniveau! Dries Delanote verschaft tekst en uitleg bij uw bord. Reserveren kan via de activiteitenkalender op de website of op het nummer +32 2 549 51 11.
PRESENT
41
A DVO C AT E N
AVO C AT S
OPLOSSINGEN VOOR ONDERNEMINGEN EN OVERHEDEN Wij begrijpen u en overtuigen anderen
RETAIL
COMPETITION E-COMMERCE DISTRIBUTION
CORPORATE & COMMERCIAL
M&A PRIVATE EQUITY RESTRUCTURING INSOLVENCY
IP/IT
PRIVACY BIG DATA MEDIA
LITIGATION REAL ESTATE & CONSTRUCTION PUBLIC SECTOR
Access Building Keizer Karellaan 586 bus 9 B - 1082 Brussel - Bruxelles 02 411 21 55 contact.brussels@racine.eu www.racinebrussels.eu
PUBLIC PROCUREMENT PERMITS ENVIRONMENT
EMPLOYMENT LIABILITY & INSURANCE
NEDERLANDS BIJ DE HAARD! Een bijdrage van Warandelid Jan G. R. Verleysen
Onze club op de hoek van de Zinnerstraat en de Hertogstraat is in een prachtig pand gehuisvest. Maar in onze Warandebuurt zijn er nog heel wat bijzondere panden te vinden. Aan de tegenoverliggende hoek van de Lambermontstraat en de Regentlaan, binnen ons huizenblok dus, staat een meer dan statige herenwoning waar vandaag het Kabinet van de Minister van Defensie kantoor houdt. Vorige eeuw was daar de Ambassade van het Koninkrijk der Nederlanden gevestigd. Nog een eeuw eerder was het gebouw gekend onder de naam Hôtel de Trazegnies. Het pand en zijn vroegere eigenaar zijn overigens wel van historische betekenis: tijdens de periode van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden (1815 - 1830) behoorde het pand toe aan de Markies de Trazegnies, die in 1834 een grootse orangistische manifestatie in Brussel organiseerde. In datzelfde jaar werden de bezittingen van het Huis van Oranje in België verbeurd verklaard door de Belgische regering. Op de lange lijst van verbeurd verklaarde bezittingen stonden o.a. vier paarden van de Kroonprins (later Koning Willem II). Een naaste medewerker van Leopold I had het plan opgevat om het paard waarmee de Kroonprins in Waterloo (Quattre-Bras) had gestreden, aan te kopen om het door de straten van Brussel een mestkar te laten trekken! Het wansmakelijke opzet kon verhinderd worden door het inzamelen van geld om de paarden aan te kopen. Op de donateurslijst stonden vader en zoon de Trazegnies, Eugène Lamoral Prince de Ligne en vele anderen. De paarden werden even later clandestien over de grens gebracht en aan de Kroonprins teruggeschonken.
GEBRECK GEEFT PAYS UYT VREE KOMT RYCKDOM OVERVLOEDT MAECKT WEELDE WEELDE KRIJGHT HET OORLOCH ARMOE BROEDT
Slechts weinigen weten dat wie zich destijds bij de gezellige haard installeerde (en er vandaag vergadert) kijkt op een bijzondere schoorsteenmantel met een mooie Nederlandstalige spreuk:
PRESENT
43
zusterclubs
Cercle de l’Union Cercle Munste De Koninklijke Industrieele Een ontvangst in stijl, overal ter wereld Der Club zu Bre International Clu Wanneer u lid wordt van De Warande, wordt u ook lid van haar 27 zusterclubs, verspreid Circulo Ecuest over de hele wereld. Van New York tot Londen, van Dubai tot Bangkok, op elk continent kunt u genieten van een ontvangst in stijl. Geef ons vooraf een seintje, dan kondigen wij uw Gran Peña bezoek aan bij de zusterclub. Een volledig overzicht van al onze zusterclubs kan u terugvinden op onze website. Capital Clu Pacific City Cl g r lub.o osc m Società del Gia s co City University The Cosmos Club Royal Anglo-Belg Washington The New Club Opgericht in 1878. Indrukwekkend ledenbestand St James’s Cl met maar liefst drie presidenten en 36 Nobelprijswinnaars in haar rangen. Beschikt over unieke diensten zoals een privébibliotheek The Lansdowne en maandelijkse muziekconcerten in de prestigieuze Warne Ballroom. The Institute of D The Stephen’s Green H The Cosmos Clu club.com wne o Capital Clu sd la n Down Town Assoc The Lansdowne Jockey Club, B Club Club de La Union, Londen The Australian C Opgericht in 1935. Eén van de meest prestigieuze The Capital C én sportieve clubs in het hartje van Londen met een prachtig art deco binnenzwembad, een schermzaal en drie squashbanen. De club Club Centena beschikt tevens over 73 kamers. KRZV ‘De Maa Capital Clu 44
PRESENT
newcl
ub.
co. uk n Interalliée, Parijs er, Luxemburg The New Club e Groote Club, Amsterdam Edinburgh emen, Bremen In tegenstelling tot wat zijn naam doet vermoeden, is ub Berlin, Berlijn ‘The New Club’ de oudste privéclub van Schotland. De club werd opgericht in 1787 en deze rijke vindt u terug in de indrukwekkende tre, Barcelona geschiedenis vertrekken en monumentale vergaderzalen. Het historische pand staat sinds 1996 op de lijst a, Madrid van ‘meest significante gebouwen van Schotland’. ub, Dubai lub, Bangkok c a pit alc lu b d u b ai .co ardino, Milaan m y Club, Londen Capital Club gian Club, Londen Dubai b, Edinburgh De eerste privéclub van Dubai, gelegen in het hart lub, Londen van het financiële district. De club werd pas opgericht in 2008, maar telt al meer dan 1500 leden. e Club, Londen In 2014 verkozen tot één van de 10 meest exclusieve clubs in de wereld door CNN. Directors, Londen Hibernian Club, Dublin ub, Washington pacificcity clu b .co ub, Bahrein m ciation, New York Buenos Aires Pacific City Club Bangkok Santiago de Chile Club, Melbourne Exclusieve club met uitzonderlijke faciliteiten zoals een spa, fitness en geklimatiseerde sigarenbar. Club, Beijing Vanuit het clubrestaurant kijkt u uit over de prachtige skyline van Bangkok. ario, Asunción as’, Rotterdam ub, Nairobi
PRESENT
45
Achter de schermen van De 06.00 uur
Vroeg uit de veren, want de boekentassen en lunchpakketten van de kinderen moeten klaargemaakt worden.
07.26 uur
Iedereen vlug wakker maken. Tijd voor de belangrijkste maaltijd van de dag!
08.13 uur
07.26
06.00
De rit naar De Warande is altijd leuker met twee (en beter voor het milieu).
09.00 uur
Nog even alle reservaties van vandaag overlopen met Johan. Zo zijn we zeker dat we onze leden goed kunnen verwelkomen. Als alles voor de dag zelf in orde is, begin ik aan de puzzel voor de komende reservaties.
09.00
11.03
11.03 uur
Kip met frietjes, appelmoes en huisgemaakte mayonaise! Op dinsdag en vrijdag eet het Warandeteam samen. 10/10 voor sfeer en gezelligheid!
11.45 uur
Onze salons en zalen kunnen gereserveerd worden voor vergaderingen, lunches, receptie of diners. We organiseren alle events op maat en daarom raden we onze leden of hun medewerkers aan om vooraf een kijkje te nemen. Ik leid geĂŻnteresseerden graag rond in ons prachtige gebouw.
46
PRESENT
14.12
16.11
Warande met... Charlotte 14.12 uur
Sinds vorige zomer bouwt De Warande aan een nieuw CRM-systeem om haar leden nog beter van dienst te kunnen zijn. De hele interne werking wordt herbekeken, en dit vraagt heel wat overleg.
16.11 uur
08.13
Alle aanvragen voor reservaties komen binnen via telefoon of mail. Er moet goed nagekeken worden welke reservatie waar kan doorgaan. Het is belangrijk om met cateringmanager Patrick te overleggen over wat er haalbaar is, zodat al onze leden en hun gasten op een zo goed mogelijke manier kunnen ontvangen worden.
17.30 uur
Ik neem nog even een kijkje in het Tuinsalon, waar vanavond een diner plaatsvindt.
11.45
17.56 uur
Ik laat de rest van de avond over aan de deskundige ervaring van onze cateringmanager Patrick en zijn team. Nu naar huis en samen met mijn gezin genieten van de rest van de dag‌
17.30
17.56 PRESENT
47
WAT KAN DE WARANDE VOOR U BETEKENEN?
salon- en zaalverhuur DE WARANDE BIJ UITSTEK Wanneer u lid wordt van De Warande, krijgt u toegang tot een van de meest prestigieuze ledenclubs van Europa. Als lid mag u dit huis gebruiken als het uwe. U kunt er vrienden uitnodigen, u kunt er feest vieren met uw familie of u kunt er vergaderen met klanten. Wij bij De Warande zijn experts in het faciliteren van events en ontmoetingen. Onze historisch salons en zalen zijn verbluffend, al zeggen we het zelf. We zijn ervan overtuigd dat uw gasten het bezoek aan ons huis niet snel zullen vergeten.
De lounge Onze lounge is elke dag geopend vanaf 8u en is vrij toegankelijk voor alle leden en hun gasten. Het is uw rustpunt in de bruisende stad. U kunt er elke ochtend terecht voor een koffie en een krant, of kunt er rustig werken doorheen de dag. In de namiddag is de lounge ook de uitgelezen plek om uw gasten te ontvangen voor een lekker aperitief.
Raadzaal en vergaderzaal Onze vergaderruimtes op de tweede verdieping zijn ideaal voor een meeting in het hartje van de stad. Koppel het aangename aan het nuttige en bezoek ons restaurant of vraag naar een privĂŠsalon voor een heerlijke lunch of diner.
Het Tuinsalon, Salon Arenberg en Salon Hertog Het unieke kader van deze historische salons blijft verbazen. Het team van hofmeester Patrick zorgt ervoor dat uw lunches of diners in alle discretie verlopen.
48
PRESENT
Huis Baron Campo met de Grote Warandezaal en het Koetshuis Onze grootste zaal onderging in 2017 een volledige renovatie en is nu flexibel in te richten volgens uw wensen. De uitgebreide audiovisuele installatie geeft de finishing touch aan uw receptie, lunch, diner, vergadering, conferentie of feest. Voor het aperitief ontvangen wij u graag eerst in het Koetshuis met een uniek zicht op de prachtige tuin van HĂ´tel Empain.
Heeft u nog een vraag over onze faciliteiten of wenst u meer informatie over onze uitgebreide receptie-, lunchen dinerformules? Charlotte helpt u graag verder! +32 2 549 51 12 of 0479 65 96 38 charlotte.fenaux@dewarande.be PRESENT
49
Schat(tig), niet?
Schattig zoals deze meid verwonderd opkijkt bij het ontdekken van een wortel, niet? Die verwondering ervaren ook de gasten die we verwelkomen in onze bedrijfsrestaurants en op onze evenementen. Wanneer zij proeven van onze schatten: de duurzaam gekweekte – vaak vergeten – groenten en andere producten die we met zorg voor hen bereiden en serveren.
Wijngaardveld 16, 9300 Aalst l 053 606 660 l info@belgocatering.be
Een discrete lunch op topniveau
HET CLUBRESTAURANT Laat u verrassen door ons weekmenu of maak uw keuze Ă la carte. Het restaurant van De Warande is uw uitvalsbasis om discreet te lunchen en van gedachten te wisselen in een elegante en verfijnde omgeving. Bij mooi weer kan u genieten van een heerlijke lunch op ons zomerterras. Contacteer Marilyn voor uw reservatie in het restaurant: +32 2 549 51 40 of marilyn.verwimp@dewarande.be.
WAT KAN DE WARANDE VOOR U BETEKENEN?
Een ontmoeting op maat
DE ACTIVITEITEN De Warande is al dertig jaar een ontmoetingsplaats voor iedereen die zich wil laten inspireren, prikkelen en verrijken. Met een open blik op de maatschappij en haar trends en evoluties stellen we elk seizoen een gevarieerd activiteitenprogramma samen. Iedereen die lid is kan zich inschrijven voor een werklunch, een debatavond, een actualunch of onze maandelijkse Koffie Konnectie. Voor avondactiviteiten mag u ook gasten aanbrengen. Ann-Sofie is verantwoordelijk voor alle activiteiten die De Warande aanbiedt, zowel binnen- als buitenshuis. +32 2 549 51 11 of 0498 72 37 59 annsofie.daem@dewarande.be
De activiteiten geven onze leden de kans om interessante sprekers te ontmoeten en nieuwe inzichten te verwerven. Daarnaast kunnen we ook steeds putten uit een ongelofelijk interessant publiek. De debatten aan de tafels zijn daardoor minstens even boeiend als die aan het spreekgestoelte. U vindt de actuele activiteitenkalender op onze website.
De rest van de wereld DE WARANDE INTERNATIONAAL ZUSTERCLUBS Wanneer u lid wordt van De Warande wordt u ook lid van haar 27 zusterclubs, verspreid over de hele wereld. Van Beijing tot Berlijn, van Melbourne tot Parijs, op elk continent kunt u genieten van een ontvangst in stijl. Als u ons vooraf een seintje geeft, kondigen wij met plezier uw bezoek aan bij de zusterclub. REIZEN De Warande laat zich niet zomaar ‘een businessclub’ noemen. Doorheen de jaren zijn er hechte vriendschappen ontstaan tussen onze leden, en de jaarlijkse reizen zijn daar getuige van. Ieder jaar werken we een programma uit met bijzondere en originele bestemmingen. Alle reizen worden door ons begeleid en brengen u op exclusieve plaatsen. Alles is tot in de puntjes voorbereid en uitgewerkt, zodat u aan niets meer hoeft te denken. In september trekken we zo naar Transsylvanië onder het thema ‘De Warande Royaal’. Samen met auteur Jaap Scholten, auteur van ‘Kameraad Baron’, stappen we in de voetsporen van de verdwijnende aristocratie.
52
PRESENT
Contacteer Marie voor al uw vragen over onze zusterclubs en reizen. +32 2 549 51 18 of 0479 82 58 13 marie.puttemans@dewarande.be
BEREIKBAARHEID MET DE AUTO De Warande beschikt over een ondergrondse parkeergarage. Onze voiturier staat klaar om uw auto te parkeren bij aankomst. Geef ons een seintje voor u aankomt en wij zorgen voor de rest.
ADRES Zinnerstraat 1 1000 Brussel
+32 2 514 30 00 - secretariaat@dewarande.be MET HET OPENBAAR VERVOER Trein: De Warande ligt op wandelafstand (7 min.) van het Centraal Station. Metro: De haltes ‘Park’ en ‘Kunst-wet’, liggen op 5 minuten stappen van De Warande. Fiets: Wie met de fiets komt kan gebruik maken van onze douchefaciliteiten. Zo kunt u steeds fris en monter aan tafel verschijnen.
OPENINGSUREN
LID WORDEN Wenst u een lidmaatschapskandidatuur in te dienen? Heeft u vragen over onze verschillende formules? Of wenst u langs te komen om samen te zoeken naar de beste formule voor uzelf of voor uw organisatie?
De Warande is elke weekdag open van 8u tot 19u. Bij avondactiviteiten blijven we open tot 24u. Tijdens schoolvakanties bent u welkom in De Warande van 9.30u tot 17u. Onze lounge is elke weekdag geopend vanaf 8u en is vrij toegankelijk voor alle leden en hun gasten. Tussen 12u en 14u kunt u lunchen in ons clubrestaurant.
NOG VRAGEN? Had u nog een vraag, maar weet u niet meteen bij wie u hiervoor terecht kunt?
Neem contact op met Maxime Gérulus of maak een afspraak.
Stuur dan een mailtje naar info@dewarande.be of contacteer ons op het nummer +32 2 514 30 00.
+32 2 549 51 10 maxime.gerulus@dewarande.be
PRESENT
53
Een blik achter de schermen...
Facebook Twitter Instagram Bij vragen over de sociale media van De Warande en de algemene communicatie, kunt u steeds terecht bij onze communicatie-assistent Jan Asselberghs. +32 2 549 51 14 - communicatie@dewarande.be
54
PRESENT
Degelijk
CliĂŤntgedreven
Een verzekeringsplan op uw maat? Wij helpen u graag.
Ondernemend
Doelgericht
Het is makkelijk verloren lopen in de verzekeringswereld. Vanbreda Risk & Benefits zet u graag op weg. Als toonaangevende makelaar en consultant op de Beneluxmarkt leveren wij al 80 jaar maatwerk in verzekeringen, Risk Management en Employee Benefits. Onze grondige kennis van uw activiteiten en risico’s en onze doorgedreven technische knowhow garanderen uw bedrijfszekerheid. Dankzij ons internationaal partnership EOS RISQ krijgen uw buitenlandse vestigingen dezelfde dekking en service die wij u in de Benelux garanderen.
www.vanbreda.be / www.eosrisq.com
Teamgericht
Contactinfo Vanbreda Risk & Benefits Plantin en Moretuslei 297 2140 Antwerpen Tel. + 32 3 217 67 67 info@vanbreda.be